Шаруашылық серіктестікке қатысушылардың құқықтары мен міндеттері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1 Cеріктестік туралы жалпы сипаттамасы және оның ұғымы,түрлері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.1. Шаруашылық серіктестік ережелері, құрылтай құжаттары, құқықтары мен міндеттері ... ... ... ..4
1.2 Шаруашылық серіктестіктің түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
2 ҚР-да шаруашылық серіктестіктегі қарым-қатынастар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
2.1 ҚР-да шаруашылық серіктестіктердегі қарым-қатынастар ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..17
2.2 ҚР шаруашылық серіктестіктердегі қарым-қатынасты дамыту және қолдау мәселелері ... ... ... .21
3 Бірлескен қызмет туралы шарт (жай серіктестік) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..26
3.1 Бірлескен қызмет туралы шарттың мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..29
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .30

Кіріспе

Заң Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкесжауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктердіңқұқықтық ережелерін, оларға қатысушылардың құқықтары мен міндеттерін,серіктестіктердің құрылу тәртібін, қызметін, қайта ұйымдастырылуЗаңҚазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес жауапкершілігішектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестіктердің құқықтықережелерін, оларға қатысушы мен таратылуын белгілейді. Шетелдің қатысуыменқұрылатын жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі барсеріктестіктердің ерекшеліктері шетелдік инвестициялар туралы заңактілерімен белгіленуі мүмкін. Банк операцияларының жекелеген түрлерiнжүзеге асыратын жауапкершiлiгi шектеулi және қосымша жауапкершiлiгi барсерiктестiктердiң ерекшелiктерi банк заңдарымен белгіленуi мүмкiн. Қосымшажауапкершілігі бар серіктестікке осы Заңның ережелері қолданылады, өйткеніосы Заңның 3-бабында өзгеше жағдай көзделмеген. Серіктестіктің құрылтайшылары (қатысушылары) осындай баға берілгенкезден бастап бес жыл бойы серіктестіктің несие берушілері алдында салымбағасы арттырылған сома шегінде бірлесіп жауап береді. Серіктестікке салым ретінде мүлікті пайдалану құқығы берілетінжағдайларда бұл салымның мөлшері құрылтай құжаттарында көрсетілген барлықмерзімге есептелген осы мүлікті пайдалану төлемімен анықталады. Салымдарды мүліктік емес жеке құқық және өзге де материалдық емесигілік түрінде, сондай-ақ қатысушылардың серіктестікке қойған талаптарынесептеу жолымен енгізуге жол берілмейді.

1 Серіктестік туралы жалпы сипаттамасы және оның ұғымы, түрлері

1. Серіктестік туралы жалпы сипаттама, құрылтай құжаттары, құқықтары мен міндеттері

Серіктестік - коммерциялық ұйымдар қызметінің негізгі ұйымдық-құқықтықнысаны. Қатысушылардың салымдары есебінен құрылған және қызмет нәтижесіндеалынған мүлік Серіктестіктің меншігі болып табылады. Мынадай түрлерге бөлінеді: жауапкершілігі шектеулі cеріктестік -- өздерінің ақшалай немесе заттайнысандағы салымдарын біріктіру жолымен немесе жеке тұлғалардың келісімібойынша құрылатын және несиегерлер алдында тек өзінің мүлкімен ғана жауапберетін, несиегерлердің талаптары cеріктестік мүшелерінің мүлкінеқолданылмайтын заңды шаруашылық ұйым түрі; қосымша жауапкершілікті cеріктестік - шаруашылық қызметті жүзеге асырумақсатында заңды тұлғалармен немесе азаматтармен (жеке тұлғалармен)жасалған келісім бойынша олардың мүлкін біріктіру жолымен құрылған ұйым; жауапкершілігі шектеусіз cеріктестік. - міндеттемелері бойыншақатысушылары салған капиталымен ғана емес, өзінің бүкіл мүлкімен ынтымақтытүрде толық жауап беретін коммерц. ұйым; толық cеріктестік. - қатысушылары өзара жасасқан шарт негізіндесеріктестіктің атынан кәсіпкерлік қызметпен айналысатын және оныңміндеттемелері бойынша өзіне тиесілі мүлікпен жауап беретін заңды тұлғаныңұйымдық-құқықтық нысаны; сенімгерлік (коммандиттік) cеріктестік. - міндеттемелері бойынша өзінің бүкіл мүлкімен қосымшажауап беретін бір немесе одан да көп қатысушылармен қатар, салымшылардыңмүлкіне өздері салған салымдардың жиынтығымен шектелетін бір немесе оданкөп қатысушыларды да енгізетін және серіктестіктің кәсіпкерлік қызметтіжүзеге асыруына қатыспайтын cеріктестік.; сауда cеріктестікгі - өнеркәсіп, а. ш. көлік салаларында, т.б саудамен және басқа кез келген шаруашылық қызметпен айналысатын заңды тұлға; шаруашылық cеріктестікгі - жарғы капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) үлесіне (салымына) бөлінген коммерц ұйым; акционерлік қоғам - жарғы капиталы құрылтайшылардың (акционерлердің)акцияларынан құралатын акционерлік ұйым. Серіктестік деп кәсіпкерлік қызметке қатысушылар мен олардыңәріптестерінің бірігуін айтады. Серіктестік шаруашылықтарға әріптестердіңқатысуы жазбаша келісімдер мен шарттар түрінде бекітіледі. Серіктестіктердіолардың құрылтайшылары құрайды. Серіктестік шаруашылықтардың мүшелері: - басқару істеріне қатысуға; - серіктестік кызметі жөнінде мағлұматтар алуға; - оның құжаттарымен танысуына; - несие берушілермен есеп айырысқаннан кейін қалған пайданы бөлісуге; - тиісті мүлік құнының ақшалай баламасын алуға құқығы бар. Серіктестік шаруашылық, иелігіндегі мүліктердің құрамына жататындар: - негізгі өндірістік құрал-жабдықтар (ғимарат, құрылыс, құрал-жабдықтар); - айналым құралдары (шикізат, материал, дайын өнім, аяқталмағанөндіріс, басқа да тауарлы-материалдық құндылықтар); - ақша қаражаты; - басқа да құндылықтар кіреді. Серіктестіктің мүшелері: - құрылтайшылар атынан талап етілген құжаттарды дайындап беруге; . -алдын-ала белгіленген жарналар мен салымдарды толық және уақытындатөлеулеріне; - коммерциялық құпияларды сақтауға; -құпия ақпараттарды жария етпеуге міндетті. Бір немесе бірнеше адам құрған, жарғылық капиталы құрылтайқұжаттарымен белгіленген мөлшерде үлестерге бөлінген серіктестікжауапкершілігі шектеулі серіктестік деп танылады; жауапкершілігі шектеулісеріктестікке қатысушылар оның міндеттемелері бойынша жауап бермейді жәнесеріктестіктің қызметіне байланысты зияндарға өздерінің қосқан салымдарыныңқұны шегінде тәуекел етеді. Бұл ережеден ерекше жағдайлар ҚазақстанРеспубликасының Азаматтық кодексінде және осы Заңда көзделуі мүмкін. Егерсеріктестіктің құрылтай құжаттарында оның белгілі бір мерзімге немесе нақтыбір мақсатқа қол жеткізу үшін құрылатыны көзделмесе, жауапкершілігішектеулі серіктестік белгіленбеген мерзімге құрылған болып есептеледі.Жауапкершілігі шектеулі серіктестік заңды тұлға болып табылады. Жауапкершілігі шектеулі серіктестік өзінің міндеттемелері бойыншаөзіне тиесілі барлық мүлікпен жауап береді. Серіктестік өз қатысушыларыныңміндеттемелері бойынша жауап бермейді. Серіктестіктің жарғылық капиталғасалымдарын толық енгізбеген қатысушылары оның міндеттемелері бойынша әрбірқатысушының салым енгізбеген бөлігінің құны шегінде ортақ жауапты болады. Қатысушылары серіктестік міндеттемелері бойынша жарғылық капиталғақосқан өздерінің салымдарымен, ал бұл сомалар жеткіліксіз болған жағдайдаөздері енгізген салымдардың еселенген мөлшерінде өздеріне тиесілі қосымшамүлікпен жауап беретін серіктестік қосымша жауапкершілігі бар серіктестікдеп танылады. Қатысушылар жауапкершілігінің шекті мөлшері жарғыдакөзделеді. Қатысушылардың бірі банкрот болған жағдайда қосымшажауапкершілігі бар серіктестік міндеттемелері бойынша оның жауапкершілігі,егер құрылтай құжаттарында жауапкершілікті бөлудің өзгеше тәртібікөзделмесе, қалған қатысушылар арасында олардың салымдарына бара-барбөлінеді. Шаруашылық серіктестік туралы жалпы ережелер. Жарғылық капиталықұрылтайшылардың (қатысушылардың) үлесіне (салымдарына) бөлінгенкоммерциялық ұйым шаруашылық серіктестік деп танылады (АК-ның 58-бабының 1-тармағы). Қазақстан Республикасының заңдары 1998 ж. 10 шілдеге дейіншаруашылық серіктестіктердің мынадай 5 түрін көрсетті: толық серіктестік,сенім серіктестігі, жауапкершілігі шектеулі серіктестік, қосымшажауапкершілігі бар серіктестік және акционерлік қоғам. Олардың ішіненбіздің республикамызда жән елемде барынша кең таралғандары -- жауапкершілігішектеулі серіктестік пен акционерлік қоғамдар. Шаруашылық серіктестіктің мүлкі оның дербес балансында көрсетіледі.Баланста көрсетілген заттар шаруашылық серіктестікке меншік құқығындатиесілі болады. Олардың құқықтық режимі АК-ның 2-бөлігіңде баянды етілген.Баланста көрсетілген қалған активтер мүліктік құқықтар болғандықтан,серіктестікке меншік құқығында тиесілі болмаса да, шаруашылық серіктестікмүлкінің құрамына кіреді. Меншік иелері мен олардың мүлкін айқын жіктеузаңгерлердің маңызды міндеті болып саналады. Даулы жағдайларда мүліктіңменшік иесін анықтау қажет болады. Әрбір меншік иесі өз мүлкінің кездейсоқжойылып кету қаупін сезеді және тек өз борыштары бойынша және тек өзмүлкімен жауап береді. Іс жүзінде, өкінішке қарай, бұл қағида кейде бұзылыпжатады. Мысалы, мемлекет кейде өзі қатысатын коммерциялық ұйымдарды әлдебір іс-әрекеттер жасауға міндеттейтін шешімдер қабылдайды. Жалпы ереже бойынша жеке тұлға, занды тұлға және мемлекет шаруашыпықсеріктесгіктің қатысушысы бола алады. Мүнда заң бойынша кейбір шектеулерқойылған. Азаматгар ғана толық серіктестіктердің катысушылары және сенімсеріктестігінің толық серіктері бола алады (АК-ның 58-бабьшың 3-тармағы).Бүл шаруашылық серіктестіктерінің осы түрлерінің ерекшелігі болып табылатынолардың толық жауапкершілігі қажеттігіне байланысты. Шаруашылық серіктестікзаң құжаттарьшда көзделген жағдайлардан басқа реттерде, өзге шаруашылықсеріктестіктердің құрылтайшысы бола алады. Мысалы, ЖШС туралы заңның 10-бабының 1-тармағы "жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің бір ғана қатысушыретінде бір адамнан тұратын басқа шаруашылық серіктестігі бола алмайды" депбелгіледі. Шаруашылық серіктестіктің құрылтай кұжаттары -- құрылтай шарты жөнежарғы. Егер серіктестікгі бір адам құратын болса, онда құрылтай шартыжасалмайды да, мұндай серіктестік жарғының және заңды тұлғаны құружөніңдегі жазбаша түрде рәсімделген шешімнің негізінде ерекет етеді (АК-ның41-бабының 1-тармағының 1-бөлігі). Акционерлерінің саны жүз және одан даасатын акционерлік қоғамды шаруашылық серікгестікке айналдыратьш жағдайдада құрылтай шарты жасалмайды. Акционерлік қоғамнан өсіп шыққансеріктестіктің жарғылық капиталындағы үлесіне құқығын делелдейтін құжатшаруашылық серіктестік қатысушыларының тізілімінен алынған көшірме болыптабылады (АК-ның 58-бабының 9-тармағы). Шаруашылық серіктестіктің құрылтай құжаттарын нотариат куәлан-дыруғатиіс (АК-ның 58-бабының 4 және 5-тармақтары). Занды тұлғаларға арналған, АК-ның 41-бабының 4,4 -- 1 және 5-тармақтарыңца аталған жалпы мәліметтерденбасқа, шаруашылық серіктестіктің құрылтай құжаттарында әрбір қатысушыүлесінің мөлшері туралы; олардың серіктестіктің жарғылық капиталына салатынсалымдарының мөлшері, құрамы, мерзімі жөне тәртібі туралы; серіктестіктіңжарғылық капиталына салымдар салу жөніндегі міндеттемелерін бұзғаны үшінқатысушылардың жауапкершілігі туралы, соңцай-ақ заң құжаттарында көзделгенөзге де мәліметтер болуы тиіс (АК-ның 58-бабының 6-тармағы). Заңды тұлғаныңқұрылтай шарты мен жарғысы арасында қайшылықтар туатын жағдайда: -- егер олар құрылтайшьшардың ішкі қатынастарына қатысты болса, құрылтайшартының; -- егер олардың қолданылуы заңды тұлғаның үшінші тұлғалармен қатынастарындамаңызы болса, жарғының ережелері қолданылуы тиіс (АК-ның 41-бабының 6-тармағы). Салым ретінде мүлікгік құқық, мысалы, мүлікгі пайдалану қүқығы берілуімүмкін. Мұндай салымның көлемі құрылтай құжаттарында көрсетілген бүкілмерзім үшін есептелген осындай мүлікті пайдаланғаны үшін төленетін ақыменанықталады. Салымдарды мүліктік емес өзіндік құқық және өзге де материалдықемес игілік түрінде, сондай-ақ қатысушылардың серіктестікке қойғанталаптарын есептеу жолымен енгізуге жол берілмейді (АК-ның 59-бабы). Соңғыереже айтарлықтай пікірталас туғызады және мамандар арасында оныңжақтастары да, қарсыластары да жеткілікгі. Жарғылық капиталға салым салудыңтәртібі мен мерзімі, соңдай-ақ жарғылық капиталды қүру жөніңдегіміңцетгемелерді орындамағаны үшін жауапкершілік заң құжаттарында және(немесе) құрылтай құжаттарында белгіленеді (АК-ның 59-бабының 3-тармаіы). Егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, жарғылық капиталдағыбарлық қатысушылардың үлестері жөне тиісінше олардьщ шаруашылықсеріктестігі мүлкінің құнындағы үлестері (мүліктегі үлес) жарғылықкапиталдағы салымдарына барабар болады. Жарғылық капиталды өзгерту -- іскерлік тәжірибеде жиі кездесетінәдеттегі іс және ол өрбір серіктестікте дерлік байқалады. Жарғьшықкапитадды арттыру коммерциялық ұйымның қызметіндегі игі сет больш табылады,несие берушілердің мүдделеріне нұқсан келтірмейді. Сондықтан оның құқықтықреттелуі айтарлықтай шартты реттеуші сипатта болады. Ал жарғылық капиталдыазайту қажетсіз шара болып саналады,ол ең алдымен серіктестіктің несиеберушілерінің мүдделеріне жағымсыз есер етеді. Сондықтан шаруашылықсерікестшнің жарғылық капиталын азайтуға оның барлық несие берушілерінехабарлағаннанкейін жол беріледі. Олар бұл жағдайда серіктестіктіңмерзімінен бұрьш тоқтатылуын немесе тиісті міндеттемелерін орыңдауын жәнеоның зиянды өтеуін талап етуге құқылы (АК-ның 59-бабының 4-тармағы). Шаруашылық серіктестіктері қатысушьшарьшың жалпы жиналысы (өкілдержиналысы) серіктестіктің жоғары органы болып табылады. Бір тұлға құрғаншаруашылық серіктестіктерде жалпы жиналыстың өкілетгігі оның бірден-бірқатысушысьша тиесілі болады (АК-ның 60-бабының 1-тармағы). Шаруашылық серіктестікте оның қызметіне күнделікті басшылық жасайтынжәне оның қатысушыларьшың жалпы жиналысына (өкідцер жиналысына) есеп беріпотыратын атқарушы орган (алқалық және (немесе, жеке-дара) құрылады. Заңактілерінде немесе шаруашылық серіктестігі қатысушыларының жалпыжиналысының (өкілдер жиналысының) шешімінде көзделген жағдайларда басқа даалқалық атқарушы органдар құрылуы мүмкін (АК-ның 60-бабының 2-тармағы). Шаруашылық серіктестік органдарының құзіреті, оларды сайлау(тағайындау) тәртібі, сондай-ақ олардың шешімдер қабылдау тәртібі АК-ға,заң құжаттарына және құрылтай құжатгарына сәйкес белгіленеді (АК-ның 60-бабының 3-тармағы). Шаруашылық серіктестіктердің акциялар шығару құқығы жоқ. Алайда, заңактілері мен құрылтай құжаттары бойынша мұндай жағдайлар кәсіпкерлікқызметтің кейбір түрлерін жүзеге асыратын жауапкершілігі шектеулі жәнеқосымша жауапкершілігі бар серіктесіікгер үшін көзделуі мүмкін (ЖШС туралызаңның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.