Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқару жүйесін әзірлеу

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

1
1
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Роман

Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқару жүйесін әзірлеу

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

6В07102 - Автоматтандыру және басқару мамандығы

2
2
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Қорғауға жіберілді Жүйелік талдау және басқару кафедра меңгерушісі, т.ғ.к.,
_ Ускембаева Г.А.

ДИПЛОМДЫҚ ЖОБА

Тақырыбы: Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқару жүйесін әзірлеу

6В07102 - Автоматтандыру және басқару мамандығы бойынша

Орындаған: Тулегенов Р.А.

Ғылыми жетекші
аға оқытушы, PhD: Кишубаева А.Т.

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Ақпараттық технологиялар факультеті
6В07102 - Автоматтандыру және басқару мамандығы
Жүйелік талдау және басқару кафедрасы

Бекітемін
Кафедра меңгерушісі Ускембаева Г.А.
_ 2024 ж.

Дипломдық жұмысты (жобаны) орындауға арналған ТАПСЫРМА

Студент

курс, группа, мамандық, оқу формасы

Дипломдық жобаның (жұмыстың) тақырыбы

20 ж. № ректордың бұйрығымен бекітілген
Аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі _ 20 ж.
Жұмыстың бастапқы деректері (заңдар , пайдаланылған әдебиет, зертханалық-өндірістік деректер):

Диплом жұмысын әзірлеудегі сұрақтар тізімі:

4. Графикалық материалдың тізімі (сызбалар, кестелер, диаграммалар және
т.б.):

Негізгі ұсынылатын әдебиеттер тізімі:

Жұмысқа қатысты кеңестер (оларға қа тысты жұмыс бөлімдерінің көрсетілуімен)

Нөмір, бөлімнің, бөлімшенің аты
Ғылыми жетекші,
кеңесші
Тапсырманы алу уақыты
Тапсырма бердім
(қолы)
Тапсырма алдым
(қолы)

Дипломдық жұмысты орындау графигі

№
Жұмыс сатысы
Жұмыс сатысын орындау мерзімі
Ескерту
1
Дипломдық жобаның тақырыбын
бекіту

2
Дипломдық жобаны дайындау
үшін мәліметтер жинау

3
Дипломдық жұмыстың теориялық
бөлігін дайындау (1 Бөлім)

4
Дипломдық жұмыстың аналитикалық бөлігін дайындау
(2-3 Бөлім)

5
Дипломдық жұмыстың толық мәтінінің қолжазбалық нұсқасын
аяқтау

6
Алдын-ала қорғауға дипломдық жұмысты әкелу

7
Рецензияға дипломдық жұмысты
жіберу

8
Ғылыми жетекшінің пікірі мен рецензиясы бар дипломдық
жұмыстың соңғы нұсқасын әкелу

9
Дипломдық жұмысты қорғау

Тапсырманың берілген уақыты 20 ж. Ғылыми жетекшісі
4
4
Тапсырманы орындаған

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6
1
1 Теориялық бөлім. Орталықтан тепкіш компрессордың жұмыс
жасау принципі және құрылысы
8
1.1
Компрессордың дизайны және жұмыс режимі
8
1.2
Орталықтан тепкіш компрессор: құрылғысы және қолданылуы

1.2
Орталықтан тепкіш компрессор әрекет принципі және
құрылымы
12
1.3

16
2
Орталықтан тепкіш компрессордың жұмыс жасау режимі
22
2.1

22
2.2

30
2.3

33
3

45
3.1

45
3.2

47
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
53
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
55
Қосымша А ... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
57

Кіріспе

Қазіргі жағдайда мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқарудың тиімді жүйелерін жасау өндірістің тұрақты жұмысын қамтамасыз етуде, түпкілікті өнімнің сапасын арттыруда және өндіріс шығындарын оңтайландыруда шешуші рөл атқарады. Мұнайды айдау - мұнай өңдеудің негізгі кезеңдерінің бірі, мұнда шикізатты әртүрлі температуралық диапазондағы фракцияларға бөлу жүзеге асырылады, олардың әрқайсысының өзіндік сипаттамалары мен қолданылуы бар.
Бұл дипломдық жоба заманауи технологиялар мен автоматтандыру әдістерін қолдана отырып, мұнай айдау процесін тиімді басқару жүйесін құруға бағытталған. Жобаның мақсаты - шикізаттың кіріс ағындарының өзгеруі, климаттық жағдайлардың өзгеруі сияқты әртүрлі факторларды ескере отырып, айдау процесінің параметрлерін оңтайлы бақылауды қамтамасыз етуге қабілетті интеграцияланған жүйені әзірлеу, сондай-ақ сенімді қорғауды қамтамасыз ету. төтенше жағдайларға қарсы.
Осы жоба аясында айдау процесін бақылаудың қолданыстағы әдістеріне талдау жүргізіледі, олардың артықшылықтары мен кемшіліктері анықталады, әзірленген басқару жүйесіне қойылатын негізгі талаптар анықталады. Осы талдаудың негізінде қажетті жабдықты таңдауды, басқару алгоритмдерін әзірлеуді, сондай-ақ процестің жағдайын бақылау және диагностикалау жүйесін енгізуді қамтитын басқару жүйесінің тұжырымдамасы ұсынылады.
Осы дипломдық жобаның күтілетін нәтижесі мұнай өңдеуші зауыттың тұрақты және қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етуге, сондай-ақ оның мұнай өнімдері нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға қабілетті мұнай айдау процесін басқарудың тиімді жүйесін құру болып табылады.
1920 жылдары Кеңес Одағында индустрияландырудың басталуымен Қазақстан негізгі мұнай өндіруші аймақтардың біріне айналды. Қазақстан аумағында жаңа кен орындары ашылды, жаңа өндіріс технологиялары игерілді, мұнай өңдеу зауыттары салынды. Мұнай өнеркәсібі республика экономикасының негізгі салаларының біріне айналды.
1970-1980 жылдары Қазақстан Теңіз және Қашаған сияқты батыс аймақтарда ірі мұнай және газ кен орындарын ашты. Бұл кен орындары еліміздің мұнай өндіруінің кілтіне айналып, халықаралық инвесторлар мен компаниялардың назарын аударды.
1991 жылы Кеңес Одағы ыдырағаннан кейін Қазақстан тәуелсіздік алып, мұнай өнеркәсібі ел экономикасының негізгі тіректерінің біріне айналды. Шетелдік инвестиция тарту және саланы жаңғырту бағытында реформалар жүргізілді.
Бүгінгі таңда мұнай өндіру және мұнай өңдеу Қазақстан экономикасының негізгі салаларының бірі болып қала береді, айтарлықтай экономикалық табыс әкеледі және әлемдік энергетикалық нарықта маңызды рөл атқарады. Республика мұнай ресурстарын игеруді, инвестиция тартуды және мұнай өндіру мен өңдеуге заманауи технологияларды енгізуді жалғастыруда.
Дипломдық жұмыстың өзектілігі. Мұнай өңдеу зауытында мұнайды айдау процесін басқару жүйесін әзірлеу маңызды міндет болып қала береді. Бұл өндіріс тиімділігін арттыру және соңғы өнімнің жоғары сапасын қамтамасыз ету қажеттілігімен байланысты. Мұндай жүйе процестерді автоматтандыруға, энергия шығындарын азайтуға және зауыттағы жұмысшылардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Заманауи басқару технологияларын енгізудің арқасында кәсіпорындар мұнай өнімдері нарығында бәсекеге қабілеттілігін айтарлықтай арттыра алады.
Заманауи менеджмент жүйелерін енгізу сондай-ақ кәсіпорындарға нарықтағы өзгерістерге және сыртқы факторларға, мысалы, мұнай өнімдерінің әртүрлі түрлеріне сұраныстың өзгеруіне немесе заңнамадағы өзгерістерге икемді жауап беруге мүмкіндік береді. Бұл мұнай өңдеу өнеркәсібінің табысты дамуының негізгі аспектісі болып табылатын өндірістік және басқару стратегияларын жетілдіруге мүмкіндік береді. Осылайша, мұнай айдау процесін басқару жүйесін әзірлеу қазіргі заманғы мұнай өңдеу зауыттары үшін басым міндет болып қала береді.
Дипломдық жұмыстың мақсаты. Дипломдық жұмыстың мақсаты - мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін бақылау және реттеудің оңтайлы жүйесін құру.
Дипломдық жұмыстың міндеттері. Дипломдық жұмыстың мақсатына жету үщін бізге келесідей міндеттер қойылады.
Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқару жүйесін әзірлеу принципіне жалпы шолу жасау;
Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқару жүйесін Matlab бағдарламасында дайындау;

Зерттеудің негізгі мақсаттары:
-Турбокомпрессорлық қондырғыны автоматтандырудың қолданыстағы шешімдерін талдау.
-Турбокомпрессорлық қондырғының математикалық моделін негіздеу және өтпелі және тұрақты режимдерді зерттеу.
-Микропроцессорлық техниканы пайдалана отырып, автоматты басқару жүйесін әзірлеу.

Теориялық бөлім. Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесін басқару жүйесін әзірлеп жасау принципі және құрылысы
Мұнай өңдеу зауытында мұнай айдау процесінің жұмыс принципі

МӨЗ қалай жұмыс істейді? Мұнай - жер бетіндегі ең көп қолданылатын пайдалы қазбалардың бірі. Шикі мұнай мен өндірілген ұңғымалар таза күйінде пайдаланылмайды. Олар өңдеуді қажет етеді.Қара алтынды өңдеу арқылы алынған алғашқы өнім керосин болды, ол кеңінен пайдаланылды. ХІХ ғасырдың ортасы мен ХХ ғасырдың басындағы жарықтандыру.өндіріс.Қазіргі әлемде мұнай өңдеу өнеркәсібінің даму дәуірін белгілеген дәл осы отын түрі мұнайдан көптеген заттар алынады. мұнайды алғашқы өңдеуге әр түрлі отын түрлері, соның ішінде бензин және дизель отыны жатады.Одан әрі өңдеу кезінде әр адамға күнделікті өмірде таныс өнімдер шығарылады, асфальт, еріткіш және майлау материалдары әртүрлі типтегі пластик полиэтилен нейлон және тіпті аспиринді мұнай өңдеу. күрделі көп сатылы процесс;бұл процесс мұнай өңдеу зауытының арнайы өнеркәсіптік кәсіпорындарында жүзеге асады;тауарлық мұнай құбырлар арқылы резервуарларда теміржол арқылы зауытқа өтеді, мұнда ол алдымен сусыздандыру және тұзсыздандыру процесінен өтеді, содан кейін тазартылған шикізат атмосфералық вакуумдық қондырғыға материалдар жеткізіледі, айдау кезінде мұнайдың дистилляциясы болмайды, ол дистилляциялық колоннада 350 градус Цельсийге дейін қызады, температураның жоғарылауымен дәйекті түрде әртүрлі фракциялар бөлінеді: пропан-бутан фракциясы, жеңіл және ауыр бензин фракциялары, авиациялық керосин, дизель отыны, вакуумдық газойль және пропан-бутанның ең жеңіл фракциясынан жұмыс істеп тұрған қондырғыларда газға айналады, пропан-бутан тұрмыстық газ ретінде пайдаланылатын қоспаны, сонымен қатар бутанды, жасыл фракцияны алады. бензиннің жоғары октанды компоненттерін алу үшін мұнай өнімдерін одан әрі синтездеу; жеңіл бензин фракциялары изомерлеу және каталитикалық риформинг процестеріне ұшырайды; әлемдік асс және катализден алынған, салқындату тұрақтандыру процедурасынан өткеннен кейін оларды автоматтандырылған бензин араластыру станциясына айдау Ол жерде араластыру процесінде авиакеросинге жеткізілетін бензиннің әртүрлі маркалары және мұнай шикізатын бастапқы айдаудан кейін алынған дизель фракциялары гидротазалау қондырғысына түседі, онда жоғары қысымда және температурада сутегінің әсерінен күкірт қосылыстарының мөлшері жоғарылайды. бұл фракциялар азаяды, бұл процестің соңғы өнімдері ракеталық отын және коммерциялық дизель отыны болып табылады, газбен жұмыс істейтін қондырғының пропан-бутан фракциясынан алынған бутан-бутилен фракциясы реакция өнімдерін бутан изобутанына бөлетін алкилдеу процедурасынан өтеді. алкилаттар алкилаттар бензиннің детонацияға төзімділігін арттыру үшін компонент ретінде пайдаланылады шатыр жабындары мен жол битумдары шайыр тотығу процесінде алынады мұнай шикізатын бастапқы айдау өнімдерінің бірі, процесс гудронды тік цилиндр түрінде ауамен үрлеуді қамтиды. колонна деп аталатын ыдыс.Тотығу мұнай-химия қалдықтары қоршаған ортаға ықтимал қауіпті болуы мүмкін.Сондықтан мұнай өңдеу зауытында екі негізгі өнеркәсіптік канализация жүйесі бар;бірінші жүйе бейтарап өнеркәсіптік ағынды суларды бұруға арналған;екінші жүйе тазартуға арналған.күкіртті сілтілі Әрбір жүйенің ағынды сулары механикалық және биологиялық тазарту, сондай-ақ ультракүлгін дезинфекциялау кезеңін қамтиды.
Мұнай айдау процесінің әрбір қадамы әртүрлі өнімдерді өндіруде маңызды рөл атқарады. Мысалы, дистилляцияны бастамас бұрын жабдыққа зиян тигізуі мүмкін тұздар мен қоспаларды кетіру үшін тұзсыздандыруды жүргіземіз. Осыдан кейін айдау процесінің өзі басталады, мұнда шикі мұнай айдау колонкасынан өтеді. Содан кейін таза өнімдерді алу үшін олардың кейбіреулері түзетуден өтеді. Мысалы, біз автомобильдерде қолданатын бензин қозғалтқыштың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін жоғары стандарттарға сай тазартылуы керек.
Сонымен қатар, айдау процесі тек отын өнімдерін ғана емес, сонымен қатар басқа салалар үшін шикізатты да алуға мүмкіндік береді. Мысалы, біз дистилляция процесі арқылы қалпына келтіретін пропан мен бутан пластмасса және басқа химиялық заттарды өндіру үшін шикізат ретінде пайдаланылады.
Мұнайды тиімді айдау айдау колоннасындағы температура мен қысымды дәл бақылауды, сондай-ақ бүкіл процесс барысында персонал мен қоршаған ортаның қауіпсіздігін қамтамасыз етуді қажет ететінін атап өткен жөн.
Мұнай айдау процесінің әрбір қадамы әртүрлі өнімдерді өндіруде маңызды рөл атқарады. Мысалы, дистилляцияны бастамас бұрын жабдыққа зиян тигізуі мүмкін тұздар мен қоспаларды кетіру үшін тұзсыздандыруды жүргіземіз. Осыдан кейін айдау процесінің өзі басталады, мұнда шикі мұнай айдау колонкасынан өтеді. Содан кейін таза өнімдерді алу үшін олардың кейбіреулері түзетуден өтеді. Мысалы, біз автомобильдерде қолданатын бензин қозғалтқыштың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін жоғары стандарттарға сай тазартылуы керек.
Сонымен қатар, айдау процесі тек отын өнімдерін ғана емес, сонымен қатар басқа салалар үшін шикізатты да алуға мүмкіндік береді. Мысалы, біз дистилляция процесі арқылы қалпына келтіретін пропан мен бутан пластмасса және басқа химиялық заттарды өндіру үшін шикізат ретінде пайдаланылады.
Мұнайды тиімді айдау айдау колоннасындағы температура мен қысымды дәл бақылауды, сондай-ақ бүкіл процесс барысында персонал мен қоршаған ортаның қауіпсіздігін қамтамасыз етуді қажет ететінін атап өткен жөн.
Дистилляциядан және ректификациядан өткеннен кейін мұнайдың әртүрлі фракциялары соңғы өнімдерді алу үшін қосымша процестерге ұшырайды.

1. Бензин фракциясының өнімдері: Ректификация нәтижесінде алынған бензин фракциясы күкірт пен басқа қоспалардан аддитивті процестерге және тазартуға ұшырайды. Содан кейін оны автомобиль отыны ретінде пайдалануға болады.
2. Дизельдік отын: Дизельдік фракция сонымен қатар дизельді автомобильдер мен машина қозғалтқыштарының тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін күкіртті және басқа ластаушы заттарды кетіру үшін тазарту процестерінен өтеді.
3. Мазут: Мұнайдың ауыр фракциялары, соның ішінде мазут, өнеркәсіптік қазандықтар мен теңіз қозғалтқыштары үшін отын ретінде пайдаланылуы мүмкін.
4. Химиялық өнімдер: Мұнайдың кейбір фракцияларын химия өнеркәсібінде пластмасса, тыңайтқыштар, дәрі-дәрмектер және басқа да өнімдер өндіру үшін пайдалануға болады.
Дистилляция процесі сонымен қатар бояғыштарды, еріткіштерді және басқа химиялық өнімдерді өндіруде қолдануға болатын бензол, толуол және ксилол сияқты құнды компоненттерді қалпына келтіре алады.
Бұл процестердің барлығы соңғы өнімдердің жоғары сапасын қамтамасыз ету және қоршаған ортаға тигізетін әсерін барынша азайту үшін қатаң сапа мен қауіпсіздік бақылауын талап етеді.
Бензин зауыттың тазарту және қоспалау процесінен өткеннен кейін ол автомобильдерде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.