Жалған ақпарат арқылы халықтың миын улау

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Атырау қаласы

химия-биология бағытындағы

Назарбаев Зияткерлік мектебі

Қазақстан тарихы

Курстық жұмыс

Оқу бағдарламасына сәйкес тақырыптың бағыты: ҚОҒАМДЫ ЗЕРДЕЛЕУ

Тақырып: Қазақстанның геосаясаты

Сөз саны: 3080

Орындаған: Асылхан Әміржан

Жетекші: Тумин Еркебұлан Бауыржанұлы

Ішкі модератор:Тулешова Айтолқын Байжановна

Атырау, 2023

Мазмұны:

І. Кіріспе3

ІІ. Негізгі бөлім (теориялық) 4

2. 1. БАҚ-ның біздің еліміздегі қазіргі жағдайы қандай?4

2. 2. Телевизиялық коммуникацияның қоғамға тигізетін ықпалы қандай?5

2. 3. Қазіргі теледидардың артықшылықтарынан қарағанда кемшілігі басым ба?7

ІІ. Негізгі бөлім(практикалық) 9

3. 1. Зерттеу әдістері 9

3. 2. Зерттеу қорытындысы 9

3. 3. Зерттеуді бағалау: SWOT-анализ 13

ІІІ. Қорытынды 14

ІV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 15

Кіріспе Бүгінгі таңда геосаясат елдің саяси, экономикалық факторларына ықпал ететін маңызды сала ретінде қалыптасқан. Қазақстан територия ауданының ауқымы бойынша Әлем бойынша 9 орынды иеленген. Бұл жағымды факт балғанымен де ол жайт геосаясаттың тек бір ғана бөлігін қамтиды. Геосаясат өзіне елдің географиялық орналасуын(белдеу, уақыт белдеулерінің саны), табиғи ресурстарының байлығы мен қарулы күштердің деңгейін қамтиды. Әлемдік дамыған мемлекеттерді қарасақ(Жапония, Германия, Швейцария) , территориясының шағын аумағына қарамастан ІЖӨ (Ішкі жалпы өнім) деңгейі өте жоғары әрі барлық өндіріс салаларын аумағы үлкен әрі жұмыс күші арзан елдердің қолына тапсырады. Оған қоса Қазақстан ядролық қару мен соғыс техникалары саны бойынша әлем елдері арасында тек қана 63 орында алады. Осы тізімнің алғы қатарында Қазақстанмен шекаралас Өзбекстан мен Тәжікістан жоғары орынға иеленген. Тақырыптың өзектілігі: Жиырма бірінші ғасырда елдердің геосаяси әлеуетінің бағалануы өз маңызын әлі де жоғалтпаған. Оған себеп мемлекеттің тарихи геологиялық ресуртар мен жерлерге ие болуы әрі сол өңірдегі өндірілетін табиғи ресурстармен пайдалы қазбалардың экономикаға тікелей әсер етуі. Қазірдің өзіндеде елдер арасында жер мен табиғи ресурстар үшін қақтығыстар мен соғыстар орын алуда. Зерттеу мақсаттары: - [ ] Геосаясаттың елдің дамуына тигізетін ықпалын бағалау - [ ] Жағымды әсерін пайдаланып, оның қоғамдағы рөлін анықтау - [ ] Жағымсыз әсерін талдап, шешу жолдарын ұсыну - [ ] Қоғамның ой-пікірін елдің дамуына әсерін талдау Зерттеу міндеттері: - [ ] Зерттеу барысында тек расталған ақпаратты қолдану - [ ] Ресей, Қытай, АҚШ-пен Қазақстанның дипломатиясын бағалау - [ ] Бұрыңғы жағдайға қарағанда дипломатия күшейдіме? Зерттей сұрақтары: - [ ] Қазақстанның қазіргі таңдағы геосаяси жағдайы қандай? - [ ] Қазақстанның ұлттық қауіпсіздік және сыртқы саясатындағы басымдылықтары қандай? - [ ] Әлемдік қауымдастықта Қазақстанның геосаяси мүддесі қандай көрініс тапқан? Гипотеза: Геосаяаты мықты мемлекеттер бұл әлемде көшбасшы рөлін атқарады және осы елдердің пікірі мен іс-қимылдары басқа елдерді іс-әрекетке итермелейді. Ауқымды территориямыздың пайдалы қазбаларын игерумен шектелмей, Қазақстан өз тарабында жерді тек Негізгі бөлім Қазақстанның қазіргі таңдағы геосаяси жағдайы қандай?

Егеменді Қазақстан Республикасында өзара теңбе-тең келетін сыртқы саясаты үлгісін енгізу қажет болды. Сыртқы саясаттағы басты мақсат - елдің қауіпсіздігін сақтау әрі саяси және экономиялық қарым - қатынастарда аймақтық, субрегионалдық жүйелерге кіру, тәуелсіз мемлекет есебінде елдің дамуы үшін сыртқы қолайлы жағдайларды қалыптастыру мен оны әрі қарай жетілдіру.

Азия мен Еуропаның қақтығысқан аймағында орналасқан геосаяси жағдайы, әскери-саяси және экономикалық мүдделері, сонымен қатар қол жеткен қуаты Қазақстанды қазіргі халықаралық қарым-қатынастарда өзінің айналасындағы елдермен тәуелсіздігін, қауіпсіздігін, жергілікті бірізділігін құрметтеу қағидаларына негізделген дипломатиялық аймағын құруға мүдделі ірі аймақтық мемлекет ретінде танытты.

Қазіргі жаһандық кеңістік күрделі де әр түрлі. Бұрынғы кездегі идиологиялық қарама-қайшылық(социалистік жүйе - капиталистік жүйе) енді жекелей мемлекеттердің саяси және экономикалық беделіне ауысты.

1993 жылдың 13 желтоқсанында Үкімет қаулысына сәйкес, ядросыз мемлекеттер қатарында Қазақстан ядролық қаруды таратпау жөніндегі келісімге қосылды. Республика аумағында бір неше жылдар бойы ядролық қару болып келді. Бірақ оны Қазақстан өз бақылауында ұстай алған жоқ. Ендігі бірден-бір шешім - ядролық қарудан бас тарту еді. 1994 жылы үш мемлекеттің - Еуропадағы қауіпсіздік пен өзара достық қарым-қатынастар жөніндегі Будапештте өткен Кеңесінде Қазақстанның қауіпсіздігін сақтауға Ұлыбритания, АҚШ және Ресей мемлекеттері өз кепілдіктерін берді. 1995 жылы оларға Қытай мен Франция қосылды. Сөйтіп, Қазақстанның төуелсіздігі, дербестігі, шекара біртұтастығы мен қауіпсіздігі басты-басты ядролық державалар тарапынан кепілдікке алынды.

Ядролық қаруды өз жерінен көшіру үшін республика 84 млм доллар алды. 1995 жылдың 26 мамырында ядролық қарудың соңғы бөлшектері республика аумағынан әкетілді. 1995 жылдың 30 мамырында Семей сынақ алаңында қалған ең сонғы ядролық заряд жойылды.

90-жылдары әлемде бірқатар аса маңызды геосаяси және экономикалық өзгерістер болды. КСРО-ның ыдырауы, бұдан кейінгі Ресей жағдайын анықтау, бірігуге бет алған Еуропа мен реформадан кейінгі Қытайдың күшейе түсуі, бірқатар Азия аумағы мемлекеттерінің пайда болуы, жаңа халықаралық экономикалық жүйенің қалыптасуы, т. б. Осы тұрғыдан алғанда, Қазақстан өзінің сыртқы саясатында мына төмендегі аймақтық саяси одақтарға сүйенеді:

АӨСШК - Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары жөніндегі кеңес - 1992 жылдың қазан айында болды. БҰҰ Бас Ассамблеясында Н. Назарбаев бұл ұйымды қолдап сөз сөйледі.

Еуразиялық Одақ 1994 жылдың наурыз айындавы Мәскеуге сапары кезінде Н. Назарбаев бұл одақты құру жөнінде мәселе көтерді.

1992 жылдан бері Қазақстан Экономикалық өзара қарым-қатынас ұйымына Иран, Пәкстан, Түркия, Әзірбайжан, Қазақстан, Ауганстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Турікменстан, Өзбекстан мүше болды.

Қазақстанның геостратегиялық басымдылығы үш бірдей әлеуметтік-экономикалық және әлемдік қатынастардың саяси орталығына негізделеді. Олар Солтүстік Америка, бірігу бағытындағы Еуропа және Тынық мұхит аймағы. Орталық Азияда орын тепкен жас мемлекетке дүниежүзілік экономикалық кеңістікке шығу әлдеқайда тиімді.

Қазақстанның геосаяси жағдайы, қазақстандық өнімдерді дүниежүзілік рынокқа шығару жолдарын іздестіру қажеттігі жан-жақты халықаралық байланыстар орнатуға қосымша негіз болды.

Қазақстанның ұлттық қауіпсіздік және сыртқы саясатындағы басымдылықтары қандай?

Қазақстан Республикасының әскери құрылымы әскери басқару органдарын, Қарулы Күштердің түрлерін, арнайы әскерлерді, тыл, әскери оқу орындары мен ғыл. мекемелерді қамтиды. Соғыс уақытында құрамына қорғаныс мин-не қарайтын әскер түрлерінен басқа Ішкі істер мин-нің ішкі әскерлері, Ұлттық қауіпсіздік к-тінің шекара қызметі және басқа да әскерлері, респ. “Ұлан”, азаматтық және аумақтық қорғанысты басқару мен құру органдары кіреді. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің басты мақсаты - елдің егемендігін, аумағының тұтастығын, экономикасын, мемл. ин-ттары мен азаматтарын соғыс қатерінен қорғау, жаугершілік немесе әскери қақтығыстар туғызудың алдын алу, Қазақстанның орнықты дамуы үшін қолайлы жағдай туғызу.

Еліміз сыртқы саясатты сындарлы әрі белсенді жүзеге асырып, қауіпсіздік, ынтымақтастық және даму салаларында жаһандық және өңірлік күн тәртібін қалыптастыру мен іске асыруға ерекше үлес қосып келеді. Ұлттық мүддені қорғай отырып, сыртқы саяси және экономикалық басымдықтарды ілгерілетуге басты назар аударылатыны белгілі.

Еліміздің стратегиялық саяси мақсаты ретінде тәуелсіздікті, мемлекеттің егемендігін және аумақтық тұтастығын нығайту, сыртқы саяси бағыттың дербестігін сақтау көзделмек. Сондай ақ Орталық Азияда Қазақстанның көшбасшылық орнын нығайтуға және ұзақ мерзімді мүдделеріне ерекше екпін беріледі. Сыртқы саясат мәселесінде Қазақстан көпвекторлы бағыт ұстанатыны жер-жаһанға мәлім. Осы тұрғыдан алғанда «тоғызыншы территория» аймақтық және жаһандық үдерістерге белсене қатысатын беделді мемлекетке айналды. Тәуелсіздіктің 30 жылында кәсіби дипломатиялық қызмет құрылып, ауқымды сыртқы саяси міндеттер шешімін тапты. Осы уақыт аралығында қол жеткізген табыстарымыз ұшан-теңіз.

Әлемдік қауымдастықта Қазақстанның геосаяси мүддесі қандай көрініс тапқан?

Дүние жүзіндегі көптеген экономикалық және саяси жаһандау үдерістері халықаралық құқықтың басты-басты қағидаларын алға қойып отыр. Қазақстан жекелеген мемлекеттермен сыртқы қарым-қатынасында халықаралық құқықтың көпшілік таныған нормаларын сақтауды көздейді.

Сондықтан да жас мемлекет үшін БҰҰ, ЕҚЫҰ (ОБСЕ) - (Еуропадағы кауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы, Халықаралық Еуропалық даму және қайта құру банктері, Халыкаралық валюта қоры, ЮНИСЕФ, ЮНЕСКО, т. б. сияқты ірі-ірі халықаралық ұйымдарға мүше болуы аса маңызды жағдай.

1992 жылғы 2 наурыздағы БҰҰ Бас Ассамблеясыныц (БҰҰ БА) 46-сессиясында Қазақстан Республикасын БҰҰ-ға мүшелікке алу жәніндегі қарарға қол қойылды. Халықаралық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге ерекше мән бере отырып, Қазақстан БҰҰ-ның бейбітшілікке бағытталған қызметіне белсенді түрде қолдау көрсетті. 1996 жылы Қазақстан БҰҰ-ның, бейбітшілікті қолдайтын шараларына қатыса алатын резервтік келісімдер жүйесіне қосылған 51 - мемлекетке айналды.

1998 жылы 16 қарашада БҰҰ БА-ның 53-сессиясы «Халықаралық ыңтымақтастық және тұрғындарды сауықтыру Қазақстандағы Семей аумағының экологиясы мен экономикалық дамуы мақсатындағы жұмыстарды үйлестіру» деп аталган қарар қабылдады. Қазақстан басқа да халықаралық ұйымдардың белсенді мүшесіне айналды. 1998 жылы республика БҰҰ-ның Экономикалық және әлеуметтік кенесі (ЭӘК) жанындағы комиссия құрамына кірді. Қазақстанның БҰҰ-ның балаларға көмек қорымен (БКҚ) ынтымақтастығы кең түрде даму үстінде. Республикада «Бала мен ана денсаулығы», «Базалық білім беру», «Сумен қамтамасыз ету және санитария ісі» және басқа да бағдарламалар бойынша жұмыстар жүргізілді. 1997 жылы Қазақстан БҰҰ-ның балаларға көмек қорының Атқару Кеңесіне мүше болды.

1996 жылы мамырда ЮНЕСКО (БҰҰ-ның білім, ғылым және мәдениет мәселелерімен айналысатын ұйымы) делегациясының Алматыға сапары кезінде үлкел ғаламдық ЮНЕСКО бағдарламаларын («Адам және биосфера», «Халықаралық гидрология») жүзеге асыру жөнінде келісімдерге қол жеткізілді. 1997 жылғы қарашада ЮНЕСКО-ның Париждегі Бас конференциясында Қазақстан ЮНЕСКО-ның Атқару Кеңесінің мүшелігіне қабылданды. 1994-1995 жылдарда ЕҚЫҰ-ның төмендегідей құрылымдарымен тұрақты ынтымақтастық байланыстар орнады: аз санды ұлттар жөніндегі институты, демократиялық институттар мен адам құқығы бюросы. 1999 жылдың қаңтарынан бастап Алматыда ЕҚЫҰ орталығы тұрақты жұмыс істейді.

3. 2. Зерттеу қорытындысы

Зерттеу жұмысына аталмыш практикалық әдіс өз пайдасын тигізді. Өйткені ғаламтордан алынған ақпараттардан бөлек респонденттердің жауаптары жаңа ойларға әкеліп, жағдайға өзгеше перспективадан қарауға мүмкіндік берді. [8]

Сауалнама аудиториясы 15-18 жас арасындағы кіші жасөспірімдер (72, 50%) мен 25 жастан жоғары ересек адамдар (15%) . Сауалнама аудиториясының аз бөлігі 19-25 жас аралығындағы жас азаматтар мен азаматшалар (12, 50%) . [9]

Сауалнамадан 47, 50% ер адамдар мен 52, 50% әйел адамдар сәл жоғары көрсеткішпен өтті.

Осы сұраққа жауап берушілердің көбісі әлемдік масс-медияның қазақ қоғамына әсерін жоғары (47, 50%) және орташа (50%) деп біледі. “Мүлдем әсер етпейді” жауабы өте аз (2, 5%) көрсеткішіне жетті. [10]

Сауалнамадан өткен адамдардың көп бөлігі, яғни 61, 54% теледидар қарағанды ұнатпаса, қалған 38, 46% теледидар қарауға қызығушылық танытатын болып табылды.

Жауап берушілердің салыстырмалы түрде көп бөлігі (57, 5%) теледидар 40 жастан жоғары адамдарға өте әсерлі деп біледі. Сауалнама өткендердің келесі бөліктері кішкентай балаларға (47, 5%) және жасөспірімдерге (25%) деп анықтады.

Сауалнама қатысушыларына ұсынылған ең әсерлі жанрлардың бірі болып табылатын 3 нұсқадан трагедиялық драма (50%) таңдауда басым болды. Демек, боевик, қылмыс (42, 5%) және қорқынышты фильм (7, 5%) көрсеткіштеріне ие болып, екінші және үшінші болып жайғасты.

Зерттеудің практикалық әдістің қатысушылары қазақ қоғамында телевизиялық коммуникациясы ел ішінде идеяларды насихаттайды (45%) десе, адамдардың 35% “Қазақстанды әлемдік аренада танытады” деген жауап берді. Қазақтар үшін “әлеуметтік институттар дамиды” және “ешқандай маңызды рөль аткармайды” деген жауаптар бірдей болып, екеуде тиісінше 10% болып тіркелді.

Келесі ашық сұрақта әрбір жауап беруші өз ойын ешқандай шектеусіз жаза алды. Сонымен қатар көпшіліктің ойы бір жерден шықты және теледидардың жағымсыз жақтары атап өтілді:дезинформация, насихаттау арқылы адам ойының өзгеруі, денсаулыққа тигізетін кері әсерлері, оның ішінде көз ауруы, жастардың миын улайтын бағдарламалардың көбейюі.

3. 3. Зерттеуді бағалау: SWOT-анализ

Артықшылығы

: Жарнама. Телевизиялық коммуникация - бұл қызметтер мен өнімдерді насихаттау тәсілі. Бұл тұрғыда олар жарнама және маркетинг саласында артықшылықты құрайды.

Артықшылығы: Теледидар адамның ой-өрісін кеңейтеді. Табиғат, мәдениет, өнер немесе тарихи оқиғалар туралы көптеген білім беру бағдарламалары, телеарналар білім алуға тамаша мүмкіндік береді.

: Бос уақытта ойын-сауық арқылы демалу. Жұмыстан кейін адамға демалу және бағдарламаларды көру мүмкіндігі қажет. Көптеген адамдар үшін теледидар бос уақыт өткізудің тартымды әрі жалғыз түрі.

Артықшылығы: Кемшіліктері

: Олар әрдайым сенімді бола бермейді. Әлеуметтік желілерде тексерілмейтін ақпараттар немесе сенімсіз ақпарат көздерінен алынған ақпарат жиі таралады, бұл проблемаларға әкелуі мүмкін.

Артықшылығы:

Психологиялық әсер.

Қылмыстық фильмдер және теріс трансмиссиялар ішкі ақыл-ойды босатып, теріс көзғарасты тудыруы мүмкін.

: Мақсатсыз уақытты жоғалту. Көптеген адамдар теледидар қабылдағышын жаңа және қызықты нәрсені қарап білу үшін емес, жай “іш пысқаннан” деп қарайды.

Артықшылығы: Мүмкіншіліктері

: Маңыздылығы. Бұқаралық ақпарат құралдарының бұл түрі елдер мен технологияның дамуы оның бұқаралық сипатының маңыздылығының дамуымен тікелей байланысты.

Артықшылығы: Технологиялық цифрландыру. Қазіргі заманғы теледидарларды дауыс пен қимылдар арқылы басқаруға болады және жабдықтармен жабдықталған микрофон мен камера бәрін түсіреді.

: Адамның өмір сүру сапасын, соның ішінде сапалы теледидар арқылы жақсарту.

Артықшылығы: Қауіп-қатерлері

: Сары баспасөз. Болашақта сары баспасөздің және жалған ақпарат санының көбеюі ресми БАҚ-тың құлдырауына әкелуі мүмкін.

Артықшылығы: Жалған ақпарат арқылы халықтың миын улау.

: Пандемияның жалғасуы теледидардағы бағдарламардың көбейіп, адамның тәуелділігін арттырады.

Қорытынды

Теледидар Қазақстандықтардың едәуір бөлігі үшін ең қолжетімді коммуникативтік құрал ретінде адамдардың күнделікті өміріне енді. Нәтижесінде адам қолданылатын ақпарат құрылымында теледидарлық ақпараттың көлемі айтарлықтай өсті. Теледидарда мәдени және әлеуметтік жағдайға орасан зор әсерін тигізеді, осы институттың негізінде жеке тұлғаның әлеуметтік қатынастарының жаңа формалары дамуда.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.