Көші қон факторлары


ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТ
Әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар факультеті
Асанұлы Ерсайын
ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫНДАҒЫ КӨШІ-ҚОН ҮДЕРІСТЕРІ
ЖӘНЕ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ АХУАЛ (ХХ ҒАСЫР СОҢЫ - ХХІ ҒАСЫРДЫҢ БАСЫ)
М053-Тарих және Археология
«7М02210-Тарих» білім беру бағдарламасы бойынша тарих ғылымдарының магистрі академиялық дәрежесін алу үшін дайындалған магистрлік диссертация
Ғылыми жетекшісі: Г. Жораева т. ғ. к., доцент
/қолы/
«» 20 __ж. №СБ бұйрық негізінде қорғауға жіберліді
Кафедра меңгерушісі: Г. Примкулова т. ғ. к., доцент
/қолы/
Түркістан, 2024 жыл
МАЗМҰНЫ
АННОТАЦИЯ
ABSTRACT
ÖZET
Нормативтік сілтемелер
Анықтамалар
Белгілер мен Қысқартулар
КІРІСПЕ
1. ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫНДАҒЫ КӨШІ-ҚОН ҮДЕРІСТЕРІ ЖӘНЕ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ АХУАЛЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ
1. 1. «Көші-қон үдерістері» мен «демографиялық ұғымды» теориялық талдау
1. 2. Көші-қон үдерістеріне әсер ететін факторлар және оның демографиялық ахуалға әсерінің мәні мен мазмұны
1. 3. Қазақстан Республикасының аймақтық дамуындағы ішкі көші-қонның әлеуметтік үлесі.
2. ХХ ҒАСЫР СОҢЫ - ХХІ ҒАСЫРДЫҢ БАСЫ ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫНДАҒЫ КӨШІ-ҚОН ҮДЕРІСТЕРІ ЖӘНЕ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ АХУАЛДЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ТӘЖІРИБЕСІ
2. 1. Қазақстан Республикасының көші-қон саясаты, демографиялық үдерістерінің өзгерістері
2. 2. ХХІ ғасырдың басындағы Қызылорда обылсының көші қонының сипаты
2. 3. ХХ ғасыр соңы - ХХІ ғасырдың басы басындағы Қызылорда облысы халқының саны мен этникалық құрамы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША
АННОТАЦИЯ
В данной работе освещены миграционные процессы в Кызылординской области, демографическая ситуация, в том числе миграционные процессы конца ХХ-начала ХХІ веков, влияющие на трудоспособность страны, тем самым влияя на экономическое развитие, роль в изменении качественных и количественных показателей населения РК. Также одним из наиболее актуальных вопросов является изучение различных аспектов влияния миграции на состояние трудового потенциала Кызылординской области. На основе анализа процессов региональной трудовой миграции трудовые мигранты, местные жители, в рамках сферы миграции фактические данные помещаются в таблицу количественного характера, результаты которой классифицированы по ряду признаков и обоснованы выводы, касающиеся совершенствования региональной миграционной политики. Кроме того, будет доложено, что изучение демографической ситуации в Кызылординской области имеет решающее значение для информирования политических решений, касающихся градостроительства, экономического развития, социального обеспечения, здравоохранения, образования и охраны окружающей среды, понимание моделей миграции, динамики населения и социально-экономических тенденций поможет политикам решать демографические проблемы и способствовать устойчивому развитию в регионе
ABSTRACT
This paper describes the migration processes in the Kyzylorda region, the demographic situation, including the migration processes of the late XX-early XXI centuries, which affect the country's ability to work, thereby affecting economic development, and their role in changing the qualitative and quantitative indicators of the population of the Republic of Kazakhstan. Also, one of the most pressing issues is the study of various aspects of the impact of migration on the state of the Labor potential of the Kyzylorda region. Based on the analysis of regional labor migration processes, specific data in the field of labor migrants, local residents, and migration are tabulated quantitatively, the results of which are classified according to a number of criteria, and conclusions regarding the improvement of regional migration policy are substantiated. It is also reported that the study of the demographic situation of the Kyzylorda region is of great importance for informing political decisions related to Urban Planning, Economic Development, Social Security, Health, Education and environmental protection, understanding migration patterns, population dynamics and socio-economic trends will help politicians solve demographic problems and contribute to sustainable development in the region
ÖZET
Bu çalışma, Kızılorda bölgesindeki göç süreçlerini, yirminci yüzyılın sonlarından 21. yüzyılın başlarına kadar ülkenin çalışma kapasitesini etkileyen göç süreçleri de dahil olmak üzere demografik durumu, böylece ekonomik kalkınmayı, Kızıl Ordu'nun nüfusunun niteliksel ve niceliksel göstergelerinin değişmesindeki rolü vurgulamaktadır. Ayrıca en acil konulardan biri, göçün Kızılorda bölgesinin çalışma potansiyelinin durumu üzerindeki etkisinin çeşitli yönlerinin incelenmesidir. Bölgesel emek göçü süreçlerinin analizine dayanarak, göç alanı çerçevesinde göçmen işçiler, yerel sakinler, gerçek veriler nicel nitelikte bir tabloya yerleştirilir, sonuçları bir dizi özelliğe göre sınıflandırılır ve bölgesel göç politikasının iyileştirilmesine ilişkin sonuçlar doğrulanır. Ayrıca Kızılorda bölgesindeki demografik durumun incelenmesinin şehir planlaması, ekonomik kalkınma, sosyal refah, sağlık, eğitim ve çevre koruma ile ilgili politika kararlarını bilgilendirmek, göç kalıplarını, nüfus dinamiklerini ve sosyoekonomik eğilimleri anlamak için çok önemli olduğu bildirilecektir. politika yapıcıların demografik sorunları çözmelerine ve bölgedeki sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmelerine yardımcı olacaktır
НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Университеттің ішкі нормативтік ережесі: Магистрлік диссертациялық жұмысты әзірлеу мен рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар:
-ҚП ХҚТУ - 7. 5. 3. -2020 Құжатталған ақпараттарды басқару
АНЫҚТАМАЛАР
Бұл диссертацияда келесі терминдерге сәйкес анықтамалар қолданылады:
Демография - белгілі бір халықтың, ұлттың, ұлыстың, этникалық топтың санын, құрамы мен құрылымын, аумаққа бөлінуін, өсу не кему динамикасын қоғамдық-тарихи жағдайлармен байланыстырып зерттейтін әлеуметтік ғылым саласы. Демография адам популяциясын оның көлемі мен құрылымына сәйкес, жынысы, жасы, отбасылық жағдайы және этникалық шығу тегі бойынша, сондай-ақ, осы популяцияның туу, өлу және көші-қон коэффициенттеріндегі өзгеруі тұрғысынан статистикалық зерттеу.
Көші-қон - адамдардың тұрғылықты мекенінен әр түрлі себептермен басқа жерге қоныс аударуы, көшіп-қонуы.
Иммиграция -(лат. іm-mіgrare - көшіп келу) - қоныстанушылық, келімсектік, бір мемлекет азаматтарының екінші бір мемлекетке тұрақты немесе уақытша тұру үшін көшіп келуі.
Эмиграция - өз еліндегі тұрғылықты мекенін бөтен елдегі тұрғылықты жерге айырбастау.
Миграция - Миграция (лат. migratio - көші-қон, қоныс аудару) - адамдардың (мигранттардың) қандай да бір аумақтардың шекарасынан өтіп, ұзақ уақытқа немесе біржолата қоныс тебу процесі.
Халық көші-қонын бірегейлендірудің негізгі белгілерінің бірі - қандай да бір аумақтың әкімшілік шекарасын кесіп өту (мемлекет, аудан, аймақ, қала және т. б. ) .
Урбанизация - (лат. urbs - қала, urbanus - қалалық) - әлемнің әртүрлі елдері мен өңірлерінің өзіндік ерекшеліктеріне сәйкес әлеуметтік-экономикалық, демографиялық, географиялық секілді көп жақты қырлары бар күрделі құбылыс. Көне латын тіліндегі мағынасы «қалалық» деген ұғымды білдіреді. Яғни, ең қысқаша айтар болсақ, урбанизация, бұл - қала тіршілігі мен тұрмысы және мәдениетінің үстемдікке ие болуы.
БЕЛГІЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР
ТМД-Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы
ДДҰ-Дүниежүзілік денсаулық сауқтау
БҰҰ БЖКБ мәліметтері - Біріккен Ұлттар Ұйымының босқындар ісі жөніндегі жоғарғы комиссарының басқармасы
ЕАЭО- Өңірлік Ынтымақтастық: Қазақстан Eуразиялық Экономикалық Одақ
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстан Республикасында мемлекеттік тәуелсіздік жағдайында өткен және қазіргі кездегі елдің әлеуметтік-демографиялық дамуының көптеген аспектілерін зерделеу және ғылыми тұрғыдан қайта қарау мүмкін болды. Құқықтық, демократиялық қоғамның қалыптасуы көптеген маңызды мәселелерді көтереді, олардың ішінде демографиялық даму мәселелері соңғы орында емес. Қазіргі уақытта ел халқының немесе оның жекелеген топтарының санын, құрамын, орналасуын және өсімін молайтуды сипаттайтын ғылыми негізделген мәліметтерді пайдаланбай, әлеуметтік-экономикалық және демографиялық салада мемлекеттің теңгерімді саясатын жүргізу мүмкін емес.
Қазіргі және перспективалы демографиялық мәселелерді ғылыми тұрғыдан білу тарихи тамырларды түсінбестен, тарихи негіздемесіз мүмкін емес. Осыған байланысты қазіргі уақытта ең перспективалы тарихи пәндердің қатарына жататын тарихи демографияның маңызы артып келеді. Тарихи ретроспективадағы жан-жақты демографиялық талдау Отандық тарихнаманың аз зерттелген мәселелерін егжей-тегжейлі ашуға мүмкіндік береді. Бұл міндетті жүзеге асыруда тұтастай Қазақстан бойынша жағдайды толыққанды қорытындылау үшін республиканың жекелеген өңірлерінің жалпы және демографиялық дамуындағы ерекше зерттеу өзекті болып көрінеді.
Зерттеу тақырыбының өзектілігі көші-қон процестері-адамзат тарихының барлық кезеңдеріндегі тұрақты құбылыс. Көші-қон-халықтың өмірлік жағдайдың өзгеруіне жаппай ден қою тәсілдерінің бірі, қоғам өмірінде болып жатқан өзгерістерді дәл және айқын көрсетеді. Осыған байланысты көші-қонға сәйкес келетін басқа әлеуметтік процесті табу қиын.
Бүгінгі күні əлемнің көптеген елдерінде көші-қон саясаты үлкен мəселеге айналып келеді. Макроэкономикалық деңгейде көші-қон - еңбек нарығының қызмет етуінің қажетті шарттарының бірі. Оның ауқымы мен бағыттары кəсіпорындар мен салалардың сандық тұрғыдағы еңбекке жарамдылығымен ғана емес, сонымен бірге жеке қызметкердің еңбек əлеуетінің сапасымен де байланысты. Облыста, 90-жылдардың басынан бастап еңбек көші-қоны қарқынды түрде белең ала бастады. Оның негізгі себептері ретінде келесілерді атап көрсетуге болады: түбегейлі өзгерген экономикалық қатынастар, бюджеттік мекемелердің төменгі жалақысы, шекаралардың ашылуы, яғни елге кіріп-шығу шарттарының жеңілдетілуі жəне т. б.
Көші-қонның негізгі принциптері отандық әлеуметтік тарихшылардың, экономистердің, демографтардың және әлеуметтанушылардың еңбектерінде тұжырымдалған: Т. И. Заславская [1], А. Г. Вишневский[2], В. И. Переведенцев [3], Ж. А. Зайончковская [4], JI. JI. Рыбаковский [5], Н. В. Тарасова [6], И. В. Рывкина [7], Б. Ц. Урланис [8], А У. Хомра [9] және т. б.
Қазақстанда туындайтын проблемалар мен оларды шешу жолдарын талдау посткеңестік аумақта туындайтын осындай қиындықтарды еңсеру үшін пайдалы болуы мүмкін. Бұл сонымен қатар зерттеу тақырыбының өзектілігін анықтайды.
XX-шы ғасырдың аяғы мен XXI-ші ғасырдың басында Қызылорда облысында маңызды көші-қон процестерінің куәсі болды, бұл оның осы кезеңдегі демографиялық жағдайын зерттеудің өзектілігін атап өтті. Қазақстанда орталықтандырылған жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшу Қызылорда облысында жұмыспен қамту мүмкіндіктеріне, табыс деңгейіне және өмір сүру деңгейіне әсер ететін терең экономикалық өзгерістерге әкелді. Көші-қон процестеріне салалардағы, еңбек нарықтарындағы және экономикалық мүмкіндіктердегі өзгерістер әсер етті. Еңбек көші-қоны Қызылорда облысының демографиялық динамикасында маңызды рөл атқарды. Көптеген адамдар дамып келе жатқан салаларда немесе қызмет көрсету салаларында жұмыс іздеу үшін ауылдық жерлерден облыс ішіндегі қалалық орталықтарға немесе Қазақстанның басқа аймақтарына қоныс аударды [10] .
Қызылорда облысында урбанизация жеделдеді, өйткені адамдар ауылдық жерлерден Қызылорда қаласы сияқты қала орталықтарына көшті. Бұл тенденция экономикалық факторларға, білім беру мүмкіндіктеріне, медициналық көмекке қол жетімділікке және басқа да қалалық жағдайларға байланысты болды, нәтижесінде қалалық және ауылдық жерлердің демографиялық құрамы өзгерді [11, 7-бет] .
Қызылорда облысы көші-қон заңдылықтары мен демографиялық тенденцияларға әсер еткен су тапшылығы, шөлейттену және климаттың өзгеруі сияқты экологиялық проблемаларға тап болды. Ауылдық жерлердегі қоршаған ортаның деградациясы көші-қонға әкелуі мүмкін, ал қалалық жерлерде өмір сүру жағдайының жақсаруына байланысты халық санының өсуі байқалуы мүмкін.
Қызылорда облысы, Қазақстанның қалған бөлігі сияқты, туу деңгейінің төмендеуімен, денсаулық сақтаудың жақсаруымен және өмір сүру ұзақтығының артуымен сипатталатын демографиялық ауысуды бастан өткерді. Көші-қон процестері демографиялық ауысу динамикасымен, популяция санының қалыптасуымен, жастың бөлінуімен және басқа демографиялық көрсеткіштермен өзара әрекеттескен.
Осы кезеңдегі Қызылорда облысының демографиялық жағдайын зерттеу қала құрылысы, экономикалық даму, әлеуметтік қамсыздандыру, денсаулық сақтау, білім беру және қоршаған ортаны қорғауға қатысты саяси шешімдерді ақпараттандыру үшін өте маңызды. Көші-қон заңдылықтарын, халықтың динамикасын және әлеуметтік-экономикалық тенденцияларды түсіну саясаткерлерге демографиялық мәселелерді шешуге және аймақтағы тұрақты дамуға ықпал етуге көмектеседі.
Қорытындылай келе, XX ғасырдың аяғы мен XXI ғасырдың басындағы Қызылорда облысындағы көші-қон процестеріне экономикалық, әлеуметтік, экологиялық және саяси факторлардың күрделі өзара әрекеттесуі әсер етті. Осы кезеңдегі демографиялық жағдайды зерделеу көші-қонның қозғаушы күштері мен салдарын түсіну, саяси шешімдерді ақпараттандыру, қызылорда облысының инклюзивті және тұрақты дамуына ықпал ету үшін өте маңызды
Осы орайда, зерттеу жұмысымызды «Қызылорда облысындағы көші-қон үдерістері және демографиялық ахуалы»» деп алуымызға негіз болды.
Зepттey мaқcaты:
Қызылорда облысындағы көші-қон ахуалының ерекшелігін анықтаe, облыстың көптеген этностарының көші-қон ұтқырлығына әсер ететін факторлар теориялық тұрғыда зерттеу және әдістемелік ұсыныстар жасау.
Зepттeyдің ныcaны: Қызылорда облысындағы көші-қон үдерістері
және демографиялық ахуал үрдісі.
Зepттey пәнi: Қызылорда облысындағы көші-қон үдерістері.
және демографиялық ахуалдың сапалық сипаттамалары мен өзіндік ерекшеліктері.
Зерттеудің гипотезасы.
Зерттеудің негізгі кезеңдері.
Зepттeудiң ғылыми жaңaлығы мeн тeopиялық мaңыздылығы:
1. Көші-қонның қазіргі заманғы факторларын, олардың облыс ішінде де, одан тыс жерлерде де көші-қон ағындарының көлемі мен бағытына әсер ету дәрежесін кешенді зерттеу қолға алынды;
2. Көші-қон қозғалысының қарқындылығы мен бағыттарына елеулі әсер ететін халықтың экономикалық, әлеуметтік, әлеуметтік-психологиялық, идеологиялық және басқа да өмір сүру жағдайларының жиынтығы талданды;
3. Қызылорда облысының халқының көші-қонының аумақтық, этникалық және әлеуметтік-демографиялық құрылымына статистикалық бағасы берілді
Зepттeyдiң тeopиялық және пpaктикaлық мaңыздылығы
Зерттеу Қызылорда облысының нақты көші-қон қатынастарын анықтауға мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері қазіргі заманғы көші-қон туралы теориялық түсініктерді қорыту. Қызылорда облысында, одан тыс жерлерде де көші-қон ағындарын реттеу мен ретке келтіру жөніндегі тиімді шараларды әзірлеу үшін ақпараттық база ретінде пайдаланылуы мүмкін.
1. ҚЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСЫНДАҒЫ КӨШІ-ҚОН ҮДЕРІСТЕРІ ЖӘНЕ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ АХУАЛЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ
1. 1 «Көші-қон үдерістері» мен «демографиялық ұғымды» теориялық талдау
Бірнеше зерттеушілер мен ғалымдар XXI ғасырдағы Қызылорда облысындағы халық санының динамикасы мен демографиялық тенденцияларын зерттеді. Толық тізімді ұсыну қиын болса да, міне, осы кезеңдегі Қызылорда облысының халқын түсінуге ықпал еткен бірнеше көрнекті зерттеушілер мен мекемелерге тоқталуға болады.
Соның ішінде Қызылорда Мемлекеттік Университеті (қазір Қорқыт Ата Атындағы Қызылорда Мемлекеттік Университеті деп аталады) : жергілікті оқу орны ретінде Қызылорда мемлекеттік Университеті аймақ халқының әртүрлі аспектілері, соның ішінде көші-қон, туу коэффициенті, өлім-жітім және халықтың таралуы бойынша зерттеулер жүргізген.
Қазақстан Республикасы Ғылым академиясы: Ғылым Академиясы өзінің әртүрлі ғылыми-зерттеу институттары мен орталықтары арқылы Қызылорда облысындағы демографиялық мәселелер бойынша зерттеулер жүргізген. Академиямен байланысты зерттеушілер популяция динамикасы мен тенденцияларын түсіну мәселелері бойынша зерттеген.
Қазақстан Республикасының Статистика Агенттігі сияқты Ұлттық статистикалық басқармалар халық санағы, өмірлік маңызды статистика және көші-қон үрдістерін қоса алғанда, халықтың демографиясы туралы деректерді үнемі жинап, жариялап отырады. Осы агенттіктердің зерттеушілері мен демографтары саясатты құру мақсатында демографиялық деректерді талдайды және түсіндіреді.
Біріккен Ұлттар Ұйымының Халық Қоры (ЮНФПА) және Дүниежүзілік Банк сияқты Халықаралық ұйымдар халық мәселелері бойынша зерттеулер жүргізу және техникалық көмек көрсету үшін ұлттық үкіметтермен жиі ынтымақтасады. Олардың баяндамалары мен жарияланымдары белгілі бір аймақтардағы, соның ішінде Қызылордадағы халық санының динамикасын талдауды қамтиды.
Қазақстан аумағында да, халықаралық деңгейде де университеттер мен ғылыми-зерттеу институттарымен байланысты жекелеген зерттеушілер, демографтар және әлеуметтанушылар Қызылорда облысының тұрғындарына зерттеу жүргізген. Олардың зерттеулері көші-қон, урбанизация, құнарлылық, өлім-жітім және халықтың динамикасына әсер ететін әлеуметтік-экономикалық факторларды қоса алғанда, көптеген тақырыптарды қамтыды.
Қазақстандағы даму жобаларында жұмыс істейтін Консалтингтік фирмалар мен үкіметтік емес ұйымдар өз қызметінің бір бөлігі ретінде халық мәселелері бойынша зерттеулер жүргізіп отырған. Бұл ұйымдар көші-қон, денсаулық сақтау, білім беру немесе кедейлікпен күресу сияқты халық динамикасының нақты аспектілеріне назар аудара алады.
Зерттеушілердің нақты атаулары олардың жұмысының ауқымы мен бағытына байланысты өзгеруі мүмкін болса да, бұл мекемелер мен ұйымдар XXI ғасырдағы Қызылорда облысының халқын зерттеуге қатысатын кейбір негізгі субъектілерді білдіреді. Олардың зерттеулері аймақтағы демографиялық тенденцияларды, қиындықтар мен мүмкіндіктерді түсінуге, тұрақты дамуға және халықтың әл-ауқатын жақсартуға бағытталған саясат пен іс-шараларды ақпараттандыруға ықпал етеді. Көші-қон процестері мен демографиялық тұжырымдама халықты зерттеу мен әлеуметтік ғылымдарды зерттеудің негізгі аспектілері болып табылады. Әрбір ұғымды теориялық тұрғыдан талдап көрейік:
Көші-қон дегеніміз-адамдардың бір жерден екінші жерге, ел ішінде (ішкі көші-қон) немесе халықаралық шекаралар арқылы (халықаралық көші-қон) қозғалысын білдіреді. Бұл белгілі бір мерзімге әдеттегі тұрғылықты жерін өзгертуді қамтиды.
Көші-қон ерікті немесе мәжбүрлі, тұрақты немесе уақытша, ауылдан қалаға немесе қаладан ауылға, еңбекке негізделген немесе отбасылық, басқа жіктеулермен қатар болуы мүмкін [11, 34-бет] .
Көші-қонға көбінесе итеру факторлары (шыққан жеріндегі жұмыссыздық, кедейлік, қақтығыстар, қоршаған ортаның деградациясы сияқты жағымсыз аспектілер) және тарту факторлары (жұмыс мүмкіндіктері, өмір сүру деңгейінің жақсаруы, саяси тұрақтылық сияқты баратын жеріндегі жағымды аспектілер) әсер етеді. ) .
Әр түрлі теориялар көші-қон заңдылықтары мен мотивтерін түсіндіруге тырысады. Оларға неоклассикалық экономикалық теория (шығындар мен пайданы талдау негізінде ұтымды шешім қабылдауға баса назар аударатын), құрылымдық теория (көші-қонды қалыптастыратын кеңірек әлеуметтік және экономикалық факторларға бағытталған) және желілік теория (көші-қон шешімдеріндегі әлеуметтік желілер мен ақпарат алмасудың рөлін баса көрсететін) жатады) [12, 125-бет] .
Көші-қонның шығу тегі мен баратын жеріне терең әлеуметтік, экономикалық, мәдени және саяси әсері бар. Бұл әсерлерге халық саны мен құрамының өзгеруі, еңбек нарығының динамикасы, әлеуметтік келісім, мәдени әртүрлілік және саяси өкілдік кіруі мүмкін.
Демография-популяцияларды, оның ішінде олардың мөлшерін, құрылымын, таралуын және динамикасын (туу, өлім және көші-қон) зерттейтін ғылым. Ол уақыт өте келе және әртүрлі географиялық аймақтардағы популяциялардың өзгеру заңдылықтары мен тенденцияларын зерттейді [13, 286-бет] .
Демографиялық зерттеулер әртүрлі теориялық негіздерге, соның ішінде демографиялық ауысу теориясына (даму кезеңдеріндегі туу мен өлім-жітім көрсеткіштерінің өзгеруін түсіндіретін), жас-құрылымдық теорияға (популяцияның жас құрылымын әлеуметтік және экономикалық нәтижелермен байланыстыратын) негізделген., және популяция динамикасы мен импульске негізделген көші-қон теориялары.
Демографтар популяция динамикасын талдау және өлшеу үшін бірқатар әдістерді пайдаланады, соның ішінде өмірлік маңызды тіркеу жүйелері, санақ деректері, сауалнамалар, популяцияны болжау және демографиялық модельдеу.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz