Ойынның сабақтың тәрбиелік мақсатына сәйкестігі
КІРІСПЕ
Қазіргі халықаралық әлемде шет тілін үйренудің маңызды рөлін жоққа шығару мүмкін емес сияқты. Ағылшын тілін білу жеке өсу мен дамуға бағытталған кез келген адам үшін маңызды міндеттердің біріне айналады.
Сондай-ақ барлық уақытта білім берудің бірінші кезектегі міндеттерінің бірі қалай оқу керектігін үйрету міндеті болды. Яғни, болашақта оқу үрдісін қамтамасыз ететін оқу іс-әрекетінің жалпылама әдістерімен балаларды қаруландыру.
Дегенмен, мұндай міндетке қол жеткізу келесі принциптерден тұрады:
1. Мұғалімнің жаңа материалды сапалы түрде түсіндіруі және кейін оны бекіту;
2. Оқушының сабақтағы белсенді жұмысы;
3. Мұғалім, оқушы және ата-ана арасындағы ынтымақтастық.
Өкінішке орай, соңғы жылдардағы тәжірибе көрсеткендей, балаларды оқуға үйрету оңай шаруа емес, өйткені мұғалім көбінесе оқушылардың пәнді оқуға деген ынтасының болмауына, мұғалім арасындағы ынтымақтастыққа тап болады, ал ата-ананың жұмысы көп және де бос уақытының шектелуі. Сонымен қатар, интернет пен озық ІТ- технологиялар дәуірінде оқытылатын тақырып аясында оқушының назарын аудару және оны ұстап тұру қиындай түсуде. Осы орайда әрбір ұстаздың алдында оқытудың тиімділігін арттыра отырып, заман ағымына ілесіп, өзін-өзі жетілдіру қажет.
Сабақтардың мақсаттарын анықтаған кезде мұғалім оқушылардың жеке қызығушылықтарын және олардың жеке ерекшеліктерін ескеруі керек. Оқытудың тиімділігін арттыру үшін әрбір оқушыға жеке көзқарас қажет, бұл олардың дербестігі мен белсенділігін арттырады.
Оқытудың тиімділігін арттыру мәселесін шешудің маңызды жолдарының бірі - жаңа ойын технологияларын жасап, оқу үрдісіне енгізу. Өздеріңіз білетіндей, балалық шақ ойыннан бөлінбейді. Ойын - - - бұл балалар үшін ең қолжетімді және қызықты әрекет түрі, қоршаған әлемнен алған әсерлерді сіңіру тәсілі. Ойын - баланың құрдастарымен қарым-қатынас жасайтын әрекет саласы. Балаларды ортақ мақсат, оған жету жолындағы бірлескен күш-жігер және ортақ тәжірибе біріктіреді. Ойын тілдік материалды игеруге мүмкіндік береді, сонымен бірге қанағаттану сезімі пайда болады, өзін-өзі бағалау және мотивацияны артады. Ойын сонымен қатар сөздік қордың жетіспеушілігі немесе грамматикалық материалды білмеу ғана емес, ең алдымен психологиялық проблема болып табылатын тілдік кедергі деп аталатын нәрсені жеңуге көмектеседі.
Көптеген көрнекті мұғалімдер оқу процесінде ойындарды қолданудың тиімділігіне дұрыс көңіл бөлген. Ойын барысында адамның, әсіресе баланың қабілеті ерекше толық, кейде күтпеген жерден ашылуын көрсетеді. Педагогикалық тәжірибе студенттердің барлық топтарына сәйкес келетін әмбебап ойынның жоқтығын көрсетеді. Бір ойын әртүрлі топтарда айрықша ойналады, сондықтан оны белгілі бір жағдайларға бейімдеу қажет. Ойынды оқушыларға таңуға болмайды, тек оқытудың басқа әдістері мен құралдарымен, әсіресе бастапқы кезеңде ғана қолдану керек.
Осы дипломдық жоба аясында бастауыш, орта және жоғары мектепте ағылшын тілі сабақтарында ойын технологияларын қолданудың практикалық пайдасы қарастырылады.
Жұмыстың өзектілігі: қазіргі уақытта ғылыми әдебиеттерде оқу процесінің тиімділігін арттыру үшін ойынды қолдануға көбірек көңіл бөлінеді, бірақ барлық мұғалімдер оны оқытуда дұрыс қолдана алмайды.
Зерттеу гипотезасы: Бастауыш, орта және жоғары сыныптарда ағылшын тілі сабағында жаңа технология ойындарын қолдану оқушылардың білімді табысты меңгеруіне ықпал етеді, сонымен қатар бұрын алған білімдерін жаңартады.
Зерттеу нысаны: Кіші, орта және жоғары мектептердегі ойын технологиясы.
Зерттеу пәні: Бастауыш, орта және жоғары мектептерде ағылшын тілі сабағында ойын технологияларын қолдану арқылы оқыту процесі.
Зерттеу мақсаты: Бастауыш, орта және жоғары сыныптарда ағылшын тілі сабағында ойын технологияларын қолдануды талдау.
Зерттеу міедеттері:
бастауыш сыныпта оқыту әдісі ретінде ойынды қолдануды қарастыру;
ойын технологияларының классификациясын қарастыру;
бастауыш мектепте ойын технологияларын қолдану процесін талдау;
бастауыш мектепте ойын технологияларын іс жүзінде қолдану мүмкіндіктерін негіздеу.
Зерттеу әдістері: Теориялық әдебиеттерді талдау, ғылыми эксперимент, ғылыми бақылау, статистикалық талдау.
1-тарау. ОҚУ-БІЛІМ ПРОЦЕСІНДЕГІ ОҚЫТУДЫҢ ОЙЫН ӘДІСТЕРІ
1.1 Ойын технологиялары туралы түсінік
Ойын технологиялары педагогикалық технологиялардың құрамдас бөлігі болып табылады. Педагогикада алғаш рет технология ұғымы 1940-1950 жылдар тоғысында пайда болды . және педагогикалық процесте техникалық құралдар мен бағдарламаланған оқытуды қолданумен байланысты болды.
Қазіргі отандық және шетелдік педагогикадағы оқу-тәрбие процесін технологияландыру оқытуды кепілді нәтиже беретін өндірістік-техникалық процеске айналдыра алатын дидактикалық тәсілдерді іздеумен байланысты (15, 7 б.).
Педагогикалық теория мен практикада ойын технологияларын оқу-тәрбие үрдісінде қолдану мәселесі жаңалық емес. Ойын теориясын, оның әдіснамалық негіздерін жасап, оның әлеуметтік табиғатын түсіндіруге келесі ғалымдар қатысты: П.И.Пидкасистый, Ж.С. Хайдаров, Д.Б.Эльконин, Л.С.Выготский.
Бүгінгі таңда оқытудың технологиялық тәсілін отандық педагогика белсенді түрде дамытуда: оған М.Е. еңбектері арналған. Бершадский, В.И.Боголюбов, В.В.Гузеева, Т.А.Илина, М.В.Кларина, А.И.Космодемьянская, М.М.Левина, З.А.Малькова, В.Я. Пилиповский, А.Я. Савельев, сондай-ақ шетелдік авторлар: Л.Андерсон, Дж.Блок және т.б.
Ойындық педагогикалық технологиялар ұғымы әртүрлі педагогикалық ойындар түрінде педагогикалық процесті ұйымдастырудың жеткілікті кең әдістері мен тәсілдерін қамтиды.
Д.Б.Эльконин ойынға адам үшін төрт маңызды функция береді (29, 38 б.):
мотивациялық-қажеттілік саласын дамыту құралы,
білім құралдары;
психикалық әрекеттерді дамыту құралы;
ерікті мінез-құлықты дамыту құралдары
Жалпы ойындардан айырмашылығы, педагогикалық ойынның маңызды белгісі бар - нақты белгіленген оқу мақсаты және сәйкес педагогикалық нәтиже, оны негіздеуге, айқын анықтауға және оқу-танымдық бағыттылықпен сипаттауға болады. Ойын сондай-ақ ситуациялық - ауыспалы жаттығу ретінде қарастырылады, мұнда сөйлеу үлгісін оның тән ерекшеліктерімен - эмоционалдылығымен, стихиялылығымен және сөйлеуге бағытталған әсерімен шынайы сөйлеу қарым-қатынасына мүмкіндігінше жақын жағдайларда қайталау мүмкіндігі жасалады .
Сабақтардың ойын формасы сабақтарда ойын тәсілдері мен жағдаяттардың көмегімен құрылады, ол оқушыларды оқуға итермелеу және ынталандыру құралы ретінде әрекет етеді.
Сабақтардың сабақ формасы кезінде ойын тәсілдері мен жағдаяттарын жүзеге асыру келесі негізгі бағыттар бойынша жүзеге асады:
Дидактикалық мақсат оқушыларға ойын тапсырмасы түрінде қойылады;
Оқу іс-әрекеті ойын ережесіне бағынады;
Оның құралы ретінде оқу материалы пайдаланылады. Оқу іс-әрекетіне дидактикалық тапсырманы ойынға айналдыратын жарыс элементі енгізіледі;
Дидактикалық тапсырманы ойдағыдай орындау ойын нәтижесімен байланысты.
1.2 Ойын технологияларының классификациясы
Шет тілі сабағында ойынның рөлі орасан зор, өйткені ол оқу процесін әр бала үшін тартымды және қызықты етеді. Дегенмен, ойын технологиясының орны екенін атап өткен жөн
оқу-тәрбие процесінде ойын және оқу элементтерінің үйлесуі көп жағдайда мұғалімнің педагогикалық ойындардың қызметі мен жіктелуін түсінуіне байланысты. Қазіргі уақытта әдістемелік әдебиеттерде сол немесе басқа жіктеу критерийлеріне сәйкес оқу ойындарының түрлерін жүйелейтін классификациялардың жеткілікті үлкен саны бар. Ойынның типологиясы оқу ойынының мақсаты мен міндеттеріне, жүзеге асыру формасына, ұйымдастыру әдісіне, күрделілік дәрежесіне, қатысушылардың санына байланысты құрылады.
Зимняя А.Н., Педагогикалық психология оқулығының авторы [14, б. 78] ойынды ең алдымен әрекет түріне қарай бөлу керек:
физикалық (моторлы);
интеллектуалдық (ақыл-ой);
еңбек;
әлеуметтік;
психологиялық ойындар.
Педагогикалық процестің сипатына қарай ойынның келесі топтары бөлінеді:
оқыту, оқыту, бақылау және жалпылау;
танымдық, тәрбиелік, дамытушылық;
репродуктивті, өнімді, шығармашылық;
коммуникативті, диагностикалық, кәсіптік бағдар беру, психотехникалық және т.б.
Ойын әдістемесінің сипатына негізделген педагогикалық ойындардың типологиясы ауқымды. Сонымен, Колесникова IE [16] ең маңызды қолданылатын түрлерін көрсетеді:
пәндік ойындар;
сөздік компоненті бар мобильді;
сюжеттік немесе ситуациялық;
Рөлдік ойындар;
бәсекелестік ойындар;
зияткерлік ойындар (пазлдар, кроссвордтар, шай сөздер, чарадтар, викториналар және т.б.);
өзара әрекеттестік ойындар (коммуникативтік, интерактивті)
Одан әрі заттары бар және заттарсыз, үстел үсті, ішкі, сыртқы, алаңдағы, компьютерлік, сонымен қатар әртүрлі көлік құралдарымен ойындар бар. Сондай-ақ, жоғарыда аталған классификациялар шеңберінде ойынды ұйымдастыру әдісі бойынша компьютерлік және компьютерлік емес, жазбаша және ауызша, тірексіз және тірексіз, еліктеу-модельдеу, шығармашылық және т.б.
Орындалатын әрекеттердің күрделілік дәрежесі бойынша барлық оқу ойындары қарапайым (моноситуациялық) және күрделі (полиситуациялық), ал ұзақтығы бойынша ұзақ және қысқа болып бөлінеді. Қатысушылар санына қарай ойындар жеке, жұптық, топтық, командалық және ұжымдық болып бөлінеді (17, 114 б.).
Ағылшын тілі сабағында қолданылатын оқу ойындарына келетін болсақ, оқытудың мақсаттары мен міндеттеріне қарай мыналарды ажыратуға болады:
тілдің әртүрлі аспектілерін (фонетика, лексика, грамматика, синтаксис, стилистика) меңгеруге көмектесетін тілдік (аспект) ойындар;
белгілі бір сабақ тақырыбы бойынша коммуникативтік қабілеттерін дамытуға және жаттықтыруға бағытталған сөйлеу ойындары.
Тілдік ойындар сәйкесінше фонетикалық, лексикалық, грамматикалық, синтаксистік, стилистикалық болып бөлінеді. Тілдік ойындар бұрын алған білімдерін белсендіруге және жаңартуға, оқушылардың сөйлеу бастамасын дамытуға көмектеседі.
Сөйлеу ойындарын қарастыра отырып, сөйлеу әрекетінің әрбір түрі тыңдауды үйретуге, монологтық және диалогтік сөйлеуге үйретуге, оқуды үйретуге және жазуға үйретуге бағытталған оқу ойынының белгілі бір түріне сәйкес келетінін атап өткен жөн. Жоғарыда аталған тілдік және сөйлеу ойындарының әрқайсысының өзіндік қызметі мен мақсаты бар, маңызды әдістемелік мәселелерді шешеді, сонымен қатар белгілі бір шарттарға бағынады.
Сабақта ойын технологияларын пайдалану кезінде келесі шарттар орындалуы керек:
Ойынның сабақтың тәрбиелік мақсатына сәйкестігі;
Осы жастағы студенттер үшін қолжетімділік;
Сабақта ойын түрлерін қолдануда модерация.
Ойындар студенттердің дайындық деңгейіне сәйкес болуы және белгілі бір грамматикалық немесе лексикалық материалды өту үшін қажет болуы керек. Ойынның көмегімен дыбысты дұрыс айтуға жаттығады, лексикалық және грамматикалық материал белсендіріледі, тыңдау және сөйлеу дағдылары дамиды. Оның көмегімен психологиялық шаршауды жоюға болады; оны оқушылардың ақыл-ой күш-жігерін жұмылдыру, ұйымдастырушылық қабілеттерін дамыту, өзін-өзі тәртіпке баулу, сабақта қуаныш атмосферасын қалыптастыру үшін пайдалануға болады (22, 69 б.).
1.3 Ағылшын тілі сабағында ойын технологияларын қолданудың ерекшеліктері, мақсаттары мен міндеттері
Ойын әдісінің ерекшелігі - бұл ойын әрбір дерлік студентке, тіпті тілде жеткілікті білімі жоқ студенттерге де жарамды. Оның үстіне, тіл дайындығы нашар оқушы ойында бірінші бола алады: мұнда кейде пән бойынша білімнен гөрі тапқырлық пен зерделілік маңыздырақ болып шығады. Тілдік материал сезілмейтіндей сіңеді, сонымен бірге қанағаттану сезімі пайда болады; студент қазірдің өзінде басқалармен тең сөйлей алады.
Оқытудың ойын әдісін қолдану жүзеге асыруға ықпал етеді
сияқты маңызды әдістемелік міндеттер:
Оқушылардың ауызша қарым-қатынасқа психологиялық дайындығын қалыптастыру;
Олардың тілдік материалды бірнеше рет қайталаудың табиғи қажеттілігін қамтамасыз ету;
Студенттерді дұрыс сөйлеу нұсқасын таңдауға үйрету, бұл жалпы сөйлеудің ситуациялық спонтандылығына дайындық.
Сабақтардың сабақ формасы кезінде ойын тәсілдері мен жағдаяттарын жүзеге асыру негізгі бағыттар бойынша жүзеге асады:
Дидактикалық мақсат оқушыға ойын тапсырмасы түрінде қойылады;
Оқу іс-әрекеті ойын ережесіне бағынады;
Оның құралы ретінде оқу материалы пайдаланылады, оқу іс-әрекетіне дидактикалық тапсырманы ойынға айналдыратын жарыс элементі енгізіледі;
Дидактикалық тапсырманы ойдағыдай орындау ойын нәтижесімен байланысты.
Мектеп оқушыларын ойын арқылы оқытудың мақсаттары:
Шетел тілі арқылы ойлау қабілетін дамыту;
Пәнді оқуға деген ынтасын арттыру;
Ойынға әрбір қатысушының тұлғалық өсуін қамтамасыз ету;
Бір-бірімен белсенді және мейірімді қарым-қатынас жасау дағдыларын жетілдіруге ықпал ету.
Оқытудың алуан түрлі әдістерін қолдану тілдік құбылыстарды жадында бекітуге, тұрақты көру және есту бейнелерін жасауға, оқушылардың қызығушылығы мен белсенділігін сақтауға көмектеседі. Оқытудың бастапқы кезеңінде ойындар мен ойын жағдаяттарын пайдалану студенттердің тілге деген қызығушылығын оятып қана қоймай, оқуға жеке көзқарасты мақсатты түрде жүзеге асыруға мүмкіндік береді, сонымен қатар оны оқуға деген оң көзқарасты қалыптастырады және оқушылардың өз бетінше сөйлеу және ойлау әрекетін ынталандырады. Шетел тілін оқытудың ойын түрлері тек бастауышта ғана емес, сонымен қатар білім берудің жоғары сатысында да өзекті болып табылады, өйткені олар ересек жасөспірімдердің дамуы мен дүниетанымының ерекшеліктеріне байланысты. Сонымен қатар, олар студенттердің танымдық процестерін белсендіріп, шет тілін үйренуге деген ынтасын арттырады. Бірақ, әсіресе маңыздысы, ойын техникасы қатысушылар арасындағы қарым-қатынастың табиғи жағдайларын жасайды. Білім берудің жоғары сатысында оқу, монологтық және жазбаша сөйлеу белсенді түрде дамып, сөздік қоры молаяды. Тұлғааралық қарым-қатынас жасөспірімдердің жетекші іс-әрекетіне айналады. Ойын әдістері қарым-қатынас жағдайында жаңа лексикалық материалды меңгеруге мүмкіндік береді, шет тілін үйренуге ынтасын арттырады. Ойын ойлау процестерін белсендіреді және шет тілін үйренуге ынтасын арттырады. Студенттердің ынтасы мен қызығушылығы шет тілін меңгерудің негізгі факторлары болып табылады. Ойын әдісі үлкен тәрбиелік және психотерапевтік әлеуетке ие, өйткені ойын психикалық шиеленісті тудырады, онсыз орта мектепте белсенді оқу процесі мүмкін емес.
Оқытудың ойын түрлері білімді меңгерудің барлық деңгейлерін пайдалануға мүмкіндік береді: түрлендіру әрекеті арқылы жаңғырту әрекетінен негізгі мақсат - шығармашылық ізденіс әрекетіне дейін. Шығармашылық-ізденіс әрекеті оның алдында репродукциялық және түрлендіру әрекеті болса, оның барысында оқушылар оқу әдістерін меңгерсе, тиімдірек болады.
Осыған сүйене отырып, оқытудың ойын түрлерінің технологиясы оқушылардың оқу мотивтерін, ойындағы және өмірдегі мінез-құлқын түсінуге, яғни өзіндік дербес іс-әрекетінің мақсаттары мен бағдарламаларын қалыптастыруға бағытталғанын айта аламыз. және оның дереу нәтижелерін болжаңыз.
2-тарау. ЭКСПЕРИМЕНТТЫҚ БӨЛІМ
Осы дипломдық жұмыстың бір бөлігі ретінде ойын технологиялары бастауыш, орта және жоғары мектеп оқушыларына жаңаны меңгеру процесінде де, бұрын меңгерілген материалды практикада да бірдей тиімді етеді деген гипотеза ұсынылды.
Салыстыру үшін кіші (2-сынып), орта (7-сынып) және жоғары (10-сынып) сыныптары мақсатты түрде таңдалды. Сонымен қатар, экспериментке 9-сынып қатысты, мұнда ойын технологиялары оқытудың басым әдісі болмаған. Мұндағы негізгі міндет ойын технологияларын қолданудың тиімділігін анықтауда салыстырмалы талдау жүргізу және олардың білім сапасын арттыруға практикалық көмегін көрсету болды.
Педагогикалық зерттеудің негізгі әдістері таңдалды:
Педагогикалық эксперимент;
Ғылыми бақылау;
Статистикалық талдау
Дипломның практикалық бөлімінде эксперимент барысы туралы негізгі үзінділер (әдістер, құрылым, қорытындылар) берілген. No1 қосымшада ойын технологияларын қолданатын сабақ жоспарлары берілген. № 2 қосымшада осы сабақтарда пайдаланылған материал бар.
2.1 Эксперимент барысында қолданылатын ойынның практикалық әдістері :
Тағы бір айта кететін жайт, мұндай ойындардың міндеті мұғалімнің жаңа тақырыпқа оқушылардың қызығушылығын ояту және тақырыптың мазмұнын түсінікті ету болып табылады.
Бұл түрдегі ойындарды 2 топқа бөлуге болады: әмбебап (оларды кез келген тақырыпта қолдануға болады) және арнайы (белгілі бір пәнге немесе белгілі бір тақырыпқа бағытталған).
Бұл ойындардың негізгі мақсаты - оқытылатын материалды балаларға қызықты және түсінікті ету. Әмбебап ойындар бұл тапсырманы жақсы шешеді. Дегенмен, тақырыптың мазмұнын оқушыларға жеткізу басымдық болып қала береді.
Бұл ойындарда ақпаратты түрлендіру, терминдер мен теорияларды балаларға түсінікті тілге аудару, таныс емес нәрсені белгілі нәрсемен салыстыру, оқушылар арасында танымал суреттерді белсенді пайдалану әдістемесі жиі қолданылады.
2.1.1 Оқытылатын тақырыпты бекітуге арналған әмбебап ойындар:
1. Суреттер ойыны
Ойынның мақсаты: сабақта өткен материалды бекіту
Ойынның мақсаты: оқушылардың жаңа лексикалық білімді қаншалықты толық меңгергенін тексеру
Жас тобы: 1-11 сыныптар
Ойын түрі: жеке
Ойын барысы: Сабақтың қорытынды кезеңінде интерактивті тақтада өтілген тақырып бойынша суреттер шығады. Мұғалім оқушыларға тапсырманы түсіндіреді: суреттер мен сөздердің аудармасын бір-бірімен салыстыру. Осыдан кейін мұғалім ағылшын тілінде бірнеше сөзді анықтауды ұсынады. Мұғалім оқушылар арасында сөздерді таратады, әр оқушы жеке тапсырма алады.
Тапсырманы орындауға 5 минуттай уақыт беріледі.
Тапсырманы орындап болған соң, мұғалім оқушылардан тексеруге дәптерлерін беруді сұрайды немесе тапсырманың дұрыстығын өзара бақылау әдісі арқылы тексереді.
2. Ассоциациялар ойыны
Ойынның мақсаты: сабақта өткен материалды бекіту
Ойынның мақсаты - жаңа лексикалық білімнің қаншалықты игерілгенін тексеру.
Жас тобы: 1-4 сыныптар
Ойын түрі: топтық
Өздеріңіз білетіндей, шетел тілін орыс тілінен ағылшын тіліне бір сөздің аудармасын жаттап қана қоймай, тақырыпты елестету арқылы ассоциациялар арқылы меңгерген дұрыс.
Мысалы, ит - dog деген сөзді үйренеміз. Егер сіз итті елестетсеңіз, өзіңіздің тынысыңыздың астында қайталаудан гөрі есте қалған жақсы: ит - a dog. Шет тілін үйрену кезінде сол тілде ойлауды үйрену керек екенін есте ұстайық; бұған ассоциациялармен есте сақтау әдісі көмектеседі. Сонымен қатар, бала оның бейнесін көрсе, жаңа сөзді есте сақтау оңайырақ, біздің жағдайда итпен карта.
Суреттер арқылы жаңа сөздерді есте сақтау ғана емес, сонымен қатар үй тапсырмасын тексеруді қызықты ойынға айналдыру өте жақсы.
Ойын барысы: Мұғалім оқытылатын әртүрлі тақырыптар, жануарлар, бұйымдар және т.б. жазылған карталарды көрсетеді. Бұл заттардың атауларын тақтаға немесе слайдқа ретсіз орналастыруға болады. Бірінші қолын көтеріп, дұрыс жауап берген оқушы жұлдызша (немесе кез келген басқа ынталандыру) алады. Кім көп жұлдыз жинаса, сол жеңеді. Егер сыныпта жеткілікті орын болса, онда сіз бұл ойынды белсенді және одан да қызықты ете аласыз. Жігіттер бір қатарға тұрады, оларға қарама-қарсы тұрған мұғалім де суреттерді көрсетеді. Сөзді бірінші тапқан бала алға қадам жасайды. Мұғалімге бірінші жеткен адам жеңеді.
3. Түсініксіз тізбек ойыны
Ойынның мақсаты: сабақта өткен материалды бекіту
Ойынның мақсаты - жаңа лексикалық білімнің қаншалықты игерілгенін тексеру.
Жас тобы: 1-4 сыныптар
Ойын түрі: топтық
Ойынның барысы: Экранда немесе тақтада бос орынсыз бірнеше сөзді бір жолға жазыңыз. Тапсырманы күрделендіріп, қосымша әріптермен сөздер жазуға болады. Жігіттер барлық сөздерді табу керек. Балалар бір сөзді айтқанда, мұғалім оны дөңгелектейді.
Мысалы: CATDOGSNAKELIONPARROTHENCROCODILE немесе CATWDOGIISNAKELIONDEPARROTUHENKECRO CODILE
2.1.2 Оқу материалын есте сақтау, бекіту, жалпылау және меңгеруін бақылау кезеңдерінде қолданылатын ойындар мен ойын тәсілдері :
Ойын технологиялары материалды бекіту кезеңінде әсіресе пайдалы. Әдетте, бұрыннан таныс нәрсені қайталау жаңа нәрсені үйренуге қарағанда қызықты емес. Оқу материалын есте сақтауға, оны тереңірек түсінуге және оны берік меңгеруге көмектесетін ойындар дидактикалық ойындардың көпшілігін құрайтыны кездейсоқ емес.
Бұл түрдегі әмбебап ойындар олар шешетін дидактикалық тапсырмаларда әртүрлі. Олардың көмегімен білімді бекітуді, есте сақтауды, жалпылауды оңтайландыруға, сондай-ақ олардың игерілуіне бақылауды ұйымдастыруға болады. Белгілі бір оқу пәндеріне бағытталған ойындар негізінен белгілі бір тақырып бойынша білімді бекіту мәселесін шешеді.
Лексикалық материалды есте сақтаудың әмбебап ойындары мен әдістері :
Гил Хэдфилдтің Коммуникативті ойындар [31] оқулықтары орта және жоғары мектептерге арналған әмбебап кітап ретінде таңдалды. Бұл автор бастауыштан жоғары деңгейге дейін білім беретін кітаптар сериясын шығарды.
Лексикалық ойындардың мақсаты: оқушылардың сөйлеу дағдысын жаттықтыру және сөздік қорын молайту.
Бұл ойындардың негізгі мақсаты: оқытылатын лексикалық материалды бекіту жәненемесе жаңарту, спонтанды сөйлеу дағдыларын дамыту.
1. X мырзаны табу:
Жас санаты: 5-сыныптан
Ойын түрі: ұжымдық
Ойын барысы: Мұғалім оқушыларға тапсырмалар жазылған карточкаларды таратады. Карточкалар X мырзаға қатысты ақпаратты қамтиды. Студенттерде карточкалар бойынша әртүрлі ақпарат бар. Оқушылардың міндеті - берілген карточканы толтыру. Ол үшін олар X мырза туралы тиісті сұрақтар қою арқылы бір-бірінен қажетті ақпаратты білуі керек. Студент басқа студентке тек бір сұрақ қоя алады. Оқушылар карталарын толтыру үшін барлық қажетті ақпаратты жинаған кезде ойын аяқталады.
2. Сатып алу тізімі ойыны
Жас санаты: 5-сыныптан
Ойын түрі: ұжымдық
Ойын барысы: Мұғалім оқушыларға өнімдері бар карточкаларды, сондай-ақ сатып алу керек өнімдердің тізімін береді. Оқушылардың міндеті - азық-түлік себетін сатып алу тізіміне сәйкес жинау. Мақсатқа жету үшін сіз сыныпта қажетті тауарларды іздеп, сыныптастарыңызға келесідей сұрақтар қоюыңыз керек: `Do you have any butter?' ' Сізде май бар ма? Ойын барлық студенттер қажетті сатып алуларын жасағанда аяқталады.
3. Доп ойыны
Ойынның мақсаты: берілген тақырып бойынша сөздік материалды қайталау
Ойынның мақсаты: сөздік білімдерін тексеру
Жас тобы: 1-4 сыныптар
Ойын түрі: топтық
Доп - барлық балалардың ойнайтын ең сүйікті заттарының бірі. Бастауыш сыныптағы сабақтарымда үйренген сөздік қорымды қайталау үшін допты жиі қолданамын. Ойын мұғалімнің кез келген оқушыға допты лақтырып, орыс сөзін атайды, ал бала өз кезегінде ағылшын тіліндегі баламасын атай отырып, допты мұғалімге қайтаруы керек. Сіз басқа жолмен де жұмыс істей аласыз: мұғалім ағылшын сөзін шақырады, ал студент орыс тілін атайды. Балалар сабақтың бұл кезеңін өте ұзақ болмаса да асыға күтеді. Ойын бар болғаны бірнеше минутты алады, бірақ студенттер оған әрқашан үлкен қуанышпен қатысады. Ойын барынша шоғырлануды талап етеді, өйткені... балалар мұғалімнің қандай сөзді атайтынын, ең бастысы доп кімге ұшатынын алдын ала білмейді. Және, бәлкім, бұл ойынның ең маңызды артықшылықтарының бірі - барлық балалар, әсіресе белсенді және онша белсенді емес.
Фонетикалық дағдыларды нығайтуға арналған әмбебап ойындар мен әдістер :
1. Текшелер ойыны
Ойынның мақсаты: әріптер мен дыбыстарды қайталау
Ойынның ... жалғасы
Қазіргі халықаралық әлемде шет тілін үйренудің маңызды рөлін жоққа шығару мүмкін емес сияқты. Ағылшын тілін білу жеке өсу мен дамуға бағытталған кез келген адам үшін маңызды міндеттердің біріне айналады.
Сондай-ақ барлық уақытта білім берудің бірінші кезектегі міндеттерінің бірі қалай оқу керектігін үйрету міндеті болды. Яғни, болашақта оқу үрдісін қамтамасыз ететін оқу іс-әрекетінің жалпылама әдістерімен балаларды қаруландыру.
Дегенмен, мұндай міндетке қол жеткізу келесі принциптерден тұрады:
1. Мұғалімнің жаңа материалды сапалы түрде түсіндіруі және кейін оны бекіту;
2. Оқушының сабақтағы белсенді жұмысы;
3. Мұғалім, оқушы және ата-ана арасындағы ынтымақтастық.
Өкінішке орай, соңғы жылдардағы тәжірибе көрсеткендей, балаларды оқуға үйрету оңай шаруа емес, өйткені мұғалім көбінесе оқушылардың пәнді оқуға деген ынтасының болмауына, мұғалім арасындағы ынтымақтастыққа тап болады, ал ата-ананың жұмысы көп және де бос уақытының шектелуі. Сонымен қатар, интернет пен озық ІТ- технологиялар дәуірінде оқытылатын тақырып аясында оқушының назарын аудару және оны ұстап тұру қиындай түсуде. Осы орайда әрбір ұстаздың алдында оқытудың тиімділігін арттыра отырып, заман ағымына ілесіп, өзін-өзі жетілдіру қажет.
Сабақтардың мақсаттарын анықтаған кезде мұғалім оқушылардың жеке қызығушылықтарын және олардың жеке ерекшеліктерін ескеруі керек. Оқытудың тиімділігін арттыру үшін әрбір оқушыға жеке көзқарас қажет, бұл олардың дербестігі мен белсенділігін арттырады.
Оқытудың тиімділігін арттыру мәселесін шешудің маңызды жолдарының бірі - жаңа ойын технологияларын жасап, оқу үрдісіне енгізу. Өздеріңіз білетіндей, балалық шақ ойыннан бөлінбейді. Ойын - - - бұл балалар үшін ең қолжетімді және қызықты әрекет түрі, қоршаған әлемнен алған әсерлерді сіңіру тәсілі. Ойын - баланың құрдастарымен қарым-қатынас жасайтын әрекет саласы. Балаларды ортақ мақсат, оған жету жолындағы бірлескен күш-жігер және ортақ тәжірибе біріктіреді. Ойын тілдік материалды игеруге мүмкіндік береді, сонымен бірге қанағаттану сезімі пайда болады, өзін-өзі бағалау және мотивацияны артады. Ойын сонымен қатар сөздік қордың жетіспеушілігі немесе грамматикалық материалды білмеу ғана емес, ең алдымен психологиялық проблема болып табылатын тілдік кедергі деп аталатын нәрсені жеңуге көмектеседі.
Көптеген көрнекті мұғалімдер оқу процесінде ойындарды қолданудың тиімділігіне дұрыс көңіл бөлген. Ойын барысында адамның, әсіресе баланың қабілеті ерекше толық, кейде күтпеген жерден ашылуын көрсетеді. Педагогикалық тәжірибе студенттердің барлық топтарына сәйкес келетін әмбебап ойынның жоқтығын көрсетеді. Бір ойын әртүрлі топтарда айрықша ойналады, сондықтан оны белгілі бір жағдайларға бейімдеу қажет. Ойынды оқушыларға таңуға болмайды, тек оқытудың басқа әдістері мен құралдарымен, әсіресе бастапқы кезеңде ғана қолдану керек.
Осы дипломдық жоба аясында бастауыш, орта және жоғары мектепте ағылшын тілі сабақтарында ойын технологияларын қолданудың практикалық пайдасы қарастырылады.
Жұмыстың өзектілігі: қазіргі уақытта ғылыми әдебиеттерде оқу процесінің тиімділігін арттыру үшін ойынды қолдануға көбірек көңіл бөлінеді, бірақ барлық мұғалімдер оны оқытуда дұрыс қолдана алмайды.
Зерттеу гипотезасы: Бастауыш, орта және жоғары сыныптарда ағылшын тілі сабағында жаңа технология ойындарын қолдану оқушылардың білімді табысты меңгеруіне ықпал етеді, сонымен қатар бұрын алған білімдерін жаңартады.
Зерттеу нысаны: Кіші, орта және жоғары мектептердегі ойын технологиясы.
Зерттеу пәні: Бастауыш, орта және жоғары мектептерде ағылшын тілі сабағында ойын технологияларын қолдану арқылы оқыту процесі.
Зерттеу мақсаты: Бастауыш, орта және жоғары сыныптарда ағылшын тілі сабағында ойын технологияларын қолдануды талдау.
Зерттеу міедеттері:
бастауыш сыныпта оқыту әдісі ретінде ойынды қолдануды қарастыру;
ойын технологияларының классификациясын қарастыру;
бастауыш мектепте ойын технологияларын қолдану процесін талдау;
бастауыш мектепте ойын технологияларын іс жүзінде қолдану мүмкіндіктерін негіздеу.
Зерттеу әдістері: Теориялық әдебиеттерді талдау, ғылыми эксперимент, ғылыми бақылау, статистикалық талдау.
1-тарау. ОҚУ-БІЛІМ ПРОЦЕСІНДЕГІ ОҚЫТУДЫҢ ОЙЫН ӘДІСТЕРІ
1.1 Ойын технологиялары туралы түсінік
Ойын технологиялары педагогикалық технологиялардың құрамдас бөлігі болып табылады. Педагогикада алғаш рет технология ұғымы 1940-1950 жылдар тоғысында пайда болды . және педагогикалық процесте техникалық құралдар мен бағдарламаланған оқытуды қолданумен байланысты болды.
Қазіргі отандық және шетелдік педагогикадағы оқу-тәрбие процесін технологияландыру оқытуды кепілді нәтиже беретін өндірістік-техникалық процеске айналдыра алатын дидактикалық тәсілдерді іздеумен байланысты (15, 7 б.).
Педагогикалық теория мен практикада ойын технологияларын оқу-тәрбие үрдісінде қолдану мәселесі жаңалық емес. Ойын теориясын, оның әдіснамалық негіздерін жасап, оның әлеуметтік табиғатын түсіндіруге келесі ғалымдар қатысты: П.И.Пидкасистый, Ж.С. Хайдаров, Д.Б.Эльконин, Л.С.Выготский.
Бүгінгі таңда оқытудың технологиялық тәсілін отандық педагогика белсенді түрде дамытуда: оған М.Е. еңбектері арналған. Бершадский, В.И.Боголюбов, В.В.Гузеева, Т.А.Илина, М.В.Кларина, А.И.Космодемьянская, М.М.Левина, З.А.Малькова, В.Я. Пилиповский, А.Я. Савельев, сондай-ақ шетелдік авторлар: Л.Андерсон, Дж.Блок және т.б.
Ойындық педагогикалық технологиялар ұғымы әртүрлі педагогикалық ойындар түрінде педагогикалық процесті ұйымдастырудың жеткілікті кең әдістері мен тәсілдерін қамтиды.
Д.Б.Эльконин ойынға адам үшін төрт маңызды функция береді (29, 38 б.):
мотивациялық-қажеттілік саласын дамыту құралы,
білім құралдары;
психикалық әрекеттерді дамыту құралы;
ерікті мінез-құлықты дамыту құралдары
Жалпы ойындардан айырмашылығы, педагогикалық ойынның маңызды белгісі бар - нақты белгіленген оқу мақсаты және сәйкес педагогикалық нәтиже, оны негіздеуге, айқын анықтауға және оқу-танымдық бағыттылықпен сипаттауға болады. Ойын сондай-ақ ситуациялық - ауыспалы жаттығу ретінде қарастырылады, мұнда сөйлеу үлгісін оның тән ерекшеліктерімен - эмоционалдылығымен, стихиялылығымен және сөйлеуге бағытталған әсерімен шынайы сөйлеу қарым-қатынасына мүмкіндігінше жақын жағдайларда қайталау мүмкіндігі жасалады .
Сабақтардың ойын формасы сабақтарда ойын тәсілдері мен жағдаяттардың көмегімен құрылады, ол оқушыларды оқуға итермелеу және ынталандыру құралы ретінде әрекет етеді.
Сабақтардың сабақ формасы кезінде ойын тәсілдері мен жағдаяттарын жүзеге асыру келесі негізгі бағыттар бойынша жүзеге асады:
Дидактикалық мақсат оқушыларға ойын тапсырмасы түрінде қойылады;
Оқу іс-әрекеті ойын ережесіне бағынады;
Оның құралы ретінде оқу материалы пайдаланылады. Оқу іс-әрекетіне дидактикалық тапсырманы ойынға айналдыратын жарыс элементі енгізіледі;
Дидактикалық тапсырманы ойдағыдай орындау ойын нәтижесімен байланысты.
1.2 Ойын технологияларының классификациясы
Шет тілі сабағында ойынның рөлі орасан зор, өйткені ол оқу процесін әр бала үшін тартымды және қызықты етеді. Дегенмен, ойын технологиясының орны екенін атап өткен жөн
оқу-тәрбие процесінде ойын және оқу элементтерінің үйлесуі көп жағдайда мұғалімнің педагогикалық ойындардың қызметі мен жіктелуін түсінуіне байланысты. Қазіргі уақытта әдістемелік әдебиеттерде сол немесе басқа жіктеу критерийлеріне сәйкес оқу ойындарының түрлерін жүйелейтін классификациялардың жеткілікті үлкен саны бар. Ойынның типологиясы оқу ойынының мақсаты мен міндеттеріне, жүзеге асыру формасына, ұйымдастыру әдісіне, күрделілік дәрежесіне, қатысушылардың санына байланысты құрылады.
Зимняя А.Н., Педагогикалық психология оқулығының авторы [14, б. 78] ойынды ең алдымен әрекет түріне қарай бөлу керек:
физикалық (моторлы);
интеллектуалдық (ақыл-ой);
еңбек;
әлеуметтік;
психологиялық ойындар.
Педагогикалық процестің сипатына қарай ойынның келесі топтары бөлінеді:
оқыту, оқыту, бақылау және жалпылау;
танымдық, тәрбиелік, дамытушылық;
репродуктивті, өнімді, шығармашылық;
коммуникативті, диагностикалық, кәсіптік бағдар беру, психотехникалық және т.б.
Ойын әдістемесінің сипатына негізделген педагогикалық ойындардың типологиясы ауқымды. Сонымен, Колесникова IE [16] ең маңызды қолданылатын түрлерін көрсетеді:
пәндік ойындар;
сөздік компоненті бар мобильді;
сюжеттік немесе ситуациялық;
Рөлдік ойындар;
бәсекелестік ойындар;
зияткерлік ойындар (пазлдар, кроссвордтар, шай сөздер, чарадтар, викториналар және т.б.);
өзара әрекеттестік ойындар (коммуникативтік, интерактивті)
Одан әрі заттары бар және заттарсыз, үстел үсті, ішкі, сыртқы, алаңдағы, компьютерлік, сонымен қатар әртүрлі көлік құралдарымен ойындар бар. Сондай-ақ, жоғарыда аталған классификациялар шеңберінде ойынды ұйымдастыру әдісі бойынша компьютерлік және компьютерлік емес, жазбаша және ауызша, тірексіз және тірексіз, еліктеу-модельдеу, шығармашылық және т.б.
Орындалатын әрекеттердің күрделілік дәрежесі бойынша барлық оқу ойындары қарапайым (моноситуациялық) және күрделі (полиситуациялық), ал ұзақтығы бойынша ұзақ және қысқа болып бөлінеді. Қатысушылар санына қарай ойындар жеке, жұптық, топтық, командалық және ұжымдық болып бөлінеді (17, 114 б.).
Ағылшын тілі сабағында қолданылатын оқу ойындарына келетін болсақ, оқытудың мақсаттары мен міндеттеріне қарай мыналарды ажыратуға болады:
тілдің әртүрлі аспектілерін (фонетика, лексика, грамматика, синтаксис, стилистика) меңгеруге көмектесетін тілдік (аспект) ойындар;
белгілі бір сабақ тақырыбы бойынша коммуникативтік қабілеттерін дамытуға және жаттықтыруға бағытталған сөйлеу ойындары.
Тілдік ойындар сәйкесінше фонетикалық, лексикалық, грамматикалық, синтаксистік, стилистикалық болып бөлінеді. Тілдік ойындар бұрын алған білімдерін белсендіруге және жаңартуға, оқушылардың сөйлеу бастамасын дамытуға көмектеседі.
Сөйлеу ойындарын қарастыра отырып, сөйлеу әрекетінің әрбір түрі тыңдауды үйретуге, монологтық және диалогтік сөйлеуге үйретуге, оқуды үйретуге және жазуға үйретуге бағытталған оқу ойынының белгілі бір түріне сәйкес келетінін атап өткен жөн. Жоғарыда аталған тілдік және сөйлеу ойындарының әрқайсысының өзіндік қызметі мен мақсаты бар, маңызды әдістемелік мәселелерді шешеді, сонымен қатар белгілі бір шарттарға бағынады.
Сабақта ойын технологияларын пайдалану кезінде келесі шарттар орындалуы керек:
Ойынның сабақтың тәрбиелік мақсатына сәйкестігі;
Осы жастағы студенттер үшін қолжетімділік;
Сабақта ойын түрлерін қолдануда модерация.
Ойындар студенттердің дайындық деңгейіне сәйкес болуы және белгілі бір грамматикалық немесе лексикалық материалды өту үшін қажет болуы керек. Ойынның көмегімен дыбысты дұрыс айтуға жаттығады, лексикалық және грамматикалық материал белсендіріледі, тыңдау және сөйлеу дағдылары дамиды. Оның көмегімен психологиялық шаршауды жоюға болады; оны оқушылардың ақыл-ой күш-жігерін жұмылдыру, ұйымдастырушылық қабілеттерін дамыту, өзін-өзі тәртіпке баулу, сабақта қуаныш атмосферасын қалыптастыру үшін пайдалануға болады (22, 69 б.).
1.3 Ағылшын тілі сабағында ойын технологияларын қолданудың ерекшеліктері, мақсаттары мен міндеттері
Ойын әдісінің ерекшелігі - бұл ойын әрбір дерлік студентке, тіпті тілде жеткілікті білімі жоқ студенттерге де жарамды. Оның үстіне, тіл дайындығы нашар оқушы ойында бірінші бола алады: мұнда кейде пән бойынша білімнен гөрі тапқырлық пен зерделілік маңыздырақ болып шығады. Тілдік материал сезілмейтіндей сіңеді, сонымен бірге қанағаттану сезімі пайда болады; студент қазірдің өзінде басқалармен тең сөйлей алады.
Оқытудың ойын әдісін қолдану жүзеге асыруға ықпал етеді
сияқты маңызды әдістемелік міндеттер:
Оқушылардың ауызша қарым-қатынасқа психологиялық дайындығын қалыптастыру;
Олардың тілдік материалды бірнеше рет қайталаудың табиғи қажеттілігін қамтамасыз ету;
Студенттерді дұрыс сөйлеу нұсқасын таңдауға үйрету, бұл жалпы сөйлеудің ситуациялық спонтандылығына дайындық.
Сабақтардың сабақ формасы кезінде ойын тәсілдері мен жағдаяттарын жүзеге асыру негізгі бағыттар бойынша жүзеге асады:
Дидактикалық мақсат оқушыға ойын тапсырмасы түрінде қойылады;
Оқу іс-әрекеті ойын ережесіне бағынады;
Оның құралы ретінде оқу материалы пайдаланылады, оқу іс-әрекетіне дидактикалық тапсырманы ойынға айналдыратын жарыс элементі енгізіледі;
Дидактикалық тапсырманы ойдағыдай орындау ойын нәтижесімен байланысты.
Мектеп оқушыларын ойын арқылы оқытудың мақсаттары:
Шетел тілі арқылы ойлау қабілетін дамыту;
Пәнді оқуға деген ынтасын арттыру;
Ойынға әрбір қатысушының тұлғалық өсуін қамтамасыз ету;
Бір-бірімен белсенді және мейірімді қарым-қатынас жасау дағдыларын жетілдіруге ықпал ету.
Оқытудың алуан түрлі әдістерін қолдану тілдік құбылыстарды жадында бекітуге, тұрақты көру және есту бейнелерін жасауға, оқушылардың қызығушылығы мен белсенділігін сақтауға көмектеседі. Оқытудың бастапқы кезеңінде ойындар мен ойын жағдаяттарын пайдалану студенттердің тілге деген қызығушылығын оятып қана қоймай, оқуға жеке көзқарасты мақсатты түрде жүзеге асыруға мүмкіндік береді, сонымен қатар оны оқуға деген оң көзқарасты қалыптастырады және оқушылардың өз бетінше сөйлеу және ойлау әрекетін ынталандырады. Шетел тілін оқытудың ойын түрлері тек бастауышта ғана емес, сонымен қатар білім берудің жоғары сатысында да өзекті болып табылады, өйткені олар ересек жасөспірімдердің дамуы мен дүниетанымының ерекшеліктеріне байланысты. Сонымен қатар, олар студенттердің танымдық процестерін белсендіріп, шет тілін үйренуге деген ынтасын арттырады. Бірақ, әсіресе маңыздысы, ойын техникасы қатысушылар арасындағы қарым-қатынастың табиғи жағдайларын жасайды. Білім берудің жоғары сатысында оқу, монологтық және жазбаша сөйлеу белсенді түрде дамып, сөздік қоры молаяды. Тұлғааралық қарым-қатынас жасөспірімдердің жетекші іс-әрекетіне айналады. Ойын әдістері қарым-қатынас жағдайында жаңа лексикалық материалды меңгеруге мүмкіндік береді, шет тілін үйренуге ынтасын арттырады. Ойын ойлау процестерін белсендіреді және шет тілін үйренуге ынтасын арттырады. Студенттердің ынтасы мен қызығушылығы шет тілін меңгерудің негізгі факторлары болып табылады. Ойын әдісі үлкен тәрбиелік және психотерапевтік әлеуетке ие, өйткені ойын психикалық шиеленісті тудырады, онсыз орта мектепте белсенді оқу процесі мүмкін емес.
Оқытудың ойын түрлері білімді меңгерудің барлық деңгейлерін пайдалануға мүмкіндік береді: түрлендіру әрекеті арқылы жаңғырту әрекетінен негізгі мақсат - шығармашылық ізденіс әрекетіне дейін. Шығармашылық-ізденіс әрекеті оның алдында репродукциялық және түрлендіру әрекеті болса, оның барысында оқушылар оқу әдістерін меңгерсе, тиімдірек болады.
Осыған сүйене отырып, оқытудың ойын түрлерінің технологиясы оқушылардың оқу мотивтерін, ойындағы және өмірдегі мінез-құлқын түсінуге, яғни өзіндік дербес іс-әрекетінің мақсаттары мен бағдарламаларын қалыптастыруға бағытталғанын айта аламыз. және оның дереу нәтижелерін болжаңыз.
2-тарау. ЭКСПЕРИМЕНТТЫҚ БӨЛІМ
Осы дипломдық жұмыстың бір бөлігі ретінде ойын технологиялары бастауыш, орта және жоғары мектеп оқушыларына жаңаны меңгеру процесінде де, бұрын меңгерілген материалды практикада да бірдей тиімді етеді деген гипотеза ұсынылды.
Салыстыру үшін кіші (2-сынып), орта (7-сынып) және жоғары (10-сынып) сыныптары мақсатты түрде таңдалды. Сонымен қатар, экспериментке 9-сынып қатысты, мұнда ойын технологиялары оқытудың басым әдісі болмаған. Мұндағы негізгі міндет ойын технологияларын қолданудың тиімділігін анықтауда салыстырмалы талдау жүргізу және олардың білім сапасын арттыруға практикалық көмегін көрсету болды.
Педагогикалық зерттеудің негізгі әдістері таңдалды:
Педагогикалық эксперимент;
Ғылыми бақылау;
Статистикалық талдау
Дипломның практикалық бөлімінде эксперимент барысы туралы негізгі үзінділер (әдістер, құрылым, қорытындылар) берілген. No1 қосымшада ойын технологияларын қолданатын сабақ жоспарлары берілген. № 2 қосымшада осы сабақтарда пайдаланылған материал бар.
2.1 Эксперимент барысында қолданылатын ойынның практикалық әдістері :
Тағы бір айта кететін жайт, мұндай ойындардың міндеті мұғалімнің жаңа тақырыпқа оқушылардың қызығушылығын ояту және тақырыптың мазмұнын түсінікті ету болып табылады.
Бұл түрдегі ойындарды 2 топқа бөлуге болады: әмбебап (оларды кез келген тақырыпта қолдануға болады) және арнайы (белгілі бір пәнге немесе белгілі бір тақырыпқа бағытталған).
Бұл ойындардың негізгі мақсаты - оқытылатын материалды балаларға қызықты және түсінікті ету. Әмбебап ойындар бұл тапсырманы жақсы шешеді. Дегенмен, тақырыптың мазмұнын оқушыларға жеткізу басымдық болып қала береді.
Бұл ойындарда ақпаратты түрлендіру, терминдер мен теорияларды балаларға түсінікті тілге аудару, таныс емес нәрсені белгілі нәрсемен салыстыру, оқушылар арасында танымал суреттерді белсенді пайдалану әдістемесі жиі қолданылады.
2.1.1 Оқытылатын тақырыпты бекітуге арналған әмбебап ойындар:
1. Суреттер ойыны
Ойынның мақсаты: сабақта өткен материалды бекіту
Ойынның мақсаты: оқушылардың жаңа лексикалық білімді қаншалықты толық меңгергенін тексеру
Жас тобы: 1-11 сыныптар
Ойын түрі: жеке
Ойын барысы: Сабақтың қорытынды кезеңінде интерактивті тақтада өтілген тақырып бойынша суреттер шығады. Мұғалім оқушыларға тапсырманы түсіндіреді: суреттер мен сөздердің аудармасын бір-бірімен салыстыру. Осыдан кейін мұғалім ағылшын тілінде бірнеше сөзді анықтауды ұсынады. Мұғалім оқушылар арасында сөздерді таратады, әр оқушы жеке тапсырма алады.
Тапсырманы орындауға 5 минуттай уақыт беріледі.
Тапсырманы орындап болған соң, мұғалім оқушылардан тексеруге дәптерлерін беруді сұрайды немесе тапсырманың дұрыстығын өзара бақылау әдісі арқылы тексереді.
2. Ассоциациялар ойыны
Ойынның мақсаты: сабақта өткен материалды бекіту
Ойынның мақсаты - жаңа лексикалық білімнің қаншалықты игерілгенін тексеру.
Жас тобы: 1-4 сыныптар
Ойын түрі: топтық
Өздеріңіз білетіндей, шетел тілін орыс тілінен ағылшын тіліне бір сөздің аудармасын жаттап қана қоймай, тақырыпты елестету арқылы ассоциациялар арқылы меңгерген дұрыс.
Мысалы, ит - dog деген сөзді үйренеміз. Егер сіз итті елестетсеңіз, өзіңіздің тынысыңыздың астында қайталаудан гөрі есте қалған жақсы: ит - a dog. Шет тілін үйрену кезінде сол тілде ойлауды үйрену керек екенін есте ұстайық; бұған ассоциациялармен есте сақтау әдісі көмектеседі. Сонымен қатар, бала оның бейнесін көрсе, жаңа сөзді есте сақтау оңайырақ, біздің жағдайда итпен карта.
Суреттер арқылы жаңа сөздерді есте сақтау ғана емес, сонымен қатар үй тапсырмасын тексеруді қызықты ойынға айналдыру өте жақсы.
Ойын барысы: Мұғалім оқытылатын әртүрлі тақырыптар, жануарлар, бұйымдар және т.б. жазылған карталарды көрсетеді. Бұл заттардың атауларын тақтаға немесе слайдқа ретсіз орналастыруға болады. Бірінші қолын көтеріп, дұрыс жауап берген оқушы жұлдызша (немесе кез келген басқа ынталандыру) алады. Кім көп жұлдыз жинаса, сол жеңеді. Егер сыныпта жеткілікті орын болса, онда сіз бұл ойынды белсенді және одан да қызықты ете аласыз. Жігіттер бір қатарға тұрады, оларға қарама-қарсы тұрған мұғалім де суреттерді көрсетеді. Сөзді бірінші тапқан бала алға қадам жасайды. Мұғалімге бірінші жеткен адам жеңеді.
3. Түсініксіз тізбек ойыны
Ойынның мақсаты: сабақта өткен материалды бекіту
Ойынның мақсаты - жаңа лексикалық білімнің қаншалықты игерілгенін тексеру.
Жас тобы: 1-4 сыныптар
Ойын түрі: топтық
Ойынның барысы: Экранда немесе тақтада бос орынсыз бірнеше сөзді бір жолға жазыңыз. Тапсырманы күрделендіріп, қосымша әріптермен сөздер жазуға болады. Жігіттер барлық сөздерді табу керек. Балалар бір сөзді айтқанда, мұғалім оны дөңгелектейді.
Мысалы: CATDOGSNAKELIONPARROTHENCROCODILE немесе CATWDOGIISNAKELIONDEPARROTUHENKECRO CODILE
2.1.2 Оқу материалын есте сақтау, бекіту, жалпылау және меңгеруін бақылау кезеңдерінде қолданылатын ойындар мен ойын тәсілдері :
Ойын технологиялары материалды бекіту кезеңінде әсіресе пайдалы. Әдетте, бұрыннан таныс нәрсені қайталау жаңа нәрсені үйренуге қарағанда қызықты емес. Оқу материалын есте сақтауға, оны тереңірек түсінуге және оны берік меңгеруге көмектесетін ойындар дидактикалық ойындардың көпшілігін құрайтыны кездейсоқ емес.
Бұл түрдегі әмбебап ойындар олар шешетін дидактикалық тапсырмаларда әртүрлі. Олардың көмегімен білімді бекітуді, есте сақтауды, жалпылауды оңтайландыруға, сондай-ақ олардың игерілуіне бақылауды ұйымдастыруға болады. Белгілі бір оқу пәндеріне бағытталған ойындар негізінен белгілі бір тақырып бойынша білімді бекіту мәселесін шешеді.
Лексикалық материалды есте сақтаудың әмбебап ойындары мен әдістері :
Гил Хэдфилдтің Коммуникативті ойындар [31] оқулықтары орта және жоғары мектептерге арналған әмбебап кітап ретінде таңдалды. Бұл автор бастауыштан жоғары деңгейге дейін білім беретін кітаптар сериясын шығарды.
Лексикалық ойындардың мақсаты: оқушылардың сөйлеу дағдысын жаттықтыру және сөздік қорын молайту.
Бұл ойындардың негізгі мақсаты: оқытылатын лексикалық материалды бекіту жәненемесе жаңарту, спонтанды сөйлеу дағдыларын дамыту.
1. X мырзаны табу:
Жас санаты: 5-сыныптан
Ойын түрі: ұжымдық
Ойын барысы: Мұғалім оқушыларға тапсырмалар жазылған карточкаларды таратады. Карточкалар X мырзаға қатысты ақпаратты қамтиды. Студенттерде карточкалар бойынша әртүрлі ақпарат бар. Оқушылардың міндеті - берілген карточканы толтыру. Ол үшін олар X мырза туралы тиісті сұрақтар қою арқылы бір-бірінен қажетті ақпаратты білуі керек. Студент басқа студентке тек бір сұрақ қоя алады. Оқушылар карталарын толтыру үшін барлық қажетті ақпаратты жинаған кезде ойын аяқталады.
2. Сатып алу тізімі ойыны
Жас санаты: 5-сыныптан
Ойын түрі: ұжымдық
Ойын барысы: Мұғалім оқушыларға өнімдері бар карточкаларды, сондай-ақ сатып алу керек өнімдердің тізімін береді. Оқушылардың міндеті - азық-түлік себетін сатып алу тізіміне сәйкес жинау. Мақсатқа жету үшін сіз сыныпта қажетті тауарларды іздеп, сыныптастарыңызға келесідей сұрақтар қоюыңыз керек: `Do you have any butter?' ' Сізде май бар ма? Ойын барлық студенттер қажетті сатып алуларын жасағанда аяқталады.
3. Доп ойыны
Ойынның мақсаты: берілген тақырып бойынша сөздік материалды қайталау
Ойынның мақсаты: сөздік білімдерін тексеру
Жас тобы: 1-4 сыныптар
Ойын түрі: топтық
Доп - барлық балалардың ойнайтын ең сүйікті заттарының бірі. Бастауыш сыныптағы сабақтарымда үйренген сөздік қорымды қайталау үшін допты жиі қолданамын. Ойын мұғалімнің кез келген оқушыға допты лақтырып, орыс сөзін атайды, ал бала өз кезегінде ағылшын тіліндегі баламасын атай отырып, допты мұғалімге қайтаруы керек. Сіз басқа жолмен де жұмыс істей аласыз: мұғалім ағылшын сөзін шақырады, ал студент орыс тілін атайды. Балалар сабақтың бұл кезеңін өте ұзақ болмаса да асыға күтеді. Ойын бар болғаны бірнеше минутты алады, бірақ студенттер оған әрқашан үлкен қуанышпен қатысады. Ойын барынша шоғырлануды талап етеді, өйткені... балалар мұғалімнің қандай сөзді атайтынын, ең бастысы доп кімге ұшатынын алдын ала білмейді. Және, бәлкім, бұл ойынның ең маңызды артықшылықтарының бірі - барлық балалар, әсіресе белсенді және онша белсенді емес.
Фонетикалық дағдыларды нығайтуға арналған әмбебап ойындар мен әдістер :
1. Текшелер ойыны
Ойынның мақсаты: әріптер мен дыбыстарды қайталау
Ойынның ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz