Пластикалық құтыдан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау әдістері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

НҰР-СҰЛТАН ҚАЛАСЫ ӘКІМДІГІНІҢ І. ЕСЕНБЕРЛИН АТЫНДАҒЫ « №67 ГИМНАЗИЯ» ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУ ҚҰҚЫҒЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК КОММУНАЛДЫҚ КӘСІПОРНЫ

WhatsApp Image 2022-02-08 at 09

Сайлау Айсауле, 4 «Г» сынып оқушысы

Тақырыбы: «Пластикалық құтыдан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау әдістері»

Секциясы: Экология

Жетекшісі : Досымбекова Молдир Тусиповна

Бастауыш сынып мұғалімі

Астана қаласы, 2023 жыл

Мазмұны

КІРІСПЕ … . . . 5

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. 1 Плaстмассa шөлмектердiң шығу таpихы . . . 6

1. 2 Пластмассадан жасалған бұйымдарды қолдану салалары . . . 10

1. 3 Пластикалық өнімдердің қасиеттері . . . 12

1. 4 Пластикалық ыдыстар қауіпті ме? . . . 13

1. 5 Пластиктерді қайта өңдеу . . . 15

ТӘЖІРБИЕЛІК БӨЛІМ

2. 1 Оқушылармен жүргізілген сауалнама нәтижелері . . . 18

2. 2 Пластиктерге қайта өмір сыйлау . . . 19

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 20

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 22

Астана қаласы, Сарыарқа ауданы, Ілияс Есенберлин атындағы

№67 гимназия 4 Г сынып оқушысы

Сайлау Айсауле

« «Пластикалық құтыдан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау әдістері»

тақырыбындағы жұмысына

ПІКІР

Бастауыш сынып оқушысы Сайлау Айсауле «Пластикалық құтыдан тұрмысқа қажетті бұйымдар жасау әдістері» тақырыбында мұғалімнің көмегімен зерттеу жұмыстары жүргізілді. Өмірде пластикалық құтыдан әртүрлі тұрмысқа қажетті заттар жасауға болатыны зерттелді. Айсауле эксперимент жасау, жасалған экспериментке гипотеза құру және осы эксперимент жүргізу барысында жоспарды дұрыс құрғандығы байқалады. Жобадағы зерттеу объектісі қол жетімді, өзіндік ізденіске толы.

Жалпы ғылыми жобада пластмассадан жасалынған ыдыстарды қайта өңдеу арқылы оларға жаңа өмiр сыйлау жолдарын анықтауға, сол арқылы елiміздің экологиялық жағдайына сипаттама бере отырып, оларды шешудің тың әрі қолайлы шешімдерін тауып, оны терең зерттеп білуге арналған.

Пікір жазған : І. Есенберлин атындағы №67 гимназияның бастауыш сынып мұғалімі, педагог- сарапшы Боранбаева Б. Т

Аннотация

Зерттеу нәтижесінде біз шөлмектердің шығу тарихын анықтаумен қатар, оның алғашқы шынысынан пластик шөлмекке дейінгі тарихын анықтадық. Ол ыңғайлы, жеңіл, қаттылығы, майысқақ қасиеттерінің арқасында адам өмірінде жалпы үлкен орын алды және оны қолданғаннан кейін оны жою мүмкін емес. Оны арнайы кабинетте тәжірибе жасап көріп, біз пластик шөлмектің химиялық реактивтердің күшімен де шірімейтінін анықтадық, ал өртенген кезде адам өміріне қаупі бар улы түтін шығатынын аңғардық.

Біздің өлкеміздің экологиясы қауіпті жағдайда. Бірақ оны жақсартудың оңтайлы жолы пластик қоқыстарын азайту деп санаймыз.

Аннотация

В ходе исследование мы выяснили что происхождение пластиковых бутылок: от первых стеклянных до сегоднящных пластиковых, благодаря своей упрогости, легкости, твердости она занимает в жизни человека особое место, но после использование ее невозможно уничтожить. Проводя опыты в химическом кабинете мы узнали, что пластик не разлагается даже под воздействием химических реактивов, а при горении выделяет вредный ядовитый дым, опасный для здоровья человека.

Экология нашего города в плачевном состоянии. Одним из путей для улучшения этого состояния мы считаем уменшение количества пластикового мусора. Для этого не надо лишний раз приобретать пластиковые упаковки, а при использовании продукта в пластиковые бутылках, надо найти им дальнейшее предназначение. Ведь дав волю фантазиям из них можно сделать очень много полезных и красивых вещей.

Кiрiспе

Қазіpгі қоғам ықтималдық туралы идеяларды қажeт ететiн өзi және қоршаған орта құбылыстары туралы болжам жасауға тырысады. Әр адам ақпарат ағымына жақсы бaғытталуы керек. Біз ықтимал жағдaйда өмір сүруді үйренуiміз керек. Бұл ақпаратты жинау, талдау және өңдеу дегенді білдіреді.

Тақырыптың өзeктiлігi - Aдaмдар күн сайын көп етіп күл-қоқысқa тастайтын пластмасса құтылар жер бетінде 100 жылға дейін, kәдімгі полиэтилен пакеттері 200 жылдан астам уақыт бойы шiрімiй, жатып алады екен. Пластмасса құтыларды жаққанда ауаға улы заттар таралады. (aнгидрид, бензопирен, күкiрттi сутек және диоксин) . Оның түтiнi 1 м-ге ғана көтерiлeтіндіктен көбінeсе жас балалардың тыныс aлу жолдарына және ойлaу қaбілeттеріне кері әсeрін тигізеді.

Бүкіл әлемде тұрмыстық қалдықтардың ішінде пластмасса құтылaрының қоры басқа қалдықтармен сaлыстырғанда айтарлықтай жоғары. Қазақстан үшін бұл жаңа бағыт, бірақ екіншілік полимер болып табылатын барынша aрзaн шикізатты алуға деген қызығушылыққа жету айтapлықтай қол жетім, сондықтан екіншілік өңдеуге қолданылатын құрал-жабдықтаp мен әлeмдік технoлогия мен тәжіpибелердің үлкeн пайдасы болуы мүмкiн.

Жұмыстың мaқсаты -плaстикалық құтының адам өміріндегі маңыздылығы; оларды тұрмыстық жағдайда қолданылуын анықтау; эkологиялық мәселелерді бағалау және қоқыс қaлдықтарына жeткізбей, пластик құтылардан пайдaлы заттар жaсау.

Жұмыстың міндеттеpі:

Пластмасс шөлмектердiң адам өміріндегі pөлiн айқындау;
Пластикалық шөлмектердің пайда болу тарихын және олаpдың

қoлданылуын aнықтау.

Пластик шөлмектеpге екінші қолданыс көздеpін табу;

Жұмыстың құрылымы: Зерттеу жұмысы кiрiспеден, негiзгi мaзмұнын ашaтын бірнешe мәселеден, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тiзімiнен тұрaды.

Зерттеудің негізі: статистикалық мәлiметтерді жинақтау, заманауи әдiстерi, білім беру үрдісіндегі әрекеттіk және құзыреттiлік тәсілдерiн меңгереді.

Зерттеудiң болжaмы: 4 сынып oқушылаpы арасында стaтистикалық мәлiметтерді жинaқтау жәнe тaлдaу жасау.

Зерттеу пәні: валеология

Зерттеу әдіс-тәсілдері. Зерттеудің барысында жинактау, талдау, зерттеу әдістері пайдалану.

Зерттеудің объектісі: №67 гимназия, 4 «Г» сынып оқушылары

Жобаның ұсыну формасы: Зерттеушiлiк

1. 1 Плaстмассa шөлмектердiң шығу таpихы

Шөлмек - сұйықтықты ұзақ сақтауға арналған әрі биік, көбіне цилиндрлік пішінді, жіңiшке тамақты, ыңғайлы тығыны баp ыдыс. Негізінде шыныдан жасалынады, соңғы кезде полимерлік материалдан (пластмассадан) жасалған шөлмектер кеңінен таралуда. Алғаш шыны шеберханасы археологтармен Тель-эль-Амарне (Египет) жерінде табылып, бұл шеберхана біздің заманымызға дейiнгі 1370 жылғы болып анықталып отыр. Ежелгі Египет адамдары шөлмектiң пішініне аса мән берген, олар адам мүсіндері немесе бір көкөніске ұқсатып жасалған. Ақырындап техникалық озықтықтардың арқасында, шөлмектер сәндік зат ретінде емес саудада немесе үй тіршілігінде қажетті ыдысқа айналды.

Қазіргі кезде пластикалық шөлмектердің пішіні мен көлеміне ешкім таңқалмайды. Мынадай шөлмектер, шыны шөлмектерге қарағанда, жеңіл, әр түрлі пішінді, майысқақ және қауіпсіз болып келеді.

Алғашқы пластмассаны 1855 жылы ағылшын металлургы және өнертапқышы Александр Паркс жасаған. Паркс оны паркезин деп атады (кейінірек басқа атау таралды - целлулоид) . Паркезин алғаш рет 1862 жылы Лондонда өткен үлкен халықаралық көрмеде ұсынылды.

Пластмассаның дамуы табиғи пластикалық материалдарды қолданудан басталды (сағыз т. б. өндірісі) . Содан кейін ол химиялық түрлендірілген табиғи материалдарды қолданумен жалғасты. Осылайша резеңке, нитроцеллюлоза, коллаген, галалит өндірілді. Ақырында, ол толығымен синтетикалық молекулаларға (бакелит, эпоксид, поливинилхлорид, полиэтилен және басқалары) келді. Олар кеңінен қолданыла бастады.

Пластик біздің өмірімізге кеңінен енгені сонша біз ол туралы ойламаймыз да. Одан жасалған заттарды біз күнделікті өмірде жиі қолданамыз және олармен оңай қоштасамыз. Олар бір рет қолданылатын ыдыстар, сусын ыдыстары, пакеттер, канистрлер, жуғыш заттар, сусабындар ыдыстары және т. б. бұл заттар бізді барлық жерде қоршап алған. Қазіргі адам пластиктен жасалған бұйымдарды ыдыс ретінде, пакеттер мен түйіншектер ретінде пайдаланады, бұл оған ыңғайлы да пайдалы.

Алайда, пайдаланылған өнімді жаппай өндіруге, пайдалануға және лақтыруға байланысты туындайтын шағын мәселе бар. Бұл жайлылық пен ыңғайлылық үшін төлем. Пластикті адам шамамен алпыс жыл бұрын жаппай қолдана бастады. Осы уақыт ішінде пластиктен лақтырылған заттардың көлемі мен массасы ондаған миллион тоннаға көрсетілген үлкен мөлшерде жиналды. Бірақ бұл пластикалық полигон бір жерде болуы керек қой. Және ол, дәлірек айтқанда, жатыр. Ол болса барлық жерде шашылып жатыр. Олар бүкіл материктер мен мұхиттарды жаулап алды. Мұның бәрі экожүйеге, теңіз өмірі мен құстарға, сайып келгенде адамдарға теріс әсер етеді. Яғни, пластик біртіндеп барлық тіршілік иелеріне нақты қауіпке айналды. Мәселе ақылға қонымды адам оны лақтыруды жалғастыруда, сондықтан пластиктің мөлшері және оның әлемдік полигонға түсуі тез өсуде. Күн сайын бүкіл әлем бойынша миллиондаған тонна пластикалық қоқыс, бұрынғы контейнер күн сайын лақтырылады, олардың кейбіреулері теңіздер мен мұхиттардың суларында болады. Пластикалық қоқыстың басып кіруі экологиялық апатқа айналады.

Пластикалық ыдыс-аяқ 21 ғасырдың екінші жартысында адамның күнделікті өміріне кірді. Америкада, 1910 жылы, бір рет қолданылатын қағаз шыныаяқ өндіруге алғашқы патент берілді, ол пластикалық әріптесінің алғышарты болды. Содан кейін шанышқылар, қасықтар, табақтар сатылымда пайда бола бастады. Адамдар бір рет қолданылатын ыдыс-аяқтың ыңғайлылығын бағалады және ол жақсы сатыла бастады. 50-жылдардың соңында бір рет қолданылатын ыдыс-аяқ өндірісі қағаздан полимерлі материалдарға өтті. Сол онжылдықтан бастап бір рет қолданылатын пластикалық ыдыс-аяқтың жаппай өндірісі басталды.

Пластикалық шыныаяқтарды шығаратын алғашқы компанияның негізін қалаушы Уильям Дарт болды. Оның компаниясы қазіргі уақытта АҚШ-тағы бүкіл нарықтан пластикалық өнімдердің 30% өндіреді. Мичиган штатының Мейсон қаласында шағын механикалық цехты оның әкесі Уильям Ф. (WF) Дартик 1937 жылы ашты, ал Уильямның өзі әкесіне цехқа 50-жылдардың басында келді. Бұл цех әртүрлі тұтыну тауарларын шығарумен айналысты, бірақ ыдыс-аяқпен емес. Тек елуінші жылдардың соңында ұлы мен әкесі шеберханасын қайта жабдықтап, жаңа материалдан - кеңейтілген полистиролдан шыныаяқтар шығаратын машинаны орнатты. 1960 жылы олар өздерінің алғашқы тапсырыстарын орындады. Қазір олар өздері туралы былай деп жазады: "1960 жылдан бастап Дартс бір реттік тамақ өнімдерін (көбік шыныаяқтары мен контейнерлер) өндіруде әлемдік көшбасшы болып табылады".

Пластикалық бөтелкелер - пластикалық сұйықтық ыдысы. Пластмассалар 20 ғасырдың басында пайда болды. Алдымен силикон, содан кейін фенол формальдегид шайыры ашылды. Бұл ашылулар пластиктің пайда болуына себеп болды.

Шын мәнінде, пластикалық бөтелкелер 1970 жылы АҚШ-та 1941 жылы ағылшын химиктері зертханалық жағдайда алынған ПЭТ (полиэтилентерефталат) өндіріле бастады. Контейнерлерді өндіруге арналған материал ретінде ол тек 60-жылдардың басында қолданыла бастады. Ал газдалған сусындарға арналған бөтелкелер алғаш рет "Du Pont Company" фирмасында (АҚШ) 70-ші жылдардың басында шығарыла бастады.

Қазіргі уақытта сұйықтыққа арналған пластикалық контейнерлер тек сусындар үшін ғана емес, сонымен қатар косметикалық, парфюмерлік, техникалық, тамақ өнеркәсібінде де қолданылады. Мұндай контейнерге ауыз сусындардан басқа, техникалық сұйықтықтар, түрлі майлар құйылады. Ыдыс материалы серпімді, жеңіл, арзан бағамен өндірісте салыстырмалы түрде арзан, тасымалдау кезінде ыңғайлы. Барлық осы қасиеттер сұйықтықтарға арналған пластикалық контейнерлерді өте кең таралған және сұранысқа ие етті.

Сусындар мен түрлі сұйықтықтарға арналған полимерлерден өндірілген өнім мөлшері жыл сайын артып келеді. Жылына жаппай жиынтық көлемде тонна пластик бұйымдар өндіріледі. Пластикалық контейнерлердің негізгі өндірушілері-Қытай, Мексика, Батыс Еуропа, Оңтүстік-Шығыс Азия елдері және Америка Құрама Штаттары. Полимерлерден, полиэтиленнен, пластмассадан және т. б. жасалған заттарды қолданудың жағымды жағы - бұл ыңғайлы, практикалық және арзан. Екінші жағынан, табиғи жағдайда олар өте ұзақ уақыт ыдырайды, 100 жылдан астам уақыт бойы оларды жою және қайта өңдеу әлемде полигондарға кірумен салыстырғанда жеткіліксіз. Бұл жер бетінде, су бетінде және теңіздер мен мұхиттардың түбінде пластикалық қалдықтардың көп болуына әкеледі. Демек, күнделікті өмірде (қарапайым тұтынушы) және пайдадағы (қарапайым өндіруші) адам табиғат пен жануарлар әлеміне түзетілмейтін зиян келтіреді. Сондай-ақ, пластик баяу азық-түлік тізбегіне енгізіледі, оған барлық теңіз тұрғындары, жануарлар, адамдар кіреді. Соңғы ғылыми медициналық зерттеулер адам ағзасында полимерлердің болуын растайды.

1. 2 Пластмассадан жасалған бұйымдарды қолдану салалары

Пластмассалар мен олардан жасалған бұйымдар қолданылатын барлық аймақтарды тізімдеу қиын. Сондықтан мен олардың бірнешеуін ғана көрсетейін: - Мұндай керемет заманауи өнімдер барынша берік, аязға төзімді, күн сәулесіне төзімді полиэтиленнен алынады. Оларды өнімдерді сақтау, дайындау және тасымалдау үшін пайдаланады.

- Бұрын барлық сүт өнімдері, су, шырындар, джемдер мен тосаптар шыны ыдыста шығарылды. Ол сондай-ақ қайта пайдалану үшін тапсырылды және ол үшін ақша алды. Қазір барлығы дерлік пластикке құйылады.

- Пластмасс ойыншықтар туралы ерекше атап өтуге болады. Олар ұзақ уақыт бойы ағаштан жасалатын аттарды алмастырды, және біз қандай да бір себептермен мектепке пластикалық қарындаш қораптарды, ал оларда пластикалық сызғыштар, ұштағыш және қаламсапты әкелуге тырысамыз. Біздің оқулықтар мен дәптерлеріміз полиэтиленге оралған.

- Қазір пластикалық материалдар қолданылмайтын бірде-бір ғимарат жоқ, әсіресе әрлеу кезінде. Пластикалық терезелер мен есіктерден бастап еденге дейін.

- Адамдар үшін экологиялық таза өнімдерге көбірек қызығушылық танытатын медицина сияқты мұқият салада да пластиксіз мүмкін емес. Кейбір жағдайларда пластикалық материалдар басқаларға қарағанда жақсырақ. Мысалы, біздің республикалық клиникалық ауруханада, травма-ортопедиялық бөлімде бір кездері науқастардың тозған жамбас және тізе буындарының орнына металл қойылған. Олар ауыр болды, тіпті жүру кезінде жиі қысылды. Қазір бұл жеңіл, берік және жылжымалы протездер, олардың өндірісінде ең жоғары сапалы пластик қолданылады.

- Дәл сондай ахуал тіс протездерін салуда да кездеседі. Стоматологиялық сала неғұрлым жетілдірілген болса, онда пластиктің әр түрлі түрлері қолданылады. Ерте кезеңдегі таза пластикалық протездер қазір құпталмайды. Олар берік емес, ауызда жақсы тұрмайды, жарықтарында зиянды микробтар көбейе алады. Протездеуде бірінші орынға Нейлон протездері шықты.

- Туризм, спорттық іс-шаралар мен ойындарға арналған мүлдем басқа спорттық өнімдер пайда болды. Сондай-ақ инвентарь, жабдық, киім және аяқ киім. Мұнда да пластик қолданылады. Мысалы, секіруге арналған тірек қазір жоғары сапалы пластиктен және оны арнайы технологиялар арқылы жасайды.

- Пластикалық ақпараттық медиа туралы айту керек. Біз дискілерді, флеш-карталарды, дискеталарды, таспалы тасымалдағыштарды және т. б. күнделікті жиі қолданамыз.

Бір сөзбен айтқанда, айналамызда пластик көп. Ол басқа материалдарды - ағаш, металл, әйнекті ауыстырды. Неліктен? Өйткені, олар экологиялық таза және адамдар үшін зиянсыз.

1. 3 Пластикалық өнімдердің қасиеттері

Мұнда пластмассаның қасиеттері емес, олардың ерекшеліктерін қарастырған дұрыс: * пластмассаның тығыздығы жоғары; * олар берік; * коррозияға ұшырамайды; * қышқылдан, тұздан және сілтіден қорықпайды (сондықтан олар химия өнеркәсібі кәсіпорындарының, кәріз желілерінің және т. б. құрылысында қолданылады) * пластмассалар жылуды нашар өткізеді (олар жылу оқшаулағыш материал ретінде қолданылады) ; * олар кез-келген түспен жақсы боялады және оларды ұзақ уақыт сақтайды; * пластмассалар суды мүлдем сіңірмейді (сондықтан полимерлер желім өндірісінде қолданылады) ; * сонымен қатар, пластмассалар жеңіл, мөлдір және салыстырмалы түрде берік; * оларды жасау оңай. Бұл қасиеттердің көпшілігі пластмассаны табиғи материалдардан жақсы ажыратады.

1. 4 Пластикалық ыдыстар қауіпті ме? Жалпы болашақта біздің өмірімізде пластиктің мәні артады. Міне, мен үйдегілермен бірге «Иикемділік» көрмесі туралы деректі фильмді көрдік. Ол Лондондағы ғылым мұражайында пластмассаның 100 жылдығына орай ашылды. Онда болашақтың өте қызықты заттары ұсынылды: пластикалық қан, ұшу кезінде пішінін өзгерте алатын ұшақтың жобасы, етіктер көрсетілді.

Дегенмен, зерттеушілер пластиктің кейбір түрлері қауіпті болуы мүмкін екенін айтады. 1988 жылы Пластикалық Өнеркәсіп Қоғамы пластиктің барлық түрлеріне арналған таңбалау жүйесін және әмбебап қайта өңдеу кодтарын жасады. Бұл таңбалау Халықаралық болып табылады. Пластиктің кейбір түрлері қоршаған ортаға зиянды әсер етпейді. Адамдар бір рет пайдаланғаннан кейін триллионнан астам пластик пакеттерді лақтырады. Тек әрбір төртінші бөтелке қайта өңделеді. Сондықтан жыл сайын миллиондаған тонна пластик полигонға немесе одан да жаманы, тоғандар мен топыраққа жіберіледі. Табиғатта қысқа уақыт ішінде пластмассаны қайта өңдеп тастайтын микроорганизмдер жоқ. 500 жыл қажет. Елестетіп көріңізші, сіз енді жоқсыз, бірақ сіз лақтырған шыныаяқ тағы 5 ғасыр бойы далада не топырақта шіріместен жатыр!

Қазіргі әлемде полимерлі материалдарды пайдаланбайтын бірде-бір кәсіпорын жоқ. Сондықтан пластикалық қалдықтарды қайта өңдеу үлкен әлеуетке ие - пластикті қайта өңдеу арқылы басқа да өнім өндіретін өндірісінде қолданылатын полимерлі шикізатты алуға болады. Сапа стандарттарына байланысты өнімдер толығымен қайталама пластикалық шикізаттан немесе бастапқы және қайталама пластиктің белгілі бір пропорциясынан шығарылуы мүмкін. Шығарылған пластиктен жасалған бұйымдар топырақ пен су айдындарында газ алмасуға кедергі келтіреді және жануарларға қауіп төндіреді. Жұтылған пакет жануардың өліміне әкелетін көптеген мысалдар бар - тіпті киттердің өлімі де тіркелген. Пластикалық контейнер агрессивті ортаға төзімді және жануардың денесі сіңірмейді. Сонымен қатар, пластмасса жану және ыдырау кезінде улы заттарды шығарады, олар 500 жылдан астам уақытқа созылуы мүмкін.

Қоқыстардағы пластмасс бұйымдарды өртеу де өте зиян. Пластмассалар тез жанатындықтан өрттің шығуына себепші болуы да әбден мүмкін. Олар жанған кезде улы заттарды бөледі: көмірсутек оксидін, циан сутегін, хлорлы сутекті, акролеин, азот тотығын, түрлі алифатикалық және хош иісті көмірсутектері. Ал, мәселен, көмірсутегінің қостотығы демалған кезде қандағы ауаны толығымен қысып тастауға бар. Бұл өте қауіпті.

Сенбіліктердегі «тазарту» әдісі де зияннан басқа ештеңе әкелмейді. Әсіресе, жанған алауға полиэтиленді пакеттер, пластикалық ыдыстар түсер болса. Алаудың қызуы пластиктің толық жанып кетуі үшін жеткіліксіз. Осы алаудан шыққан қалың қара түтін канцерогенді заттектерді - жартылай хош иісті көмірсутектерді бөледі. Нейлон, поролон, басқа да көптеген синтетикалық маталар жанған кезде цианидтер бөлініп шығады (көгерткіш қышқыл тұзы) . Ал, ПВХ-пластик (линолеум қиындылары, пластик шөлмеклердің қақпақтары, тері алмастырғыш, ойыншықтар, кленка, сымдар, ескі фламастерлер және басқасы) жанған кезде жоғары уытты заттектердің кем дегенде 75 түрін бөлінеді. Оның ішінде диоксиндер де бар. Ал өртенбей жатқан қоқыстағы мына заттардың шартты шіру мерзімі: * Көлік аккумуляторлары - 100 жылға дейін; * Фольга - 100 жылға дейін (қаңылтыр - 90 жыл) ; * Электр батарейкалары - 100 жылға дейін; * Резинді дөңгелектер - 100 жылдан аса; * Пластик шөлмеклер - 500 жылдан аса; * Полиэтилен үлдір - 200 жыл; * Әйнек - 1000 жылдан аса.

Пластик өндірістен бастап кәдеге жаратылғанға дейін қоршаған ортаға елеулі зиян келтіреді. Пластикалық өнімдерді өндіретін зауыттар жылына атмосфераға 400 миллион тоннаға дейін көмірқышқыл газын шығарады. Бүгінде жануарлардың шамамен 800-дей түріне пластикалық заттарды жеп қою және пластикпен улануы салдарынан жойылып кету қаупі төніп тұр.

Бір реттік қалталар қаланың кәріз жүйесін толтырып тастайды және су басу қаупін тудырады. Пластмасса қоқыстары демалуға арналған орындарды, жағалаулар мен жағалау аймақтарын ластайды.

Мұхиттарда пластмасса қалдықтары жыл бойы ыдырайды, бірақ толықтай емес және бұл процесс барысында бифенол А және полистирол сияқты улы химикаттар суға түседі. 2014 жылғы бағалау бойынша мұхит бетінде 268 940 тонна пластик бар деп есептелсе, ал пластикалық қалдықтардың бөлек бөлшектерінң жалпы саны 5, 25 триллион тоннаны құраған.

Жыл сайын шығарылатын пластмассадан жасалған өнімдердің көп мөлшері бір рет қолдануға арналған. Пластиктің екі жүз жылға жуық уақытта ыдырайтындығы белгілі. Пластмассалар жерге түскенде ұсақ бөлшектерге ажырайды да, өзінен қоршаған ортаға химиялық заттарды бөле бастайды. Жер асты сулары арқылы пластиктің ұсақ түйіршіктері және оның химиялық заттары ең жақын су көздеріне түседі, бұл жануарлардың жаппай қырылуына әкеліп соғады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.