Коньки Спорты - конькимен мұз үстінде шапшаң жүгіру және мұз айдынында мәнерлеп сырғанау

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

КАСПИЙ ЖОҒАРЫ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖӘНЕ САЛАЛЫҚ
ТЕХНОЛОГИЯЛАР КОЛЛЕДЖІ

КУPCТЫҚ ЖҰМЫC

Тaқыpыбы: Конькилердің пайда болуы,істелу құрылысы

Пәнi: Коньки спорты және оны оқыту әдістемесі
Мaмaндығы: Дене тәрбиесі және спорт

Opындaғaн: тoбы 4ДТС А-20 бб cтyдeнтi
Юсупов Аманжол

Жeтeкшi: Ильясов Мақсат

Жаңаөзен 2024

Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.Конькилердің пайда болуы
1.1.Коньки спортының пайда болу тарихы ... ... ... ... ... ... ... . .5-7
1.2. Коньки спортының техникасы мен тактикасы ... ... ... ... ... ... .. .8-18

2.Спортшылардың коньки тебудегі тактикаларды орындауға психикалық дайындығы
2.1 Коньки спортының адамзат үшін маңызы және пайдасы ... ... ... 19-23

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24-26
Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .27

Кipicпe
Курстық жұмыстың өзектiлiгi: Коньки Спорты - конькимен мұз үстінде шапшаң жүгіру және мұз айдынында мәнерлеп сырғанау. 1892 ж. конькимен жүгірушілердің Халықаралық одағы ұйымдастырылды. Қазір оған 40-қа жуық ел мүше. Қазақстанда Коньки Спортының дамуына Медеу мұз айдынының салынуы үлкен ықпал етті.
Курстық жұмыстың мақсаты: Мектеп жасындағы балаларды ауықтыру және үйлесімді дамыту мақсатында дене тәрбиесінің аса маңызды құралдардың бірі - шаңғы дайындығы. Айтылған кұрал өсіп келе жатқан ағза үшін маңызды сауықтыру мәнге ие. Бұл біріншіден, дене жаттығуларының арқасында қоршаған ортаның жағымсыз факторлары мен жұқпалы ауруларға ағзаның қарсылығы артатындығымен түсіндіріледі. Басқа сөзбен айтқанда, денесі мықты және шыныққан адам сирек ауырады. Екіншіден, өсу мен даму процесі ынталандырылады, жылуды реттеу реакциясы жетілдіріледі, яғни салқыннан болатын сырқаттануға қарсылық артады. Үшіншіден, ақыл-ой және дене қабілеттерінің артуына себепкер болатын шыдамдылық, күш, жылдамдық пен икемділік секілді қасиеттер дамиды. Ақырында, дене жаттығуларымен айналысу жағымды эмоционалды жағдайды туғызады, сергектік пен сенімділік қолдайды, балалардың шыдамдылығын, икемділігін, ептілігін дамытады
Зерттеудің өзектілігі: Зерттеу барысында жасалған сабақ өткізуге қойылатын тәжірибелік ұсыныстар мектептегі дене тәрбиесі бағдарламасында қолданыс табуы және оқушылардың шаңғы дайындығы әдісін өңдеуде, одан әрі зерттеуде теориялық база ретінде, жалпы ғылыми материал ретінде қолданылуы мүмкін.
Ғылыми болжамы: Классикалық коньки тебу қозғалысы бойынша жаттығулардың ойындық жаттығулармен және тапсырмалармен дұрыс сәйкес келуі оқушылармен шаңғы дайындығы сабағында білім сапасын жақсартуға әсер ететін болады
Зерттеу нысаны: арнайы спорт мектептеріндегі оқу үрдісі
Зерттеу жұмысының мақсаты мен нысанын негізге ала отырып, мынадай міндеттер қойылды:
- Жалпы коньки спорты туралы теориялық тұрғыдан зерттеп, мәнін ашып алу;
- Коньки спортының азамзат үшін мәні мен маңызын ғылыми-теориялық тұрғыдан айқындау;
- Дене тәрбиесінде коньки спортын үйретуде қауіпсіздік шараларымен танысу;
- Конькишіге қажетті дене шынықтыру сапасын дамытудың жолдарын ұсыну және оның әдістемесін жасау.

1.Конькилердің пайда болуы

1.1 Коньки спортының пайда болу тарихы

Коньки Спорты - конькимен мұз үстінде шапшаң жүгіру және мұз айдынында мәнерлеп сырғанау. 1892 ж. конькимен жүгірушілердің Халықаралық одағы ұйымдастырылды. Қазір оған 40-қа жуық ел мүше. Қазақстанда Коньки Спортының дамуына Медеу мұз айдынының салынуы үлкен ықпал етті.
Мұзы қатқан көл, өзендер бетінде сырғанақ заттар көмегімен жүгіруді адамдар ежелден-ақ білген. Конькимен мұз үстінде жүгірдің тарихы өте ежелде жатыр. XXІ ғасырда алғаш рет голландықтар мұз үстінде сырғанауды ойлап тапқан. ХVI ғасырда конькимен жүгіру скандинавия елдерінде жарыс түрінде қалыптасты. 1676 жылы ең алғашқы конькимен жүгіру жарысы өткізілді. Спорттың бір түрі ретінде конькимен жүгіру спорты XIX ғасырдың екінші жартысында қабылданып, дами бастады. Христиания скейте-клуб ұйымдастыруымен Норвегияда алғаш рет 1867 жылы конькимен жүгіруден ресми жарыс өткізілді. Бұл спорт түрі Еуропаның бір талай елдерінде кең өріс жайды және ХІХ ғасырдың 70 жылдарында халықаралық жарыстар ұйымдастырылды. 1889 жылы Амстердам мен Нидерландияда тұңғыш рет дүниежүзілік конькимен жүгірушілердің чемпионаты өтті.
1892 жылы Дүниежүзілік конькимен жүгірушілер ұйымы-ИСУ құрылды. Сол кездің чемпионаттарынан бастап төрт түрлі дистанцияда 500, 1500, 5000 және 10 000 метрге жүгіру дистанциялары болды.
XX ғасырдың бірінші-екінші мың жылдығында осы спорт түрінен ең мықты дегені норвеждік Оскар Матисен болды. Ол әлем чемпионатын бес рет жеңіп алды, 1908,1909, 1912, 1913, 1914 жылдар аралығында жеңіске жетті. Ресейлік конькимен жүгіруші Николай Струнников екі рет: 1910 және 1911 жылдары әлем чемпионатының жеңімпазы атанды. Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін 1922 жылы конькимен жүгіруден норвегиялық Харальд Стрем әлем чемпионы болды. 1923 жылы әлем чемпионы финдік конькимен жүгіруші Клас Тунберг болды, 1924 жылы норвегиялық Руальд Ларсен әлем чемпионы болды. 1926 жылға дейін Еуропада және Әлем чемпионатында жеңімпаздар әртүрлі арақашықтықтар бойынша алынған орын санымен анықталды. Ал 1926 жылдан кейін чемпиондарды және басқа да орын алушыларды төрт арақашықтықты орындауы бойынша бағалау жүйесі қабылданды.
1936 жылы конькимен жүгіру жарысы ерлердің арасында ғана емес әйелдердің де арасында өткізіле бастады. Әйелдер арасындағы конькимен жүгіру жарысынын алғашқы чемпионы АҚШ-тық Китти Клейн болды, содан кейін әлем чемпионы норвегиялық Лайла Шоу Нильсен болды. 1937 мен 1938 жылдары финдік спортшы Верне Леше әлем чемпионы атанды. Әлем чемпиондарының арасында Кеңес Одағының да спортшылары бар. Олар: Мария Искакова 1948-1950 жылдар аралығында. Лидия Селихова 1952-1954 жылдар аралығында және Халида Шеголеева 1953 жылы , Рима Жукова 1955 жылы, Софья Кондакова 1956 жылы, Инга Артомова 1957,1958, 1962, 1965 жылдары, Тамара Рылова 1959 жылы әлем чемпиондары атанды. Халықаралық конькимен жүгірушілер ұйымының шешімімен конькимен жүгіру жарысынан басқа әйелдер мен ерлер арасында спринтерлік жарыс өткізілетін болды. Ерлерге де, әйелдерге де төрт дистанциядан: 500, 1000 метр бірінші күні, ал содан кейін тағы да 500, 1000 метр екінші күні жарыс өтетін болды.
Конькимен жүгіру спорты-бұл физикалық қозғалыстын бір түрі, яғни адам мұздың үстіңде арнайы аяқ киімге бекітілген конькимен сырғанайды. Конькимен мұз үстінде жай екпінмен жүгіру бұл белсенді тынығу болып табылады. Конькимен сырғанау арқылы шапшаң жұгіруге, мәнерлеп сырғанауға, спорттық мұз үстінде билеуге, хоккей ойнауға болады. Конькимен жүгіру жарыстары мен жаттығулары қатырылған мұздың үстінде ұзындығы 400 және 333,33 метр жолдарда өткізіледі.
Конькимен жүгірушілерді дайындау үш этаптан тұрады. Олар:
Бірінші этап - отбасында және мектепке дейінгі мекемелерде жалпы физикалық тәрбие беру. Бұл этаптын мақсаты балалардың денсаулығын мықты ету және олардың дұрыс жетілуіне ықпал ету. Бірінші этапта балалар дене мәдениетімен танысады, спорттың әртүрлерін біліп, оларды үйренуге деген ынтасы оянады. Балалар алғаш рет конькиді киіп, онымен қалай жүруді үйренеді. Бұл кезде балаларға мұғалімдер мен ата-аналар көмектеседі.
Екінші этап - балаларды жалпы білім беретің мектептерде дене тәрбиесіне тәрбиелеу. Бұл уақытта балалардың дене қуатыда, психологиясыда, қозғалыс сапасыда дамып, жетіледі. Жалпы білім беретін мектептерде балалар коньки спортымен белсене айналысады. Қабілетті де, дарындылары әртүрлі ДСО-лар мен ДЮСШ-ларға үйірмелерге жазылады. ДЮСШ-лардың жаттықтырушылары екі тапсырманы шешуі керек: олар конькимен жүгіру спортынан әртүрлі тапсырмалар беру және осы арқылы барлық оқушыларды осы спорт түріне тарту; ынтасы, ықыласы бар оқушыларды іріктеп алу. ДЮСШ-ларда жастар мен жасөспірімдер екі фазалық спорттық жаттығулар түрлерінен өтеді: бастапқы жалпы жаттығулар және базалық мамандандырлыған жаттығулар.
Бірінші фаза - балалар ДЮСШ-ға келмей тұрып яғни 7-8 жас аралығында басталады және 4-5 жыл жалғасады. Жаттығулар бастауыш сынып мұғалімдерінің жетекшілігімен өткізіледі.Бұл уақытта оқушылардың жалпы физикалық қимылы, денсаулығы тексеріледі, мұзда сырғанаудың әдіс-тәсілдері үйретіледі. Бұл этапта жас конькишілер жасөспірімдер разрядың алуға сынақтар тапсырады, соларға дайындалады.
Екінші фаза - базалық мамандандырылған жаттығулар ДЮСШ-да оқу-жаттығуы біткенше пайдаланылады. Оның мақсаты- жас конькишіге арнайы физикалық, моралдық, техникалық дайындығының арқасында спорт шебері етіп дайындау.
Үшінші этап - мектептерде, жоғары оқу орындарында, әскери бөлімдерде, аудан-ауылдарда жалпы дене тәрбиесін қалыптастыру және конькимен жүгіру жаттығуларын ұйымдастыру. Осы арқылы жас конькишілер ауылдық, аудандық, қалалық құрама командалардың мүшесі болады. Осы командалар болашақта біздің еліміздің намысын қорғайтын, ел үшін жанын беретін ер-жүрек азаматтар болып шығады

1.2 Коньки спортының техникасы мен тактикасы

Адамдар ертеден бері мұзда және қарда тез қозғалу үшін әртүрлі ағаштар мен сүйектерден жасалған конькилерді пайдаланып келді. Кейініректен барып, астыңғы сырғанау бөлігі металлдан , ал өзі ағаштан жасалған шұлық тәріздес және көбінде жылқының басы бейнеленген конькилер пайда болды және жылқының бас бөлігіне ұқсағандықтан да ол солай аталды. Рсесйде ең алғаш Петр уақыттарында барлық бөлігі де металлдан тұратын конькилер жасалды , олар аяқ киімге бекітілетін болды, дәл осы кездерде коньки тебу халықтың ең сүйікті ойын-сауықтарының біріне айналды.
Конькимен сырғанау - белсенді демалыс түрі және қызметкерлердің миллиондаған салауатты ойын-сауық тамаша құралы болып табылады. Ол әр түрлі жастағы адамдарға және әртүрлі мамандық иелеріне қол жетімді спорт түрі. Конькимен тұрақты әрі әрдайым сырғанау адам денсаулығын жақсартады, бұлшық ет жүйесін нығайтады, жүрек - қан тамырлары мен тыныс алу жүйелерінің метабализмін жақсартады, жүйке жүйесін нығайтады. Негізінде аязды ауадағы белсенді қозғалыстар, көңіл-күйді жақсартып адам организмін шынықтырады, және де жұмыс күнінен кейінгі күштердің қалпына келтіруге ықпал жасайды.Конькимен сырғанау - физикалық терапияның құралы ретінде пайдаланылады.
Коньки спортында дұрыс және сауатты жасалған іс-қимылдар мен әрекеттер денсаулықты нығайтумен қатар әртүрлі физикалық тұрғыдан да дамытады. Мысалы, жылдамдық, күш - қуат, төзімділік, ептілік, ерік қасиеттері.
Коньки спортымен айналысу барысында адам организмінің вегетативті функциялары немесе адамдардың бұлшық еттерінің көлемі мен қарқындылығында өзгерістер пайда болады. Дендері сау адамдар жай қарқынмен конькиде сырғанау кезінде денедегі зат алмасу процесі артады және тыныс жолдары ашылып, жүрек қызметі жақсарады. Адам организмінде айтарлықтай өзгерістер коньмен сырғанау жарыстарына қатысу кездерінде аса қатты байқалады. Конькимен 500-1500 м аралығында жүгіргеннен кейін тыныс алудың саны 40-60 қа, өкпе желдетілуі - 55 литрге, пульс минутына 180-200 согуға дейін жетеді.
Конькиде сырғанаудың бастыпқы үйретілуі - ақшақар немесе хоккейлік тәрізді қарапайым конькилермен жүзеге асырылады. Конькимен сырғанауға балаларды 5 - 6 жастан бастап үйретуге болады.
Коньки спортында жоғарғы дәрежені бағындыру үшін спортшының физикалық тұрғыдағы жағдайы жоғарғы дәрежеде болуы тиіс. Коньки спортшылары жалпы физикалық жағдайларын жақсарту үшін әртүрлі жалпы дамытушы арнайы физикалық жаттығулар мысалы, кросстық және спринтерлік жүгіру жаттығулары, секіру, гимнастика, велосипед жүргізу, дөңгелекті конькилермен жаттығу, жүзу, волейбол, баскетбол, футбол, штангі көтеру секілді жаттығуларды орындап дайындалуы тиіс.
Жылдамдыққа конькимен жүгіру техникасы белгіленген қашықтықты аз уақытта әртүрлі бағытталған қозғалыспен жүгіруге мақсатталады. Жүгіру техникасы төмендегідей негізгі элементтерді ажыратуы тиіс:
а) орналасу (қону)
ә) бір аяқты конькимен еркін сырғанау қозғалысы және итерілуге дайындалу
б) итерілу және секіру қозғалыстары.
Қону - бұл жүйрік жүгірушінің жүгіру уақытында дене теңдігін дұрыс ұстай алуы. Қону кезінде коньки тебушінің дене тұрқы алдыға қарай еңкіш болады, ал аяқтары жамбас, тізе және балтыр-табан буындарына қарай бүгілген болып келеді. Қонуды төмен және жоғарғы қону деп ажыратып айтуға болады: аяқтарының төмен қарай отыруына қарай қону төменгі қону деп саналады. Жоғарғы қонуға қарағанда төмен қонуда серпілу эффектісі өте тиімді жүзеге асырылады. Ең төмен қонуларды, отыруларды өте жақсы жаттыққан спортшылар ғана орындай алады. Конькимен жүгірушінің қолы қону немесе отыру кездерінде дене тұлғасына жабысады, ал бір қолы екінші қолының білегінен ұстатылуы тиіс. Серпілу немесе өзін - өзі лақтырудан кейін жедел жүгіруші бір аяқпен сырғанау кезінде денесін динамикалық тепе - теңдікте ұстауы қажет. Тіреуіш аяғын жинаулы ал екінші аяғын бос еркін күйде ұстауы қажет. Бос аяғы екінші тіреуіш аяғына көмекші ретінде пайдаланылады (доғаланған сызықпен жылдам қозғалыс аяқталамын дегенше). Конькиі мұға тиіемін дегенше коньки спортшысы серпілу немесе өзін - өзі лақтыруға дайындық жасайды: тіреуіш конькиден алдыға қарай бағытталған қозғалысты жүйріктің ауырлық ортасы жеңілдетеді, және де коньки тебуші бір қабырғамен сырғанауын бастайды, және аздап сыртқа бұрылады. Конькимен жүгіруші топтастыру жағдайында болып табылады да өзін-өзі лақтыруға немесе серпілуге дайын болады. Конькимен жүгіру техникасы коньки спортшысының қозғалыс іс- қимылдарының күрделілігіне және әрбір бағытталған телімдегі қажет етілетін максималды жылдамдықтың қамтылуына қарай орындалады.
Жүгіру техникасы қону немесе отыру, аяқтың, қолдың және аяқтың жоғарғы бөлігі санның қозғалысынан тұрады.
Қону немесе отыру - тіке және бұрылыстарда жүгіру кезіндегі конькимен жүгірушінің негізгі жұмыс қалпы.
Дұрыс отыру немесе қону кезінде сан алдыға қарай шығып, иық бөлігі жамбас деңгейінде немесе одан білінер - білінбес жоғары , бел омыртқа барынша иілген, сирақ қаттырақ алдыға иілген, аяқтары тізе буындарына тік бұрыш жасай жиырылған, бас аздап көтерілген болуы керек.

Конькимен жүгіру техникасы. 1 - старттық күйі және старттық күйден ең бірінші жүгіру іздері.

Конькимен жүгіру техникасы. 2 - старттан жүгіру.

Конькимен жүгіру техникасы. 3 - аз арақашықтыққа тіке бағытта жүгіру.

Конькимен жүгіру техникасы. 4 - тіке бағытта ұзақ арақашықтыққа жүгіру.
Коньки спортшысы ұзақ тіке арақашықтыққа жүгіру кезінде қолданылатын техника келесідей:
1) екі аяқты кезек - кезек сырғыта отырып жылдам қозғалыстарды бағындыру;
2) басын тіке ұстау (көтеріңкі);
3)дененің иық бөлігін белге шамаластырып еңкею;
4)қолды артқа қарай айқастыру;
5) тізе тұсын сәл бүгу.

Конькимен жүгіру техникасы. 5 - бұрылыстармен аз арақашықтыққа жүгіру

Конькимен жүгіру техникасы. 6 - бұрылыстармен ұзақ арақашықтыққа жүгіру.
Қозғалыс сипаттамасын уақыт пен жылдамдық мерзімдері ашады. Коькимен жүгірушінің уаұытқа қарай қозғалысын уақыт сипаттамасы (ұзақтық, қарқын мен ырғақ) көрсетеді. Қадамның ұзақтығы жүгіру жылдамдығы мен арақашықтық көлемінің әртүрлі болуына қарай ерекшеленеді. Арақашықтықтың аз болуына қарай қадамның орташа уақыты - 0,53 с (0,43 - 0,64) болса, орташасында - 0,62 (0,50 - 0,70) , ал ең ұзақ арақашықтықта - 0,72 (0,60 - 0,83) с дейін жетеді. Келтірілген мәліметтерден ең ұзақ арақашықтықтағы қадам уақыты ең қысқа арақашықтықтағы қадам уақытынан 1,5 есеге дейін артық екенін көруге болады. Қадамның вариативтік ұзақтығы және оның ұзындығы орташа (0,20 с) және ұзақ арақашықтықта (0,23 с), аз қашықтыққа (0,11с) қарағанда маңыздырақ болып табылады.
Екі есе тіректі серпімділік бос аяққа тірек аяқтан дене салмақ күшін ауыстыру барысында орындалады. Аяқпен серпілуге тіректі ауыстыру әсер етеді, өйткені дене салмағының жартысы бос аяққа қарай ауыстырылады. Демек, тірек серпілу аяғымыздың кедергілері азаяды да бұлшық еттер тез жиырылады. Сол уақытта серпу аяғының осі көлденең жазықтыққа бағытталады және көлденең тірек реакциясын құрайтын секіру аяғының серпуінің ұлғаюы серпілу реакцияының барлық тірегіне қатысты болады.
Дене салмағын бір аяқтан екінші аяққа ауыстыру екінші конькидің тірек реакциясын нығайтады да сырғанаудың шарттарын өзгертеді. Бір аяқтан екінші аяққа тірек күшін ауыстыру дене салмағының ортасын төмен түсіруге ескерту береді. Егер осы конькидің сырғанау бағыты және дене салмағының ығысуы сәйкес келсе үйкелістің төмендігінен жылдамдықты жоғалтпаймыз.
Аяқпен секіруді дұрыстау ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.