Базалық детальдарды жөндеудің әдістері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАЛЫ АГРАРЛЫ - ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЕДЖІ
КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРЫНЫ

Көлік мамандықтары бірлестігі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пән модуль атауы: КМ 03 Автомобильге техникалық қызмет көрсетуді жүргізу

Тақырыбы: Машиналардың базалық детальдарын, жұмыс оргондары мен металқұрылымдарын жөндеу

Студент:

Курс: ІІ

Тобы:

Мамандық: 07161300 - Автомобиль көлігіне техникалық қызмет көрсету, жөндеу және пайдалану

Оқытушы:

Қазалы қаласы, 2024 жыл
Тақырыбы: Машиналардың базалық детальдарын, жұмыс оргондары мен металқұрылымдарын жөндеу
Мазмұны:

КІРІСПЕ---------------------------- ----------------------------------- ----------------------------------- -----3
І. Машиналардың базалық детальдары------------------------- ----------------------------------- -6
1.1. Детальдардың түрлері мен олардың функциялары------------------------ ----------------------6
1.2. Базалық детальдарды жөндеудің әдістері--------------------------- -------------------------------7
1.3. Базалық детальдарды жөндеуге арналған жабдықтар ----------------------------------- ------10

ІІ. Жұмыс органдары-------------------------- ----------------------------------- -----------------------14
2.1. Жұмыс органдарының құрылымы--------------------------- ----------------------------------- ---14
2.2. Жұмыс органдарын жөндеудің әдістері мен тәсілдері-------------------------- --------------16
2.3. Жұмыс органдарының ақаулары мен оларды жою жолдары --------------------------------18

ІІІ. Металқұрылымдарды жөндеу----------------------------- ----------------------------------- ----20
3.1. Металқұрылымдардың түрлері---------------------------- ----------------------------------- ------20
3.2. Металқұрылымдардың ақаулары--------------------------- ----------------------------------- ----20
3.3. Металқұрылымдарды жөндеу әдістері--------------------------- ---------------------------------21

ІҮ. Жөндеу процесі---------------------------- ----------------------------------- ------------------------22
4.1. Диагностика мен ақау анықтау---------------------------- ----------------------------------- ------22
4.2. Жөндеу кезеңдері-------------------------- ----------------------------------- -------------------------25
4.3. Жөндеу барысында кездесетін қиындықтар мен оларды шешу жолдары-----------------27

Ү. Техникалық қауіпсіздік ережелері-------------------------- ----------------------------------- -29
5.1. Жұмыс процесінде қауіпсіздік шаралары--------------------------- ----------------------------29
5.2. Құрал-жабдықтарды дұрыс пайдалану ----------------------------------- ------------------------29
5.3. Қоршаған ортаға зиян келтірмеу ------------------------------------------- ------------------------29

Қорытынды ----------------------------------- ----------------------------------- ---------------------------30
Қолданылған әдебиеттер ----------------------------------- ----------------------------------- -----------31

Кіріспе

Машиналардың базалық детальдарының маңыздылығы
Машиналардың базалық детальдары - техника мен механизмдердің жұмысының негізгі элементтері. Олар машиналардың функционалдық әрі тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ететін құрылымдық элементтер болып табылады. Базалық детальдарға кіретін негізгі компоненттер: мотормен, редуктормен, беріліс қорабымен, шасси және басқа да құрылымдық бөліктер. Олардың дұрыс жұмысы мен қауіпсіздігі өнімнің ұзақ мерзімділігін анықтайды.
Базалық детальдардың маңызды аспектілері:
Функционалдық ықпал: Машинаның жалпы жұмыс тиімділігі базалық детальдардың сапасына және олардың өзара әрекет ету қабілетіне байланысты. Егер базалық детальдар дұрыс жиналмаса немесе қызмет көрсетілмесе, машинаның жұмысы бұзылуы мүмкін, бұл механизмнің үзуіне немесе басқа да ақауларға әкелуі ықтимал.
Техникалық қызмет көрсету мен жөндеу: Базалық детальдардың дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін техникалық қызмет көрсету мен жөндеу маңызды. Уақытылы тексеру, майлау және ауыстыру жұмыстарын жүргізу арқылы машинаның ұзақ уақыт бойы тиімді жұмыс істеуі мен ақаулардан сақталуын қамтамасыз етуге болады.
Қауіпсіздік: Машиналардың базалық детальдары механикалық жүйенің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Дұрыс жұмыс істемейтін детальдар апаттарға, жарақаттарға немесе материалдық шығындарға әкелуі мүмкін. Сондықтан, базалық детальдардың күйін тексеру және оларға күтім жасау - кез келген техниканың тәуекелдерін төмендетудің маңызды бөлігі. Экономикалық тиімділік: Машиналардың базалық детальдарына дұрыс күтім жасау арқылы жөндеу және қызмет көрсету шығындарын азайтуға болады. Уақытылы тексеру және профилактикалық жұмыстар жүргізу машинаның жалпы жұмыс тиімділігін арттырады және жедел қалпына келтіру жұмыстарын қысқартады, бұл өз кезегінде экономикалық пайда әкеледі. Сондықтан базалық детальдарды жөндеу мен тексеру өте маңызды процесс болып табылады. Оларды елемеу немесе техникалық қызмет көрсету жұмыстарын жүргізбеу -- өндірістік және қауіпсіздік тұрғысынан елеулі мәселелерге әкелуі мүмкін. Кәсіпорындар мен ұйымдардың ұзақ мерзімді табысы мен тиімділігі базалық детальдардың сапасына, оларға көрсетілетін техникалық қызмет көрсету және жөндеу жұмыстарын жүргізу деңгейіне тікелей байланысты.
Жұмыс органдарының құрылымы
Жұмыс органдарының құрылымы - машинаның немесе құрылғының функционалдығын қамтамасыз ету үшін қажет элементтердің кешені. Олар жұмыс процесін жүзеге асыру үшін әртүрлі механизмдер, құрал-жабдықтар мен жүйелерден тұрады. Жұмыс органдарының негізгі компоненттері мыналар:
Механикалық элементтер: Бұл бөлшектер, механизмдер мен құрылымдар, олардың арасында редукторлар, шестернялар, біліктер, пневматикалық цилиндрлер және басқа да механизмдер болады. Олар күштерді беруге және қозғалысты трансформациялауға жауап береді.
Гидравликалық жүйелер: Гидравликалық жұмыс органдары сұйықтықтың қуатын пайдалана отырып, қозғалысты жүзеге асырады. Гидравликалық цилиндрлер мен насостар сияқты элементтер қысым мен ағынды басқару арқылы жұмыс істейді.
Пневматикалық жүйелер: Пневматикалық жұмыс органдары компрессорлар мен ауа цилиндрлерін пайдалану арқылы ауа қысымын қолданады. Олар әлдеқайда жылдам әрекет етеді, бірақ механикаға қарағанда сенімділікті және күштірек жүктемелерді талап етеді.
Электронды жүйелер: Қазіргі заманғы машиналарда жұмыс органдарын басқару үшін электронды датчиктер мен бақылау жүйелері енгізілген. Олар қозғалысты автоматика арқылы бақылайды, бұл жұмысты тиімді әрі дәл жасауға мүмкіндік береді.
Жұмыс органдарының тиімділігі мен сенімділігі екі бағытта өлшенеді:
Функционалдық тиімділік: Жұмыс органдарының өнімділігі, яғни олар қаншалықты тез және дәл орындалатыны.
Сенімділік және ұзағақтылық: Жұмыс органдарының ұзақ мерзімді жұмысы мен күтімсіздікке деген төзімділігі. Жұмыс органдарының құрылымын құрылымдық оптимизациялау, техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі шараларды дұрыс жүзеге асыру арқылы функционалдық жұмыстарды жүйелі түрде жақсартуға болады. Мысалы, жиі тексеру, смазу, бөлшектерді ауыстыру және басқа да техникалық қызмет көрсету жұмыстарын жүргізу арқылы жұмыс органдарының қызмет мерзімін ұзарта және олардың жұмысының тиімділігін арттыра аламыз. Осылайша, жұмыс органдары - машина мен құрылғының негізгі функционалды элементтерінің бірі, оларды дұрыс конструкциялау, пайдалану және күтім жасау процестің тиімділігін арттырады әрі өнімділікті қамтамасыз етеді.
Металқұрылымдардың әсері машиналардың тиімділігін және сенімділігін қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады. Металқұрылымдардың негізгі қызметі - жүктемелерді қабылдау, тарату және тұрақтылықты сақтау. Бұл құрылымдар, әсіресе, ауыр жүктемелер мен динамикалық күштерге ұшырайтын машиналар мен механизмдер үшін маңызды.
Металқұрылымдардың беріктігі мен мықтылығы олардың материалында, конструктивті шешімдерінде, сондай-ақ конструкцияның геометриялық параметрлерінде маңызды. Дұрыс таңдалған материал мен конструкция, монтаждау мен эксплуатацияның сапасы операциялық ортада ұзақ мерзімділікті арттырады.
Металқұрылымдардың негізгі параметрлеріне мыналар жатады:
Беріктік: Жүктемелерді қабылдау қабілеті мен материалдардың жойылуына қарсы тұруы.
Салыстырмалы жүк көтерімділік: Конструкцияның өз массасына қарағанда қаншалықты жүк көтерілуіне болатындығы.
Солидтығы: Бұл көрсеткіш конструкцияның тұрақтылығын, деформацияның минималды болуын білдіреді.
Коррозияға төзімділік: Металдың зиянды әсерлерден, әсіресе ылғалдан, химиялық заттардан сақталуы. Машина жасауда металқұрылымдардың орнын анықтау, олардың тиімділігін қамтамасыз ету, сондай-ақ жобалаудағы жаңалықтар мен технологияларды бірлестіру маңызды. Сол себепті, металқұрылымдарды жобалауда компьютерлік модельдеу мен сынақтарды жүзеге асыру артып келеді, бұл конструкцияның сенімділігін алдын ала анықтауға мүмкіндік береді. Технологиялық үрдістер мен өндіріс әдістерінің дамуымен металқұрылымдардың қасиеттерін жетілдіруге ерекше көңіл бөлінеді. Мысалы, жоғары беріктігі мен жеңілдігі бар легирленген болаттарды пайдалану, конструкцияларды жеңілдету және күшейту, сондай-ақ, жаңа композиттік материалдарды енгізу. Сондықтан, металқұрылымдардың әсері - машина жасаудағы тиімділікті, өнімділікті және қауіпсіздікті қамтамасыз ететін негізгі факторлардың бірі, әрі оларды жетілдіру бағыттары зерттеу мен тәжірибелік іске асыруды қажет етеді.
Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері
Курстық жұмыс - техникалық мамандықтарға арналған маңызды оқу құралы, оның мақсаты мен міндеттері студенттің теоретикалық және практикалық білімдерін тереңдетуге, пәндік салада кәсіби құзыреттілігін дамытуға бағытталады. Осы тұрғыдан алғанда, курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері төмендегідей толықтырылады:
Курстық жұмыстың мақсаты:
Курстық жұмыстың мақсаты - машиналардың базалық детальдарын, жұмыс органдарын және металқұрылымдарын жөндеу әдістерін жүйелі түрде зерттеу. Зерттеу барысында машиналардың тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету, олардың ресурстарын арттыру, сондай-ақ жөндеу процесіндегі заманауи технологиялар мен әдістерді қолдану орын алады.
Міндеттері:
Базалық детальдар мен жұмыс органдарының функционалдығына шолу жасау:
Машинаның негізгі детальдары мен олардың жұмыс органдарының сипаттамаларын анықтау. Әрбір детальдың функциясын, конструкциялық ерекшеліктерін және жұмыс принципін зерттеу. Джобтар (демек, машиналар мен механизмдер) арасындағы өзара байланыс пен әсері туралы ақпарат жинау.
Диагностика және оның әдістерін түсіндіру:
Машиналардың жағдайын диагностикалау үшін қолданылатын негізгі әдістер мен құралдарды зерттеу. Автоматтандырылған диагностикалау құралдарының пайда болуы мен тиімділігі. Диагностикалау нәтижелерін талдау және қабылданған шешімдер туралы қорытынды жасау.
Жөндеу тәсілдері:
Әр түрлі жөндеу түрлерін (күрделі, ағымдағы, жоспарлы) зерттеу. Жөндеу технологиялары мен әдістерін, сондай-ақ олардың орындалу процесін талқылау. Материалдарды, құрал-саймандарды және жабдықтарды талдау, тиімді таңдау жасау бойынша ұсыныстар қайтару.
Техникалық қауіпсіздік ережелерін түсіндіру:
Жөндеу жұмыстарын жүргізу барысында техникалық қауіпсіздік шараларының маңызы туралы білім беру. Жұмыс орнындағы қауіп-қатерлерді анықтау және оларды минимизациялау әдістерін зерттеу. Жөндеу жұмыстарында қолданылатын жеке қорғау құралдарының (бұрын) маңызын атап өту.
Тәжірибелік жұмыстар жүргізу:
Жөндеу жұмыстарын жүзеге асыру үшін тәжірибелік дағдыларды меңгеру.
Курс аясында теориялық білімді практикада қолданудың нақты мысалдарын қарастыру.
Жөндеудің индивидуалдық әдістері мен технологияларын анықтау.
Курстық жұмыс барысында алынған білімдер мен дағдылар студенттің кәсіби дайындығын нығайтуға, жұмыс орындарындағы проблемаларды тиімді шешуге, және жаңаша технологияларды енгізуге мүмкіндік береді. Бұл мақсаттарды жүзеге асыру арқылы студент машина жасау, жөндеу және техникалық қызмет көрсету саласында бәсекеге қабілетті маман ретінде қалыптасуына жол ашады.

І. Машиналардың базалық детальдары

1.1. Детальдардың түрлері мен олардың функциялары
Машиналардың базалық детальдары олардың жұмыс істейтін құрылымының негізін құрайды және әртүрлі материалдар мен формалардан жасалады. Бұл детальдар қозғалтқыштардың, трансмиссиялардың, аспа жүйелерінің және басқа да маңызды элементтердің дұрыс жұмыс істеуіне жауапты болып табылады. Олардың негізгі функциялары - күштерді қабылдау, берік байланысты қамтамасыз ету, қозғалысты беру және механикалық энергияны тиімді пайдалану.
Шасси
Шасси - көліктің немесе машинаның негізгі құрылымдық элементі, ол барлық басқа компоненттер мен агрегаттарды біріктіреді. Ол қозғалтқыш, трансмиссия, аспа және басқа да жүйелерді орнататын негіз болып табылады. Шасси беріктігі мен тұрақтылығына байланысты ұзақ мерзімге қызмет етуі тиіс.
Функциясы: Көліктің барлық компоненттерін ұстап тұру және олардың өзара дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету. Сонымен қатар, шасси машинаның тұрақтылығын және қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
Материал: Шасси көбінесе болат немесе алюминий қорытпасынан жасалады, өйткені олар беріктігі мен жеңілдігі жағынан тиімді.
Валдар
Валдар - қозғалтқышта немесе басқа механизмдерде айналмалы қозғалысты беретін негізгі элементтер. Олар күштерді бір бөліктен екінші бөлікке тасымалдайды.
Функциясы: Жоғарғы және төменгі айналу моменттерін бір бөліктен екіншісіне беру. Мысалы, трансмиссиядағы валдар қозғалтқыштың қуатын дөңгелектерге жеткізеді.
Материал: Валдағылар көбінесе болаттан немесе жоғары беріктігі бар материалдардан жасалады.
Механизмдер
Механизмдер - әртүрлі қозғалыстарды жүзеге асыратын және күшті беретін жүйелер. Олар көліктің барлық жұмыс органдарында қолданылады.
Функциясы: Механизмдер жүйенің жұмысын жүзеге асырады, яғни қозғалтқыштың айналуын немесе басқа қозғалысты іске қосады. Мысалы, муфталар, редукторлар, поршень жүйелері - бұл механизмдер.
Материал: Механизмдерде, әдетте, жоғары температура мен күшке төзімді металл қорытпалары қолданылады.
Подшипниктер
Подшипник - айналмалы қозғалыс жасайтын бөлікке тіреу болатын құрылғы. Ол үйкелісті азайтып, бөліктердің ұзақ жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Функциясы: Подшипник қозғалыс кезінде үйкелісті азайту арқылы бөлшектердің жылдам әрі тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, ол күшті таратады және компоненттердің жұмыс мерзімін ұзартады.
Материал: Әдетте, подшипниктер жоғары беріктігі бар металдардан жасалады, сондай-ақ пластик немесе керамикалық материалдар да қолданылады.
Құрылымдық элементтер
Құрылымдық элементтер - бұл машинаның немесе құрылғының тұрақтылығын қамтамасыз ететін компоненттер. Олар рамалар, тіреуіштер, бекіткіштер, тірек жиынтықтары және басқа құрылымдық бөліктерді қамтиды.
Функциясы: Құрылымдық элементтер құрылғының жинақталуын қамтамасыз етеді және оның барлық компоненттерін дұрыс орналастырады. Бұл бөліктер машинаның жалпы беріктігі мен жұмыс қабілеттілігін сақтауға мүмкіндік береді.
Материал: Бұл элементтерде берік металл қорытпалары мен кейде пластикалық материалдар қолданылады.
Қорытынды
Машиналардың базалық детальдары олардың тиімді және қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ететін негізгі элементтер болып табылады. Олардың әрқайсысы өз міндетін атқарып, бірлесе отырып, машинаның жалпы тиімділігін арттырады. Осы детальдардың әрқайсысы уақыт өте келе ақауланып, жөндеуді қажет етуі мүмкін, сондықтан олардың сапалы жұмысын тексеріп, қажет болған жағдайда жөндеу жұмыстары жүргізілуі тиіс.

1.2. Базалық детальдарды жөндеудің әдістері
Детальдарды жөндеу әртүрлі тәсілдерді қолдана отырып жүзеге асырылады, мысалы, механикалық өңдеуге, дәнекерлеуге, қайта құруға және т.б. жөндеу әдістері.
Машиналардың базалық детальдары ұзақ уақыт пайдаланудан немесе сыртқы әсерлерден зақымдалуы мүмкін. Бұл детальдардың жұмысқа қабілеттілігін қалпына келтіру үшін әртүрлі жөндеу әдістері қолданылады. Әр әдіс ақаудың түріне, зақымдалу деңгейіне және детальдың қызметтік маңыздылығына байланысты таңдалады.

Механикалық жөндеу әдістері
Бұл әдіс ақаулы бөліктерді қалпына келтіру үшін механикалық өңдеу құралдарын қолдануды қамтиды.
Токарлық өңдеу
Айналмалы бөлшектердің (мысалы, валдардың) геометриялық өлшемдерін қалпына келтіру үшін қолданылады.
Мысалы: Валдың тозған беттері қайта өңделеді немесе жаңа геометриялық пішін беріледі.

Міне, токарлық өңдеу процесі кезінде валдың геометриялық өлшемдерін түзетуді көрсететін фото. Бұл әдіс бөлшектердің пішінін қалпына келтіру үшін қолданылады.
Фрезерлік өңдеу
Қатпарлар, ойықтар және тегіс беттерді өңдеу үшін қолданылады. Бұл көбінесе шассилер мен рамаларды жөндеу кезінде пайдаланылады.
Дәнекерлеу және кесу
Металдың жарықтары мен сынған бөліктерін қайта біріктіру үшін қолданылады. Құрылымдық элементтер мен рамаларда жиі пайдаланылады.
Мысалы: Рамадағы жарықты дәнекерлеу арқылы қалпына келтіру.

Міне, дәнекерлеу және кесу процесін көрсететін фото ұсынылды. Бұл әдіс металдың сынған немесе жарылған бөліктерін қалпына келтіру үшін қолданылады.

Электрохимиялық және термиялық жөндеу әдістері
Электрохимиялық және термиялық процестер базалық детальдардың зақымданған беттерін қалпына келтіруде жоғары тиімділік көрсетеді.
Электропластикалық қалпына келтіру
Металдың тозған беттерін жабу үшін арнайы электрлік қаптау қолданылады.
Мысалы: Подшипник орындарын металмен қаптау.
Жоғары температурамен өңдеу Металл беттерін қатайту немесе олардың тозуға төзімділігін арттыру үшін қолданылады.
Мысалы: Индукциялық қыздыру немесе цементациялау арқылы валдарды қатайту.
Термиялық дәнекерлеу Құрылымдарды немесе бөлшектерді қосу кезінде жоғары температураны қолдану арқылы беріктігін қалпына келтіру.

Химиялық әдістер
Бұл әдістер химиялық процестер арқылы бөлшектердің тозуын қалпына келтіру немесе қорғау үшін қолданылады.
Коррозияға қарсы жабын қолдану
Детальдарды коррозиядан қорғау үшін арнайы бояулар мен жабындар пайдаланылады.
Мысалы: Шассидің болат беттерін коррозияға қарсы бояумен жабу.
Химиялық өңдеу
Оттегі немесе ластанған заттарды кетіру үшін химиялық еріткіштер қолдану.

Қосалқы детальдармен ауыстыру
Зақымдалған немесе жөндеуге келмейтін бөлшектерді жаңасымен ауыстыру ең жиі қолданылатын әдіс болып табылады.
Функциясы:
Жұмысқа жарамсыз детальдарды жаңа, толық жарамды бөлшектермен ауыстыру.
Мысалы: Бітелген подшипник немесе майда жарықтары бар валды ауыстыру.

Құрастыру және реттеу жұмыстары
Жөндеу процесінің соңында барлық қалпына келтірілген немесе ауыстырылған бөлшектерді жинақтау және реттеу қажет.
Реттеу жұмыстары: Жаңа бөлшектерді жалпы механизмге дұрыс үйлестіру және олардың жұмысын тексеру.
Мысалы: Реттеу барысында вал мен подшипник арасындағы саңылауды тексеру.

Арнайы технологиялар
Заманауи әдістер күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін қолданылады.
3D баспа технологиясы
Жоғалған немесе тозған бөлшектерді 3D принтерде жасау.
Мысалы: Құрылымдық элементтердің прототипін жасау.

Міне, 3D баспа технологиясын пайдаланып, машинаның күрделі бөлшектерін жасау процесінің бейнесі ұсынылды. Бұл технология заманауи жөндеу әдістерінің бірегей мысалы болып табылады.

Лазерлік жөндеу Лазердің көмегімен жарықтарды дәнекерлеу немесе металл беттерін тегістеу.

Жөндеу әдістерін таңдау факторлары
Ақаудың көлемі мен түрі.
Бөлшектің материалы.
Қол жетімді жабдықтар мен құралдар.
Экономикалық тиімділік және уақыт шығындары.

Қорытынды
Машиналардың базалық детальдарын жөндеу әдістері әртүрлі және олар ақаудың түріне, күрделілігіне және бөлшектің функциясына байланысты таңдалады. Әр әдісті дұрыс қолдану арқылы бөлшектердің қызмет мерзімін ұзартуға және машинаның жұмыс қабілеттілігін арттыруға болады.

1.3. Базалық детальдарды жөндеуге арналған жабдықтар

Детальдарды жөндеу үшін арнайы жабдықтар қажет, олар: токарлық станоктар, фрезерлік станоктар, дәнекерлеу аппараттары, диагностикалық құралдар.
Машиналардың базалық детальдарын жөндеу үшін әртүрлі арнайы жабдықтар мен құралдар қажет. Бұл жабдықтар жөндеу жұмыстарын сапалы және тиімді орындауға мүмкіндік береді. Олар механикалық, электрлік және электрондық сипатқа ие болуы мүмкін.

Механикалық жабдықтар
Бұл жабдықтар металды өңдеуге, қайта қалпына келтіруге және бөлшектерді құрастыруға арналған.
Токарлық станоктар
Валдарды, біліктерді және цилиндрлік бөлшектерді қайта өңдеу үшін қолданылады.
Мысалы: Бөлшектің диаметрін өзгерту, ойықтар жасау.

Фрезерлік станоктар
Жазық және қисық беттерді өңдеу үшін пайдаланылады.
Мысалы: Подшипник орындарын қайта қалпына келтіру.

Дәнекерлеу аппараты
Металды қосу және жарықтарды қалпына келтіру үшін қолданылады.
Құбыр кескіш және бүгу құралдары
Отын құбырларын қалпына келтіру кезінде қажет.

Өлшеу және тексеру құралдары
Жөндеу процесінде бөлшектердің сапасын және дәлдігін тексеру үшін өлшеу құралдары пайдаланылады.
Калибрлер және микрометрлер
Металл бөлшектердің диаметрін, ұзындығын, тереңдігін және басқа параметрлерін өлшеу үшін қолданылады.
Индикаторлы өлшеуіш құралдар
Қозғалыс дәлдігін және беттердің тегістігін тексеру үшін.
Қисықтық немесе деңгей өлшеуіштер
Құрылымдардың туралығын бақылау үшін пайдаланылады.

Гидравликалық жабдықтар
Базалық детальдарды монтаждау және демонтаждау кезінде қолданылатын жабдықтар.

Гидравликалық пресс
Подшипниктерді орнату және алу кезінде қажет.
Домкраттар мен көтергіштер
Машина құрылымдарының ауыр бөліктерін көтеру және бекіту үшін қолданылады.

Электрлік және электрондық жабдықтар
Заманауи жөндеу технологиялары электрлік және электрондық жабдықтарды пайдалануды талап етеді.
Диагностикалық құралдар
Электрондық басқару жүйелерін тексеруге және ақауларды анықтауға арналған.
Мысалы: Сканерлер, мультиметрлер.

Индукциялық қыздыру жабдығы
Металды қатайту немесе жұмсарту үшін қолданылады.

Жинау және бөлшектеу құралдары
Бөлшектерді дұрыс жинақтау және бөлшектеу үшін арнайы құралдар қажет.
Арнайы кілттер
Қатты бекітілген бұрандаларды және гайкаларды шешуге арналған.
Шприцтер мен майлау құрылғылары
Қозғалмалы бөлшектерді майлау үшін.

Құрал-саймандар және қосымша жабдықтар
Жөндеу процесін жеңілдету үшін қосымша құралдар жиі қолданылады.
Металл щеткалары мен тазалау құралдары
Ластанулар мен тотты тазалау үшін.

Пневматикалық құралдар
Ауа қысымы арқылы жұмыс істейтін құралдар (бұрандаларды тез шешуге немесе қатайтуға арналған).

Құрылымдық бекіткіштер
Уақытша ұстап тұру немесе бекіту үшін арнайы қысқыштар мен тістеуік құралдар.

Қорытынды
Жөндеу жұмыстарына қажетті жабдықтардың әртүрлілігі олардың сапалы орындалуын қамтамасыз етеді. Заманауи құралдар мен жабдықтар қолдану уақытты үнемдеуге және жұмыс нәтижесін жақсартуға мүмкіндік береді.

ІІ. Жұмыс органдары

2.1. Жұмыс органдарының құрылымы
Жұмыс органдары -- машинаның негізгі жұмыс істеу бөліктері, олар әртүрлі өндірістік, құрылыс немесе ауыл шаруашылық жұмыстарын орындау үшін қызмет етеді. Жұмыс органдарының құрылымы олардың функционалдық міндеттеріне байланысты өзгеріп отырады және келесі негізгі компоненттерден тұруы мүмкін:

1. Пышақтар
Қолданылуы:
Металл немесе ағаш кесу, материалдарды ұсақтау.
Ерекшеліктері:
Берік болаттан жасалады, тозуға төзімділікті қамтамасыз ету үшін арнайы қаптамалармен өңделеді.
Геометриялық пішіндері кесу жұмысының түріне байланысты әртүрлі болады.
Мысалы:
Жер жыртатын техникалардағы соқалар немесе шөп оратын машиналардағы пышақтар.

2. Штамптар
Қолданылуы:
Металл немесе пластик материалдарды белгілі бір пішінге келтіру.
Ерекшеліктері:
Дәлдікке бағытталған, ауыр қысымға төтеп беретін қатты материалдардан жасалған.
Автомобиль және құрылыс салаларында кеңінен қолданылады.

3. Көтеру механизмдері
Қолданылуы:
Жүк көтеру, тасымалдау, немесе тиеу-түсіру жұмыстары үшін.
Ерекшеліктері:
Гидравликалық немесе механикалық жетек арқылы жұмыс істейді.
Биіктікті дәл және қауіпсіз басқару мүмкіндігіне ие.
Мысалы:
Экскаватордың қазу шөміштері немесе жүк көтергіш машиналардағы крандар.

4. Таратқыштар
Қолданылуы:
Энергияны бір бөліктен екінші бөлікке беру немесе бөліктердің үйлесімді жұмысын қамтамасыз ету.
Ерекшеліктері:
Механикалық, электрлік немесе гидравликалық болуы мүмкін.
Сенімділік пен тиімділік үшін жоғары сапалы материалдардан жасалады.
Мысалы:
Комбайнның астық жинау механизміндегі тісті беріліс жүйесі.

Жұмыс органдарының маңызы
Машина жұмысының өнімділігі мен тиімділігі көбіне жұмыс органдарының сапасы мен дұрыс таңдалуына байланысты.
Олардың дұрыс құрастырылуы мен техникалық қызмет көрсетілуі ұзақмерзімділік пен сенімділікті қамтамасыз етеді.
Егер қосымша бөлімдер немесе түсіндірмелер қажет болса, хабарлаңыз!

2.2. Жұмыс органдарын жөндеудің әдістері мен тәсілдері
Жұмыс органдарын жөндеу олардың қызмет ету мерзімін ұзарту және машинаның тиімділігін арттыру үшін жүргізіледі. Әртүрлі жөндеу әдістері мен тәсілдері таңдалатын материалдар мен механизмдердің ерекшеліктеріне байланысты.

1. Механикалық тазалау
Мақсаты:
Жұмыс органдарындағы тозу өнімдерін, ластануларды, тотты және басқа бөгде заттарды жою.
Қолданылатын құралдар:
Қол щеткалары, абразивті материалдар, құм үрлеу аппараттары.
Артықшылықтары:
Жылдам әрі тиімді тазалау.
Компоненттердің бастапқы жұмыс қабілетін қалпына келтіру.
Мысалы:
Экскаватордың шөмішіндегі тотты тазалау.

2. Дәнекерлеу
Мақсаты:
Жарықтар мен сынған бөліктерді қалпына келтіру.
Қолданылатын құралдар:
Электр дәнекерлеу аппараттары, газбен пісіру құралдары.
Артықшылықтары:
Материалдың беріктігін қалпына келтіреді.
Төзімділік деңгейін арттырады.
Мысалы:
Металл пышақтардың сынған жерлерін біріктіру.

3. Қабылдау (реставрация)
Мақсаты:
Жұмыс органдарын қайта қалыпқа келтіру үшін арнайы өңдеу жұмыстарын жүргізу.
Қолданылатын тәсілдер:
Металл беттерін тегістеу, қайта өңдеу, геометриялық пішіндерін қалпына келтіру.
Артықшылықтары:
Жұмыс органдарының бастапқы сипаттамаларын қалпына келтіру.
Мысалы:
Валдардың диаметрін токарлық станокта қайта өңдеу.

4. Жаңа компоненттермен алмастыру
Мақсаты:
Тозу деңгейі жоғары немесе жөндеуге келмейтін компоненттерді ауыстыру.
Қолданылатын тәсілдер:
Оригинал немесе аналог бөлшектерді орнату.
Артықшылықтары:
Жұмыс сапасын арттырады.
Қызмет ету мерзімін ұзартады.
Мысалы:
Гидравликалық жүйедегі цилиндрдің тығыздағыштарын ауыстыру.

Жөндеу жұмыстарының негізгі қағидалары
Диагностика: Ақауды дұрыс анықтау.
Сапалы құралдар: Жоғары сапалы материалдар мен жабдықтарды пайдалану.
Маманның тәжірибесі: Жөндеуді білікті маман жүргізуі керек.
Егер осы бөлімге қосымша ақпарат немесе суреттер қажет болса, хабарлаңыз!

2.3. Жұмыс органдарының ақаулары мен оларды жою жолдары
Жұмыс органдарының тиімділігі мен қызмет ету мерзімі тікелей олардың күйіне байланысты. Бұл органдарда ақаулардың пайда болуы әртүрлі себептерден болуы мүмкін, оларды дұрыс диагностикалау және тиімді жөндеу жұмыстары қажет. Ақауларды анықтап, жоюдың тиімді тәсілдері төменде сипатталған.

1. Механикалық ақаулар
Механикалық ақауларды анықтау және жою жолдарын кесте түрінде көрсетейік:
Ақау түрлері
Сипаттамасы
Жою жолдары
Түсініктемелер
Сыну
Жоғары жүктеме немесе соққы әсерінен металл бөліктерінің сынуы мүмкін.
- Дәнекерлеу: Сынған бөліктерді қайта біріктіру.
Дәнекерлеу әдісі сынған металл бөліктерін біріктіру үшін қолданылады.
Қисаю
Тым көп күш немесе жұмыс ортасының әсерінен органның пішіні өзгеруі.
- Түзету: Арнайы түзету құралдарымен немесе гидравликалық құрылғылармен түзеу.
Қисаюды түзету үшін арнайы құралдар немесе гидравликалық құрылғылар қолдануға болады.
Қабылдау немесе ауыстыру
Егер ақау деңгейі жоғары болса, жұмыс органы толық ауыстырылады.
- ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.