Мектеп жасына дейінгі жалпы сөйлеу тілінде бұзылысы бар балаларға сипаттама

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 66 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. ЖҰБАНОВ атындағы АҚТӨБЕ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ

Алтынбекова Н. Ж., Диханбай А. Қ., Еділбаева Н. С., Есеркенова А. Ж., Жайханова Ж. Ж., Жақсылық Ж. А. Утегенова К. Ш.,

Мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу тіліндегі кемшіліктерді психокоррекциялық жаттығулар арқылы түзету

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Білім бағдарламасы 5В010500 - Дефектология мамандығы

Ақтөбе 2022

Кіріспе . . . 3

1 МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ЖАЛПЫ СӨЙЛЕУ ТІЛІНДЕГІ КЕМШІЛІКТЕРДІ ПСИХОКОРРЕКЦИЯЛЫҚ ЖАТТЫҒУЛАР АРҚЫЛЫ ТҮЗЕТУДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ . . . 7

Мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу тіліндегі кемшіліктерді психокоррекциялық жаттығулар арқылы түзету дағдыларын қалыптастырудың теориялық негіздері . . .
Мектеп жасына дейінгі жалпы сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларға сипаттама . . .
Мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу тіліндегі кемшіліктерін психокоррекциялық жаттығулар арқылы түзетудің тиімділігі . . .

2 МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ЖАЛПЫ СӨЙЛЕУ ТІЛІНДЕГІ КЕМШІЛІКТЕРІН ПСИХОКОРРЕКЦИЯЛЫҚ ЖАТТЫҒУЛАР АРҚЫЛЫ ТҮЗЕТУДІ ЭКСПЕРИМЕНТТІК ЗЕРТТЕУ . . .

2. 1 Анықтаушы эксперимент материалдарын дайындау, жүргізу, талдау . . .

2. 2 Қалыптастырушы эксперимент материалдарын дайындау, жүргізу, талдау . . .

2. 3 Эксперимент нәтижелерінің қорытынды материалдары ( әдістемелік нұсқау) . . .

2. 4 Ұсыныстар . . .

Қорытынды . . .

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . .

Қосымша . . .

КІРІСПЕ

Зерттеу өзектілігі: Біздің елімізде мүмкіндігі шектеулі жандарға ерекше көңіл бөлінеді. Барлық осы алаңдаушылық Мемлекет басшысының Қазақстан халқына Жолдауында, Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңында, «Мүмкіндігі шектеулі балаларды әлеуметтік, медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы» заңда, мүмкіндігі шектеулі балаларды оқыту, тәрбиелеу, еңбекке баулу және кәсіптік даярлау мәселелерін шешуде оларға арнайы көмек көрсету жүйесінде көрініс тапқан. Ерекше білім беруді қажет ететін балалардың білімін жетілдіруге және балалар мүгедектігінің алдын алуға бағытталған мәселелер басым міндеттердің қатарына кіреді. [1]

Мұндай күрделі мәселені шешуде үздіксіз білім берудің алғашқы сатыларының бірі болып табылатын балабақша ерекше орын алады. "Бала құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңы. [2]

Өскелең ұрпақтың білімі мен тәрбиесінің сапасын арттыру, рухани бай азаматтарды тәрбиелеу, оларды еңбекке және қоғамдық өмірге дайындау елдегі өзекті мәселе болып табылады.

Біздің мемлекетіміздің әрбір азаматы ұлттық құндылық болып табылатынын ескере отырып, әрбір бала - еліміздің болашағы, біздің міндетіміз - ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар әрбір оқушының сапалы білім алуына және азамат болуына жағдай жасау. Білім беру сапасын арттыру, тіпті ерекше білім беру қажеттіліктері бар бір бала үшін де, қазіргі уақыттан бастап жинақталып келе жатқан біздің ұлтымыздың саналы болашағы үшін негіз болып табылатынын түсіну қажет.

"Қазақстан Республикасының" Білім туралы"Заңын іске асыру, білім мазмұнын ең жоғары деңгейге жеткізу мақсатында сөйлеу қабілеті бұзылған мектеп жасына дейінгі балалар топтарында оқыту жүйесін ойластыру және енгізу маңызды". Мұндай балаларға білім беру мен тәрбиелеудің ерекшелігі "мүмкіндігі шектеулі балалардың дамуы туралы заңда" нақты көрсетілген және жан-жақты зерттеуді қажет ететін мәселелердің бірі ретінде анықталған. [3]

Сондықтан болмысынан жүрек жылуы мен мейірім шуағы мол қазақ халқының бала тәрбиесіне көзқарасы ерекше. Бала тәрбиесіне деген немқұрайлылық табиғатына мүлдем жат. «Баланы жетіге келгенше тыйма, жетіден он төртке келгенше құлыңша қина, он төрттен кейін құрдасыңдай сыйла», -деп ерекше жастарға сенім артқан.

Ал мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балалардың дамуының жақсы болуы түзете-дамыта оқытудың сәтті өтуіне байланысты болады. Қазіргі уақытта мектеп жасына дейінгі сөйлеу кемістігі бар балаларды оқытумен айналысатын педагогтерде баланың сөйлеуін белсенді дамыту үшін білім беру мен оқыту негізінде жасалған практикалық материалдардың кең спектрі бар. Біздің көзқарасымыз бойынша кез - келген тәжірибелік материалды екі топқа бөлуге болады: біріншісі - баланың сөйлеуін дамытуға көмектесу, екіншісі-дәстүрлі емес логопедиялық технологияларды қолдана отырып, психокоррекциялық жаттығуларды қолдану.

Бұған: логопедиялық массаж, тіл массажы, аурикулотерапия, жапон саусақ массажы әдісі, Су-Джок терапиясы, түзету педагогикасының жұмысындағы дәстүрлі емес әдістер мен дыбыстық артикуляция модельдері кіреді.

Логопед-мұғалімдердің түзету жұмысында балалардың сөйлеу қабілетін дамыту процесінде қолдың ұсақ моторикасын дамытуға көп көңіл бөлінді. Ми қозғалысының пайдасы мен пайдасы біздің заманымызға дейінгі екінші ғасырда Қытайда дамығаны бұрыннан белгілі. Атақты философ Канттың айтуынша, "қол адамның миын алға жылжытады". Мектеп жасына дейінгі балаларда ұсақ моториканы дамыту мидың жоғары қыртысының функцияларын қалыптастырады: есте сақтау, ойлау, қиял, назар, визуалды және бейнелі қабылдау, сонымен қатар жұмыс дағдылары және т. б. Жапонияда барлық мектепке дейінгі мекемелерде, екі жастан бастап саусақ массажының әдісін және өзіндік массажды қолданады екен. Жапондық ғалым Наникош Токухироның айтуынша әр саусаққа арналған массаж әр мүшелерге психикалық жағынан да жағымды әсер етеді.

Әлсіз нүктелерге массаж жүйелі қозғалыстар арқылы 1-2 мм диаметрлі пластырды жабыстыру арқылы әсер ету уақытын ұзарту және кейінгі массаждардың орындалуын жеңілдетеді.

Су-Джок терапиясын ойлап тапқан Оңтүстік Корея профессоры Пак Чжэ Вудың зерттеуі біздің денеміздің бөліктері бір-бірімен байланысты екенін көрсетеді (адам эмбрионы құлаққа сәйкес келеді, қол мен аяқ адам денесіне сәйкес келеді) . Бұл емдеу жүйесін адам ойлап тапқан жоқ-ол тек табиғатқа байланысты ашылды. Мұның себебі күш пен қорғаныс болып табылады және нүктелерді ынталандыру сәйкесінше сауығуға әкеледі. Қате пайдалану адамға ешқандай зиян тигізбейді, тек оның пайдасы жоқ. Осылайша, баланың сөйлеу аймағын қажетті нүктені анықтау жүйесінде дамытуға болады. [4; 18]

Сөйлеу қабілеті бұзылған балаларды түзету жұмысында автор артикуляцияның әдістері мен модельдерін ұсынады. Артикуляция моделін қолдану балалардың дыбыстардың дұрыс айтылуы, фонемалық есту, ақыл-ой операциялары және материалды бекіту туралы көрнекі хабардарлығын көрсетеді.

Жаңа технологиялардың көмегімен ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды оқытуды ұйымдастыруға деген сұраныстың артуына байланысты қазіргі білім беру жүйесі бұл мәселеге барлық назар аударады және білім беру қызметін жетілдіру үшін электрондық ақпараттық ресурстарды тиімді пайдалану қажет. Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды арнайы мекемелерде ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың көмегімен оқыту жүйесі мынадай педагогикалық жағдайларға сәйкес құрылған: білім беру процесіне қатысушылардың әлемдік білім беру ресурстарына қолжетімділігі; емдеудің әртүрлі әдістерінің көмегімен балалардың білімге қызығушылығын арттыру; оқытудың барлық кезеңдерінде өзіндік қосымша жұмысты ұйымдастыру; ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балалардың білім алуы үшін кедергісіз аймақтар құру; білім беру сапасын арттыру және олардың қоғамның белсенді мүшесі ретінде қалыптасуына жағдай жасау үшін қазіргі заманғы технологияларды пайдалану. Адамның ең маңызды игілігі - жеке басының бостандығы мен құқықтары болып табылады. Бұл құқықтар мен бостандықты қорғау, әлеуметтік қолдау, оны іске асыру механизмдері конституциялық-құқықтық жарықтарда және адам құқығы туралы халықаралық құжаттарда белгіленген.

Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған бағдарламасында Мемлекет басшысы Н. Ә. Назарбаев: "дамуында ауытқушылығы бар балаларды оқыту, оларды әлеуметтік, медициналық және педагогикалық түзетуде қолдау және оларды қоғам өміріне тарту үшін тең жағдайлар жасалатын болады, балаларды іске асыру үшін жағдайлар жасалатын болады.

«Қазақстан жолы - 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жолдауында мүмкіндігі шектеулі жандарға көбірек көңіл бөлу қажеттігін атап өтті. Мемлекет басшысы: «Мүмкіндігі шектеулі жандар тұрмыстық қызмет көрсету, тамақ өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы кәсіпорындарында жұмыс істей алады, сондықтан сіздер көмектесіңіздер деп тағы да айтқым келеді барлық кәсіпкерлерге олардың жұмысқа орналасуын қамтамасыз етсеңіздер». Сондай - ақ, 5-10 адамға арналған арнайы квотаны енгізу мүмкіндігін қарастыруға болады", - деді ол. [5]

Әдетте, егер сөйлеу ақаулары жалпы сөйлеу қабілеті бұзылған балалардың мектепке дейінгі тобына кірмес бұрын алдыңғы жылдары түзетілсе де, сөйлеу тілінің компоненттері (фонетика, лексика, грамматика) байланысты балалармен сөйлеуді дамыту жұмыстары келесі топта жалғасады. Сөйлеудің бұл кідірісі ұзақ уақыт бойы жалпы сөйлеу бұзылысының көмескі түрі деп аталды. Ауызекі сөйлеудің бұл деңгейін Ресей авторы Т. Б. Филичева және Қазақ авторы М. С. Грушевская зерттеді. [6; 22]

Бүгінгі психотерапияның маңызды бағыттарының бірі - арт-терапия. Арт-терапияның алғашқы тұжырымдамасы енгізілген кезде, ол тек ауру немесе демалыс үйінде болған науқастар үшін қолданылды, бірақ қазір оның ауқымы кеңеюде, яғни бұл терапия адамның шығармашылық жағдайын дамытып қана қоймай, адам ресурстарының мүмкіндіктерін түсінуге және ашуға мүмкіндік береді.

Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында білім беру мазмұнына ерекше көңіл бөлінеді, адамның рухани жан дүниесін, шығармашылығын және белсенділігін дамыту үшін жағдай жасау қажет. Осы тұрғыдан алғанда, басты міндеттердің бірі-жеке шығармашылықты дамыту, оны жаңа талап тұрғысынан шешу. Жеке шығармашылықты дамытуда арт-терапияның негізгі элементтері мен әдістерін қолдану өте маңызды. Сонымен, сұрақ туындайды: "арт-терапия дегеніміз не?".

Арт-терапия бейнелеу өнерімен емдеуді білдіреді. "Арт-терапия" термині (арт - Өнер, арт-терапия - өнерді қолдана отырып терапия жүргізу) негізінен ағылшын тілді халықтар тұратын елдерде кеңінен қолданылады.

Арт-терапия - бұл шығармашылық арқылы емдеу және науқастың психоэмоционалды жағдайына әсер ету.

Бұл термин алғаш рет 1938 жылы Адриан Хиллдің жұмысында санаторийдегі туберкулезбен ауыратын науқастардың көңіл-күйін сипаттау үшін қолданылған. Кейіннен бұл термин өнермен байланысты терапияның барлық салаларында қолданыла бастайды (музыкалық терапия, драмалық терапия, би терапиясы және т. б. ) . Бірақ көптеген сарапшылар мұндай анықтамаларды өте кең және дәл емес деп санайды. Орыс тілді психотерапиялық әдебиеттерде кейде "изотерапия" және "имидж терапиясы" терминдері қолданылады, бірақ олар ағылшын тіліндегі аналогқа сәйкес келмейді және мағынасын тарылтады.

Арт-терапия келесі бағыттарды қамтиды: бейнелі терапия, драмалық терапия, библиотерапия, музыкалық терапия, кинетотерапия, куклотерапия, би терапиясы.

Фрейдтің ойлар мен депрессия, суреттер мен белгілер түрінде берілетіндігі туралы алғашқы тұжырымына сүйене отырып, Наумберг өнер психотерапияның бір түрі деп айтқандардың бірі болды.

Арт-терапия әдістері жеке әдіс ретінде де, терапияның көмекші әдісі ретінде де қолданылады.

Белгілі ғалым - психологтар Л. С. Выготский, А. И. Леонтьев, А. С. Запорожец, Л. Д. Венгер, Д. Б. Эльконин, Е. И. Игнатьева, Ю. К. Бабанский, И. Я. Лернер т. б. ерттеушілердің еңбектерінде мектеп жасына дейінгі балалардың жеке басының қалыптасуына әсер ететін әртүрлі іс-шаралардың ішіндегі ең маңыздысы-шығармашылық қызметтің сапасы. [7; 115-бет]

Психолог-педагог немесе логопед-мұғалім балаға емес оның қуыршағына ескертпе жасау арқылы, балаға білдірмей оның кемшілігін түзейді. Мысалға: «Буратино сен өте тез сөйледің. Біз ештеңе түсінбедік. Айгүл сен оны жәй, анық сөйлеуге үйрет». Бала сөйлеу қарқынын баяулата бастайды. Осылай жанама сөйлеу баланың сөйлеуін түзетуге көмектеседі.

Бұл мәселелер болашақта дені сау ұрпақты күтіп отырған немесе тәрбиелеп отырған әрбір ата-ананы толғандыратыны анық. Ойын әрекеті-Баланың психикалық процестерін қарқынды дамыту құралы. Ойын-бұл денеге арналған жаттықтырушы ғана емес, сонымен қатар болашақ өмірлік жағдайларға психологиялық дайындық құралы болып табылады. Бұл тақырып адам денсаулығының мәселелерінің бірі болып, оны зерттеуде - биологиялық объективтілік, жүйелілік сияқты қағидаттарды мықтап сақтауға тиіспіз. Сондықтан да біз өзіміздің зерттеу жұмысымыздың көтеріп тұрған жүгінің ауыр екені пайымдай отырып, оны жазуда мүмкіндігінше осы қағидаларды сақтауға тырыстық.

Зерттеу мәселесінің өзектілігі: Біздің елімізде және шет елде де мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды түзете-дамыта оқытуда арт-терапияны пайдалану қызығушылық тудыруда. Арт-терапия әр түрлі өнер, шығармашылыққа толы қызықты сабақтар арқылы адамның, әсіресе баланың психикасын дамытады. Психологиялық түзетудің бұл жаңа тәсілі мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балалардың сезіміне, көңіл-күйіне, денсаулығына бағытталған көркем және шығармашылық әдістерді пайдаланады.

Қуыршақтерапия - (арттерапия), мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар бала мен ересек арасындағы аралық зат қуыршақтың психокоррекциялық іс-әрекетінің негізгі әдісі ретінде объект ретінде қолданылады. Мақсаты: күйзелістің алдын алуға, психикалық денсаулықты нығайтуға, әлеуметтік бейімделуді жақсартуға, өзіне деген сенімділікті дамытуға және ұжымдық шығармашылық қызмет контекстіндегі қақтығыстарды шешуге көмектесу.

Қазіргі психологияда қуыршақтардың рөлі әртүрлі аспектілерде қолданылады. Балалар психикасының дамуында балалар мәдениетін, балалық шақтың белгісін бейнелейтін қуыршақтар ерекше орын алады. Қазіргі бала үшін қуыршақ-бұл ең алдымен сүйкімді ойыншық, ол ойынның символдық серіктесі болады. Қуыршақпен бірге бала өзін және басқа адамды түсінуде эмоционалды және моральдық тұрғыдан көрсету жағдайларын сезінеді. Қуыршақ немесе жұмсақ ойыншық баланың жақын досы болып саналады, ол ешқашан бәрін түсінетін, зұлымдық туралы ойламайды. Сондықтан мұндай ойыншық кішкентай балаларға ғана емес, жасөспірімдерге де, қыздарға да, ұлдарға да қажет.

Зерттеу мақсаты: Мектеп жасына дейінгі жалпы сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды психокоррекциялық жаттығулар арқылы дамуына қолайлы жағдай жасау.

Зерттеу нысаны: № 11 «Ақбота» мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды сөйлеу тілін психокоррекциялық жаттығулар арқылы дамыту үдерісі.

Зерттеу пәні: Мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды психокоррекциялық жаттығуларды қолдана отырып, түзете - дамытуда жаңа ойындарды қолдану.

Зерттеу болжамы: Егерде мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды, қоршаған ортаға бейімдеуге, адамдармен жақсы қарым-қатынасқа түсуіне психокоррекциялық жаттығуларды пайдалану арқылы түзету жұмыстарын нәтижелі деңгейге жеткізе аламыз.

Зерттеу міндеттері:

1. Ғылыми психологиялық-педагогикалық әдебиеттерді талдау арқылы мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды психокоррекциялық жаттығулар арқылы әлеуметтендірудің теориялық негізін қарастыру.

2. Психолог ғалымдардың әдістемелеріне сүйеніп, мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балалардың танымдық қабілетінің деңгейлерін анықтау;

3. Психокоррекциялық жаттығулар арқылы мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балаларды қоршаған ортаға бейімдеу, әлеуметтендірудің түзете-дамытуға арналған бейімделген бағдарламасын әзірлеу.

Зерттеу нысаны: мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілінде кемшілігі бар балалар.

Зерттеудің теориялық әдіснамалық негізі: ғылыми жұмыс А. Ю Татаринцева, И. Я Медведева, Т. Л Шишова, А. А Осипованың жазған еңбектеріне сүйенеді.

Зерттеудің негізгі кезеңдері: Жоспарланған зерттеу жұмысы екі кезеңде ұйымдастырылады. Бірінші кезеңде зерттеу тақырыбындағы әдебиеттермен танысып, теориялық негіздерді талдап және оларды анықтаудың психодиагностикалық әдістерін жалпыладық. Екінші кезеңде эксперимент барысында зерттеу объектісіне жан-жақты кешенді талдау жасалды, эксперимент жүргізілді, іске асыруды аяқтайды және дипломдық жобаның материалдарын ұсыну.

Зерттеу базасы: № 11 «Ақбота» сөйлеуі мен көруі бұзылған балаларға арналған мектепке дейінгі ұйым.

Жұмыстың құрылымы: кіріспеден, көлемді екі тараудан, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен және қосымшалардан тұрады.

1 МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫҢ ЖАЛПЫ СӨЙЛЕУ ТІЛІНДЕГІ КЕМШІЛІКТЕРДІ ПСИХОКОРРЕКЦИЯЛЫҚ ЖАТТЫҒУЛАР АРҚЫЛЫ ТҮЗЕТУДІҢ ТҮЗЕТУДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу тіліндегі кемшіліктерді психокоррекциялық жаттығулар арқылы түзету дағдыларын қалыптастырудың теориялық негіздері

Психокоррекциялық жаттығулар көмегімен мектеп жасына дейінгі балаларда түзету, психологиялық түзету және жалпы сөйлеу ақауларын дамыту бойынша көптеген жұмыс түрлері бар. Психокоррекциялық түзету жұмыстарының принциптері келесідей [8, 323] :

- Баланың жеке ерекшеліктерін анықтау;

- Шаршамайтындығына көз жеткізу;

- Оқу іс-әрекетін ойын түрінде ұйымдастыру, кеңістіктікте бағдарлауын дамыту;

- Ойын дағдыларын оқу қызметіне ауыстыру;

- Арнайы әдістемелер бойынша оқытуды ұйымдастыру;

- Диагностикалық дамудың жылдық деңгейін салыстыру.

Оқу, түзету процесінде мамандардың әдістемелік ұсыныстарды дұрыс және жоғары деңгейде ұйымдастыруының арқасында психокоррекциялық жаттығулар көмегімен мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу кемшіліктерін түзету арқылы балаларды өз жасындағы балалардың даму деңгейіне жеткізуге болады.

Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңының 11-бабында «Білім беру жүйесінің міндеттері ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтар, ғылым жетістіктері мен практика негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіби қалыптастыруға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау болып табылады» делінген өмірде көптеген мүмкіндігі шектеулі, сөйлеу тілінде кемшіліктері бар балаларды көрдік. Соңғы уақыттарда әртүрлі эндогендік және экзогендік факторларға байланысты олардың саны шамадан тыс көбеюде.

Мектепке дейінгі бiлiм беру мекемесiнде оқитын мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу тіліндегі кемшіліктерді психокоррекциялық жаттығулар арқылы түзету әр жолы нәтижеге қол жеткізу үшін бақылаудан шықпау керек. Психологпен, дефектологпен, сынып жетекшісімен немесе ата-анамен тығыз байланыста баламен жұмыс нәтижелі, яғни баланың өзіне деген сенімділігін арттыру арқылы түзету және дамыту жұмыстарын тиімді жүргізу.

Психокоррекциялық жаттығуларды қолдана отырып, мектеп жасына дейінгі балалардың жалпы сөйлеу ақауларын түзету бойынша жұмыс тиімді болуы үшін әр баланың физиологиялық және психологиялық жас ерекшеліктерін ескере отырып, тұлғаны дамыту бойынша жұмысты дұрыс және тиімді ұйымдастыру қажет. Түзету және дамыту жұмысында келесі жағдайларға назар аудару керек:

- Баланың қоршаған ортаға бейімделуі;

- Мінез-құлық ерекшеліктері;

- Өзін-өзі бағалаудың төмендігі;

- Қоршаған ортаға сенімсіздік;

- Өз күшіне сенімсіздік;

- Төмен белсенділігі.

Баланы оқуға қызықтыру және дамыту үшін сабақ алдында психокоррекциялық жаттығулар жүргізу керек, олар ашықтық, сенімділік, эмоционалды еркіндік деңгейін дамытады, сонымен қатар топта бірауыздылық орнатуға жағдай жасайды.

Арт-терапия клиенттің жеке шығармашылығы мен өнер туындылары (кескіндеме, мүсін, кітаптар, кино өнері) арқылы жүзеге асырылады. Арт-терапия ең алдымен эмоционалды күйзеліске ұшыраған, қарым-қатынаста қиындыққа тап болған, тұйық және ұялшақ адамдар үшін қолданылады.

Аурикулодиагностика мен терапияның көп ғасырлық тәжірибесін жүйелі түсіндірген қазіргі уақытта француз дәрігері П. Ножьенің еңбегі. Оның айтуынша құлақ қалқаны жатыр ішіндегі адам эмбрионына ұқсайды. Бұған байланысты, П. Ножье құлақ қалқанының картографиясын жасаған, онда дененің бөліктері мен ішкі мүшелердің проекциясын бейнелеген.

Құлақ қалқанының нүктелері дене бөліктеріндегі нүктелерден өзгешелік бар, көлемі жағынан 1-2 мм. Массаж жасауға арналған құралдардың ұшы үшкір болмауы тиіс. Осы мақсаттар үшін дәріханалық шыны қасық ыңғайлы болады, себебі қасықтың төменгі жағы жуандап дөнес келеді.

Суреттер адамдарға үлкен әсер етеді: олар көңіл-күйді көтереді, көңіл-күйді құлазытады және сезімдерін оятады. Кескіндеме-бұл жанрдың безендірілуі ғана емес, сонымен қатар демалуға, күнделікті өмірден демалуға мүмкіндік береді.

Бейнелеу өнеріндегі әсер етудің күшті құралы-кескіндемедегі бояу түстері. Сіз өзіңіздің ішкі сезімдеріңізді тек сөзбен ғана емес, түрлі-түсті қарындаш алу арқылы сурет салу арқылы да білдіре аласыз. Егер адам бір нәрсеге ашуланса, қиналып тұрса, оның көңіл-күйі төмендейді, бірден сурет сала бастайды, ондағы жағымсыз эмоциялар жоғалады, сол арқылы көңілі жайланады.

Түс таңдауына байланысты көп нәрсені айтуға болады: қызыл - ашуды, қара - мұңды, сұр-алаңдаушылықты білдіреді. Сарапшылардың пікірінше, жеке түстер ішкі сезімдерге ерекше жағдай жасайды, мысалы, сары және қызғылт сары көңілділік пен жақсы көңіл-күй сыйлайды, қоңыр түс соған сәйкес көңіл-күй береді, жасыл түс тыныштандырады және көңіл-күйді көтереді, жүйке жүйесін тыныштандырады және ұйқысыздықтың алдын алады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.