Киокушинкай каратэ спортшылары үшін дене шынықтырудың маңызы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АБАЙ МЫРЗАХМЕТОВ АТЫНДАҒЫ КӨКШЕТАУ УНИВЕРСИТЕТІ

Кайратов Б. А

КИОКУШИНКАЙ КАРАТЭМЕН АЙНАЛЫСАТЫН СПОРТШЫЛАРДЫҢ АЛҒАШҚЫ ДЕНЕ ДАЙЫНДЫҒЫ

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

мамандығы 6B01405 - «ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МҰҒАЛІМДЕРІН ДАЙЫНДАУ»

Көкшетау 2024

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АБАЙ МЫРЗАХМЕТОВ АТЫНДАҒЫ КӨКШЕТАУ УНИВЕРСИТЕТІ

Дене шынықтыру және спорт кафедрасы

«Қорғауға жіберілді»

Кафедра меңгерушісі

з. ғ. к. доцент

А. А. Бухаева

«»

^{мерзімі қолы}

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

Тақырыбы: «КИОКУШИНКАЙ КАРАТЭМЕН АЙНАЛЫСАТЫН СПОРТШЫЛАРДЫҢ АЛҒАШҚЫ ДЕНЕ ДАЙЫНДЫҒЫ»

Білім беру бағдарламасы 6B01405 - «ДЕНЕ ШЫНЫҚТЫРУ МҰҒАЛІМДЕРІН ДАЙЫНДАУ»

Орындаған Кайратов Б. А

Ғылыми жетекшісі, Баймуханов Д. М

аға оқытушы., п. ғ. м

Көкшетау 2024

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі.

Каратэ - өзін-өзі қорғау әдістеріне негізделген жекпе-жек спорт түріне жататын сала. Каратэ спорт түрі ретінде ойын-сауық, динамика және эстетикалық жағынан ерекшеленеді. XX ғасырлың 50 жылдарында бұл каратэ түрін Масутацу Ояма қалаған болатын[1] . Бұл каратэ стилін басқа спорт түрлерінен оқшаулау спорттық дайындықтың әртүрлі бағыттарын әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қамтамасыз етуде артта қалушылыққа әкелді және қазіргі заманғы спорт талаптарына сәйкес келмеді. Каратэ туралы арнайы әдебиеттерде негізінен жекпе-жектің осы түрінің пайда болу тарихы сипатталған. Техникалық әдістер негізінен соққылар мен қорғаныс әрекеттерінің бастапқы, аралық фазаларын бейнелейтін фотосуреттер түрінде ұсынылған. Әдебиетте спортшының дайындық әдістеріне, әртүрлі әдістерді оқыту әдістемесіне, тактикалық әрекеттеріне жеткіліксіз көңіл бөлінеді. Қалыптасқан жағдай спорттық дайындықтың жаңа бағыттары мен жүйелерін әзірлеуге ықпал етеді. "Киокушинкай каратэмен айналысатын спортшылардың алғашқы дене шынықтыру дайындығы" тақырыбының өзектілігі спортшылардың дене шынығуындағы жаңа әдістемелерді қарастырып, бұл тақырыпты маңызды қылуда. Киокушинкай каратэ жекпе-жектің қарқынды және талапты түрі бола отырып, спортшылардан жоғары дене шынықтыруды талап етеді. Бұл тақырыпты зерттеу спортшыларға өз саласында максималды нәтижелерге қол жеткізуге көмектесетін тиімді дене шынықтыру әдістері мен бағдарламаларын жасауға мүмкіндік береді.

Зерттеудің мақсаты - Киокушинкай каратэмен айналысатын спортшылар үшін алғашқы дене шынықтыру бағдарламасын әзірлеу және оңтайландыру болып табылады.

Осы мақсатқа жету үшін келесі зерттеу міндеттері шешілді:

• Киокушинкай каратэмен айналысатын спортшылардың дене шынықтыру дайындығының ағымдағы жай-күйін зерттеу. ;
• Киокушинкай каратэмен айналысатын спортшылардың алғашқы дене шынықтыру дайындығы бағдарламасын әзірлеу және оңтайландыру. ;
• Әзірленген дене шынықтыру бағдарламасының тиімділігін бағалау.

Зерттеу нысаны Киокушинкай каратэмен айналысатын спортшылар және олардың физикалық дайындығы.

Зерттеудің тақырыбы - Киокушинкай каратэ спортшыларының алғашқы физикалық дайындығы, оның ішінде күш, төзімділік, икемділік пен үйлестіруді дамытуға бағытталған әдістер, принциптер мен жаттығулар.

Мәселені зерттеу дәрежесі.

Дипломдық зерттеулер барысында Көкшетау қаласының спортшылары туралы, әлемдік және отандық спортшылар туралы ақпарат тағайындалды, сондай-ақ отандық және шетелдік авторлардың оқу және ғылыми әдебиеттері пайдаланылды.

Зерттеу әдістері: жалпы диалектикалық әдіс, салыстырмалы, аналитикалық, тарихи және логикалық әдістер, сондай-ақ жүйелік-құрылымдық, жүйелік-функционалдық әдістер мен қорыту әдісі.

Ғылыми жаңалығы, зерттеудің практикалық маңызы автор Көкшетау қаласының Каратэ саласындағы спортшыларың дұрыс және жаңа методикамен дайындау әдісін қарастырады.

Дипломдық жұмысты жазудың тәжірибелік негізі Киокушинкай каратэ спортшыларың жаңа әдіспен бастапқы дайындығын өткізу.

Жұмыстың құрылымы: кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер мен қосымшалардан тұрады.

Кіріспе бөлімінде өзектілігі, мақсаты, міндеті, пәні, зерттеу әдісі, ғылыми жаңалығы және жұмыс құрылымы анықталды.

Бірінші тарау Киокушинкай каратэ дене шынықтыру негіздерінен, бұл спортшылардың дене дайындығындағы маңызынан және Киокушинкай каратэ спортшыларың дене шынықтыруындағы әдістер мен принциптерді қарастырудан тұрады.

Екінші бөлім Киокушинкай каратэ спортшыларына арналған дене шынықтыру бағдарламасын дайындау мен жаңа әдістемені зерттеу, ұйымдастыру әдістерінен тұрады.

Үшінші тарау Киокушинкай каратэ спортшыларына арналған дене бағдарламасын іске асыру мен қорытынды нәтижелерден тұрады.

Зерттеудің нәтижелері қорытындыда шығарылады.

I ТАРАУ: КИОКУШИНКАЙ КАРАТЭДЕГІ ТЕХНИКАЛЫҚ-ТАКТИКАЛЫҚ ДАЙЫНДЫҚТЫҢ ҒЫЛЫМИ - ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Киокушинкай каратэдегі дене шынықтыру негіздері

Каратэ, жекпе-жек өнеріне жатады. «Каратэ» - «кара» (бос) және «те» (қол) деген екі сөзден тұратын жапондық термин. Аудармадағы бұл екі сөз «бос қол» тіркесін құрайды - бұл шайқас қарусыз, жалаң қолмен - бос қолмен жүргізілетінін білдіреді. Сонымен қатар, төбелеске аяқтар мен дененің барлық бөліктері қатысады. Каратэ сөзінің тағы бір түсіндірмесі - «жаман ниеттен таза қол». Каратэ қарусыз қорғаныс жүйесі ретінде жасалған. Ю. Микрюков каратэнің принциптерін былайша сипаттайды: «Киме (соққылау немесе тосқауыл қою сәтіндегі энергияның шоғырлануы), дзесин (шұғылмайтын рух), хара (ішкі энергияны дене бұлшық еттерінің күшімен біріктіру), дачи (позицияны дұрыс таңдау) . Мұның бәрін катада да, кумитеде де ұзақ және ауыр жаттығуларда да қолданылады және дамиді. Оның үстіне каратэ стилі мен мектебіне байланысты ката мен кумите де теңестіріледі, не осы құрамдастардың біріне бейімділік жасалады. Ю. Микрюков өзінің каратэ энциклопедиясыңда жекпе-жек өнерін осылай сипаттайды: «Жауынгерлік өнер театр емес, ойын-сауық емес. Өмір немесе өлім-оны олар шешеді. Жекпе-жек өнерінің құпиясы-бұл жерде жоқ, жеңістер мен жеңілістер жоқ. Жеңудің де, жеңілудің да қажеті жоқ. Бұл спорт емес. Жекпе-жек өнері адамдарды күресіп ғана емес, өмір салтын да үйренеді. Сондықтан каратэ ең біріншіден жекпе-жек өнеріне кіріп қоймай, спорт түріне де жатады. »[2] . Спорттық жекпе-жек, ең алдымен, тұлғаның өзін-өзі жетілдіру қүралы, адамның физикалық және рухани (оның ішінде психикалық) дамуының жолы. Каратэ жекпе-жек спорты ретінде үш формаға бөлінеді;

1. Ката (形) - формальды жаттығулар, көрінбейтін бір немесе бірнеше қарсыластармен күрес. Жаттығулар бір тізбекте орындалады, қозғалыстар шабуылдаушы және қорғаныс болып бөлінеді. Ката бойынша жеке және топтық разрядтарда спорттық жарыстар өткізіледі[3] .
2. Кумитэ (組手 ) - кез-келген түрдегі жекпе-жек (спарринг) [3] .
3. Тамэшивари (試し割り) - қатты заттарды дененің қорғалмаған бөлімдерімен сындыру(жұмырдық, қолдың қыры, шыңтақ пен аяқ), жапондық жекпе-жек өнерінде (каратэде) қолданылады. Каратэнің негізгі мақсаты болмаса да, тамэшивари өте маңызды, өйткені ол жекпе-жек өнеріндегі күш пен техниканың дамуының көрсеткіші болып табылады, соққы күшін дамытуға мүмкіндік береді. Тамэсивари спортшылар үшін маңызды нәрседен басқа, ерекше тепе-теңдік сезімін, техниканы, сабырлықты және ақыл-ой күшін шоғырландыруды талап етеді, өзін-өзі бағалау мен өз күштеріне деген сенімді арттырады[4] .

Бұл жекпе-жек түрінде адам күтпеген шабуыл жасалған кезде өзің-өзі қорғауға үйреніп қоймай, сыртқы араласудан бұзылған рух пен дененің үйлесімділігін қалпына келтіреді. Каратэ жаттығу барысында тек дене қасиеттерін дамыту ғана емес, сонымен қатар өмір философиясына ұғынып, жеке тұлғаның физикалық және психологиялық дамуы жүзеге асады, адамның рухын дамытады. Дүние жүзіндегі жекпе-жек өнеріне ұмтылған жастардың жүрегі каратэнің негізгі техникаларына үйреніп ғана қоймай, ой толғап, даналыққа талпынады[5] .

Каратэнің Киокушин түріне келсек, Киокушинкай каратэ - негізгі техника мен қарсыласқа деген құрметті, этика мен спорттық эстетиканы біріктіретін жекпе-жек өнері. Каратэмен айналысқан адам рух пен тәннің үйлесімділігін жақсартады және қол жеткізеді. Киокушинкай каратэ абсолютті ақиқат қоғамы деп аударылады [6] .

Озолин Н. Г. ойынша: «Киокушинкай каратэде ең алдымен «рухтың, ақыл-ойдың және тәннің кемелдік шыңына көтерілу кезінде өзін тану» тәжіребесі бар. Каратэмен танысу - каратэ ережелерінің негізгі жиынтығын оқып үйренуден және танудан басталады. Осының негізінде Додзе-кун этикеті тұрады. Жаттықтырушы Додзе-кун этикетін балаларға, жасөспірімдерге, үлкендерге түсінікті тілде жеткізе алады. Осы этикеттің ішінде спортшы тек қорғанып ғана қоймай, тәртіпті де үйреніп, үнемі жаттығып, үлкендерді және қарсыластарды сыйлап, құрметтеуді үйренеді» [7] .

Ояма Масутацуның «Каратэ философиясы» кітабында осындай дерек берілген: «Киокушин стилі байланыссыз жекпе-жек мектептерінің даму кезеңінде пайда болды және «байланыссыз каратэ» принципін бұзды. Киокушиннің демонстрациялық күші мен жекпе-жек күші бірден жекпе-жек өнерінің жанкүйерлерінің жүрегін жаулап алды және киокушин каратэнің басқа да бірқатар стильдерінің іргелі негізі болды» [8] .

Киокушинкай каратэ - бұл жай ғана спорттық бағыт емес, ол өзін-өзі бақылау, тәртіп пен сыйластық принциптеріне негізделген бүкіл өмір философиясы. Киокушинкай шеберлері қарсыластарын қорғауды және оларға шабуыл жасауды ғана емес, сонымен қатар олардың ішкі күшін, зейіні мен төзімділігін дамытуды үйренеді. Қатаң жаттығулар мен үнемі өз-өзімен жұмыс жасау арқылы киокушинкай каратэ өз тәжірибешілеріне қиындықтарды жеңуге, өмірдің қиындықтарына сенімді түрде қарсы тұруға және өзін-өзі бағалау қасиетін дамытуға көмектеседі. Бұл каратэ стилінің спортшылары жекпе-жек өнерінің техникалық аспектілерін ғана емес, сонымен қатар өзін-өзі бақылау, өзін-өзі тәрбиелеу және этикеттің құнды дағдыларын үйренеді.

Киокушинкай каратэнің маңызды ерекшелігі - оның дене шынықтыруға ерекше көзқарасы. Бұл каратэ стиліндегі жаттығулар күш, икемділік, үйлестіру және төзімділікті дамытуға арналған жаттығуларды қамтиды, бұл дене шынықтыру мен денсаулықты жақсартудың тамаша тәсілі. Сонымен қатар, киокушинкай каратэ жаттықтырушыларына, қарсыластарына және айналасындағыларға құрмет көрсетуді үйретеді, бұл тәжірибешілерге басқа адамдарға құрметпен қарауды және командада жұмыс істеу қабілетін қалыптастыруға көмектеседі. Киокушинкай каратэ жаттығуларына енгізілген бұл құндылықтар оқушыларға физикалық тұрғыдан ғана емес, ақыл-ой жағынан да мықты болуға көмектеседі.

Киокушинкай каратэ - өзінің қаттылығымен және дене шынықтыруға баса назар аударуымен ерекшеленеді. Бұл каратэ стилі күшті соққылар мен соққыларды, сондай-ақ тиімді қорғаныс әдістерін қолданады. Киокушинкай каратэ сабақтары жоғары төзімділікті, күш пен икемділікті қажет етеді, сондықтан бұл стильдегі спортшылар жиі қарқынды жаттығулардан өтіп, қатты спаррингтерге қатысады. Киокушинкай каратэнің тағы бір ерекшелігі - бұл өнердің рухани және философиялық аспектілерін құрметтеу, мысалы, қарсыласын құрметтеу, өзін-өзі тәрбиелеу және мақсатқа жету үшін табандылық.

Осылайша, киокушинкай каратэ-бұл адамдарға жауынгерлік дағдыларды игеріп қана қоймай, рухани тепе-теңдікті, сенімділік пен адалдықты дамытуға көмектесетін терең өзін-өзі жетілдіру жүйесі. Бұл каратэ стилі тек спорттық пәнге ғана емес, көптеген ұрпақ тәжірибешілері үшін шабыт пен ілімге айналды.

Киокушинкай каратэ - практиктердің физикалық дайындығына үлкен мән беретін дене шынықтыру жүйесі. Бұл жүйенің негізінде күш, икемділік, төзімділік және қозғалыстарды үйлестіруді дамытуға бағытталған принциптер жатыр. Киокушинкай каратэдегі дене шынықтырудың негізгі аспектілерінің бірі-күш жаттығулары. Күшті дамыту жаттығулары бұлшықеттерді нығайтуға және төзімділікті арттыруға бағытталған. Бұған дене салмағының жаттығулары, гантельдермен, салмақтармен және басқа құралдармен жұмыс істеу кіреді.

Степанов С. В. өз кітабында былай жазған: «Киокушинкай каратэнің негізгі идеясы - «бір соққымен жеңіс». Бұл ретте бас пен мойынға, омыртқа, тізеге соққы беруге қатаң тыйым салынады. Соққыларын кемелдікке жеткізу үшін спортшы жалықпай техникасын шыңдап, жүйелі түрде жаттығып, күш, жылдамдық, төзімділікті ғана емес, рухани жағынан да дамуы керек»[9] .

Киокушин каратэдегі дене жаттығулар қасиеттеріне оралсақ, икемділік киокушинкай каратэcінде маңызды рөл атқарады. Иілгіш бұлшықеттер жарақат алу қаупін азайтады және жалпы дене-бітімін жақсартады. Икемділікті жақсартуға арналған жаттығуларға созылу, бұлшықетті босаңсыту жаттығулары және тыныс алу әдістері жатады.

Төзімділік - Киокушинкай каратэдегі дене шынықтырудың тағы бір негізгі аспектісі. Төзімділік жаттығулары жүрек-қантамыр жүйесін жақсартуға, төзімділік пен жаттығуларға төзімділікті арттыруға көмектеседі. Бұл жүгіру жаттығулары, төзімділік жаттығулары және ұзақ қарқынды жаттығулар болуы мүмкін.

Сонымен қатар, қозғалыстарды үйлестіру маңызды рөл атқарады. Үйлестіруді жақсартуға арналған жаттығулар қозғалыстың дәлдігі мен бақылауын дамытуға көмектеседі, бұл әсіресе техникалық күрделі әдістерді орындау кезінде маңызды. Жалпы, киокушинкай каратэдегі дене шынықтыру негіздері күш, икемділік, төзімділік және қозғалысты үйлестіру жаттығуларын қамтиды.

Киокушинкай каратэдегі дене шынықтыру жаттығулары соққылар мен қорғаушы (блок) техникасымен жұмыс істеуді де қамтиды. Негізгі жаттығулар жұдырықпен, шынтақпен, аяқпен соғу техникасын жетілдіруге, сондай-ақ тиімді блоктар әдістерін игеруге бағытталған. Жаттығулар техниканы орындау жылдамдығы мен дәлдігін жақсартуға қамтамасыз етеді, бұл нақты жағдайларда соққылар мен блоктардың тиімділігін арттыруға көмектеседі. Сонымен қатар, макивара арқылы жұмыс соққыларының дәлдігі мен қуатын дамыту, реакция жаттығулары мен қимылдарды үйлестіру үшін қолданылады. Жаттығу процесінде тек дене шынықтыруға ғана емес, сонымен қатар шоғырлану кезінде тұрақты психологиялық жағдайды қалыптастыру үшін назар аударылады.

Киокушинкай каратэнің тағы бір көрнекті ерекшелігі - оның жарысқа деген көзқарасы. Орташа немесе төмен қарқынды жанасуды қолданатын кейбір басқа стильдерден айырмашылығы, киокушинкай каратэ жарыстары жиі толық жанасумен өткізіледі. Бұл дегеніміз, спортшылар жекпе-жек кезінде өздерінің қорғанысы мен қауіпсіздігіне толық жауап береді, сонымен қатар жеңіске жету үшін соққыларында толық күш қолдана алады.

Киокушинкай каратэнің тағы бір маңызды ерекшелігі оның өзін-өзі қорғау және практикалық тұрғыдан эмфазисі. Тренинг нақты жауынгерлік жағдайларға арналған көптеген сценарийлерді қамтиды, бұл оны нақты өмірде қолданылатын стильге айналдырады. Оның күшті соққыларға және толық байланысқа баса назар аударғанын ескере отырып, киокушинкай каратэ спортшыларға өзін-өзі қорғауда және көшедегі жекпе-жекте пайдалы болуы мүмкін дағдыларды ұсынады.

Сонымен, киокушинкай каратэ әлемдегі ең ықпалды және құрметті жекпе-жек стильдерінің бірі болып қала береді, әр түрлі жастағы және мәдени ортадағы адамдарды өзінің күшімен, қатаңдығымен және практикалығымен тартады.

Осылайша, киокушинкай каратэдегі дене шынықтыру негіздері жекпе-жек өнерінің осы стилін сәтті қолдану үшін қажетті физикалық және психологиялық қасиеттерді кешенді дамытуды қамтиды. Киокушинкай каратэ жаттығулары дене шынықтыру мен техниканы жақсартуға ғана емес, сонымен қатар төзімділік, табандылық және жеңіске деген ерік сияқты рухани қасиеттерді дамытады.

1. 2 Киокушинкай каратэ спортшылары үшін дене шынықтырудың маңызы

Дене шынықтыру кез-келген каратэ стиліндегі спортшылар үшін, соның ішінде Киокушинкай каратэ үшін де маңызды рөл атқарады. Міне, оның соншалықты маңызды болуының бірнеше себептері:

1. Күш пен төзімділік: киокушинкай каратэ спортшылардан жоғары күш пен төзімділікті талап етеді. Дене шынықтыру бұлшықеттерді нығайтуға және төзімділікті арттыруға көмектеседі, бұл күрделі әдістерді орындауға және ұзақ жаттығулар мен жарыстарға төтеп беруге мүмкіндік береді.

2. Икемділік және үйлестіру: Киокушинкай каратэде күш аспектілері ғана емес, сонымен қатар қозғалыстардың икемділігі мен үйлестірілуі де маңызды. Дене шынықтыру жаттығулары созылу жаттығуларын және үйлестіруді жақсартуды қамтиды, бұл техниканы жетілдіруге және жарақаттанудан аулақ болуға көмектеседі.

3. Реакция мен жылдамдықты жақсарту: киокушинкай каратэдегі спорттық жекпе-жекте реакция жылдамдығы шешуші рөл атқарады. Дене шынықтыру жаттығулары қозғалыс жылдамдығын арттыруға және реакцияны жақсартуға арналған жаттығуларды қамтиды, бұл спортшыларға қарсыластың әрекеттеріне тез бейімделуге көмектеседі.

4. Жарақаттанудың алдын алу: жақсы дамыған фитнес жаттығулар немесе жарыстар кезінде пайда болатын жарақаттардың алдын алуға көмектеседі. Күшті бұлшықеттер мен икемді буындар спортшыны зақымдануға бейім етеді.

5. Психологиялық аспект: дене шынықтыру психологиялық аспектке де әсер етеді. Жақсы дайындалған спортшы өзіне деген сенімділікті сезінеді, бұл оған ең қиын жағдайларда да максималды деңгейде өнер көрсетуге көмектеседі.

Зерттелген әдебиеттерде [10, 11, 12, 13] сарапшылар жекпе-жек өнеріндегі

бәсекелестік әрекеттің негізгі компоненттерін анықтады, оларға мыналар

жатады:

- қойылған мақсат дайындық деңгейіне сәйкес келуі керек;

- жалпы және арнайы дайындық көрсеткіштерінің оңтайлы арақатынасы;

- қозғалыс және вегетативті функциялардың жұмысындағы үйлестіру;

- жеке қозғалыс ырғағын қалыптастыру;

- адамның өзіне деген сенімділігін қамтамасыз ететін психологиялық дайындық пен күш.

Киокушинкай каратэ саласындағы спортшылар тек қана денені шынықтыру ғана емес, сайыстарға максималды түрінде де дайындалады. Оларға тоқталсақ:

1. Жарыстың жоғары деңгейіне дайындық: Киокушинкай каратэ саласында дене шынықтыру дайындығы шешуші рөл атқарады. Жоғары деңгейдегі бәсекелестік спортшылардан тек керемет техника ғана емес, сонымен қатар керемет дене қалпын да талап етеді. Қарқынды жаттығулар арқылы ғана әлемдегі ең мықтылары бәсекелесуге мүмкіндік беретін деңгейге жетуге болады.

2. Турнирге дайындық: киокушинкай каратэ турнирлері спортшылардан барынша физикалық және психологиялық дайындықты талап ететін күрделі сынақтар болып табылады. Дене шынықтыру жаттығулары жарыстармен бірге жүретін стресстің, жүйке кернеуінің және жаттығулардың жоғары деңгейіне бейімделуге көмектеседі.

3. Мінез бен тәртіпті дамыту: киокушинкай каратэдегі дене шынықтыру спортшылардан жоғары дәрежелі тәртіпті, табандылық пен өзін-өзі тәрбиелеуді талап етеді. Тұрақты жаттығулар спортшының мінезін қалыптастырады, оны спортта да, өмірде де, шоғырланған мақсатқа жетуді талпынады.

4. Максималды әлеуетке жету үшін күрес: дене шынықтыру спортшыларға өз әлеуетін дамытуға және үнемі жетілдіруге көмектеседі. Бұл олардың спортта жаңа биіктерге жетуге деген ұмтылысын ынталандырады, спортшылардың да, жеке тұлғалардың да өсуі мен дамуын күшейтеді.

Дене шынықтыру киокушинкай каратэ спортшыларының өмірінде шешуші рөл атқарады, оларға жекпе-жекте табысты мансап үшін қажетті құралдарды ұсынады. Бұл олардың физикалық жағдайын жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар олардың мінезін, тәртібін және керемет нәтижелерге қол жеткізуге деген ұмтылысын қалыптастырады.

Осындай денгейге жету үшін тәрбие мен тәртіпке талпынуы тиіс. Этикеттің заңнамасын игере отырып, сыйластықты бірінші орынға қоюы тиіс. Каратэдегі этикет тек спорт залында ғана емес, өмірдің барлық саласында үлгілі мінез-құлқы. Каратэшілер жаттығуда және одан тыс уақытта (жаттықтырушымен кездесуде) «Осс!» деген сөзін қолданады. Орфографияның ағылшын тіліндегі нұсқасында «Oss!» "OSU!" деп жазылған. Бірінші «О» әрпі «жігер» дегенді білдіреді. «СУ» екінші бөлігі «төзу» дегенді білдіреді. Бұл жапондық ұстамдылықтың, шыдамдылық пен құрметтің символы деген нұсқа бар: «пышақ жүрегіңді тесіп өтсе де, үндемеу». Каратэшінің аузынан «OSU!» - бұл: Мен түсіндім, мен мұны қазір істеймін, мен естідім, мен тындадым, жаттығуды орындадым, мен сізді құрметтеймін дегенді білдіреді[14] .

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс