Қазақстанның өркениетті мұрасын шетелден ынталандыру

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

ГҚӨҰЗ

Тараз қаласы
Физика-Математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің
12 B сынып оқушысы
Муллахимова Ясминаның
зерттеу жұмысы

Қазіргі әлемдегі Қазақстан

Курстық жұмыс

Оқу бағдарламаға сәйкес тақырыптың бағыты:
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТАРИХИ-МӘДЕНИ МҰРАСЫН ЖІКТЕУ

Тақырып: ЮНЕСКО Қазақстандағы әлемдік мәдени мұраларды қорғауда қандай рөл атқаруда?

2532 (сөз)

Орындаған: Муллахимова Ясмина Шовкатовна
Жетекші: Утегенова Камилла Орақбаевна
Ішкі модератор:Есжанова Галия Кенесбековна

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2 бет
Негізгі бөлім (А) Зерттеу сұрақтары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3 бет
Негізгі бөлім (В) Зерттеу әдісі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6 бет
Негізгі бөлім (С) Зерттеу қорытындылары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8 бет
Негізгі бөлім (D) Бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13 бет
Қорытынды бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15 бет
Әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17 бет

Кіріспе

Қазақстан Республикасы бүгінгі таңда БҰҰ құрамындағы мемлекеттермен терезесі тең ел. Қазақстан Республикасының Конституциясының 37-бабы "ҚР азаматтары тарихи және мәдени мұралардың сақталуына қамқорлық жасауға, тарих пен мәдениет ескерткіштерін қорғауға міндетті."[1] Қазақстан тәуелсіздік жылдары ел аумағындағы тарихи-мәдени мұра нысандарын қорғау және пайдалану туралы 2019 жылғы 26 желтоқсанда қабылдаған заң негізінде жұмыс жасауда. Анықталған заңнаманың негізінде мәдени мұра нысандары, санаттары,халықаралық ұйымдармен ынтымақтастығы, Үкіметтің құзыреті, ескерткіштерді ғылыми-реставрациялық жаңғырту мен қызметтерін лицензиялау, тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау мен бақылау мәселелері шешімін тапты.[2]

Осыған орай Мәдени мұра бағдарламасы 2003 жылы жоспарланып, 2004 жылы іске қосылды.Оның негізгі мақсаты мемлекеттік мәдениет мақсатында ерекше рөл атқаратын маңызды тарихи-мәдени ескерткіштерді сақтау, қалпына келтіру және жаңғырту; Қазақстанның өркениетті мұрасын шетелден ынталандыру.[3]
Қазіргі таңда, ҚР мәдени мұраларының 6 нысаны әлемдік мұра атағына ие және ЮНЕСКО тізіміне енген. ЮНЕСКО- БҰҰ Білім, ғылым және мәдениет жөніндегі ұйымының агенттігі болып табылады және осы салалардағы халықаралық ынтымақтастық арқылы бейбітшілікті нығайтуға тырысады. Халықаралық мәдени ұйым бағдарламалары 2015 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясы қабылдаған Тұрақты дамудың 2030 күн тәртібінде айқындалған Тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізуге ықпал етеді.[4]
Ұйым жұмысы әлемдік мұраларды қорғауда үлкен рөл атқарады. Қазақстан да өз кезегінде тарихи-мәдени объектілерді қараусыз қалдырмай, оларды қорғау және пайдалану туралы заң қабылданып 2023жылының мамыр айының басында бекітілген.[5]

Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі таңда тарихи-мәдени құндылыққа ие нысандарын сақтау Қазақстан үшін маңыздылығын анықтау және қорғау шараларын сараптау

Курстық жұмыстың мақсаты- Қазақстандағы тарихи-мәдени ескерткіштерді зерделеп мемлекет үшін маңызын анықтап, қорытынды және ұсыныс жасау. Тарихи-мәдени ескерткіштерді қорғау, жаңғырту, сақтау, және мәдени құндылықтарды сақтаудағы рөлі мен маңызын анықтау осы зерттеу жұмысының негізгі мақсаты болып табылады.

Зерттеу жұмысының жоспары:
1.Зерттеу жұмысына қатысты деректер жинақтау
2.Деректер негізінде тарихи-мәдени ескерткіштердің қоғам үшін өзектілігін анықтау
3.Жинақталған деректерге талдау жасау
4.Бүгінгі таңда тарихи-мәдени ескерткіштердің төңірегінде қалыптасқан мәселелерін шешу жолдарын анықтау
5.Деректер, әлеуметтік зерттеу негізінде жинақталған мәліметтер негізінде қорытынды жасау.

Курстық жұмыстың негізгі сұрақтары:
Қазақстанда мәдени мұралар қаншалықты қорғалған?
ЮНЕСКО Қазақстан мәдени мұраларын қаншалықты қорғайды?
Мәдени мұралардың қорғаудың маңызы неде?

Негізгі бөлім(А) - Зерттеу сұрақтары

Қазақстанда 2004 жылы анықталған мәдени мұра бағдарламасы қысқа тарихи мерзімде мемлекет үшін брендке айналды. Қазақстанның мәдени мұралары жалпыадамзаттық тарихи-мәдени және өркениеттік үдерістің құрамдас бөлігі ретінде белгілі.
Қазақстан мен ЮНЕСКО ұйымының арасындағы сабақтастық туралы келісім шарт 1995 жылдың 9 тамызында қабылданды.Сонымен қатар, 5 дамыту саласын айқындады:
1) Білім;
2) ғылым және техника;
3) Әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар;
4) Мәдениет;
5) коммуникация, Ақпарат және информатика
1994 жылы Қазақстан дүниежүзілік мәдени және табиғи мұраны қорғау туралы конвенцияға қосылып, мемлекетіміздің мәдени және табиғи мұраларды сақтау мәселелерін қарастыруға және шешуге халықаралық касіби мамандар мен сарапшыларды тартуға мүмкіндік берді.
ЮНЕСКО-ның Қазақстандағы штаб-пәтерінде орын алған "Мәдени мұра" мемлекеттік бағдарламасын ұсыну рәсімі, мәдени мұралардың қалпына келтіру мен сақтаудағы Қазақстан мәдениеті үшін маңызды қадамдардың бірі болып танылады.[10]
Қазақстанның мәдени мұрасын жаңғырту тәуелсіздік жағдайында елдегі мәдени процестерді күшейту бағдарламасы ретінде қабылданды.
Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымының білім, ғылым және мәдениет жөніндегі ұйымының мүшесі болып табылады, 1992 жылғы 22 мамырдан бастап онымен ынтымақтастықты мәдени ұйымның және ИСЕСКО істері жөніндегі ҚР Ұлттық комиссиясы үйлестіреді. Біздің мемлекет Халықаралық мәдени ұйым қамқорлығымен 15 Халықаралық конвенцияның тарапы болып табылады. "Әлем жады" деректі мұра тізіліміне 3 қазақстандық өтінім, Дүниежүзілік мұра тізімі - 5, материалдық емес мәдени мұра - 10, биосфералық резерваттар желісі - 11, атаулы күндер күнтізбесі - 21 кірді. Елде 5 кафедра, 31 қауымдастырылған мектеп және 50 Мәдени мұралар мен құндылықтарды нығатуға жәрдемдесетін арнайы клубтары жұмыс істейді. Қазақстанның бастамасымен БҰҰ Бас Ассамблеясы 2013-2022 жылдары мәдениеттер жақындасуының халықаралық онжылдығын жариялады және халықаралық мәдени ұйымның оның бағдарламасын іске асыруға жауапты құрылым ретінде анықтады.
2019 жылғы маусымда Францияда ҚР Үкіметі ЮНЕСКО арасында мәдениеттерді жақындастыру мақсатында халықаралық орталық құру туралы шарт жасалды. Бұл бастама Қазақстанда 2017 жылы қараша айында Ұйымның Конференциясында шешім қабылданған болатын. Бұл орталықтың басты мақсаты-Орталық Азия өңірінде мәдениетаралық ынтымақтастық, тәжірибе тарату, зерттеу және баспа материалдарын дайындау, халықаралық Конференциялар өткізу және танымдық ағарту жұмыстарын атқару болып саналады. Келісім шартқа қол қойған О.Азуле ЮНЕСКО және Қазақстанның арасында мәдениетаралық диалог орнайтындығын ерекше атап өтті. ҚР президенті Қ.Тоқаев бұл игі бастама Тұңғыш президент Н. Назарбаевтың Рухани жаңғыру мақаласының аясында қоғамдық сананы жаңғырту бағдарламасының негізінде жасалды - деп атады.[5]
2023 жылдың қараша айында Қазақстан ЮНЕСКО-ның БА 24 сессиясында Дүниежүзілік мәдени және табиғи мұраны қорғау жөніндегі комитетке 2027 жылға дейін мүшелікке қабылданды. Қазақстанды осы ұйымға мүше елдердің 118-і қолдады. 1972 жылы құрылған Конвенцияға Қазақстанның мүше болуына 2013-2017 жылыдары атқарған жұмыстары негіз болды. [7]
2023 жылы маусымда Түркістан қаласында өткен Ұлттық Құрылтайда Президент Қ.Тоқаев Елімізді жаңғырту үшін жұмсақ күштің мүмкіндіктерін тиімді пайдаланған жөн. Сыртқы істер министрлігі жанындағы КazAID халықаралық даму агенттігі осы жұмысқа ұйытқы болуға тиіс. Көптеген мемлекетте мұндай ұйымдар ұлттық брендті, тарихты және мәдениетті насихаттайды. Сол арқылы мемлекеттің жағымды имиджін қалыптастыруға ықпал етеді. Сыртқы саяси бастамаларды жүзеге асыруға қолайлы жағдай жасайды. Кәсіпкерлердің әлемдегі беделін арттыруға көмектеседі.-деді. [11]
Салыстырмалы түрде, Өзбекстан БҰҰ мәдениет бөлімінің Конвенциясына 2008 жылы мүшелікке қабылданып, 2022жылы 105 дауыс қолдауымен ЮНЕСКО-ның аймақтық саулау тобына 2022-2026 жылдарға Шығыс Еуропаның елдерімен бірге сайланды.
Өзбекстан Республикасындағы Дүниежүзілік ұйымының маманы Ш. Маматов Өзбекстан өзінің мәдени мұрасын сақтауға және ілгерілетуге көп көңіл бөледі. 2021 жылы имам Бухаридің Халықаралық ғылыми-зерттеу орталығының қызметкерлері азаматтардан сақталған 241 қолжазба кітабын және Орталық Азия ғалымдарына тиесілі 114 тарихи құжаттарды сатып алды.- деді. Өзбек Республикасында бүгінгі таңдағы экономикалық жаңғыртулар мәдени мұралардың сақталуы мен қорғалуына көп көңіл бөлетіндігіне дәлел болып отыр. [12]
Дүниежүзінің мәдени мұралар тізіміне кірген Қазақстандық мәдени-табиғи мұралар Үкімет тарапынан қорғалып, қаржыландырылып,тарихи туризм көзіне айналуда үстінде.
ылы қосылған болатын.

Негізгі бөлім(В) - Зерттеу әдістері

Зерттеу жұмысы барысында Мәдени мұра бағдарламасы бойынша сенімді деректер мен ақпарат алу үшін әлеуметтанулық зерттеулердің әртүрлі түрлері мен әдістері сапалы түрде жүргізіледі және зерттеу жұмысының басталуына бастапқы дайындық жүзеге асырылады.

Зерттелетін тақырып анықталды. Жұмыстың мақсаты зерттеу әдістері анықталады және зерттеу жұмысының құрамы таңдалады, сонымен қатар оқу тапсырмасының мерзімі анықталады. Авторлық зерттеулер бағдарламасы:

Дайындық бөлімі
Негізгі бөлім
Қорытынды бөлім

Кесте 1

Курстық жұмыс бағыты мен іс-қимыл жоспары негізгі сұрақтар міндеттер мен жалпы түсінігі белгіленгеннен кейін, іздеу процесінде толық мәтінді және мета тақырыптық ақпаратты іздеу "семантикалық іздеу" әдістері қолданылды, бұл ақпаратты мазмұн бойынша екі тілде қарастыруға мүмкіндік берді. Негізгі кезеңдегі, нақтыласам, негізгі сұрақтарды талдау кезеңінде "аналитикалық зерттеу" түрі және "мазмұнды талдау" зерттеу әдісі қолданылды. Мәдени мұра бағдарламасы аясында анықталған даму бағыттары, мемлекет үшін өзектілігі мен құндылығы туралы ақпараттар,жүргізілген зерттеу жұмыстары мен жазылған монографиялар,мәдени мұраларға ЮНЕСКО ұйымы мен ондағы ҚР рөлі мен келісім-шарттар қарастырылды. ҚР президенті Қ.Тоқаевтың БАҚ,яғни, Егемен Қазақстан ұлттық газетінен, ҚР Премьер-министрі ресми сайтында жарияланған маңызды деректер негізінде талдау жүргізілді.
Өзбекістан мен Қазақстан Республикасымен салыстыру арқылы мәдени жағынан үдерістің потенциалын бағалауға мүмкіндік болды. Ақпаратты сараптау мен бағалау жүзінде олардың ресми құндылығын ішкі талдау әдісі арқылы жіктелді. Яғни, дереккөздердің мәтіні, құндылығын куәландыратын элементтердің болуы: сілтемелер, автор, шығарылған жылы,ресми ақпараттың қолданылуы. Сараптау нәтижесінде дереккөздердің құндылығы мен қазіргі таңдағы өзектілігі айқындалды. Ақпарат ЮНЕСКО-ның ресми сайтынан Өзбекістан бөлімінен алынған.
Әртүрлі жас санатындағы әлеуметтік қоғамның әртүрлі топтары арасында деректерді жинау үшін зерттеу әдісі ретінде-"сауалнама" сандық әдісі қолданылды.
Сауалнама алынудың басты артықшылығы - көп адамдардың пікірлерін оларға саны шектеулі сұрақтарды қою арқылы анықтау; немесе зерттеліп отырған мәселеге байланысты түрлі үрдістер жайында мағлұмат жинастыру мүмкіндігі. Анкета жауаптарын қолдана отырып, халықтың ойы мен жағдайы жайында бір тұжырымға келуге болады.
Сауалнама алыну формасы бойынша сырттай, интернет желісіндегі респондент тіркелген поштамен, сұрақтар құрылымына байланысты жартылай жабық түрде алынды. Сұрақ саны сегіз(N=8), респонденттер саны елу (N=50).
Сандық әдіс, сауалнама көмегімен арнайы Google Forms қосымшасы арқылы статистикалық мағлұматтар алынып, қоғам үшін мәдени мұраларды қорғау және сақтау маңыздылығы бағаланған.
Сандық әдіс Мәдени мұра бағдарламасының статистикалық маңыздылығы мен әлемдік мәдени мұралар туралы қоғамдағы түсінігін, ал сапалық әдіс әлемдік мәдени мұраларды сақтаудың ҚР маңыздылығын айқындап, салыстыру жұмысы аясында Өзбекістанға қарағанда мәдени мұраларды қорғау және сақтау жұмыстары әлеқайда ерте әрісапалы жұмыстар жүргізілгені анықталды.
Сандық және сапалық әдістерді үйлестіру зерттеу жүргізуде құнды шешім болып келді: олар бір-біріне сәйкес және бірін-бірі қолдайды. Жинастырылған мәліметтер электронды және терілген мәтін форматында сақталғандықтан, құжаттарды сараптау қажеттілігі туды, ол екі бағытта жүргізілді:
Статистикалық сараптау мағлұматты сипаттауға және таныстыруға бағытталды. Сапалық сараптау ақпаратты мазмұны мен маңызыдылығы бойынша жіктеуге тұжырымдалған. Нәтижелер статистикалық және ақпараттық модель формасында ұсынылды.

Негізгі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.