Күйік жарақатының ауырлығы мен ақырын болжау

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 47 бет
Таңдаулыға:

Жамбыл облысы әкімдігі денсаулық сақтау басқармасы «Жамбыл жоғары медициналық колледжі» шаруашылық жүргізу құқығындағы коммуналдық мемлекеттік кәсіпорын

Мамандық: 09130100 «Мейіргер ісі»

Біліктілігі: 5AB09130100 «Мейіргер ісінің қолданбалы бакалавры»

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

ТАҚЫРЫБЫ: «КҮЙІК КЕЗІНДЕ НАУҚАСТАРҒА МЕЙІРГЕРЛІК КӨМЕК КӨРСЕТУ»

Орындаған: Қонысбаева Мөлдір

Ғылыми жетекші: Дүйсембаева Ұ. Е.

Тараз, 2024 ж.

МАЗМҰНЫ

Белгілер мен қысқартулар

Белгілер мен қысқартулар: Кіріспе

3: 4-5

: 1. 1

Белгілер мен қысқартулар: Күйік жарақаттарының ұғымы, этиологиясы, патогенезі, диагностикасы

3: 6-10

: 1. 2

Белгілер мен қысқартулар: Күйіктің ауданын анықтаудың бірнеше әдістері

3: 10-24

: 1. 3

Белгілер мен қысқартулар: Алғашқы көмек көрсету ережелері

3: 25-30

: 2

Белгілер мен қысқартулар: Негізгі бөлім

3: 31

: 2. 1

Белгілер мен қысқартулар: Күйік бөлімінің ұйымдастырушылық сипаттамасы

3: 31-32

: 2. 2

Белгілер мен қысқартулар: Күйік бөлімінің статистикалық мәліметтерін талдау

3: 33-49

: 3

Белгілер мен қысқартулар: Зерттеу нәтижелері

3: 50

Белгілер мен қысқартулар: Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

3: 51

БЕЛГІЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

ДДҰ - Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы

ЕАҰ - емдеу-алдын алу ұйымы

ҚМО - Қоғамдық медициналық орталық

ҚР-Қазақстан Республикасы

ТМД-Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы

БҰҰ - Біріккен Ұлттар Ұйымы

КІРІСПЕ

Жұмыстың өзектілігі. Күйік салдарынан болған жарақаттар біздің қоғамымыздың маңызды медициналық-әлеуметтік проблемасы болып табылады, өйткені бұл науқастардың мүгедектігіне, сондай-ақ өлім-жітімнің жоғары болуына алып келеді. Күйіктен зардап шеккен адамды күйген адам деп атайды.

Бүкіл әлем бойынша, күйіктен жарақат алатын адамдар бірінші ондыққа кіреді.

ДДҰ статистикасы бойынша, жыл сайын шамамен алты миллион адам күйік шалған медициналық көмекке жүгінеді. Қазіргі уақытта күйіктердің жиілігі жылына бір мың адамға жетеді. Күйік жарақатынан туындаған өлім мың адамға шаққанда үш жүз жиырма екі жағдай ретінде бағаланады.

Қазақстанда ДДҰ-ның 2019 жылғы ресми деректері бойынша, күйік алтыншы орында тұр [1, 2] .

«Күйіксіз әлем» қауымдастығының мәліметі бойынша жыл сайын Қазақстанда төрт жүз елу мың күйік құрбаны медициналық көмекке жүгінеді.

Сонымен қатар, 80% жағдайда аздаған зақымдануы бар және негізінен консервативті емдеуді қажет ететін беткей күйіктері бар науқастар басым, ал 70% жағдайда амбулаториялық негізде.

Жыл сайын термиялық жарақаттан зардап шеккен жүз мыңға жуық адам (барлық күйіктердің шамамен отыз пайызы) күйік ауруханасында емделеді. Ауруханаға жатқызылған күйік шалғандардың шамамен сексен пайызында үстіңгі және шекаралық күйік бар.

Көбінесе күйік - бес жасқа дейінгі балаларда кездеседі. Келесі ең көп таралған топ - жиырма бір жастан елу жас аралығындағы ересектер, ер адамдар әйелдерге қарағанда жиі күйеді.

Тыныс алу жолдарының зақымдануы мамандандырылған стационарларға жатқызылған ересек зардап шеккендердің шамамен 30% -ында және жалынның күйіп қалуынан зардап шеккендердің 45% -ында кездеседі [3, 4] .

Көптеген ондаған жылдар бойы күйікті емдеу мәселесі зерттеушілер мен клиникалардың назарын аударды. Ал қазіргі уақытта термиялық зақымданған науқастарға жедел хирургиялық көмек көрсетудің сапасы мен тиімділігін арттыру қазіргі хирургияның өзекті мәселелерінің бірі болып табылады. Біздің елде жыл сайын жиырма бес мыңнан астам адам күйіктен қайтыс болады. Зерттеушілердің көпшілігі емдеудің сипаты мен алғашқы жиырма төрт сағаттағы мұқият күтім күйік ауруының болжамында шешуші болып табылады деп санайды [5, 6] .

Қазіргі заманғы медицинаның барлық жетістіктеріне қарамастан, кең көлемді терең күйіктерге күтім жасау бүгінгі күні ең күрделі нақты мәселелердің бірі болып табылады. Тіндердің зақымдануының массивтілігі, шок пен эндогендік интоксикацияның ауырлығы, көптеген мүшелер дисфункциясының жиі және сөзсіз дерлік дамуы, жергілікті және жалпыланған инфекциялық асқынулар, өлімнің жоғары деңгейі осының бәрі термиялық жарақатты басқа жарақаттардан күрт ажыратады. Күйік ауруын емдеу және диагностикалау процесінің көптеген кемшіліктері термиялық жарақаттың әртүрлі ауырлығы бар науқастарды басқарудың әртүрлі кезеңдерінде пациенттерге күтім жасаудың бірыңғай жоспарының болмауына байланысты.

Бұл зерттеудің өзектілігі күнделікті өмірде және жұмыста, бейбіт және соғыс уақытындағы апаттар жағдайында күйіктердің жиілігімен, күтімнің, оңалтудың күрделілігімен және ерекшеліктерімен, сондай-ақ мүгедектік пен өлімнің жоғары деңгейімен алдын ала анықталған.

Күйік жарақаты маңызды медициналық және әлеуметтік мәселе болып табылады. Соңғы жылдары термиялық жарақаттың ауырлығының жоғарылауы және өртенгендер арасында жалынның күйіп қалу үлесінің артуы байқалады.

Зерттеу мақсаты: күйік жарақаттары бар науқастарды күтудегі мейіргердің кәсіби қызметінің ерекшеліктерін зерттеу

Зерттеу міндеттері:

1. Күйік жарақаты туралы теориялық мәліметтерді оқу;

2. Күйік жарақаты кезіндегі мейіргер ісінің негізгі ерекшеліктерін зерттеу;

3. Күйікке шалдыққан науқастарды күтудегі медбикенің кәсіби қызметі туралы статистикалық мәліметтерге талдау жүргізу;

4. Күйік бөлімінің медбикелері арасында сауалнама жүргізу және жалпы күтім мен жұмысты ұйымдастыруды жақсарту бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Зерттеу әдістері: Дипломдық жұмыста осы тақырып бойынша медициналық әдебиеттерге теориялық талдау жасалды; ұйымдастырушылық (салыстырмалы, кешенді) әдіс; социологиялық: сұрақ қою, сұхбат алу; статистикалық - ақпарат массивін статикалық өңдеу. .

Зерттеудің ғылыми жаңалығы: зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтер күйік бөліміндегі науқастарға көрсетілетін көмектің сапасын бағалауға мүмкіндік береді.

Тәжірибелік маңыздылығы : Зерттеу барысында шығарылған нәтижелер мен қорытындылар күйік бөліміндегі мейіргерлердің қызмет көрсету сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.

1. 1 Күйік жарақаттарының ұғымы, этиологиясы, патогенезі, диагностикасы

Күйіктер. Ыстықтың (жоғарғы температура), химиялық заттардың, электр тогының, радиация сәулесінің жергілікті әсер етуінен болатын жарақаттарды күйік деп атайды.

Күйіктер жиі кездесумен қатар өсу тенденциясы бар тұрмыстық және өндірістік жарақаттар қатарына жатады. Күйік алған жаралыларға көмек көрсетудің азаматтық медицина ғана емес, сонымен қатар әскери - медициналық қызмет үшін де маңызы зор. Өйткені, соғысып жатқан елдер термоядролық қару мен жандырғыш заттар қолдануы мүмкін.

Хиругияның жаңа тарауы - күйіктер хирургиясының пайда болуына үш жағдайдың маңызы ерекше болды: бейбіт кезеңдегі бұл жарақаттың жиі кездесуі, қазіргі кездегі соғыстағы күйіктің ұрыс жарақаты ретінде маңызының үлкендігі және теріні еркін ауыстырып салу әдістерінің пайда болуы. Осы аталған жағдайлардың біріншісі ертеден белгілі болса, екіншісі екінші дүниежүзілік соғыстың аяғында пайда болды. Сондықтан күйген адамдарға арнаулы көмек қызметін құру туралы мәселенің соғыс алдындағы жылдарда көтерілуі кездейсоқ болған жоқ. Бұл мәселенің клиникалық тұрғыдан ұйымдастыру экономикасы дамыған елдерде екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін басталып кетті.

БДҰ (ВОЗ) мәліметі бойынша термиялық жарақаттар бейбіт кездегі жарақаттардың 6% құрайды. Балалар жарақаттарының ішінде өлім себептерінің 20%, ал 65 жастан асқандар арасында 28% құрайды. Термиялық күйіктер жиі кездеседі. Термиялық күйіктер кезінде ең алдымен тері және жоғарғы тыныс жолдарының кілегей қабығы зақымданады. Терінің көлемі адам денесінің 1/6 - 1/7 бөлігін құрайды. Дерма мен эпидермисті қос алғандағы салмағы адам қанының салмағына тең. Ересек адамның терісінің ауданы 1, 5 м -тан 2, 5 м -қа дейінгі аралықта. Күйіктің ауданын анықтау кезінде бастапқы шама ретінде 1, 7 м ² алынады. Терінің эпителий қабатында діңгекті қан тамырлары жоқ. Бұл аталған тамырлар бүртікті қабаттың ұшына дейін ғана жетеді де мальпиги қабатынан жоғары өтпейді. Теріде үш капилляр қабаты бар: 1-шісі - беткі қабат, дерманың бүртікті қабатында орналасқан, 2-шісі - аралық қабат - тер бездері мен шаш қапшықтарының деңгейінде орналасқан, 3-шісі дерманың астында орналасады. Эпителий жамылғысының клеткалары оттегінің жетіспеуіне төзімді және олардың бітісіп кету қабілеті өте жоғары.

Терінің көптеген қызметтерінің ішінде кедергілік, қызу реттегіш, дезинтоксикациялық, тыныс алу (газ алмасудың 1%), ферменттік, иммунологиялық және қан депосы қызметтерін атауға болады.

Күйіктердің жіктелуі

Күйік алған жағдайына байланысты:

өндірістік;
тұрмыстық;
соғыс кезіндегі.

Бейбіт кезеңде өндірістік күйік пен тұрмыстық күйік бірдей жиілікте кездеседі. өнеркәсіптің жоғарғы температурамен, химиялық реакциялармен байланысты салаларында күйіктің үлес салмағы күрт өсті және барлық жарақаттардың бестен бір бөлігін құрайды.

Ең жиі кездесетін күйік тері күйігі, тыныс жолдарының, өңеш пен асқазанның термиялық күйіктері оған қарағанда сирек кездеседі.

II. Этиологиялық себептеріне байланысты:

термиялық;
химиялық;
электрлік;
сәулелік.

Термиялық күйіктер.

Адам тіндерінің тіршілігінің температуралық шегі шамамен 45 ⁰ С тең. Сондықтан, терінің зақымдану дәрежесі мына факторларға байланысты:

Әсер ету температурасына - ол неғұрлым жоғары болса, жарақат соғүрлым ауыр болады, күйік температура 500С және одан жоғары болған кезде дамиды.
Теріге жанасатын заттың жылу өткізгішітігіне (ауа, су буы, жалын, металл зат және т. б. ) . Жылу өткізгіштігі жоғары болса, зақымдану да ауыр болады.
Ыстық агентпен жанасу уақытына: уақыт неғұрлым ұзақ болса, жарақат соғұрлым ауыр болады.
Қоршаған ортаның ылғалдылығына: ылғалдылығы жоғары болса, күйік дәрежесі үлкен болады.

Химиялық күйіктер. Бұл күйіктер тері мен кілегей қабықтарға әртүрлі химиялық заттардың түсуінен пайда болады (қышқылдар, сілтілер) . Кейбір жағдайларда пациенттер күшті химиялық заттарды байқамай ішіп қойған кезде ауыз қуысы, өңеш және асқазан күйеді. Барлық күйіктердің ішінде химиялық күйіктердің үлес салмағы 5-7% тең.

Электр күйіктері. Бұл күйіктердің алатын үлесі 3%. Олардың бір ерекшелігі ішкі ағзалар электромагниттік өріспен зақымданады.

Сәулелік күйіктер. Сәулелік күйіктер инфрақызыл, ультракүлгін және иондаушы сәуле әсерінен болуы мүмкін. Сәулелік энергия жергілікті өзгерістермен қатар организмде жалпы өзгерістер қоздырады. Бұл өзгерістер сәуле ауруы деп аталады.

III. Күйіктің орналасқан жеріне байланысты:

Дененің функциялық белсенді бөліктерінің күйігі (аяқ-қол) ;
Дененің қозғалмайтын бөліктерінің күйігі (кеуде) ;
Беттің күйігі;
Бастың шашты бөлігінің күйігі;
Жоғарғы тыныс жолдарының күйігі;
Шап аралығының күйігі.

Беттің күйігі адам өмірі үшін өте қауіпті. Бет күйігі басым көпшілігіне көз, тыныс жолдарының күйігімен қабаттасып келеді және пациенттердің жағдайын ауырлата түседі.

Шап аралығының күйігі де ауыр күйіктердің қатарына жатады. Артқы тесік пен зәр шығаратын өзектің қызметін бұзып, арнаулы операциялар жасауды қажет етеді.

Зақымдану тереңдігіне байланысты.

Кеңестен кейінгі кеңістікте хирургтердің Бүкілодақтық XXVII съезінде қабылданған жіктеу қолданылады.

Зақымдану тереңдігіне байланысты күйікті 4 дәрежеге айырады:

I дәрежелі күйік. Зақымдану тек эпидермисті қамтиды. Терінің қызаруы, ісінуі, ашыған ауырсыну сезімімен көрініс береді. Бұл құбылыстардың негізінде тұрақты артериялық гиперемия мен қабынулық экссудация жатыр.
II дәрежелі күйік. Тері тереңірек зақымданады, бірақ бүртікті қабаты сақталады. Эпидермис дермадан ажырап, мөлдір, сары түсті сұйық толған көпіршіктер пайда болады.
І а дәрежелі күйік терінің ішінара (бүртікті қабаттың ұштарының) өлі еттенуімен сипатталады, әйтседе терінің тереңдегі қабаттары мен оның туындылары (шаш қапшықтары, тер мен май бездері) сақталады.
ІІІ б дәрежелі күйік. Терінің толық өлі еттенуімен сипатталады. Кейде тері астындағы шел қабаттары да зақымдануы мүмкін.
IV дәрежелі күйік. Тері мен тері астындағы шел қабаттары ғана емес, тереңде орналасқан тіндер де өлі еттенеді (бұлшық ет, сіңірлер, сүйек пен буындар) .

Тәжірибе тұрғысынан алғанда, емдеу ерекшеліктеріне байланысты барлық күйіктерді екі топқа бөлуге болады.

Бірінші топ - беткі күйіктер (I - II - ІІІ а дәрежелі күйіктер) . Бұл күйіктерде терінің жоғарғы қабаттары зақымданады. Тері кетігінің өздігінен жабылуы мүмкін, өйткені эпителизацияның негізгі көздері (эпителийдің түзуші қабаты, май мен тер бездерінің шығаратын өзектері, шаш қапшықтар) сақталады. Беткі күйіктер консервативтік еммен тері жамауды қолданбай-ақ жазылады.
Екінші топ - терең күйіктер (ІІІ б - IV дәрежелі) терінің толық және тереңде жатқан тіндердің өлі еттенуімен сипатталады. Бұл күйіктерді емдеу үшін теріні операция жолымен қалыпқа келтіру қажет.
Батыс елдерінде бес дәрежелі жіктеу қолданылады. Бұл жіктеудің айырмашылығы күйіктің ІІІ б дәрежесі IV дәреже деп, IV дәрежесі тиісінше V деп аталған.

Зақымдану ауданына байланысты

Күйіктің ауырлық дәрежесін анықтау үшін зақымданған беттің ауданын анықтаудың маңызы зор. Оның ішінде күйіктің ауданының абсолюттік шамасының емес, жалпы дене ауданына қатынасы арқылы көрсетілген салыстырмалы ауданының маңызы ерекше. Адам денесінің жалпы ауданы 15000 см -тан 21000 см -ге дейінгі аралықта.

Күйіктің жалпы ауданын және терең күйіктердің ауданын анықтауға мүмкіндік беретін көптеген арифметикалық, графикалық жобалар мен есептер ұсынылған. Күйіктің ауданын дәл анықтау әр адамның индивидуалдық ерекшеліктеріне - бойы, салмағы, аяқ-қолының ұзындығына байланысты өте қиын.

Күйіктің ауданын анықтау кезінде терінің табиғи қыртыстарын ескеру қиын, сонымен қатар, бір аймақты бір аймақтан бөліп тұратын айқын шекараның болмауы да күйіктің ауданын анықтауды қиындата түседі.

Өлшеу нәтижелеріне терінің созылмалық қасиеті де әсер етеді. Күйіктердің ауданын өлшеуді олардың жиегінің тегіс болмауы, дененің бетінде шашырап орналасуы да қиындатады.

1. 2 Күйіктің ауданын анықтаудың бірнеше әдістері

Күйіктің ауданын анықтаудың бірнеше әдістері ұсынылған

А. Уоллестің әдісі (1951 ж. ) . Бұл әдіс «тоғыздық ережесі» деген атпен белгілі болды. Бұл ережеге сәйкес дененің негізгі бөліктері 1-2 тоғыздықтан тұрады (дененің жалпы ауданының 9%) - тиісінше 9-18 %. Балаларда бұл қатынас өзгешелеу және жасына сәйкес өзгеріп отырады.

«Тоғыздық ережесіне» сәйкес бас пен мойын 9%, қолдың ауданы 9 ■ 2 =18%, кеуденің алдыңғы беті - 9 ■ 2 =18%, кеуденің артқы беті - 9 ■ 2 =18%, сандардың ауданы - 9 ■ 2 =18%, балтыр аяқ басымен - 9 ■ 2 =18%, шап аралығы -1%. Уоллестің жобасы дәл болмағанмен күйіктің ауданын тез де қарапайым түрде анықтауға мүмкіндік береді.

И. И. Глумовтың әдісі (1953ж. ) . Бұл “алақан әдісі” деген атпен белгілі. Бұл ереже бойынша күйіктің ауданы 1%-ке тең зардап шегушінің алақанының ауданымен өлшенеді.

Б. Н. Постниковтың әдісі (1949 ж. ) . Б. Н. Постников күйген теріге стерильденген дәке немесе целлофан салып, күйіктің жиектерін сол дәкеге немесе целлофанға көшіруді ұсынды. Осылайша, миллиметрлік қағаз көмегімен күйіктің абсолюттік ауданы анықталады. Сонан соң дененің жалпы ауданына қатынасы арқылы күйіктің пайыздық ауданы анықталады. Бұл әдіс ұзақтығы мен машақаты көптігіне байланысты тәжірибеде қолданылмайды.

Г. Д. Вилявиннің жобасы. Күйіктің ауданын құжаттау мен есептеу үшін бірқатар авторлар адам денесі көрсетілген әртүрлі пішіндегі штамптар әзірледі. Бұл штамптар белгілі бір ауданға сәйкес келетін шаршыларға бөлінген. Бұл шаршылар «скиццалар» деп аталады. Кең таралған жоба Г. Д. Вилявиннің жобасы. Бұл жоба адам денесінің алдыңғы және артқы бетінің жобасы. Күйіктің тереңдігі әртүрлі бояумен немесе штрихпен көрсетіледі. Дененің бүйір бетінің жағдайын көрсету үшін профильдік скиццалар жасалған.

Күйікті көрсетудің Ю. Ю. Джанелидзе шығарған формуласы.

Күйіктің ауырлығы 3 негізгі фактор бойынша анықталады:

күйіктің тереңдігі (дәрежесі) ;
күйіктің ауданы (%) ;
күйіктің орналасқан жері.

Бұл аталған әдістердің барлығының бір кемшілігі - күйік жөнінде толық мәлімет бермейді.

Бұл орайда Ю. Ю. Джанелидзе (1931 ж. ) ұсынған, кейін В. В. Васильев пен В. О. Верхолетов толықтырған формула дәлірек көрінеді.

Бұл формуланың қазіргі кездегі көрінісі мынадай: күйік бөлшек түрінде көрсетіледі. Оның алымында күйіктің ауданы, жақша ішінде терең күйік ауданы, ал бөлімінде - күйіктің дәрежесі көрсетіледі. Сонан соң - негізгі зақымданған аймақтар көрсетіледі (бас, мойын, кеуде және т. б. ) .

Мысалы, бас пен мойынның 10% (оның ішінде 5% терең күйік) II - III дәрежелі термиялық күйігі деген диагноз былайша жазылады:

Термиялық күйік 10% (5% ) бас, мойын.

Күйіктердің клиникасы

Күйіктің клиникасы күйік жарасындағы жергілікті өзгерістер мен күйік ауруының жалпы көріністерінен құралады.

Күйік жарасындағы жергілікті өзгерістердің нобайы мынадай:

Термиялық агенттің әсерінен болатын анатомиялық және функциональдық өзгерістер;
Реактивті қабыну процестері;
Регенерация.

Бұл аталған процестердің сипаты ең алдымен тіндердің зақымдану дәрежесіне байланысты. Күйік неғұрлым ауыр болса, тіндердегі морфологиялық өзгерістер де айқын және клиникасы әр алуан болады.

Күйіктің дәрежесі (тереңдігі) жоғарыда келтірілген төрт дәрежелі жіктеу бойынша көрсетіледі (I - IV дәреже) . Күйіктің тереңдігін анықтаудың дәлдігі мен уақытылығына емдеу әдісін таңдау мен дерттің ақыры көп байланысты. Өлі еттенудің тереңдігін ерте анықтау комбустиологиядағы ең маңызды мәселенің бірі болып отыр.

Зақымдану тереңдігін анықтау.

Зақымдану дәрежесін анықтау анамнездің мәліметтеріне, күйік жарасын қарау кезінде алынатын мәліметтерге және қан айналысы мен сезімталдықтың бұзылу дәрежесін анықтайтын бірқатар диагностикалық сынамалар нәтижесіне негізделеді.

Күйік аймағын қараған кезде қызару, қабық, өлі еттену ошақтары сияқты белгілерге назар аудару керек. Тиісінше, табылған белгілерге сүйене отырып, күйіктің тереңдігін болжауға болады. Күйік дәрежесін ажырату үшін, әсіресе, ІІІ а және ІІІ б дәрежелерін ажырату үшін қан айналысы мен сезімталдықтың бұзылуын анықтайтын әдістер, арнаулы бояғыш заттар мен ферменттік препараттар қолданылады.

Қан айналысының бұзылуын анықтау . Беткі күйіктерге тән құбылыс.

а) Басу әдісі

Қан айналысының бұзылу дәрежесіне байланысты үш аймаққа айырады:

Гиперемия аймағы. Беткі күйіктерге тән. Қызарған теріні басқан кезде тері бозарады.
Іркіліс аймағы. Басқан кезде терінің түсі өзгермейді. Өйткені айқын көктамырлық іркіліс пайда болады. Әдетте, бұл құбылыс 1 тәуліктің аяғына таман дамиды (сынама аталған мерзім өткен соң айқын байқалады) . Сонымен қатар, артериялық қан қысымын өлшейтін аппаратпен 60-80 мм. сын. бағ. тең қысым жасалса, некроз болған жерлерде көгеру байқалмайды. Мұндай өзгерістер ІІІ б және IV дәрежелі күйіктерге тән.
Қан айналысы толық жоқ аймақ. Терең күйіктерде, ылғалды, құрғақ өлі еттену аймақтарында байқалады.

1-ші аймақтағы өзгерістер қайтарымды, 2-ші аймақтағы өзгерістер де қайтарымды болуы мүмкін, кейде өлі еттену ошақтары да байқалады, 3-ші аймақ өлген тіндер аймағы. Осылайша, өлі еттену процестері 2-ші және 3-ші аймақтарда пайда болуы мүмкін.

Қан айналысын бағалаудың объективті әдістері де бар.

Тетрациклиндік флюоресценция әдісі. Окситетрациклинді ішкеннен соң қараңғы бөлмеде күйік болған жерді кварц лампасымен сәулелейді. Беткі күйіктер (I - ІІІ а дәрежелі) сары түсті жарық береді, ал терең күйіктерде мұндай құбылыс байқалмайды.

Термометрия әдісі. Терідегі қан айналысы бұзылса температурасы төмендейді. Бұл әдістің көмегімен ІІІ а, ІІІ б дәрежелі күйіктерді ажыратуға болады. ІІІ б дәрежелі күйікке шалдыққан жерлерде температура 1, 5 -2 ^о С -қа төмен.

Ауырсыну сезімін анықтау . Ауырсыну сезімі ІІІ а дәрежелі күйікте күрт төмендейді, ІІІ б, IV дәрежелі күйікте тіпті болмайды.

Күйік тереңдігін анықтаудың тағы бір әдісі - терідегі түкті жұлып көру - егер науқас ауырсынатын болса және түк тез жұлынбаса - күйік беткі күйік; терең күйікте түктер оңай алынады, ауырсыну сезімі болмайды.

Аталған сынамаларды дұрыс бағалау үшін тексеруді терінің сау немесе беткі күйік жағынан бастау қажет.

Бояғыш заттарды қолдану. Терең өліеттену аймағын анықтау үшін тіндерді Ван-Гизон әдісімен бояуды пайдаланады. Зақымданбаған тері мен I - II дәрежелі күйіктер айқын раушан түске боялады. Ал ІІІ а дәрежеде - сарғыш түске, ал терең күйіктер - қанық сары түске боялады. Эванс көгін ішке жіберу арқылы бояу өте сирек қолданылады. Өйткені боялған тіндердің бақылау қиынға түседі.

Ферменттік әдіс. Тіндердің зақымдану тереңдігін ферменттік әдіспен анықтау тері биопсиясын жасауды қажет етеді. Алынған биоптаттарды ерітіндісі бар пробиркаға салады. Тіршілігі сақталған тіндер 3-5 минуттен соң біркелкі көгілдір түске боялады. Өлі еттенген тіндер боялмайды немесе ала боялады.

Бұл аталған әдістердің барлығы да беткі және терең күйіктерді ерте және шексіз дәлдікпен ажыратып бере алмайды, сондықтан бұл орайда дәрігердің санаттық дәрежесі мен тәжірибесінің маңызы зор.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.