Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін психологиялық мәселелер
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасы
Шәкәрім атындағы №56 мектеп-лицейі КММ
Жоба авторы: 4 Ә сынып оқушылары Сейітхан Ақниет Нұржанұлы, Нұрланқызы Асылым
Ғылыми жоба тақырыбы:
Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін
психологиялық проблемалар, алдын - алу жолдары
Секциясы: Медицина - психология
Ғылыми жетекшісі:
Оқулық республикалық ғылыми практикалық орталығының бас сарапшысы, PhD Сақтағанов Б.К.
Жетекші:Жаппашева Айгуль Рахимжанкызы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ БӨЛІМ 6
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 7
0.1 Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін
психологиялық мәселелер 8
0.2 Ұрлықшы мен клептоманияның арасындағы айырмашылық қандай 9
0.3 Клептоманияның пайда болу себептері 10
0.4 Клептомания симптомы бар досымыздағы қиындықты қалай байқаймыз және қалай көмектесеміз? 11
0.5 Алекситимия дегеніміз не? 12
0.6 Алекситимияның негізгі белгілері 13
0.7 Алекситимия пайда болу себептері,физиологиялық пайда болатын аурулардың түрлері 14,15
0.8 Алекситимиялық белгілерінің балалардың болашақ өміріне кері әсері 16
2.0 Алекситимиялық белгілері бар балаларға қалай көмектесуге болады? 17
ҚОРЫТЫНДЫ 18
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 20
АННОТАЦИЯ
Зерттеу мақсаты:
Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін психологиялық қиындықтарды алдын-алу және сыныптастырыма көмектесу.
Зерттеу міндеттері:
1.Психологиялық проблемаларды анықтау (клептомания, алекситимия)
2.Клептомания және алекситимияның пайда болу себептері.
3.Клептомания және алекситимияның алдын-алу, сыныптастарыма,сынып жетекшілеріне психологиялық кеңес
Ғылыми болжам:
Қазіргі заманауи білім алуда оқушының психологиялық денсаулығы басты мәселелердің бірі.
Бастауыш сыныптарда кездесетін білім алуда қарым-қатынаста кездесетін психологиялық мәселелерді анықтау.
Зерттеу кезеңдері:
Бастауыш сыныптағы кездесетін психологиялық қиындықтардың білім алуда кедергілерін дәлелдеу.
Зеттеу әдістемесі
1. Психологиялық әдістемелік кітаптар
2. Практикалық дәлелдемелер, сауалнамалар,ғылыми жобаның мақсаты мен тақырып ерекшеліктеріне қарай сараптау, талдау тәсілдерін қолдандым.
Жұмыстың нәтижесі мен қорытындысы
Бастауыш сыныптағы кездесетін психологиялық қиындықтардың білім алуда кедергілерін алдын-алу, сыныптастарыма, ата-аналарға,мұғалімдерге ағарту жұмысы.
АННОТАЦИЯ
Цель исследования: Профилактика психологических проблем и помощь ученикам начальной школы.
Задачи исследования:
1. Выявление психологических проблем (клептомания, алекситимия)
2. Причины клептомании и алекситимии.
3. Профилактика клептомании и алекситимии, психологическое консультирование одноклассников, классных руководителей.
Научный прогноз:
Психологическое здоровье учеников - одна из основных проблем современного образования.
Выявить психологические проблемы, возникающие при общении в начальной школе.
Этапы исследования: Доказательства психологических барьеров в обучении в начальной школе.
Методы исследования:
1. Психологические учебники
2. Я использовал методы анализа, анализа практических данных, анкетирования в зависимости от цели исследовательского проекта и специфики темы.
Итоги и выводы работы:
Воспитательная работа для одноклассников, родителей, учителей, профилактика психологических барьеров в обучении в начальной школе.
ANNOTATION
The aim of the reasearch work:
Preventing psychological problems in primary school students and helping them to classify.
Research objectives:
1. Identification of psychological problems (kleptomania, alexithymia)
2. Causes of kleptomania and alexithymia.
3. Prevention of kleptomania and alexithymia, psychological counseling for classmates, class teachers.
Scientific forecast:
Psychological health of students is one of the main issues in modern education.
Identify psychological problems encountered in communication in primary education.
Research stages: Evidence of psychological barriers to learning in primary school.
Research methods:
1. Psychological textbooks
2. I used the methods of analysis, analysis of practical evidence, questionnaires, depending on the purpose of the research project and the specifics of the topic.
Results and conclusions of the work
Educational work with classmates, parents, teachers, preventing psychological barriers to learning in primary school.
Кіріспе
Клептомания - патологиялық ұрлыққа құмарлық. Клепто - ұрлау, мания - құмарлық. Адам бойындағы дайын дүниені меншіктеу құштарлығын ғылым тілінде клептомания ( klepto - латын тілінен аударғанда ұрлық деген мағына береді) деп атайды. Бұл ауру импульсты бақылдауды жоғалту. Клептомания - ұрлауды жаны қалап тұру (латын тілінен аударғанда ұрлық деген мағына береді) . Бұл термин XIX ғасырдың басында Францияда пайда болған.
Клептомания - патологиялық ұрлыққа құмарлық.
Клепто - ұрлау, мания - құмарлық. Бұл балаларда қандай жағдайда пайда болады ата - аналар балаларыңыздың клептаман болғанын қаламасаңыз бізбен бірге болыңыздар ғалымдар олар біреудің затын қолды етуге еріксіз итермелейтін ішкі сезімдерден зардап шегуі деген қорытындыға келген.
Кейбір сарапшылар заттардың пайда болу бұзылыстары мен клептомания арасында ортақ генетикалық байланыстың қандай да бір түрі болуы мүмкін деп болжайды.
Зерттеулер сондай-ақ, клептоманиялары бар адамдардың 59 пайызы өмірінің бір кездерінде аффективті бұзылу диагнозымен анықталғанын анықтады. Зерттеулер сондай-ақ, басқа да психиатриялық жағдайлармен, атап айтқанда, алаңдаушылықтың бұзылуы , биполярлы бұзылу және тамақтану бұзылыстары сияқты жоғары үйлесімділік көрсеткіштерін ұсынады. Kleptomania бар адамдардың 43% -дан 55% -на дейінгі аралықта жеке адамның бұзылуының параноидтық бұзылысы байқалған, бұл ең жиі кездесетін гистриоздық жеке бұзылыс .
Клептоманияны диагностикалау үшін алдымен симптомдардың жүріс-тұрыс бұзылуы немесе антисоциальдік тұлғаның бұзылуы сияқты басқа психиатриялық жағдаймен түсіндірілмеуі мүмкін екенін анықтаңыз. Клептомания жеке басының пайда болуына ұрлық жасамайтынын атап өту маңызды. Мұндай жағдайда адамдар қаржылық ынталандыруға негізделген нәрселерді ұрламайды немесе олар алған заттарға көз жеткізгендіктен. Бұл ұрлықтар, сонымен қатар, осы тармақтарды қарастыра алмайды. Көптеген жағдайларда заттардың өзі ешқандай ақшаға ие болмауы мүмкін.
Кейде клептуматанасы бар біреу заттарды бір жерде сақтайды, жиі ешқашан қарауға немесе қолдануға болмайды. Басқалар ұрланған заттарды өз достары мен отбасына беру арқылы немесе тіпті оларды алып кеткен жерге қайтара алады.
Ұрлық эпизодтары, әдетте, жоспарлы түрде жоспарланбайды және жиі өздігінен жүреді. Мұндай жағдайға ие адамдар, ереуілдерді ұрлауға тырысқанда, дүкен немесе супермаркет секілді қоғамдық орындарда болуы мүмкін. Бұл шабыттардың қарқындылығы әртүрлі болуы мүмкін. Бұл жағдайда адамдар дүкен қызметкерлері немесе құқық қорғау мекемелері жақын жерде орналасқан дүкендестіруді анықтауға ықтималдығы жоғары болған кезде ұрлық жасаудан аулақ болуы мүмкін.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Клептомания термині XX ғасырдың басында, француз психиатриялык мектептері басқа адам өлтіру, өзін-өзі өлтіру, жағып жіберу ауытқушылықтары сияқты ұрлыққа адамның ынтық болуымен түсіндіріліп пайда бола бастаған. Клептомандар үшін ұрлық жасау психологиялык және басқа қажеттіліктерін қанағаттандыру емес. Олар үшін ұрлықтың нәтижесі емес, ұрлық жасау процесі маңызды.
Клептомандық ұрлық материалдық пайданы көздемейді. Алынған заттар ол үшін қажет емес, ол тек оларды бір жерге жиыстырып қоюы мүмкін. Клептоман азартқа енген ойыншыға ұксайды. Клептоман ұрлық жасап жатып ұстап алады деген қауіптен лэззат алады. Клептоман көп уакыт бойы ұрлық жасамайтын болса, онда дискомфорт сезімі пайда болады. Клептоманның ұрлық жасағанда алатын лэззатын, нашақордың дозаны қабылдағаннан кейін сезінетін сезімін жатқызуға болады. Себебі лептоман ұрлық жасап жатқанда оның қанына көп адреналин бөлінеді.
Клептоманияның пайда болу себептері әр түрлі болуы мүмкін. Көптеген ғалымдар ақыл-ой кемістігінің болуымен түсіндіреді, көбіне клептоманиянын пайда болуына ата-ана тәрбиесінің дефектісімен түсіндіреді.
Клептоманияға кұштар болуы;
* ұрлық жасау алдында түсініксіз қуаныштың болуы;
* ұрлық жасау барысында немес ұрлық жасағаннан кейін қанағаттану сезімінің болуы;
* ұрлық жасау басқа бір адамға өш сезімімен, немес жүйке жүйесінің күйзелісі негізінде болмайды;
* ұрлық жасаушы шизофрениямен ауырмайды;
* клептоманиялық ұрлық ассистентсіз өтеді: бұл жерде серіктес болмайды.
Өмірде түрлі киыншылықтар пайда болған кезде (жұмыс, отбасы, сүйікті адам, жасалған ота) ағза сол киыншылықтарды жеңуге тырысады. Мысалы: кейбір адамдар тренажерлі залға барады, ішімдікке салынады, шамадан тыс тамақ ішеді, басымен жұмысқа кіріп кетеді. Терең стрестегі адам өзін тәтті нанмен калыпқа келтіруі мүмкін, екіншілері дүкенге барып қымбат ақшаға киім-кешек сатып алулары мүмкін. Клептомандар да осы адамдар сияқты өздерінің стресстік жағдайларын жақсартуы мүмкін.
Ең кызығы клептомания ауруымен өзін-өзі қамтамасыз ете алатын, кез- келген затты ешбір қиындықсыз сатып алатын адамдар науқас болуы мүмкін, Клептомания ерлерге қарағанда әйелдер арасында жиі кездеседі. Клептоманияның орташа жасы -- 36 жас, әсіресе патологиялық ұрлықтың алғашқы көріністері балалық шакта көрінеді.
Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін психологиялық мәселелер
Балалар арасындағы клептоманиянын спецификасы
Балалар өте жиі ұрлық жасайды. Баланын ұрлық жасауы нормадан ауытқу болып табылмайды, онын ұрлыққа баруы өмірді танып білуі, қандай шектеуді бұзуға болады, қандайын болмайтынын анықтауы. Ондай балаға бір-екі рет тәрбие жұмысын жүргізсе екінші рет қайталамауға тырысады.
Алайда, балалар арасында күні бойы ақша табумен қолдары тимейтін ата- анасының өзіне назар аударуын мақсат тұтып ұрлық жасау жиі кездеседі, Мұндай жағдайлар көбінесе қамтамасыз етілген отбасыларда кездеседі. (балаларында ата-ана көңіліне басқаның барлығы бар, күнделікті ақша, қымбат ойыншықтар, жеке бөлме, телевизор, компьютер және т.б.)
* бала жағымсыз компанияға түсіп, онда ұрлық жасау және оны біріге отырып жұмсау крутизна болып саналады;
* отбасы мен мектептегі өте қатал талаптарға бунт ретінде әрекет ету;
* балаға қалта ақшасы жетпегендіктен ұрлық жасайды;
* бала жұмсалған ақшаны ата-анасы не болса да оған жұмсайды деп есептейді.
Клептомания -- патологиялы, импульсивті, приступ түрінде ұрлық жасау ал ұрлық жасау материалдық кұндылықтарға кажеттілік туғанда саналы түрде әрекет ету, кейбіреулері үшін ұрлық жасау жалғыз табыс көзі болып табылады.
Шынайы клептоман ешқашан ұрланған заттарды сатпайды, ол үшін ұрланған заттардың қажеті жоқ.
Клептоман ешқашан ұрлық жасауда жоспар құрмайды, клептоманға ақша да, гаухар тасты алқа да керек емес, ол тек көзге көрініпі жатқан ұсақ заттарды ұрлайды.
Клептоман көптеген ұрлықшыларға қарағанда ұрлық жасаудан бас тартқысы келеді алайда олар оны жеңе алмайды.
Көптеген клептомандар өздірінің дерттерінен ұялады, клептоман деп атаққа иеленгенше, орнына қылмыскер атағына иеленіп, түрмеге отырғандары дұрыс деп есептейді. Ал ұрлыкшыларда барлығы керісінше болады.
Ұрлықшы мен клептоманияның арасындағы айырмашылық қандай? деген сұраққа психолог мамандар: Клептоманның ұрылардан айырмашылығы - олар іс-әрекеттерін ешкімнің көмегінсіз, ешқандай қосымша сақтықсыз жасайды.
Клептомания - патологиялық ұрлыққа құмарлық. Клепто - ұрлау, мания - құмарлық. Бұл балаларда қандай жағдайда пайда болады ата - аналар балаларыңыздың клептаман болғанын қаламасаңыз бізбен бірге болыңыздар ғалымдар олар біреудің затын қолды етуге еріксіз итермелейтін ішкі сезімдерден зардап шегуі деген қорытындыға келген. Клептомания қалай анықталды?
Kleptomania әдетте дәрігер немесе психикалық денсаулық сақтау маманы болып табылады. Клептомания көбінесе ішімдік бұзылыстары, заттар мен алкогольді ішімдіктер және қорқыныш бұзылулары сияқты басқа жағдайлармен бірге кездесетіндіктен, олар психотроптық симптомдарға
байланысты дәрігерлерге сілтеме жасағанда жиі диагноз қойылады. Диагностика, егер клептоманияның белгілері ұрлық жасауға тыйым салса, орын алуы мүмкін.
Клептоманияның себептері қандай?
Клептоманияның дәл себептері тергеу барысында біліктілікке ие, дегенмен, генетикалық және экологияның әсер етуі рөл атқаруы мүмкін деп болжануда.
Клептоманияның пайда болу себептері:
1.Генетикадан берілуі
2.Отбасылық тәуелділік
Егер отбасында ересектер арасында ағасы, ата-анасында бұл клептомания болса балада бұл жағдайды қалыпты деп ойлайды.
3.Көңіл аудару тәсілі
Кейде бала ата-анасының аға әпкелерінің көңілін өзіне аудару үшіш де жақындарының заттарың рұқсатсыз алып тіпті оладың заттары арқылы оларға жақын болғысы келеді Егер бұл әдеттер елеусіз қалса бұл әдетке айналады.
4.Ренжіткен адамнан кек алу
Балада ұрлыққа деген қажеттілік үлкендер тарапынан ағасы әпкесі ренжітіп үлкендерге арысында әділ шешім шықпағанда кек алу мақсатында ренжіген бала улкендердің қүнды заттарын тығып қою бүлдіру сияқты әрекеттерге барады.
5.Психологиялық травма
Клептомандардың көбісі психикалық үлкен соққыларға ұшыраған балалардан шығады . Ғалымдардың айтуынша, олар баланың көңіл-күйіне тікелей әсер ететін ағзадағы серотиннің жетіспеушілігінен де зардап шегеді.
Сиротин дегеніміз жақсы көңіл-күй гормоны немесе бақыт гормоны деп атайды. Осы сиротиндық жүйе бұзылғанда, мидың жұмыс істеу жүйесі тежеледі. Бұл баладағы баладағы импусты бақылауды жоғалтады
Импульс төмендеуін жүректің соғу ... жалғасы
Нұр-Сұлтан қаласы Білім басқармасы
Шәкәрім атындағы №56 мектеп-лицейі КММ
Жоба авторы: 4 Ә сынып оқушылары Сейітхан Ақниет Нұржанұлы, Нұрланқызы Асылым
Ғылыми жоба тақырыбы:
Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін
психологиялық проблемалар, алдын - алу жолдары
Секциясы: Медицина - психология
Ғылыми жетекшісі:
Оқулық республикалық ғылыми практикалық орталығының бас сарапшысы, PhD Сақтағанов Б.К.
Жетекші:Жаппашева Айгуль Рахимжанкызы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ БӨЛІМ 6
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 7
0.1 Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін
психологиялық мәселелер 8
0.2 Ұрлықшы мен клептоманияның арасындағы айырмашылық қандай 9
0.3 Клептоманияның пайда болу себептері 10
0.4 Клептомания симптомы бар досымыздағы қиындықты қалай байқаймыз және қалай көмектесеміз? 11
0.5 Алекситимия дегеніміз не? 12
0.6 Алекситимияның негізгі белгілері 13
0.7 Алекситимия пайда болу себептері,физиологиялық пайда болатын аурулардың түрлері 14,15
0.8 Алекситимиялық белгілерінің балалардың болашақ өміріне кері әсері 16
2.0 Алекситимиялық белгілері бар балаларға қалай көмектесуге болады? 17
ҚОРЫТЫНДЫ 18
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 20
АННОТАЦИЯ
Зерттеу мақсаты:
Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін психологиялық қиындықтарды алдын-алу және сыныптастырыма көмектесу.
Зерттеу міндеттері:
1.Психологиялық проблемаларды анықтау (клептомания, алекситимия)
2.Клептомания және алекситимияның пайда болу себептері.
3.Клептомания және алекситимияның алдын-алу, сыныптастарыма,сынып жетекшілеріне психологиялық кеңес
Ғылыми болжам:
Қазіргі заманауи білім алуда оқушының психологиялық денсаулығы басты мәселелердің бірі.
Бастауыш сыныптарда кездесетін білім алуда қарым-қатынаста кездесетін психологиялық мәселелерді анықтау.
Зерттеу кезеңдері:
Бастауыш сыныптағы кездесетін психологиялық қиындықтардың білім алуда кедергілерін дәлелдеу.
Зеттеу әдістемесі
1. Психологиялық әдістемелік кітаптар
2. Практикалық дәлелдемелер, сауалнамалар,ғылыми жобаның мақсаты мен тақырып ерекшеліктеріне қарай сараптау, талдау тәсілдерін қолдандым.
Жұмыстың нәтижесі мен қорытындысы
Бастауыш сыныптағы кездесетін психологиялық қиындықтардың білім алуда кедергілерін алдын-алу, сыныптастарыма, ата-аналарға,мұғалімдерге ағарту жұмысы.
АННОТАЦИЯ
Цель исследования: Профилактика психологических проблем и помощь ученикам начальной школы.
Задачи исследования:
1. Выявление психологических проблем (клептомания, алекситимия)
2. Причины клептомании и алекситимии.
3. Профилактика клептомании и алекситимии, психологическое консультирование одноклассников, классных руководителей.
Научный прогноз:
Психологическое здоровье учеников - одна из основных проблем современного образования.
Выявить психологические проблемы, возникающие при общении в начальной школе.
Этапы исследования: Доказательства психологических барьеров в обучении в начальной школе.
Методы исследования:
1. Психологические учебники
2. Я использовал методы анализа, анализа практических данных, анкетирования в зависимости от цели исследовательского проекта и специфики темы.
Итоги и выводы работы:
Воспитательная работа для одноклассников, родителей, учителей, профилактика психологических барьеров в обучении в начальной школе.
ANNOTATION
The aim of the reasearch work:
Preventing psychological problems in primary school students and helping them to classify.
Research objectives:
1. Identification of psychological problems (kleptomania, alexithymia)
2. Causes of kleptomania and alexithymia.
3. Prevention of kleptomania and alexithymia, psychological counseling for classmates, class teachers.
Scientific forecast:
Psychological health of students is one of the main issues in modern education.
Identify psychological problems encountered in communication in primary education.
Research stages: Evidence of psychological barriers to learning in primary school.
Research methods:
1. Psychological textbooks
2. I used the methods of analysis, analysis of practical evidence, questionnaires, depending on the purpose of the research project and the specifics of the topic.
Results and conclusions of the work
Educational work with classmates, parents, teachers, preventing psychological barriers to learning in primary school.
Кіріспе
Клептомания - патологиялық ұрлыққа құмарлық. Клепто - ұрлау, мания - құмарлық. Адам бойындағы дайын дүниені меншіктеу құштарлығын ғылым тілінде клептомания ( klepto - латын тілінен аударғанда ұрлық деген мағына береді) деп атайды. Бұл ауру импульсты бақылдауды жоғалту. Клептомания - ұрлауды жаны қалап тұру (латын тілінен аударғанда ұрлық деген мағына береді) . Бұл термин XIX ғасырдың басында Францияда пайда болған.
Клептомания - патологиялық ұрлыққа құмарлық.
Клепто - ұрлау, мания - құмарлық. Бұл балаларда қандай жағдайда пайда болады ата - аналар балаларыңыздың клептаман болғанын қаламасаңыз бізбен бірге болыңыздар ғалымдар олар біреудің затын қолды етуге еріксіз итермелейтін ішкі сезімдерден зардап шегуі деген қорытындыға келген.
Кейбір сарапшылар заттардың пайда болу бұзылыстары мен клептомания арасында ортақ генетикалық байланыстың қандай да бір түрі болуы мүмкін деп болжайды.
Зерттеулер сондай-ақ, клептоманиялары бар адамдардың 59 пайызы өмірінің бір кездерінде аффективті бұзылу диагнозымен анықталғанын анықтады. Зерттеулер сондай-ақ, басқа да психиатриялық жағдайлармен, атап айтқанда, алаңдаушылықтың бұзылуы , биполярлы бұзылу және тамақтану бұзылыстары сияқты жоғары үйлесімділік көрсеткіштерін ұсынады. Kleptomania бар адамдардың 43% -дан 55% -на дейінгі аралықта жеке адамның бұзылуының параноидтық бұзылысы байқалған, бұл ең жиі кездесетін гистриоздық жеке бұзылыс .
Клептоманияны диагностикалау үшін алдымен симптомдардың жүріс-тұрыс бұзылуы немесе антисоциальдік тұлғаның бұзылуы сияқты басқа психиатриялық жағдаймен түсіндірілмеуі мүмкін екенін анықтаңыз. Клептомания жеке басының пайда болуына ұрлық жасамайтынын атап өту маңызды. Мұндай жағдайда адамдар қаржылық ынталандыруға негізделген нәрселерді ұрламайды немесе олар алған заттарға көз жеткізгендіктен. Бұл ұрлықтар, сонымен қатар, осы тармақтарды қарастыра алмайды. Көптеген жағдайларда заттардың өзі ешқандай ақшаға ие болмауы мүмкін.
Кейде клептуматанасы бар біреу заттарды бір жерде сақтайды, жиі ешқашан қарауға немесе қолдануға болмайды. Басқалар ұрланған заттарды өз достары мен отбасына беру арқылы немесе тіпті оларды алып кеткен жерге қайтара алады.
Ұрлық эпизодтары, әдетте, жоспарлы түрде жоспарланбайды және жиі өздігінен жүреді. Мұндай жағдайға ие адамдар, ереуілдерді ұрлауға тырысқанда, дүкен немесе супермаркет секілді қоғамдық орындарда болуы мүмкін. Бұл шабыттардың қарқындылығы әртүрлі болуы мүмкін. Бұл жағдайда адамдар дүкен қызметкерлері немесе құқық қорғау мекемелері жақын жерде орналасқан дүкендестіруді анықтауға ықтималдығы жоғары болған кезде ұрлық жасаудан аулақ болуы мүмкін.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Клептомания термині XX ғасырдың басында, француз психиатриялык мектептері басқа адам өлтіру, өзін-өзі өлтіру, жағып жіберу ауытқушылықтары сияқты ұрлыққа адамның ынтық болуымен түсіндіріліп пайда бола бастаған. Клептомандар үшін ұрлық жасау психологиялык және басқа қажеттіліктерін қанағаттандыру емес. Олар үшін ұрлықтың нәтижесі емес, ұрлық жасау процесі маңызды.
Клептомандық ұрлық материалдық пайданы көздемейді. Алынған заттар ол үшін қажет емес, ол тек оларды бір жерге жиыстырып қоюы мүмкін. Клептоман азартқа енген ойыншыға ұксайды. Клептоман ұрлық жасап жатып ұстап алады деген қауіптен лэззат алады. Клептоман көп уакыт бойы ұрлық жасамайтын болса, онда дискомфорт сезімі пайда болады. Клептоманның ұрлық жасағанда алатын лэззатын, нашақордың дозаны қабылдағаннан кейін сезінетін сезімін жатқызуға болады. Себебі лептоман ұрлық жасап жатқанда оның қанына көп адреналин бөлінеді.
Клептоманияның пайда болу себептері әр түрлі болуы мүмкін. Көптеген ғалымдар ақыл-ой кемістігінің болуымен түсіндіреді, көбіне клептоманиянын пайда болуына ата-ана тәрбиесінің дефектісімен түсіндіреді.
Клептоманияға кұштар болуы;
* ұрлық жасау алдында түсініксіз қуаныштың болуы;
* ұрлық жасау барысында немес ұрлық жасағаннан кейін қанағаттану сезімінің болуы;
* ұрлық жасау басқа бір адамға өш сезімімен, немес жүйке жүйесінің күйзелісі негізінде болмайды;
* ұрлық жасаушы шизофрениямен ауырмайды;
* клептоманиялық ұрлық ассистентсіз өтеді: бұл жерде серіктес болмайды.
Өмірде түрлі киыншылықтар пайда болған кезде (жұмыс, отбасы, сүйікті адам, жасалған ота) ағза сол киыншылықтарды жеңуге тырысады. Мысалы: кейбір адамдар тренажерлі залға барады, ішімдікке салынады, шамадан тыс тамақ ішеді, басымен жұмысқа кіріп кетеді. Терең стрестегі адам өзін тәтті нанмен калыпқа келтіруі мүмкін, екіншілері дүкенге барып қымбат ақшаға киім-кешек сатып алулары мүмкін. Клептомандар да осы адамдар сияқты өздерінің стресстік жағдайларын жақсартуы мүмкін.
Ең кызығы клептомания ауруымен өзін-өзі қамтамасыз ете алатын, кез- келген затты ешбір қиындықсыз сатып алатын адамдар науқас болуы мүмкін, Клептомания ерлерге қарағанда әйелдер арасында жиі кездеседі. Клептоманияның орташа жасы -- 36 жас, әсіресе патологиялық ұрлықтың алғашқы көріністері балалық шакта көрінеді.
Бастауыш сынып оқушыларында кездесетін психологиялық мәселелер
Балалар арасындағы клептоманиянын спецификасы
Балалар өте жиі ұрлық жасайды. Баланын ұрлық жасауы нормадан ауытқу болып табылмайды, онын ұрлыққа баруы өмірді танып білуі, қандай шектеуді бұзуға болады, қандайын болмайтынын анықтауы. Ондай балаға бір-екі рет тәрбие жұмысын жүргізсе екінші рет қайталамауға тырысады.
Алайда, балалар арасында күні бойы ақша табумен қолдары тимейтін ата- анасының өзіне назар аударуын мақсат тұтып ұрлық жасау жиі кездеседі, Мұндай жағдайлар көбінесе қамтамасыз етілген отбасыларда кездеседі. (балаларында ата-ана көңіліне басқаның барлығы бар, күнделікті ақша, қымбат ойыншықтар, жеке бөлме, телевизор, компьютер және т.б.)
* бала жағымсыз компанияға түсіп, онда ұрлық жасау және оны біріге отырып жұмсау крутизна болып саналады;
* отбасы мен мектептегі өте қатал талаптарға бунт ретінде әрекет ету;
* балаға қалта ақшасы жетпегендіктен ұрлық жасайды;
* бала жұмсалған ақшаны ата-анасы не болса да оған жұмсайды деп есептейді.
Клептомания -- патологиялы, импульсивті, приступ түрінде ұрлық жасау ал ұрлық жасау материалдық кұндылықтарға кажеттілік туғанда саналы түрде әрекет ету, кейбіреулері үшін ұрлық жасау жалғыз табыс көзі болып табылады.
Шынайы клептоман ешқашан ұрланған заттарды сатпайды, ол үшін ұрланған заттардың қажеті жоқ.
Клептоман ешқашан ұрлық жасауда жоспар құрмайды, клептоманға ақша да, гаухар тасты алқа да керек емес, ол тек көзге көрініпі жатқан ұсақ заттарды ұрлайды.
Клептоман көптеген ұрлықшыларға қарағанда ұрлық жасаудан бас тартқысы келеді алайда олар оны жеңе алмайды.
Көптеген клептомандар өздірінің дерттерінен ұялады, клептоман деп атаққа иеленгенше, орнына қылмыскер атағына иеленіп, түрмеге отырғандары дұрыс деп есептейді. Ал ұрлыкшыларда барлығы керісінше болады.
Ұрлықшы мен клептоманияның арасындағы айырмашылық қандай? деген сұраққа психолог мамандар: Клептоманның ұрылардан айырмашылығы - олар іс-әрекеттерін ешкімнің көмегінсіз, ешқандай қосымша сақтықсыз жасайды.
Клептомания - патологиялық ұрлыққа құмарлық. Клепто - ұрлау, мания - құмарлық. Бұл балаларда қандай жағдайда пайда болады ата - аналар балаларыңыздың клептаман болғанын қаламасаңыз бізбен бірге болыңыздар ғалымдар олар біреудің затын қолды етуге еріксіз итермелейтін ішкі сезімдерден зардап шегуі деген қорытындыға келген. Клептомания қалай анықталды?
Kleptomania әдетте дәрігер немесе психикалық денсаулық сақтау маманы болып табылады. Клептомания көбінесе ішімдік бұзылыстары, заттар мен алкогольді ішімдіктер және қорқыныш бұзылулары сияқты басқа жағдайлармен бірге кездесетіндіктен, олар психотроптық симптомдарға
байланысты дәрігерлерге сілтеме жасағанда жиі диагноз қойылады. Диагностика, егер клептоманияның белгілері ұрлық жасауға тыйым салса, орын алуы мүмкін.
Клептоманияның себептері қандай?
Клептоманияның дәл себептері тергеу барысында біліктілікке ие, дегенмен, генетикалық және экологияның әсер етуі рөл атқаруы мүмкін деп болжануда.
Клептоманияның пайда болу себептері:
1.Генетикадан берілуі
2.Отбасылық тәуелділік
Егер отбасында ересектер арасында ағасы, ата-анасында бұл клептомания болса балада бұл жағдайды қалыпты деп ойлайды.
3.Көңіл аудару тәсілі
Кейде бала ата-анасының аға әпкелерінің көңілін өзіне аудару үшіш де жақындарының заттарың рұқсатсыз алып тіпті оладың заттары арқылы оларға жақын болғысы келеді Егер бұл әдеттер елеусіз қалса бұл әдетке айналады.
4.Ренжіткен адамнан кек алу
Балада ұрлыққа деген қажеттілік үлкендер тарапынан ағасы әпкесі ренжітіп үлкендерге арысында әділ шешім шықпағанда кек алу мақсатында ренжіген бала улкендердің қүнды заттарын тығып қою бүлдіру сияқты әрекеттерге барады.
5.Психологиялық травма
Клептомандардың көбісі психикалық үлкен соққыларға ұшыраған балалардан шығады . Ғалымдардың айтуынша, олар баланың көңіл-күйіне тікелей әсер ететін ағзадағы серотиннің жетіспеушілігінен де зардап шегеді.
Сиротин дегеніміз жақсы көңіл-күй гормоны немесе бақыт гормоны деп атайды. Осы сиротиндық жүйе бұзылғанда, мидың жұмыс істеу жүйесі тежеледі. Бұл баладағы баладағы импусты бақылауды жоғалтады
Импульс төмендеуін жүректің соғу ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz