Педагогикалық зерттеулер түрлері

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Психологиялық-педагогикалық зерттеулерде
қолданылатын арнайы әдістер
(жоба)

Орындаған: Аканбаева А.К.
Серікбаева Ә.Б.

Мамандығы: 7M01906 Арнайы педагогика:
инклюзивті білім беру бойынша
мамандар даярлау

Жетекші: Байдильдинов Т.Ж.

Алматы 2023
МАЗМҰНЫ

Кіріспе
І. Негізгі бөлім

Психологиялық-педагогикалық зерттеулер туралы ақпарат
Психологиялық - педагогикалық зерттеулердегі әдістер

II. Практикалық бөлім

2.1 Зерттеудің негізгі кезеңінің әдістері мен мәтінмен жұмыс істеу әдістері
2. 2 Психологиялық - педагогикалық зерттеулерде арнайы әдістердің қолдану ерекшеліктері

Қорытынды ----------------------------------- ----------------------------------- -----

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ----------------------------------- -----------

Қосымшалар ----------------------------------- ----------------------------------

Кіріспе
Бітіру немесе диссертациялық жұмыстың негізіндегі кез-келген психологиялық - педагогикалық проблема статистикалық тапсырманың бір түрі екеніне көз жеткізу қиын емес. Оны шешу кезінде зерттеушіні қажетті ақпарат пен мәліметтермен қамтамасыз ететін әртүрлі зерттеу әдістері қолданылады.
Ғылымның кез-келген саласында, тез дамып келе жатқан интеграция процесінде ғылыми пән әдетте бір әдісті ғана емес, сонымен бірге білімнің әртүрлі салаларында пайда болған және дамыған реттелген әдістер мен зерттеу әдістерінің тұтас жүйесін қолданады. Сондықтан белгілі бір жеке ғылыми немесе жалпы әдісті белгілі бір арнайы ғылым әдісімен анықтау мүмкін емес.
Әдіс - ең жалпы мағынада-белгілі бір жолмен реттелген іс-әрекет болып табылатын мақсатқа жету тәсілі.
Зерттеу əдістемесінің (методика) дайындығы ғылыми ізденіс логикасына орай жүргізіледі. Бұл əдістеме өте күрделі де сан қилы қызметтермен байланысты нысан болған білімдену процесін аса жоғары шынайылылықпен зерттеуге мүмкіндік беретін теориялық жəне эмпирикалық əдістер (метод) тобынан құралады. Əдістердің тұтастай бір бөлігін қолданудан назарға алынған проблема жан-жақты айқындалады, оның барша қырлары мен шектері түгелдей зерттеуден өтеді. Педагогикалық зерттеу əдістерінің əдіснамадан өзгешелігі - бұл педагогикалық құбылыстарды зерттеу, олар жөніндегі ғылыми ақпараттарды жинақтап, заңдылықты байланыстар, қатынастарды анықтау, оның нəтижесінде ғылыми теория қалыптастыру мақсатымен жүргізілетін іс-əрекет жолдары мен тəсілдерінің өзі.
Зерттеуші үшін әдіснамалық талдаудың әртүрлі деңгейлерінің өзара байланысының ерекшеліктері мен формаларын зерттеу және олардың теориялық және практикалық қызметке әсер ету ерекшеліктерін анықтау маңызды.
Ғылымның кез-келген саласында, тез дамып келе жатқан интеграция процесінде ғылыми пән әдетте бір әдісті ғана емес, сонымен бірге білімнің әртүрлі салаларында пайда болған және дамыған реттелген әдістер мен зерттеу әдістерінің тұтас жүйесін қолданады. Сондықтан белгілі бір жеке ғылыми немесе жалпы әдісті белгілі бір арнайы ғылым әдісімен анықтау мүмкін емес.
Педагогикалық-психологиялық зерттеулерде әдістерді қолдану ортасының көп факторлылығын ескере отырып, жалпы ғылыми және арнайы әдістерді жүзеге асыру нәтижелері бойынша ең жоғары сапалы қорытынды шығаруға байланысты қазіргі уақытта өзекті болып табылады.
Зерттеу жұмысының мақсаты: Психологиялық-педагогикалық зерттеулерде қолданылатын арнайы әдістерді талдау
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Психологиялық-педагогикалық зерттеулер туралы ақпарат жинастыру;
-Психологиялық-педагогикалық зерттеулерде арнайы әдістердің қолданылуы;
- Психологиялық - педагогикалық зерттеулерде жалпы ғылыми әдістердің маңызын анықтау;
- Психологиялық - педагогикалық зерттеулердің негізгі кезеңінің әдістеріне талдау;

Зерттеу жұмысының нысаны: арнайы зерттеу әдістері
Зерттеу жұмысының пәні: педагогикалық-психологиялық зерттеу үрдісі
Зерттеу жұмысының нәтижесі: Психологиялық-педагогикалық зерттеулер туралы ақпарат жинастыру, психологиялық-педагогикалық зерттеулерде арнайы әдістердің қолданылуы мен жалпы ғылыми әдістердің маңызын анықтау, психологиялық - педагогикалық зерттеулердің негізгі кезеңінің әдістеріне талдау жасалған.
Жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан және әдебиеттер тізімінен тұрады. Кіріспеде алдағы жұмыстың барысы көрсетілген: мақсаттар, міндеттер және т. б. Бірінші тарауда психологиялық-педагогикалық зерттеулер туралы ақпарат, психологиялық-педагогикалық зерттеулерде арнайы әдістердің қолданылуы қарастырылған. Екінші психологиялық-педагогикалық зерттеулерде арнайы әдістердің қолданылуы, психологиялық - педагогикалық зерттеулердің негізгі кезеңінің әдістеріне талдау жасалынған. Қорытындыда жұмыстың қорытындысы шығарылды. Әдебиеттер тізіміне жұмыс барысында қолданылатын әдеби көздер кіреді.

Негізгі бөлім
Психологиялық-педагогикалық зерттеулер туралы ақпарат

Жалпы ғылыми зерттеулер - бұл ғылымның болуы мен дамуының формасы. Ғылыми зерттеулерді ұйымдастырудың құрылымын төрт компонент түрінде ұсынған жөн.
- бірінші - ғылыми зерттеулердің жалпы мәселелері (теория, әдіснамалар және әдістер);
- екіншісі - ғылыми зерттеулердің процестері (формалар, әдістер мен құралдар);
- үшіншісі - ғылыми зерттеулердің әдістемесі (тиісті ғылым саласы немесе кәсіби қызмет саласы үшін тиімді нақты формаларды, әдістер мен құралдарды таңдау);
- төртіншісі - ғылыми зерттеулердің технологиясы (ғылыми зерттеулердің процестері және оларды жүзеге асыру әдістері туралы білім жиынтығы).
Педагогикалық зерттеулер түрлері. Педагогика саласындағы зерттеулер деп тәрбие үдерісінің заңдылықтары, оның құрылымы мен тетігі, оқу-тәрбие үдерісін ұйымдастыру теориясы және әдістемесі, оның мазмұны, ұстанымдары, әдістері және тәсілдері туралы жаңа білім алуға бағытталған ғылыми іс-әрекет үдерісін және нәтижесін айтуға болады. Педагогикадағы зерттеулер нәтижелері оқу-тәрбие үдерісінің құбылыстары мен деректерін түсіндіреді және болжайды. Ғылыми-педагогикалық зерттеу эмпирикалық тексеруге болатын нақты қойылған деректерге негізделеді, белгілі болған теорияларға сүйенеді, мақсатты бағытталған, жүйеленген, барлық элементтердің, әдістердің өзара байланысымен ерекшеленеді.
Зерттеулерді жіктеуді талдау мәселесі педагогикалық әдебиеттерде біршама қарастырылған. Зерттеудің жіктелуі XX ғасырдың 60-шы жылдары пайда болды. Сонымен, И.Т. Огородников жұмыстың 3 түрін бөліп көрсетті:
педагогика жетістігінің теориялық және практикалық қорытындысын шығаратын қорытынды зерттеу;
көп қырлы тәжірибелік іс-әрекеттің заңдылықтарын ашатын, жеке жақтарын тереңдетіп зерделеуге бағытталған жұмыстар;
оқу - тәрбие мекемесінің жеке типтеріндегі өскелең ұрпақтың тәрбиесі және оқыту тәжірибесіне тікелей жетекшілік ететін мақсатта құрылған нормативті және құрылымды-әдістемелік қайта өңдеулер (оқу бағдарламалары, оларға түсініктеме хат, әдістемелік құрал, оқулықтар).
Берілген жіктемені М.А. Данилов шартты және салыстырмалы деп есептеді және жоспардағы қойылған мәселе деп қарастырды. Кейінірек ғылымтануда зерттеудің іргелі, қолданбалы және қайта жасалымдар деп жіктелу қатары пайда болды. Іргелі зерттеулер педагогикалық үдерістің заңдылықтарын ашады, ғылымның жалпы теориялық тұжырымдамасын, оның әдіснамасын, тарихын жасайды. Олар ғылыми білімді кеңейтуге бағытталған, ғылыми ізденіске жол сілтейді, қолданбалы зерттеу және жасалымға арналған база құрады. Қолданбалы зерттеулер оқыту, тәрбиелеу әдістері, білім мазмұны, оқытушыларды дайындау мәселелерімен байланысты теориялық және тәжірибелік жеке міндеттерді шешеді. Көптеген жағдайларда қолданбалы зерттеулер іргелі зерттеулерді жалғастырады. Олар ғылым және тәжірибені, іргелі зерттеулер мен жасалымдарды, теоретиктер мен практиктерді байланыстыратын аралық буын рөлін атқарады.
Ғылыми әдіс -- жалпы ғылыми аясындағы қолданылатын әдістердің жиынтығы. Осыған қоса әрбір ғылым саласы тек қана арнаулы объектіге ғана емес, сол объектіге сәйкес арнаулы әдіске де ие болады.
Әдіс - зерттеу барысында белгілі бір қорытынды алуға бағытталған, бір немесе бірнеше метематикалық, немесе логикалық операциялардың теорияға немесе практикаға негізделген түрі.
Тәсіл - күрделі әдіс болып табылады, ол зерттеу барысындағы бірнеше нысаналы әдістердің жиынтығы.
Психологиялық-педагогикалық зерттеулер жүргізу үшін, әдетте, ғылыми ізденістің екі бағытына сәйкес қарастырылатын бірқатар жалпы ғылыми және арнайы әдістер қолданылады, олар көбінесе ғылыми-зерттеу жұмысындағы екі кезеңге сәйкес келеді. Олар:
әдебиетпен жұмыс істеу әдістері;
нақты бар немесе арнайы ұйымдастырылған практикалық тәжірибені зерттеу әдістері.

Психологиялық - педагогикалық зерттеулердегі әдістер
Педагогикалық- педагогикалық зерттеулер - бұл ғылыми шығармашылық емес, сондай-ақ белгілі бір нормативтік талаптарға сай іс-әрекеттер. Әдіс-тәсілдердің көмегімен әрбір ғылым зерттеліп отырған нысан туралы ақпаратқа қол жеткізеді, талдайды және алынған мәліметтерді жинақтайды, оларды белгілі білімдер жүйесіне енгізеді. Жалпы дидактика зерттеу пәніне: дидактикалық жүйені зерделеу, мақсаттары, үдерістердің мазмұны, ұстанымдар, әдістер, сонымен қатар оқыту құралдары сияқты маңызды жақтарына байланысты мәнін ашу үшін әдістер жүйесін пайдаланады.

Педагогикалық-психологиялық зерттеулер әдістері
Теориялық әдістер
Эмпирикалық әдістер
Теориялық анализ және синтез
Іс-әрекет нәтижесін (оқушылар мен мұғалімдердің) зерделеу
Байқау
Абстракциялау және дәріптеу (идеализация)
Әдебиеттерді, құжаттарды зерделеу.
Модельдеу
Педагогикалық тәжірибені зерделеу және жинақтау

Тәжірибелік жұмыстар
Эксперимент

Анкета
Сауалнама
Эксперттік бағалау әдісі

2.1 Зерттеудің негізгі кезеңінің әдістері мен мәтінмен жұмыс істеу әдістері

Педагогиканың көптеген мәселелерін шешу үшін нақты дамып келе жатқан процесті зерттеу, практикалық қызметкерлердің шығармашылық нәтижелерін теориялық түсіну және қайта өңдеу, озық тәжірибені жалпылау және насихаттау үлкен маңызға ие. Осы мақсаттарда байқау, әңгімелесу, сауалнама сияқты әдістер қолданылады.
Байқау - жаңа педагогикалық құбылыстарды мақсатты түрде қабылдап, оларды бұрынғы қоғамның даму кезеңдеріндегі мектептер мен педагогикалық ойлардың даму сатыларындағы ұқсас құбылыстармен салыстырып, олардың араларындағы сабақтастықты, оқыту мен тәрбиелеу үдерісіндегі кемшіліктер мен жетістіктерін саралап дәлелдейді. Байқау әдісі өте қарапайым ұйымдастырылады. Бірақ, оның кемшілігі, зерттеушінің тұлғалық ерекшелігіне, көзқарасына, ынтасына, психикалық күйіне орай субъективтік қортынды жасалуы мүмкін.
Әңгімелесу - қосымша ақпарат алуда педагог ғылымдармен, білім беру саласына еңбегі сіңген адамдармен алдын-ала күрделі мәселелерге байланысты, сұрақ-жауап түрінде әңгімелесу арқылы тиісті жауаптар алынып, жүйеленеді. Әңгімелесуде жауап берушінің ақпараттары тікелей жазылмай, сырласу жағдайында күдік туғызбайтындай түрде жүргізіледі, зерттеуші материалдарды есте сақтауға тырысады.
Сұхбат - бұл зерттеудің дербес және қосымша әдісі, байқаудың жетіспей жатқан және алған ақпараттардың толық болмау жағдайларында қолданылады. Бұл әдіс - әлеуметтану ғылымынан педагогикаға енгізілген әдіс. Зерттеуші алдын-ала беретін сұрақтарын дайындап алып, сұхбаттасқан адамға бір жүйемен сұрақтар беріп, оның жауаптарын көзбе-көз жазып алады. Мысалы, ағарту саласымен шұғылданатын тарихшы ғалыммен педагогика тарихы жайлы мәселелер төңірегінде сұхбаттасқанда сұхбатты қолма-қол қағазға түсіреді.
Сауалнама жүргізу - материал жинауда көпшілікке сауалнама сұрақтары таратылып, зерттелген мәселелер аумағында адамдардан жазбаша жауаптар алады. Әңгімелесу мен сұхбат бетпе-бет ұйымдастырылса, сауалнама сырттай берілген сұрақтарға жазбаша жауап алатындықтан оларды матетматикалық әдіспен талдап қорытынды шығаруға болады.
Сырттай сауалнама алу тілшілермен байланыстар арқылы сырттай ұйымдастырылады. Нұсқаулары бар сауалнама поштамен жіберіледі, сонда сауалнама осы тәсілмен зерттеуші ұйымдардың мекенжайына қайтып келеді. Баспа сөз арқылы сауалнама алу - газетте орналасқан сауалнама арқылы іске асады. Редакция оқырмандар толтырылған сауалнама алған соң ғылыми немесе практикалық мақсаттарымен сәйкес алынған мәліметтермен жұмыс жасайды.
Әдетте, кез-келген психологиялық-педагогикалық мәселені зерттеу әдебиетті зерттеуден басталады. Әдеби және электронды көздермен жұмыс библиография, аннотация, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.