Нотариус қызметінің ұйымдық және құқықтық негіздері
Кәсіптік практика бойынша
ЕСЕП
Орындаған: 4 курс студенті Багадаулет Шолпан Бейбітқызы
Практика жетекшісі: Жанай Еркеулан
Астана
№ пп
1.
Титулдық бет
1-2
2.
Жолдама
3
3.
Кәсіптік практиканы өту туралы есеп
4-8
4.
Мінездеме
10
5.
Кәсіптік практиканы өту туралы күнделік
11
6.
Білім алушының кәсіптік практиканың жұмыс жоспар кестесі
12-13
7.
Нормативтік құжаттар тізбесі
№1 қосымша
№2 қосымша
14
Кіріспе
Студенттің кәсіптік тежірибесі - жоғары білім беру барысындағы оқу процесінің маңызды нысанының бірі. Кәсіптік тәжірибеден өту кезінде студент теория турінде алған білімін іс жүзіне асырып, құқыктық қызметін тәжірибесін қалыптастыра бастайды. Жалпы, студенттін кәсіптік тәжірибеден өтудегі негізгі мақсаты - дәріс тыңдау барысында алған, меңгерген теориялық материалдарын, баска да ақпаратты бекітіп, өз бетінше жұмыс істей білу тәжірибесін жинақтауды кездеуі.
Кәсіптік тәжірибенің мақсатына байланысты студенттің алдына келесі міндеттер койылады:
-мемлекеттік және мемлекеттік емес мекемелердін жүйесі мен құқық-корғау органдарының қарым-қатынастарымен, міндеттері мен құзыреттілігімен, лауазымды адамдардын мертебесімен жене өкілеттігімен танысу;
-оқу орнында алған теориялык білімдерін бекіту жене терендету, олардың тәжірибелік маңызын түсіну жене оны заң колданудың салаларында пайдалану;
-тәжірибелік іс-әрекеттің дағдыларын үйрену мен озық тәжірибені меңгеру жене таңдаған касібінің ерекшеліктерін түсну;
-тәжірибеден өту орнындағы ішкі тәртіп ережелері мен еңбек тәртібін қатаң сақтау, кәсіби этикеттің нормаларын меңгеру;
-тәжірибе жетекшісінің нұсқауларын үлкен ұқыптылықпен атқарып, тәжірибе бағдарламасын толық және сапалы орындау;
-құжаттарды дұрыс дайындап, іс жүргізуге үйрену.
Студенттер алдын-ала тәжірибеден өтетін орынды өздерінің талаптарына және болашақ жумысқа орналасуына қарай таңдайды. Кәсіптік тәжірибеден өту барысында студенттер оқу кезінде алған жаңа білімдерін пайдалана отырып мемлекеттік және мемлекеттік емес мекемелердің заңдық іс-әрекеттерін талдайды.
Тәжірибе өту орны (нотариус) туралы жалпы сипаттама
Мен өндірістік тәжірибемді 15-ші қаңтардан бастап 22-ші наурыз аралығында Астана каласының жекеменшік нотариусында өткізген болатынмын. Нотариус басшысы - Жанай Еркеулан. Мекен-жайы: Астана каласы, Бауыржан Момышұлы көшесі, 17 үй.
Нотариус мынадай нотариаттык іс-әрекеттер жасайды:
мәмілелерді куәландырады;
шаруашылық серіктестіктерінің қурылтай құжаттарын куәландырады;
мұралық мүлікті қорғауға шаралар қолданады;
мұраға құқық туралы куәліктер береді;
ерлі-зайыптылардың және ортақ бірлескен меншік құқығындағы мүлкі бар өзге де адамдардың ортақ мүліктегі үлеске меншік құқығы туралы куәліктер береді;
мүлікті иеліктен алуға тыйым салады және салынған тыйымды алып тастайды;
құжаттардың көшірмелері мен олардан алынған үзінділердің дұрыстығын куәландырады;
құжаттарға қойылған қолдың туп нұсқалығын куәландырады;
құжаттардың бір тілден екінші тілге дұрыс аударылғанын куәландырады;
азаматтың тірі екендігі фактісін куәландырады;
азаматтың белгілі бір жерде болу фактісін куәландырады;
құжаттардың берілген уақытын куәландырады;
жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін басқа жеке және заңды тұлғаларға береді;
ақшаны депозитке қабылдайды;
орындау қағаздарын жазады;
вексель наразылықтарын жасайды;
сақтауға құжаттар және бағалы қағаздар қабылдайды;
теңіз наразылықтарын жасайды;
дәлелдемелерді қамтамасыз етеді.
Нотариус өзіне жугінген жеке жене заңды тұлғалардың мүдделеріне сәйкес Нотариат туралы Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да заң актілерінде көзделген нотариаттык іс-әрекеттер жасауға, мәмілелердің, өтініштер мен басқа да құжаттардың жобаларын жасауға, құжаттардың көшірмелерін және олардың үзінділерін әзірлеуге, нотариаттық іс-әрекеттер жасау мәселелері бойынша консультациялар беруге, жеке жене заңды тұлғалардан нотариаттық іс-әрекеттер жасауга қажетті құжаттар мен мәліметтер талап етуге, ғылыми, педагогтік және шығармашылық қызметпен айналысуға, соның ішінде жалдау шарты бойынша айналысуға, техникалық сипаттағы өзге де ақылы қызметтер көрсетуге құқылы.
Нотариус қызметінің ұйымдық және құқықтық негіздері
Қазақстан Республикасындағы нотариат - құқықтар мен фактілерді куәландыруға, сондай-ақ осы Заңда көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға бағытталған нотариаттық іс-әрекеттерді жасау арқылы жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғаудың заң жүзінде бекітілген жүйесі.
Заңмен белгіленген жағдайлар мен шектеледі нотариаттық іс-әрекеттер жасауға мыналардың құқықтары бар:
мемлекетік нотариат кеңселерінде жұмыс ететін нотариустар (мемлекетік нотариустар) мен жеке практикамен айналысатын нотариустар (жекеше нотариустар);
жергілікті атқарушы органдардың нотариаттык іс- әрекеттер жасауға уәкілетті лауазымды адамдары;
Қазақстан Республикасының атынан консулдык қызмет атқаратын адамдар;
Заңмен нотариаттық іс-әрекеттер жасауға уәкілетті өзге де адамдар.
Нотариат туралы заңдар Азаматтық кодекс нормаларынан, Нотариат туралы Заннан жене Қазақстан Республикасының нотариаттық қызметті реттейтін өзге де заңдарынан турады.
Нотариаттық қызмет - нотариустың және өзге де уәкілетті адамдардың Нотариат туралы Заңмен көзделген нотариаттық іс-әрекеттерді жасауы.
Заңға Қазақстан Республикасының 1998 жылы 13 карашадағы Ne 302-1 Заңымен өзгертулер мен түзетулер енгізілді.
Нотариустар мен нотариаттық іс-әрекеттер жасауға уәкілетті басқа да адамдар нотариаттық іс-әрекеттер жасағанда тәуелсіз болады және тек қана заңға бағынады. Бұл орайда олар Заңды және басқа нормативтік құқықтық актілерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасы бекіткен, осындай қызметті реттейтін халықаралық шарттарды басшылыққа алады. Жеке және заңды тұлғаларға олардың жасаған нотариаттық іс-әрекеттерінің құпиясын сақтауға кепілдік беріледі.
Нотариус ретінде қызметін тоқтатқан адамдар нотариаттық іс-әрекеттердің құпиясын сақтауға міндетті.
Нотариаттық іс-әрекеттер туралы мәліметтер, нотариус берген құжаттардың көшірмелері немесе дубликаттары тапсырысы бойынша нотариаттық іс-әрекеттер жүргізілген заңды жеке тұлғаларға, не олардың уәкілетті адамдарына ғана беріледі.
Нотариаттық іс-әрекеттер туралы мәліметтер мен құжаттар өздері жүргізіп жатқан істер бойынша соттың, тергеу жене анықтау органдарының жазбаша талап етуі бойынша, прокуратура органдарына, сондай-ақ әділет органдарына және Нотариат туралы Заңмен нотариустар қызметін тексеруді жүзеге асыруға уәкілдік берілген нотариат палаталарына беріледі.
Жасалған нотариаттық іс-әрекет туралы мәліметтерді қасақана жария еткен адамдар заңдарға сәйкес жауап береді.
Меншік нысанына қарамастан, заңды тұлғалар және лауазымды адамдар нотариаттық іс-әрекеттерді жасауға қажетті мәліметтер мен құжаттарды нотариус оларды талап еткен кезден бастап он күн мерзімнен кешіктірмей нотариусқа табыс етуге міндетті.
Өсиеттер туралы мәліметтер, өсиеттердің дубликаттары мен көшірмелері мүдделі адамдарға, егер заңдарда өзгеше белгіленбесе, өсиет беруші өлгеннен кейін ғана беріледі.
Нотариаттық іс жүргізу Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекітетін Нотариаттық іс жүргізу жөнінідегі (бұдан әрі - Нұсқаулық) сәйкес жүзеге асырылады.
Нұсқаулы талаптардың сақталуынабақылау жасауды аумақтық әділет органдары мен нотариат палаталары жүзеге асырады.
Нотариустардың құжаттары заңдарда белгіленген тәртіппен міндетті түрде мемлекеттік архивке тапсырылуға тиіс.
Нотариаттық іс Қазақстан Республиканың тіл туралы заңдарына сәйкес жүргізіледі. Егер нотариаттық іс-әрекет жасауды өтінген адам іс жүргізілетін тілді білмесе, рәсімделген құжаттардың мәтіндерін оның өтініші бойынша Нотариат туралы Заңның 80-бабына сәйкес ақы төлеттіріп аударылып берілуге тиіс.
Жоғары заң білімі жене әдетте заң мамандығы жөнінен кемінде екі жыл жұмыс стажы бар, мемлекеттік немесе жеке нотариус сынанынан өткен, Әділет біліктілік алкасында біліктілік емтиханын тапсырып, нотариаттық қызметпен айналысу құқығына лицензия алған Қазақстан Республикасының азаматы ғана нотариус бола алады.
Жекеше жене мемлекеттік нотариустардың нотариаттық қызметті жүзеге асырған кездегі құқықтары, міндеттері тең болады. Олар рәсімдеген құжаттардың бірдей заң күші болады.
Нотариат туралы Заңнын 1-бабындағы 2-тармақтың (2 және 3 тармақшаларында аталған адамдарды қоспағанда) нотариаттык іс-әрекеттер жасауы не нотариат туралы заңдардың өзге де талаптарын бұзып жасауы және сол іс-әрекеттерден табыс табуы зандарға сәйкес жауапты болуға әкеп соғады. Нотариустың көмекшілері мен сынақтан өтушілері болуы мүмкін. Қазақстан Республикасының азаматы ғана нотариустың көмекшісі бола алады. Нотариустың көмекшісі жеке практикамен айналысатын нотариуста еңбек шартының негізінде жұмыс істей алады немесе мемлекеттік нотариат кеңсесінің кұрамында бола алады.
Нотариустың көмекшісі нотариустың тапсырмаларын нотариустын нұскауымен және жауапкершілігімен орындауға кұкылы. Қазақстан Республикасының жоғары заң білімі бар азаматтары нотариустың сынақтан өтушілері бола алады. Сынактан өтушілер жеке практикамен айналысатын нотариустарда немесе мемлекеттік нотариустарда сынақтан өту туралы шарт негізінде сынақтан өтеді.
Нотариустардың сынақатн өтушілерінің сынақтан өтуінің тәртібі, мерзімі мен шарттары Қазақстан Республикасының Әділет министірлігі бекітетін Нотариустардың сынақтан өтушілері туралы ережемен белгіленеді.
Нотариус лицензиясы және құқықтары мен міндеттері
Нотариаттық қызметпен айналысу құқығына Әділет біліктілік алқасының ұсынуымен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі берген лицензия (нотариус лицензиясы) нотариусқа нотариаттық іс-әрекеттер жасауга уәкілдік береді.
Нотариус лицензиясын алуға қажетті құжаттардың тізбесін Әділет біліктілік алқасы, ал лицензияның берілу мерзімі мен тәртібін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі белгілейді.
Нотариус лицензисы мерзімі шектелмей берілетін, басты лицензия болып табылады және ол Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында колданылады.
Нотариус лицензиясын беру үшін алым алынады, оның мөлшері мен төлеу тәртібі салық заңдарында белгіленеді.
Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі жекеше нотариустар лицензияларының Мемлекеттік тізілімін жүргізеді және ведомствалық баспасөз органында нотариаттық қызметпен айналысуға лицензия берілген адамдар туралы мәліметтер жариялайды, онда:
- нотариустың тегі, аты, әкесінің аты;
- лицензия берілген күн мен оның нөмірі керсетіледі.
Нотариус лицензисын алған, бірақ нотариаттық іс-әрекеттер жасауға үш жыл бойы кіріспеген адамның нотариаттық қызметпен айналысуына біліктілік емтиханың қайталап тапсырғаннан кейін ғана рұксат етіледі. Нотариус лицензисың беруден бас тарту негіздері лицензилау туралы заңдармен белгіленеді.
Нотариус лицензиясын беруден бас тартылған жағдайда өтініш иесіне ол кабылданған күннен бастап үш күн ішінде бас тарту себептері көрсетіле отырып жазбаша түрде дәлелді шешім беріледі.
Бас тарту туралы шешім жөнінде сотқа шағымдануға болады.
Нотариус лицензисының күшін азаматтардың арыздары, аумақтық әділет органдарының, прокуратура, тергеу, анықтау органдарының, сондай-ақ салық қызметінің ұсыныстары негізінде Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің шешімімен тоқтатыла тұрады.
Нотариус лицензиясның күші алты айға дейінгі мерзімге мынадай жағдайларда:
- нотариустың біліктілік емтиханына жіберілуге жене лицензия беруге негіз болған құжаттарда жалған немесе қасақана бұрмаланған ақпараттар беру фактісі аныкталғанда;
- нотариус қылмыстық іс бойынша айыпталушы ретінде тартығлан жағдайда;
- нотариус паспорт деректері мен өзінің тұрғылықты жерінің өзгерістері туралы мәліметтерді, олар өзгерген жағдайда, аумақтық әділет органына бір ай ішінде хабарламағанда, тоқтатыла тұруы мүмкін.
Нотариус лицензиясның күшін тоқтата тұру туралы шешімде лицензияның қолданылуын токтата тұру себептері мен мерзімі көрсетілуге тиіс. Лицензияның куйі мұндай шешім нотариусқа жеткізілген күннен бастап тоқтатыла тұрады. Тоқтата тұруға себеп болған жағдаяттар жойылған кезде лицензияның күші қалпына келтіріледі. Нотариус лицензиясның күшін тоқтата тұру тоқтатылатын кезеңде нотариаттық іс-әрекеттер жасалуына тыйым салуға әкеп соғады.
Нотариус лицензиясның күшін тоқтата тұру немесе қалпына келтіру туралы шешім Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің ведомствалық баспасөз органында жарияланады.
Нотариус лицензиясының күшін тоқтата тұру туралы шешім жөнінде сотқа шағымдануға болады.
Әділет біліктілік алқасының не прокуратура органдарының, не Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің, не Республикалық нотариаттық палатаның талап коюы бойынша сот шешімімен мынадай жағдайларда:
- мемлекеттік нотариус бірнеше рет тәртіптік жауапкершілікке тартылғанда;
- жекеше нотариус Нотариустың ар-ождан кодексін бірнеше рет бузғанда;
- нотариус нотариаттық іс-әрекеттер жасалған кезде заңдарды өрескел не бірнеше мәрте бұзғанда;
- лицензияның күшін тоқтата тұру себептері жойылмағанда нотариус лицензиясы кері қайтарылып алынады.
Лицензия кері қайтарылып алынған жағдайда, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің шешімі бойынша мынадай жағдайларда:
- нотариус өз тілегімен өтініш бергенде;
- нотариус азаматтырың өзгерткенде;
- нотариус қайтыс болғанда;
- нотариус қылмыс жасағаны үшін сотталғанда - үкім заңды күшіне енгеннен кейін;
- нотариус заңдарда белгіленген тәртіппен іс-әрекет жасауға қабілетсіз деп танылғанда;
- денсаулық жағдайына байланысты нотариустың өз кәсіптік міндеттерін атқаруы мүмкін болмағанда (медициналық қорытынды негізінде);
- нотариус хабар-ошарсыз кеткен деп танылғанда немесе қайтыс болған деп жарияланғанда нотариус лицензиясының күші тоқтатылады.
Нотариус лицензиясының күшін тоқтату туралы ұсынысты тиісті нотариат палатасы мен аумактық әділет органы енгізеді.
Аумақтық әділет органы мен нотариаттық палата нотариус лицензиясның күші токтатылған нотариустан оның құжаттарын басқа нотариусқа немесе тиісті мемлекеттік архивке беру жөнінде, сондай-ақ лицензияны қайтарып алу жөнінде шаралар қолдануға міндетті. Нотариус лицензиясның күші тоқтатылуына байланысты даулар сот тәртібімен шешіледі.
Мемлекеттік нотариус қызметін аумактық әділет органдары енгізеді жене жояды.
Мемлекеттік нотариустың нотариаттық іс-әрекеттері ушін аумактық әділет органы мүліктік жағынан жауап береді.
Мемлекеттік нотариат кеңсесі аумақтық әділет органның құрлымдық бөлімшесі болып табылады, оның заңды тұлға құқығы болмайды және осы орган бекіткен Ереже негізінде жұмыс істейді.
Мемлекеттік нотариат кеңселері Қазақстан Республикасының аудандарында (қалаларында) орналасады.
Заңды тұлга құрмай, лицензия негізінде нотариаттық қызметпен айналысатын, өзінін азаматтық-кқұқыктық, жауапкершілігін нотариаттық іс-әрекеттер жасау нәтижесінде зиян келтіру салдарынан тундайтын міндеттемелер бойынша сақтандырған жене аумақтық әділет органында есепке тұру тіркеуінен өткен азамат жеке практикамен айналысатын нотариус деп танылады.
Нотариус:
- өзіне жүгінген жеке және заңды тұлғалардың мүдделеріне сәйкес Нотариат туралы Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да заң актілерінде көзделген нотариаттық іс-әрекеттер жасауға;
- мәмілелердін, өтініштер мен басқа да құжаттардың жобаларын жасауға;
- құжаттардың көшірмелерін және олардың үзінділерін әзірлеуге;
- нотариатық іс-әрекеттер жасау мәселелері бойынша консультациялар беруге;
- жеке жене заңды тұлғалардан нотариаттық іс-әрекеттер жасауға қажетті құжаттар мен мәліметтер талап етуге;
- ғылыми, педагогтік және шығармашылық қызметпен айналысуға, соның ішінде жалдау шарты бойынша айналысута;
- техникалық сипаттары өзге де ақылы қызметтер көрсетуге құқылы.
Нотариус:
- Заңның және Қазақстан Республикасының нотариат қызметін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес нотариаттық іс-әрекеттер жасауға;
- азаматтарға және заңды тұлғаларға құқықтар мен міндеттерді түсіндіруге, олардың заңды білмегендігі өздеріне зиян келтіруге пайдаланылуы мүмкін болмауы ушін, жасалған нотариаттық іс-әрекеттерінің салдарлары жөнінде ескертуге;
- кәсіптік қызметін жүзеге асыруға байланысты өзіне белгілі болған мәліметтерді құпия ұстауға;
- Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес келмейтін жағдайда нотариаттық іс-әрекеттер жасаудан бас тартуға;
- кәсіптік әдепті сақтауға;
- әділет органына және немесе нотариаттық палатаға өз іс-әрекеттеріне түскен шағымдар бойынша өзі жасаған нотариаттық іс-әрекетгер туралы мәліметтер, өзге құжаттар, ал кажет болған жағдайларда жеке тусініктемелер, оның ішінде кәсіптік әдеп талаптарын сақтамау мәселелері жөнінде түсініктемелер беруге міндетті.
Нотариустың:
- нотариаттық іс-әрекеттер жасаудан басқа кәсіпкерлік кызметпен айналысуға;
- шарттарды жасасу, өзгерту жене бұзу кезінде делдалдык қызмет көрсетуге;
- өкілді органға депутат болып сайланған жағдайда, нотариус міндеттерін орындауға құқығы жоқ.
Нотариаттық іс-әрекеттерге немесе оларды жасаудан бас тартуға түскен шағымдарды азаматтық іс жургізу зандарының нормаларына сәйкес соттар карайды.
Қазақстан Республикасы нотариусының нотариаттық іс әрекет жасау тәртібі
Осы Нұсқаулық "Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңымен белгіленген құзыреттер шегінде нотариаттық іс-әрекеттер жасауы кезінде мемлекеттік нотариустардың және жеке практикамен айналысатын нотариустардың (бұдан әрі - нотариустардың), сондай-ақ нотариаттық іс-әрекеттер жасауға уәкілдік берілген жергілікті атқарушы органдардың лауазымды адамдарының және консулдық міндетті атқарушы адамдардың Қазақстан Республикасы атынан нотариаттық іс-әрекеттер жасау тәртібін белгілейді.
Қазақстан Республикасының заң актілерімен нотариус жасайтын өзге де нотариаттық іс-әрекеттер көзделуі мүмкін. Нотариустың көмекшілері мен сынақтан өтушілері болуы мумкін. Нотариус сынақтан өтушісінің құқықтық жағдайы мен құзыреті Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекіткен Нотариустың сынактан өтушісі туралы ережемен белгіленеді. Нотариус көмекшісінің құқыктық жағдайы мен құзыреті нотариус пен көмекші арасындағы еңбек шартымен белгіленеді.
Нотариустың өз тегі, аты, әкесінің аты, сондай-ақ мемлекеттік нотариат кеңсесінің атауы (мемлекеттік нотариустың мөрі) не лицензиның нөмірі мен берілген куні (жекеше нотариустың мөрі) көрсетілген жеке мөрі, куәландыру жазбаларының мөртабандары және жеке бланкілері болады.
Нотариаттық іс жургізу Қазақстан Республикасының тіл туралы заңдарына сәйкес жургізіледі және Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекіткен Нотариаттық іс жургізу туралы нусқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгілі бір нотариустың оның қызметінің аумағы шегінде нотариаттық іс-әрекет жасауы тиіс екендігі туралы осы Нұсқаулықта көзделгеннен басқа жағдайларда кез-келген нотариус Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында нотариаттық іс-әрекет жасай алады.
Нотариус қызметінің аумағы мынадай нотариаттық іс-әрекеттер жасаған кезде сақталады:
- мұралық мүлікті қорғауға шаралар колданғанда;
- мұраға құқық туралы куәліктер бергенде;
- жұбайлардын және ортақ бірлескен меншік құқығындағы мүлкі бар өзге де адамдардың ортақ мүліктегі үлеске меншік құқығы туралы куәліктер бергенде;
- тіркеуге жататын жылжымайтын мүліктерді иеліктен алу жене кепілге салу туралы құжаттарды куәландырғанда;
- тұрғын үй құрылысы туралы шарттарды куәландырғанда.
Нотариаттық іс-әрекеттер нотариаттық кеңсенің үй-жайына, үй-жайдан тыс жерлерде де жасалуы мумкін. Егер нотариаттық іс-әрекеттер нотариат кеңсесі үй-жайынан тыс жерлерде жасалса, онда құжаттары куәландыру жазбасында және нотариаттық іс-әрекеттерді тіркеуге арналған тізілімде нотариаттық іс-әрекеттер жасалған орынның мекен-жайы және уақыты көрсетіле отырып жазылады.
Нотариаттық іс-әрекеттер бұл үшін барлық қажетті құжаттар табыс етіліп, мемлекеттік нотариус нотариаттық іс-әрекеттер жасаған жағдайда мемлекеттік баж салығы төленген не жекеше нотариустың нотариаттық іс-әрекеттеріне ақы төленген күні жасалады.
Нотариаттық іс-әрекеттерді жасау мынадай негіздер бойынша:
1)жеке жене заңды тұлғалардан қосымша мәліметтерді талап ету қажет болғанда;
2) құжаттарды сараптамаға жібергенде;
3)басқа бір мүдделі адам куәландырмақшы болған құқықты немесе фактіні сотта даулаушы мүдделі адамның жазбаша өтініші бойынша кейінге қалдырылуы мүмкін. Бұл ретте нотариус қабылданған өтінішке оның қабылданған күні және өтініш беруші адамның жеке басын анықтағаны, сондай-ақ өтініш берген адамға сотқа жүгіну тәртібі мен мерзімін түсіндіргені жөнінде белгі соғады.
Нотариаттық іс-әрекет жасауды кейінге қалдыру туралы қаулы шыққан күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімге кейінге қалдырылуы мумкін ("Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 41-бабының 2-тармағы).
Егер осы мерзімнің ішінде соттан арыздың түскені туралы жазбаша хабарлама алынбаса нотариаттық іс-әрекет жасалуға тиіс.
Басқа бір мудделі адам куәландыруды өтінген құқық пен фактіні даулаушы мүдделі адамның өтінішнін түскені туралы соттан жазбаша хабар алынған жағдайда, нотариаттық іс-әрекеттер жасау сот істі шешкенге дейін тоқтатыла тұрады ("Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 41-бабының 4-тармағы).
Нотариус нотариаттық іс-әрекет жасаған кезде нотариаттық іс-әрекет жасауды өтінген азаматтың, оның өкілінің немесе заңды тұлға өкілінің жеке басын анықтайды.
Қазақстан Республикасы азаматының жеке басын анықтау Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары берген Қазақстан Республикасы азаматының төл құжаты немесе жеке куәлігі бойынша жургізіледі .
16 жаска дейінгі кәметелке толмағандардың жеке басын ата-анасы (асырап алушылар) кәмелетке толмағандардың тууы туралы куәлігінің негізінде анықтайды. Кемелетке толмағандардың жеке басы кәмелетке толмағандардың өздері ұсынған тиісті құжаттармен анықталады. Бұған қоса 14 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандардың жеке басын анықтау және басқа да заңды өкілдер (қамқоршылар) арқылы жүзеге асырылады.
Егер осы мерзімнің ішінде соттан арыздын түскені туралы жазбаша хабарлама алынбаса нотариаттық іс-әрекет жасалуға тиіс.
Әскери қызметшілердің жеке басы әскери белідер мен әскери мекемелердің командованиелері беретін әскери қызметшілердің жеке куәлігінің немесе әскери билетінің негізінде анықталады.
Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын азаматтығы жоқ адамның жеке басы Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының тұратын жері бойынша тіркелгені туралы белгі соғылған куәлігі бойынша анықталады.
Қазақстан Республикасының аумағына уакытша келген азаматтығы жоқ адамның жеке басы оның тұратын елінің құзыретті органдары берген және белгіленген тәртіпте Қазақстан Республикасының ішкі істер бөлімдерінде тіркелген, оның жеке басын куәландыратын жарамды құжаты бойынша анықталады. Қазақстан Республикасында тұракты тұратын шетел азаматының жеке басы жарамды ұлттық төлқұжаты мен Қазақстан Республикасында қонстануға арналған уақытша ықтияр хат бойынша анықталады.
Қазақстан Республикасының аумағына уақытша келген шетел азаматының жеке басы белгіленген тәртіппен тіркелген жарамды ұлттық төлқұжаты бойынша немесе оны ауыстыратын құжат бойынша анықталады.
Нотариаттық іс-әрекеттерді жасаудың ережелері
Мәмілелерді куәландыруда және кейбір нотариаттық іс-әрекеттерді жасауда мәмілеге қатысушылар мен нотариатық іс-әрекет жасауға тілек білдірген басқа адамдардың койылған колдарының түпнұсқалығы тексеріледі.
Мәмілелерді куәландырғанда азаматардың әрекет қабілеттілігі және мәмілелерге қатысушы заңды тулғалардың нотариатық іс-әрекет жасау сәтіндегі құқық қабілеттілігі тексеріледі. Өкілмен мәміле жасау жағдайында оның өкілеттіліп тексереді.
Жеке тұлғаның әрекет қабілеттілігі жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген жасы бойынша, сондай-ақ нотариуспен әнгімелесудің барысында аныкталады.
Мәмілеге қатысушылардың кейбірінін жүйке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігі салдарынан өз әрекеттерінің мәнін тусіне алмауы немесе өзін-өзі билей алмауы немесе спирт ішімдіктеріне немесе есірткі заттарға салыну салдарынан өзінін отбасын материалдық жағынан ауыр жағдайға ұшырататыны нотариустың болжамына негіз болса, ал адамның әрекет қабілеттілігі жоқ немесе ... жалғасы
ЕСЕП
Орындаған: 4 курс студенті Багадаулет Шолпан Бейбітқызы
Практика жетекшісі: Жанай Еркеулан
Астана
№ пп
1.
Титулдық бет
1-2
2.
Жолдама
3
3.
Кәсіптік практиканы өту туралы есеп
4-8
4.
Мінездеме
10
5.
Кәсіптік практиканы өту туралы күнделік
11
6.
Білім алушының кәсіптік практиканың жұмыс жоспар кестесі
12-13
7.
Нормативтік құжаттар тізбесі
№1 қосымша
№2 қосымша
14
Кіріспе
Студенттің кәсіптік тежірибесі - жоғары білім беру барысындағы оқу процесінің маңызды нысанының бірі. Кәсіптік тәжірибеден өту кезінде студент теория турінде алған білімін іс жүзіне асырып, құқыктық қызметін тәжірибесін қалыптастыра бастайды. Жалпы, студенттін кәсіптік тәжірибеден өтудегі негізгі мақсаты - дәріс тыңдау барысында алған, меңгерген теориялық материалдарын, баска да ақпаратты бекітіп, өз бетінше жұмыс істей білу тәжірибесін жинақтауды кездеуі.
Кәсіптік тәжірибенің мақсатына байланысты студенттің алдына келесі міндеттер койылады:
-мемлекеттік және мемлекеттік емес мекемелердін жүйесі мен құқық-корғау органдарының қарым-қатынастарымен, міндеттері мен құзыреттілігімен, лауазымды адамдардын мертебесімен жене өкілеттігімен танысу;
-оқу орнында алған теориялык білімдерін бекіту жене терендету, олардың тәжірибелік маңызын түсіну жене оны заң колданудың салаларында пайдалану;
-тәжірибелік іс-әрекеттің дағдыларын үйрену мен озық тәжірибені меңгеру жене таңдаған касібінің ерекшеліктерін түсну;
-тәжірибеден өту орнындағы ішкі тәртіп ережелері мен еңбек тәртібін қатаң сақтау, кәсіби этикеттің нормаларын меңгеру;
-тәжірибе жетекшісінің нұсқауларын үлкен ұқыптылықпен атқарып, тәжірибе бағдарламасын толық және сапалы орындау;
-құжаттарды дұрыс дайындап, іс жүргізуге үйрену.
Студенттер алдын-ала тәжірибеден өтетін орынды өздерінің талаптарына және болашақ жумысқа орналасуына қарай таңдайды. Кәсіптік тәжірибеден өту барысында студенттер оқу кезінде алған жаңа білімдерін пайдалана отырып мемлекеттік және мемлекеттік емес мекемелердің заңдық іс-әрекеттерін талдайды.
Тәжірибе өту орны (нотариус) туралы жалпы сипаттама
Мен өндірістік тәжірибемді 15-ші қаңтардан бастап 22-ші наурыз аралығында Астана каласының жекеменшік нотариусында өткізген болатынмын. Нотариус басшысы - Жанай Еркеулан. Мекен-жайы: Астана каласы, Бауыржан Момышұлы көшесі, 17 үй.
Нотариус мынадай нотариаттык іс-әрекеттер жасайды:
мәмілелерді куәландырады;
шаруашылық серіктестіктерінің қурылтай құжаттарын куәландырады;
мұралық мүлікті қорғауға шаралар қолданады;
мұраға құқық туралы куәліктер береді;
ерлі-зайыптылардың және ортақ бірлескен меншік құқығындағы мүлкі бар өзге де адамдардың ортақ мүліктегі үлеске меншік құқығы туралы куәліктер береді;
мүлікті иеліктен алуға тыйым салады және салынған тыйымды алып тастайды;
құжаттардың көшірмелері мен олардан алынған үзінділердің дұрыстығын куәландырады;
құжаттарға қойылған қолдың туп нұсқалығын куәландырады;
құжаттардың бір тілден екінші тілге дұрыс аударылғанын куәландырады;
азаматтың тірі екендігі фактісін куәландырады;
азаматтың белгілі бір жерде болу фактісін куәландырады;
құжаттардың берілген уақытын куәландырады;
жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін басқа жеке және заңды тұлғаларға береді;
ақшаны депозитке қабылдайды;
орындау қағаздарын жазады;
вексель наразылықтарын жасайды;
сақтауға құжаттар және бағалы қағаздар қабылдайды;
теңіз наразылықтарын жасайды;
дәлелдемелерді қамтамасыз етеді.
Нотариус өзіне жугінген жеке жене заңды тұлғалардың мүдделеріне сәйкес Нотариат туралы Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да заң актілерінде көзделген нотариаттык іс-әрекеттер жасауға, мәмілелердің, өтініштер мен басқа да құжаттардың жобаларын жасауға, құжаттардың көшірмелерін және олардың үзінділерін әзірлеуге, нотариаттық іс-әрекеттер жасау мәселелері бойынша консультациялар беруге, жеке жене заңды тұлғалардан нотариаттық іс-әрекеттер жасауга қажетті құжаттар мен мәліметтер талап етуге, ғылыми, педагогтік және шығармашылық қызметпен айналысуға, соның ішінде жалдау шарты бойынша айналысуға, техникалық сипаттағы өзге де ақылы қызметтер көрсетуге құқылы.
Нотариус қызметінің ұйымдық және құқықтық негіздері
Қазақстан Республикасындағы нотариат - құқықтар мен фактілерді куәландыруға, сондай-ақ осы Заңда көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға бағытталған нотариаттық іс-әрекеттерді жасау арқылы жеке және заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғаудың заң жүзінде бекітілген жүйесі.
Заңмен белгіленген жағдайлар мен шектеледі нотариаттық іс-әрекеттер жасауға мыналардың құқықтары бар:
мемлекетік нотариат кеңселерінде жұмыс ететін нотариустар (мемлекетік нотариустар) мен жеке практикамен айналысатын нотариустар (жекеше нотариустар);
жергілікті атқарушы органдардың нотариаттык іс- әрекеттер жасауға уәкілетті лауазымды адамдары;
Қазақстан Республикасының атынан консулдык қызмет атқаратын адамдар;
Заңмен нотариаттық іс-әрекеттер жасауға уәкілетті өзге де адамдар.
Нотариат туралы заңдар Азаматтық кодекс нормаларынан, Нотариат туралы Заннан жене Қазақстан Республикасының нотариаттық қызметті реттейтін өзге де заңдарынан турады.
Нотариаттық қызмет - нотариустың және өзге де уәкілетті адамдардың Нотариат туралы Заңмен көзделген нотариаттық іс-әрекеттерді жасауы.
Заңға Қазақстан Республикасының 1998 жылы 13 карашадағы Ne 302-1 Заңымен өзгертулер мен түзетулер енгізілді.
Нотариустар мен нотариаттық іс-әрекеттер жасауға уәкілетті басқа да адамдар нотариаттық іс-әрекеттер жасағанда тәуелсіз болады және тек қана заңға бағынады. Бұл орайда олар Заңды және басқа нормативтік құқықтық актілерді, сондай-ақ Қазақстан Республикасы бекіткен, осындай қызметті реттейтін халықаралық шарттарды басшылыққа алады. Жеке және заңды тұлғаларға олардың жасаған нотариаттық іс-әрекеттерінің құпиясын сақтауға кепілдік беріледі.
Нотариус ретінде қызметін тоқтатқан адамдар нотариаттық іс-әрекеттердің құпиясын сақтауға міндетті.
Нотариаттық іс-әрекеттер туралы мәліметтер, нотариус берген құжаттардың көшірмелері немесе дубликаттары тапсырысы бойынша нотариаттық іс-әрекеттер жүргізілген заңды жеке тұлғаларға, не олардың уәкілетті адамдарына ғана беріледі.
Нотариаттық іс-әрекеттер туралы мәліметтер мен құжаттар өздері жүргізіп жатқан істер бойынша соттың, тергеу жене анықтау органдарының жазбаша талап етуі бойынша, прокуратура органдарына, сондай-ақ әділет органдарына және Нотариат туралы Заңмен нотариустар қызметін тексеруді жүзеге асыруға уәкілдік берілген нотариат палаталарына беріледі.
Жасалған нотариаттық іс-әрекет туралы мәліметтерді қасақана жария еткен адамдар заңдарға сәйкес жауап береді.
Меншік нысанына қарамастан, заңды тұлғалар және лауазымды адамдар нотариаттық іс-әрекеттерді жасауға қажетті мәліметтер мен құжаттарды нотариус оларды талап еткен кезден бастап он күн мерзімнен кешіктірмей нотариусқа табыс етуге міндетті.
Өсиеттер туралы мәліметтер, өсиеттердің дубликаттары мен көшірмелері мүдделі адамдарға, егер заңдарда өзгеше белгіленбесе, өсиет беруші өлгеннен кейін ғана беріледі.
Нотариаттық іс жүргізу Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекітетін Нотариаттық іс жүргізу жөнінідегі (бұдан әрі - Нұсқаулық) сәйкес жүзеге асырылады.
Нұсқаулы талаптардың сақталуынабақылау жасауды аумақтық әділет органдары мен нотариат палаталары жүзеге асырады.
Нотариустардың құжаттары заңдарда белгіленген тәртіппен міндетті түрде мемлекеттік архивке тапсырылуға тиіс.
Нотариаттық іс Қазақстан Республиканың тіл туралы заңдарына сәйкес жүргізіледі. Егер нотариаттық іс-әрекет жасауды өтінген адам іс жүргізілетін тілді білмесе, рәсімделген құжаттардың мәтіндерін оның өтініші бойынша Нотариат туралы Заңның 80-бабына сәйкес ақы төлеттіріп аударылып берілуге тиіс.
Жоғары заң білімі жене әдетте заң мамандығы жөнінен кемінде екі жыл жұмыс стажы бар, мемлекеттік немесе жеке нотариус сынанынан өткен, Әділет біліктілік алкасында біліктілік емтиханын тапсырып, нотариаттық қызметпен айналысу құқығына лицензия алған Қазақстан Республикасының азаматы ғана нотариус бола алады.
Жекеше жене мемлекеттік нотариустардың нотариаттық қызметті жүзеге асырған кездегі құқықтары, міндеттері тең болады. Олар рәсімдеген құжаттардың бірдей заң күші болады.
Нотариат туралы Заңнын 1-бабындағы 2-тармақтың (2 және 3 тармақшаларында аталған адамдарды қоспағанда) нотариаттык іс-әрекеттер жасауы не нотариат туралы заңдардың өзге де талаптарын бұзып жасауы және сол іс-әрекеттерден табыс табуы зандарға сәйкес жауапты болуға әкеп соғады. Нотариустың көмекшілері мен сынақтан өтушілері болуы мүмкін. Қазақстан Республикасының азаматы ғана нотариустың көмекшісі бола алады. Нотариустың көмекшісі жеке практикамен айналысатын нотариуста еңбек шартының негізінде жұмыс істей алады немесе мемлекеттік нотариат кеңсесінің кұрамында бола алады.
Нотариустың көмекшісі нотариустың тапсырмаларын нотариустын нұскауымен және жауапкершілігімен орындауға кұкылы. Қазақстан Республикасының жоғары заң білімі бар азаматтары нотариустың сынақтан өтушілері бола алады. Сынактан өтушілер жеке практикамен айналысатын нотариустарда немесе мемлекеттік нотариустарда сынақтан өту туралы шарт негізінде сынақтан өтеді.
Нотариустардың сынақатн өтушілерінің сынақтан өтуінің тәртібі, мерзімі мен шарттары Қазақстан Республикасының Әділет министірлігі бекітетін Нотариустардың сынақтан өтушілері туралы ережемен белгіленеді.
Нотариус лицензиясы және құқықтары мен міндеттері
Нотариаттық қызметпен айналысу құқығына Әділет біліктілік алқасының ұсынуымен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі берген лицензия (нотариус лицензиясы) нотариусқа нотариаттық іс-әрекеттер жасауга уәкілдік береді.
Нотариус лицензиясын алуға қажетті құжаттардың тізбесін Әділет біліктілік алқасы, ал лицензияның берілу мерзімі мен тәртібін Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі белгілейді.
Нотариус лицензисы мерзімі шектелмей берілетін, басты лицензия болып табылады және ол Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында колданылады.
Нотариус лицензиясын беру үшін алым алынады, оның мөлшері мен төлеу тәртібі салық заңдарында белгіленеді.
Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі жекеше нотариустар лицензияларының Мемлекеттік тізілімін жүргізеді және ведомствалық баспасөз органында нотариаттық қызметпен айналысуға лицензия берілген адамдар туралы мәліметтер жариялайды, онда:
- нотариустың тегі, аты, әкесінің аты;
- лицензия берілген күн мен оның нөмірі керсетіледі.
Нотариус лицензисын алған, бірақ нотариаттық іс-әрекеттер жасауға үш жыл бойы кіріспеген адамның нотариаттық қызметпен айналысуына біліктілік емтиханың қайталап тапсырғаннан кейін ғана рұксат етіледі. Нотариус лицензисың беруден бас тарту негіздері лицензилау туралы заңдармен белгіленеді.
Нотариус лицензиясын беруден бас тартылған жағдайда өтініш иесіне ол кабылданған күннен бастап үш күн ішінде бас тарту себептері көрсетіле отырып жазбаша түрде дәлелді шешім беріледі.
Бас тарту туралы шешім жөнінде сотқа шағымдануға болады.
Нотариус лицензисының күшін азаматтардың арыздары, аумақтық әділет органдарының, прокуратура, тергеу, анықтау органдарының, сондай-ақ салық қызметінің ұсыныстары негізінде Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің шешімімен тоқтатыла тұрады.
Нотариус лицензиясның күші алты айға дейінгі мерзімге мынадай жағдайларда:
- нотариустың біліктілік емтиханына жіберілуге жене лицензия беруге негіз болған құжаттарда жалған немесе қасақана бұрмаланған ақпараттар беру фактісі аныкталғанда;
- нотариус қылмыстық іс бойынша айыпталушы ретінде тартығлан жағдайда;
- нотариус паспорт деректері мен өзінің тұрғылықты жерінің өзгерістері туралы мәліметтерді, олар өзгерген жағдайда, аумақтық әділет органына бір ай ішінде хабарламағанда, тоқтатыла тұруы мүмкін.
Нотариус лицензиясның күшін тоқтата тұру туралы шешімде лицензияның қолданылуын токтата тұру себептері мен мерзімі көрсетілуге тиіс. Лицензияның куйі мұндай шешім нотариусқа жеткізілген күннен бастап тоқтатыла тұрады. Тоқтата тұруға себеп болған жағдаяттар жойылған кезде лицензияның күші қалпына келтіріледі. Нотариус лицензиясның күшін тоқтата тұру тоқтатылатын кезеңде нотариаттық іс-әрекеттер жасалуына тыйым салуға әкеп соғады.
Нотариус лицензиясның күшін тоқтата тұру немесе қалпына келтіру туралы шешім Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің ведомствалық баспасөз органында жарияланады.
Нотариус лицензиясының күшін тоқтата тұру туралы шешім жөнінде сотқа шағымдануға болады.
Әділет біліктілік алқасының не прокуратура органдарының, не Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің, не Республикалық нотариаттық палатаның талап коюы бойынша сот шешімімен мынадай жағдайларда:
- мемлекеттік нотариус бірнеше рет тәртіптік жауапкершілікке тартылғанда;
- жекеше нотариус Нотариустың ар-ождан кодексін бірнеше рет бузғанда;
- нотариус нотариаттық іс-әрекеттер жасалған кезде заңдарды өрескел не бірнеше мәрте бұзғанда;
- лицензияның күшін тоқтата тұру себептері жойылмағанда нотариус лицензиясы кері қайтарылып алынады.
Лицензия кері қайтарылып алынған жағдайда, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің шешімі бойынша мынадай жағдайларда:
- нотариус өз тілегімен өтініш бергенде;
- нотариус азаматтырың өзгерткенде;
- нотариус қайтыс болғанда;
- нотариус қылмыс жасағаны үшін сотталғанда - үкім заңды күшіне енгеннен кейін;
- нотариус заңдарда белгіленген тәртіппен іс-әрекет жасауға қабілетсіз деп танылғанда;
- денсаулық жағдайына байланысты нотариустың өз кәсіптік міндеттерін атқаруы мүмкін болмағанда (медициналық қорытынды негізінде);
- нотариус хабар-ошарсыз кеткен деп танылғанда немесе қайтыс болған деп жарияланғанда нотариус лицензиясының күші тоқтатылады.
Нотариус лицензиясының күшін тоқтату туралы ұсынысты тиісті нотариат палатасы мен аумактық әділет органы енгізеді.
Аумақтық әділет органы мен нотариаттық палата нотариус лицензиясның күші токтатылған нотариустан оның құжаттарын басқа нотариусқа немесе тиісті мемлекеттік архивке беру жөнінде, сондай-ақ лицензияны қайтарып алу жөнінде шаралар қолдануға міндетті. Нотариус лицензиясның күші тоқтатылуына байланысты даулар сот тәртібімен шешіледі.
Мемлекеттік нотариус қызметін аумактық әділет органдары енгізеді жене жояды.
Мемлекеттік нотариустың нотариаттық іс-әрекеттері ушін аумактық әділет органы мүліктік жағынан жауап береді.
Мемлекеттік нотариат кеңсесі аумақтық әділет органның құрлымдық бөлімшесі болып табылады, оның заңды тұлға құқығы болмайды және осы орган бекіткен Ереже негізінде жұмыс істейді.
Мемлекеттік нотариат кеңселері Қазақстан Республикасының аудандарында (қалаларында) орналасады.
Заңды тұлга құрмай, лицензия негізінде нотариаттық қызметпен айналысатын, өзінін азаматтық-кқұқыктық, жауапкершілігін нотариаттық іс-әрекеттер жасау нәтижесінде зиян келтіру салдарынан тундайтын міндеттемелер бойынша сақтандырған жене аумақтық әділет органында есепке тұру тіркеуінен өткен азамат жеке практикамен айналысатын нотариус деп танылады.
Нотариус:
- өзіне жүгінген жеке және заңды тұлғалардың мүдделеріне сәйкес Нотариат туралы Заңда және Қазақстан Республикасының басқа да заң актілерінде көзделген нотариаттық іс-әрекеттер жасауға;
- мәмілелердін, өтініштер мен басқа да құжаттардың жобаларын жасауға;
- құжаттардың көшірмелерін және олардың үзінділерін әзірлеуге;
- нотариатық іс-әрекеттер жасау мәселелері бойынша консультациялар беруге;
- жеке жене заңды тұлғалардан нотариаттық іс-әрекеттер жасауға қажетті құжаттар мен мәліметтер талап етуге;
- ғылыми, педагогтік және шығармашылық қызметпен айналысуға, соның ішінде жалдау шарты бойынша айналысута;
- техникалық сипаттары өзге де ақылы қызметтер көрсетуге құқылы.
Нотариус:
- Заңның және Қазақстан Республикасының нотариат қызметін реттейтін басқа да нормативтік-құқықтық актілерінің талаптарына сәйкес нотариаттық іс-әрекеттер жасауға;
- азаматтарға және заңды тұлғаларға құқықтар мен міндеттерді түсіндіруге, олардың заңды білмегендігі өздеріне зиян келтіруге пайдаланылуы мүмкін болмауы ушін, жасалған нотариаттық іс-әрекеттерінің салдарлары жөнінде ескертуге;
- кәсіптік қызметін жүзеге асыруға байланысты өзіне белгілі болған мәліметтерді құпия ұстауға;
- Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес келмейтін жағдайда нотариаттық іс-әрекеттер жасаудан бас тартуға;
- кәсіптік әдепті сақтауға;
- әділет органына және немесе нотариаттық палатаға өз іс-әрекеттеріне түскен шағымдар бойынша өзі жасаған нотариаттық іс-әрекетгер туралы мәліметтер, өзге құжаттар, ал кажет болған жағдайларда жеке тусініктемелер, оның ішінде кәсіптік әдеп талаптарын сақтамау мәселелері жөнінде түсініктемелер беруге міндетті.
Нотариустың:
- нотариаттық іс-әрекеттер жасаудан басқа кәсіпкерлік кызметпен айналысуға;
- шарттарды жасасу, өзгерту жене бұзу кезінде делдалдык қызмет көрсетуге;
- өкілді органға депутат болып сайланған жағдайда, нотариус міндеттерін орындауға құқығы жоқ.
Нотариаттық іс-әрекеттерге немесе оларды жасаудан бас тартуға түскен шағымдарды азаматтық іс жургізу зандарының нормаларына сәйкес соттар карайды.
Қазақстан Республикасы нотариусының нотариаттық іс әрекет жасау тәртібі
Осы Нұсқаулық "Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңымен белгіленген құзыреттер шегінде нотариаттық іс-әрекеттер жасауы кезінде мемлекеттік нотариустардың және жеке практикамен айналысатын нотариустардың (бұдан әрі - нотариустардың), сондай-ақ нотариаттық іс-әрекеттер жасауға уәкілдік берілген жергілікті атқарушы органдардың лауазымды адамдарының және консулдық міндетті атқарушы адамдардың Қазақстан Республикасы атынан нотариаттық іс-әрекеттер жасау тәртібін белгілейді.
Қазақстан Республикасының заң актілерімен нотариус жасайтын өзге де нотариаттық іс-әрекеттер көзделуі мүмкін. Нотариустың көмекшілері мен сынақтан өтушілері болуы мумкін. Нотариус сынақтан өтушісінің құқықтық жағдайы мен құзыреті Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекіткен Нотариустың сынактан өтушісі туралы ережемен белгіленеді. Нотариус көмекшісінің құқыктық жағдайы мен құзыреті нотариус пен көмекші арасындағы еңбек шартымен белгіленеді.
Нотариустың өз тегі, аты, әкесінің аты, сондай-ақ мемлекеттік нотариат кеңсесінің атауы (мемлекеттік нотариустың мөрі) не лицензиның нөмірі мен берілген куні (жекеше нотариустың мөрі) көрсетілген жеке мөрі, куәландыру жазбаларының мөртабандары және жеке бланкілері болады.
Нотариаттық іс жургізу Қазақстан Республикасының тіл туралы заңдарына сәйкес жургізіледі және Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекіткен Нотариаттық іс жургізу туралы нусқаулыққа сәйкес жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгілі бір нотариустың оның қызметінің аумағы шегінде нотариаттық іс-әрекет жасауы тиіс екендігі туралы осы Нұсқаулықта көзделгеннен басқа жағдайларда кез-келген нотариус Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында нотариаттық іс-әрекет жасай алады.
Нотариус қызметінің аумағы мынадай нотариаттық іс-әрекеттер жасаған кезде сақталады:
- мұралық мүлікті қорғауға шаралар колданғанда;
- мұраға құқық туралы куәліктер бергенде;
- жұбайлардын және ортақ бірлескен меншік құқығындағы мүлкі бар өзге де адамдардың ортақ мүліктегі үлеске меншік құқығы туралы куәліктер бергенде;
- тіркеуге жататын жылжымайтын мүліктерді иеліктен алу жене кепілге салу туралы құжаттарды куәландырғанда;
- тұрғын үй құрылысы туралы шарттарды куәландырғанда.
Нотариаттық іс-әрекеттер нотариаттық кеңсенің үй-жайына, үй-жайдан тыс жерлерде де жасалуы мумкін. Егер нотариаттық іс-әрекеттер нотариат кеңсесі үй-жайынан тыс жерлерде жасалса, онда құжаттары куәландыру жазбасында және нотариаттық іс-әрекеттерді тіркеуге арналған тізілімде нотариаттық іс-әрекеттер жасалған орынның мекен-жайы және уақыты көрсетіле отырып жазылады.
Нотариаттық іс-әрекеттер бұл үшін барлық қажетті құжаттар табыс етіліп, мемлекеттік нотариус нотариаттық іс-әрекеттер жасаған жағдайда мемлекеттік баж салығы төленген не жекеше нотариустың нотариаттық іс-әрекеттеріне ақы төленген күні жасалады.
Нотариаттық іс-әрекеттерді жасау мынадай негіздер бойынша:
1)жеке жене заңды тұлғалардан қосымша мәліметтерді талап ету қажет болғанда;
2) құжаттарды сараптамаға жібергенде;
3)басқа бір мүдделі адам куәландырмақшы болған құқықты немесе фактіні сотта даулаушы мүдделі адамның жазбаша өтініші бойынша кейінге қалдырылуы мүмкін. Бұл ретте нотариус қабылданған өтінішке оның қабылданған күні және өтініш беруші адамның жеке басын анықтағаны, сондай-ақ өтініш берген адамға сотқа жүгіну тәртібі мен мерзімін түсіндіргені жөнінде белгі соғады.
Нотариаттық іс-әрекет жасауды кейінге қалдыру туралы қаулы шыққан күннен бастап бір айдан аспайтын мерзімге кейінге қалдырылуы мумкін ("Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 41-бабының 2-тармағы).
Егер осы мерзімнің ішінде соттан арыздың түскені туралы жазбаша хабарлама алынбаса нотариаттық іс-әрекет жасалуға тиіс.
Басқа бір мудделі адам куәландыруды өтінген құқық пен фактіні даулаушы мүдделі адамның өтінішнін түскені туралы соттан жазбаша хабар алынған жағдайда, нотариаттық іс-әрекеттер жасау сот істі шешкенге дейін тоқтатыла тұрады ("Нотариат туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 41-бабының 4-тармағы).
Нотариус нотариаттық іс-әрекет жасаған кезде нотариаттық іс-әрекет жасауды өтінген азаматтың, оның өкілінің немесе заңды тұлға өкілінің жеке басын анықтайды.
Қазақстан Республикасы азаматының жеке басын анықтау Қазақстан Республикасы ішкі істер органдары берген Қазақстан Республикасы азаматының төл құжаты немесе жеке куәлігі бойынша жургізіледі .
16 жаска дейінгі кәметелке толмағандардың жеке басын ата-анасы (асырап алушылар) кәмелетке толмағандардың тууы туралы куәлігінің негізінде анықтайды. Кемелетке толмағандардың жеке басы кәмелетке толмағандардың өздері ұсынған тиісті құжаттармен анықталады. Бұған қоса 14 жасқа дейінгі кәмелетке толмағандардың жеке басын анықтау және басқа да заңды өкілдер (қамқоршылар) арқылы жүзеге асырылады.
Егер осы мерзімнің ішінде соттан арыздын түскені туралы жазбаша хабарлама алынбаса нотариаттық іс-әрекет жасалуға тиіс.
Әскери қызметшілердің жеке басы әскери белідер мен әскери мекемелердің командованиелері беретін әскери қызметшілердің жеке куәлігінің немесе әскери билетінің негізінде анықталады.
Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын азаматтығы жоқ адамның жеке басы Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының тұратын жері бойынша тіркелгені туралы белгі соғылған куәлігі бойынша анықталады.
Қазақстан Республикасының аумағына уакытша келген азаматтығы жоқ адамның жеке басы оның тұратын елінің құзыретті органдары берген және белгіленген тәртіпте Қазақстан Республикасының ішкі істер бөлімдерінде тіркелген, оның жеке басын куәландыратын жарамды құжаты бойынша анықталады. Қазақстан Республикасында тұракты тұратын шетел азаматының жеке басы жарамды ұлттық төлқұжаты мен Қазақстан Республикасында қонстануға арналған уақытша ықтияр хат бойынша анықталады.
Қазақстан Республикасының аумағына уақытша келген шетел азаматының жеке басы белгіленген тәртіппен тіркелген жарамды ұлттық төлқұжаты бойынша немесе оны ауыстыратын құжат бойынша анықталады.
Нотариаттық іс-әрекеттерді жасаудың ережелері
Мәмілелерді куәландыруда және кейбір нотариаттық іс-әрекеттерді жасауда мәмілеге қатысушылар мен нотариатық іс-әрекет жасауға тілек білдірген басқа адамдардың койылған колдарының түпнұсқалығы тексеріледі.
Мәмілелерді куәландырғанда азаматардың әрекет қабілеттілігі және мәмілелерге қатысушы заңды тулғалардың нотариатық іс-әрекет жасау сәтіндегі құқық қабілеттілігі тексеріледі. Өкілмен мәміле жасау жағдайында оның өкілеттіліп тексереді.
Жеке тұлғаның әрекет қабілеттілігі жеке басты куәландыратын құжатта көрсетілген жасы бойынша, сондай-ақ нотариуспен әнгімелесудің барысында аныкталады.
Мәмілеге қатысушылардың кейбірінін жүйке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігі салдарынан өз әрекеттерінің мәнін тусіне алмауы немесе өзін-өзі билей алмауы немесе спирт ішімдіктеріне немесе есірткі заттарға салыну салдарынан өзінін отбасын материалдық жағынан ауыр жағдайға ұшырататыны нотариустың болжамына негіз болса, ал адамның әрекет қабілеттілігі жоқ немесе ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz