Кіші жүз

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

С.Сейфуллин атындағы Қазақ Агротехникалық
зерттеу университеті

Реферат
Тақырыбы Қазақ жүздері қазақ жүздерінің қалыптасуына
этносаяси және шаруашылық факторлардың әсеріКазак жуздері. Казак жуздерінін
кальптасуына
этносаяси
жоне
шаруашылык факторлардын сері.

Орындағандар: Мырзабаев Диас
Нұржан Абзал
Мұсахан Бақдаулет
Мурзагалиев Санжар
Тексерген: Нүргүл Қажымұқанқызы
Астана 2024

Қазақ жүздері туралы толығырақ түсіндіру үшін олардың құрылымы, рөлдері және тарихи маңыздылығын қарастырайық.

1. Жүздердің атаулары мен орналасуы:

:: Ұлы жүз: Қазақ халқының ең ірі және ежелгі жүздерінің бірі саналады. Оның жерлері оңтүстік-шығыс аймақтарды, яғни Жетісу өңірін және қазіргі Қазақстанның оңтүстік аймақтарын қамтыды. Ұлы жүзде Дулат, Албан, Суан, Қаңлы, Шапырашты секілді көптеген ірі тайпалар өмір сүрді. Ұлы жүздің негізгі шаруашылығы егіншілік, бау-бақша өсіру және сауда болды, өйткені бұл аймақтар табиғаты өте қолайлы және көрші елдермен байланысы жақын болатын.
:: Орта жүз: Бұл жүз қазақ даласының солтүстік және орталық аймақтарын қамтыды. Оған арғын, қыпшақ, керей, уақ, найман, тарақты секілді тайпалар кірді. Орта жүзде көшпелі мал шаруашылығы кеңінен дамыды. Бұл аймақтың тұрғындары қазақ қоғамында саяси және әскери жағынан маңызды рөл атқарды, себебі олар Ресей империясының шекараларына жақын орналасып, солтүстік аймақтарды қорғайтын рөл атқарды.
:: Кіші жүз: Кіші жүз Қазақстанның батыс аймақтарын, атап айтқанда, қазіргі Батыс Қазақстан, Атырау, Маңғыстау және Ақтөбе облыстарын қамтыды. Оның құрамында байұлы, әлімұлы және жетіру тайпалары болды. Кіші жүзде негізінен көшпелі мал шаруашылығы басым болды, өйткені бұл өңірлер шөлейт және жартылай шөлейт аймақтарды құрайды. Кіші жүз қазақтары Ресей империясымен тікелей байланыста болып, саяси және сауда қатынастарын белсенді дамытты.

2. Жүздердің саяси рөлі:

:: Әрбір жүздің ішіндегі тайпалар бір-бірімен тығыз қарым-қатынаста болып, өздерінің ішкі мәселелерін шешуде ру ақсақалдарына немесе сұлтандарға жүгінді. Жүздер арасындағы байланыс қазақ қоғамының біртұтас болуын қамтамасыз етті, бірақ олар дербес саяси құрылымдар ретінде де әрекет етті.
:: Қорғаныс пен қауіпсіздік: Жүздер өз аймақтарын сыртқы жаулардан қорғауда маңызды рөл атқарды. Мысалы, Орта және Кіші жүздер жоңғарлар мен қалмақтардың шабуылдарына төтеп беріп, шекараларды қорғады. Бұл процестер жүздердің әскери құрылымдарының қалыптасуына және олардың ішкі бірлігінің нығаюына ықпал етті.

3. Әлеуметтік және мәдени ерекшеліктер:

:: Жүздердің ішінде қалыптасқан әлеуметтік құрылым мен мәдениет қазақ халқының өзіндік ерекшелігін айқындады. Әр жүздің тайпалары арасында өзіндік салт-дәстүрлер, әдет-ғұрыптар және өмір салты ерекшеленді. Мысалы, Ұлы жүзде қолөнер мен сауда дамыған болса, Орта жүзде ақындық пен шешендік өнері жоғары бағаланды, ал Кіші жүзде әскери дәстүрлер мен батырлық мәдениет басым болды.
:: Жүздердің қоғамдық өмірінде билер мен батырлардың ықпалы зор болды. Олар тек құқықтық мәселелерді шешіп қана қоймай, елді біріктіруде де үлкен рөл атқарды.

4. Жүздердің тарихи маңызы:

:: Жүздердің қалыптасуы мен олардың қазақ тарихындағы рөлі саяси, әлеуметтік, әскери және мәдени салаларда үлкен маңызға ие болды. Жүздер арасындағы ішкі байланыстар қазақ қоғамының тұтастығын сақтауға көмектесті. Сонымен қатар, әр жүздің ерекшеліктері қазақ халқының бай және көпқырлы этноқұрылымын айқындап, олардың дамуына ықпал етті.
:: Жоңғар шапқыншылығы кезіндегі рөлі: Қазақ халқының жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінде жүздердің бірігуі маңызды болды. "Ақтабан шұбырынды" кезеңінде қазақ жүздерінің бірлесе әрекет етуі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.