Комплемент белоктары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

«Астана медицина университеті» КеАҚ: «Астана медицина университеті» КеАҚ

: Нефрология, гематология, аллергология және иммунология курсымен ішкі аурулар кафедрасы

Реферат

Тақырыбы: Комплемент жүйесі және оның иммундық жауаптағы рөлі

Орындаған: Ержанұлы Нармагамбет

Факультет: Стоматология

Топ: 203

Қабылдаған: Мухашева Назым

Астана, 2024

Жоспар

1. Кіріспе

2. Негізгі бөлім

2. 1 Комплемент жүйесінің құрылымы

2. 2 Комплемент жүйесінің функциялары

2. 3 Комплемент жүйесінің патологиялық жағдайлардағы рөлі

3. Қорытынды

4. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Комплемент жүйесі - ағзаның иммундық жүйесінің маңызды құрамдас бөлігі, ол инфекцияларға қарсы қорғауды қамтамасыз етеді. Комплемент жүйесі қан плазмасында және тіндерде кездесетін көптеген белоктардан тұрады. Бұл жүйе патогендерді тану, жою және иммундық жауапты күшейту үшін белсендіріледі. Комплемент жүйесі иммундық реакцияның гуморалдық компоненті ретінде қызмет етіп, ағзаның қорғаныс механизмдерін іске асырады.

Комплемент жүйесі - бұл белоктар кешені, олар патогендердің (бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар) жойылуын, антиденелермен әрекеттесуін және иммундық клеткалардың функцияларын ынталандырады. Комплемент белоктары түрлі механизмдер арқылы активтенеді, олардың ішінде классикалық, лекциндік және балама жолдар бар. Активтенген кезде комплемент жүйесі патогендерді зақымдайтын, оларға байланысты иммундық жауапты күшейтетін және қабыну процестерін реттейтін молекулаларды шығарады.

Иммундық жүйедегі орны мен маңызы

Комплемент жүйесі иммундық жүйенің белсенділігін арттыруда, патогендерді жоюда және ағзаның инфекцияларға қарсы тұруында маңызды рөл атқарады. Оның бірнеше негізгі функциялары бар:

Патогендерді жою: Комплемент жүйесі патогендердің клеткалық мембранасын зақымдайды, бұл олардың жойылуына әкеледі.

Иммундық жауапты күшейту: Комплемент компоненттері иммундық клеткаларды (макрофагтар, нейтрофилдер) тарту арқылы иммундық жауапты ынталандырады.

Кабыну реакцияларын реттеу: Комплемент жүйесі қабыну процестеріне қатысып, оларды реттейді, бұл инфекциямен күресу үшін қажет.

Антиденелермен бірігіп жұмыс істеу: Комплемент жүйесі антиденелермен әрекеттесіп, патогендердің жойылуын жеңілдетеді.

Комплемент жүйесінің функциялары дұрыс жұмыс істегенде, ол ағзаны инфекциядан қорғауға мүмкіндік береді, ал оның дисфункциясы аутоиммундық ауруларға, инфекциялық ауруларға және иммундық жүйенің әлсіреуіне алып келуі мүмкін.

Негізгі бөлім

Комплемент жүйесінің құрылымы

Комплемент жүйесі - иммундық жүйенің гуморалдық компоненті, ол инфекцияларға қарсы тұруда, патогендерді жоюда және иммундық жауапты күшейтуде маңызды рөл атқарады. Комплемент жүйесі 30-дан астам белоктардан тұрады, олардың әрқайсысы белгілі бір функцияларды орындайды.

Комплемент белоктары

Комплемент белоктары негізгі үш топқа бөлінеді:

Классикалық компоненттер:

C1: Классикалық жолдың алғашқы компоненті, ол антиденелермен әрекеттеседі. C1 компоненті үш подкомпоненттен (C1q, C1r, C1s) тұрады.

C2: C1-мен белсендіріледі, кейінгі реакцияларда C3-ке айналады.

C4: C1 мен C2-мен бірге белсендіріледі, C3-ке әсер етеді.

C3: Комплемент жүйесінің негізгі компоненті, патогендермен байланысқанда белсендіріледі.

C5: C3-тің әсерінен белсендіріледі, кейінгі компоненттерді белсендіреді.

Лектиндік компоненттер :

Манноза бай лектин (MBL) : Патогендердің беткі молекулаларын тану арқылы комплемент жүйесін белсендіреді.

Фукозамен байланысты лектиндер: Бактериялардың бетінде орналасқан фукоза молекулаларын таниды.

Балама компоненттер:

C3b: Патогендермен байланысқан кезде қалыптасады және комплементтің балама жолын белсендіреді.

C3a: Қабыну реакцияларын қоздырады.

C5a: Хемотаксис қасиетіне ие, иммундық клеткаларды патогендерге тарту үшін жауап береді.

Комплемент активтендіру жолдары

Комплемент жүйесінің активтендіруі үш негізгі жолмен жүреді:

Классикалық жол:

Антиденелер (IgM, IgG) патогендерге байланысқанда, C1 компоненты белсендіріледі. C1q компоненті антиденемен байланысып, C1r және C1s компоненттерін активтендіреді. Бұл процесс C4 және C2 белоктарының активтенуіне әкеледі, нәтижесінде C3 компоненті белсендіріледі.

Лектиндік жол:

Патогендердің бетінде манноза немесе басқа көмірсулар бар кезде, манноза бай лектин (MBL) оларға байланысып, комплемент белоктарының активтенуін бастайды. Бұл жол классикалық жолға ұқсас, бірақ антиденелерсіз жүзеге асырылады.

Балама жол:

Бұл жол патогендердің бетінде орналасқан молекулалардың (мысалы, LPS) әсерінен тікелей белсендіріледі. C3b компоненті патогендермен байланысып, комплемент жүйесінің активтенуін қамтамасыз етеді. Бұл процесс үнемі, бірақ баяу жүреді.

Комплемент белоктарының белсенділігі

Активтенген комплемент белоктары патогендердің мембранасына бекініп, оларды зақымдайтын мембраналық шабуыл кешенін (MAC) қалыптастырады. Сонымен қатар, комплемент белоктары қабыну процестерін қоздыру және иммундық клеткаларды тарту арқылы иммундық жауапты күшейтеді.

Комплемент жүйесінің белсенділігі иммундық жауаптың тиімділігін арттыруға, патогендерді жоюға және ағзаның инфекцияларға қарсы тұру қабілетін нығайтуға мүмкіндік береді.

Комплемент жүйесінің функциялары

Комплемент жүйесі - ағзаның иммундық жүйесінің маңызды компоненті, ол инфекцияларға қарсы күресуге, қабыну реакцияларын басқаруға және иммундық жауапты нығайтуға бағытталған бірнеше функцияларды орындайды. Оның функциялары мыналарды қамтиды:

1. Патогендерді жою

Комплемент жүйесі патогендерді жоюдың бірнеше тәсілдерін қамтамасыз етеді:

Мембраналық шабуыл кешенінің (MAC) қалыптасуы: Комплемент белоктары (C5b, C6, C7, C8, C9) бірігіп, патогендердің клеткалық мембранасына бекініп, мембраналық шабуыл кешенін (MAC) құрады. Бұл процесс мембрананы зақымдайды, нәтижесінде патогендердің өліміне әкеледі.

Опонизация: C3b және C4b компоненттері патогендерге байланысып, оларды иммундық клеткалар (макрофагтар, нейтрофилдер) үшін танымал етеді. Бұл процесс патогендерді жоюды жеңілдетеді, себебі иммундық клеткалар опонзацияланған патогендерді оңай таниды.

2. Иммундық жауапты күшейту

Комплемент жүйесі иммундық жауаптың тиімділігін арттыруда маңызды рөл атқарады:

Иммундық клеткаларды тарту: C3a және C5a компоненттері қабыну процесін қоздырып, макрофагтар мен нейтрофилдерді патогендерге тарту арқылы иммундық жауапты күшейтеді. Бұл компоненттер хемотаксис қасиетіне ие, яғни олар клеткаларды белгілі бір бағытта қозғалуына себеп болады.

Цитокиндердің өндірісін ынталандыру: Комплемент белоктары қабыну медиаторларын және цитокиндерді өндіруді ынталандырады, бұл патогендерге қарсы иммундық жауаптың күшеюіне әкеледі.

3. Дәлелденген функциялары

Комплемент жүйесінің бірнеше дәлелденген функциялары бар, олар ғылыми зерттеулермен расталған:

Патогендерге қарсы әсер: Клиникалық зерттеулер көрсеткендей, комплемент белоктарының деңгейі патогендік инфекцияларға жауап ретінде көтеріледі, ал олардың жетіспеушілігі инфекцияларға, әсіресе бактерияларға қарсы ағзаның қорғанысын төмендетеді.

Аутоиммундық аурулар: Комплемент жүйесінің аномалиялары (мысалы, жүйелі қызыл жегі, гранулематоз) аутоиммундық аурулардың дамуында рөл атқаратыны ғылыми түрде дәлелденген.

Терапиялық қолдану: Комплемент жүйесінің компоненттерін мақсатты түрде ынталандыру немесе тежей отырып, жаңа терапевтік әдістерді дамыту мүмкіндігі бар. Мысалы, C5a рецепторын блоктау аутоиммундық аурулар мен аллергиялық реакцияларды емдеуде әлеуетті тиімді болуы мүмкін.

Комплемент жүйесінің патологиялық жағдайлардағы рөлі

Комплемент жүйесі иммундық жауапты реттеуде және патогендермен күресуде маңызды рөл атқарады. Алайда, оның дисфункциясы әртүрлі патологиялық жағдайларға, оның ішінде аутоиммундық және инфекциялық ауруларға, әкелуі мүмкін.

1. Аутоиммундық аурулар

Комплемент жүйесінің дисфункциясы аутоиммундық аурулардың дамуына әсер етуі мүмкін. Бұл ауруларда иммундық жүйе ағзаның өз тіндерін шетелдік объектілер ретінде қабылдап, оларға қарсы иммундық жауапты қоздырады. Комплемент жүйесінің рөлі:

Комплемент компоненттерінің жоғары белсенділігі: Мысалы, жүйелі қызыл жегі ауруында комплемент жүйесінің компоненттері (әсіресе C3 және C4) белсенділігі артады, бұл иммундық реакцияларды күшейтеді. Бұл антиген-антитело кешендерінің жиналуына және қабыну процесінің дамуына әкеледі.

Иммундық клеткалардың активациясы: C5a және C3a сияқты комплемент компоненттері қабыну медиаторларын шығара отырып, Т-клеткалар мен В-клеткалардың активациясына ықпал етеді, бұл аутоиммундық реакциялардың белсенділігін арттырады.

Тіндердің зақымдануы: Комплемент белоктарының белсенділігі қабыну мен тіндердің зақымдануына алып келуі мүмкін, бұл ұзақ мерзімді денсаулық проблемаларына себеп болады.

2. Инфекциялық аурулар

Комплемент жүйесінің дисфункциясы инфекциялық аурулардың дамуында да рөл атқарады:

Комплемент компоненттерінің жетіспеушілігі: C3, C4 немесе C5 сияқты компоненттердің жетіспеушілігі инфекцияларға, әсіресе бактериялық инфекцияларға, осалдықты арттырады. Мысалы, C3 жеткіліксіздігі бар адамдарда пневмококк инфекциясы жиі кездеседі.

Патогендердің комплемент жүйесін манипуляциялауы: Кейбір патогендер (мысалы, бактериялар мен вирустар) комплемент компоненттерінің функцияларын бұзып, иммундық жауаптан қашуға тырысады. Мысалы, кейбір бактериялар комплемент белоктарын белсендіру үшін қажет молекулаларды жасырады.

3. Комплемент жүйесінің дисфункциясы

Комплемент жүйесінің дисфункциясы әртүрлі патологиялық жағдайларға алып келуі мүмкін:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.