Аштықты жоюдағы химияның рөлі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Министерство образования и науки Республики Казахстан ...

ҒЫЛЫМИ ЖОБА

«Аштықты жоюдағы химияның рөлі»

Орындағандар: Байсова Гүлмайран

Бағназар Диас

Эрмекбаева Ұлжалғас

ХНК-5, 2-курс

Жетекшісі: Узакова Асем

Бакитжановна

PhD, аға оқытушы

Алматы, 2023

ЖОСПАРЫ

Кіріспе . . . 3
Әдеби шолу . . . 4
Негізгі бөлім . . . 6Өнімділікті арттырудағы химияның рөлі . . . 6Аурулар мен зиянкестермен күресудегі химия . . . 7Өнімді сақтау және өңдеу технологиялары . . . 8Ресурстарды пайдаланудағы инновациялар . . . 9Селекция және генетикалық инженерия . . . 10Ашытқты жоюдағы химияның рөлі бойынша сауалнама қорытындысы . . . 11Мәселені шешу жолдарындағы біздің ұсыныстарымыз . . . 15
Қорытынды . . . 16
Әдебиеттер тізімі . . . 17
Қосымша . . . 18

КІРІСПЕ

Зерттеудің мақсаты: Ғаламдық мәселе аштық пен тоя тамақтанбау мәселесімен күресте химияның маңызын анықтау.

Міндеттері:

1. Аштықпен күресудің маңызды факторлары болып табылатын таза су мен санитарлық жағдайға қол жеткізу;

2. Су ысырабын болдырмау;

3. Аштықпен күрестегі көрсетілетін көмектің тиімді әдістерін қарастыру;

4. Азық-түлік шығындарын азайтуға және мұқтаж адамдар үшін азық-түлікке қол жетімділікті жақсартуға идея тастау.

Зерттеу гипотезасы: аштықты жоюдағы химияның рөлін ұғындыра отырып, проблеманың шешу жолдарын қарастыру.

Зерттеу нысаны: аштыққа ұшыраған аймақтар

Зерттеу тақырыбы: Аштықты жоюдағы химияның рөлі.

Зерттеу әдістері: Ақпараттық материалдармен жұмыс; Сауалнама; Проблемалы - реферативті.

Зерттеудің өзектілігі: Бүгінгі таңда аштықпен күресу адамзат алдында тұрған басты қиындықтардың бірі болып қала береді. Технологиялық жетістіктерге және азық-түлік өнімділігінің артуына қарамастан, бүкіл әлем бойынша миллиондаған адамдар азық-түлік тапшылығынан зардап шегеді. Бұл мәселені шешу азық-түлік өндірісін ұлғайтуды талап етіп қана қоймайды, сонымен қатар міндетті түрде ғылыми және технологиялық инновацияларды қамтиды. Химия Ғылым және сала ретінде Азық-түлік жүйесінің барлық аспектілеріне қатты әсер етеді. Ауыл шаруашылығын жақсартудан және өндірістің жаңа әдістерін әзірлеуден бастап азық-түлікті сақтау мен таратуға дейін химия шешуші рөл атқарады.

Аштықты жою маңызды жаһандық міндет болып қала береді, өйткені дүние жүзіндегі көптеген адамдар азық-түлік тапшылығына тап болады. Бұл гуманитарлық көмек мәселесі ғана емес, сонымен қатар тұрақты даму мен әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етумен байланысты. Аштықты жою адамның негізгі қажеттіліктерін қамтамасыз етіп қана қоймайды, сонымен қатар теңсіздікті азайтуға, денсаулықты жақсартуға және қоғамдағы жалпы өнімділікті арттыруға көмектеседі. Бұл әлемдік деңгейде бірлескен күш-жігерді талап ететін өзекті міндет. Жаһандық аштықты жою экологиялық тұрақтылықпен де байланысты, өйткені азық-түлік ресурстарын тиімді басқару артық тұтынудың алдын алуға және биоәртүрлілікті сақтауға көмектеседі. Бұл тұрғыда ауыл шаруашылығын қолдау және азық-түлік өндірісіне инновациялар енгізу маңызды рөл атқарады.

ӘДЕБИ ШОЛУ

Аштық - бұл адамдардың көпшілігі күндізгі уақытта бастан кешетін нәрсе. Аштық - бұл қалыпты сезім және сіздің денеңізге көбірек қуат беру керек екендігінің белгісі. Егер сізде қаржылық проблемалар болса, салмақ жоғалту диетасында болсаңыз немесе дұрыс үйлесімді тағамдарды пайдаланбайтын болсаңыз, сіз өзіңізді аштық сезінесіз. Сіздің аштықтың себептері әр түрлі болуы мүмкін, сондықтан онымен күресу әдістері де әртүрлі [1] .

Бұл жобада біз химиялық зерттеулер мен инновациялар аштықпен күресуге қалай үлес қосатынын және планетамыздың тұрақты болашағын қамтамасыз ететінін зерттейтін боламыз. Сондай-ақ, өнімділікті арттыратын және өнім шығынын азайтатын заманауи тыңайтқыштар мен өсімдіктерді қорғау құралдарын жасаудағы химиялық зерттеулердің маңыздылығы туралы мәселе көтеріледі. Аштыққа қарсы күресте химияның осы және басқа аспектілерін егжей-тегжейлі қарастырамыз, бұл қазіргі химиялық ғылыми және инженерлік жетістіктер адамзаттың ең өзекті мәселелерінің бірін шешуге қалай ықпал ететінін түсінуге көмектеседі. Аштықты жоюдағы химияның рөлі туралы әдеби шолу көптеген аспектілерді қамтиды. Тыңайтқыштар саласындағы зерттеулер топырақтың құнарлылығын арттыру үшін химиялық элементтердің маңыздылығын көрсетеді. Химиялық әдістер ауруға және агрессивті жағдайларға төзімді генетикалық түрлендірілген өсімдіктерді жасауда да қолданылады.

Химиялық принциптерді қолдана отырып жасалған пестицидтер мен гербицидтер егінді зиянкестерден қорғауда маңызды рөл атқарады. Химия сонымен қатар сақтау мерзімін ұзарту және ысыраптың алдын алу арқылы тағамды сақтау саласында инновациялар әкеледі.

Сонымен қатар экологиялық және денсаулық сақтау аспектілерін ескере отырып, химиялық шешімдерді қолдануға теңдестірілген көзқарастың маңыздылығын атап өтеді. Шолу химия әлемдегі аштық мәселесін шешуге қажетті инновацияның ажырамас бөлігі екенін көрсетеді.

Химия тағамның қауіпсіздігін қамтамасыз етуде де маңызды рөл атқаратыны атап өтілген. Өнімнің химиялық құрамын талдау денсаулыққа ықтимал қауіптерді анықтауға және тағамның сапасын бақылауға мүмкіндік береді.

Химиялық технология саласындағы зерттеулер тағамды өңдеу мен дайындаудың жаңа әдістерін жасауға мүмкіндік береді, бұл оның қолжетімділігі мен қауіпсіздігін арттырады. Сонымен қатар, суды тазарту мен ресурстарды сақтаудың химиялық аспектілері тұрақты ауыл шаруашылығына және аштықпен күресуге ықпал етеді.

Кең көлемді әдеби шолу ауыл шаруашылығы мен азық-түлік өнеркәсібіндегі химия аштықты жоюдың жаһандық мақсаттарына жету үшін маңызды екенін көрсетеді.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

3. 1 Өнімділікті арттырудағы химияның рөлі

Тыңайтқыштар мен топырақ қоспалары:

Өнімділікті жақсарту: Химия тыңайтқыштардың, пестицидтердің және гербицидтердің жаңа түрлерін жасауға мүмкіндік береді, бұл дақылдардың өнімділігін арттырады, бұл аштықты азайтуға көмектеседі.

Аурулар мен зиянкестерге төзімді сорттар: Химия сонымен қатар әртүрлі аурулар мен зиянкестерге төзімді өсімдіктердің жаңа сорттарын жасауға көмектеседі. Бұл пестицидтерді пайдалануды азайтуға мүмкіндік береді, бұл экологиялық зиянды азайтады және өнімділікті арттырады.

Адамзат қоғамында бұдан мыңдаған жылдар бұрындары кейбір табиғи шикізаттарды көмегіне сай өңдеп, өздерінің қажеттіліктеріне пайдалана білді. Қазіргі таңда адамзаттың өндіру әрекеттері саласында химияның атқарып жатқан рөлі өте жоғары. Химияның қатыспаған бірде-бір өндіріс және шаруашылық салалары жоқ. Табиғаттан біз тек бастапқы өнім шикізатты - ағашты, кенді, мұнайды және т. б. ала аламыз. Табиғи өнімдерді химиялық өңдеу арқылы ауыл шаруашылығында, өндірісте, тұрмысқа қажетті тыңайтқыштарды, металдарды, пластмассаларды, бояуларды, дәрілік заттарды, сабынды, соданы және т. б. аса маңызды әр түрлі заттарды ала аламыз. Осы процестерді жүзеге асыру үшін жалпы заңдылықтарды білу қажет. Бұл білімді де бізге химия ғылымы береді. Химияның және химия өнеркәсібінің өркендеуі шаруашылықтың барлық салаларының дамуына, жалпы ғылыми-техникалық прогрестің жеделдеуіне өз әсерін береді. Химия және оның жетістіктері егеменді еліміздің экономикасы мен мәденитетінің өсуіне, халықтың әл-ауқатының артуына да ықпал етеді. Химиясыз ғылыми-техникалық прогресс болуы да мүмкін емес. Машина және аспап жасау сияқты өндіріс салaларына химиялық конструкциялық материалдарқандай қажет болса, қара және түсті метaлдарды, құймаларды, ағашты, шыныны алмастыратын берік, ыстыққа төзімді, оптикалық мөлдір, электроқшаулaғыш, жемірілмейтін, т. б. қасиеттері бар полимерлер сондaй қажет. Қазіргі кезде химияның қолданылу аясы одан әрі кеңейіп жатыр. Химия ғылымы қазіргі таңда көптеген маңызды ғылыми жаңалықтар мен жетістіктердің қуатты өршіткісіне айналып отыр. Тағам өнімдері проблемасын шешудің мынадай екі жолын ұсынуға болады: 1) тағамдық шикізатты өңдеуді практика жүзінде қалдықсыз өндіріс етіп құру: 2) техникалық мақсатқа пайдаланып жүрген азықтық заттарды тағамдық емес басқа заттармен алмастыру. Мысалы, көптеген елдерде ірі қара малдардың 60 пайызы қалдық түрінде керексіз болып қалады. Егер дұрыс назар аударса, ірі қарадан түскен қалдық - қанның құрамында ет белогынан кем емес белок болады екен. Қанды өңдеп бағалы белок алу ісі шешілгенімен, іс жүзінде барлық жерде қолға алынбаған. Әлі күнге дейін техникалық мақсатқа өсімдік майлары қолданылып жүр. Оны мұнайдан алынатын өнімдермен алмастыру ісі ұзаққа созылып келеді.

3. 2 Аурулар мен зиянкестермен күресудегі химия

Өсімдіктерді химиялық қорғау құралдары:

- Егіннің жоғалуын болдырмауда пестицидтер мен гербицидтердің рөлін қарастыру.

- Химиялық заттарды қолдануға тұрақты көзқарастың маңыздылығын нақтылау.

Егіннің жоғалуын болдырмауда фосфатты тыңайтқыштарды қолдану дәнді дақылдардың өнімділігін 30-40% - ға арттырады. Химиялық песицидтер мен гербицидтер зиянкестер мен арамшөптермен күресуге көмектеседі, бұл өнімділікті арттырады және ысырапты азайтады. Биотехнология және түрлендірілген организмдер арқылы өсімдіктерді зиянкестерден сақтауға болады. Ауылшаруашылық дақылдарының зиянкестермен күресу шаралары агротехникалық, биологиялық, генетикалық, физикалық, механикалық және өсімідіктер карантині деп аталатын тәсілдер арқылы жүзеге асырылады. Күресудің агротехникалық тәсілдері өзара өсімдіктер мен зиянкестердің және сыртқы ортаның арасындағы өзара қарым - қатынастарға негізделген. Агротехникалық шаралардың әсерінен зиянкес организмдердің өсіп өнуі және дамуы үшін қолайсыз жағдайлар, ал зақымданатын өсімдіктер мен пайдалы организмдер үшін қолайлы жағдайлар туады. Осылайша, агротехникалық тәсіл көпшілік жағдайда ең тиімді сақтық шаралары болып саналады. Бірақ бұл тәсіл зиянкестерге тікелей әсер етіп, олардың қырылуына әкеліп соқтырады.

3. 3 Өнімді сақтау және өңдеу технологиялары:

Сақтау мерзімін ұзартудың химиялық әдістері:

- Антиоксиданттар мен консерванттар тағамның сапасын қалай сақтайтынын түсіндіру.

- Өнімнің балғындығын сақтайтын орау материалдарын жасаудағы химияның рөлі.

- Жаңа тағамдар жасауда маңызы.

Азық-түлік сапасын жақсарту: Химия тағамның сапасы мен сақталуын жақсартатын жаңа тағамдық қоспалар жасау үшін қолданылады. Мысалы, консерванттар азық-түлікті ұзақ сақтауға мүмкіндік береді, бұл азық-түлік тапшылығы жағдайында маңызды.

Азық-түлікті сақтаудың жаңа әдістерін әзірлеу: Химия тағамды сақтаудың жаңа әдістерін жасауға көмектеседі, мысалы, вакуумды орау және салқындату, бұл тағамды ұзақ уақыт бойы балғын және сау ұстауға мүмкіндік береді.

Азық-түлік алмастырғыштарын өндіру: Химия сонымен қатар аштықтан зардап шегетін адамдарға қоректік заттарға деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға көмектесетін жасанды тәттілендіргіштер мен ақуыз қоспалары сияқты тағамдық алмастырғыштарды өндіруге мүмкіндік береді.

Тоңазыту және консерванттар сияқты тағамды консервілеудің химиялық әдістері сақтау және тасымалдау кезінде тағамның жоғалуын азайтуға мүмкіндік береді. Химиялық әдістер тағамның бұзылуын болдырмауға және тұтыну үшін көбірек тағамды сақтауға көмектеседі. Химиялық заттарды пайдалану қатаң қауіпсіздік пен тұрақтылық стандарттарымен бірге жүруі керек екенін атап өткен жөн. Тұрақты көзқарас пен қауіпсіздік стандарттарын ұстану арқылы химиялық заттар ауылшаруашылық тәжірибелерін дамытуға ұмтылуда. Осылайша, елдерде болып жатқан келеңсіз жағдайды яғни, аштықпен күресу мәселесін шешуге белсенді түрде кірісуде және бұл процесте химия маңызды рөл атқарады. Тұрақты көзқарас пен қауіпсіздік стандарттарын ұстану арқылы химиялық заттар ауылшаруашылығы өнімділігін арттыруда және континенттегі барлық халықтардың тамақтануға қолжетімділігін қамтамасыз етуде қуатты құрал бола алады. Ашытқты болдырмау және азық - түлік қауіпсіздігіне қол жеткізу күш - жігерінде ажырамас рөл атқарады. Дегенмен, ұзақ мерзімді негізде тұрақты азық - түлік өндірісін қамтамасыз ету және қоршаған ортаны сақтау үшін ауыл шаруашылығында химиялық әдістерді қолдану кезінде экологиялық және денсаулық стандарттарын сақтау маңызды. Әлемнің барлық аймақтары химияны қолдану мен адамдар мен платенатаның денсаулығына қамқорлық арасындағы тепе - теңдікті сақтауға ұмтылуы керек.

3. 4 Ресурстарды пайдаланудағы инновациялар:

Химия және суды, ресурстарды тиімді пайдалану:

Күрделі суару жүйелері, бақыланатын орталар және басқа да құралдар арқылы егістіктердің өнімділігін арттыра алатын технологиялар бар. Фермерлер қажет осы технологияларды қолдануды үйрету және оларды меңгеру үшін құралдармен қамтамасыз ету. Осы қадамның өзі сансыз адамдарды аштық пен кедейліктен алып шығады. Ауыл шаруашылығында жаңа технологияларды дамыту: Химия ауыл шаруашылығында гендік инженерия және биотехнология сияқты жаңа технологияларды дамытуға ықпал етеді, бұл тұрақты және өнімді ауылшаруашылық жүйелерін құруға мүмкіндік береді.

Химияны қолдану теңдестірілген және экологиялық және әлеуметтік салдарды ескеруі керек екенін ескеру маңызды.

Биоотын өндірісі: биомассаны биоотын өндіру үшін пайдалану қазба отындарына тәуелділікті төмендетуі мүмкін, бұл өз кезегінде парниктік газдар шығарындыларын азайтады және ауыл шаруашылығы негізгі табыс көзі болып табылатын дамушы елдерде аштықты азайтуға көмектеседі.

3. 5 Селекция және генетикалық инженерия:

- Тұрақты және жоғары өнімді өсімдіктерді құрудың химиялық әдістерінің сипаттамасы.

Жаңа тағамдарды жасау: кейбір химиялық процестер балдырлар сияқты тағамдық емес көздерден тамақ жасауға мүмкіндік береді. Балдырларды ақуыз, май және көмірсулар өндіру үшін пайдалануға болады, бұл дәстүрлі тамақ көздері шектеулі жерлерде аштықты азайтуға көмектеседі. Селекцияның көмегімен өсімдіктердің зақымдануына төзімді немесе зақымданбайтын сорттары шығарылады. Осылайша, агротехникалық тәсіл

3. 6 Аштықты жоюдағы химияның рөлі бойынша сауалнама қорытындысы.

Аталған сауалнамада 10 сұрақтан құралған анықтаушы сауалнама, 2 сұрақтан құралған бекітуші сауалнама алынып, сұрақтар қойылды. Қатысушылар саны 14-ті құрады. Сауалнамадан18-19 жас аралығындағы респонденттер өткен болатын.

Аштықтың басты себебі неде деп ойлайсың?

Проблеманы шешуде ең тиімді жауап қайсысы деп ойлайсыз?

Жоба жұмысында қарастырылатын ашық түрдегі сауалнама сұрақтарының тізімі:

1. Химия дақылдардың өнімділігін арттыруда қандай рөл атқарады?

2. Аштықпен күресу контекстінде химиялық зерттеулерге негізделген тұрақты тыңайтқыштар мен пестицидтерді әзірлеудің маңыздылығы туралы пікір?

3. Азық-түліктің жарамдылық мерзімін ұзарту және азық-түлік шығындарының алдын алу үшін қандай химиялық әдістерді ең пайдалы деп санайсыз?

4. Кедей және шалғай аймақтар үшін тағамды сақтаудың жаңа әдістерін әзірлеудегі химияның рөлі туралы не ойлайсыз?

5. Ауыл шаруашылығында химияны қолданумен байланысты қандай қиындықтар мен қауіптер бар және оларды қалай азайтуға болады?

6. Қандай арнайы химиялық әдістер өсімдік ауруларымен күресуге және өнімділікті арттыруға көмектеседі?

7. Генетикалық түрлендірілген организмдер (ГМО) қандай қиындықтар тудырады және олар аштықты шешудің бір бөлігі бола алады?

8. Тамақтанбаумен күресу үшін тағамның сапасы мен тағамдық құндылығын қандай химиялық инновациялар жақсарта алады?

9. Химиялық әдістер ауыл шаруашылығында су ресурстарын тұрақты пайдалануға қалай көмектесе алады?

10. Жаһандық деңгейде аштықпен күресу үшін химияны қолдануда халықаралық ынтымақтастық пен ғылыми зерттеулердің рөлі қандай?

Сұрақтарға жауап берушілердің статистикасына қарап-ақ олардың аштықтың басты себебі тағам көздерін дұрыс пайдаланбауда деп ойлайтынын көруімізге болады. Қажетті мөлшерде тағамдарды сатып алмаудың кері әсері зор екенін ұғынуға болады. Осы тұста, біздің ұсынысымыз азық түлік ысырап болмас үшін дүкендерге тұтынушыларға жарамдылық мерзімі тез аяқталатын өнімдері белгілі бір көлемде ғана сату. Мысалы сүтті адам басына тек екі литр, нанды отбасыдағы адамның санына байланысты деген сияқты. Қаланың үлкен көшелеріне, үлкен сауда орталықтарына көмек жәшіктерін орнату. Көмектесуге жағдайы жетерлік адамдар тағам түрлерін салса, мұқтаж адамдардың пайдасына асар еді.

3. 7 Мәселені шешу жолындағы біздің ұсыныстарымыз:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.