Кәсіпорындарда өндірісті ұйымдастырудың жолдары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРІ
АЛМАТЫ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАР КОЛЛЕДЖІ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
ӨНДІРІС ҚҰРЫЛЫМЫН ТАЛДАУ ЖӘНЕ ЖЕТІЛДІРУ БАҒЫТТАРЫ

Орындаған: Д. Бейсенбай
Тобы: РТ-41
Қабылдаған: А.Алипова

Алматы 2024
Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3

I. Өндірісті ұйымдастыру түрлері мен нысандарын талдау ... ... ... ... ... 6

1.1.Өндірістік құрылымның түрлерін талдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...11

1.2. Өндірістік құрылымды жетілдіру жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16

II.Өндірістік тауарларды дайындаудың мазмұны мен кезеңдері ... ... ..14

2.1. Өндірісті ғылыми техникалық дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19

2.2.Өнімнің сапасын бақылауды ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24

Кіріспе

Ғасырлар бойы адам бизнесті ұйымдастыру және басқару мәселесін шешті. Өндірістің өсуіне және соның салдарынан капиталдың шоғырлануына байланысты бұл міндеттің күрделенуімен XX ғасырдың аяғы мен XXI ғасырдың басында жинақталған тәжірибені жалпылау және оны зерттеуге қол жетімді және оқытуда қолдануға бейімделген құрылымдық білім түрінде ресімдеу қажеттілігі туындады.
Қазақстан дамуының қазіргі кезеңінде бәсекеге қабілетті өнім шығару бойынша кәсіпорындардың тұрақты жұмысын қамтамасыз ету барлық деңгейдегі менеджерлер үшін маңызды міндет болып табылады. Барлық деңгейлерде басқарудың маңызды сапалық сипаттамасы - өндірістің тиімділігі.
Өндіріс шығындарын азайту, материалдық ресурстарды ұтымды пайдалану, жоғары экономикалық көрсеткіштерге қол жеткізу және ең алдымен еңбек өнімділігі мен өндіріс тиімділігін арттыру және осы негізде шығындарды азайту өндірісті басқару қызметкерлерінің ең маңызды және өзекті міндеттері болып табылады. Оларды шешу үшін оның тиімділігін арттыру мақсатында басқаруды жетілдіру, өндірісті тиімді басқару әдістерін игеру, сондай-ақ кәсіпорын өндірісінің тиімділік көрсеткіштерін есептеу және салыстыру өте маңызды
Қойылған міндеттерді шешудің қажетті шарты - ғылыми ізденіс, талдау, тәжірибені жалпылау және өндірістің тиімділігін арттыруды және нарықты жаппай тұтынушыға қол жетімді жоғары сапалы тауарлармен қанықтыруды қамтамасыз ете алатын кәсіпорынды басқару жүйесін негіздеу.
Курстық жұмыс тақырыбының өзектілігі. Отандық нарықтық жағдайда командалық-әкімшілік жүйе дәуірінде қолданылған өндірісті басқару принциптері бүгінде өнеркәсіптік өндірістің негізгі принциптерінің өзгеруіне байланысты айтарлықтай түзетулерден өтуі керек екені анық. Сонымен, егер бұрын өнеркәсіптік кәсіпорындағы өндірістік менеджменттің негізгі міндеті белгілі бір түрдегі өнімдерді үздіксіз шығаруды қамтамасыз ету болса, бүгінде бұл міндет бірінші кезектегі міндет емес. Алдыңғы қатарда бүгінгі таңда нарықта оны жүз пайыз сату кезінде өнімнің өзіндік құнын осы жағдайларда мүмкін болатын ең жоғары бағамен төмендету.
Курстық жұмыстың мақсаты ойластырылған маркетингтік стратегия есебінен нарықтық экономика жағдайында кәсіпорынның коммерциялық қызметін талдау және жетілдіру болып табылады. Қойылған мақсатқа байланысты жұмыста келесі міндеттер қойылды:
1) кәсіпорында еңбек ресурстарын, негізгі құралдарды, айналым қаражатын пайдаланудың экономикалық тиімділігін талдау;
2) нарықта өнімді өткізу тиімділігін сипаттайтын неғұрлым маңызды көрсеткіштер бойынша кәсіпорынның негізгі бәсекелестерін бағалау;
3) кәсіпорынның қаржылық жағдайын және оның коммерциялық қызметінің нәтижелі көрсеткіштерін талдау;
4) кәсіпорынның коммерциялық қызметінің экономикалық тиімділігін арттыру жөніндегі ұйымдастыру-экономикалық іс-шараларды әзірлеу және бағалау.

I.Өндірісті ұйымдастыру түрлері мен нысандары

Өндіріс процесі - бұл өнімді өндіру процесі. Оның негізі - еңбек. Өндірістік процестер - бұл өнімнің белгілі бір түрін құруға арналған Еңбек процестерінің жиынтығы.
Өндіріс процесінің екі жағы бар: технологиялық және еңбек. Технологиялық жағы еңбек нысанасын дайын өнімге айналдырумен байланысты (өлшемдерінің, пішіндерінің, құрылымдарының, химиялық құрамының, кеңістіктегі орналасуының өзгеруі және т.б.).
Еңбек жағы - бұл еңбек процесі деп аталатын кешенді технологиялық процесті жүзеге асырудағы орындаушылардың іс-әрекеттерінің жиынтығы.Өнім сапасын жақсарту экономиканы үдемелі дамытуға және қоғамдық өндірістің тиімділігін көтеруге, жалпы қоғамның және жекелеген тұтынушылардың сұранымын өтеуге мүмкіндік береді. Мұның әлеуметтік зор маңызы бар. Соған қоса сапаны жақсарту арқылы белгілі бір заттың тұрмыста қолданылу мерзімін ұлғайта аламыз. Міне, осы арқылы оларға деген сұраным да сирейді, яғни көп уақытқа қолданылуға жарайтын нәрселерді тұтынушылар еселеп сатып ала бермейді.
Өнім сапасының жақсаруын біз өндіріс тиімділігінің артуы мен халықтың әлеуметтік-тұрмыс жағдайының жақсара түсуі деп білеміз. Еліміздің экономикасындағы басты міндет те осыған, яғни халықтың әл-ауқатын жақсарта түсуге, нарықты сапалы, әрі мол тауарлармен толтыруға бағытталады.

1-сурет. Кәсіпорындарда өндірісті ұйымдастырудың жолдары

Бірлік өнім өндіретін өндірісте тек өнімнің жеке түрі ғана өндіріледі.Әрбір өнімді дайындау оның өндіріс жағдайына, өндіру ерекшелігіне қарай ұйымдастырылады.
Сериялық өндірісте өндірілетін өнімнің көлемі шектеулі болып, өндіріс берілген серияға бейімделіп ұйымдастырылады.Сериялық өндіріс серияның шамасына қарай көп, орташа және аз сериялы болып ушке бөлінеді.
Жаппай өндіріс әмбебап құрал-жабдықтарды пайдалана отырып, барлық өндіріс шығындары тек қана өнімнің бір түрін ғана шығаруға жұмсалады да, жұмысшылар сол өнімді өндіруге мамандандырылады. Сондықтан жұмысшылардың біліктілігін жан-жақты пайдалануға мүмкіндік бола бермейді. Сонымен бірге өндірістің циклы ұзақ болады, өзіндік құн төмен болады.
Сериялы өндірісті жеке және жаппай өндірістің арасындағы аралық өндіріске жатқызуға болады. Техника- экономикалық көрсеткіштерінің арасында болады. Серияның саны неғұрлым көп болса, соғұрлым жаппай өндіріске жақын, ал егер саны неғұрлым аз болса жеке өндіріске жуық болады. Келісім бағамен сатылатын ерекше сәнді бұйымдар аз сериямен шығарылады. Мұндай жағдайда кәсіпорын тұтынушыларымен жеке байланыста болып, экономикалық қарым-қатынасты жақсартады. Сатуға арналған өнімнің ассортименті жөнінде келіседі, шаруашылық келісімшарттар мен контракттарға отырады, ғылыми-зерттеу, жоба-конструкторлық және басқа да жұмыстарды жеделдетін ұйымдастырумен айналысады.
Өндірістің шоғырлануы немесе кәсіпорындардың іріленуі, яғни өндірістің ірі кәсіпорындарға айналуы ғылыми-техникалық прогрестің жедел дамуымен, машина қуаттарының өнімділігінің өсуімен тығыз байланысты болады.
Өндірістің шоғырлану деңгейін негізгі екі көрсеткішпен анықтауға болады:

2-сурет. Өндірістің шоғырлану деңгейін негізгі екі көрсеткіші

Ірі кәсіпорындардың саладағы немесе бүкіл өнеркәсіптегі үлес салмағын анықтау үшін статистика бойынша белгілі бір интервалдарды белгілей отырып, топтау әдісін пайдаланады. Бұл интервалдардың диапазоны өндірілген өнім түрі мен сипатына, технология ерекшелігіне, қолданылатын құрал-жабдықтың қуаттылығына, кәсіпорынның техникалық деңгейіне және тағы басқа көрсеткіштерге байланысты болып келеді.
Шоғырлану деңгейін бағалағанда өнеркәсіпте өндіріс ішіндегі және сыртқы факторлардың әсері есепке алынады. Өндіріс ішіндегі факторлары ресурстарды максималды пайдаланып, өнімнің ұтымды көлемін шығарумен тығыз байланыста болады. Сыртқы факторларға көлікпен тасымалдау, шикізат базасының көлемі, мамандардың жеткілікті болуы және оны тарту мүмкіндігі, су ресурстары, табиғи жағдай тағы басқалар жатады.

1.
Тік шоғырлану
бұл бір кәсіпорындарда шикізат өндіруден өнімді өткізуге дейінгі өндіріс сатылары кешенінің шоғырлануы. Тік шоғырлану- өндірістің шоғырлануының дайындау сатыларының бірі
2.
Көлденең шоғырлану
өзара технологиялық байланыспаған өндірістерді білдіретін әр түрлі салалардың фирмалары мен кәсіпорындарының бір басқару мен бақылауға шоғырлануы.

3.
Капиталдың шоғырлануы
капиталдық жинақталу есебінен өсу үрдісі, яғни қосымша құнның бір бөлігінің капиталға айналуы
4.
Өндірістің шоғырлануы
өндірістің ірі және өте ірі фирмалар мен компаниялар аумағында көптеп шоғырландыру үрдісі
5.
Басқарудың шоғырлануы
белгілі бір объектіге қатысты жүзеге асырылатын басқару функцияларының жинақталуы. Бұл өндірісті басқару жүйесінің құрылымының ұйымдастыру сипаттамаларының бірі. Деңгейі тігінен басқару функцияларының бөлінуіне байланысты басқарудың орталықтануынан өзгеше басқарудың шоғырлануы басқару функцияларының басқарушы буындары арасында көлденең бөлінуімен анықталады.

Қазіргі жағдайда фирмаладың кооперациялануы және шоғырлануының негізгі нысандары болып мыналар табылады: бағалар, өткізу нарықтары, өндіріс көлемдері және т.б.. Салада фирмалардың арасындағы тәуелсіз компаниялардың бәсекелестігін заңды және экономикалық жағынан шектейтін ұйымдар - картельдер; кешегі орталықтандырылған капитал салымдары мен басқаруы бар кешен - концерндер; ұйымға кіргенде өндірістік және комерциялық тәуелсіздігін жоғалтып бір орталыққа бағынатын кәсіпорындар - тресттер ; мақсаты кесілімшарт негізінде белгілі бір міндеттерді орыдауға бағытталған шаруашылық тәуелсіз фирмалардың уақытша одағы- консорциумдар және тағы басқа кәсіпорындардың коопрациялану және шоғырлану нәтижесінде пайда болады.
Еңбек бөлінісі оның жекелеген түрлерінің әртараптануына әкеледі, ал еңбектің әрбір түрі көлемнің экономикалық үнемді шамаға дейін ұлғаюы негізінде шоғырлануы операциялар мен үрдістердің қайталануына әкеледі, яғни мамандардырылған өндіріс қалыптасады. Осылайша,мамандану, бір жағынан қоғамдық еңбек бөлінісінің салдары болса, екінші жағынан - біртекті өндірістің шоғырлануының нәтижесі болып келеді.
Өндірістің біртектілігі өндірілген өнімнің, өндірістің технологиялық әдістерінің және техникалық мәдениетінің бірыңғай болып келінен туындайда. Оның негізін өндіріген өнімнің біртектілігі құрайды. Ал соңғы мақсатына біртекті үрдістердің шоғырлануы және олардың мамандандырыған учаскелерге, өндірістерге және кәсіпорындарға бөлінуі жатады.
Мамандандыру - кәсіпорынның негізгі қызметінің белгілі бір өнімнің, тауардың және қызметтің түріне байланысты мамандануын айтады.
Маманданудың үш нысаны бар:

3-сурет. Маманданудың үш нысаны
Кооперациялау деп белігіл бір өнім түрін бірігіп дайындайтын фирмалар арасындағы ұйымдық, өндірістік және басқа да байланыстар жиынтығын айтады.
Фирманың өндірістік ресурстарын және мамандарын тиімді пайдалануда, қоғамдық еңбек шығындарын өндіріс және айналым аясында қысқарта отырып жүргізуде кооперациялаудың маңызы зор.
Кешенділеу (комбинирлеу) - бір фирма шеңберінде әр түрлі өнеркәсіп салаларының кәсіпорындағы үйлестіру. Бұл шикізатты өндіру сатысындағы өзгерістерді қамтуы мүмкін.
Комбинаттар келесі белгілермен сипатталады:
- әр түрлі сала кәсіпорындарының бірігуі;
- өндірістің техника-экономикалық бірлігі және пропорционалдығы;
- энергетикалық жүйенің бірлігі;
- бір аймақта орналасуы;
- негізгі өндірістерге қосымша цехтар мен қызметтердің орталықтандырылған қызмет көрсетуі;
- басқару бірлігі.
Қазіргі кезде кешенделудің бағыттарына мыналар жатады:
Өнімді өндіру сатыларының үйлесімділігі;
Шикізатты, мұнайды, көмірді кешенді қайта өңдеу;
Қалдықтарды тиімді пайдалану (мысалы, ағаш өңдеу комбинаттары)
Басқарудың нақты функциялары көбінесе кәсіпорынның ерекшелігімен және оның негізгі қызмет салаларымен байланысты (жалпы басқару, қаржылық басқару, өндіріс, ҒЗТКЖ, маркетинг). Мәселен, маркетинг саласындағы функцияларды іске асыру мыналарды қамтиды:
маркетингтік ақпаратты жинау мен өңдеуді ұйымдастыру;
мақсатты нарықтарды таңдау және оларды сегменттеу;
өнімнің маркетингтік шешімдерін қолдану;
тарату арналарын таңдау және өзара әрекеттесу;
өнімді жылжыту;
баға саясатын таңдау және іске асыру;
маркетингтік қызметтің тиімділігін жоспарлау және талдау.
Кез келген коммерциялық ұйымның мақсаты кіріс ресурстарын (капитал, еңбек, энергетикалық ресурстар, материалдар, технологиялар) пайда табу үшін түрлендіру екені белгілі [14, 25-бет].
Ұзақ уақыт бойы сәтті әрекет ету үшін ұйым тиімді және үнемді болуы керек.
Ұйымның тиімділігі кәсіпорын шығаратын өнімнің жәненемесе тұтынушының нарықтағы қызметтерінің қаншалықты сұранысқа ие екендігімен анықталады, ал тиімділігі өндірілетін өнімдер мен тұтынылатын ресурстардың ақшалай қатынасымен анықталады.

Өндіріс үрдісі
Өндірістің ресурстары
WП
Өндіріс циклінің нәтижесіVРЕАЛ
Басқару арқылы әсер ету
Өндіріс үрдісі
Өндірістің ресурстары
WП
Өндіріс циклінің нәтижесіVРЕАЛ
Басқару арқылы әсер ету

4-сурет. Өндіріске негізгі әсер ету схемасы

Ұйымның өнімділігін оның салыстырмалы тиімділігі деп атаймыз.
Өнімділік Шығыс бірліктер санының кірістегі бірліктер санына қатынасынан басқа ештеңе жоқ. Өнімділіктің негізгі құрамдас бөлігі - сапа. Сапаның жоғарылауы өнімділіктің өсуіне әкеледі. Тиімділік және сапа ұғымдары да өзара байланысты.

(1)
(1)

мұндағы WJ - кәсіпорынның ресурстарды алу және түрлендіру шығындарының сомасы; VРЕАЛ -өнімді сатудан түскен кіріс.
Өндірістің жұмысын ұйымдастырған кезде басқару әсеріне шығындар айтарлықтай маңызды екені белгілі. Олар әдетте ірі өндірістерде 3-5% және шағын өндірістерде 10-20% құрайды.
Бір қызығы, негізінен, өндіріс шығындарындағы басқару шығындарының үлесі шағын кәсіпорындарда жоғары, бұл осы кәсіпорынның пайда көлемінің басқа, төмен тәртібіне байланысты.
Осылайша, ірі кәсіпорындарда басқару тиімділігі көбінесе орта және кіші кәсіпорындарға қарағанда жоғары деп айтуға болады. Дегенмен, заманауи жағдайлар кәсіпорынға басқарушылық еңбекті бөлудің осындай тетіктерін қолдану арқылы басқарудың тиімділігін арттыру жолдарын табуға мүмкіндік береді.
Айта кету керек, Өндірістік жүйедегі басқару әсерлері тек өндірістік циклдің ерекшеліктеріне (технология, шикізат ассортименті, жабдықтар, Материалдар, өндірісте қолданылатын энергия тасымалдаушылардың түрлері мен формалары) ғана емес, сонымен қатар кәсіпорынға әсер ететін әртүрлі факторларға да байланысты.

1.1.Өндірістік құрылымның түрлері
Кәсіпорындардың өндірістік құрылымының үш түрі бар. Олар заттық, технологиялық және аралас болып келеді.
Заттық құрылымда кәсіпорынның негізгі цехтары, оның бөлімшелерінің әрқайсысы өнімнің бір түрін, я болмаса оның бөлігін немесе бөліктердің бір тобын өндірумен айналысады. Заттық құрылым көп жағдайда көп сериялы және жаппай өндірісті құрастыру цехтарында қолданылады. Заттық құрылымның мысалына автомобиль зауыттарының двигатель, шасси, тарату қоаптарын дайындау, кузовтар өндіру цехтары, аяқ-киім өндірісінде - аяқ-киімді құрастыру цехтарын жатқызуға болады.
Заттық құрылымның артықшылықтары өте көп. Ол цехтар арасындағы өндірістік өзара байланыстарды жеңілдетеді және шектейді, бөліктердің қозғалу жолын қысқартады, цехаралық және цехтың тасымалдау шығындарын азайтады және жұмысын жеңілдетеді, өндірістік циклдың ұзақтығын қысқартады, жұмыстың сапасын арттыруда жұмыскерлердің жауапкершілігін арттырады.
Заттық құрылым құрал-жабдықтарды технологиялық үрдістің орындалуына қарай орналастыруды, өнімділігі жоғары станоктар, құрал-саймандарды мен техникаларды қолдануды қамтамасыз етеді. Мұның бәрі қорыта келгенде, өнім көлемін арттыруға, еңбек өнімділігін көтеруге және өнімнің толық өзіндік құнын азайтуға көмектеседі.
Технологиялық құрылым өндірістің технолоигялық даралығын анықтайды. Мысалы, оған құю, ұста, кесу, механикалық құрастыру цехтарын жатқызуға болады.
Өндірістік құрылымның мұндай түрі цехты басқарушылардың жұмысын жеңілдетеді, жұмыскерлерді орналастыруда және өнімнің бір номенклатурасын өндіруден екіншісіне өту кезінде өндірісті қайта құруда жеңілдік туғызады. Ал оның кемшіліктеріне бұйымның қозғалуында қарсы маршруттарының пайда болуы, цехтардың өзара өндірістік байланыстарының қиындауы, құрал көп жасалуы жатады. Мұның бәрі еңбек өнімділігінің артуына және өнімнің толық өзіндік құнын азайтуға кедергі жасайды.
Аралас құрылым бір ғана машина жасау зауытында негізгі цехтардың әрі заттық, әрі технологиялық қағидаға негізделіп ұйымдастырылуын сипаттайды. Мысалы, машина жасау кәсіпорындардағы жалпы өндірістің дайындау цехтары технологиялық қағидамен, ал механикалық- құрастыру цехтары заттық қағида бойынша орналастырылады. Мұндай кәсіпорын түрлері тек машина жасау ғана емес, жеңіл өнеркәсіп өндірістерінде қолданылады. Өндірісті осылай ұйымдастырудың артықшылықтарына цехаралық тасымалдау жұмыстарының көлемінің азаюы, өнім өндірудің өндірістік циклының ұзақтығының қысқаруы, еңбек жағдайының жақсаруы, құрал-жабдықты жүктеудің жоғары деңгейі, еңбек өнімділігінің өсуі, юұйымның толық өзіндік құнының азаюы жатады.

1.2. Өндірістік құрылымды жетілдіру жолдары
Бәсекелестік жағдайында кәсіпорын болашақта пайда табу үшін өзінің әлеуетін үнемі арттырып отыруы керек. Кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілік деңгейі (яғни оның нарықтағы позициясы) осы әлеуеттің интегралды көрсеткіші болып табылады. Әлеуетті арттыру кәсіпорынның қызметін жетілдіруді білдіреді. Әлеуетті арттыруды бағалаудың негізгі критерийлері: біріншіден-өнімнің сапасы, екіншіден - өзіндік құны, үшіншіден-кәсіпорынның тапсырыстарды жоспарланған мерзімде орындау қабілеті.
Өндірістік құрылымды жетілдірудің негізгі факторларына мыналар жатады:
Өнім көлемі. Кәсіпорын неғұрлым ірі болған сайын, оның өндірістік цехтарының саны көп болмақ, ағындық жүйе күшті және мамандандырылған цехтардың саны шағын кәсіпорындарға қарағанда көп болады.
Пайдаланылатын материалдардың сипаттамасы. Өндірістік үрдістің орындалу барысында өнім сапасын арттыру мақсатымен материалдарың көп түрі қолданылатын болса, онда өндірістік құрылым да күрделі болады.
Өндірісті шоғырландыру , мамандандыру және кооперациялау деңгейі мен нысандары. Өндірісті ұйымдастырудың шоғырландыру,мамандандыру және кооперациялау түрлерінің деңгейін арттыру кәсіпорынның өндірістік құрылымын жеңілдетеді, өндірістік үрдісті өндірістік-техникалық жабдықталуын арттырады.
Қолданылатын техника, технология және өндіріс пен еңбекті ұйымдастыру нысандары. Бұл кешенді фактор дербес секциялардың бөліну қажеттілігін туғызады.
Өндірістік құрылымды жетілдірудің келесідей негізгі бағыттарын атап өтуге болады:
Кәсіпорыннан негізгі өндірістің жеке бөлімдерін бөліп шығару, мысалы тігін өндірісінде дайындау-пішу өндірісін жеке кәсіпорын ретінде бөліп шығару. Бұл тігін өндірісін дамыту үшін өндірістік алаңдардың босауына, оны басқа мақсаттарға пайдалану мүмкіндігінің пайда болуына, ұжымның әлеуметтік мүддесін тезірек қанағаттандыруға, кооперациялық байланыстардың күшеюіне, әкімшілік-өндірістік құрылымның оңайлануына ықпалын тигізеді.
Өндірістік кәсіпорындарды заттық белігісіне қарай мамандандыру өндірістік құрылымның біркелкі болуын қамтамасыз етеді. Бірыңғай өнім өндіруді жеке кәсіпорында шоғырландыру өнімділігі жоғары құрал-жабдықты қолдануға, басқару аппаратын қысқартуға, өндірісті ұйымдастырудың прогрессивті нысандарын қолдануға көмектеседі.
Қосымша және қосалқы өндірісті жеке кәсіпорын ретінде еншісін беріп бөліп шығару немесе өндірістік-кәсіпорын шеңберінде орталықтандыру. Мұның өзі қосымша және қосалқы өндірісті шоғырландыруға, оның тиімділігін арттыруға әсерін тигізеді.
Өндірістік кешендер құру кәсіпорын шеңберінде өндірістік құрылымды жетілдірудің негізгі түріне жатады. Өндірістік кешенннің құрамына бір-біріне жақын орналасқан кәсіпорындар кіреді.
Аз өнім өндіретін кәсіпорындарда цехсыз жұмыс істеуді ұйымдастыру. Кәсіпорынның өндірістік құрылымын жетілдірудің әрбір бағыты немесе оны жүзеге асырудың жан-жақты шаралары кәсіпорынның нәтижелерін жақсартуға көмектеседі.
Сауда кәсіпорнының қызметін жетілдіруде сату кеңселерінде сатып алушыларға қызмет көрсету мәдениетін арттыру үлкен маңызға ие. Өз кезегінде, бұл сауда қызметін жақсарту арқылы компания өнімдерінің қосымша тұтынушыларының ағыны түрінде айтарлықтай экономикалық нәтижеге әкеледі.
Сауда сервисін бірінші кезекте сатып алушыларға көрсетілетін қызметтерді кеңейту, сондай-ақ сатып алушыларға сауда-саттық қызмет көрсетудің дүкеннен тыс нысандарын пайдалану есебінен жақсарту қажет.
Технологиялық сауда процесінде тауарларды тасымалдау, оларды сақтау, буып-түю, буып-түю сияқты қызметтер орындалады. Бұл қызметтер Жаңа тұтыну құнын тудырмайды, бірақ тауардың құнын құруға қатысады.
Келесі қызметтерді тікелей енгізуге болады:
тауарларға, оның ішінде сатылымда уақытша жоқ тауарларға алдын ала тапсырыстарды қабылдау;
тауарларды көрсету;
мамандардың кеңестері;
тауарларды орау;
Орындалуы қосымша шығындарды талап ететін қызметтер бекітілген прейскуранттар бойынша жеке ақыға ұсынылады.
Компания көрсететін ақылы қызметтер сатып алушыға белгілі бір ыңғайлылық тудырып қана қоймай, сонымен қатар компанияның кірісі болып табылатындығын байқаймыз. Осы мақсатта осы қызметтердің тізбесін кеңейту, сондай-ақ сатып алушыға ұсынылатын қызметтер туралы толық және уақтылы ақпарат беру қажет. Өнімдерді жарнамалау кезінде қолданыстағы қызметтер туралы айту керек, фирманың әр сауда залында қызметтерге басып шығарылған прейскуранттар болуы керек. Мұның бәрі фирманың қосымша қызметінен алатын табысының артуына ықпал етеді. Халыққа қызмет көрсету, сонымен қатар сатып алушыларға қызмет көрсету мәдениетін арттыруға, кәсіпорынның қолайлы сауда имиджін нығайтуға ықпал етеді.
Сонымен қатар, кәсіпорында бөлшек сату сияқты сатып алушыларға қызмет көрсетудің осы түрін енгізу қажет. Сауда бизнесінде жетекші орынға ие кәсіпорындардың тәжірибесі көрсеткендей, сатып алушыларға қызмет көрсетудің осы түрін пайдалану орта есеппен 2%-ға артады. Демек, сатып алушыларға қызмет көрсету нысандарын жетілдіру арқылы компанияның тауар айналымының өсуі (Э3 экономикалық әсері) болады.
II.Өндірістік тауарларды дайындаудың мазмұны мен кезеңдері
Өндірістік тауарларды дайындаудың мазмұны мен міндеттері кәсіпорынның экономикалық және әлеуметтік даму жоспарына сай анықталады. Осыған орай тапсырыс беруші сауда орындарының, тұтынушылардың талабына сәйкес өндірісті техникалық тұрғыда ұйымдастыру үшін дайындық шаралары жүргізіледі.
Жаппай өндірістік кәсіпорындарда өндіретін өнімнің көптігі, ассортимент түрлерінің кеңдігі өндірісті техникалық дайындаумен бірге жаңа құрал-жабдықтарды, инновациялық технологияны, материалдарды, өндірісті ұйымдастырудың жаңа түрлерін игері жөнінде дайындық жұмыстары жүргізіледі. Әдетте өндірісті техникалық дайындау үш кезеңнен тұрады:
- бірінші кезеңде жаңа өнім түрін жасау және өндірісті дайындау, үлгіні әзірлеу және оның тәжірибе жүргізу арқылы үлгісін жасау, оны бекіту, құжаттарын дайындау, бұйымды суреттеу, қолданылатын негізгі және қосымша материалдарды ескере отырып конструкциясын жасап, өнімді өндіруге қажетті шикізат, материалдар, жартылай фабрикаттар мен фурнитура беруші жабдықтаушыларды анықтау шаралары жүргізіледі. Осы кезеңде өнімді дайындаудың технологиялық сызбасы, технологиялық операциялардың тізбегі, жұмыс күшіне қажеттілік, олардың мамандылығын анықтау, құрал-жабдықтарды жөндеу және түзеу тәрізді көптеген жұмыстар атқарылады.
- екінші кезеңде жаңа және әр түрлі өндіруді дайындау және игеру, ұйымдастыру-техникалық шараларды енгізу орындалады. Бұл жұмыстар негізінен тәжірибе цехтарында жүзеге асырылады. Өндірісті техникалық дайындаудың екінші кезеңінде еңбек өнімділігін арттыруға, өнім сапасын жақсарту мен материалдарды үнемдеуге барлық жағдай жасау жан-жақты қарастырылады.
- үшінші кезеңде өнімнің жаңа және әр түрін өңдеудің жалпы және сериялық әдістерін бір жүйеге келтіру, өндірістік ағындарда өндірістік-техникалық шешімдерді пайдалану сияқты жұмыстар атқарылады. Жетілдірілген ағынның тиімділігі жұмыс істеп тұрған ағынның технико-экономикалық көрсеткіштерімен салыстырылады. Егер қабылданған көрсеткіштер жүйесі бойынша бағалау нәтижесі берілген жағдайда келтірілген шығындардың ең аз шамасы қолданылады.
Өндірістік тауарларды жетілдірудің әрбір кезеңінде орындалатын жұмыстар сипаттамасына қарай бөлінеді.
Нарықты экономика кезінде жаңа өнім түрлерін өндіріске енгізу, оны дайындау және өндірісті техникалық дайындықтан өткізу жұмыстары өте жедел түрде жүргізілу қажет. Ұтымды пайдаланылған уақыт, сұранымға сай өнімді тұтынушыларға дер кезінде ұсыну кәсіпорынды табысқа кенелтеді. Кері жағдайда кәсіпорын шығындарын өтей алмау жағдайы қалыптасады.
Өндірісті дайындауға байланысты шараларға жұмсалатын шығындар неғұрлым аз болып, оның сапаға залалы тимеген жағдайда кәсіпорынның экономикалық көрсеткіші жоғары болады. Сонымен қатар жаңадан жасалатын өнімнің техникалық деңгейі өндірістік үрдісте және оны пайдалану кезінде де отандық және шетелдік үлгілерден басым болса, патенттік-техникалық тұрғыда жоғары нәтиже береді.
Қазіргі нарықтық экономика жағдайында халық тұтынатын тауарлардың ішінде тамақ өнімдеріне деген сұраныс деңгейі артуда. Тамақ өнімдеріне деген сұраныс сол тауардың сапасымен анықталады. Халық күнделікті көп тұтынатын тамақ өнімдерінің ассортиментін нарықтағы бәсекелестік жағдайына байланысты жетілдіріп отырады. Оны біз күнделікті өзімізге қажетті тауарларды сатып алған кезде байқап жүрміз. Сондықтан бүгінгі қорғағалы отырған ғылыми жұмысымыздың тақырыбы қоғамдағы өмір сүріп жатқан әрбір адамдарды толғандыратын және ағымдағы актуальды, көп талқыланатын тақырып.
Осы курстық жұмыстың тақырыбын талқылау үш бағытта қарастырылмақшы:
1.Сапа ұғымының жалпы сипаттамасы және өнім сапасының қажеттілігі.
2.Сапа теориясын тәжірибемен ұштастыру (макарон өнімдерін өндіретін Ардагер корпорациясы мысалында).
3. Өнім сапасының бәсекелестікке қабілеттілігін арттыру жолдары.
Осы жоғарыда аталғандарды талқылайтын болсақ:
Біріншіден: Тауарлар сапасы деген ұғымға олардың ассортиментінің әртүрлілігі мен толықтығы енеді. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.