Температура және шық нүктесі

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасысының ғылым және жоғары білім министрлігі

М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университеті

Агротехнологиялық факультет

“Агрономия және орман шаруашылығы” кафедрасы

Курстық жұмыс

ББ шифрі

6В08301 «Орман ресурстары және орман шаруашылығы»

Оқу бөлімі

күндізгі

Тобы

ЛРЛ-20-2к

Петропавл, 2024ж

Мазмұны:

Кіріспе

Алматы. қаласы. өзінің физика-географиялық және табиғи-климаттық жағдайлары бойынша уникальды қала болып табылады. Қазақстанның оңтүстік-шығыс бөлігінде Тянь-Шань тау беткейінің бір бөлігінің жанында, теңіз деңгейінен 670-970м биіктікте, Үлкен және Кіші Алматы өзендерінің жағасында орналасқан. Картада қаланың, табиғи белдеулердің көпшілігі кездеседі. Мысалы: солтүстік шекарадағы жартылай шөлдермен оңтүстік шекарадағы мұздықтар, Іле Алатауының биік таулы ярусының жер бедері альпілік формалармен белгіленген. Таудың біріңғай бөктерінде далалы белдеу орналасқан. Қаланың солтүстігінде жер бедері біркелкі емес күрт тегістене бастаған. Алматы қаласының климаты континентальды және де ұзаққа созылатын құрғақ жазымен сонымен қатар тұрақсыз қысымен, жыл бойында тәуліктік температуралардың күрт ауысуымен, таулардың жақындығына байланысты атмосфералық жауын-шашынның көп мөлшерімен ерекшеленеді.
1. Жылдық жауын-шашын мөлшері-629мм, күз және қыс мезгілінде.
2. Орташа температурасы жазда +20, 6 С, максимум +42 С, қыста 5, 6 С, минимум -38 С.
Алматы қаласының ауа-райының қазіргі жағдайы:
1980-ші жылдың ортасында Алматы қаласы қоршаған ортаның ластануы бойынша бұрынғы КСРО көлемінде ең лас он қала сабына жатқызылды. 1986 жыл кезеңінде атмосфераға қалдық заттардың түсуі 306 мың тоннаға жету себебімен қаланы жел режимі бойынша, микроклиматтық аудандастыру және тұрақты гидрометеорологиялық станциялардың көпжылдық ақпараттарын жинастыру негізінде айқындалды. Алматы қаласының микроклиматтық жағдайларына қаланың шығыс және оңтүстік беткейінде орналасқан Іле Алатауы әсер етуде. Бұл қаланы жел көрсеткіштерімен ерекшеленетіндей 2 микроклиматтық ауданға бөлуімізге болады. Біріншісі - қала аумағындағы оңтүстік-шығыс баурайында орналасқан белсенді тау-далалы циркуляция ауданы. Тау-далалы циркуляцияның маңыздылығы- түнде ауаның таудан төменге қарай жылжуы, ал күндізгі уақытта керісінше. Түнде оңтүстік және де оңтүстік-шығыс желдері, ал күндізгі уақытта солтүстік желдер басымдау болып тұрады. Тау-далалы циркуляциясы қала атмосферасының тазаруына таптырмас бірден бір фактор болып табылады. Екінші-микроклиматтық - Боралдай қыраты мен іле Алатауы етегінің аралығында. Бұл жердің шұңқыр тәріздес болуы жел жылдамдығын азайтуға себепші болары сөзсіз. Ал негізінен бұл ауданда микроклиматтық өзіндік тазару мүмкіндігі кем де кем.

Табиғаты:

Облыстың табиғаты мен жер бедері ала-құла. Балқаш және Алакөлге ұласатын солтүстігі көлбеуленген құмды жазық алқап. Бұл өңір негізінен антропогеннің аллювийлік және эолдық шөгінділерінен түзілген. Оның басым бөлігін Сары есік атыраудың, Тауқұмның, Лөкқұмның, Қарақұмның, Қорғанқұмның қырқалы және төбешікті құмды алқаптары алып жатыр. Балқаш маңы жазығының Іле вңғары өтетін атыраулық бөлігі көне құрғақ арналармен тілімделген. Солтүстік шығыста Жетісу Алатауы мен Барлық тауының аралығында Жетісу қақпасы орналасқан. Алатауының сілемдері толығымен қамтыған. Олар тауаралық ойпаңдар мен қазаншұңқырлар арқылы бөлінген.

Облыстың шығысын Жетісу Алатауының сілемдері толығымен қамтыған. Олар тауаралық ойпаңдар мен қазаншұңқырлар арқылы бөлінген. Осы тұста Жетісу Алатауының ең биік тауы - Бесбақан (4442 м) орналасқан. Тау сілемдерінде 1300-ден астам мұздық бар, олардың жалпы ауданы 1, 0 мың км ² -ге жуық. Жетісу Алатауының кейбір сілемдері (Қолдытау, Алтынемел, Малайсары, Тышқантау, Текелі, Сайқан т. б. ) өзен маңындағы жазық өңірлерге сұғына еніп жатыр. Облыстың оңт. және оңтүстік-шығысы Іле, Күнгей, Теріскей Алатаулары, Кетпен (Ұзынқара) жотасы және Солтүстік Тянь-Шань сілемдерінің т. б. жоталарынан құралған. Жетісу Алатауы мен Іле, Күнгей Алатаулары және Кетпен таулары аралығында Іле ойысы (аңғары) жатыр. Алматы облысының оңтүстік-батысын және батысын Шу, Іле таулы үстірттері мен далалары қамтыған (Жусандала, Бозой, Қараой үстірттері) .

Климаты:

Алматы облысының климаты негізіен континентті. Қысы қоңыржай салқын, мысалы қаңтар айында орташа температура солтүстік жазық бөлігінде-10-160C, оңтүстікте-4-90C . Жазы ыстық және қуаң. Шілде айының орташа температурасы солтүстішгінде 25

Температура

Қаңтар

Ақпан

Наурыз

Сәуір

Мамыр

Маусым

Шілде

Тамыз

Қыркүйек

Қазан

Қараша

Желтоқсан

Жыл

Қаңтар: Абсолюттық максимум, °C

Ақпан:

18. 2

(2002-01-07)

Наурыз:

21. 9

(2016-02-26)

Сәуір:

(2000-03-26)

Мамыр:

31. 8

(2006-04-28)

Маусым:

35. 8

(2014-05-29)

Шілде:

37. 7

(1984-06-26)

Тамыз:

43. 4

(1983-07-31)

Қыркүйек:

39. 7

(2002-08-11)

Қазан:

38. 1

(1998-09-04)

Қараша:

32. 1

(2015-10-09)

Желтоқсан:

26. 5

(2017-11-01)

Жыл:

19. 2

(1989-12-01)

: 43. 4

Қаңтар: Орташа максимум, °C

Ақпан: 0. 6

Наурыз: 2

Сәуір: 8. 7

Мамыр: 17. 4

Маусым: 22. 6

Шілде: 27. 5

Тамыз: 30. 2

Қыркүйек: 29. 4

Қазан: 24. 5

Қараша: 16. 4

Желтоқсан: 8. 1

Жыл: 2. 3

: 15. 8

Қаңтар: Орташа температуралар, °C

Ақпан: -3. 9

Наурыз: -2. 6

Сәуір: 3. 8

Мамыр: 11. 7

Маусым: 16. 8

Шілде: 21. 5

Тамыз: 24. 2

Қыркүйек: 23. 1

Қазан: 18

Қараша: 10. 5

Желтоқсан: 3. 3

Жыл: -2

: 10. 4

Қаңтар: Орташа минимум, °C

Ақпан: -8. 4

Наурыз: -7. 2

Сәуір: -1. 2

Мамыр: 5. 9

Маусым: 11

Шілде: 15. 5

Тамыз: 18. 1

Қыркүйек: 16. 8

Қазан: 11. 5

Қараша: 4. 6

Желтоқсан: -1. 5

Жыл: -6. 4

: 4. 9

Қаңтар: Абсолюттық минимум, °C

Ақпан:

-23. 3

(1984-01-27)

Наурыз:

-25. 8

(1988-02-26)

Сәуір:

-19. 8

(1995-03-14)

Мамыр:

-10. 9

(2003-04-16)

Маусым:

-3. 9

(1989-05-01)

Шілде:

2. 3

(1980-06-03)

Тамыз:

8. 3

(2003-07-29)

Қыркүйек:

4. 8

(1996-08-30)

Қазан:

-0. 7

(2015-09-29)

Қараша:

-11. 9

(1987-10-30)

Желтоқсан:

-23. 8

(1987-11-25)

Жыл:

-26. 1

(1984-12-23)

: -26. 1

Қаңтар: Жауын-шашын нормасы, мм

Ақпан: 34. 2

Наурыз: 41. 7

Сәуір: 74. 4

Мамыр: 106. 7

Маусым: 107. 8

Шілде: 59. 5

Тамыз: 46. 9

Қыркүйек: 30. 2

Қазан: 25. 1

Қараша: 56. 8

Желтоқсан: 57. 9

Жыл: 43. 5

: 684. 7

Температура және шық нүктесі

Біздің желіде Алматы үшін температура мен шық нүктесі туралы тарихи деректер үшін прокси ретінде пайдалануға жарамды бір ғана метеостанция, "Алматы" халықаралық әуежайы бар.

Алматыдан 14 шақырым қашықтықта, біздің 150 шақырым табалдырығымыздан жақын орналасқан бұл станция температура мен шық нүктесі туралы деректердің негізгі көзі ретінде сенуге болатындай жақын деп саналады.

Бұл станциялар халықаралық стандартты атмосфераға сәйкес станция мен Алматы арасындағы биіктік айырмашылығына, сондай-ақ осы екі нүкте арасындағы MERRA-2 satellite-era reanalysis-тегі салыстырмалы өзгеріске түзетіле отырып Түзетілді.

Станция деректерінің өзі жақын маңдағы басқа станциялармен немесе merra-2 реанализімен толықтырылған болуы мүмкін екенін ескеріңіз.

Ылғалдылық

Қаңтар

Ақпан

Наурыз

Сәуір

Мамыр

Маусым

Шілде

Тамыз

Қыркүйек

Қазан

Қараша

Желтоқсан

Жыл

: Ылғалдылық, %

Қаңтар: 62. 3

Ақпан: 68. 4

Наурыз: 63. 2

Сәуір: 56. 1

Мамыр: 49. 6

Маусым: 46. 9

Шілде: 41. 8

Тамыз: 40. 5

Қыркүйек: 43. 4

Қазан: 50. 3

Қараша: 56. 8

Желтоқсан: 60. 7

Жыл: 53. 3

Ылғалды күн-бұл кем дегенде 1 миллиметр сұйық жауын-шашын немесе сұйық эквивалентті жауын-шашын болатын күн. Алматыда ылғалды күндердің ықтималдығы жыл бойы өзгеріп отырады.

Ылғалды маусым 11 наурыздан 20 маусымға дейін 3, 3 айға созылады, бұл күннің ылғалды болу ықтималдығының 18% - дан астамы. Алматыда жаңбырлы күндердің ең көп саны бар ай-Мамыр, ол кезде орта есеппен 7, 7 күн бойы кемінде 1 миллиметр жауын-шашын түседі.

Құрғақ маусым 20 маусым мен 11 наурыз аралығында 8, 7 айға созылады. Алматыда жаңбырлы күндердің ең аз саны бар ай-қыркүйек, ол кезде орта есеппен 2, 9 күн ішінде кемінде 1 миллиметр жауын-шашын түседі.

Ылғалды күндердің ішінде біз тек жаңбыр жауатындарды, тек қарды немесе екеуін де ажыратамыз. Осы классификацияға сүйене отырып, Алматыда жауын-шашынның ең көп таралған түрі жыл бойына өзгеріп отырады.

Тек жаңбыр 8, 8 ай бойы, 1 наурыздан 23 қарашаға дейін жауын-шашынның ең типтік түрі болып табылады. Ең көп күндер саны бар ай

Біз маңызды жайлылық деңгейін шық нүктесіне негіздейміз, өйткені ол теріден тердің буланып, денені салқындататынын анықтайды. Төменгі шық нүктесі құрғақтық сезімін тудырады, ал жоғары шық ылғалдылықты арттырады. Әдетте күн мен түн арасында айтарлықтай өзгеретін температурадан айырмашылығы, шық нүктесі баяу өзгереді, сондықтан түнде температура төмендеуі мүмкін болса да, ылғалды күн әдетте ылғалды түнге ауыстырылады.

Алматыда ылғалды жайлылық деңгейі ылғалды, тұншықтырғыш немесе ауыр деп сипатталатын уақыттың пайызы ретінде өлшенетін ылғалдылықтың қабылданатын деңгейі жыл бойы айтарлықтай өзгермейді, іс жүзінде тұрақты түрде 0% болып қалады.

Әдістеме

Талданатын кезеңде (1980 жылдан 2016 жылға дейін) әр күн сайын сағат 8:00 мен 21:00 аралығында қабылданған температура, бұлттылық және жауын-шашынның жалпы мөлшері бойынша тәуелсіз ұпайлар есептеледі. Бұл ұпайлар бір сағаттық жиынтық баллға біріктіріледі, содан кейін күндерде біріктіріледі, талданатын кезеңнің барлық жылдарында орташа және тегістеледі.

Біздің бұлттылық ұпайымыз толық ашық аспан үшін 10-ға тең, негізінен ашық аспан үшін 9-ға дейін және бұлтты аспан үшін 1-ге дейін төмендейді.

Қарастырылып отырған сағатта орталығы бар үш сағаттық жауын-шашынға негізделген біздің жауын-шашын ұпайымыз жауын-шашынның болмауы үшін 10-ға тең, жеңіл жауын-шашын үшін 9-ға дейін және 1 миллиметр жауын-шашын үшін 0-ге дейін немесе одан жоғары.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.