Ядролық апаттар

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

I Негізгі бөлім . . . 5

1. 1 АЭС туралы жалпы түсінік . . . 5

1. 2 АЭС -тің экологияға әсері . . . 7

1. 3 Қазақстандағы АЭС және оған көзқарасы . . . 8

Қорытынды . . . 11

Пайдаланылған әдебиеттер . . . 12

Кіріспе

Жаһандық мәселелер - бұл бүкіл әлемдік қауымдастыққа әсер ететін, мемлекеттер мен халықтардың бірлескен күш-жігерін талап ететін проблемалар. Олардың шешімін табу адамзаттың болашағы үшін аса маңызды. Төменде әлемдегі ең өзекті жаһандық мәселелер тізімі берілген:

Климаттың өзгеруі

Климаттың өзгеруі - бүгінгі күннің ең маңызды экологиялық мәселелерінің бірі. Жер шарының орташа температурасының көтерілуі табиғи апаттардың жиілеуіне, су ресурстарының азаюына, ауыл шаруашылығының өнімділігінің төмендеуіне және биоәртүрліліктің азаюына әкелуде. Жаһандық жылынудың негізгі себебі - парниктік газдардың атмосфераға шығарылуы (көбінесе көмірқышқыл газы), олар көмір, мұнай және газды жағу арқылы бөлінеді. Бұл мәселені шешу үшін жаңартылатын энергия көздеріне көшу және парниктік газдардың шығарылуын қысқарту қажет.

Су ресурстарының тапшылығы

Әлемде таза ауыз судың жетіспеушілігі күрделі мәселе болып отыр. Бұл әсіресе құрғақ аймақтарда немесе халқы көп елдерде сезіледі. Су ресурстарының азаюы климаттың өзгеруіне, ластануға және суды тиімсіз пайдалануға байланысты. Бұл мәселені шешу үшін суды үнемдеу және оны ластанудан қорғау шаралары қажет.

Бейбітшілік пен қауіпсіздік мәселелері

Соғыс, қақтығыстар және терроризм жаһандық тұрақтылыққа қатер төндіреді. Қару-жарақтың таралуы, этникалық және діни жанжалдар, халықаралық лаңкестік - осы мәселелер адам өмірін, қоғамның тұрақтылығын және халықаралық қатынастарды бұзады. Бұл мәселені шешу үшін халықаралық ұйымдар бейбіт келіссөздер мен дипломатиялық күш-жігерді қолдайды.

Жаһандық кедейлік және аштық

Көптеген елдерде адамдардың кедейлікте өмір сүруі және жеткілікті азық-түліктің жетіспеуі үлкен мәселе болып отыр. Аштық пен кедейлік денсаулық проблемаларын тудырып, білім беру мен экономикалық мүмкіндіктердің шектелуіне әкеледі. Бұл мәселемен күресу үшін халықаралық қоғамдастық әлеуметтік бағдарламаларды қаржыландыру, азық-түлік қауіпсіздігін жақсарту және кедей елдерге көмек көрсету шараларын қолға алуда.

Жаһандық денсаулық мәселелері

Денсаулық сақтау саласындағы жаһандық мәселелер, әсіресе COVID-19 пандемиясы, әлемнің қаншалықты осал екенін көрсетті. Басқа да қауіпті аурулар (мысалы, ВИЧ/СПИД, туберкулез, малярия) кейбір аймақтарда таралуын жалғастыруда. Бұл мәселелерді шешу үшін денсаулық сақтау жүйелерін нығайту, вакцинация және аурулардың алдын алу шараларын күшейту маңызды.

Жаппай көші-қон және босқындар дағдарысы

Саяси, экономикалық және экологиялық факторлар әсерінен миллиондаған адамдар өз отандарын тастап, басқа аймақтарға қоныс аударуға мәжбүр. Босқындардың жағдайы көптеген елдерде әлеуметтік және саяси тұрақсыздықты туғызуда. Бұл мәселені шешу үшін халықаралық ұйымдар мен елдер көші-қон саясатын жетілдіріп, босқындарға қолдау көрсету бағдарламаларын дамытуда.

Табиғи ресурстарды сарқылуы

Жердің табиғи ресурстары - су, пайдалы қазбалар, ормандар және биоәртүрлілік - шектеулі. Қазіргі таңда бұл ресурстарды шамадан тыс пайдалану олардың сарқылуына және табиғи жүйелердің бұзылуына әкелуде. Табиғатты сақтау және тұрақты даму саясатын жүзеге асыру бұл мәселені шешудің маңызды бөлігі болып табылады.

Технологиялық теңсіздік және цифрлық алшақтық

Әлемде технологиялық даму біркелкі жүрмейді. Бай елдерде жаңа технологиялар адамдардың өмір сапасын жақсартса, кедей елдерде цифрлық қолжетімсіздік арта түсуде. Бұл теңсіздік адамдар арасындағы білім, жұмыс мүмкіндіктері және өмір сапасындағы алшақтықты күшейтеді.

Білім берудегі теңсіздік

Кейбір елдерде балалар мен жасөспірімдерге сапалы білім беру мүмкіндігі шектеулі. Білімнің жеткіліксіздігі кедейлікке, жұмыссыздыққа және әлеуметтік теңсіздікке әкеледі. Білім беруді жақсарту және барлығына қолжетімді ету - бұл жаһандық кедейлік пен теңсіздікті төмендетудің кілті.

Коррупция және басқару сапасы

Коррупция жаһандық тұрақтылық пен әділеттілікке кері әсер етеді. Көптеген елдерде билік өкілдерінің жемқорлығы қоғамның дамуын тежейді. Осы мәселемен күресу үшін ашықтықты арттыру, заңнамаларды жетілдіру және азаматтық қоғамның рөлін күшейту шаралары қажет.

Жаһандық мәселелерді шешу - халықаралық ынтымақтастықты, технологиялық инновацияларды және тұрақты даму қағидаларын қажет ететін күрделі процесс. Тек бірлескен күш-жігер арқылы адамзат осы проблемалардың алдын алып, болашақ ұрпақ үшін жақсы әлем құра алады.

I Негізгі бөлім

АЭС туралы жалпы түсінік

Атом электростанциясы (АЭС) - бұл электр энергиясын өндіру үшін ядролық реакторларда жүретін ядролық бөліну реакциясын қолданатын станция. Ядролық реакция кезінде уран немесе плутоний атомдарының ядролары бөлініп, үлкен энергия босатылады. Бұл энергия жылу түрінде шығарылады, ол суды буға айналдырады. Содан кейін бу турбинаны айналдырып, электр генераторын іске қосады, осылайша электр энергиясы өндіріледі.

АЭС-тердің басты артықшылықтарының бірі - олар атмосфераға көмірқышқыл газын шығармайды, сондықтан олар экологиялық таза энергия көздерінің бірі болып табылады. Алайда, олардың басты кемшіліктері - радиоактивті қалдықтарды қауіпсіз сақтау және тасымалдау қажеттілігі, сонымен қатар ядролық апаттардың мүмкіндігі (мысалы, Чернобыль немесе Фукусима) .

Атом электр станциялары (АЭС) энергия өндіруде маңызды рөл атқарғанымен, олар жаһандық деңгейде бірнеше күрделі мәселелерді тудырады. Бұл проблемалар техникалық, экологиялық және саяси аспектілермен байланысты және олардың әрқайсысы әлемдегі қауіпсіздік пен тұрақтылыққа әсер етеді.

Ядролық қауіпсіздік және апаттар

АЭС-тегі апаттар жаһандық экологиялық және адам өміріне төнетін қауіп болып табылады. Мысалы, Чернобыль (1986) және Фукусима (2011) апаттары ядролық технологияның қауіптілігін айқын көрсетті. Бұл оқиғалар радиоактивті ластанудың үлкен аумақтарға таралып, тұрғындар арасында денсаулыққа байланысты ауыр проблемалар тудырғанын дәлелдейді. Апаттардың салдарынан елдер ядролық энергияға деген көзқарастарын қайта қарастырып, балама энергия көздеріне көшуді қарастыра бастады.

Радиоактивті қалдықтар

Ядролық қалдықтарды қауіпсіз сақтау мәселесі әлі де шешілмеген жаһандық проблема болып тұр. Бұл қалдықтар мыңдаған жылдар бойы радиоактивтілігін сақтайды, сондықтан оларды дұрыс көму мен қорғау қажеттілігі туындайды. Қалдықтарды уақытша немесе тұрақты сақтау қоймалары көп елдерде саяси, экологиялық және экономикалық даулар туындатып отыр.

Ядролық қарудың таралу қаупі

АЭС-тер ядролық отынды қолданатындықтан, бұл материалдарды ядролық қару жасау үшін пайдалануға болады. Кейбір мемлекеттер ядролық энергияны дамыту барысында ядролық қару бағдарламаларын жасыра отырып жүргізуі мүмкін. Бұл жаһандық деңгейде қарулануды шектеу мен ядролық қарудың таралуын болдырмау үшін үлкен қауіп төндіреді. Сол себепті, халықаралық ұйымдар, мысалы, Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттік (МАГАТЭ), ядролық материалдарды қадағалауда маңызды рөл атқарады.

Экологиялық және климаттық әсер

АЭС-тер көмірқышқыл газын шығармайды, бұл олардың экологиялық тұрғыдан артықшылығы. Дегенмен, радиоактивті қалдықтарды сақтау және апаттардың экожүйелерге әсері үлкен мәселе болып қала береді. Сонымен қатар, ядролық реакторлар жұмыс істеуі үшін үлкен көлемдегі су қажет, бұл су экожүйелеріне зиян келтіруі мүмкін.

Қоғамдық пікір және сенімсіздік

Көптеген адамдар АЭС-тердің қауіпсіздігіне күмән келтіреді. Әлеуметтік наразылықтар мен саяси қысымдар көптеген елдерде АЭС құрылыстарының тоқтатылуына немесе қолданыстағы станциялардың жабылуына әкелді. Қоғамдық пікір көбінесе атом энергиясын балама энергия көздеріне қарағанда қауіпті деп санайды.

Қаржы және экономикалық шығындар

АЭС салу және оларды күтіп ұстау өте қымбат. Сонымен қатар, апаттар жағдайында экономикалық шығындар өте үлкен болуы мүмкін. Чернобыль апатының салдарын жоюға миллиардтаған доллар жұмсалды, ал Фукусимадағы апаттан кейін Жапонияға зор қаржылық шығындар келтірілді. Сондықтан көптеген елдер балама энергия көздеріне қарағанда АЭС салуды тиімсіз деп санайды.

Шешу жолдары

Жаһандық атом энергетикасының проблемаларын шешу үшін келесі шаралар ұсынылады:

Қауіпсіз технологиялар: Ядролық реакторлардың қауіпсіздігін арттыратын заманауи технологияларды енгізу.
Қалдықтарды басқару: Радиоактивті қалдықтарды қауіпсіз сақтайтын және қайта өңдеуді жетілдіретін инновациялар.
Ядролық қаруды бақылау: Ядролық қарудың таралуына қарсы халықаралық бақылауды күшейту.
Қоғамдық қолдау: АЭС-тер туралы халықты дұрыс ақпараттандыру және қауіпсіздік шаралары бойынша сенімділікті арттыру.

АЭС-тер жаһандық энергетика жүйесінде маңызды рөл атқарғанымен, олардың айналасындағы қауіптер мен мәселелер назарда болуы тиіс.

АЭС-тің экологияға әсері

Атом электр станцияларының (АЭС) экологияға әсері екі жақты болып табылады. Бір жағынан, олар парниктік газдарды шығармайды, сондықтан климаттың өзгеруіне үлес қоспайды, бұл экологиялық тұрғыдан үлкен артықшылық. Бірақ екінші жағынан, АЭС жұмыс істеу кезінде және әсіресе апаттар кезінде айтарлықтай экологиялық қауіп-қатерлер туындатады.

АЭС-тің экологияға оң әсері:

Парниктік газдардың аз шығарылуы

АЭС-тер көмір, мұнай немесе газ сияқты қазбалы отындарды жағуды қажет етпейді, сондықтан олар атмосфераға көмірқышқыл газы (CO2) және басқа да парниктік газдар шығармайды. Бұл климаттың өзгеруімен күресуде үлкен артықшылық, себебі АЭС-тер көмір электр станцияларына қарағанда айтарлықтай таза энергия көзі болып табылады.

Қазбалы отынға тәуелділіктің азаюы

АЭС-тер жаңартылатын энергия көздері жеткіліксіз немесе қазбалы отын шектеулі елдер үшін тұрақты энергия көзі бола алады. Бұл экожүйелерге тигізетін әсерді төмендетіп, ормандар мен су ресурстарын қазбалы отын өндіру үшін пайдалануды азайтуға көмектеседі.

АЭС-тің экологияға теріс әсері:

Радиоактивті қалдықтар

АЭС-тердің ең үлкен экологиялық мәселесі - радиоактивті қалдықтар. Бұл қалдықтар мыңдаған жылдар бойы қауіпті болып қалады, және оларды қауіпсіз сақтау үлкен техникалық және экологиялық қиындық тудырады. Радиоактивті материалдардың жерге немесе суға сіңуі қоршаған ортаны ластауы мүмкін. Бүгінгі таңда радиоактивті қалдықтарды қауіпсіз әрі ұзақ мерзімді сақтау жүйесі толығымен шешілген жоқ.

Суды көп пайдалану және термиялық ластану

АЭС-тер жұмыс істеу үшін үлкен көлемде су қажет етеді, көбінесе су салқындату жүйелерінде қолданылады. Бұл суды өзендер мен көлдерден алады, содан кейін оны қызған күйінде қайта жібереді, бұл өзендер мен көлдердің экожүйелеріне зиян тигізуі мүмкін. Бұл құбылыс «термиялық ластану» деп аталады және ол судағы тіршілік үшін қауіпті.

Ядролық апаттар

АЭС-тердегі апаттардың экологиялық салдары өте ауыр болуы мүмкін. Чернобыль (1986) және Фукусима (2011) сияқты апаттар кең ауқымды радиоактивті ластануға әкеліп, табиғат пен адамдарға ұзақ мерзімді әсер етті. Мұндай апаттардан кейін аймақтар ондаған жылдар бойы өмір сүруге жарамсыз болып қалады, бұл сол жердегі биоәртүрлілікке және адам денсаулығына теріс әсер етеді.

Қоршаған ортаға радиацияның таралу қаупі

АЭС-терден шығарылатын радиоактивті қалдықтардың дұрыс сақталмауы немесе авариялар кезінде радиация қоршаған ортаға таралып, топыраққа, суға және атмосфераға зиян келтіруі мүмкін. Бұл тірі организмдерге, соның ішінде адамдарға, мутациялар, рак аурулары және басқа да аурулар түрінде әсер етеді.

Қоршаған ортаға әсер ететін басқа химиялық заттар

Ядролық реакторларды пайдаланғанда, реакцияға қатысатын химиялық заттар да қолданылады, және олардың да қоршаған ортаға кері әсер ету мүмкіндігі бар.

АЭС-тің экологиялық тәуекелдерін азайту шаралары:

Жетілдірілген қауіпсіздік технологиялары: АЭС-тердегі қауіпсіздік стандарттарын үнемі жетілдіріп отыру және жаңа буын реакторларын жасау арқылы апаттардың алдын алу мүмкіндігін арттыру.
Қалдықтарды қайта өңдеу: Ядролық қалдықтарды сақтау мәселесін шешу үшін жаңа технологиялар мен қайта өңдеу әдістерін жетілдіру қажет.
Қалпына келтіру шаралары: Радиоактивті ластанған аймақтарды қалпына келтіру және қоршаған ортаны қорғау шаралары апаттардан кейінгі экологиялық салдарды азайтуға көмектеседі. Қазақстандағы АЭС және оған көзқарасы

Қазақстанда атом электр станциясы (АЭС) қазіргі уақытта жұмыс істемейді, бірақ елде АЭС салу мәселесі талқылануда. Қазақстан әлемдегі уран қорлары бойынша көшбасшы елдердің бірі, бұл ядролық энергияны дамытуға үлкен мүмкіндік береді. АЭС салу жоспары елдің энергетикалық қауіпсіздігін арттыру және экологиялық таза энергияны өндіру мақсатында қарастырылуда.

Қазақстанда АЭС салу туралы алғашқы жоспарлар Кеңес Одағы кезінде пайда болды. 1970-1999 жылдары Маңғыстау облысында орналасқан Ақтаудағы БН-350 атты зерттеу мақсатындағы жылдам нейтронды реактор пайдаланылған. Бұл реактор тек электр энергиясын өндірумен ғана емес, сонымен қатар су тұщыту үшін де қолданылған. 1999 жылы ол өз жұмысын тоқтатты.

Қазақстанның қазіргі АЭС салу жоспары еліміздің энергетикалық қажеттіліктерін қамтамасыз етуді және қазбалы отынға тәуелділікті азайтуды мақсат етеді. Елдегі АЭС салу туралы нақты шешім әлі қабылданбағанымен, бірнеше әлеуетті орындар мен жобалар талқылануда.

АЭС салудың негізгі себептері

Энергетикалық тәуелсіздік

Қазақстанның электр энергиясының негізгі көзі - көмір электр станциялары, бұл экологиялық мәселелерді тудырады. АЭС Қазақстанға балама және тұрақты энергия көзін ұсынып, елдің энергетикалық қауіпсіздігін арттыра алады.

Экология және парниктік газдарды азайту

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.