Стигматизацияланған топ мүшелері туралы жеңілдетілген және жиі жағымсыз бейнелерді қалыптастыру
Орындаған: Жайшибекова Ақпейіл Мадиахунқызы
Мамандығы: Халықаралық қатынастар 3курс студенті
Тексерген: Каримсаков Асылбек
Ирвинг Гофманның "Стигма: бүлінген сәйкестікті басқару туралы жазбалар"кітабынан аналитикалық реферат.
Әлеуметтік стигматизациялау процессін ең алғаш ілім ретінде әлеуметтанушылардың негізін қалаушы Э. Дюркгейм деген француз ғалым сипаттаған болатын. Одан кейін осы термин американдық әлеуметтанушы Ирвинг Гофманның еңбектерінде жақсы көрініс тапты. Жарты ғасырдан астам уақыт өтседе бұл әлі күнге дейін қоғамдағы өзекті мәселелердің бірі болып қала бермек.
Ирвинг Гофманның кітабының басты идеясы Стигма сөзіне бірінші тоқтала кетейік. Стигма дегеніміз ежелгі грек термині болып табылады. Яғни қысқаша жалпақ тілмен түсіндіргенде бұл адам денесіндегі таңба. Ол таңбаны күйдіріп немесе ойылып жазылған белгі болуы мүмкін. Мысалы ретінде ежелгі құлдарды айтсақ болады. Моральдық сипатта денедегі бұл белгі адамның құл немесе қылмыскер екенін көрсеткен. Ал Ирвинг Гофман жоғарыда аталған "Стигма:бүлінген сәйкестікті басқару" туралы жазбасында стигма терминін психикалық науқастарға қолданады.Жалпы айтқанда науқастарды стигматизациялау бұл осы науқастармен жұмыс жасағанда жұқтырып алу қорқынышымен күресу тәсілі болып табылады. Гофман үшін сәлеуметтік стигма деген қалыпты адамзаттан адамның немесе топтың ерекшеленуі. Нәтижесінде адамның сәйкестігі осы ерекше нормалармен бағаланады және де дегуманизацияға ұшырайды.
Әлеуметтік стигматизацияның әлеуметтік- психологиялық механизмдерін анықтауға тоқтала кетейік.Әлеуметтік стигматизацияның әлеуметтік-психологиялық механизмдері әртүрлі болуы мүмкін және келесі аспектілерді қамтиды:
Стереотиптеу:
Стигматизацияланған топ мүшелері туралы жеңілдетілген және жиі жағымсыз бейнелерді қалыптастыру. Бұл стереотиптер нәсілге, жынысқа, дінге, мүгедектікке және басқа факторларға негізделуі мүмкін.
Алаңдау:
Қоғам мүшелерінің стигматизацияланған топтарға қатысты жағымсыз немесе дұшпандық сезімдері мен көзқарастары. Алдын ала қарау кемсітушілікке әкелуі мүмкін.
Дискриминация:
Теңсіздіктерді бастан кешіру және стигматизацияланған топқа мүшелікке негізделген белгілі бір мүмкіндіктерден немесе ресурстардан шығару.
Өзін-өзі стигматизациялау:
Адамның стигматизацияланған топқа мүше болуына байланысты дамуы мүмкін өзі туралы жағымсыз стереотиптерді іштей қабылдау және қабылдау процесі.Өзін-өзі стигматизациялайтын адамдар өзін-өзі бағалауы төмен,қоғамда буллингке ұшырауы тез, ішкі қорқыныштары басым болады. Нәтижесінде бұл адамның психологиялық моральдық денсаулығына кері әсер береді.
Интегративті механизмдер:
Бұқаралық ақпарат құралдары, білім беру және мәдени нормалар сияқты қоғамдағы стереотиптер мен теріс пікірді қолдайтын және күшейтетін тетіктер.
Өзін-өзі қорғау механизмдері:
Кейбір адамдар өздерінің артықшылық сезімін күшейту және белгісіздік пен басқалардан ерекшелену қорқынышымен байланысты алаңдаушылықты азайту үшін басқаларды стигматизациялауы мүмкін.
Әлсіз әлеуметтік қолдау:
Қоғамнан стигматизацияланған топтарды қолдау мен қорғаудың болмауы олардың әлеуметтік оқшаулануына және психологиялық әл-ауқатының нашарлауына әкелуі мүмкін.
Топтық динамиканың механизмдері:
Топтық әсер, әсіресе әлеуметтік топтар контекстінде стереотиптер мен алдын ала пікірлерді күшейте алады.
Осы әлеуметтік психологиялық механизмдерді түсіну стигмамен күресу стратегияларын әзірлеуге және толерантты және инклюзивті қоғамдарды құруға көмектеседі. Өзін-өзі стигматизациялайтын адамдар өзін-өзі бағалауы төмен,қоғамда буллингке ұшырауы тез, ішкі қорқыныштары басым болады. Нәтижесінде бұл адамның психологиялық моральдық денсаулығына кері әсер береді.
Ең бірінші басты сұрақ мәдениетаралық стигматизацияға қатысты.Стигмаға ұқсас әсер мәдениетаралық жағдайларда, бір мәдени топ басқасына теріс көзқарастармен, стереотиптермен немесе кемсітушілікпен қараған кезде пайда болуы мүмкін. Бұл әсер кейде мәдениетаралық стигма немесе этникалық стигма деп аталады. Бұл орын алуы мүмкін кейбір мысалдар:
1. Нәсілдік немесе этникалық кемсітушілік:
- Бір мәдени топтың мүшелері басқа мәдени топ мүшелерінің нәсіліне немесе этникалық тегіне байланысты теріс пікірлерін, реніштерін немесе тіпті агрессиясын бастан кешірсе.
2. Лингвистикалық стигма:
- Белгілі бір тілде сөйлейтін немесе акценті бар адамдар тіліне байланысты кемсітілген немесе шеттетілген кезде.
3. Діни стигма:
- Белгілі бір діннің өкілдері басқа діни топтардың мүшелерінің ... жалғасы
Мамандығы: Халықаралық қатынастар 3курс студенті
Тексерген: Каримсаков Асылбек
Ирвинг Гофманның "Стигма: бүлінген сәйкестікті басқару туралы жазбалар"кітабынан аналитикалық реферат.
Әлеуметтік стигматизациялау процессін ең алғаш ілім ретінде әлеуметтанушылардың негізін қалаушы Э. Дюркгейм деген француз ғалым сипаттаған болатын. Одан кейін осы термин американдық әлеуметтанушы Ирвинг Гофманның еңбектерінде жақсы көрініс тапты. Жарты ғасырдан астам уақыт өтседе бұл әлі күнге дейін қоғамдағы өзекті мәселелердің бірі болып қала бермек.
Ирвинг Гофманның кітабының басты идеясы Стигма сөзіне бірінші тоқтала кетейік. Стигма дегеніміз ежелгі грек термині болып табылады. Яғни қысқаша жалпақ тілмен түсіндіргенде бұл адам денесіндегі таңба. Ол таңбаны күйдіріп немесе ойылып жазылған белгі болуы мүмкін. Мысалы ретінде ежелгі құлдарды айтсақ болады. Моральдық сипатта денедегі бұл белгі адамның құл немесе қылмыскер екенін көрсеткен. Ал Ирвинг Гофман жоғарыда аталған "Стигма:бүлінген сәйкестікті басқару" туралы жазбасында стигма терминін психикалық науқастарға қолданады.Жалпы айтқанда науқастарды стигматизациялау бұл осы науқастармен жұмыс жасағанда жұқтырып алу қорқынышымен күресу тәсілі болып табылады. Гофман үшін сәлеуметтік стигма деген қалыпты адамзаттан адамның немесе топтың ерекшеленуі. Нәтижесінде адамның сәйкестігі осы ерекше нормалармен бағаланады және де дегуманизацияға ұшырайды.
Әлеуметтік стигматизацияның әлеуметтік- психологиялық механизмдерін анықтауға тоқтала кетейік.Әлеуметтік стигматизацияның әлеуметтік-психологиялық механизмдері әртүрлі болуы мүмкін және келесі аспектілерді қамтиды:
Стереотиптеу:
Стигматизацияланған топ мүшелері туралы жеңілдетілген және жиі жағымсыз бейнелерді қалыптастыру. Бұл стереотиптер нәсілге, жынысқа, дінге, мүгедектікке және басқа факторларға негізделуі мүмкін.
Алаңдау:
Қоғам мүшелерінің стигматизацияланған топтарға қатысты жағымсыз немесе дұшпандық сезімдері мен көзқарастары. Алдын ала қарау кемсітушілікке әкелуі мүмкін.
Дискриминация:
Теңсіздіктерді бастан кешіру және стигматизацияланған топқа мүшелікке негізделген белгілі бір мүмкіндіктерден немесе ресурстардан шығару.
Өзін-өзі стигматизациялау:
Адамның стигматизацияланған топқа мүше болуына байланысты дамуы мүмкін өзі туралы жағымсыз стереотиптерді іштей қабылдау және қабылдау процесі.Өзін-өзі стигматизациялайтын адамдар өзін-өзі бағалауы төмен,қоғамда буллингке ұшырауы тез, ішкі қорқыныштары басым болады. Нәтижесінде бұл адамның психологиялық моральдық денсаулығына кері әсер береді.
Интегративті механизмдер:
Бұқаралық ақпарат құралдары, білім беру және мәдени нормалар сияқты қоғамдағы стереотиптер мен теріс пікірді қолдайтын және күшейтетін тетіктер.
Өзін-өзі қорғау механизмдері:
Кейбір адамдар өздерінің артықшылық сезімін күшейту және белгісіздік пен басқалардан ерекшелену қорқынышымен байланысты алаңдаушылықты азайту үшін басқаларды стигматизациялауы мүмкін.
Әлсіз әлеуметтік қолдау:
Қоғамнан стигматизацияланған топтарды қолдау мен қорғаудың болмауы олардың әлеуметтік оқшаулануына және психологиялық әл-ауқатының нашарлауына әкелуі мүмкін.
Топтық динамиканың механизмдері:
Топтық әсер, әсіресе әлеуметтік топтар контекстінде стереотиптер мен алдын ала пікірлерді күшейте алады.
Осы әлеуметтік психологиялық механизмдерді түсіну стигмамен күресу стратегияларын әзірлеуге және толерантты және инклюзивті қоғамдарды құруға көмектеседі. Өзін-өзі стигматизациялайтын адамдар өзін-өзі бағалауы төмен,қоғамда буллингке ұшырауы тез, ішкі қорқыныштары басым болады. Нәтижесінде бұл адамның психологиялық моральдық денсаулығына кері әсер береді.
Ең бірінші басты сұрақ мәдениетаралық стигматизацияға қатысты.Стигмаға ұқсас әсер мәдениетаралық жағдайларда, бір мәдени топ басқасына теріс көзқарастармен, стереотиптермен немесе кемсітушілікпен қараған кезде пайда болуы мүмкін. Бұл әсер кейде мәдениетаралық стигма немесе этникалық стигма деп аталады. Бұл орын алуы мүмкін кейбір мысалдар:
1. Нәсілдік немесе этникалық кемсітушілік:
- Бір мәдени топтың мүшелері басқа мәдени топ мүшелерінің нәсіліне немесе этникалық тегіне байланысты теріс пікірлерін, реніштерін немесе тіпті агрессиясын бастан кешірсе.
2. Лингвистикалық стигма:
- Белгілі бір тілде сөйлейтін немесе акценті бар адамдар тіліне байланысты кемсітілген немесе шеттетілген кезде.
3. Діни стигма:
- Белгілі бір діннің өкілдері басқа діни топтардың мүшелерінің ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz