Сыныптан тыс жұмысты ұйымдастыру

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 31 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

I Кіріспе ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1.1 Жалпы білім беретін мектептердегі бейнелеу өнері пәні ... ... ... ... ... ... .5
II Сыныптан тыс жұмыстардың міндеттері, орны
2.1 Сыныптан тыс жұмыстардың жалпы мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
2.2 Сыныптан тыс жұмыстар арқылы оқушыны ұлттық өнерге баулу ... ...13
2.3 Сыныптан тыс жұмысты ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .18
2.4 Бейнелеу өнері сабақтарында шығармашылық қабілеттерді
дамытудың формалары мен әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
2.5. Балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытудағы мұғалімнің рөлі..21
III Қорытынды ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 24
IV Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... 26
V Қосымша материалдар

Кіріспе

Курстық жұмыстың өзектілігі: Бейнелеу өнері балалардың ой-өрісін кеңейтіп, өмірдегі әсемдік пен әсемдікке деген сүйіспеншілігін арттырады. Өнердің сан алуан түрлері туралы айта отырып, мұғалім баланың рухани дүниесін байытады, ой-өрісін, сезімін дамытады, өз жерінің әсем табиғатын, халқымыздың әдет-ғұрпын, ұлттық өнерін түсінуге жол ашады.
Бейнелеу өнерінің үлгілерімен (шығармаларымен) танысу туралы әңгімелер оқушылардың сезімін, көркемдік талғамын дамытады. Бейнелеу өнері оқушыларды шығармашылық рухта тәрбиелесе, патриоттық-эстетикалық тәрбие беруде, ой-өрісін қалыптастыруда өнердің алатын орны ерекше. Бейнелеу өнері сабағының түріне қарамастан, оқушылар әсемдікті қабылдауды практикалық біліммен ұштастыра алады, бұл кішкентай оқушылардың өнерге деген ынтасын, қызығушылығын арттырады. Оқушылардың еңбекке деген сүйіспеншілігін оятып, өнеркәсіп өнімдерін эстетикалық тұрғыдан бағалап, табиғатты қорғауға үйретеді.
Бейнелеу өнері келесі мәселелерді шешеді:
:: Бейнелеу өнерін түсіндіру
:: Көркем жұмыста практикалық дағдыларды қалыптастыру.
Сонымен бірге шығармашылық эстетикалық талғамның дамуы қамтамасыз етіледі. Бұл сурет салуға және бейнелеу өнері саласында дұрыс білім алуға жол ашады. Бейнелеу өнері пәні бейнелеу өнеріндегі көркемдік сызықтар, бояу, пішін, үн, үйлестіру және көркемдік шеберлік туралы түсінік береді.
Балалардың дүниені эстетикалық қабылдауының дамуына бейнелеу өнерінің де ықпалы зор. Өмірдің, табиғаттың, қоғамның сұлулығы кескіндеме, мүсін, сызу және сәулет өнері арқылы көрінеді. Бейнелеу өнерінің туындылары әсемдік үшін күреске шақырады және адамдардың күнделікті өмірдегі мұраттары мен күнделікті тәртібіне үлкен әсер етеді.
Бейнелеу өнері құралдары арқылы алған әсерді білдіретін көрнекі түсінік пен нәзік сұлулықты сезіну, сызықтарды сызу өнерін меңгеру және балалардың бейнелерде, мүсіндерде, сызбаларда әсемдік жасаудағы жеке қабілеттері, өз іс-әрекеттерінде қалыптаса бастайды.
Зерттеу нысаны: Бейнелеу өнерінде сыныптан тыс жұмыстарды қолдану. Бұл тақырыпты таңдаған себебіміз, біз сыныптан тыс жұмыс барысында түрлі қолөнерді үйренеміз.
Зерттеу пәні: Бейнелеу өнері пәні, сыныптан тыс жұмыстар
Зерттеу мақсаты: Сыныптан тыс жұмыстардың оқушылар шығармашылығына тигізетін әсері
Зерттеу міндеті: Сыныптан тыс жұмыстардың формаларын зерттеу. Бастауыш сыныптарда бейнелеу өнері сабақтарынан сыныптан тыс жұмыстары арқылы шығармашылық қабілетін қалыптастырудың жолдарын қарастыру.
Зерттеу әдістері: Зерттеп отырған мәселелерге байланысты философиялық, психологиялық, педагогикалық әдебиеттерді ғылыми тұрғыдан талдау; алдыңғы қатарлы озық тәжірибелерді жинақтау, қорыту;

Жалпы білім беретін мектептердегі бейнелеу өнері пәні

Мектептің бастауыш білім беру деңгейінде оқытылатын Бейнелеу өнері оқу пәні Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептердің типтік оқу жоспарының инвариантты бөлімінде аптасына 1 сағаттық оқу жүктемесі беріліп, Өнер білімдік аймағына кіреді.
Бастауыш білім беру деңгейінде бейнелеу өнері пәнін оқытудың негізгі мақсаты - оқушылардың қоршаған әлемді бейнелі қабылдау көркем-шығармашылық қабілеттері мен бейімділігін дамыту және сезімдік, эмоционалды-құндылықтәжірибелерін терендетіп, байыту болып табылады. Негізгі оқу - тәрбие міндеттері:
- оқушылардың көркем-шығармашылық қабілеттері мен бейімділігін, ой ұшқырлығы мен бейнелі көрермеңік зейінін, заттар мен қоршаған ортаға деген эстетикалық құндылық қатынасын дамыту, шығармашылық жеке тұлғасын қалыптастыру;
- композициялық зандылықтар, түстану, натураға қарап,еске түсіру және көз алдына елестету бойынша сурет салу негіздеріне үйрету;
- салынған суреттегі форма, тепе-теңдік, көлем, перспектива, жарық пен көлеңке, композицияға ерекше назар аударуға үйрету;
- кеңістік ұғымдарын, болмысты көркем-бейнелі қабылдауын қалыптастыру, оның әсемдігі мен түс байлығының үйлесімділігін түсіне отырып, түс түйсігін дамыту;
- отандық және әлемдік өнер және мәдени мұралар құндылықтарды бағалай білу біліктіліктеріне баулу.
Бағдарламаны құрудың негізгі ұстанымына пәндік интеграциялау ұстанымы, тәрбиелей отырып үйрету ұстанымы, оқытып, үйретудің көрнекілік әдістері мен тәсілдері және шығармашылық-әрекеттік ұстанымдар жатады.
Пәнаралық байланыс, кіріктіре оқыту ұстанымы - бейнелеу өнеріндегі сурет салу, еңбекке баулудағы құрастыру, безендіру элементтерін кіріктіру арқылы көркемдік білім мазмұны мен шығармашылық іс-әрекеттерді тұтастықта құруды қамтамасыз етеді. Бұл ұстанымның маңыздылығы - білім мазмұны жақын пәндердің ортақ пәнге қатысты элементтерін интеграциялау арқылы оқушылардың әлемді тұтас қабылдай алу қабілетін қалыптастыру болып табылады.
Тәрбиелей отырып үйрету (эстетикалық сезімін дамыту, еңбекке құрметпен қарауды дарыту, ұлттық мәдени мұраларды тиімді пайдалану) ұстанымы - бұл шығармашылық пен оқу міндеттерінің бірлігінде тұжырымдалады.
Үйретудің көрнекілік әдістері мен тәсілдері - шебер, суретші, сәулеткер және т.б өнер иелерінің шығармаларын, үлгілер және өзге көрнекі құралдарды оқушыларға көрсету; жекелеген заттарды, бұйымдарды зерделеп, қарап көру; бейнелеу, безендіру, құрастыру, тоқу, жапсырмалау және т.б. әдіс-тәсілдерді көрсету.
Шығармашылық іс-әрекеттер ұстанымы - оқушылардың көркемдік шығармашылық жұмыстарды орындаудың сан алуан техникасын (сурет салу, мүсіндеу, жапсырмалау, құрастыру және т.б.) білуі, әртүрлі бейнелеу шеберліктерін (қылқаламмен, бояумен, қайшымен, стекамен және т.б. жұмыс істеу) меңгеру барысында көркемдік әрекеттері бейнелеу, безендіру, құрастыру сияқты көркемдік әрекеттердің үш формасының негізінде іске асырылады.
Жас ерекшеліктерін ескеру ұстанымы. Бастауыш білім беру деңгейінің негізі сурет салу, бояумен жұмыс, аппликация, мүсіндеу, көлемді заттарды жапсырмалау және сәндік-безендіру іс-әрекеттері жатады. Бастауыш сынып оқушыларының жас ерекшеліктеріне сәйкес қабылдау, ойлау, қиялдау қабілеттерін ескеру - олармен жұмыс жүргізуді үйретудің мазмұнын, әдістері мен тәсілдерін дұрыс құруға негіз болады.
Қоршаған орта болмысын зерделеу және бақылаумен байланысты затқа, натураға қарап сурет салу сабақтың маңызды формасы және бағдарламаны жақсы меңгерудің негізгі шарты болып табылады. Бейнелеу өнері оқу пәні өнердегі көркемдік мәнерлеу құралдарын (түс, сызық, дақ, силуэт, композиция, пішін мен тепе-теңдік, ырғақ, көлем, құрылым, кеңістіктік, жарық, сәуле, көлеңке) тану арқылы оқушыларды көркемдік-шығармашылық іс-әрекеттерге баулиды. [12]
Бейнелеу өнері оқу бағдарламасының білім берудің жаңа тұжырымдамасына бағытталғандығы - оқушылардың әртүрлі өнер түрлеріндегі көркемдік-шығармашылық әрекеттерін меңгеру, өнегелі, көркемдік-эстетикалық құндылықтарды ажырату, өнер туындылары мен мәдениет шығармаларының ерекшеліктерін бағалау біліктілігін қалыптастырады. Тұлғаның өзін-өзі білімдендіру, өзін-өзі айқындау, күнделікті өмірдегі кездейсоқ жағдайда жол табу қабілеттіліктерінің дамуын қалыптастыратын көркемдік-эстетикалық әрекеттерді дамыту бағытын ұстанады.
Бастауыш мектептің төменгі сынып оқушысында көркемдік әрекеттердің бір түрі екінші түрінен ажырамастай, тұтас қабылданады, себебі бала ойын түрінде өнер түрлеріндегі бейнелеу, безендіру, құрастыру әрекеттерімен жүйелі түрде айналысады.

II. Сыныптан тыс жұмыстардың міндеттері, орны
2.1 Сыныптан тыс жұмыстардың жалпы мазмұны

Бастауыш сыныптарда оқу бағдарламасының талаптары аясында ұйымдастырылған сыныптан тыс жұмыстардың алатын орны ерекше. Сыныптан тыс ұйымдастырылған іс-шаралар сабақ кестесі бойынша өткізілетін сабақтың жалғасы ретінде жүргізілуі тиіс. Сабақтан тыс ұйымдастырылған топтық жұмыстың тәрбиелік мүмкіндіктері зор. Бастауыш сынып оқушыларының ұйымдастыруымен Жас техниктер, Шебер қолдар, Жас натуралистер үйірмелеріндегі сабақтар оқушыларды еңбекке баулып қана қоймай, олардың шығармашылық ойларын дамытуға мүмкіндік туғызады. Бастауыш сыныптар ұйымдастырған сыныптан тыс іс-шараларда оқушылардың болашақ мамандығын таңдау туралы ойлары кеңейеді. Сыныптан тыс жұмыстардың ерекшеліктері сабақ кестесіне сәйкес өткізілетін сабақтардың талаптарынан ерекшеленуі керек.
Сыныптан тыс жұмыстарда мұғалімдер оқушылардың техникалық сауаттылығын арттыруға, білім көлемін тереңдетуге, еңбек қабілеттерін дамытуға және оқу материалының мазмұнын тереңірек түсінуге ерекше көңіл бөлуі керек. Оқушылар сабақтан тыс жұмыстармен айналысады, тәрбиелік мәні зор көптеген тапсырмаларды орындау арқылы білім алады.
1. Еңбекке ыждағаттылық, күш жұмсамай көңіл бөлу, өз пайдасына қызғаныш? Жұмыс істеуге дайын болу және оны нақты не қызықтырады: қызмет саласы, белгілі бір дағдыны меңгеру және т.б.
2. Еңбек дағдысы мен дағдысын меңгеру.
3. Еңбек процесіндегі жауапкершілік пен тәртіп.
4. Ұзақ мерзімді еңбек дағдыларына үйрету.
5. Еңбек әрекетінің түріне ұмтылу.
Бастықтың жеке басшылығы және ерекше қабілеттері
1.Қызығушылық (сізді не қызықтырады, бәрін көрсетіңіз): қызығушылықтың сипаты. Ол қалаған бұйымды жасағанда қолөнердің қандай түрін ұнатады?
2. Кез келген іс-әрекет түрінде сурет салу, тоқу, киіну, түрлі сәнді заттар жасау, т.б.
3. Болашақта немен айналысқысы келетінін, арманын, ойын мақсатын сұрау.
Тұлғаның қалыптасуы мен дамуы үздіксіз жүретінін білеміз. Оны жүзеге асыру тек аудиториялық жүйеде ғана емес, сонымен қатар әр түрлі сыныптан тыс жұмыстармен, бейнелеу өнерімен, кескіндемемен, қолөнермен ұштастыра отырып жүзеге асырылады. Ол әдетте мектептен тыс үйірмелерде жалғасады. Сыныптан тыс жұмыстың негізгі мақсаты - оқушылардың ой-өрісін толықтыру, қабілеттерін толығырақ ашу, қызығушылығы мен ынтасын ояту, бос уақытты дұрыс пайдалану, өнер түрін таңдап, сол бойынша жұмыс жасау.
Бейнелеу өнері бойынша сыныптан тыс сабақтарда кескіндеме түрлері бойынша терең білім беру, сиямен жазуды, акварельмен жұмыс істеуді үйрету. Осыған орай, қолмен жасалған шығармашылық жұмыстардың көрмелері өткізілуде. Сыныптан тыс үйірмелерде мектеп оқушылары әртүрлі табиғи материалдармен жұмыс істеуді үйренеді. Мысалы: қамыстан жәшік жасайды, сіріңке қорабынан, жаңғақ қабығынан, қаңылтырдан, пластмассадан, бөтелкеден, сымнан түрлі бұйымдар жасайды.
1. Сыныптан тыс жұмыстарда балада өзіне деген оң көзқарасты қалыптастыру және оның өзін-өзі бағалауының әділдігін қамтамасыз ету. Бұл бала суреттер мен суреттерді басқаша байланыстырады. Бұл баланың күш-қуаты мен өзіне деген сенімділігіне жағдай жасайды.
2. Көркем іс-әрекеттің әртүрлі түрлерімен тікелей танысу арқылы баланың қажеттіліктерін қалыптастыру, басқаша айтқанда, бала өзіне пайдалы әрекетпен айналысуы керек. Эмоционалдық сфера шығармашылық әрекетке эстетикалық көзқараспен қалыптасады.
Жалпы, сыныптан тыс жұмыс - бұл әртүрлі қоғамдық пайдалы және жеке пайдалы еңбекке дағдылану, еңбек тәжірибесін жинақтау, кәсіпті сауатты жүргізу, қоғамға қызмет ету мүмкіндігі. Мұнда оқушылардың практикалық ой-өрісі кеңейіп, еңбекқорлығы қалыптасады, ой-өрісі шыңдалады. Бірақ материалдық базаның нашарлығынан цехтар мен түрлі еңбек тәрбиесі шаралары жұмыс істемейді немесе кей жерлерде тоқтап қалды. Одан кейінгі жылдары жалпы орта мектепке деген көзқарас өзгере бастады. Кейбір мектептер 12 жылдық оқуға көшуді тәжірибеден өткізуде. Осыған орай сабақтан тыс уақытта түрлі шараларға қатысамыз. [5]
Қазіргі қоғамда, қайта құру жағдайында әрбір адамның, оның ішінде мектеп оқушыларының эстетикалық мәдениетін қалыптастыру ерекше мәнге ие болып отыр. Сондықтан да мектеп оқушылары мен жастарды өнердің алуан түріне тартудың нәтижесінде мезгіл-мезгіл байқаулар, сурет көрмелері, суретшілер тобының балалар фестивальдерін ұйымдастыру қоғамымыздың өскелең ұрпағына эстетикалық тәрбие береді және ерекше тәрбие береді деп есептейміз. эстетикалық мәдениетін дамытудағы маңызы. Бұл мәдениетті дамыту үшін ерекше маңызды екенін түсінеміз. Сыныптан тыс жұмыстарда оқушылардың қолынан шыққан заттар мен бұйымдарды көрме түрінде көруге болады.
Сыныптан тыс жұмыстардың, еңбек пен өнердің нәтижелерінің жиынтығы көптеген жағдайларға байланысты.
- Нәтиже баланы жаңа нәрсеге ынталандырады.
-Нәтижесінде баланың еңбекте дербестігі қалыптасып, барлығын өз бетімен істей алатынына сенеді, іскерлік дағдылары қалыптасады, құштарлығы артады, сыныптан тыс жұмыстарда оқушының техникалық ойлауы мен технологиялық білімдерін меңгеруге көмектеседі. Өкілдікке ғана емес, негізделген еңбек тәрбиесінің жүйелері де бар;
- оқу үрдісіндегі жұмыс;
- сыныптан тыс үйірме және бұқаралық жұмыс;
- Өзін-өзі күту;
- өнімді еңбек;
- Қоғамға пайдалы еңбек;
- Оқу-тәрбие үрдісіндегі еңбек дегеніміз - сабақ барысындағы еңбек тәрбиесі, қолөнерді меңгеру арқылы еңбекке, төзімділікке тәрбиелеу. Еңбек сабағында оқушылар еңбек дағдыларын игеріп, техникалық білім алады. Оқушылар жалпы және техникалық білімге сүйенеді.
Сыныптан тыс жұмыстарда жұмысшы табы қол еңбегін, орта буын шеберхана жұмысын үйретеді.
Мектеп пәндері бейнелеу пәндерімен тығыз байланысты. Кейінірек компьютерді қолдануда, бизнесте, маркетингте және т.б. нарықтық экономикаға қатысты жаңалықтар түседі және оларды бейнелеу сабағында да қолдануға болады.
Жаппай еңбек тәрбиесін жүзеге асыруда мектептен тыс үйірменің тәрбиелік әлеуеті өте зор. Мектептен тыс мекемелерде; Балалар мен жасөспірімдер орталығындағы пәндік үйірмелердегі сабақтар оқушылардың еңбекке деген ынтасын арттырып, шығармашылық ойларының дамуына мүмкіндік туғызады. Топтық сабақтарда әр оқушының жұмысқа деген шығармашылық қатынасы байқалады, ол жұмысты ұйымдастыру жолдарын іздейді; Ғылыми зерттеу дағдыларын қалыптастырады. Бұл үйірмелер Оқушыларға болашақ мамандықты таңдауға ой салады. Клуб жұмысының қорытындысы бойынша ол бұқаралық іс-шарамен толықтырылады; Астық мерекесі, Наурыз, т.б. Сурет сабағында табиғат пен аула фонында сурет салу.
Сыныптан тыс үйірмеде жасөспірімдер өмірге қызығушылық танытады, қуат алады, шабыттандырады.
Балалардың тәрбиесі мектептегі еңбек сабақтары, үй тапсырмалары, сыныптан тыс үйірмелер арқылы дамиды. Эстетикалық көзқарас, эстетикалық қызмет өнер туындыларын жасау, эстетикалық тартымды қолөнер жасау, эстетиканы өмірге енгізу барысында қалыптасады. Мектеп оқушыларының күнделікті іс-әрекеті арқылы жүруге, киінуге, гигиенаға эстетикалық көзқарас әсіресе кескіндеме және бейнелеу өнері сабақтарында көрінеді. Эстетикалық көзқарасқа көркемдік үйірмелердің ықпалы зор. Дүниені эстетикалық қабылдауды қалыптастыруда оқушылармен мектептен және сыныптан тыс уақытта өткізілетін іс-шаралардың маңызы зор. Мысалы: табиғатқа саяхат, түрлі көрмелер, тарихи ескерткіштер, әдеби мұражайлар, суретшілермен кездесулер, түрлі өнер үйірмелерінде оқу, білім алу үшін арнайы орындар.
Суретшілер (суретшілер) сұлулық пен эстетикалық тәрбиенің көшбасшысы. Әр адам бала кезінен өнерге құштар. Кішкентай бала суреттің жарқын бояуына қызығушылық танытады, әсіресе бастауыш мектепте бейнелеу өнеріне, сурет салуға және бейнелеу өнеріне бірнеше сағат бөлінеді.
Сыныптан тыс жұмыстарда баланы мамандыққа дайындау, суретші болуға мүмкіндік туғызу. Баланың кейбір өнер туындыларын білумен қатар, өнердің кейбір салаларын, күрделі салаларын түсінгені абзал.
Оқушылардың оқу үрдісімен сабақтан тыс жұмысының негізгі әдістері:
- көркем шығармаларды орындау немесе көрсету;
- өнер туындыларын талдау және бағалау;
- өнертану саласында ақпарат беру;
-оқушылардың шығармашылық және орындаушылық іс-әрекетін ұйымдастыру.
Сыныптан тыс жұмыстарда - балаларды көркем өнерге дерексіз және формалды түрде үйрету. Ол абстрактілі өнермен және сюрреализммен байланысты. Оқушыларды сурет салуға, мүсіндеуге, адамның бетін салуға, портрет салуға, т.б. үйретеді, өнерге үйретеді, сонымен қатар оқушыларды еркін тақырыпта сурет салуға, бейнелеуге шақырады.
Саяхат кезіндегі сыныптан тыс жұмыстар; бақылау, өлшеу, сурет салу, оқушыларға нақты тапсырмалар беру. Саяхат аяқталғаннан кейін Оқушылармен қорытынды сабақ немесе конференция өткізіліп, баяндама жасалады. Мұғалім конференцияда жұмысты қорытындылайды. Сонымен қатар, мұнда көрмелер мен шығармашылық жұмыстар өтеді.
Бұл сыныптан тыс жұмыстардағы әртүрлі жұмыс түрлерінің мазмұнынан көрінеді; тұрмыстық, қол еңбегі, әлеуметтік пайда, өзіне-өзі қызмет көрсету, бұл қызмет түрі мұғалімдерге біршама қиындықтар туғызады. Нәтижесінде балада еңбекке деген қажеттілік, өзін-өзі тануға деген ұмтылыс пайда болады. Сабақтың мақсаты: оқушылардың сурет салуға бейімділігін, қызығушылығын дамыту, сонымен қатар олардың шығармашылық қабілеттерін арттыру.
Сыныптан тыс жұмыстарда - сурет салу, сонымен қатар мектеп алаңындағы жұмыстарда, сыныптан тыс жұмыстарда, Жаңа жыл мерекесі алдындағы кешке, күзгі және көктемгі шарларға дайындық, көрмелерді аралау, көрмелер ұйымдастыру. [15]
Ұшқыш, мұғалім, дәрігер, экономистер, т.б. сыныптан тыс жұмыстарда. Мамандардың артық болуына байланысты кәсіптік бағдар беру жұмыстарын жүргізу де маңызды.
Мектеп оқушыларының сабақтан тыс уақытын тиімді ұйымдастыру, олардың әрқайсысының жеке тұлғасын қалыптастыру, ең алдымен, педагогикалық басшылық дұрыс ұйымдастырылған және мұғалімдер мен Оқушылар арасындағы мызғымас ынтымақтастыққа қол жеткізілген жағдайда мүмкін болады.

2.2. Сыныптан тыс жұмыстар арқылы оқушыны ұлттық өнерге баулу

Қолөнер халқымыздың қолөнерінің қай түрі болмасын халқымыз игеріп, жасаған. Жастардың әдебиет, математика, сәулет, театр, музыка, кескіндеме, мүсіндеу, кесте тігу, ою-өрнек өнеріне деген елеулі саналылығы оқушылардың қай мамандықта жұмыс істесе де, рухани өмірі биік кемел азамат болып қалыптасуына жол ашары анық.
Өнердің басқа түрлері сияқты ою-өрнектің де оқушының ой-өрісін, білімін жан-жақты дамытуға ықпалы зор. Болашақ зергерлер, мүсіншілер, суретшілер де мектепте оқи бастайды. Сондықтан мектеп өте күрделі зертхана. Одан алған білім мен тәрбие әр оқушының қолындағы өмірдің қажетті кілті іспетті.
Халық қолөнерінің ішінде ағаш өңдеу, құрақ жапқыш жасау, зергерлік бұйымдар және т.б. Қазақ халқының қолөнері - халық тұрмысымен қатар қалыптасқан сан ғасырлық тарихы бар көне өнер.
Қолөнердің көптеген түрлері бар. Жүн мен киізден жасалған бұйымдар, өрмек, ер-тоқым жасау, ағаш өңдеу, кесте және қолөнер, зергерлік бұйымдар және т.б.
Қазақтың қолөнері көркем ой мен халық талғамының арқасында ғасырлар бойы үздіксіз дамып келеді. Ол халық шеберлерінің тынымсыз еңбегінің нәтижесінде жалғасын табуда.
Оларды төрт топқа бөлуге болады:
Шебер - ағаштан түрлі бұйымдар жасайтын адам.
Ұста - қару-жарақ, ер-тұрман, сауыт жасаушы.
Исмер - ұлттық киім тігетін шебер адамдар.
Зергерлер - алтын мен күмістен сырға, білезік, алқа жасайтын адамдар.
Қазақтың ұсталары мен зергерлері көркем құю, қуу, соғу, мырыштау, күмістеу, айдау, бұрау, кесу жұмыстарын жақсы меңгерген. Алтын-күміспен әшекейленген сан алуан сақиналар мен алқалар, асыл тастармен көмкерілген алқалар мен білезіктер, құс мұрын пішініндегі әдемі жүзік пен білезіктер.
Қазақ халқының кесте өнері кесте , тігу, айқас тігу болып бөлінеді. Біздің үстел қарапайым үстел және ашық үстел болып екі түрге бөлінеді. Біздің кестеміз дөңгелек немесе төртбұрышты пішінде жасалып, біз созған материалдың бетіне тігіледі. Кестеде материалдың әр бөлігі әшекейленіп, жеке өрнек жасалады.
Сырмақ - екі түсті киізден жасалған немесе матамен әшекейленген, тігістері жиегі бар сәндік төсеніш. Сырмақ бетіндегі сан алуан ою-өрнектерге көз салсаңыз, халық өнерінің тарихын тамашалап отырғандай әсер аласыз.
Әр өңірдің жергілікті жағдайына, салт-дәстүріне қарай сырмақ әр түрлі айтылады.
Өрмекші - тоқудың қарапайым түрі. Ол екі топқа бөлінеді: қарапайым және күрделі.
Тек торлы сөмке, қоржын, белдік, басқұр т.б тоқу кіреді.
Күрделі өрнектерге кілем, алаша тоқу жатады.
Тербеліп оқу әдісі - қазақтың өрмекші өнерінің кең тараған түрі. Түрлі түсті тік жіптерді өріп, мәнерлі өрнектер жасайды. Бұл тоқымашылық Қазақстанның оңтүстігінде жақсы дамыған. Сонымен қатар өзбек, қырғыз, қарақалпақ, түрікмен халықтарының арасында кең таралған. Осылайша олар башқұрт, қоржын, алаша, кілем, т.б бұйымдарды тоқады. Қарағанды, Павлодар облыстарында жиі кездеседі. Олардың тоқу стилінде және тоқу техникасында өздерінің сол жақ ерекшеліктері бар.
Оңтүстік Қазақстанда, Башқұртстанда және Алашта келсемтеру немесе бұқар теру деп аталатын тербелмелі тоқу әдісі жиі қолданылады, онда түрлі-түсті өрнек тоқылады. Қызылорда облысында кілем тоқу жақсы дамыған. Басқұр мен аласа орамды көр әдісімен тоқылады.
Кілем түрлі-түсті жіптерден, әсіресе тығыз гүлді кілемнен тоқылған. Үлкен кілем - үлкен кілем, кіші кілем, кіші кілем. Жалаңаш кілем - беті жоқ кілем. Кілем тоқу саласы бойынша 1961 жылдан бері жұмыс істеп келе жатқан Алматы кілем тоқу фабрикасын ерекше атап өтуге болады. Ондағы кілем өрнектері композициялық құрылымның мазмұнына суретшілер тарапынан үлкен үлес қосуда.
Кілемдерді негізінен екі топқа бөлуге болады: дәстүрлі және сәндік.
Кілемдер өрнегі мен әдемілігі жағынан түкті киіз бен кілемге ұқсайды. Халық арасында кең тараған курс түрлері: башқұр, дөдеге, құр желбеу, бастырма, ағақұр, т.б. [1]
Бірінші сыныпта сурет сабағы бар. Оқушылар суретпен танысады. Бейнелеу өнері пәні сабақтың келесі түрлерін қамтиды: Айналаңызда көргендер мен әдеби шығармалар тақырыбына сурет салу. Айналайын тақырыбы бойынша сурет салу сабақтарында және әдеби шығармаларда оқушыларға идеялық тәрбие беруде, олардың шығармашылық ойлауын дамытуда, әрине, тақырып бойынша сурет салуда үлкен қиындықтарға кезігеді;
Оның басты себебі, қазақ мектептерінде суретші шығармашылығын бейнелеу, тақырыптық және көркемдік жағынан оқытудың дәстүрлі дәстүрлерінің толық қалыптаспағандығы. Сондай-ақ ұлттық салт-дәстүрімізді дәріптей отырып, ұлтымыздың өнерін зерттеп, бағалайық. Қалыптасқан дәстүр бойынша орыс оқулықтары көркем шығармалардың идеясын, мазмұнын, образдар жүйесін, сюжеті мен композициясын (мұны оқулықтардың құрылысынан байқауға болады), сондай-ақ, халқымыздың өнерін талдау мәселесін оқытады. түсінікті форма. жол ешқайда апармайды. Ал халқымыздың өнерін дұрыс қабылдап, дұрыс көрсеткенде ғана образда оқушының сезімін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.