Автоматты локомотивті сигнализациясы


М. Тынышпаев атындағы ҚазККА Ақмола колледжі
ЕСЕП
Тақырыбы: Автоматты локоматив сигналы
Орындаған:11-М-Ату-22-1к тобының студенті Куаношова Жасмина
Тексерген:Молдадосова Г.К
Астана 2024
Мазмұны
Кіріспе3
1. Автоматты локомотивті сигнализациясы 4
1.1 Автоматты локомотив сигнализациясына(АЛС) қызмет көрсету бойынша тексерудің тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Автоматты локомотив сигнализациясы және жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштері 10
1.3 Нүктелік және үздіксіз типті автоматты локомотив сигнализациясы үш мәнді жүйесі12
1.4 Көп мәнді автоматты локомотив сигнализациясы ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..18
1.5 Жүргізушінің қырағылығын және қозғалыс жылдамдығын бақылау 22
Қорытынды25
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі26
Кіріспе
Тәжірибе мақсаты оқу процесінде және тәжірибе алдында алған теориялық пәндердің білімін және практикалық қабілеттерді орнықтыру, сонымен қатар, кәсіпорынның қызметін талдай отырып тәжірибе алу болып табылады.
Станциялардағы автоматика, телемеханика және байланыстың құрылысы тасымалдар тиімділігі мен қозғалыс қауіпсіздігін арттыру міндетін шешуде маңызды рөл атқарады. Автоматика, телемеханика және байланыс құралдары темір жол желілерінің өткізу және тасымалдау қабілетін, пойыздар қозғалысы қауіпсіздігін, жұмысшылар еңбегінің өнімділігін арттыруға, сонымен қатар темір жол жұмысының экономикалық көрсеткіштерін жақсартып, вагон айналымы уақытын қысқартуға мүмкіндік береді. Пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін арттыру мен жолдардың өткізу қабілетін ұлғайту үшін пайдаланылатын техникалық құралдар көлемі үнемі өсіп келеді. Бұрмалардың механикалық орталықтандырылуы өткен ғасырдың 60-70 жылдары енгізіле бастады. Механикалық орталықтандырылуда стрелкалар мен сигналдар иінтірек пен иілгіш тартым арқылы басқарылған.
Бұрманы сигнал берушіден бұру кезінде көп күш қажет болған, сондықтан постылардың әрекет ету радиусы шектеліп, жүйенің тиімділігі төмен болған. Содан кейін электрмеханикалық және электр ілмекті орталықтандыру пайда болды, онда стрелканы бұру үшін электр қуаты пайдаланылды. Сигнал берушілердің еңбегі механикаландырылды, ал постылардың әсер ету радиусы ұлғайды. Бірақ аппараттарда механикалық тұйықталулар сақталды, сондықтан оларды пайдалану қолайсыз және ыңғайсыз болды. Ірі станциялар блоктау маршрутты-релелік орталықтандырумен (БМРО) жабдықталған. Стрелкалар мен бағдаршамдардың орталықтандырылған басқарымы шағын станцияларда пайдаланылады.
1. Автоматты локомотивті сигнализациясы
1.1 Автоматты локомотив сигнализациясына(АЛС) қызмет көрсету бойынша тексерудің тәртібі
Автоматты Локомотив сигнализациясы (АЛС) -- жылжымалы құрамды басқару постына сигнал беру көрсеткіштерін беретін рельстік көліктегі сигнал беру жүйесі (мысалы, локомотив, моторвагонды пойыз, дрезина және т. б. кабинасына). АЛС жүйесінің құрамына едендік таратқыш құрылғылар, жылжымалы құрамдағы қабылдау және шифрлеу құрылғылары, сондай-ақ АЛС жұмысын сигнал беру мен блоктаудың басқа компоненттерімен келісетін құрылғылар, индикаторлар, датчиктер және жылжымалы құрамдағы атқарушы құрылғылар кіреді. Бұл кезде бағдаршам сигналы туралы ақпарат үздіксіз келіп түсетін үздіксіз әрекет ететін АЛС (АЛСН) және локомотивке ақпарат сигналдық нүктеден өту сәтінде берілетін нүктелі (АЛСН толықтыратын САУТ осылай әрекет етеді).
Сурет 1. Локомотив бағдаршамындағы сары шам электровоздар ВЛ60
Автоматты локомотив сигнализациясы (АЛС) -- сигнал беру жүйесі қосулы теміржол көлігінде, сигнал көрсеткіштерін басқару пунктіне жіберу жылжымалы құрамның (мысалы, кабинаға локомотивтің, моторлы вагон пойызының, жүк машиналары және т.б.
ALS жүйесінің құрамына едендік тарату құрылғылары, жылжымалы құрамдағы қабылдау және дешифрлеу құрылғылары, сондай-ақ ALS жұмысын басқа сигнал беру және блоктау компоненттерімен, индикаторлармен, датчиктермен және қозғалмалы құрамдағы жетектермен үйлестіретін құрылғылар кіреді.
Сурет 2. ALSN қабылдау катушкасы, тепловоз TEP70
Бағдаршам сигналы туралы ақпарат үздіксіз берілетін үздіксіз жұмыс істейтін ALS (ALSN) және локомотив туралы ақпарат сигнал нүктесінен өткен сәтте берілетін нүктелік сигнал (ALST) арасында айырмашылық бар (ол осылай жұмыс істейді ОҢТҮСТІК, ALSN-ді толықтырады). Ақпараттың бір бөлігі үздіксіз, ал бір бөлігі нүктелік жолмен берілетін жүйелер бар. Қабылдау жабдықтары, әдетте, жүргізушінің қырағылығын бақылау жүйесімен және пойыздың мәжбүрлі тоқтауымен, локомотив бағдаршамымен біріктірілген, кез-келген локомотивтің, бас вагонның немесе мотовоздың міндетті атрибуттары болып табылады, тек өндірістік кәсіпорындардың локомотивтерін қоспағанда. кодты қабылдау қажет емес. Автоматты құлыптау сигналдық пункттері келесідей жабдықталуы мүмкін бағдаршаммен, және тек жабдықты қамтуы керек, бұл жағдайда ALSN тәуелсіз сигнал беру және байланыс құралы ретінде қолданылатын ALSO -- ALS деп аталады. Бағдаршамдардан өту аралықтарда бұл жағдайда жоқ.
Ақпараттың бір бөлігі үздіксіз, ал бір бөлігі нүктелі түрде берілетін жүйелер бар. Машинистің қырағылығын бақылау және пойыздың мәжбүрлі тоқтауын бақылау жүйесімен біріктірілген қабылдау аппаратурасы және локомотив бағдаршамы, кодты қабылдау талап етілмейтін өнеркәсіптік кәсіпорындар-дың локомотивтерін қоспағанда, іс жүзінде кез келген локомотивтің, бас вагонның немесе мотовоздың міндетті атрибуттары болып табылады. Автобұғаттаудың сигналдық нүктелері бағдаршамдармен жабдықталуы да, сондай - ақ тек аппаратураны ұстауы да мүмкін, бұл жағдайда АЛСН дербес сигнал беру және байланыс құралы ретінде пайдаланылатын АЛСО-АЛС деп аталады. Өтпелі бағдаршамдардың аралықтарда болған жоқ.
Сурет 3. Автостоптың клапаны EP-150E, VL10
Қазіргі уақытта пойыз жүрісінің аралығын реттеудің негізгі құралдарына: автоматты және жартылай автоматты блокировкаға, автоматты локомотив сигнализациясы, пойыз жүрісін бақылайтын диспетчерлік құрылғылар, автоматты өткел сигналы жатады. Жол блокировкасының құрылғылары келе жатқан пойызға сигналдың ашылуын, оның алдындағы аралықты пойыз босатпайынша мүмкіндік бергізбеу арқылы жүріс қауіпсіздігін сақтайды. Автоблокировкада блок - аралыққа пойыз кіргеннен кейін оны қорғауыш бағдаршам автоматты түрде жабылу керек. Пойыз жүрісінің қауіпсіздігін арттыру үшін автоблокировка жүйесі қосымша автоматты локомотив сигнализациясымен (АЛС) және автотоқтатқышпен жабдықталады. Пойыз жылдамдығы артқан сайын жол бағдаршамының сигналын машинистерге ажырату қиындай бастайды, сондықтан АЛС құрылғылары пойыз жүрісін реттеудің негізгі құралдары бола бастайды.
Темір жолдың жүрдек жолаушылар пойыздарының айнымалы телімлерде орналасқан аралықтар мен станциялар автоматты локомотивті сигнализацияның автоқосқышы бар автоматты локомотивтік сигнализация-сымен жабдықталады. Автоматты локомотивті сигнализациясы (АЛС) - сигнализация мен байланыстың дербес құралы ретінде - аралықтағы пойыздар қозғалысы кезінде локомотив бағдаршамдарының сигналдары бойынша жүзеге асырылатын, ал бөліктенген пункттер блок-телімдердің белгіленген шекаралары болып табылатын жүйе.
Автоматты локомотивті сигналдандыру - пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін жоғарлатуға және локомотивтік бригадалар жұмысының шарттарын жақсартуға арналған құрылғылар АЛС құрылғылары пойыз жақындап келе жатқан жолдық бағдаршам көрсеткіштеріне сәйкес келетін сигналдарды жолдан автоматты жіберу мен локомотивте қабылдауды қамтамасыз етеді. Шешілетін эксплуатациялық мәселелердің жетілдірілуі мен деңгейіне байланысты АЛС қырағылықты, жылдамдықты бақылау және жылдамдықты авто реттеу жүйелерінің бар болуына байланысты түрленеді. Қырағылықта бақылау кезінде пойыз автоматты түрде тоқтайды. Егер сигнал тыйым салушы сигналға ауысуы туралы ескертуден кейін немесе бақылау уақытының аяқталу кезінде машинист қырағылық тетігін баспаса қырағылықты бақылау бірнеше рет қайталануы немесе периодты болуы мүмкін. Жылдамдықты бақылауы бар АЛС жүйесі техникалық сипаттары бойынша автоматты реттеудің ажыратылған жүйелеріне жатады.
Жылдамдықты АЛС сигналы анықтайтын мәнге дейін машинист төмендетеді. Егер машинист жылдамдықты берілген бағдарламамен төмендетпесе автоматты тежеу орын алады. Автоматты реттеудің тұйықталған жүйесіне жататын жылдамдықты авто реттеуі бар АЛС жүйесі ең жетілдірілген жүйесі болып табылады. Реттеу объектісіне пойыз жылдамдығы жатады. Қозғалыстың берілген жылдамдығы АЛС сигналымен анықталады. Ал нақты жылдамдығы локомотив дөңгелегімен байланысқан жылдамдық өлшеуішпен (датчикпен) бақыланады. Қозғалыстың берілген және нақты жылдамдықтары туралы ақпарат салыстырылады. Егер нақты жылдамдық берілгеннен жоғары болса, пойыз тежегіштерімен байланысқан орындаушы мүшеге әсер пайда болады. Тежеу басталып жылдамдық берілген мәнге дейін төмендетіледі, кейін тежеу тоқтатылады.
Автоматты локомотивті сигнализациясы сигнализация мен байланыс-тың жеке құралы ретінде қолданылатын телімдерде екі шектес блок-телімнің ұзындығы барынша іске асырылатын жылдамдықта автоматты локомотив сигнализациясы мен авто тоқтату құрылғыларының пойыздың тежеу жүйесіне әсер етуі үшін қажет уақыт ішінде пойыз өтетін жолды есепке алғанда жедел тежеу кезінде тежеу жолынан кем болмауы тиіс. Автоматты локомотивті сигнализациясы кезінде локомотивтік бағдаршамдар пойыз жақындап келе жатқан жол бағдаршамдарының көрсетулеріне сәйкес көрсетулерді береді.
Автобұғаттаумен немесе сигнализация мен байланыстың жеке құралы ретінде қолданылатын автоматты локомотив сигнализациясымен жабдық-талған телімдерде орналасқан станцияларда басты жолдар, жолаушылар пойыздарын қабылдау және жөнелту жолдары, сондай-ақ пойыздарды тоқтатусыз өткізуге арналған қабылдап-жөнелту жолдары автоматты локомотив сигнализациясының жол құрылғыларымен жабдықталуы тиіс. Жартылай автоматты блоктау кезінде жақындау телімдер және станциялардың басты жолдары автоматты локомотив сигнализациясының жол құрылғыларымен жабдықталады.
Сурет 4. АЛСН сигналын кодтау
Үш таңбалы АЛС-мен жабдықталған телімдерде жылдамдығы сағатына 160 км-ге дейінгі жүрдек жолаушылар пойыздарының қозғалысы локомотив бағдаршамының жасыл жарығы сарыға ауытқаннан кейін қызметтік тежеуді қолдану кезінде жабық бағдаршам алдында тоқтау арқылы жол және локомотив бағдаршамдарының сигналдары бойынша жүзеге асырылады. Автоматты локомотивті сигнализациясы мен пойыздық радиобайланыс әрекеттерінің шыдамдылығын тоқсанына кем дегенде бір рет вагон-зертхана тексеруі тиіс. Автоматты локомотивті сигнализациясы дербес сигнализация және байланыс құралы ретінде қолданылатын телімдерде, блок-телімдердің шекарасында Блок-телім шекарасы деген сигналдық белгілер орнатылады.
Автоматты локомотивті сигналдандыру - пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін жоғарлатуға және локомотивтік бригадалар жұмысының шарттарын жақсартуға арналған құрылғылар АЛС құрылғылары пойыз жақындап келе жатқан жолдық бағдаршам көрсеткіштеріне сәйкес келетін сигналдарды жолдан автоматты жіберу мен локомотивте қабылдауды қамтамасыз етеді.
1.2 Автоматты локомотив сигнализациясы және жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштері
Автоматты локомотив сигнализациясы (АЛС) жүйесі алдағы жол бағдаршамының көрсеткіш белгісін машинист кабинасына орнатылған локомотив бағдаршамына жеткізу үшін қолданылады. Бұл машинистке әсіресе нашар көрініс жағдайында пойызды сенімді әрі қауіпсіз жоғары жылдамдықпен жүргізуді қамтамасыз етеді. Локомотивте АЛС құрылғы-ларына қосымша автотоқтатқыш (АТ) орнатады. Ол егер машинист пойызды тежеуге және уақытылы жабық бағдаршам алдында тоқтауға шара қолданбаса, пойызды автоматты түрде тоқтатады. АЛС және АТ жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштерін локомотивке жеткізу әдісіне байланысты үздіксіз (ҮАЛС және АТ) және нүктелі (НАЛС және АТ) болып екі түрге бөлінеді.
Сурет 5. АЛС-ның принципиалдық сұлбасы
ҮАЛС және АТ алдағы жол бағдаршамының сигналын локомотивке үздіксіз жеткізуді қамтамасыз етеді. Бағдаршамның сигналы локомотивке рельстер тізбегі арқылы беріледі. Келе жатқан пойызға алдағы бағдаршам-ның рельстер тізбегі арқылы айнымалы кодталған ток жіберіледі. Ол локомотив қабылдағыш катушкасында ҚК сондай айнымалы тоқты код импульстерін (шамамен 0,2 В) жасайды. Осы импульстер сүзгі С арқылы күшейткүшке К беріледі, ол жерде тұрақты токтың импульсына айналып, күшейтіледі. Кодтар дешифраторда ДШ аныұталады да, оның мағынасына қарай локомотив бағдаршамының ЛБ тиісті шамы жанады. Егер жол бағдаршамында жасыл жанып тұрса, онда пойызға қарай токтың жасыл коды жүреді (код айналымында 3 импульс ), сондықтан локомотив бағдаршамында да жасыл от жанады, сары отты бағдаршамнан сары код ( код айналымында 2 импульс) жүреді, сондықтан локомотив бағдаршамының бір көзінде жартылай сары және жартылай қызыл от қатар жанады.
Егер бос емес блок аралығындағы рельстер тізбегінде кодтар жоқ болса, оған пойыз кірген локомотив бағдаршамында ЛБ қызыл жанады. ЛБ - дегі ақ от пойыз рұқсат сигналы бар бағдаршамға жақындағанда немесе кодталмаған станция жолымен жүргенде жанады, бұл жағдайда машинис жол бағдаршамының көрсетуіне бағынуы керек.
Машинис сары жарықты бағдаршамнан өтіп, қызыл жарықтыға келе жатқан локомотив бағдаршамындағы жарық сары-қызылға ауысады, машинис жол бардаршамының сигналдарын пайдаланады. Бұл жағдайда машинис әрбір 20-30 с сайын қырағылық тұтқасын басып отыру керек, әйтпесе автотоқтатқыш іске қосылады. Қырағылық тұтқасын әлсін - әлсін басу машинистің назарын пойызды уақтылы тежеуіне және қызыл отты бағдаршам алдында тоқтатуға аударады. Машинистің іс әрекетін бақылау үшін локомотивте жылдамдық өлшегіш пайдаланылады; ол таспаға, пойыздың нақты жылдамдығын, локомотив бағдаршамының қызыл немесе сары - қызыл жанған жерлерін, қарағылық тұтқасын басу кездері мен автотоқтатқыш жұмысын жазып отырады.
Микроэлемент негізінде автоматты локомотив сигналының жаңа жүйесі (АЛС-ЕН) жасалды, ол пойыздардың жүрісін автоматты басқару жүйелер қатарының біріне кіреді. АЛС-ЕН аппаратурасы жол және локомотив құрылғыларынан тұрады. Оның негізгі қызметіне пойыздың жүріс жылдамдығының сатылы түрдегі режимін және машинистің қырағылығын бақылау жұмыстарының орнатылуы қажет. Бұл үшін локомотив құрылғылары жол құрылғыларынан алынған ақпарат (256 хабарға дейін) арқылы бақыланған және шекті жылдамдықтардың мәнін тауып, оларды пойыздың нақты жылдамдығымен салыстырады. Пойыз алдындағы бос блок - аралықтар саны (алтыға дейін) көрсетіледі. Локомотив барлық хабарлар индуктивті рельс желісімен беріледі, оның жиілігі 175 Гц. Машинистің қырағылығы бір дүркін және дүркін - дүркін бақыланып отырылады: егер тыю сигналы төменгі сатыға ауысса, бір дүркін, егер бақылаулы жылдамдық жоғарыласса, дүркін - дүркін орындалады. Жүк, жолаушы және жүрдек пойыздар үшін жоғарғы деңгейлері 90, 160 және 200 кмсағ белгіленген.
1.3 Нүктелік және үздіксіз типті автоматты локомотив сигнализациясы үш мәнді жүйесі
Берілген жүйенің негізгі аспаптары жолдық және локомотивтік, бір жиілікті және екі жиілікті индукторлар. Жол индукторлары жолтабанның сыртқы жағынан рельс басы деңгейінен 50 мм төмен орнатылады. Индуктордың негізгі бөліктері мыналар:
қалыңдығы 0,35 мм трансформаторлық болат қаңылтырлы өзекше;
корпуста орналастырылған өзекшені бөтен металл массалардан экрандайтын магнитсіз материалдан (силумин) жасалған орауыштар мен конденсаторлар.
Екі жиілікті индуктор орауышы екі орамадан тұрады, олардың әрқайсысы 1000 және 1410 Гц жиіліктерінде кернеу резонансына бапталған екі электр тербелтуші контурларын жасау үшін конденсатормен тізбекті қосылған. Контурлардың тәуелсіз жұмысы үшін олардың ортақ тізбегіне дроссель қосылған. Локомотивті екі жиілікті индукторының құрылысы жол индукторымен бірдей, токтар резонансына бапталған контурлар сұлбасымен ерекшеленеді.
Жол индукторларының контурларын ауыстыруды (Сурет 6, а) КР1-60 типті Ж желілік релелері орындайды, олар жолда әрбір сигнал нҥктесінің жанындағы жол жәшіктеріне ЖЖ орнатылады және екі сымды желі бойынша ДСП постының ПС кіріс және ОС шығыс бағдаршамдарының сигналдық релелерінің тҥйіспелері арқылы басқарылады. Әсердің жолдан локомотивке сенімді берілуі үшін, сонымен қатар, жолдан бірінші және екінші сигналдық нүктелер әсерін ажырату үшін әрбір сигналдық нүктеде екі жол индукторы орнатылады: негізгі екі жиілікті (НЕЖ) индуктор және оның алдында одан 10 м қашықтықта тәуелсіз әрекет ететін бір жиілікті көмекші индуктор КБИ.
Бірінші сигналдық нүктеде КБИ үнемі 1000 Гц жиілікке, екіншісінде - 1410 Гц жиілікке бапталады. Кіріс бағдаршамы жабылып және желілік релелер қосылып тұрған уақытта олардың 11-13 сыртқы түйіспелерімен әрбір НЕЖ индукторы жанында 1410 Гц жиілікке бапталған С1 конденсаторлы контур тұйықталған.
Локомотивтік индуктор келген уақытта бірінші сигналдық нүктеде локомотивке екі бұйрық беріледі: біріншісі 1000 Гц жиілікте көмекші индук- 62 тордан және екіншісі 1410 Гц жиілікте негізгі индуктордан. Алынған әсерлерден дешифратордың көмегімен ақ шам мен ЭПК сөндіріледі, сары мен қызыл жарықтар жанады. ЭПК ысқырығы беріледі, ол машинистен 5-7 с аралығында қырағылық тұтқасын (ҚТ) басып, автостоп әрекетіне жол бермеуді талап етеді. ҚТ тұтқасы басылғаннан кейін шам генераторының жұмысы қалпына келтіріледі және 2И релесі мен ЭПК қосылады. Қызылы бар сары жарық шамы осыдан кейін машинистің алынған сигналды толық қабылдауы үшін 7-8 с жанып тұрады. Осы уақыт өткеннен кейін қызылы бар сары жарық шамы сөнеді және қайтадан ақ жарық шамы жанады. Егер ҚТ тұтқасы уақытында басылмаса, автостоп іске қосылып, пойыз тоқтағанға дейін автотежеледі.
Сурет 6. НАЛС құрылғыларының жалпы сұлбасы
Кіріс бағдаршамы ашылып, шығыс бағдаршамы жабық болған кезде пойыз станцияға жақындаған жағдайда кіріс бағдаршамның ПС сигналдық релесінің тұйықталған түйіспесі арқылы 1Л және 2Л релелерін қосу үшін кері полярлық ток тізбегі жасалады. Бұл ретте осы релелердің бейтарап зәкірінің 11-12 тұйықталған түйіспелері арқылы екі НЕЖ индуктордың 1000 Гц жиілікке бапталған С2 және С3 конденсаторлы контурлар қосылады. Локомотивтік индуктор бірінші сигналдық нүктеде жүрген уақытта әрқайсысының жиілігі 1000 Гц екі тежеу әсерлері беріледі.
Үздіксіз типті автоматты локомотив сигнализациясы (ҮАЛС) автоблоктаумен жабдықталған бір жолды, екі жолды телімерде де пайдаланылады және локомотивтік бағдаршамдардың көрсеткіштері арасындағы байланыс жолдың кез келген нүктесінде сақталады (үздіксіз). Жолдан локомотивке сигналдық көрсеткіштерді беру үшін сандық кодтық автоблоктау коды пайдаланылады. ҮАЛС жұйесіндегі локомотивтік бағдаршам төрт сигналдық көрсеткіштер береді:
жасыл жарық - 3 кодтық сигналды қабылдау кезінде (кодтық циклдағы үш импульс);
сары жарық - Ж кодтық сигналын қабылдау кезінде (кодтық циклдегі екі импульс);
қызылы бар сары жарық - КЖ кодтық сигналын қабылдау ... жалғасы
ЕСЕП
Тақырыбы: Автоматты локоматив сигналы
Орындаған:11-М-Ату-22-1к тобының студенті Куаношова Жасмина
Тексерген:Молдадосова Г.К
Астана 2024
Мазмұны
Кіріспе3
1. Автоматты локомотивті сигнализациясы 4
1.1 Автоматты локомотив сигнализациясына(АЛС) қызмет көрсету бойынша тексерудің тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Автоматты локомотив сигнализациясы және жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштері 10
1.3 Нүктелік және үздіксіз типті автоматты локомотив сигнализациясы үш мәнді жүйесі12
1.4 Көп мәнді автоматты локомотив сигнализациясы ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..18
1.5 Жүргізушінің қырағылығын және қозғалыс жылдамдығын бақылау 22
Қорытынды25
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі26
Кіріспе
Тәжірибе мақсаты оқу процесінде және тәжірибе алдында алған теориялық пәндердің білімін және практикалық қабілеттерді орнықтыру, сонымен қатар, кәсіпорынның қызметін талдай отырып тәжірибе алу болып табылады.
Станциялардағы автоматика, телемеханика және байланыстың құрылысы тасымалдар тиімділігі мен қозғалыс қауіпсіздігін арттыру міндетін шешуде маңызды рөл атқарады. Автоматика, телемеханика және байланыс құралдары темір жол желілерінің өткізу және тасымалдау қабілетін, пойыздар қозғалысы қауіпсіздігін, жұмысшылар еңбегінің өнімділігін арттыруға, сонымен қатар темір жол жұмысының экономикалық көрсеткіштерін жақсартып, вагон айналымы уақытын қысқартуға мүмкіндік береді. Пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін арттыру мен жолдардың өткізу қабілетін ұлғайту үшін пайдаланылатын техникалық құралдар көлемі үнемі өсіп келеді. Бұрмалардың механикалық орталықтандырылуы өткен ғасырдың 60-70 жылдары енгізіле бастады. Механикалық орталықтандырылуда стрелкалар мен сигналдар иінтірек пен иілгіш тартым арқылы басқарылған.
Бұрманы сигнал берушіден бұру кезінде көп күш қажет болған, сондықтан постылардың әрекет ету радиусы шектеліп, жүйенің тиімділігі төмен болған. Содан кейін электрмеханикалық және электр ілмекті орталықтандыру пайда болды, онда стрелканы бұру үшін электр қуаты пайдаланылды. Сигнал берушілердің еңбегі механикаландырылды, ал постылардың әсер ету радиусы ұлғайды. Бірақ аппараттарда механикалық тұйықталулар сақталды, сондықтан оларды пайдалану қолайсыз және ыңғайсыз болды. Ірі станциялар блоктау маршрутты-релелік орталықтандырумен (БМРО) жабдықталған. Стрелкалар мен бағдаршамдардың орталықтандырылған басқарымы шағын станцияларда пайдаланылады.
1. Автоматты локомотивті сигнализациясы
1.1 Автоматты локомотив сигнализациясына(АЛС) қызмет көрсету бойынша тексерудің тәртібі
Автоматты Локомотив сигнализациясы (АЛС) -- жылжымалы құрамды басқару постына сигнал беру көрсеткіштерін беретін рельстік көліктегі сигнал беру жүйесі (мысалы, локомотив, моторвагонды пойыз, дрезина және т. б. кабинасына). АЛС жүйесінің құрамына едендік таратқыш құрылғылар, жылжымалы құрамдағы қабылдау және шифрлеу құрылғылары, сондай-ақ АЛС жұмысын сигнал беру мен блоктаудың басқа компоненттерімен келісетін құрылғылар, индикаторлар, датчиктер және жылжымалы құрамдағы атқарушы құрылғылар кіреді. Бұл кезде бағдаршам сигналы туралы ақпарат үздіксіз келіп түсетін үздіксіз әрекет ететін АЛС (АЛСН) және локомотивке ақпарат сигналдық нүктеден өту сәтінде берілетін нүктелі (АЛСН толықтыратын САУТ осылай әрекет етеді).
Сурет 1. Локомотив бағдаршамындағы сары шам электровоздар ВЛ60
Автоматты локомотив сигнализациясы (АЛС) -- сигнал беру жүйесі қосулы теміржол көлігінде, сигнал көрсеткіштерін басқару пунктіне жіберу жылжымалы құрамның (мысалы, кабинаға локомотивтің, моторлы вагон пойызының, жүк машиналары және т.б.
ALS жүйесінің құрамына едендік тарату құрылғылары, жылжымалы құрамдағы қабылдау және дешифрлеу құрылғылары, сондай-ақ ALS жұмысын басқа сигнал беру және блоктау компоненттерімен, индикаторлармен, датчиктермен және қозғалмалы құрамдағы жетектермен үйлестіретін құрылғылар кіреді.
Сурет 2. ALSN қабылдау катушкасы, тепловоз TEP70
Бағдаршам сигналы туралы ақпарат үздіксіз берілетін үздіксіз жұмыс істейтін ALS (ALSN) және локомотив туралы ақпарат сигнал нүктесінен өткен сәтте берілетін нүктелік сигнал (ALST) арасында айырмашылық бар (ол осылай жұмыс істейді ОҢТҮСТІК, ALSN-ді толықтырады). Ақпараттың бір бөлігі үздіксіз, ал бір бөлігі нүктелік жолмен берілетін жүйелер бар. Қабылдау жабдықтары, әдетте, жүргізушінің қырағылығын бақылау жүйесімен және пойыздың мәжбүрлі тоқтауымен, локомотив бағдаршамымен біріктірілген, кез-келген локомотивтің, бас вагонның немесе мотовоздың міндетті атрибуттары болып табылады, тек өндірістік кәсіпорындардың локомотивтерін қоспағанда. кодты қабылдау қажет емес. Автоматты құлыптау сигналдық пункттері келесідей жабдықталуы мүмкін бағдаршаммен, және тек жабдықты қамтуы керек, бұл жағдайда ALSN тәуелсіз сигнал беру және байланыс құралы ретінде қолданылатын ALSO -- ALS деп аталады. Бағдаршамдардан өту аралықтарда бұл жағдайда жоқ.
Ақпараттың бір бөлігі үздіксіз, ал бір бөлігі нүктелі түрде берілетін жүйелер бар. Машинистің қырағылығын бақылау және пойыздың мәжбүрлі тоқтауын бақылау жүйесімен біріктірілген қабылдау аппаратурасы және локомотив бағдаршамы, кодты қабылдау талап етілмейтін өнеркәсіптік кәсіпорындар-дың локомотивтерін қоспағанда, іс жүзінде кез келген локомотивтің, бас вагонның немесе мотовоздың міндетті атрибуттары болып табылады. Автобұғаттаудың сигналдық нүктелері бағдаршамдармен жабдықталуы да, сондай - ақ тек аппаратураны ұстауы да мүмкін, бұл жағдайда АЛСН дербес сигнал беру және байланыс құралы ретінде пайдаланылатын АЛСО-АЛС деп аталады. Өтпелі бағдаршамдардың аралықтарда болған жоқ.
Сурет 3. Автостоптың клапаны EP-150E, VL10
Қазіргі уақытта пойыз жүрісінің аралығын реттеудің негізгі құралдарына: автоматты және жартылай автоматты блокировкаға, автоматты локомотив сигнализациясы, пойыз жүрісін бақылайтын диспетчерлік құрылғылар, автоматты өткел сигналы жатады. Жол блокировкасының құрылғылары келе жатқан пойызға сигналдың ашылуын, оның алдындағы аралықты пойыз босатпайынша мүмкіндік бергізбеу арқылы жүріс қауіпсіздігін сақтайды. Автоблокировкада блок - аралыққа пойыз кіргеннен кейін оны қорғауыш бағдаршам автоматты түрде жабылу керек. Пойыз жүрісінің қауіпсіздігін арттыру үшін автоблокировка жүйесі қосымша автоматты локомотив сигнализациясымен (АЛС) және автотоқтатқышпен жабдықталады. Пойыз жылдамдығы артқан сайын жол бағдаршамының сигналын машинистерге ажырату қиындай бастайды, сондықтан АЛС құрылғылары пойыз жүрісін реттеудің негізгі құралдары бола бастайды.
Темір жолдың жүрдек жолаушылар пойыздарының айнымалы телімлерде орналасқан аралықтар мен станциялар автоматты локомотивті сигнализацияның автоқосқышы бар автоматты локомотивтік сигнализация-сымен жабдықталады. Автоматты локомотивті сигнализациясы (АЛС) - сигнализация мен байланыстың дербес құралы ретінде - аралықтағы пойыздар қозғалысы кезінде локомотив бағдаршамдарының сигналдары бойынша жүзеге асырылатын, ал бөліктенген пункттер блок-телімдердің белгіленген шекаралары болып табылатын жүйе.
Автоматты локомотивті сигналдандыру - пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін жоғарлатуға және локомотивтік бригадалар жұмысының шарттарын жақсартуға арналған құрылғылар АЛС құрылғылары пойыз жақындап келе жатқан жолдық бағдаршам көрсеткіштеріне сәйкес келетін сигналдарды жолдан автоматты жіберу мен локомотивте қабылдауды қамтамасыз етеді. Шешілетін эксплуатациялық мәселелердің жетілдірілуі мен деңгейіне байланысты АЛС қырағылықты, жылдамдықты бақылау және жылдамдықты авто реттеу жүйелерінің бар болуына байланысты түрленеді. Қырағылықта бақылау кезінде пойыз автоматты түрде тоқтайды. Егер сигнал тыйым салушы сигналға ауысуы туралы ескертуден кейін немесе бақылау уақытының аяқталу кезінде машинист қырағылық тетігін баспаса қырағылықты бақылау бірнеше рет қайталануы немесе периодты болуы мүмкін. Жылдамдықты бақылауы бар АЛС жүйесі техникалық сипаттары бойынша автоматты реттеудің ажыратылған жүйелеріне жатады.
Жылдамдықты АЛС сигналы анықтайтын мәнге дейін машинист төмендетеді. Егер машинист жылдамдықты берілген бағдарламамен төмендетпесе автоматты тежеу орын алады. Автоматты реттеудің тұйықталған жүйесіне жататын жылдамдықты авто реттеуі бар АЛС жүйесі ең жетілдірілген жүйесі болып табылады. Реттеу объектісіне пойыз жылдамдығы жатады. Қозғалыстың берілген жылдамдығы АЛС сигналымен анықталады. Ал нақты жылдамдығы локомотив дөңгелегімен байланысқан жылдамдық өлшеуішпен (датчикпен) бақыланады. Қозғалыстың берілген және нақты жылдамдықтары туралы ақпарат салыстырылады. Егер нақты жылдамдық берілгеннен жоғары болса, пойыз тежегіштерімен байланысқан орындаушы мүшеге әсер пайда болады. Тежеу басталып жылдамдық берілген мәнге дейін төмендетіледі, кейін тежеу тоқтатылады.
Автоматты локомотивті сигнализациясы сигнализация мен байланыс-тың жеке құралы ретінде қолданылатын телімдерде екі шектес блок-телімнің ұзындығы барынша іске асырылатын жылдамдықта автоматты локомотив сигнализациясы мен авто тоқтату құрылғыларының пойыздың тежеу жүйесіне әсер етуі үшін қажет уақыт ішінде пойыз өтетін жолды есепке алғанда жедел тежеу кезінде тежеу жолынан кем болмауы тиіс. Автоматты локомотивті сигнализациясы кезінде локомотивтік бағдаршамдар пойыз жақындап келе жатқан жол бағдаршамдарының көрсетулеріне сәйкес көрсетулерді береді.
Автобұғаттаумен немесе сигнализация мен байланыстың жеке құралы ретінде қолданылатын автоматты локомотив сигнализациясымен жабдық-талған телімдерде орналасқан станцияларда басты жолдар, жолаушылар пойыздарын қабылдау және жөнелту жолдары, сондай-ақ пойыздарды тоқтатусыз өткізуге арналған қабылдап-жөнелту жолдары автоматты локомотив сигнализациясының жол құрылғыларымен жабдықталуы тиіс. Жартылай автоматты блоктау кезінде жақындау телімдер және станциялардың басты жолдары автоматты локомотив сигнализациясының жол құрылғыларымен жабдықталады.
Сурет 4. АЛСН сигналын кодтау
Үш таңбалы АЛС-мен жабдықталған телімдерде жылдамдығы сағатына 160 км-ге дейінгі жүрдек жолаушылар пойыздарының қозғалысы локомотив бағдаршамының жасыл жарығы сарыға ауытқаннан кейін қызметтік тежеуді қолдану кезінде жабық бағдаршам алдында тоқтау арқылы жол және локомотив бағдаршамдарының сигналдары бойынша жүзеге асырылады. Автоматты локомотивті сигнализациясы мен пойыздық радиобайланыс әрекеттерінің шыдамдылығын тоқсанына кем дегенде бір рет вагон-зертхана тексеруі тиіс. Автоматты локомотивті сигнализациясы дербес сигнализация және байланыс құралы ретінде қолданылатын телімдерде, блок-телімдердің шекарасында Блок-телім шекарасы деген сигналдық белгілер орнатылады.
Автоматты локомотивті сигналдандыру - пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін жоғарлатуға және локомотивтік бригадалар жұмысының шарттарын жақсартуға арналған құрылғылар АЛС құрылғылары пойыз жақындап келе жатқан жолдық бағдаршам көрсеткіштеріне сәйкес келетін сигналдарды жолдан автоматты жіберу мен локомотивте қабылдауды қамтамасыз етеді.
1.2 Автоматты локомотив сигнализациясы және жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштері
Автоматты локомотив сигнализациясы (АЛС) жүйесі алдағы жол бағдаршамының көрсеткіш белгісін машинист кабинасына орнатылған локомотив бағдаршамына жеткізу үшін қолданылады. Бұл машинистке әсіресе нашар көрініс жағдайында пойызды сенімді әрі қауіпсіз жоғары жылдамдықпен жүргізуді қамтамасыз етеді. Локомотивте АЛС құрылғы-ларына қосымша автотоқтатқыш (АТ) орнатады. Ол егер машинист пойызды тежеуге және уақытылы жабық бағдаршам алдында тоқтауға шара қолданбаса, пойызды автоматты түрде тоқтатады. АЛС және АТ жол бағдаршамдарының сигналдық көрсеткіштерін локомотивке жеткізу әдісіне байланысты үздіксіз (ҮАЛС және АТ) және нүктелі (НАЛС және АТ) болып екі түрге бөлінеді.
Сурет 5. АЛС-ның принципиалдық сұлбасы
ҮАЛС және АТ алдағы жол бағдаршамының сигналын локомотивке үздіксіз жеткізуді қамтамасыз етеді. Бағдаршамның сигналы локомотивке рельстер тізбегі арқылы беріледі. Келе жатқан пойызға алдағы бағдаршам-ның рельстер тізбегі арқылы айнымалы кодталған ток жіберіледі. Ол локомотив қабылдағыш катушкасында ҚК сондай айнымалы тоқты код импульстерін (шамамен 0,2 В) жасайды. Осы импульстер сүзгі С арқылы күшейткүшке К беріледі, ол жерде тұрақты токтың импульсына айналып, күшейтіледі. Кодтар дешифраторда ДШ аныұталады да, оның мағынасына қарай локомотив бағдаршамының ЛБ тиісті шамы жанады. Егер жол бағдаршамында жасыл жанып тұрса, онда пойызға қарай токтың жасыл коды жүреді (код айналымында 3 импульс ), сондықтан локомотив бағдаршамында да жасыл от жанады, сары отты бағдаршамнан сары код ( код айналымында 2 импульс) жүреді, сондықтан локомотив бағдаршамының бір көзінде жартылай сары және жартылай қызыл от қатар жанады.
Егер бос емес блок аралығындағы рельстер тізбегінде кодтар жоқ болса, оған пойыз кірген локомотив бағдаршамында ЛБ қызыл жанады. ЛБ - дегі ақ от пойыз рұқсат сигналы бар бағдаршамға жақындағанда немесе кодталмаған станция жолымен жүргенде жанады, бұл жағдайда машинис жол бағдаршамының көрсетуіне бағынуы керек.
Машинис сары жарықты бағдаршамнан өтіп, қызыл жарықтыға келе жатқан локомотив бағдаршамындағы жарық сары-қызылға ауысады, машинис жол бардаршамының сигналдарын пайдаланады. Бұл жағдайда машинис әрбір 20-30 с сайын қырағылық тұтқасын басып отыру керек, әйтпесе автотоқтатқыш іске қосылады. Қырағылық тұтқасын әлсін - әлсін басу машинистің назарын пойызды уақтылы тежеуіне және қызыл отты бағдаршам алдында тоқтатуға аударады. Машинистің іс әрекетін бақылау үшін локомотивте жылдамдық өлшегіш пайдаланылады; ол таспаға, пойыздың нақты жылдамдығын, локомотив бағдаршамының қызыл немесе сары - қызыл жанған жерлерін, қарағылық тұтқасын басу кездері мен автотоқтатқыш жұмысын жазып отырады.
Микроэлемент негізінде автоматты локомотив сигналының жаңа жүйесі (АЛС-ЕН) жасалды, ол пойыздардың жүрісін автоматты басқару жүйелер қатарының біріне кіреді. АЛС-ЕН аппаратурасы жол және локомотив құрылғыларынан тұрады. Оның негізгі қызметіне пойыздың жүріс жылдамдығының сатылы түрдегі режимін және машинистің қырағылығын бақылау жұмыстарының орнатылуы қажет. Бұл үшін локомотив құрылғылары жол құрылғыларынан алынған ақпарат (256 хабарға дейін) арқылы бақыланған және шекті жылдамдықтардың мәнін тауып, оларды пойыздың нақты жылдамдығымен салыстырады. Пойыз алдындағы бос блок - аралықтар саны (алтыға дейін) көрсетіледі. Локомотив барлық хабарлар индуктивті рельс желісімен беріледі, оның жиілігі 175 Гц. Машинистің қырағылығы бір дүркін және дүркін - дүркін бақыланып отырылады: егер тыю сигналы төменгі сатыға ауысса, бір дүркін, егер бақылаулы жылдамдық жоғарыласса, дүркін - дүркін орындалады. Жүк, жолаушы және жүрдек пойыздар үшін жоғарғы деңгейлері 90, 160 және 200 кмсағ белгіленген.
1.3 Нүктелік және үздіксіз типті автоматты локомотив сигнализациясы үш мәнді жүйесі
Берілген жүйенің негізгі аспаптары жолдық және локомотивтік, бір жиілікті және екі жиілікті индукторлар. Жол индукторлары жолтабанның сыртқы жағынан рельс басы деңгейінен 50 мм төмен орнатылады. Индуктордың негізгі бөліктері мыналар:
қалыңдығы 0,35 мм трансформаторлық болат қаңылтырлы өзекше;
корпуста орналастырылған өзекшені бөтен металл массалардан экрандайтын магнитсіз материалдан (силумин) жасалған орауыштар мен конденсаторлар.
Екі жиілікті индуктор орауышы екі орамадан тұрады, олардың әрқайсысы 1000 және 1410 Гц жиіліктерінде кернеу резонансына бапталған екі электр тербелтуші контурларын жасау үшін конденсатормен тізбекті қосылған. Контурлардың тәуелсіз жұмысы үшін олардың ортақ тізбегіне дроссель қосылған. Локомотивті екі жиілікті индукторының құрылысы жол индукторымен бірдей, токтар резонансына бапталған контурлар сұлбасымен ерекшеленеді.
Жол индукторларының контурларын ауыстыруды (Сурет 6, а) КР1-60 типті Ж желілік релелері орындайды, олар жолда әрбір сигнал нҥктесінің жанындағы жол жәшіктеріне ЖЖ орнатылады және екі сымды желі бойынша ДСП постының ПС кіріс және ОС шығыс бағдаршамдарының сигналдық релелерінің тҥйіспелері арқылы басқарылады. Әсердің жолдан локомотивке сенімді берілуі үшін, сонымен қатар, жолдан бірінші және екінші сигналдық нүктелер әсерін ажырату үшін әрбір сигналдық нүктеде екі жол индукторы орнатылады: негізгі екі жиілікті (НЕЖ) индуктор және оның алдында одан 10 м қашықтықта тәуелсіз әрекет ететін бір жиілікті көмекші индуктор КБИ.
Бірінші сигналдық нүктеде КБИ үнемі 1000 Гц жиілікке, екіншісінде - 1410 Гц жиілікке бапталады. Кіріс бағдаршамы жабылып және желілік релелер қосылып тұрған уақытта олардың 11-13 сыртқы түйіспелерімен әрбір НЕЖ индукторы жанында 1410 Гц жиілікке бапталған С1 конденсаторлы контур тұйықталған.
Локомотивтік индуктор келген уақытта бірінші сигналдық нүктеде локомотивке екі бұйрық беріледі: біріншісі 1000 Гц жиілікте көмекші индук- 62 тордан және екіншісі 1410 Гц жиілікте негізгі индуктордан. Алынған әсерлерден дешифратордың көмегімен ақ шам мен ЭПК сөндіріледі, сары мен қызыл жарықтар жанады. ЭПК ысқырығы беріледі, ол машинистен 5-7 с аралығында қырағылық тұтқасын (ҚТ) басып, автостоп әрекетіне жол бермеуді талап етеді. ҚТ тұтқасы басылғаннан кейін шам генераторының жұмысы қалпына келтіріледі және 2И релесі мен ЭПК қосылады. Қызылы бар сары жарық шамы осыдан кейін машинистің алынған сигналды толық қабылдауы үшін 7-8 с жанып тұрады. Осы уақыт өткеннен кейін қызылы бар сары жарық шамы сөнеді және қайтадан ақ жарық шамы жанады. Егер ҚТ тұтқасы уақытында басылмаса, автостоп іске қосылып, пойыз тоқтағанға дейін автотежеледі.
Сурет 6. НАЛС құрылғыларының жалпы сұлбасы
Кіріс бағдаршамы ашылып, шығыс бағдаршамы жабық болған кезде пойыз станцияға жақындаған жағдайда кіріс бағдаршамның ПС сигналдық релесінің тұйықталған түйіспесі арқылы 1Л және 2Л релелерін қосу үшін кері полярлық ток тізбегі жасалады. Бұл ретте осы релелердің бейтарап зәкірінің 11-12 тұйықталған түйіспелері арқылы екі НЕЖ индуктордың 1000 Гц жиілікке бапталған С2 және С3 конденсаторлы контурлар қосылады. Локомотивтік индуктор бірінші сигналдық нүктеде жүрген уақытта әрқайсысының жиілігі 1000 Гц екі тежеу әсерлері беріледі.
Үздіксіз типті автоматты локомотив сигнализациясы (ҮАЛС) автоблоктаумен жабдықталған бір жолды, екі жолды телімерде де пайдаланылады және локомотивтік бағдаршамдардың көрсеткіштері арасындағы байланыс жолдың кез келген нүктесінде сақталады (үздіксіз). Жолдан локомотивке сигналдық көрсеткіштерді беру үшін сандық кодтық автоблоктау коды пайдаланылады. ҮАЛС жұйесіндегі локомотивтік бағдаршам төрт сигналдық көрсеткіштер береді:
жасыл жарық - 3 кодтық сигналды қабылдау кезінде (кодтық циклдағы үш импульс);
сары жарық - Ж кодтық сигналын қабылдау кезінде (кодтық циклдегі екі импульс);
қызылы бар сары жарық - КЖ кодтық сигналын қабылдау ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz