Жеке тұлғаны қалыптастырудағы тәрбие мен мәдениет арасындағы байланыстар

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды Университеті

РЕФЕРАТ

Жеке тұлғаны қалыптастырудағы тәрбие мен мәдениет арасындағы байланыстар

Орындаған: МиИ-22-1к топ студенті Секен Ердана

Тексерген: Педагогика

Ғылымдарының магистрі

Арунова Ж. А.

ҚАРАҒАНДЫ- 2024

Жоспар

1. Жеке тұлға үшін тәрбие мен мәдениеттің маңызы қандай?

2. Тәрбие мен мәдениет арасындағы қарым-қатынас

3. Мәдениетті бағдарлау жолдары

4. Жеке тұлғаны қалыптастырудағы артықшылықтар мен кемшіліктер

5. Қорытынды

1. Тәрбие мен мәдениет тұлғаны қалыптастыруда және адамның қоғамдағы орнын анықтауда шешуші рөл атқарады. Тәрбие балалық шақтан басталады және мінезді, жауапкершілікті және моральдық принциптерді дамытуға көмектесетін нормалар мен құндылықтарды үйренуді қамтиды. Бұл біз әлеуметтік дағдыларды үйренетін және әлеуметтік күтулерді түсінетін процесс.

Мәдениет дәстүрлердің, өнердің, әдет-ғұрыптардың және өмір салтының барлық кеңдігін қамтиды. Бұл әрбір адамды бірегей ететін, сонымен бірге бізді ортақ құндылықтарға біріктіретін ұжымдық тәжірибе. Тіл, дін, аспаздық, өнер және музыка - біздің дүниеге көзқарасымызды қалыптастыратын мәдениеттің құрамдас бөліктері.

Білім мен мәдениет өзара байланысты, бір-біріне әсер етеді және бірге біздің мінез-құлық пен қабылдауымызға басшылық етеді. Сапалы тәрбие алған, мәдениетке сусындаған адамның әдетте әлеуметтік дағдылары, бейімделгіштігі, сыпайылық қабілеті күшті болады.

Тәрбие мен мәдениеттің нәтижесінде адам өзінің белгілі бір қауымдастыққа жататынын түсінеді, онда сыйластық, төзімділік пен өзара түсіністік қарым-қатынастың негізіне айналады. Екі аспекті де сыни ойлауға, шығармашылық көрініс пен эмпатияға ықпал етеді.

Жалпы алғанда, білім мен мәдениет - өмірді мән-мағынаға, сан алуандыққа толтыратын және бізді қоршаған әлеммен үйлесімді өзара әрекеттесуге ықпал ететін тұлғаның материалы.

2. Мәдениет пен тәрбиені біріктіру әрқайсымызды ерекше ететін коктейль жасаумен бірдей. Оның қалай жұмыс істейтінін және ол біздің тұлғаны қалыптастыруға қалай көмектесетінін түсінейік.

Тәрбие ошақ басынан, отбасынан басталады. Ата-аналар бізге бар түйгенін, білгенін үйретеді. Мысалы, олар бізге үлкенді сыйлауға, мейірімділікке, жауапкершілікке үйрете алады. Бұл біздің құндылықтарымызды қалыптастыратын тәрбиенің алғашқы қадамдары.

Енді елестетіп көріңізші, сіз өзіңіздің мәдениетіңіз бен басқа адамдардың мәдениетін байланыстырдыңыз. Ата-анамыз ұлттық салт-дәстүрлер туралы, бала кезінде қалай өмір сүргені туралы айтып бере алады. Бұл өткенмен байланыс орнатып, бізді үлкен нәрсенің бөлігі етеді.

Мектептегі тәрбие де маңызды рөл атқарады. Оқулықтарда әртүрлі мәдениеттердің қалай дамығаны, олардың дәстүрлері қандай болғаны және олардың бір-бірімен қарым-қатынасы туралы әңгімелер табуға болады. Бұл біздің білімімізді кеңейтіп, әлемді жақсырақ түсінуге мүмкіндік береді.

Білім мәдени элементтермен қаныққан кезде, біз әртүрліліктегі сұлулықты көре бастаймыз. Бұл бізді толеранттылыққа және жаңа нәрселерге үйір етеді. Біз өз мәдениетімізді ғана емес, өзгенің де мәдениетін бағалай бастаймыз.

Білім мен мәдениеттің бірін-бірі толықтыруы маңызды. Мысалы, мәдени әртүрлілік туралы сабақтарды оқу бағдарламасына қосуға болады, осылайша балалар әркім бірегей екенін біледі. Балалар бір-біріне өз дәстүрлері туралы айтып, түсіністік көпірін жасайтын жобаларды жүзеге асыруға болады.

Мектептегі немесе университеттегі мәдени шаралардың да маңызы зор. Оларда студенттер ұлттық билерін көрсетіп, өз тағамдарынан тағамдар әзірлеп, салт-дәстүрлерімен бөлісе алады. Бұл құрмет пен қызығушылық атмосферасын тудырады.

Білім мен тәрбие ұштасатын болса, біз оқып қана қоймай, жеке тұлға болып өсеміз. Біз тек білімді ғана емес, сонымен қатар адамдар мен олардың мәдениеттерінің әртүрлілігін терең құрметтейтін боламыз. Бұл бізді толерантты, диалогқа ашық және қоғамда үйлесімді қарым-қатынас орнатуға қабілетті етеді.

Сайып келгенде, мәдениет пен тәрбиені үйлестіру біздің тұлғамызды бай, жан-жақты және әлемге құрмет пен түсіністікпен қарауға дайын ететін саяхат сияқты.

Тұлғаны қалыптастыру үшін мәдениет пен тәрбиені біріктіруге тырысқанда, біз одан да қызықты және бай тәжірибелерге есік ашамыз. Мұнда мұны қалай жасауға болатыны туралы қосымша идеялар мен ақпарат берілген.

1. *Мультимедиялық ресурстар және білім:*

- Түрлі мәдени тәжірибеге ену үшін фильмдер, бейнелер, подкасттар сияқты мультимедиялық құралдарды пайдалану.

- Әртүрлі қоғамдардың өмірі мен дәстүрлері туралы баяндайтын фильмдерді талқылау және талдау қызықты оқу әдісі болуы мүмкін.

2. *Әлеуметтік қызмет көрсету жобалары:*

- Жергілікті қоғамдастықтарда мәдениет пен білім беру саласында көмек көрсетуге бағытталған жобаларды ұйымдастыру.

- Студенттер мұндай жобаларға белсенді қатыса алады, бұл олардың өмірлік тәжірибесін байытып қана қоймай, басқаларға да көмектеседі.

3. *Сыныптан тыс практикалық сабақтар:*

- өнер және тарихпен тікелей араласу үшін мұражайларға, көрмелерге, театрларға және басқа да мәдени орындарға экскурсиялар.

- Бұл тәжірибелер студенттерге мәдени аспектілерді сөзбе-сөз «тәжірибеден өткізуге» мүмкіндік беру арқылы сыныпты толықтыра алады.

4. *Тәжірибе алмасу үшін технологияны пайдалану:*

- Географиялық түсінікті кеңейту үшін әртүрлі мәдениет өкілдерімен виртуалды алмасу және онлайн курстар.

- Мәдени тақырыптарды талқылауға және пікір алмасуға арналған электронды платформалар.

5. *Білім беру ұйымдарында мәдени орта құру:*

- Әртүрлі мәдениеттерді көрсететін элементтері бар сынып бөлмелерін жобалау.

- студенттер мен оқытушылардың қатысуымен мәдени әртүрлілікке арналған тақырыптық апталықтар ұйымдастыру.

6. *Жергілікті қауымдастықтармен жұмыс:*

- Оқушыларды дәстүрлерді үйрену және сақтау сияқты жергілікті тұрғындарға арналған білім беру бағдарламаларына тарту.

- Студенттер өздеріне және қоғамға пайдалы білім мен құндылықтарды беру агенті бола алады.

7. *Мәдениетаралық өзара әрекеттесу дағдыларын дамыту:*

- коммуникациялық дағдыларды дамытуға және көп мәдениетті ортада жұмыс істеуге бағытталған тренингтер мен семинарлар.

«Бұл дағдылар жаһандық байланыс әдеттегідей болып жатқан әлемде барған сайын құнды болып келеді.

Мәдениет пен білімнің ұштасуы оқушыларды дүниені тереңірек қабылдауға дайындап, ой-өрісін кеңейтіп, қоғамға өзіндік бірегей үлесін тудыратын тұлғаны қалыптастырудың қуатты катализаторына айналады.

Тәрбие мен мәдениет - біздің болмысымыздың тініне біте қайнасып жатқан ажырамас екі жіп іспеттес. Тәрбие біздің құндылықтарымыз бен адамгершілік қасиеттерімізді қалыптастырады, ал мәдениет осы құндылықтар өмір сүретін контекстті қамтамасыз етеді. Олар одақтастар сияқты, әлемге көзқарасымызды анықтайтын бірегей кодты жасайды.

Тәрбие процесінде ата-аналар, мұғалімдер және қоғам бізге мінез-құлық пен дүниетанымымызды қалыптастыратын ережелер, нормалар мен құндылықтар береді. Бұл тұрғыда мәдениет бұл құндылықтар қалыптасып, өміріміздің ажырамас бөлігіне айналатын шегірткеге ұқсайды.

Мәдениет, керісінше, біз өзімізді көретін «айнаға» айналады. Бұл біздің өзімізді қабылдауымызға, қоғамдағы рөлімізге және басқалармен қарым-қатынасымызға әсер етеді. Тәрбие мен мәдениет бірігіп, бірін-бірі байытып, болмысымызға ерекше із қалдырады.

Білім мен мәдениет те бір-біріне әсер етеді. Білім мәдени құндылықтарды өмір ағымында сақтай отырып, кейінгі ұрпаққа жеткізеді. Мәдениет, өз кезегінде, оқу әдістері мен тұлғаның қалыптасуына ықпал ете отырып, білім берудің орын алатын контекстін қалыптастырады.

Бұл өзара байланыстылық бізді қайталанбас тұлға етеді, әрқайсымызды өз тәрбиеміздің жемісі, сонымен бірге мәдениетіміздің ізін қалдырады. Бұл рухани біріктіру біздің тұлғамызда үйлесімділік тудырады, өзімізді жақсы түсінуге және қоғамға үлес қосуға мүмкіндік береді.

3. Мәдениетті жеке тұлғаға бағыттау дегеніміз, жалпы алғанда, әрбір адам өзін қоршаған әлемде өзін жайлы және құрметті сезінетініне көз жеткізу. Бұл әртүрлі көзқарастарды, дәстүрлер мен көзқарастарды қабылдау және құрметтеу дегенді білдіреді.

Бұл қалай болуы мүмкін: мектепте және университетте олар «керек» нәрсені ғана емес, сонымен қатар айырмашылықтарды құрметтейді. Оқулықтар мен сабақтар әртүрлі мәдени оқиғаларды қамтиды, сондықтан біз әр адамның бірегей екенін түсінеміз. Бұл оқуды қызықты етеді және бізді әлеммен байланыстырады.

Сондай-ақ ата-аналар мен мұғалімдер сияқты үлкендердің біздің мүдделерімізді қолдап, шешімдерімізді құрметтейтіні маңызды. Бізді тыңдап, құрметтейтінін көргенде, өзімізді қоғамның маңызды бөлігі ретінде сезінеміз.

Тәжірибе алмасу да маңызды. Біз бір-бірімізге мәдениетімізді үйретіп, жаңа нәрселерді үйренсек, бұл қарым-қатынасты тудырады. Біз әркімнің құнды нәрсесі бар екенін көре бастадық.

Әркім өзі бола алатын кеңістіктерді құру да маңызды. Көрмелер, музыкалық концерттер, фестивальдар өткізетін мәдениет ошақтары - әркім өз шығармашылығын көрсететін және құрметті сезінетін орын.

Бұл ретте жеке тұлғаны құрметтеудің маңыздылығын түсінетін көшбасшылар да маңызды рөл атқарады. Олар әртүрлілік пен сөз бостандығын қолдаса, бұл әр адам өз әлеуетіне қол жеткізе алатын орта жасайды.

Сайып келгенде, жеке адамның айналасындағы мәдениетті шоғырландыру әркімнің өзі бола алатындығына көз жеткізу болып табылады. Біздің бірегейлігіміз құрметтелетінін көргенде, біз өзімізге сенімді боламыз және өз идеяларымызды басқалармен бөлісуге дайын боламыз.

4. Тәрбие мен мәдениет біздің тұлғаны қалыптастыруда, дүниені қабылдауымызға әсер етіп, құндылықтарымызды анықтауда маңызды рөл атқарады. Міне, осы екі фактордың бізге қалай әсер ететіні туралы бірнеше қарапайым сөздер.

1. *Құндылықтарды қалыптастыру:* Білім мен мәдениет өмірде біз үшін ненің маңызды екенін анықтауға көмектеседі. Бала кезімізден бізге моральдық нормалар, этика және әлеуметтік ережелер үйретіледі. Мәдени аспектілер біздің әділдікке, отбасына, достыққа және жауапкершілікке деген көзқарасымызды қалыптастыра отырып, өзіндік дәм қосады.

2. *Әртараптандырылған білім:* Білім берудегі мәдени элементтер оқу процесін қызықты және жан-жақты етеді. Олар бізге фактілер мен сандарды ғана емес, сонымен қатар әртүрлі елдердің тарихын, өнер дәстүрлерін, әдебиетін зерттеуге мүмкіндік береді. Бұл біздің ой-өрісімізді кеңейтіп, білім беруді тартымды етеді.

3. *Бейімделу:* Біздің тәрбиеміз бен мәдениетіміз бізді икемді болуға және әртүрлі жағдайларға бейімделуге үйретеді. Мәдени әртүрлілік кедергі ретінде емес, басқалардан үйрену және жаңа идеяларды қабылдау мүмкіндігі ретінде қарастырылады. Бұл өзгермелі әлемге бейімделу қабілетімізді қалыптастырады.

4. *Айырмашылықтарды құрметтеу:* Мәдени әртүрлілік туралы оқыту адамдар арасындағы айырмашылықтарға деген құрметімізді дамытады. Біз сұлулықты әртүрліліктен көруге үйренеміз және әркім қоғамға өз үлесін қосатынын түсінеміз. Бұл құрмет әркімді кім болса да қабылдай алатын толерантты ортаны қалыптастырады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.