Қазақстандағы ұрлықты социологиялық талдау


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті
Саясаттану кафедрасы
Әдебиеттерге шолу
Тақырыбы: Қазақстандағы COVID-19
Орындаған:Бекназарова Сарвиноз
Тобы: ХТ-23-17к
Қабылдаған: Сыздық М.Н
Шымкент - 2024ж.
Аннотация
Ұрлық
Ұрлық әлеуметтік мәселе ретінде
2. Қазақстандағы ұрлықты социологиялық талдау
2.1. Қазақстандағы ұрлық статистикасы
2.2. Ұрлықтың әлеуметтік салдары
3. Қытайдағы ұрлықты социологиялық талдау
3.1. Қытайдағы ұрлық статистикасы
3.2. Қытайдағы ұрлықтың әлеуметтік салдары
4. Қазақстан мен Қытайды салыстырмалы талдау
5. Ұрлық деңгейін төмендету бойынша ұсыныстар
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
Ұрлық
Ұрлық қылмыстық іс-әрекеттің нысаны ретінде әлемнің көптеген елдері, соның ішінде Қазақстан мен Қытай үшін маңызды әлеуметтік проблема болып табылады. Социологиялық талдау қылмыстың осы түрінің таралу себептерін анықтауға, оның әлеуметтік және экономикалық салдарын қарастыруға, сондай-ақ алдын алу шараларын ұсынуға мүмкіндік береді. Қазақстан мен Қытай-әртүрлі әлеуметтік және құқықтық жүйелері бар елдер, бұл ұрлықтың деңгейі мен сипатын, сондай-ақ қоғам мен мемлекеттік институттардың осы мәселеге реакциясын салыстыруға мүмкіндік береді.
Бұл жұмыстың мақсаты Қытаймен салыстырғанда Қазақстандағы ұрлық мәселесін социологиялық талдау болып табылады. Ол үшін статистикалық деректер, зерттеулер, сондай-ақ осы елдердегі қылмысқа арналған ғылыми жарияланымдар пайдаланылатын болады.
1. Ұрлық әлеуметтік мәселе ретінде
Ұрлық немесе басқа біреудің мүлкін ұрлау-қылмыстың ең көп таралған түрлерінің бірі. Социологиялық контексте ұрлықты экономикалық, әлеуметтік және мәдени факторлардан туындаған девиантты мінез-құлықтың бір түрі ретінде қарастыруға болады. Ұрлықтың негізгі себептері:
Экономикалық қиындықтар. Кедейлік пен әлеуметтік теңсіздік жағдайында адамдар көбінесе өмір сүру тәсілі ретінде ұрлыққа жүгінеді. А.қ. Нұрғалиевтің (2021) зерттеуінің деректері бойынша Қазақстанда ұрлық деңгейі жұмыссыздық деңгейі жоғары және халықтың табысы төмен өңірлерде айтарлықтай жоғары.
Әлеуметтік маргинализация. Мигранттар мен тұрақты табысы жоқ адамдар сияқты маргиналды популяциялар көбінесе мүліктік қылмыстар жасайды. Қытайда осындай проблемалар қалаларда жұмыс істейтін ауылдық мигранттар арасында байқалады, бұл Ли Цянның (2019) еңбектерінде атап өтілген.
Мәдени ерекшеліктері. Қазақстан мен Қытайда ұрлықты қоғамдық қабылдау әртүрлі, бұл қылмыстың осы түріне төзімділік деңгейіне әсер етеді. Мысалы, Қытайда конфуцийлік құндылықтардың әсерінен ұрлық өте әдепсіз әрекет ретінде қабылданады, ал Қазақстанның кейбір аймақтарында бұл қылмыс аз сотталуы мүмкін (Темирова, 2020).
2. Қазақстандағы ұрлықты социологиялық талдау
2.1. Қазақстандағы ұрлық статистикасы
Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің деректері бойынша 2022 жылы ұрлықтың тіркелген жағдайларының саны 45 300 қылмысты құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 10% - ға төмен (құқықтық статистика комитеті, 2022). Алайда ұрлық деңгейі жоғары болып қала береді, әсіресе экономикалық жағдайы қолайсыз ірі қалалар мен аймақтарда.
Жыл
тіркелген ұрлық жағдайларының саны
2020
50 500
2021
47 000
2022
45 300
Қазақстанда ұрлыққа ықпал ететін негізгі факторлар экономикалық қиындықтар, әлеуметтік теңсіздік және ауылдық және шалғай аудандардағы жұмыссыздықтың жоғары деңгейі болып табылады. Мысалы, жұмыссыздық деңгейі ел бойынша орташа деңгейден жоғары Оңтүстік Қазақстанда мүліктік қылмыстардың жоғары деңгейі байқалады (Ахметова, 2021).
2.2. Ұрлықтың әлеуметтік салдары
Қазақстандағы ұрлықтың әлеуметтік салдары қоғамдағы сенімсіздіктің өсуін, әлеуметтік шиеленістің күшеюін және қауіпсіздік деңгейінің төмендеуін қамтиды. М.Р. Темировтың (2020) зерттеуі ұрлық азаматтар арасындағы әлеуметтік сенімге теріс әсер ететінін атап өтті, бұл әсіресе шағын қалалар мен ауылдық жерлерде байқалады. Ұрлық құрбандары көбінесе әділетсіздік сезімін сезінеді, бұл қоғамдық сенім мен ... жалғасы
М. Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті
Саясаттану кафедрасы
Әдебиеттерге шолу
Тақырыбы: Қазақстандағы COVID-19
Орындаған:Бекназарова Сарвиноз
Тобы: ХТ-23-17к
Қабылдаған: Сыздық М.Н
Шымкент - 2024ж.
Аннотация
Ұрлық
Ұрлық әлеуметтік мәселе ретінде
2. Қазақстандағы ұрлықты социологиялық талдау
2.1. Қазақстандағы ұрлық статистикасы
2.2. Ұрлықтың әлеуметтік салдары
3. Қытайдағы ұрлықты социологиялық талдау
3.1. Қытайдағы ұрлық статистикасы
3.2. Қытайдағы ұрлықтың әлеуметтік салдары
4. Қазақстан мен Қытайды салыстырмалы талдау
5. Ұрлық деңгейін төмендету бойынша ұсыныстар
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
Ұрлық
Ұрлық қылмыстық іс-әрекеттің нысаны ретінде әлемнің көптеген елдері, соның ішінде Қазақстан мен Қытай үшін маңызды әлеуметтік проблема болып табылады. Социологиялық талдау қылмыстың осы түрінің таралу себептерін анықтауға, оның әлеуметтік және экономикалық салдарын қарастыруға, сондай-ақ алдын алу шараларын ұсынуға мүмкіндік береді. Қазақстан мен Қытай-әртүрлі әлеуметтік және құқықтық жүйелері бар елдер, бұл ұрлықтың деңгейі мен сипатын, сондай-ақ қоғам мен мемлекеттік институттардың осы мәселеге реакциясын салыстыруға мүмкіндік береді.
Бұл жұмыстың мақсаты Қытаймен салыстырғанда Қазақстандағы ұрлық мәселесін социологиялық талдау болып табылады. Ол үшін статистикалық деректер, зерттеулер, сондай-ақ осы елдердегі қылмысқа арналған ғылыми жарияланымдар пайдаланылатын болады.
1. Ұрлық әлеуметтік мәселе ретінде
Ұрлық немесе басқа біреудің мүлкін ұрлау-қылмыстың ең көп таралған түрлерінің бірі. Социологиялық контексте ұрлықты экономикалық, әлеуметтік және мәдени факторлардан туындаған девиантты мінез-құлықтың бір түрі ретінде қарастыруға болады. Ұрлықтың негізгі себептері:
Экономикалық қиындықтар. Кедейлік пен әлеуметтік теңсіздік жағдайында адамдар көбінесе өмір сүру тәсілі ретінде ұрлыққа жүгінеді. А.қ. Нұрғалиевтің (2021) зерттеуінің деректері бойынша Қазақстанда ұрлық деңгейі жұмыссыздық деңгейі жоғары және халықтың табысы төмен өңірлерде айтарлықтай жоғары.
Әлеуметтік маргинализация. Мигранттар мен тұрақты табысы жоқ адамдар сияқты маргиналды популяциялар көбінесе мүліктік қылмыстар жасайды. Қытайда осындай проблемалар қалаларда жұмыс істейтін ауылдық мигранттар арасында байқалады, бұл Ли Цянның (2019) еңбектерінде атап өтілген.
Мәдени ерекшеліктері. Қазақстан мен Қытайда ұрлықты қоғамдық қабылдау әртүрлі, бұл қылмыстың осы түріне төзімділік деңгейіне әсер етеді. Мысалы, Қытайда конфуцийлік құндылықтардың әсерінен ұрлық өте әдепсіз әрекет ретінде қабылданады, ал Қазақстанның кейбір аймақтарында бұл қылмыс аз сотталуы мүмкін (Темирова, 2020).
2. Қазақстандағы ұрлықты социологиялық талдау
2.1. Қазақстандағы ұрлық статистикасы
Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің деректері бойынша 2022 жылы ұрлықтың тіркелген жағдайларының саны 45 300 қылмысты құрады, бұл 2020 жылмен салыстырғанда 10% - ға төмен (құқықтық статистика комитеті, 2022). Алайда ұрлық деңгейі жоғары болып қала береді, әсіресе экономикалық жағдайы қолайсыз ірі қалалар мен аймақтарда.
Жыл
тіркелген ұрлық жағдайларының саны
2020
50 500
2021
47 000
2022
45 300
Қазақстанда ұрлыққа ықпал ететін негізгі факторлар экономикалық қиындықтар, әлеуметтік теңсіздік және ауылдық және шалғай аудандардағы жұмыссыздықтың жоғары деңгейі болып табылады. Мысалы, жұмыссыздық деңгейі ел бойынша орташа деңгейден жоғары Оңтүстік Қазақстанда мүліктік қылмыстардың жоғары деңгейі байқалады (Ахметова, 2021).
2.2. Ұрлықтың әлеуметтік салдары
Қазақстандағы ұрлықтың әлеуметтік салдары қоғамдағы сенімсіздіктің өсуін, әлеуметтік шиеленістің күшеюін және қауіпсіздік деңгейінің төмендеуін қамтиды. М.Р. Темировтың (2020) зерттеуі ұрлық азаматтар арасындағы әлеуметтік сенімге теріс әсер ететінін атап өтті, бұл әсіресе шағын қалалар мен ауылдық жерлерде байқалады. Ұрлық құрбандары көбінесе әділетсіздік сезімін сезінеді, бұл қоғамдық сенім мен ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz