Азаматтарға үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің шетелдік тәжірибесі
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Қарағанды жоғарғы Bolashaq колледжі
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні: Әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж адамдардың бос уақытын ұйымдастыру әдістері мен нысаны
Әлеуметтік қызмет: Үйде әлеуметтік қызмет көрсету
Орындаған: Иманбаева К.М. ӘЖ 21-1
Ғылыми жетекші: Сәбитова С.Б.
Тіркеу номері_____________
Бағасы___________________
Қолы____________________
Қарағанды 2024 ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ____________________________ ___________________________________ _3
I. Үйде әлеуметтік қызмет көрсету принциптері
1.1 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету түсінігі, стандарттары және ерекшеліктері____6
1.2 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету жағдайында мемлекеттік қағидалар
1.3 Үйде қызмет көрсету жағдайында әлеуметтік қызметкерлер ұсынатын қызметтер
ІІ.
2.1 Азаматтарға үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің шетелдік тәжірибесі_________________________ ___________________________________ __
ҚОРЫТЫНДЫ__________________________ _______________________________19
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ_____________________________ ___22
ҚОСЫМША____________________________ _______________________________24
КІРІСПЕ
Әлеуметтік қызмет қажеттілігі адамзат қоғамының пайда болуымен бір мезгілде пайда болды. Кез келген қоғамда, оның экономикалық және саяси құрылымына қарамастан, өз күштерінен тыс табиғи себептерге байланысты өмір сүру көзіне ие бола алмайтын адамдар әрқашан болады. Бұл адамдарға ең алдымен балалар мен қарт адамдар жатады. Сонымен қатар, мүгедектер қатарына денсаулығының бұзылуына байланысты уақытша немесе тұрақты еңбек ету қабілетінен айырылған кез келген адам қосыла алады. Қоғам дамып, әлеуметтік байланыстар күрделене түскен сайын адамның әлеуметтік көмекке мұқтаж болуының себептеріне жұмыссыздықты, инфляцияны және кедейлікті тудыратын қоғамда қалыптасқан экономикалық қатынастардың сипатымен анықталатын себептер жатады.
Курстық жұмыстың мақсаты - үйде әлеуметтік қызмет көрсету адамның таныс ортасы мен тұрғылықты жерін сақтай отырып, өмір сүру жағдайын жақсарту. Сондай-ақ мұндай қызметтердің нәтижесі қызметке жүгінген адамның тұрмыс жағдайын жақсартуды қарастырады.
Курстық жұмыстың міндеті - қызмет көрсетілетін адамдардың үйреншікті әлеуметтік ортада болуына қолайлы жағдайлар туғызу, гигиеналық талаптарға сәйкес өмір сүру жағдайларына қолдау жасау, әлеуметтік қызметтерді көрсетудің мемлекеттік стандарттарына сәйкес әлеуметтік қызметтер көрсету және оңалту іс-шараларын жүргізу,Қазақстанда үйде әлеуметтік қызмет көрсету саласын жұмыс барысында қарастыру.
Курстық жұмыстың өзектілігі - әлеуметтік қызмет көрсету саласындағы әлеуметтік осал топтарды қорғау және нақты мұқтаждығын қанағаттандыруға бағытталған мемлекеттік бағдарлама қызметтері. Халықты әлеуметтік қорғау саласында үйде қызметтер көрсету жағдайда арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты (бұдан әрі - Стандарт) Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабының 2) тармақшасына сәйкес қызметті қамтамасыз ету.
Курстық жұмыстын құрылымы- Кіріспеден, екі бөлімнен, 3 тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінентұрады.
Курстық жұмыстын көлемі- 24 бет.
Мүгедек азаматтарға әлеуметтік қызмет көрсету мәселелері білімнің көптеген салаларындағы ғылыми зерттеулердің де, кез келген мемлекеттің саясатының да назарында болды. Бұл мәселе бүгінгі таңда ерекше өзекті болып табылады, өйткені мемлекеттік жүйелердің жұмыс істеуі үшін заманауи жағдайлар әлеуметтік басымдықтарға негізделген. Әлеуметтік мемлекет ұғымы халықаралық стандарттар каталогына ресми түрде енгізілді және барлық дерлік құқықтық жүйелердің құқықтық лексикасында кеңінен қолданылады.
Сонымен қатар, халықты әлеуметтік қорғау шеңберінде жүзеге асырылатын мемлекеттердің әлеуметтік саясатының негізгі сипаттамаларын құрайтын дәл осы. Бүгінгі күні мұндай мемлекеттік мәртебені жариялау елдің экономикалық дамуының жеткілікті жоғары деңгейін ғана емес, сонымен қатар саяси жүйедегі демократияның жоғары деңгейін, саяси күштер арасында салауатты ымыраға ие қарым-қатынастардың болуын және халықты әлеуметтік қорғаудың жоғары деңгейін білдіреді. азаматтардың, әсіресе әлеуметтік жағынан осал топтардың. Осыған байланысты мұндай азаматтарға әлеуметтік қызмет көрсету мемлекеттің жарияланған мәртебелік қағидаттарының және конституциялық кепілдіктердің шынайылығын немесе жалғандығын айқындайтын негізгі көрсеткіш ретінде әрекет етеді.
Әлеуметтік қызмет көрсетудің түсінігі мен құқықтық табиғатын зерттеу саласындағы қазіргі ғылыми теориялар білім беру, медициналық қызмет, әлеуметтік қамсыздандыру және т.б. және бүкіл халықтың немесе белгілі бір әлеуметтік топтардың пәндік құрамын қоса алғанда, пәндік реттеумен алдын ала анықталған олардың әртүрлілігіне негізделген. Қ.Р. Тұңғыш Президенті Қазақстанның бәсекеге барынша қабілетті елдердің біріне айналу стратегиясы атты Қазақстан халқына Жолдауында айқындалған Қазақстанның стратегиялық саясаты халықтың әлсіз және әлеуметтік осал топтарын қорғауды басым бағыт ретінде белгілегендіктен әлем негізгі тобы мүгедек азаматтар болып табылатын берілген пәндік құрамға ерекше тоқталуды мүмкін деп санаймыз (Астана, 2006 ж. 1 наурыз).
Қызмет термині көбінесе азаматтық құқықта және әлеуметтік қамсыздандыру құқығында кездеседі. Дегенмен, қызмет көрсету терминінің ішінде басқа терминологиялық категорияны қолдану жиі кездеседі. Заңнамада техникалық қызмет көрсету және қызмет көрсету санаттары синонимдер ретінде жиі қолданылады. Осылайша, жиі бір термин екіншісімен ауыстырылады. Бұл, әсіресе, әлеуметтік қызмет ғылыми-құқықтық категориясы, әдетте, ақшалай көмек көрсету шеңберінен, яғни шығындар теориясынан шығып, адамдардың өмір сүруіне қажетті барлық материалдық игіліктерді қамтитын әлеуметтік қамсыздандырудың құқықтық қатынастарында жиі кездеседі: тамақ, киім, баспана, т.б.
I. ҮЙДЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ПРИНЦИПТЕРІ
1.1 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету түсінігі, стандарттары және ерекшеліктері
Әлеуметтік жұмыс - бұл қызметтің ерекше түрі, оның мақсаты жеке адамдардың, сондай-ақ халықтың әртүрлі топтарының әлеуметтік кепілдік берілген мүдделері мен қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады. Әлеуметтік жұмыс әдістері деп мақсатқа жету немесе белгілі бір мәселені шешу үшін әдістер, әдістер мен операциялар жиынтығы түсініледі. Қазақстан Республикасында әлеуметтік қызмет көрсету бірнеше бағдарламалары бар соның ішінде, қиын өмірлік жағдайға тап болған адамдарға (отбасыларға) үйде әлеуметтік қызметтер көрсетіледі. Бұл ауру, жарақат, жас немесе мүгедектікке байланысты өзін-өзі күту, өздігінен қозғалу және өмірдің негізгі қажеттіліктерін қамтамасыз ету қабілетінен толық немесе ішінара айырылған адамдар болуы мүмкін.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 28 мамырда №197 бұйрығымен Арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсету саласындағы мемлекеттік қызметтер көрсету қағидаларын бекіту туралы 2-қосымшаға сәйкес "Үйде күтім көрсету жағдайында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге құжаттар ресімдеу" мемлекеттiк қызмет көрсету қағидасының 2-қосымшасын басшылыққа алып үйде әлеуметтік қызмет көрсетіледі.
Бұл заңнамаға сәйкес үйде әлеуметтік қызметтерді алу үшін өтініш жіберілуі қажет. Азаматтың (оның заңды өкілінің) жазбаша немесе электрондық нысанда берген өтініші не оның мүддесіне азаматтардың, мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының әлеуметтік қызметтер көрсетуге өтініші үйде әлеуметтік қызмет көрсету туралы мәселені қарау үшін негіз болып табылады. (бұдан әрі - өтініш) азаматтарды әлеуметтік қызметтерге мұқтаж деп тану немесе әлеуметтік қызметтер көрсетуден бас тарту туралы шешім қабылдауға уәкілетті тұрғылықты (тұратын) жері бойынша халықты әлеуметтік қорғау органына, әлеуметтік көмек көрсетудің жеке бағдарламасын жасау; әлеуметтік қызметтер (бұдан әрі - халықты әлеуметтік қорғау органы).
Өтінішке келесі құжаттар қоса беріледі:
1) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі (төлқұжат; 14 жасқа дейінгі баланың туу туралы куәлігі; шетел азаматы үшін тұруға ықтиярхат; бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдар үшін - бас бостандығынан айыру орындарынан босатылғаны туралы анықтама; басқа да Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке басын куәландыратын құжаттарда берілген заң).
Өтінішті әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж азаматтың қорғаншысы немесе қамқоршысы берген жағдайда қорғаншы немесе қамқоршы тағайындау туралы қорғаншы және қамқоршы органның құқықтық актісінің (қаулысының, өкімінің, нұсқауының) көшірмесі қосымша табыс етіледі;
2) медициналық ұйымның медициналық комиссиясының медициналық қарсы көрсетілімдер тізбесіне енгізілген аурулардың болуы (болмауы) туралы қорытындысы.
Азаматтарды үйде әлеуметтік қызметке қабылдауға медициналық қарсы көрсетілімдер:
-- культурамен расталған бактериялық изоляциясы бар кез келген мүшелер мен жүйелердің туберкулезі;
- алапес;
- көп мөлшерде бөлінумен жүретін қатерлі ісіктер;
- ауыр тұрақты немесе жиі асқынатын ауырсыну көріністері бар созылмалы және ұзаққа созылған психикалық бұзылулар;
- жиі ұстамалары бар эпилепсия;
- өкпенің гангрена және некрозы, өкпе абсцессі;
- трахеостомия, нәжіс және зәр шығару фистулалары, өмір бойы нефростомия, қуық стомасы (несеп шығару жолдарына реконструктивтік операция жасау және стоманы жабу мүмкін болмаса), түзетілмейтін хирургиялық зәр шығаруды ұстамау, табиғи емес анус (егер үздіксіздігін қалпына келтіру мүмкін болмаса) асқазан-ішек жолдары);
-- тыныс алу, шайнау және жұту функциялары бұзылған бет пен бас сүйегінің ақаулары;
- көптеген бөртпелермен және көп мөлшерде бөлінетін ауыр созылмалы тері аурулары;
- аяқ-қолдың гангренасымен асқынған аурулар;
- өте жұқпалы жұқпалы аурулар (қызылша, қызамық, эпидемиялық паротит, менингококк инфекциясы, желшешек, тұмау), ішек этиологиясынан туындаған инфекциялар, сондай-ақ этиологиясы белгісіз қызбалар;
3) медициналық ұйымның медициналық комиссиясының азаматтың өзiн-өзi күту мүмкiндiгiн iшiнара немесе толық жоғалтуы және тұрақты сырттан қарау қажеттiлiгi туралы қорытындысы;
4) әлеуметтік қызмет көрсетуге өтініш берген айдың алдындағы соңғы күнтізбелік он екі айдағы табысы туралы мәліметтер (отбасының жан басына шаққандағы орташа табысын және (немесе) жалғыз басты азаматтың тегін әлеуметтік қызметтерді көрсеткені үшін табысын есептеу үшін) ;
5) тұрғын үй шаруашылығын басқару жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымнан азаматтың тұрғын үйінің болуы туралы отбасының құрамы, азаматпен туыстық қатынасы туралы анықтама (үй кітапшасынан үзінді);
Құжаттар түпнұсқада немесе нотариалды куәландырылған көшірмелерде ұсынылуы тиіс.
Үйде әлеуметтік қызметті алатын азаматтар санатына жатады:
1) психоневрологиялық ауытқулары бар 1,5 жастан 18 жасқа дейінгі мүгедек- балалар (балалар);
2) тірек-қимыл аппараты бұзылған 1,5 жастан 18 жасқа дейінгі мүгедек балалар (тірек-қимыл жүйесі бұзылған балалар);
3) психоневрологиялық аурулары бар 18 жастан асқан мүгедектер (18 жастан асқан адамдар);
4) бірінші және екінші топтағы мүгедектер (мүгедектер);
5) егде жасына байланысты өзіне қызметтер көрсетуге мүмкіндігі жоқ адамдар (бұдан әрі - тартар).
Сонымен қатар, бірінші және екінші топтағы мүгедектер мен өздеріне қызметтер көрсетуге мүмкіндігі жоқ және денсаулық жағдайы бойынша үйде күту жағдайында арнайы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж қарт адамдарға 2011 жылғы 26 желтоқсандағы "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес егер өздерінің ата-аналарын, жұбайын (зайыбын) асырап-бағуға және оларға қамқорлық жасауға міндетті еңбек етуге қабілетті кәмелетке толған балалары, жұбайы (зайыбы) жоқ немесе объективті себептер бойынша (бірінші, екінші топтағы мүгедектігінің, онкологиялық, психикалық ауруларының болуына, бас бостандығынан айыру орындарында отыруына, психикалық денсаулық орталығында есепте тұруына немесе елден тыс жерге тұрақты тұруға кетуіне, қосымша жұбайы (зайыбы) үшін - егде жаста болуына байланысты) оларды тұрақты көмекпен және күтіммен қамтамасыз етпейтін еңбек етуге қабілетті кәмелетке толған балалары, жұбайы (зайыбы) бар, өзіне-өзі қызмет көрсете алмайтын және денсаулық жағдайына байланысты стационарлық жағдайда арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж мүгедектер болса арнайы әлеуметтік көмек көрсетіледі.
Балалар, тірек-қимыл жүйесі бұзылған балалар, 18 жастан асқан адамдар, мүгедектер және ерекше әлеуметтік қызметке мұқтаж және бір отбасында тұратын қарт адамдар жеке тұлғалар болып саналады.
1.2 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету жағдайында мемлекеттік қағидалар
Бұл теорияны әлеуметтік қамсыздандыру мәселелерімен айналысатын кеңестік заңгер ғалымдардың көпшілігі ұстанды. Осылайша, қызмет көрсету құқығы, қызмет көрсету секторы және қызмет көрсету секторы ұғымдарын ғылыми тұрғыдан ажырату қажеттілігі айқын туындайды. Профессор Н.А. Баринов осы мәселені зерттей келе, қызмет көрсету саласы азаматтардың материалдық және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында осындай қызметтерді ұсынатын және оларды тұтынушыға жеткізетін адамдардың қызмет саласы деп есептеді. қызмет көрсету саласы сатып алу-сату, тұрғын үй-жайларды жалға беру және т.б. азаматтық-құқықтық қатынастары. Бұл ретте экономикалық категория бола отырып, қызмет көрсету термині олардың дәстүрлі мағынасында қызмет көрсетуді ғана емес, сонымен бірге жұмыстың жекелеген түрлерін де қамтиды. Бұл мәселе бойынша қызықты зерттеуді Е.Д. Шешениннің пайымдауынша, қызмет көрсету саласы қызмет көрсету саласына ұқсамайды, өйткені біріншісі адамның қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған экономикалық қатынастарды ғана қамтиды, ал қызмет көрсету барлық салаларды, соның ішінде рухани және материалды қамтиды.
Н.В. онымен келіседі. Путило, мемлекет кепілдік берген мамандандырылған қызмет көрсету секторы призмасы арқылы әлеуметтік қызметтерді ұсынады. Бұл ретте мемлекетке, оның ішінде қызмет көрсету саласының жай-күйі үшін жауапкершілігі шеңберінде ерекше рөл беріледі. Алайда, қызмет көрсету құқығы ұғымының өзі дербес құқықтық категория ретінде Қазақстан Республикасының заңнамасында көрсетілмеген. Біздің көзқарасымыз бойынша, талданған санаттар әртүрлі құқықтық жүктерді көтереді. Қызмет көрсету түсінігі әлдеқайда кең және қажеттіліктерді қанағаттандырудың жан-жақты жиынтығын қамтиды, оның ішінде материалдық, әлеуметтік-мәдени, рухани, мүліктік, коммуналдық және тұрмыстық қажеттіліктер және т.б. Қызметтің өзі екіұшты болып табылады және көбінесе біртұтас спектр ретінде ұсынылады. Осыған байланысты ХХ ғасырда құн және ақша қатынастары тұрғысынан ұсынылған теориялар қызықты. Мысалы, әлеуметтік нарықтық экономика теориясы. Оның авторы В.Г. Головин әлеуметтік қызмет түрлерін жіктеуде қолданылатын әлеуметтік-психологиялық артықшылық терминін енгізеді. Қазіргі уақытта сіз осы тақырып бойынша өте ерекше ғылыми әзірлемелерді таба аласыз. Мысалы, кейбір тұжырымдар әлеуметтік инженерияда да кездеседі, ол машиналар мен машина жүйелерін жобалауда адамның қажеттіліктерін есепке алуды қарастырады.
Әлеуметтік қызмет түсінігіне әртүрлі елдердің заңнамасында әртүрлі маңызды сипаттамалар енгізілген. Мысалы, Финляндияда Әлеуметтік қызметтер туралы заң (1982) оны әлеуметтік қамсыздандыруды нығайтуға және жеке адамның, отбасының дамуына ықпал етуге арналған әлеуметтік қызметтердің, өмір сүруді қамтамасыз етудің, әлеуметтік жәрдемақылардың және соған байланысты қызметтердің жиынтығы деп анықтайды қоғам.
Әлеуметтік қамсыздандыру заңнамасына қатысты әлеуметтік қызметтер, әдетте, әлеуметтік қалпына келтіру функцияларын жүзеге асыру мақсатында мүгедек азаматтарға оңалту шаралары шеңберінде қызмет көрсету мәселесіне келіп тіреледі. Көбінесе бұл құқық саласының өзі әлеуметтік қызметтерге қатысты құқықтық қатынастар түрінде беріледі. Бірқатар ғалымдардың пікірінше, қазіргі жағдайда әлеуметтік қызмет әлеуметтік жұмыс саласының бірі және әлеуметтік қызметтің осы түрінің ұйымдық нысаны ретінде әрекет етеді, ол бейімделуге бағытталған әлеуметтік гуманистік қызметтің белгілі бір әдістерінің жүйесі ретінде қарастырылады, әлеуметтік жеке адамды, отбасын немесе адам қоғамын оңалту. Р.Баркердің Әлеуметтік жұмыс сөздігінде әлеуметтік қызмет басқаларға тәуелді адамдарға (өзіне-өзі қамқорлық жасай алмайтындарға) олардың қалыпты дамуы үшін қажетті қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін адамдарға нақты әлеуметтік қызметтерді көрсету.
1.2 Азаматтарға үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің шетелдік тәжірибесі
Әлеуметтік қызметтер тек қызметтер контекстінде көрсетіледі. Сонымен, әлеуметтанудың үлкен түсіндірме сөздігінде әлеуметтік қамсыздандыру мен қызметтерді әлеуметтік саясатта көзделген қызметтерге құқықты құқықтық қамтамасыз ету, ал өмір сүру деңгейін өмір сапасына теңестірілген материалдық әл-ауқат деңгейі ретінде анықтайды. Осыған ұқсас түсіндірме кейбір түсіндірме сөздіктерде берілген.Бұл дәл осындай көзқарас БҰҰ-ның 2000 жылғы Адам дамуы туралы баяндамасында көрсетілген, онда негізгі әлеуметтік қызметтерге бюджеттік қаражатты ұлғайту және әділетті бөлусіз әлеуметтік құқықтарды жүзеге асыру мүмкін емес деп атап көрсетілген. Яғни, қамтамасыз ету мен қызмет көрсетуді біртұтас терминологиялық құқықтық категория - қызметтер біріктіреді .Әлеуметтік жұмысқа арналған еңбектердің көпшілігінде дәл осындай түсіндірме берілген. Мысалы, Е.И.Холостова олардың нақты бөлінуін ескере отырып, әлеуметтік қызмет сипаттамаларының өзіндік жіктеуішін ұсынады.
Әлеуметтік қызметтер ақшалай міндеттеме түрінде көрсетіледі. Сонымен, үлкен экономикалық сөздікте бұл термин несиені өтеуге немесе қандай да бір міндеттемені орындауға кепілдік қызметін атқаратын бағалы қағаздар мен тауарлар түріндегі кепіл ретінде түсіндіріледі. Ақшамен қамтамасыз ету ақша айналымының тұрақтылығына ықпал ететін және ақша айналымының объективті экономикалық заңына сәйкес ақшаны пайдалануды қамтамасыз ететін материалдық жағдайлардың жиынтығы ретінде ұсынылады, оның ішінде банктік қызметтер.
Кейбір жағдайларда әлеуметтік (материалдық қызметтер) жеке адамдарға, топтарға немесе қауымдастықтарға олардың әлеуметтік қызмет ету қабілетін нығайту немесе қалпына келтіру немесе олар үшін оңтайлы әлеуметтік жағдайлар жасау үшін кәсіби және ерікті көмек түрінде көрсетіледі. Яғни, материалдық қамтамасыз ету әлеуметтік қызмет ретінде қарастырылады.
Әлеуметтік қызметтерді қызмет көрсету призмасы арқылы немесе қызметтің белгілі бір түрі ретінде негіздейтін басқа да көзқарастар бар. Бұл бағытта экономикалық ғылыми әзірлемелер ерекше орын алады.
Заңгерлер арасында да ортақ көзқарас жоқ. Мысалы, профессор В.С. Андреев әлеуметтік қамсыздандыруды қызмет көрсету призмасы арқылы көрсетеді, бұл қажетті өнімнің әлеуметтендірілген бөлігін және артық өнімнің бір бөлігін бөлу процесінде пайда болатын, еңбекке жарамсыз мүшелерінің қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған экономикалық қатынастардың жиынтығы деп атап көрсетеді. қоғам (зейнетақылар, жәрдемақылар, тегін қызметтер, жәрдемақылар мен субсидиялар түрінде) және халыққа медициналық көмек көрсету. Әлеуметтік қамсыздандыру, деп атап өтті ол, өндіріске қатысушыларға еңбекке қабілетті жастағы балаларын қамтамасыз етуге, еңбекке уақытша жарамсыздық кезеңінде және мүгедектікке немесе кәрілікке байланысты еңбекке қабілеттілігін жоғалтқан жағдайда жұмыскерлерді қамтамасыз етуге кепілдік беретін ұдайы өндіріс процесінің органикалық элементі.
Оның үстіне ол өз шығармаларының көпшілігінде қызмет терминіне басымдық берді. Атап айтқанда, әлеуметтік қамсыздандыру құқығына анықтама бере отырып, ол қартайған және мүгедектігі бар азаматтарға қызмет көрсету үшін мемлекет жүзеге асыратын және қолдайтын әлеуметтік-экономикалық шаралар жүйесі деп жазды. Қамтамасыз ету, техникалық қызмет көрсету және қызмет көрсету ұғымдарының біртектілік принципін басқа да белгілі заңгер ғалымдар ұсынады.Стандартты емес көзқарасты Д.А. Никонов пен А.В. Стремоухов әлеуметтік қызметтерді тектер мен түрлер бойынша жіктеудің өз нұсқасын ұсынып (тек өз кезегінде тап пен топқа, ал түр кіші топқа бөлінеді). Бұл ретте олар әлеуметтік қамсыздандыруды, қызмет көрсетуді және материалдық қамтамасыз етуді жеке санатқа жатқызады.
Әлеуметтік қамсыздандырудың заманауи критерийлерін (ерекшеліктерін) талдау барысында қауіпсіздік қатынастарының бірлігі туралы пікірді М.О. Буянова, С.И. Кобзева және З.А. Кондратьева. Қызмет көрсету нысандарын олар: қауіпсіздікті қамтамасыз ету шарттары бойынша атайды. Біз талдап отырған тақырып бойынша құнды ғылыми тұжырымдар да Әлеуметтік сақтандыру институтының зерттеуі аясында берілген. Сонымен, Е.И. Родионова әлеуметтік сақтандыруды материалдық қамтамасыз етудің және мәдени-тұрмыстық қызметтің алуан түрлерін қамтитын қызмет көрсету жүйесі ретінде ұсынады. В.В. Караваев әлеуметтік сақтандыруды сипаттай отырып, бұл азаматтарды материалдық қамтамасыз ету мен қызмет көрсетудің жалпы жүйесінде маңызды орын алатын азаматтарды материалдық қамтамасыз ету нысандарының бірі деп жазды.
Қызықты және дұрыс, біздің ойымызша, Е.Г. Тучкова өзінің диссертациялық жұмысында егде жастағы азаматтарға әлеуметтік қызмет көрсетудің кейбір аспектілеріне талдау жасаған. Атап айтқанда, ол сервистік қызмет көрсету кешені екенін атап өтеді. Әлеуметтік қызметтер мемлекеттік әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің объективті қажетті элементі болып табылады, оның өзіндік мақсаттары мен мазмұны бар. Оның мақсаты - қоғам есебінен қарапайым емес, нақты қажеттіліктерді толық немесе ішінара қанағаттандыруды қамтамасыз ету. Әлеуметтік қызметтердің мазмұны - бұл егде жастағы адамдар мен мүгедектерге әлеуметтік көмектің сол немесе басқа түрін алуға заңды құқықтарын жүзеге асыру мақсатында көрсетілетін қызметтердің сәйкес жиынтығы. Ол қызмет көрсету саласымен үйлесімді үйлесуі керек. Экономикалық, әлеуметтік және құқықтық аспектілері бар күрделі құбылыс ретінде әлеуметтік қызметтер өмірді қалыпты қамтамасыз ету үшін қажетті әлеуметтік көмектің негізгі түрлерін қамтиды. Талдау барысында материалдық төлемдердің қызметке кірмейтіні анықталды. Бұл мәселе бойынша ғылыми зерттеулерде заңгерлермен көзқарастардың бірлігін кейбір академик экономистер де қарастырып отырған ұғымдарды біріктіреді. Сонымен, Н.В. Михайлова қамтамасыз ету және қызмет көрсету терминдерінің арақатынасын және олардың әлеуметтік қамсыздандыру нысандарымен байланысын зерттей отырып, әлеуметтік-экономикалық саладағы экономикалық теория тұрғысынан материалдық субстанцияның маңыздылығы бар екенін көрсетеді. белгілі бір экономикалық қатынастардың өмір сүру формасы. Жалпы философиялық интерпретацияда форма ол арқылы мазмұнның сыртқы көрінісі, салыстырмалы тұрақтылығы, мазмұн элементтері мен олардың өзара әрекеттестігі арасындағы байланыстың анықтығы ретінде анықталады. Осыған сүйене отырып, автор әлеуметтік қамсыздандыру нысаны категориясын қоғамның еңбекке жарамсыз мүшелерінің қажеттіліктерін бөлу және тұтыну тәсілі ретінде қарастыруға болады, ал әлеуметтік қамсыздандыру нысандарының өзіндік ерекшеліктері бар деп тұжырымдайды. Бұдан, біздің көзқарасымыз бойынша, қамтамасыз ету және қызмет көрсету әлеуметтік (материалдық) қауіпсіздіктің негізгі құрамдас бөліктері ретінде оның ұсынғаны шығады.
Әлеуметтік сақтандыру Германияның әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінде маңызды рөл атқарып келеді. Ақшалай төлемдер, әдетте, жарналармен, яғни табыс деңгейіне тығыз байланысты. Жұмысшылар мен жұмыс берушілер әдетте бірдей жарналар жасайды. Өзін-өзі басқару (Selbstverwaltung) қағидасына сәйкес мемлекет жәрдемақы төлеуге тікелей қатыспайды: олар әлеуметтік сақтандыру жүйесі арқылы төленеді. Бұл схемалардың басқару органдарына жұмыс берушілер мен сақтандырылған тұлғалардың өкілдері, ал жұмыссыздықтан сақтандыру жағдайында мемлекет кіреді. Көп жағдайда бұл топтардың әрқайсысы бірдей басқару органдарында өкілдік етеді. Әрбір салада әртүрлі кәсіптегі жұмысшылар мен қызметкерлерді қамтитын әлеуметтік сақтандырудың орасан зор саны бар. Дегенмен, жәрдемақы мөлшерінің дифференциациясы әдетте шамалы.
Зейнетақы жүйесінен кәрілік, мүгедектік және асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы төленеді, ол жұмысшылардың әртүрлі санаттарын қамтитын бірнеше схемаларды қамтиды. Сонымен қатар, жәрдемақы мөлшері іс жүзінде жоқ бір-бірінен ерекшеленеді. Мемлекеттік қызметшілердің шағын тобын және арнайы схемалары бар бірқатар басқа санаттарды қоспағанда, зейнетақымен қамсыздандыруға қатысу жұмысшылардың көпшілігі үшін міндетті болып табылады.
Отбасы мен балалар жәрдемақысы жалпы салықтар арқылы қаржыландырылады. Ең маңызды жеңілдіктерді де салық органдары төлейді. Жақында балалар жәрдемақысы түрінде төленетін салық жеңілдіктеріне айналдырылды
егер ата-аналардың төлеген салықтары осы салық жеңілдіктерін пайдалану үшін жеткіліксіз болса, теріс табыс салығы. Конституцияда бекітілген отбасы мен некені қорғау қағидасына сәйкес ерлі-зайыптылардың бірігіп салық салуы олардың бала күтімі жөніндегі міндеттеріне қарамастан, олардың бірі жұмыс істемейтін немесе екіншісінен әлдеқайда ... жалғасы
Қарағанды жоғарғы Bolashaq колледжі
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні: Әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж адамдардың бос уақытын ұйымдастыру әдістері мен нысаны
Әлеуметтік қызмет: Үйде әлеуметтік қызмет көрсету
Орындаған: Иманбаева К.М. ӘЖ 21-1
Ғылыми жетекші: Сәбитова С.Б.
Тіркеу номері_____________
Бағасы___________________
Қолы____________________
Қарағанды 2024 ж.
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ____________________________ ___________________________________ _3
I. Үйде әлеуметтік қызмет көрсету принциптері
1.1 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету түсінігі, стандарттары және ерекшеліктері____6
1.2 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету жағдайында мемлекеттік қағидалар
1.3 Үйде қызмет көрсету жағдайында әлеуметтік қызметкерлер ұсынатын қызметтер
ІІ.
2.1 Азаматтарға үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің шетелдік тәжірибесі_________________________ ___________________________________ __
ҚОРЫТЫНДЫ__________________________ _______________________________19
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ_____________________________ ___22
ҚОСЫМША____________________________ _______________________________24
КІРІСПЕ
Әлеуметтік қызмет қажеттілігі адамзат қоғамының пайда болуымен бір мезгілде пайда болды. Кез келген қоғамда, оның экономикалық және саяси құрылымына қарамастан, өз күштерінен тыс табиғи себептерге байланысты өмір сүру көзіне ие бола алмайтын адамдар әрқашан болады. Бұл адамдарға ең алдымен балалар мен қарт адамдар жатады. Сонымен қатар, мүгедектер қатарына денсаулығының бұзылуына байланысты уақытша немесе тұрақты еңбек ету қабілетінен айырылған кез келген адам қосыла алады. Қоғам дамып, әлеуметтік байланыстар күрделене түскен сайын адамның әлеуметтік көмекке мұқтаж болуының себептеріне жұмыссыздықты, инфляцияны және кедейлікті тудыратын қоғамда қалыптасқан экономикалық қатынастардың сипатымен анықталатын себептер жатады.
Курстық жұмыстың мақсаты - үйде әлеуметтік қызмет көрсету адамның таныс ортасы мен тұрғылықты жерін сақтай отырып, өмір сүру жағдайын жақсарту. Сондай-ақ мұндай қызметтердің нәтижесі қызметке жүгінген адамның тұрмыс жағдайын жақсартуды қарастырады.
Курстық жұмыстың міндеті - қызмет көрсетілетін адамдардың үйреншікті әлеуметтік ортада болуына қолайлы жағдайлар туғызу, гигиеналық талаптарға сәйкес өмір сүру жағдайларына қолдау жасау, әлеуметтік қызметтерді көрсетудің мемлекеттік стандарттарына сәйкес әлеуметтік қызметтер көрсету және оңалту іс-шараларын жүргізу,Қазақстанда үйде әлеуметтік қызмет көрсету саласын жұмыс барысында қарастыру.
Курстық жұмыстың өзектілігі - әлеуметтік қызмет көрсету саласындағы әлеуметтік осал топтарды қорғау және нақты мұқтаждығын қанағаттандыруға бағытталған мемлекеттік бағдарлама қызметтері. Халықты әлеуметтік қорғау саласында үйде қызметтер көрсету жағдайда арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету стандарты (бұдан әрі - Стандарт) Арнаулы әлеуметтік қызметтер туралы Қазақстан Республикасы Заңының 8-бабының 2) тармақшасына сәйкес қызметті қамтамасыз ету.
Курстық жұмыстын құрылымы- Кіріспеден, екі бөлімнен, 3 тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінентұрады.
Курстық жұмыстын көлемі- 24 бет.
Мүгедек азаматтарға әлеуметтік қызмет көрсету мәселелері білімнің көптеген салаларындағы ғылыми зерттеулердің де, кез келген мемлекеттің саясатының да назарында болды. Бұл мәселе бүгінгі таңда ерекше өзекті болып табылады, өйткені мемлекеттік жүйелердің жұмыс істеуі үшін заманауи жағдайлар әлеуметтік басымдықтарға негізделген. Әлеуметтік мемлекет ұғымы халықаралық стандарттар каталогына ресми түрде енгізілді және барлық дерлік құқықтық жүйелердің құқықтық лексикасында кеңінен қолданылады.
Сонымен қатар, халықты әлеуметтік қорғау шеңберінде жүзеге асырылатын мемлекеттердің әлеуметтік саясатының негізгі сипаттамаларын құрайтын дәл осы. Бүгінгі күні мұндай мемлекеттік мәртебені жариялау елдің экономикалық дамуының жеткілікті жоғары деңгейін ғана емес, сонымен қатар саяси жүйедегі демократияның жоғары деңгейін, саяси күштер арасында салауатты ымыраға ие қарым-қатынастардың болуын және халықты әлеуметтік қорғаудың жоғары деңгейін білдіреді. азаматтардың, әсіресе әлеуметтік жағынан осал топтардың. Осыған байланысты мұндай азаматтарға әлеуметтік қызмет көрсету мемлекеттің жарияланған мәртебелік қағидаттарының және конституциялық кепілдіктердің шынайылығын немесе жалғандығын айқындайтын негізгі көрсеткіш ретінде әрекет етеді.
Әлеуметтік қызмет көрсетудің түсінігі мен құқықтық табиғатын зерттеу саласындағы қазіргі ғылыми теориялар білім беру, медициналық қызмет, әлеуметтік қамсыздандыру және т.б. және бүкіл халықтың немесе белгілі бір әлеуметтік топтардың пәндік құрамын қоса алғанда, пәндік реттеумен алдын ала анықталған олардың әртүрлілігіне негізделген. Қ.Р. Тұңғыш Президенті Қазақстанның бәсекеге барынша қабілетті елдердің біріне айналу стратегиясы атты Қазақстан халқына Жолдауында айқындалған Қазақстанның стратегиялық саясаты халықтың әлсіз және әлеуметтік осал топтарын қорғауды басым бағыт ретінде белгілегендіктен әлем негізгі тобы мүгедек азаматтар болып табылатын берілген пәндік құрамға ерекше тоқталуды мүмкін деп санаймыз (Астана, 2006 ж. 1 наурыз).
Қызмет термині көбінесе азаматтық құқықта және әлеуметтік қамсыздандыру құқығында кездеседі. Дегенмен, қызмет көрсету терминінің ішінде басқа терминологиялық категорияны қолдану жиі кездеседі. Заңнамада техникалық қызмет көрсету және қызмет көрсету санаттары синонимдер ретінде жиі қолданылады. Осылайша, жиі бір термин екіншісімен ауыстырылады. Бұл, әсіресе, әлеуметтік қызмет ғылыми-құқықтық категориясы, әдетте, ақшалай көмек көрсету шеңберінен, яғни шығындар теориясынан шығып, адамдардың өмір сүруіне қажетті барлық материалдық игіліктерді қамтитын әлеуметтік қамсыздандырудың құқықтық қатынастарында жиі кездеседі: тамақ, киім, баспана, т.б.
I. ҮЙДЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ПРИНЦИПТЕРІ
1.1 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету түсінігі, стандарттары және ерекшеліктері
Әлеуметтік жұмыс - бұл қызметтің ерекше түрі, оның мақсаты жеке адамдардың, сондай-ақ халықтың әртүрлі топтарының әлеуметтік кепілдік берілген мүдделері мен қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады. Әлеуметтік жұмыс әдістері деп мақсатқа жету немесе белгілі бір мәселені шешу үшін әдістер, әдістер мен операциялар жиынтығы түсініледі. Қазақстан Республикасында әлеуметтік қызмет көрсету бірнеше бағдарламалары бар соның ішінде, қиын өмірлік жағдайға тап болған адамдарға (отбасыларға) үйде әлеуметтік қызметтер көрсетіледі. Бұл ауру, жарақат, жас немесе мүгедектікке байланысты өзін-өзі күту, өздігінен қозғалу және өмірдің негізгі қажеттіліктерін қамтамасыз ету қабілетінен толық немесе ішінара айырылған адамдар болуы мүмкін.
Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 28 мамырда №197 бұйрығымен Арнаулы әлеуметтік қызметтерді көрсету саласындағы мемлекеттік қызметтер көрсету қағидаларын бекіту туралы 2-қосымшаға сәйкес "Үйде күтім көрсету жағдайында арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге құжаттар ресімдеу" мемлекеттiк қызмет көрсету қағидасының 2-қосымшасын басшылыққа алып үйде әлеуметтік қызмет көрсетіледі.
Бұл заңнамаға сәйкес үйде әлеуметтік қызметтерді алу үшін өтініш жіберілуі қажет. Азаматтың (оның заңды өкілінің) жазбаша немесе электрондық нысанда берген өтініші не оның мүддесіне азаматтардың, мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының әлеуметтік қызметтер көрсетуге өтініші үйде әлеуметтік қызмет көрсету туралы мәселені қарау үшін негіз болып табылады. (бұдан әрі - өтініш) азаматтарды әлеуметтік қызметтерге мұқтаж деп тану немесе әлеуметтік қызметтер көрсетуден бас тарту туралы шешім қабылдауға уәкілетті тұрғылықты (тұратын) жері бойынша халықты әлеуметтік қорғау органына, әлеуметтік көмек көрсетудің жеке бағдарламасын жасау; әлеуметтік қызметтер (бұдан әрі - халықты әлеуметтік қорғау органы).
Өтінішке келесі құжаттар қоса беріледі:
1) жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі (төлқұжат; 14 жасқа дейінгі баланың туу туралы куәлігі; шетел азаматы үшін тұруға ықтиярхат; бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдар үшін - бас бостандығынан айыру орындарынан босатылғаны туралы анықтама; басқа да Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке басын куәландыратын құжаттарда берілген заң).
Өтінішті әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж азаматтың қорғаншысы немесе қамқоршысы берген жағдайда қорғаншы немесе қамқоршы тағайындау туралы қорғаншы және қамқоршы органның құқықтық актісінің (қаулысының, өкімінің, нұсқауының) көшірмесі қосымша табыс етіледі;
2) медициналық ұйымның медициналық комиссиясының медициналық қарсы көрсетілімдер тізбесіне енгізілген аурулардың болуы (болмауы) туралы қорытындысы.
Азаматтарды үйде әлеуметтік қызметке қабылдауға медициналық қарсы көрсетілімдер:
-- культурамен расталған бактериялық изоляциясы бар кез келген мүшелер мен жүйелердің туберкулезі;
- алапес;
- көп мөлшерде бөлінумен жүретін қатерлі ісіктер;
- ауыр тұрақты немесе жиі асқынатын ауырсыну көріністері бар созылмалы және ұзаққа созылған психикалық бұзылулар;
- жиі ұстамалары бар эпилепсия;
- өкпенің гангрена және некрозы, өкпе абсцессі;
- трахеостомия, нәжіс және зәр шығару фистулалары, өмір бойы нефростомия, қуық стомасы (несеп шығару жолдарына реконструктивтік операция жасау және стоманы жабу мүмкін болмаса), түзетілмейтін хирургиялық зәр шығаруды ұстамау, табиғи емес анус (егер үздіксіздігін қалпына келтіру мүмкін болмаса) асқазан-ішек жолдары);
-- тыныс алу, шайнау және жұту функциялары бұзылған бет пен бас сүйегінің ақаулары;
- көптеген бөртпелермен және көп мөлшерде бөлінетін ауыр созылмалы тері аурулары;
- аяқ-қолдың гангренасымен асқынған аурулар;
- өте жұқпалы жұқпалы аурулар (қызылша, қызамық, эпидемиялық паротит, менингококк инфекциясы, желшешек, тұмау), ішек этиологиясынан туындаған инфекциялар, сондай-ақ этиологиясы белгісіз қызбалар;
3) медициналық ұйымның медициналық комиссиясының азаматтың өзiн-өзi күту мүмкiндiгiн iшiнара немесе толық жоғалтуы және тұрақты сырттан қарау қажеттiлiгi туралы қорытындысы;
4) әлеуметтік қызмет көрсетуге өтініш берген айдың алдындағы соңғы күнтізбелік он екі айдағы табысы туралы мәліметтер (отбасының жан басына шаққандағы орташа табысын және (немесе) жалғыз басты азаматтың тегін әлеуметтік қызметтерді көрсеткені үшін табысын есептеу үшін) ;
5) тұрғын үй шаруашылығын басқару жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын ұйымнан азаматтың тұрғын үйінің болуы туралы отбасының құрамы, азаматпен туыстық қатынасы туралы анықтама (үй кітапшасынан үзінді);
Құжаттар түпнұсқада немесе нотариалды куәландырылған көшірмелерде ұсынылуы тиіс.
Үйде әлеуметтік қызметті алатын азаматтар санатына жатады:
1) психоневрологиялық ауытқулары бар 1,5 жастан 18 жасқа дейінгі мүгедек- балалар (балалар);
2) тірек-қимыл аппараты бұзылған 1,5 жастан 18 жасқа дейінгі мүгедек балалар (тірек-қимыл жүйесі бұзылған балалар);
3) психоневрологиялық аурулары бар 18 жастан асқан мүгедектер (18 жастан асқан адамдар);
4) бірінші және екінші топтағы мүгедектер (мүгедектер);
5) егде жасына байланысты өзіне қызметтер көрсетуге мүмкіндігі жоқ адамдар (бұдан әрі - тартар).
Сонымен қатар, бірінші және екінші топтағы мүгедектер мен өздеріне қызметтер көрсетуге мүмкіндігі жоқ және денсаулық жағдайы бойынша үйде күту жағдайында арнайы әлеуметтік қызметтерге мұқтаж қарт адамдарға 2011 жылғы 26 желтоқсандағы "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексіне сәйкес егер өздерінің ата-аналарын, жұбайын (зайыбын) асырап-бағуға және оларға қамқорлық жасауға міндетті еңбек етуге қабілетті кәмелетке толған балалары, жұбайы (зайыбы) жоқ немесе объективті себептер бойынша (бірінші, екінші топтағы мүгедектігінің, онкологиялық, психикалық ауруларының болуына, бас бостандығынан айыру орындарында отыруына, психикалық денсаулық орталығында есепте тұруына немесе елден тыс жерге тұрақты тұруға кетуіне, қосымша жұбайы (зайыбы) үшін - егде жаста болуына байланысты) оларды тұрақты көмекпен және күтіммен қамтамасыз етпейтін еңбек етуге қабілетті кәмелетке толған балалары, жұбайы (зайыбы) бар, өзіне-өзі қызмет көрсете алмайтын және денсаулық жағдайына байланысты стационарлық жағдайда арнаулы әлеуметтік қызмет көрсетуге мұқтаж мүгедектер болса арнайы әлеуметтік көмек көрсетіледі.
Балалар, тірек-қимыл жүйесі бұзылған балалар, 18 жастан асқан адамдар, мүгедектер және ерекше әлеуметтік қызметке мұқтаж және бір отбасында тұратын қарт адамдар жеке тұлғалар болып саналады.
1.2 Үйде әлеуметтік қызмет көрсету жағдайында мемлекеттік қағидалар
Бұл теорияны әлеуметтік қамсыздандыру мәселелерімен айналысатын кеңестік заңгер ғалымдардың көпшілігі ұстанды. Осылайша, қызмет көрсету құқығы, қызмет көрсету секторы және қызмет көрсету секторы ұғымдарын ғылыми тұрғыдан ажырату қажеттілігі айқын туындайды. Профессор Н.А. Баринов осы мәселені зерттей келе, қызмет көрсету саласы азаматтардың материалдық және рухани қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында осындай қызметтерді ұсынатын және оларды тұтынушыға жеткізетін адамдардың қызмет саласы деп есептеді. қызмет көрсету саласы сатып алу-сату, тұрғын үй-жайларды жалға беру және т.б. азаматтық-құқықтық қатынастары. Бұл ретте экономикалық категория бола отырып, қызмет көрсету термині олардың дәстүрлі мағынасында қызмет көрсетуді ғана емес, сонымен бірге жұмыстың жекелеген түрлерін де қамтиды. Бұл мәселе бойынша қызықты зерттеуді Е.Д. Шешениннің пайымдауынша, қызмет көрсету саласы қызмет көрсету саласына ұқсамайды, өйткені біріншісі адамның қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған экономикалық қатынастарды ғана қамтиды, ал қызмет көрсету барлық салаларды, соның ішінде рухани және материалды қамтиды.
Н.В. онымен келіседі. Путило, мемлекет кепілдік берген мамандандырылған қызмет көрсету секторы призмасы арқылы әлеуметтік қызметтерді ұсынады. Бұл ретте мемлекетке, оның ішінде қызмет көрсету саласының жай-күйі үшін жауапкершілігі шеңберінде ерекше рөл беріледі. Алайда, қызмет көрсету құқығы ұғымының өзі дербес құқықтық категория ретінде Қазақстан Республикасының заңнамасында көрсетілмеген. Біздің көзқарасымыз бойынша, талданған санаттар әртүрлі құқықтық жүктерді көтереді. Қызмет көрсету түсінігі әлдеқайда кең және қажеттіліктерді қанағаттандырудың жан-жақты жиынтығын қамтиды, оның ішінде материалдық, әлеуметтік-мәдени, рухани, мүліктік, коммуналдық және тұрмыстық қажеттіліктер және т.б. Қызметтің өзі екіұшты болып табылады және көбінесе біртұтас спектр ретінде ұсынылады. Осыған байланысты ХХ ғасырда құн және ақша қатынастары тұрғысынан ұсынылған теориялар қызықты. Мысалы, әлеуметтік нарықтық экономика теориясы. Оның авторы В.Г. Головин әлеуметтік қызмет түрлерін жіктеуде қолданылатын әлеуметтік-психологиялық артықшылық терминін енгізеді. Қазіргі уақытта сіз осы тақырып бойынша өте ерекше ғылыми әзірлемелерді таба аласыз. Мысалы, кейбір тұжырымдар әлеуметтік инженерияда да кездеседі, ол машиналар мен машина жүйелерін жобалауда адамның қажеттіліктерін есепке алуды қарастырады.
Әлеуметтік қызмет түсінігіне әртүрлі елдердің заңнамасында әртүрлі маңызды сипаттамалар енгізілген. Мысалы, Финляндияда Әлеуметтік қызметтер туралы заң (1982) оны әлеуметтік қамсыздандыруды нығайтуға және жеке адамның, отбасының дамуына ықпал етуге арналған әлеуметтік қызметтердің, өмір сүруді қамтамасыз етудің, әлеуметтік жәрдемақылардың және соған байланысты қызметтердің жиынтығы деп анықтайды қоғам.
Әлеуметтік қамсыздандыру заңнамасына қатысты әлеуметтік қызметтер, әдетте, әлеуметтік қалпына келтіру функцияларын жүзеге асыру мақсатында мүгедек азаматтарға оңалту шаралары шеңберінде қызмет көрсету мәселесіне келіп тіреледі. Көбінесе бұл құқық саласының өзі әлеуметтік қызметтерге қатысты құқықтық қатынастар түрінде беріледі. Бірқатар ғалымдардың пікірінше, қазіргі жағдайда әлеуметтік қызмет әлеуметтік жұмыс саласының бірі және әлеуметтік қызметтің осы түрінің ұйымдық нысаны ретінде әрекет етеді, ол бейімделуге бағытталған әлеуметтік гуманистік қызметтің белгілі бір әдістерінің жүйесі ретінде қарастырылады, әлеуметтік жеке адамды, отбасын немесе адам қоғамын оңалту. Р.Баркердің Әлеуметтік жұмыс сөздігінде әлеуметтік қызмет басқаларға тәуелді адамдарға (өзіне-өзі қамқорлық жасай алмайтындарға) олардың қалыпты дамуы үшін қажетті қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін адамдарға нақты әлеуметтік қызметтерді көрсету.
1.2 Азаматтарға үйде әлеуметтік қызмет көрсетудің шетелдік тәжірибесі
Әлеуметтік қызметтер тек қызметтер контекстінде көрсетіледі. Сонымен, әлеуметтанудың үлкен түсіндірме сөздігінде әлеуметтік қамсыздандыру мен қызметтерді әлеуметтік саясатта көзделген қызметтерге құқықты құқықтық қамтамасыз ету, ал өмір сүру деңгейін өмір сапасына теңестірілген материалдық әл-ауқат деңгейі ретінде анықтайды. Осыған ұқсас түсіндірме кейбір түсіндірме сөздіктерде берілген.Бұл дәл осындай көзқарас БҰҰ-ның 2000 жылғы Адам дамуы туралы баяндамасында көрсетілген, онда негізгі әлеуметтік қызметтерге бюджеттік қаражатты ұлғайту және әділетті бөлусіз әлеуметтік құқықтарды жүзеге асыру мүмкін емес деп атап көрсетілген. Яғни, қамтамасыз ету мен қызмет көрсетуді біртұтас терминологиялық құқықтық категория - қызметтер біріктіреді .Әлеуметтік жұмысқа арналған еңбектердің көпшілігінде дәл осындай түсіндірме берілген. Мысалы, Е.И.Холостова олардың нақты бөлінуін ескере отырып, әлеуметтік қызмет сипаттамаларының өзіндік жіктеуішін ұсынады.
Әлеуметтік қызметтер ақшалай міндеттеме түрінде көрсетіледі. Сонымен, үлкен экономикалық сөздікте бұл термин несиені өтеуге немесе қандай да бір міндеттемені орындауға кепілдік қызметін атқаратын бағалы қағаздар мен тауарлар түріндегі кепіл ретінде түсіндіріледі. Ақшамен қамтамасыз ету ақша айналымының тұрақтылығына ықпал ететін және ақша айналымының объективті экономикалық заңына сәйкес ақшаны пайдалануды қамтамасыз ететін материалдық жағдайлардың жиынтығы ретінде ұсынылады, оның ішінде банктік қызметтер.
Кейбір жағдайларда әлеуметтік (материалдық қызметтер) жеке адамдарға, топтарға немесе қауымдастықтарға олардың әлеуметтік қызмет ету қабілетін нығайту немесе қалпына келтіру немесе олар үшін оңтайлы әлеуметтік жағдайлар жасау үшін кәсіби және ерікті көмек түрінде көрсетіледі. Яғни, материалдық қамтамасыз ету әлеуметтік қызмет ретінде қарастырылады.
Әлеуметтік қызметтерді қызмет көрсету призмасы арқылы немесе қызметтің белгілі бір түрі ретінде негіздейтін басқа да көзқарастар бар. Бұл бағытта экономикалық ғылыми әзірлемелер ерекше орын алады.
Заңгерлер арасында да ортақ көзқарас жоқ. Мысалы, профессор В.С. Андреев әлеуметтік қамсыздандыруды қызмет көрсету призмасы арқылы көрсетеді, бұл қажетті өнімнің әлеуметтендірілген бөлігін және артық өнімнің бір бөлігін бөлу процесінде пайда болатын, еңбекке жарамсыз мүшелерінің қажеттіліктерін қанағаттандыруға арналған экономикалық қатынастардың жиынтығы деп атап көрсетеді. қоғам (зейнетақылар, жәрдемақылар, тегін қызметтер, жәрдемақылар мен субсидиялар түрінде) және халыққа медициналық көмек көрсету. Әлеуметтік қамсыздандыру, деп атап өтті ол, өндіріске қатысушыларға еңбекке қабілетті жастағы балаларын қамтамасыз етуге, еңбекке уақытша жарамсыздық кезеңінде және мүгедектікке немесе кәрілікке байланысты еңбекке қабілеттілігін жоғалтқан жағдайда жұмыскерлерді қамтамасыз етуге кепілдік беретін ұдайы өндіріс процесінің органикалық элементі.
Оның үстіне ол өз шығармаларының көпшілігінде қызмет терминіне басымдық берді. Атап айтқанда, әлеуметтік қамсыздандыру құқығына анықтама бере отырып, ол қартайған және мүгедектігі бар азаматтарға қызмет көрсету үшін мемлекет жүзеге асыратын және қолдайтын әлеуметтік-экономикалық шаралар жүйесі деп жазды. Қамтамасыз ету, техникалық қызмет көрсету және қызмет көрсету ұғымдарының біртектілік принципін басқа да белгілі заңгер ғалымдар ұсынады.Стандартты емес көзқарасты Д.А. Никонов пен А.В. Стремоухов әлеуметтік қызметтерді тектер мен түрлер бойынша жіктеудің өз нұсқасын ұсынып (тек өз кезегінде тап пен топқа, ал түр кіші топқа бөлінеді). Бұл ретте олар әлеуметтік қамсыздандыруды, қызмет көрсетуді және материалдық қамтамасыз етуді жеке санатқа жатқызады.
Әлеуметтік қамсыздандырудың заманауи критерийлерін (ерекшеліктерін) талдау барысында қауіпсіздік қатынастарының бірлігі туралы пікірді М.О. Буянова, С.И. Кобзева және З.А. Кондратьева. Қызмет көрсету нысандарын олар: қауіпсіздікті қамтамасыз ету шарттары бойынша атайды. Біз талдап отырған тақырып бойынша құнды ғылыми тұжырымдар да Әлеуметтік сақтандыру институтының зерттеуі аясында берілген. Сонымен, Е.И. Родионова әлеуметтік сақтандыруды материалдық қамтамасыз етудің және мәдени-тұрмыстық қызметтің алуан түрлерін қамтитын қызмет көрсету жүйесі ретінде ұсынады. В.В. Караваев әлеуметтік сақтандыруды сипаттай отырып, бұл азаматтарды материалдық қамтамасыз ету мен қызмет көрсетудің жалпы жүйесінде маңызды орын алатын азаматтарды материалдық қамтамасыз ету нысандарының бірі деп жазды.
Қызықты және дұрыс, біздің ойымызша, Е.Г. Тучкова өзінің диссертациялық жұмысында егде жастағы азаматтарға әлеуметтік қызмет көрсетудің кейбір аспектілеріне талдау жасаған. Атап айтқанда, ол сервистік қызмет көрсету кешені екенін атап өтеді. Әлеуметтік қызметтер мемлекеттік әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінің объективті қажетті элементі болып табылады, оның өзіндік мақсаттары мен мазмұны бар. Оның мақсаты - қоғам есебінен қарапайым емес, нақты қажеттіліктерді толық немесе ішінара қанағаттандыруды қамтамасыз ету. Әлеуметтік қызметтердің мазмұны - бұл егде жастағы адамдар мен мүгедектерге әлеуметтік көмектің сол немесе басқа түрін алуға заңды құқықтарын жүзеге асыру мақсатында көрсетілетін қызметтердің сәйкес жиынтығы. Ол қызмет көрсету саласымен үйлесімді үйлесуі керек. Экономикалық, әлеуметтік және құқықтық аспектілері бар күрделі құбылыс ретінде әлеуметтік қызметтер өмірді қалыпты қамтамасыз ету үшін қажетті әлеуметтік көмектің негізгі түрлерін қамтиды. Талдау барысында материалдық төлемдердің қызметке кірмейтіні анықталды. Бұл мәселе бойынша ғылыми зерттеулерде заңгерлермен көзқарастардың бірлігін кейбір академик экономистер де қарастырып отырған ұғымдарды біріктіреді. Сонымен, Н.В. Михайлова қамтамасыз ету және қызмет көрсету терминдерінің арақатынасын және олардың әлеуметтік қамсыздандыру нысандарымен байланысын зерттей отырып, әлеуметтік-экономикалық саладағы экономикалық теория тұрғысынан материалдық субстанцияның маңыздылығы бар екенін көрсетеді. белгілі бір экономикалық қатынастардың өмір сүру формасы. Жалпы философиялық интерпретацияда форма ол арқылы мазмұнның сыртқы көрінісі, салыстырмалы тұрақтылығы, мазмұн элементтері мен олардың өзара әрекеттестігі арасындағы байланыстың анықтығы ретінде анықталады. Осыған сүйене отырып, автор әлеуметтік қамсыздандыру нысаны категориясын қоғамның еңбекке жарамсыз мүшелерінің қажеттіліктерін бөлу және тұтыну тәсілі ретінде қарастыруға болады, ал әлеуметтік қамсыздандыру нысандарының өзіндік ерекшеліктері бар деп тұжырымдайды. Бұдан, біздің көзқарасымыз бойынша, қамтамасыз ету және қызмет көрсету әлеуметтік (материалдық) қауіпсіздіктің негізгі құрамдас бөліктері ретінде оның ұсынғаны шығады.
Әлеуметтік сақтандыру Германияның әлеуметтік қамсыздандыру жүйесінде маңызды рөл атқарып келеді. Ақшалай төлемдер, әдетте, жарналармен, яғни табыс деңгейіне тығыз байланысты. Жұмысшылар мен жұмыс берушілер әдетте бірдей жарналар жасайды. Өзін-өзі басқару (Selbstverwaltung) қағидасына сәйкес мемлекет жәрдемақы төлеуге тікелей қатыспайды: олар әлеуметтік сақтандыру жүйесі арқылы төленеді. Бұл схемалардың басқару органдарына жұмыс берушілер мен сақтандырылған тұлғалардың өкілдері, ал жұмыссыздықтан сақтандыру жағдайында мемлекет кіреді. Көп жағдайда бұл топтардың әрқайсысы бірдей басқару органдарында өкілдік етеді. Әрбір салада әртүрлі кәсіптегі жұмысшылар мен қызметкерлерді қамтитын әлеуметтік сақтандырудың орасан зор саны бар. Дегенмен, жәрдемақы мөлшерінің дифференциациясы әдетте шамалы.
Зейнетақы жүйесінен кәрілік, мүгедектік және асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы төленеді, ол жұмысшылардың әртүрлі санаттарын қамтитын бірнеше схемаларды қамтиды. Сонымен қатар, жәрдемақы мөлшері іс жүзінде жоқ бір-бірінен ерекшеленеді. Мемлекеттік қызметшілердің шағын тобын және арнайы схемалары бар бірқатар басқа санаттарды қоспағанда, зейнетақымен қамсыздандыруға қатысу жұмысшылардың көпшілігі үшін міндетті болып табылады.
Отбасы мен балалар жәрдемақысы жалпы салықтар арқылы қаржыландырылады. Ең маңызды жеңілдіктерді де салық органдары төлейді. Жақында балалар жәрдемақысы түрінде төленетін салық жеңілдіктеріне айналдырылды
егер ата-аналардың төлеген салықтары осы салық жеңілдіктерін пайдалану үшін жеткіліксіз болса, теріс табыс салығы. Конституцияда бекітілген отбасы мен некені қорғау қағидасына сәйкес ерлі-зайыптылардың бірігіп салық салуы олардың бала күтімі жөніндегі міндеттеріне қарамастан, олардың бірі жұмыс істемейтін немесе екіншісінен әлдеқайда ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz