Синергетикалық тәсіл негізінде студенттерді химиялық - педагогикалық даярлау моделін жасау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 38 бет
Таңдаулыға:

ТАҚЫРЫБЫ: СИНЕРГЕТИКАЛЫҚ ТӘСІЛ НЕГІЗІНДЕ БОЛАШАҚ ХИМИЯ ПӘНІ МҰҒАЛІМДЕРІН КӘСІБИ-ӘДІСТЕМЕЛІК ДАЯРЛАУДЫҢ ӘДІСТЕМЕСІ

КІРІСПЕ

1 ХИМИЯ МҰҒАЛІМІН КӘСІБИ-ӘДІСТЕМЕЛІК ДАЯРЛАУДА ӨЗІН-ӨЗІ ҰЙЫМДАСТЫРУ ПРОЦЕСТЕРІН ЗЕРТТЕУДІҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.

1. 1 Заманауи педагогикалық кадрларды даярлаудағы әлем және Қазақстандағы тенденциялар

1. 2 Синергетикалық тәсіл негізінде болашақ химия мұғалімінің өзін-өзі ұйымдастыру дағдыларын қалыптастырудың теориялық негіздері

2 СИНЕРГЕТИКАЛЫҚ ТӘСІЛ НЕГІЗІНДЕ ХИМИЯ МҰҒАЛІМІН КӘСІБИ-ӘДІСТЕМЕЛІК ДАЯРЛАУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК МОДЕЛІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ТИІМДІЛІГІН АНЫҚТАУ.

2. 1 Синергетикалық тәсіл негізінде болашақ химия пәні мұғалімдерін кәсіби-әдістемелік даярлау моделі

2. 2 Синергетикалық модель негізінде әдістеме жасау

2. 3 Химиялық-педагогикалық кадрларды даярлауда әдістеменің тиімділігі . . .

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

ҚОСЫМША

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі уақытта жоғары оқу орындарының оқу қызметінің негізгі критерийлері мамандардың сапалы дайындығы, сұранысы мен бәсекеге қабілеттілігі болып табылады. Мемлекет, қоғам және жоғары мектеп алдында тұрған маңызды міндет-заманауи білім беру индустриясын құру. Мамандарды даярлау мәселесі түбегейлі жаңа ғылыми-педагогикалық негізді талап етеді, бұл оның қажеттілігі мен өзектілігін анықтайды.

Жоғары мектептің принциптері мен міндеттерін іске асыру студенттердің оқу іс-әрекетінің мазмұнын, формалары мен әдістерін өзгертуді ғана емес, сонымен қатар мұғалімнің қызметін Өзгертуді, педагогикалық процесте қолданылатын дәстүрлі тәсілдерді қайта қарауды қамтиды. Ақпараттық технологиялар ғасырында білім берудің дәстүрлі тәсілі енді жеткіліксіз. Жылдам дамып келе жатқан технологиялармен синергияның адамдық факторына байланысты кездейсоқтықтар мен стандартты емес жағдайларды ескермейтін тәсіл қазіргі әлемде тиімді бола алмайды.

Синергетика-бұл ашық жүйедегі ішкі жүйелердің бірлескен әрекеттерімен байланысты ғылым. Синергетика синергияға, яғни ынтымақтастық энергиясына баса назар аудара отырып, комплементарлық (толықтыру) принципіне негізделген . Білім беруде синергетика принциптерін қолдану тәжірибесі жеке тұлғаның қабілеттерін жан-жақты ашу қажеттіліктеріне және білім беру аспектісінде өзін-өзі тәрбиелеуді білдіретін үздіксіз өзін-өзі ұйымдастыру тәсілдеріне тиімді жауап береді. Синергетиканың білім берудегі маңызды рөлі оның қосымша сипатымен және пәнаралық сипатымен расталады. Кәсіби өзін - өзі дамытудың жоғары деңгейіне жету-кәсіби қызметтің кез-келген саласының маманын даярлаудың маңызды міндеттерінің бірі.

Синергетикалық тәсіл педагогика саласын күрделі және өзін-өзі ұйымдастыратын жүйе ретінде қарастырады. Мұндай жүйенің тұрақтылығы үшін оқыту әдістері мен педагогикалық жағдайлар жауап береді.

Неліктен педагогикалық процесті ұйымдастыруға синергетикалық тәсілді қолдану нәтижелі болуы мүмкін?

Синергетика педагогикалық процесті басқарудың әдіснамалық негізі бола алады. Педагогикалық процесте оқытудың барлық субъектілерінің өзін-өзі ұйымдастыруы бүкіл жүйенің ғана емес, сонымен бірге жеке ішкі жүйелердің де, ең алдымен олардың ішкі мүмкіндіктерін пайдалану арқылы, сондай-ақ сырттан келетін энергия мен ақпараттың арқасында өзін-өзі дамытуға ықпал етеді.

Синергетикалық тәсілді қолдану студенттерді ЖОО-да оқыту дәстүрлі жалпы қабылданған модель шеңберінен шығуы керек, тіпті жоғары курстарда да оқытушы тек білім беруші ғана емес, сонымен қатар әр студенттің білім беру бағытын анықтайтын субъект болып табылады. Әдетте студент тек пассивті білім алушы болып табылады. Мұндай жағдайдан шығу үшін білім берудің әдеттегі шекараларын кеңейту және әдістемелік тәсілдерді қолдану, оқу процесін тепе-тең емес және сызықты емес ету қажет. Синергетикалық тәсілді жүзеге асыру әдістері өзін-өзі басқару процесіне негізделуі керек, мұнда мұғалімнің әсері студенттердің оқу іс-әрекетін дамыту нұсқасын таңдауымен резонанс тудырады.

Мұндай әдістерді қолданған кезде мұғалімнің де, студенттің де рөлі өзгереді. Оқытушы оқытуды басқарады, бірақ мұны белгілі бір тапсырмасыз немесе белгілі бір шешімді қажет ететін іс-қимыл алгоритмін қатаң көрсетпей және мәселені қою немесе оқушыны өз бетінше және тәуелсіз әрекет етуге мәжбүр ететін резонанстық жағдайлар жасау арқылы жасайды. Осылайша, синергетикалық тәсілдің маңызды принципі-өзара әрекеттесу және өзара қолдау принципі жүзеге асырылады.

Оқыту енді оқытушыдан студенттерге білімді ресми түрде беру емес, керісінше студенттердің білім алуға және өзін-өзі қалыптастыруға мүмкіндік беретін жағдайлар туғызады, ал барлық оқу пәндерінің өзара циклдік детерминациясы, олардың өзара қалыптасуы, дамуы және құрылысы жүреді. Бұл жағдай сызықтық емес. Оны тікелей және кері байланыспен, ашық диалогпен, қойылған міндеттердің жаңа стандартты емес шешімдерін іздеудегі өзара мүдделермен сипаттауға болады. Бұл жағдайда студент пен оқытушының ынтымақтастығын белгілі бір синергетикалық принциптер бойынша кооперацияланатын және ұйымдастырылатын екі жүйенің өзара әрекеттесуімен салыстыруға болады. Осылайша, білім беру процесінің барлық қатысушылары өзара байытылады .

Химия пәні мұғалімдерінің кәсіби дайындығы сапалы білім қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Әртүрлі әдіс-тәсілдерді біріктіретін синергетикалық тәсіл болашақ мұғалімдерді даярлаудың тиімділігін айтарлықтай арттыра алады. Заманауи білім беру мұғалімнен жоғары біліктілікті ғана емес, сонымен қатар жаңашылдықты енгізіп, оқытудың заманауи әдістерін қолдана білуді талап етеді. Бұл әсіресе күрделі және ғылымды қажет ететін пәнді тиімді оқытуға дайын болуы керек болашақ химия мұғалімдері үшін өте маңызды.

Болашақ химия мұғалімдерін кәсіби даярлаудың негізгі бағыттарының бірі синергетикалық әдісті қолдану болып табылады. Бұл тәсіл әртүрлі оқыту әдістерін біріктіруге мүмкіндік береді.

Білім беру ақпараты ағынының қарқынды өсуі, түбегейлі әлеуметтік-экономикалық, ғылыми-техникалық қайта құрулар мен ғылымның құрылымы мен мазмұнының концептуалды өзгерістері жалпы білім беруді жаңғырту қажеттілігін туғызды. Білім беруді модернизациялау міндеттерін шешудің табыстылығы университеттегі мұғалімдерді дайындау деңгейімен анықталады.

Білім құрамының үнемі жеделдетіп жаңаруы жағдайында студенттердің білімін жаңарту және өзін-өзі ұйымдастыру мәселесі, олардың өзгермелі жағдайларда кәсіптік қызметке дайындығы ерекше өзекті болып табылады. Білім беру саласындағы құрылымдық өзгерістер, алынған кәсіби білімдердің тез ескіруі, қалыптасқан білімдердің үнемі өзгеріп отыруы және нақтылануы, болашақ кәсіптік қызмет тұрғысынан негізгі химиялық білімдерді кәсіби-әдістемелік біліммен толықтыру және тереңдету педагог кадрларды даярлауды қажет етеді.

Зерттеу жұмысының мақсаты : синергетикалық тәсіл негізінде болашақ химия пәні мұғалімдерінің кәсіби-әдістемелік даярлығының сапасын арттыру

Зерттеу жұмысының міндеттері:

- Заманауи педагогикалық кадрларды даярлаудағы даму тенденцияларын және оған қойылатын талаптарды талдау;

-Өзін-өзі ұйымдастырудың кәсіби-әдістемелік даярлаудағы маңызын анықтау;

-Синергетикалық тәсіл негізінде студенттерді химиялық-педагогикалық даярлау моделін жасау;

-Әдістемені химиялық-педагогикалық кадрларды даярлауда қолдану және оның тиімділігін педагогикалық эксперимент арқылы анықтау;

Зерттеу жұмысының құрылымы : зерттеу жұмысы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімі мен қосымшадан тұрады.

Зерттеудің нысаны: педагогикалық кадрларды даярлауда студенттердің өзін-өзі ұйымдастыру процестері

Зерттеу пәні: синергетикалық тәсіл негізінде болашақ химия пәнінің мұғалімін әдістемелік даярлау

Зерттеу әдістері: зерттеу жұмыстарын жүзеге асыруда теориялық, аналитикалық талдау, сауалнама, тестілеу, педагогикалық эксперимент, педагогикалық іс-әрекет.

Зерттеу жұмысының болжамы:

Егер, синергетикалық модель негізіндегі әдістеме әзірленіп, тәжірибеде тиімділігі анықталса, онда бұл әдістемені педагогикалық кадрларды даярлауда қолдануға болады, себебі бұл болашақ химия мұғалімдерінің әдістемелік дайындығының сапасын арттырып, кәсіби құзыреттілігін қалыптастырады.

1 ХИМИЯ МҰҒАЛІМІН КӘСІБИ-ӘДІСТЕМЕЛІК ДАЯРЛАУДА ӨЗІН-ӨЗІ ҰЙЫМДАСТЫРУ ПРОЦЕСТЕРІН ЗЕРТТЕУДІҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 ЗАМАНАУИ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КАДРЛАРДЫ ДАЯРЛАУДАҒЫ ӘЛЕМ ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТЕНДЕНЦИЯЛАР

Қазіргі өркениеттің болашағы тек техникалық прогреспен және экономикалық өсумен ғана емес, сонымен бірге адам мүддесі үшін негізгі әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешуге дайын жеке тұлғаның рөлімен де анықталады. Сондықтан 20 ғасырдың екінші жартысы әлемнің көптеген елдерінде білім беру жүйесін реформалау кезек күттірмейтін міндетке айналған кезең болды. ЮНЕСКО-ның пікірінше, әлемдік өркениет құндылықтарын қайта бағалау әлеуметтік прогреске және қоршаған ортаны өзгертуге белсенді қатысуға қабілетті жаһандық ой-өрісі бар мәдени дамыған тұлғаны қалыптастыру қажеттілігін жүзеге асыруға әкелді. Осы жаһандық мақсатқа жетудің негізгі элементі - мұғалімнің кәсіби құзіреттілігі жоғары деңгейде үлкен рөл атқаратын білім беру жүйесі. Мұғалімнің білімі жалпы білім беру жүйесінің негізіне айналады.

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінде соңғы онжылдықта жүргізілген реформалар әлемдік білім кеңістігіне кірігуге және оны халықаралық стандарттарға жақындатуға бағытталған. Реформа барысында оң және теріс тенденциялар байқалады. Оң жақтардың ішінде оқу орындарының автономияға ұмтылуын, өзгермелі әлеуметтік-экономикалық жағдайларға сәйкес келетін жаңа мамандықтар мен оқу пәндерін енгізуді атап өткен жөн. Барлық пәндер бойынша оқу бағдарламаларын жаңартуға, сондай-ақ гуманитарлық білім беруді күшейтуге көп көңіл бөлінеді.

Білім беруде мамандарды даярлау сапасын арттыру мақсатында жаңа білім беру технологиялары кезең-кезеңімен енгізілуде. Оқу циклінің барлық пәндері бойынша оқу-әдістемелік кешендер жаңартылуда, сонымен қатар білім берудің гуманитарлық аспектілері кеңейтілуде.

Соңғы жылдары жоғары педагогикалық білімі бар мамандарға қоғамның талаптары айтарлықтай өзгерді. Жаңа ұрпақтың ұстазы - рухани-адамгершілік қуаты мол, азаматтық жауапкершілігі мол, белсенді шығармашылық көзқарасы мен экологиялық сауаттылығы бар тұлға екені белгілі болды. Мұндай мұғалім рефлексияға қабілетті, өзін-өзі дамытуға және өзін-өзі жүзеге асыруға ұмтылады және әдістемелік, зерттеушілік, дидактикалық, әлеуметтік-тұлғалық, коммуникативті және т. б. құзыреттіліктері кең.

Қазақстан Республикасындағы жоғары және үздіксіз педагогикалық білім беру тұжырымдамалары осы талаптарды көрсетеді. Олар мұғалімдерді даярлау сапасын арттыру және білім берудегі өзекті мәселелерді шешу үшін әзірленген. Осы концепцияларға сәйкес 12 жылдық білім беруді енгізу жағдайында білім беру жүйесін жаңғыртуға байланысты кәсіби міндеттерді шешуге қабілетті мұғалімнің құзыреттілігін дамыту мұғалімді тәрбиелеудің басты мақсаты болып табылады.

Ұсынылған тұжырымдамаларға сәйкес мұғалімнің білімін көтеруге қойылатын негізгі міндеттер:

Бес кезеңді қамтитын педагогтың үздіксіз білім беру жүйесін қалыптастыру: кәсіпке дейінгі дайындық, орта білімнен кейінгі білім, жоғары білім, жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік білім, біліктілікті арттыру және қайта даярлау.

Әлемдік білім беру кеңістігіне интеграцияны ескере отырып, педагогикалық жоғары оқу орындарында кәсіби мұғалімдерді даярлаудың талаптарын, құрылымын, кезеңдерін және мазмұнын әзірлеу.

Бұл шаралар қазіргі заманның сын-қатерлеріне жауап беретін және педагогикалық ұжымның жоғары кәсіби деңгейін қамтамасыз ететін жаңа формациядағы мұғалімдерді даярлау жүйесін құруға бағытталған.

Мұғалімдердің біліктілігін арттыру мұғалімдердің бүкіл қызмет барысындағы дағдылары мен қажеттіліктерін дамытудың үздіксіз процесі ретінде қарастырылады. Ол білім берудің барлық деңгейлерінде: орта, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламалары арқылы педагог тұлғасы мен қызметін дамытудың әртүрлі құралдарын, сондай-ақ педагог кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау жүйесін қамтиды.

Мұғалімдердің біліктілігін арттырудың көп деңгейлі, серпінді, икемді, іргелі және жан-жақты болуы маңызды. Ол көптеген деңгейлерде тік және көлденең баламаларды ұсынуы, әртүрлі типтегі оқу орындарының қажеттіліктерін ескеруі және мұғалімдерге өздерінің оқу жолын таңдауға мүмкіндік беруі керек.

Мұғалімдердің біліктілігін арттыру жүйесі келесі кезеңдерді қамтиды

Университетке түсер алдында кәсіптік бағдар беру.
педагогикалық институттарда оқыту
жоғары оқу орындарында оқыту
жоғары оқу орнынан кейінгі дайындық: магистратура және докторантура.
Педагогикалық кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау.

Бұл жүйеде оқу орындарында жұмыс істеу үшін білікті кадрларды дайындайтын жоғары педагогикалық білім негізгі рөл атқарады. Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында 33 жоғары оқу орны бар.

Қазақстан Республикасында жоғары білім беру төрт жылға созылады және кредиттік негізде жүзеге асырылады. Оқуды аяқтағаннан кейін студенттер диссертация қорғауы немесе мамандығы бойынша мемлекеттік емтиханды немесе педагогика және оқыту әдістемесі бойынша мемлекеттік емтиханды тапсыруы тиіс. Түлектер бакалавр дәрежесін алып, бір жыл стажер-оқытушы ретінде жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болады. Бұл оларға нақты оқу үдерісіне бейімделуге, өмірлік мақсаттарын анықтауға және практикалық педагогикалық тәжірибе алуға көмектеседі. Үздік диплом алған түлектер магистратурада оқуын жалғастыра алады. Ал жоғары деңгейлі мұғалімдерді даярлау бағдарламаларының түлектері одан әрі маманданған соң кәсіби қызметтің жаңа түрі бойынша диплом ала алады. Білім берудегі бұл көзқарас тұлғаның ерекшеліктеріне, рухани құндылықтарына және кәсіптің әлеуметтік үміттеріне сәйкес кәсіби дамуға бағытталған гуманистік көзқарасты көрсетеді.

Бұл тұжырымдамаларды жүзеге асыру келесі кезеңдерді қамтиды:

Білім беру жүйесіндегі құқықтық және нормативтік актілерді үйлестіру, үздіксіз педагогикалық білім берудің барлық деңгейлерінде бірізді мемлекеттік стандарттар мен оқу бағдарламаларын әзірлеу және бекіту.
Жоғары оқу орнына дейінгі және жоғары оқу орнынан кейінгі деңгейлерге баса назар аудара отырып, үздіксіз педагогикалық білім беру жүйесін енгізу.
Қазіргі білім беру талаптарына жауап беретін жаңа формация педагогтарын даярлауды ұйымдастыру.
Педагог кадрларды даярлау мен қайта даярлаудың жаңа жүйесін жаппай енгізу.

Осы тұжырымдамаларды іске асырудың күтілетін нәтижелері:

Қазақстан Республикасының әлемдік білім беру кеңістігіне кәсіби міндеттерді шығармашылықпен шешуге қабілетті жаңа формация мұғалімін даярлау жүйесімен интеграциясы.
Жаңа буын педагогтарының әлеуметтік мәртебесін, сондай-ақ білім беру қызметкерлерін әлеуметтік қорғау шараларын заңнамалық деңгейде әзірлеу және бекіту.
Мұғалімдердің еңбекақысын оның моральдық-психологиялық шығындарына сәйкес нақты арттыру үшін заңнамалық базаны жетілдіру.
Ғылыми деректерге сүйене отырып, оқыту мен тәрбиелеудің практикалық міндеттерін өз бетінше шеше алатын, құзыретті, біліктілігі жоғары, шығармашыл педагогтардың жаңа буынын дайындау.
Қазақстан Республикасында үздіксіз кәсіптік педагогикалық білім беру жүйесінің қалыптасуы.
Педагогтардың әлеуметтік мәртебесін және үздіксіз педагогикалық білім беру ұйымдарының мәртебесін арттыру, отандық дәстүрлер мен әлемдік тәжірибе негізінде білім берудің мазмұны мен құрылымын жаңарту.
Үздіксіз педагогикалық білім беру жүйесін оқу-әдістемелік, материалдық-техникалық және ресурстық қамтамасыз ету сапасын арттыру, оның процесінің тұтастығын қамтамасыз ету.

Қазақстанда жоғары оқу орындарында Ұлттық білім стандартына сәйкес мұғалімдер даярланады. Олар еңбек нарығының қажеттіліктерін ескере отырып, студенттерге қосымша кәсіби дағдыларды алуға мүмкіндік беретін элективті курстарды енгізе алады. Жаңа оқу бағдарламалары бастауыш сынып мұғалімдерінің біліктілігін арттыруға мүмкіндік береді.

Қазақстандағы заманауи білім беру саясаты түлектерді тез өзгеретін әлемге бейімдеуге және құзыреттіліктерін дамытуға бағытталған. Болашақ мұғалімдердің әдістемелік дайындығы оқыту мақсаттарын, әдістеменің теориялық негіздерін білуді, сонымен қатар заманауи технологияларды қолдануды қамтиды. Мұғалімдердің оқу құралдарын сыни тұрғыдан бағалай білуі және ең қолайлы оқулықтарды таңдауы маңызды.

Мен қазіргі қоғамда кәсібилік жоғары моральдық және этикалық стандарттармен үйлесуі керек дегенмен келісемін. Білім беру жағдайында жоғары оқу орындары студенттерге кәсіби білім мен дағдыларды беріп қана қоймай, олардың рухани-адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға ықпал етуі маңызды.

Ол үшін жоғары білім берудің білім беру стандартына этикалық принциптер мен адамгершілік құндылықтарды дамытуға бағытталған арнайы курстарды енгізуге болады. «Педагогикалық этика» және «Конфликтология» курстары студенттердің қоғам алдындағы жауапкершілігін түсініп, айналасындағыларға деген құрметті көзқарасын қалыптастыруға көмектесетін бұл үдерісте тиімді құрал бола алады.

Сонымен қатар, мектептердегі заманауи оқыту әдістері оқушылардың танымдық белсенділігін, өз бетінше ойлауын дамытуға бағытталуы керек. Мұғалім тек пәндік білімді меңгеруге ғана емес, сонымен қатар негізгі құзыреттіліктердің қалыптасуына ықпал ететін ұйымдастырушы және кеңесші қызметін атқаруы керек. Студенттердің өз жетістіктерін көруі және оқуда өзін жайлы сезінуі маңызды, бұл мұғалімнің жұмыс әдістеріне икемді және бейімделуін талап етеді.

Осылайша, этикалық принциптер мен құзыреттілікке негізделген көзқарас студенттің жеке басының үйлесімді дамуын және оның заманауи әлемдегі кәсіби қызметке дайындығын қамтамасыз ететін білім беру процесінің құрамдас бөлігіне айналуы керек.

Қазіргі уақытта синергетика идеялары мен әдістері ғылыми білімнің барлық салаларына, соның ішінде гуманитарлық ғылымдарға белсенді түрде енгізілуде. Синергетикалық тәсілді ұстанушылар саны елімізде де, шетелде де артып келеді. Олар синергетикалық тәсілдің психология, мәдениеттану, антропология, әлеуметтану, саясаттану, педагогика, лингвистика, тарих, экономика, құқық, өнертану және басқа да салалардағы әлеуеті жоғары екеніне сенімді. Бұған беделді ғылыми басылымдардағы көптеген мақалалар, «Синергетикалық модель» кітаптар сериясы, сондай-ақ монографиялар, оқулықтар, диссертациялар мен курстық бағдарламалар дәлел.

Дүниені тұтас түсінуге ұмтылу жаратылыстану және гуманитарлық ғылыми білім салаларын біріктіруге әкеледі және зерттеу қызметінде жаңа стандарттарды белгілейді. Сызықты емес және тұтас ойлау қабілеті синергетиканы біріктіреді және оларды пікірлес адамдар етеді. Синергетика мәдениет пен өнердегі көптеген белгілі құбылыстар мен процестерді қайта қарау үшін пайдаланылуы мүмкін, дегенмен оның идеялары мен әдістерінің гуманитарлық ғылымдарда қолданылуы әлі де күмәнді.

Дегенмен, синергетиканың да ең маңызды қызметі бар: әдістемелік. Ф. Г. Будановтың пікірінше, синергетика ғылымды басып алған «түсіндірулер мен метафоралар хаосын» ақырында жеңе алады. Синергетика идеялары мен әдістерін пайдалана отырып, білім беру жүйесінің өзара байланысты құбылыстары мен процестерін зерттеуге болады.

Пәнаралық білім синтезге және жалпылауға басым тенденциямен сипатталады. Қазіргі ғылым мен білімнің басты міндеті - білім көлемін ұлғайту ғана емес, сонымен қатар жеке тұлғаның өзін-өзі ұйымдастырушы жүйе ретінде шығармашылық әлеуетін дамыту. Осыған байланысты ғылыми білімнің объективті дифференциациясынан бас тарту және оның әртүрлі аспектілерін біріктірудің оңтайлы жолдарын іздеу үрдісі байқалады. Оқу үрдісінің түрлі үлгілері жасалып, жаңа пәндік бағдарламалардың мазмұны қалыптасуда. Дүние барлық элементтері өзара байланысқан өздігінен ұйымдастырылатын кешен ретінде қарастырылады.

Синергетикалық идеялар мен әдістердің білім беру жүйелерімен өзара әрекеттесуі туралы көптеген көзқарастар бар. Е. Княжева, С. Курдюмов және В. Буданов сияқты кейбір зерттеушілер синергетикалық идеялар мен әдістердің білім беру жүйесімен өзара әрекеттесуін «өзін-өзі ұйымдастыру» деп санайды. Будановтың және т. б., синергетикалық әдістерді педагогикалық техникаға да, оқытудың мазмұнына да қолдануға болады. Бұл жағдайда біз білім берудегі синергетикалық көзқарас пен білімді синергетикалық оқыту туралы айтып отырмыз.

Синергетикалық модель білім беру жүйесіне сәтті кіріктірілген. В. В. Буданов білім берудегі синергетиканы үш салаға бөледі: модельдер мен технологиялар, пәндік салалар, жаңа әдістер мен концепциялар. В. Игнатова сияқты басқа зерттеушілер синергетикалық идеяларды тәрбиелік аспектілерге қолдануға басымдық беріледі деп есептейді.

Білім беру жүйесіне синергетикалық әдістерді енгізу күрделі, серпінді және көп деңгейлі процесс, оның ішінде педагогтардың инновациялық мінез-құлқының әртүрлі формаларында бұл формаларда шығармашылық әлеуетті дамыту, әдістемелік мәдениет пен өзін-өзі жетілдіру маңызды рөл атқарады -білім беру жаңашыл мінез-құлық арқылы ғылыми-педагогикалық білімнің жаңа бағыттары ашылады.

Т. Загоруля қазіргі қоғамдағы педагогиканың мақсаты тек білім беру ғана емес, сонымен қатар әртүрлі ойлау тәсілдерін дамыту деп есептейді. Педагогикалық синергетика мен постсинергетика тұлғаны дамыту мен тәрбиелеу мәселелерін шешуге қабілеттілігінің арқасында бұл міндетті сәтті орындай алады.

Л. Гейкманның пікірінше, ақпараттық технологияларды оқу процесінде пайдалану білім беру жүйесінің дамуының заманауи тенденцияларына, педагогикалық теория мен практикаға толық сәйкес келеді. Педагогикалық синергетиканың бір бөлігі болып табылатын мектеп, жоғары оқу орындары және үздіксіз білім беру жүйелері сияқты қашықтықтан оқыту ұйымдарында мультимедиялық технологияларды қолдану білім сапасы мәселесін шешудің бір жолы болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.