Туғаннан кейінгі кезеңдер


Пән: Педиатрия
Сабақтың тақырыбы: Кіріспе. ҚР балалар ауруханасының қызметінің ұйымдастыруы. Баланың физикалық дамуы. Нерв жүйесінің АФЕ. Баланың нервтік-психикалық дамуы.
Модуль 1,4,13, 14
Сабақтың түрі - дәріс
Сұрақтар:
1.Балаларға көмек көрсетудің негізгі қағидалары. ҚР балалар ауруханасының қызметінің ұйымдастыруы.
2. Баланың бой-салмақ көрсеткіштері. Антропометрия. Акселерация туралы түсінік.
3. ЖЖ АФЕ.
4.Баланың жүйке-психикалық көрсеткіштері.
5.Бұзылыстар семиотикасы.
Педиатрия (балалар аурулары) және кіріспе
Педиатрия деген "РАІS - бала", "ятрия" - емдеу деген 2 сөзден тұратын, яғни баланы емдеу деген түсінік. Медицинаның терапия, хирургия, акушерия салаларына қарағанда кеш қалыптасқан ғылым саласы, балалар үлкен адамдардың кіші көшірмесі деген оймен, оларды үлкендердің мамандары емдеген, ол мамандар бала неғұрлым жас болса, соғұрлым олардың барлық мүшелері мен жүйелерінде анатомиялық ерекшеліктері барлығын білмегендіктен балалар өлімі көрсеткіштері жоғарғы деңгейде болған (бір жасқа толмай әрбір үшінші нәресте мен сәбилер өле берген). Қазіргі кезде педиатрия басқада медицина ғылымдарының қатарынан ерекше орын алады. Балалардың ауруларының себебтері, түрлері, барыстары, асқынулары баланың жасына байланысты болғандықтан біз балалардың өсіп-жетілуін кезеңдерге бөлеміз.
Балалар жасы кезеңдері (өсіп - жетілуі)
І. Құрсақтағы кезең - 280 күн
1. Эмбрионды фаза - ұрықтанғаннан 3 айға дейін
2. Фетальді фаза - 3 айдан - туғанға дейін
ІІ. Туғаннан кейінгі кезеңдер:
1. Нәресте кезеңі 28 күн (неонатальды кезең)
А) ерте - 7 күн (ерте неонатальды)
Б) кеш 8 - 28 күн (кеш неонатальды)
2. Омырау жасы кезеңі 29 күннен - 1 жасқа дейін
3. Сәбилік кезең - 1 - 3 жас (бау бақша)
4. Мектеп алды жасы кезеңі - 4 - 6:7 жас (бала бақша)
5. Бастауыш мектеп кезеңі - 7 - 11 жас
6. Жоғарғы мектеп кезеңі - 12 - 17:18 жас
Құрсақтағы кезең
Интранатальды
Туғаннан кейінгі кезеңдер
Эмбрионды жетілу фазасы
Планцетарлы фаза
Неонатальды
Омырау жасы кезеңі
Сәбилік кезең (бау бақша)
Мектепке дейін (бала бақша)
Бастауыш класс оқушылары
Жоғарғы класс оқушылары
Ерте фетальді
Кеш фетальді
Ерте фетальді
Кеш фетальді
Антенальды
Перинатальды
Постнатальды
Балалардың жасына шақ кезеңдер - дегеніміз шектелген мерзімдегі өсу мен даму процессі (үрдісі) және ағзаның морфологиялық, функционалдық ерекшеліктерінің ұқсастығына байланысты бала өмірінің уақыт үзіктері (кесінділері) Әрбір кезеңдерге сипаттама бергенде өсу мен дамудың заңдылықтары ағзалар мен жүйелердің морфологиялық, функционалдық жүйелері; орталық нерв жүйесі ерекшеліктері (ОНЖ), нервті - психикалық дамулары, негізгі даму деңгейлері, эндокрин жүйесі, иммунологиялық ерекшеліктері бағаланады; әр кезеңдерге сәйкес патологиялық сипаттамалар; аурулардың инфекциялық қоздырғыштары, бала ағзасына әсері тиетін жағымсыз жағдайлар (факторлар) баланың жасына сәйкес дұрыс өсіп-жетілулеріне және тәрбиелеуге қолайлы жағдайлар тудыру анықталды. Сонымен балаларға, өсіп-жетілу кезеңдеріне сәйкес көзқарас пен жағдай тудыру. Балалардың өсіп-жетілуінде ерекше кезеңдерді олардың ағзалары мен жүйелерінің жетілулерімен қалыптасуларына, өсіп және дамуына сәйкестігіне көңіл аударылады.
1999 жылғы бала құқығын қорғаудың Халықаралық конвециясына сәйкес, бала деп туғаннан бастап 18 жасқа дейінгі пенделерді айтамыз. Осыған сәйкес келесі жас кезеңдері бөлінген:
І. Құрсақтағы кезең - ұрықталғаннан туғанға дейін, ұзақтығы 280 күн
(10 акушерлік ай, 40 апта)
ІІ. Нәресте кезеңі - кіндікті өңдеп кескеннен бастап - 28 күндік жасына
дейін, осы кезеңнің 7 тәулікке дейінгісі ерте неонатальді кезең. 8 - 28 күнгі нәрестелер кеш неонатальді кезең; перинатальді кезең деп жүктіліктің 24 апталығынан туғаннан соң бірінші апта біткенге дейіні мерзімді айтамыз.
ІІІ. Омырау жасы кезеңі - бала өмірінің 29 күнінен бастап - 1 жасқа
дейін.
ІҮ. Сәбилік кезең - 1 жастан - 3 жасқа дейін.
Ү. Мектеп алды жас кезеңі - 3 жастан 6 - 7 жасқа дейін.
ҮІ. Бастауыш класс оқушылары - 6 - 7 жастан 11 жасқа дейін.
ҮІІ. Жоғарғы класс оқушылар кезеңі - 12 жастан 17 - 18 жасқа дейін.
Құрсақтағы кезең - денсаулықтың жағдайын, адаптациялық реакциялар, аурудың даму күдігін, адам ағзасының кейінгі жылдардағы биологиялық тағдырын анықтайтын ең маңызды кезең. Осымен байланысты оны пациент ретінде санауымыз керек. Бұл кезеңдегі ең қауыпті мезгілдер:
oo ұрықтың имплантация кезеңі, алғашқы 7 - 9 күндер;
oo ерте фетальді кезең 3 - 12 апта - ткандердің тез өсіп қалыптасуы;
oo 28 аптадан туғанға дейін - кеш фетальді кезең - бұл кезеңде де ағзалардың тез өсіп қалыптасуы, кальций, темір, фтор, мыс, Д мен В12 витаминдерінің қоры қалыптасып, тыныс алу мүшесінің жетілуі, иммунитеттің жоғарылауы мен ферменттер жетіледі. Өте маңызды ана-бала жолдасы - бала жүйесінің қан айналымы, гемодинамикалық көрсеткіштер болады. Нерв жүйесі мен эндокрин жүйелерінің функцияларын атқарулары болады.
Осы айтқандарымды ескере отырып, құрсақтағы баланы белсенді түрде қорғау шаралары өте маңызды теріс әсерлерді болдырмау: инфекциялар (вирустар мен микроб), зиянды сәулелер (рентген, радиация), токсикалық әсерлер (темекі, нашақорлық, алкоголь), жүкті әйелдердің аурулары (анемия, диабет), өте қауыпті қызамық, цитомегалвирустары, токсоплазмоз, герпес-вирустары.
Осы кезде І мен ІІ жүктілік триместірінде УЗИ, ДНК - зонд, кордоцентез, амниоцентез, хорион биопсиясы тексерулері керек болса өткізудің маңызы зор.
Нәресте кезеңі - туғаннан бастап 4 апта (28 күн), бала өмірге келгеннен кейінгі, сыртқы ортаға баланың бейімделуінің ең жауапты кезеңі. Ана мен бала қатынасын күшейту үшін өте маңызды:
oo баланы ананың ішіне жатқызу;
oo босану бөлмесінде нәрестеге анасының омырауын беру.
oo ана мен баланың бірге болуын қамтамасыз ету. өмірінің алғашқы 30 минутында - жедел респираторлы - гемодинамикалық бейімделуі (адаптациясы); 1 -6 сағат аралығында барлық функционалды жүйенің бірыңғайлануы (синхрондаму); 3 -4 нәрленудің лактотропиялық түрімен зат алмасудың анаболитикалық түріне байланысты метаболикалық адаптацияның қиындауы.
Ерте неонаталды кезеңде жиі кездесетін жағдайлар: даму аномалиялары, фетопатиялар, тұқым қуатын аурулар, резус, топ қайшылықтары. Туу процессімен байланысты жарақаттар, асфиксия, гипоксия, аспирация, инфекциялар.
Кеш неонаталды кезеңде - тері мен кіндік аурулары, нәрестенің іріңді - септикалық ауралары, тыныс алу мен асқаорту жүйелері және бүйректің вирус пен бактериалық аурулары. Сондықтан нәресте кезеңінде осындай жағдайларды болдырмауға шаралар жүргізіледі, себебі бұл кезеңнен, кейінгі кезеңдерде физиологиялық, әсіресе нервті - психикалық және интелектік түйсіктің дамулары қалыптасуы тығыз байланысты.
Омырау жасы кезеңі - бұл кезеңде баланың салмағы, бойы, физикалық, нервті - психикалық түйсіктің қарқын дамуымен сипатталады, бұл кезеңде адам денсаулығының негізі қалыптасады. Бұл кезеңде жиі кездесетін тыныс мүшелері, жедел асқазан-ішек аурулары, тағам аллергиясы, мешел, дистрофия, теміртапшылық анемия, вирусты инфекциялар, балалардың жұқпалы аурулары жедел және созылмалы түрлері ауруларынан сақтау шараларын жүргізуіміз қажет. Ересек адамдардың, әсіресе анасының физикалық, психикалық жағдайлары, баланың қалыпты жетілуіне және бала денсаулығының жақсы болуын қамтамасыз ету қажет. Ана - бала жүйесі үлкен роль атқарады, ананың сүйіспеншілік әлпеші, баланың қоршаған ортаға өзін сенімді сезінуін қалыптастырады.
Сәбилік кезең (1-3 жас.) Бұл кезеңде физикалық және психикалық даму деңгейі қалыптасу арқылы, ағзаның даму бағдарламасы қалыптасады. Сыртқы ортаның жағымсыз жағдайларына төзімділігі қалыптасады. Танымдық әрекеттің бұзылуын ерте анықтаудың маңызы зор. Психикалық дамуда қоршаған орта мен жан дүниесінің қалыптасуына ынталандырады, дұрыс сөйлеу, қимыл әрекеттері, ойнауы, дербестік дағдылары мен әдеттері, ойнауына көңіл бөлу. Тәрбиелік ережені сақтаудың, себебі адамның ақыл ойының негізі қалыптасады. Бұл кезеңде жиі кездесетін патологиялар - тыныс мүшелері аурулары, асқортудың ауруларының жедел түрлері, аллергиялық аурулардың қалыптасуы, вирусты, ішек және балаларда жиі кездесетін инфекциялар, туберкулез.
Мектеп алды кезеңі (3-7жас). Бұл кезең балалардың ары қарай жетілуіндегі өзгеріс туатын кезең, басқа кісілермен өзін салыстырып, әлемді белсенді танумен, жаңа әдеттердің қалыптасуына жағдай тудыру қажет. Ақыл - ойы мен парасаты тез дамиды, сезімі тереңдейді, қиялдау пайда болып, өзін жақсы көргіндіктен, мақтағанды жақсы көреді. Логикалық ойлануының 80% қалыптасады. Дұрыс тәлім берумен шынықтырудың маңызы өте зор (ауа, күн сәулесі, сумен). Кездесетін патологиялар: тыныс мүшелер аурулары, ас қорту жүйесінің ауруларының жедел түрлері, аллергия, жарақаттар, балалар инфекциясы.
Бастауыш класс оқушы кезеңі (6, 7 - 11 жас). Бастауыш класстағы тұлғаның дамудың шешуші маңызы зор, осы кезде игергендері ұзақ уақыт сақталады. Барлық ағзалар мен жүйелердің функцияларының жетілуі кемеліне жетеді. Патологиялар: респираторлы вирусты инфекциялар, балалар инфекциялары, лор-патология, асқортудың созылмалы аурулары, аллергиялық аурулар, бронх демікпесі, ревматизм, туберкулез, зақымдану, көз, мүсін патологиялары кездеседі.
Жоғарғы класс оқушы кезеңі (12 - 17, 18). Бұл кезең балалық жастан ержеткен жасқа бірте-бірте өту мерзімі. Бұл кезде сапалы жаңа өзгеріс қалыптасады - жыныстық жетілудің, қалыптасуы. Қарым-қатынас пен өнімді еңбектену қалыптасуының маңызы зор. Эндокрин жүйелерінде (гипофиз, бүйрек үсті бездері, жыныс бездерінің) қалыпты функцияларының маңызды рөлдерін есте сақтау қажет. Патологиялар: невроздар, вегетативті дистониялар жүрек, бүйрек, эндокрин бездері аурулары, толықтық, тапшылық анемиялар, ювенильді остеопороз, венерологиялық аурулар, микоплазма, хламидиялар.
Баланың өсуі, антропометриялық көрсеткіштері
Баланың антропометриялық көрсеткіштері (салмақ, бой, аумақтары) баланың жасына, денсаулығына байланысты. Жас балалар тез-өсіп жетіледі. Құрсақта өте тез өсумен қатар, тіндердің дифференциясы қалыптасады. 8 апталық кезде негізгі мүшелердің, жүйелердің қалыптасуы басталады. Екінші триместрде салмағы 1000,0 бойы 35 см болса туғандағы салмақ орта есеппен 3200,0-3350,0 қыздарда, 3400,0-3500,0 ұлдарда болса, бойы 48-52 см.тең.
Салмақ көрсеткіштері
І. Бір жасқа дейінгі балалардың салмақ көрсеткіштері:
туғандағы салмағы орта есеппен 3200,0 - 3500,0
1 айда 600,0 қосады
2 айда 800,0 қосады
3 айда 800,0 қосады
4 айдан бастап алдыңғы айға қарағанда 50,0 кем қосып отырады.
4,5 айда туғандағы салмағы 2 есе ұлғаяды.
12 айда туғандағы салмағы 3 есе ұлғаяды.
Бір жылдың ішінде 7 кг артық салмақ қосады.
Бірге толған баланың салмағы 10 - 11 кг.
ІІ. Бірден асқан баланың салмақ көрсеткіштері.
Екінші жылда 4 кг қосады
Үшінші жылы 3 кг қосады
Төрт жасынан бастап жылына 2 кг қосылып отырады
Әр жастағы баланың салмағын төменгі формалармен табуға болады.
Р = 10 + 2 · n. Р-салмақ; "10" = 1 жастағы бала салмағы;
"n" - бала жасы; "2" - жылына қосылатын салмақ.
Бойдың өсу көрсеткіштері
І. Бір жасқа дейінгі баланың бой көрсеткіштері: туғандағы нәрестенің
орта есеппен бойы тең болады 48-52 см.
1 кварталында - 3 см қосылып отырады (ай сайын)
2 кварталында - 2,5 см қосылып отырады (ай сайын)
3 кварталында - 2,0 см қосылып отырады (ай сайын)
4 кварталында - 1 - 1,5 см қосылып отырады (ай сайын)
Бір жылдың ішінде баланың бойы орта есеппен 25 см өседі.
Бірге толған баланың бойы орта есеппен 75 см тең.
ІІ. Бірден асқан баланың бойының көрсеткіштері:
Екінші жылы 11 см қосады
Үшінші жылы 8 см қосады
Төрт жасынан бастап жылына орта есеппен 6 см қосылады.
Әр жастағы баланың бойын төменгі формуламен табуға болады.
Z = 75 + 6 · х n;
Z - баланың бойы, "75" бірге толған баланың бойы, "6" жылына қосылатын көрсеткіш, "n" - бала жасы.
Баланың бас аумағы
Туған нәрестенің бас аумағы 34 - 36 см
6 айға дейінгі ай сайын 1,5 см-ге ұлғаяды
6 айдан соң ай сайын 0,5 см-ге ұлғаяды
5 жасқа дейін жыл сайын - 1 см
15 жасқа дейін жыл сайын - 06 см
Баланың кеудесінің аумағы
Туған нәрестенің кеуде аумағы 32-34 см.
1 толған баланың кеуде аумағы 47 - 49 см.
6 айға дейін 1,5 см ұлғаяды.
6 айдан соң 1,0 см ұлғаяды.
9 жастан кейін қыздар тез өседі. 10-11 жаста жылына 7- 8 см өссе. Ұлдар 10 жастан бастап тезірек өседі. 13 - 15 жаста - 8 - 10 см жылына өсіп отырады, бой өсуімен қатар бұлшық еттердіңде көлемдері мен күштері ұлғаяды. Пубертатты кезеңде, 12 жастағы қыздар 9 см өседі. 14 жастағы ұлдар 10 см өседі. 16 - 17 жастан қыздардың, 18 - 19 жастан ұлдардың бойларының өсуі тежеледі.
Нерв жүйесінің ерекшеліктері
Бас миы, функциясы мен ерекшеліктері.
Нерв жүйесінің маңызы өте зор физиологиялық және метаболикалық процесстерді үйлестіре отырып организмді бүтіндей сыртқы ортамен байланыстырып отырады, бейімдейді. Әрбір жүйелермен, әсіресе эндокриндік ... жалғасы
Сабақтың тақырыбы: Кіріспе. ҚР балалар ауруханасының қызметінің ұйымдастыруы. Баланың физикалық дамуы. Нерв жүйесінің АФЕ. Баланың нервтік-психикалық дамуы.
Модуль 1,4,13, 14
Сабақтың түрі - дәріс
Сұрақтар:
1.Балаларға көмек көрсетудің негізгі қағидалары. ҚР балалар ауруханасының қызметінің ұйымдастыруы.
2. Баланың бой-салмақ көрсеткіштері. Антропометрия. Акселерация туралы түсінік.
3. ЖЖ АФЕ.
4.Баланың жүйке-психикалық көрсеткіштері.
5.Бұзылыстар семиотикасы.
Педиатрия (балалар аурулары) және кіріспе
Педиатрия деген "РАІS - бала", "ятрия" - емдеу деген 2 сөзден тұратын, яғни баланы емдеу деген түсінік. Медицинаның терапия, хирургия, акушерия салаларына қарағанда кеш қалыптасқан ғылым саласы, балалар үлкен адамдардың кіші көшірмесі деген оймен, оларды үлкендердің мамандары емдеген, ол мамандар бала неғұрлым жас болса, соғұрлым олардың барлық мүшелері мен жүйелерінде анатомиялық ерекшеліктері барлығын білмегендіктен балалар өлімі көрсеткіштері жоғарғы деңгейде болған (бір жасқа толмай әрбір үшінші нәресте мен сәбилер өле берген). Қазіргі кезде педиатрия басқада медицина ғылымдарының қатарынан ерекше орын алады. Балалардың ауруларының себебтері, түрлері, барыстары, асқынулары баланың жасына байланысты болғандықтан біз балалардың өсіп-жетілуін кезеңдерге бөлеміз.
Балалар жасы кезеңдері (өсіп - жетілуі)
І. Құрсақтағы кезең - 280 күн
1. Эмбрионды фаза - ұрықтанғаннан 3 айға дейін
2. Фетальді фаза - 3 айдан - туғанға дейін
ІІ. Туғаннан кейінгі кезеңдер:
1. Нәресте кезеңі 28 күн (неонатальды кезең)
А) ерте - 7 күн (ерте неонатальды)
Б) кеш 8 - 28 күн (кеш неонатальды)
2. Омырау жасы кезеңі 29 күннен - 1 жасқа дейін
3. Сәбилік кезең - 1 - 3 жас (бау бақша)
4. Мектеп алды жасы кезеңі - 4 - 6:7 жас (бала бақша)
5. Бастауыш мектеп кезеңі - 7 - 11 жас
6. Жоғарғы мектеп кезеңі - 12 - 17:18 жас
Құрсақтағы кезең
Интранатальды
Туғаннан кейінгі кезеңдер
Эмбрионды жетілу фазасы
Планцетарлы фаза
Неонатальды
Омырау жасы кезеңі
Сәбилік кезең (бау бақша)
Мектепке дейін (бала бақша)
Бастауыш класс оқушылары
Жоғарғы класс оқушылары
Ерте фетальді
Кеш фетальді
Ерте фетальді
Кеш фетальді
Антенальды
Перинатальды
Постнатальды
Балалардың жасына шақ кезеңдер - дегеніміз шектелген мерзімдегі өсу мен даму процессі (үрдісі) және ағзаның морфологиялық, функционалдық ерекшеліктерінің ұқсастығына байланысты бала өмірінің уақыт үзіктері (кесінділері) Әрбір кезеңдерге сипаттама бергенде өсу мен дамудың заңдылықтары ағзалар мен жүйелердің морфологиялық, функционалдық жүйелері; орталық нерв жүйесі ерекшеліктері (ОНЖ), нервті - психикалық дамулары, негізгі даму деңгейлері, эндокрин жүйесі, иммунологиялық ерекшеліктері бағаланады; әр кезеңдерге сәйкес патологиялық сипаттамалар; аурулардың инфекциялық қоздырғыштары, бала ағзасына әсері тиетін жағымсыз жағдайлар (факторлар) баланың жасына сәйкес дұрыс өсіп-жетілулеріне және тәрбиелеуге қолайлы жағдайлар тудыру анықталды. Сонымен балаларға, өсіп-жетілу кезеңдеріне сәйкес көзқарас пен жағдай тудыру. Балалардың өсіп-жетілуінде ерекше кезеңдерді олардың ағзалары мен жүйелерінің жетілулерімен қалыптасуларына, өсіп және дамуына сәйкестігіне көңіл аударылады.
1999 жылғы бала құқығын қорғаудың Халықаралық конвециясына сәйкес, бала деп туғаннан бастап 18 жасқа дейінгі пенделерді айтамыз. Осыған сәйкес келесі жас кезеңдері бөлінген:
І. Құрсақтағы кезең - ұрықталғаннан туғанға дейін, ұзақтығы 280 күн
(10 акушерлік ай, 40 апта)
ІІ. Нәресте кезеңі - кіндікті өңдеп кескеннен бастап - 28 күндік жасына
дейін, осы кезеңнің 7 тәулікке дейінгісі ерте неонатальді кезең. 8 - 28 күнгі нәрестелер кеш неонатальді кезең; перинатальді кезең деп жүктіліктің 24 апталығынан туғаннан соң бірінші апта біткенге дейіні мерзімді айтамыз.
ІІІ. Омырау жасы кезеңі - бала өмірінің 29 күнінен бастап - 1 жасқа
дейін.
ІҮ. Сәбилік кезең - 1 жастан - 3 жасқа дейін.
Ү. Мектеп алды жас кезеңі - 3 жастан 6 - 7 жасқа дейін.
ҮІ. Бастауыш класс оқушылары - 6 - 7 жастан 11 жасқа дейін.
ҮІІ. Жоғарғы класс оқушылар кезеңі - 12 жастан 17 - 18 жасқа дейін.
Құрсақтағы кезең - денсаулықтың жағдайын, адаптациялық реакциялар, аурудың даму күдігін, адам ағзасының кейінгі жылдардағы биологиялық тағдырын анықтайтын ең маңызды кезең. Осымен байланысты оны пациент ретінде санауымыз керек. Бұл кезеңдегі ең қауыпті мезгілдер:
oo ұрықтың имплантация кезеңі, алғашқы 7 - 9 күндер;
oo ерте фетальді кезең 3 - 12 апта - ткандердің тез өсіп қалыптасуы;
oo 28 аптадан туғанға дейін - кеш фетальді кезең - бұл кезеңде де ағзалардың тез өсіп қалыптасуы, кальций, темір, фтор, мыс, Д мен В12 витаминдерінің қоры қалыптасып, тыныс алу мүшесінің жетілуі, иммунитеттің жоғарылауы мен ферменттер жетіледі. Өте маңызды ана-бала жолдасы - бала жүйесінің қан айналымы, гемодинамикалық көрсеткіштер болады. Нерв жүйесі мен эндокрин жүйелерінің функцияларын атқарулары болады.
Осы айтқандарымды ескере отырып, құрсақтағы баланы белсенді түрде қорғау шаралары өте маңызды теріс әсерлерді болдырмау: инфекциялар (вирустар мен микроб), зиянды сәулелер (рентген, радиация), токсикалық әсерлер (темекі, нашақорлық, алкоголь), жүкті әйелдердің аурулары (анемия, диабет), өте қауыпті қызамық, цитомегалвирустары, токсоплазмоз, герпес-вирустары.
Осы кезде І мен ІІ жүктілік триместірінде УЗИ, ДНК - зонд, кордоцентез, амниоцентез, хорион биопсиясы тексерулері керек болса өткізудің маңызы зор.
Нәресте кезеңі - туғаннан бастап 4 апта (28 күн), бала өмірге келгеннен кейінгі, сыртқы ортаға баланың бейімделуінің ең жауапты кезеңі. Ана мен бала қатынасын күшейту үшін өте маңызды:
oo баланы ананың ішіне жатқызу;
oo босану бөлмесінде нәрестеге анасының омырауын беру.
oo ана мен баланың бірге болуын қамтамасыз ету. өмірінің алғашқы 30 минутында - жедел респираторлы - гемодинамикалық бейімделуі (адаптациясы); 1 -6 сағат аралығында барлық функционалды жүйенің бірыңғайлануы (синхрондаму); 3 -4 нәрленудің лактотропиялық түрімен зат алмасудың анаболитикалық түріне байланысты метаболикалық адаптацияның қиындауы.
Ерте неонаталды кезеңде жиі кездесетін жағдайлар: даму аномалиялары, фетопатиялар, тұқым қуатын аурулар, резус, топ қайшылықтары. Туу процессімен байланысты жарақаттар, асфиксия, гипоксия, аспирация, инфекциялар.
Кеш неонаталды кезеңде - тері мен кіндік аурулары, нәрестенің іріңді - септикалық ауралары, тыныс алу мен асқаорту жүйелері және бүйректің вирус пен бактериалық аурулары. Сондықтан нәресте кезеңінде осындай жағдайларды болдырмауға шаралар жүргізіледі, себебі бұл кезеңнен, кейінгі кезеңдерде физиологиялық, әсіресе нервті - психикалық және интелектік түйсіктің дамулары қалыптасуы тығыз байланысты.
Омырау жасы кезеңі - бұл кезеңде баланың салмағы, бойы, физикалық, нервті - психикалық түйсіктің қарқын дамуымен сипатталады, бұл кезеңде адам денсаулығының негізі қалыптасады. Бұл кезеңде жиі кездесетін тыныс мүшелері, жедел асқазан-ішек аурулары, тағам аллергиясы, мешел, дистрофия, теміртапшылық анемия, вирусты инфекциялар, балалардың жұқпалы аурулары жедел және созылмалы түрлері ауруларынан сақтау шараларын жүргізуіміз қажет. Ересек адамдардың, әсіресе анасының физикалық, психикалық жағдайлары, баланың қалыпты жетілуіне және бала денсаулығының жақсы болуын қамтамасыз ету қажет. Ана - бала жүйесі үлкен роль атқарады, ананың сүйіспеншілік әлпеші, баланың қоршаған ортаға өзін сенімді сезінуін қалыптастырады.
Сәбилік кезең (1-3 жас.) Бұл кезеңде физикалық және психикалық даму деңгейі қалыптасу арқылы, ағзаның даму бағдарламасы қалыптасады. Сыртқы ортаның жағымсыз жағдайларына төзімділігі қалыптасады. Танымдық әрекеттің бұзылуын ерте анықтаудың маңызы зор. Психикалық дамуда қоршаған орта мен жан дүниесінің қалыптасуына ынталандырады, дұрыс сөйлеу, қимыл әрекеттері, ойнауы, дербестік дағдылары мен әдеттері, ойнауына көңіл бөлу. Тәрбиелік ережені сақтаудың, себебі адамның ақыл ойының негізі қалыптасады. Бұл кезеңде жиі кездесетін патологиялар - тыныс мүшелері аурулары, асқортудың ауруларының жедел түрлері, аллергиялық аурулардың қалыптасуы, вирусты, ішек және балаларда жиі кездесетін инфекциялар, туберкулез.
Мектеп алды кезеңі (3-7жас). Бұл кезең балалардың ары қарай жетілуіндегі өзгеріс туатын кезең, басқа кісілермен өзін салыстырып, әлемді белсенді танумен, жаңа әдеттердің қалыптасуына жағдай тудыру қажет. Ақыл - ойы мен парасаты тез дамиды, сезімі тереңдейді, қиялдау пайда болып, өзін жақсы көргіндіктен, мақтағанды жақсы көреді. Логикалық ойлануының 80% қалыптасады. Дұрыс тәлім берумен шынықтырудың маңызы өте зор (ауа, күн сәулесі, сумен). Кездесетін патологиялар: тыныс мүшелер аурулары, ас қорту жүйесінің ауруларының жедел түрлері, аллергия, жарақаттар, балалар инфекциясы.
Бастауыш класс оқушы кезеңі (6, 7 - 11 жас). Бастауыш класстағы тұлғаның дамудың шешуші маңызы зор, осы кезде игергендері ұзақ уақыт сақталады. Барлық ағзалар мен жүйелердің функцияларының жетілуі кемеліне жетеді. Патологиялар: респираторлы вирусты инфекциялар, балалар инфекциялары, лор-патология, асқортудың созылмалы аурулары, аллергиялық аурулар, бронх демікпесі, ревматизм, туберкулез, зақымдану, көз, мүсін патологиялары кездеседі.
Жоғарғы класс оқушы кезеңі (12 - 17, 18). Бұл кезең балалық жастан ержеткен жасқа бірте-бірте өту мерзімі. Бұл кезде сапалы жаңа өзгеріс қалыптасады - жыныстық жетілудің, қалыптасуы. Қарым-қатынас пен өнімді еңбектену қалыптасуының маңызы зор. Эндокрин жүйелерінде (гипофиз, бүйрек үсті бездері, жыныс бездерінің) қалыпты функцияларының маңызды рөлдерін есте сақтау қажет. Патологиялар: невроздар, вегетативті дистониялар жүрек, бүйрек, эндокрин бездері аурулары, толықтық, тапшылық анемиялар, ювенильді остеопороз, венерологиялық аурулар, микоплазма, хламидиялар.
Баланың өсуі, антропометриялық көрсеткіштері
Баланың антропометриялық көрсеткіштері (салмақ, бой, аумақтары) баланың жасына, денсаулығына байланысты. Жас балалар тез-өсіп жетіледі. Құрсақта өте тез өсумен қатар, тіндердің дифференциясы қалыптасады. 8 апталық кезде негізгі мүшелердің, жүйелердің қалыптасуы басталады. Екінші триместрде салмағы 1000,0 бойы 35 см болса туғандағы салмақ орта есеппен 3200,0-3350,0 қыздарда, 3400,0-3500,0 ұлдарда болса, бойы 48-52 см.тең.
Салмақ көрсеткіштері
І. Бір жасқа дейінгі балалардың салмақ көрсеткіштері:
туғандағы салмағы орта есеппен 3200,0 - 3500,0
1 айда 600,0 қосады
2 айда 800,0 қосады
3 айда 800,0 қосады
4 айдан бастап алдыңғы айға қарағанда 50,0 кем қосып отырады.
4,5 айда туғандағы салмағы 2 есе ұлғаяды.
12 айда туғандағы салмағы 3 есе ұлғаяды.
Бір жылдың ішінде 7 кг артық салмақ қосады.
Бірге толған баланың салмағы 10 - 11 кг.
ІІ. Бірден асқан баланың салмақ көрсеткіштері.
Екінші жылда 4 кг қосады
Үшінші жылы 3 кг қосады
Төрт жасынан бастап жылына 2 кг қосылып отырады
Әр жастағы баланың салмағын төменгі формалармен табуға болады.
Р = 10 + 2 · n. Р-салмақ; "10" = 1 жастағы бала салмағы;
"n" - бала жасы; "2" - жылына қосылатын салмақ.
Бойдың өсу көрсеткіштері
І. Бір жасқа дейінгі баланың бой көрсеткіштері: туғандағы нәрестенің
орта есеппен бойы тең болады 48-52 см.
1 кварталында - 3 см қосылып отырады (ай сайын)
2 кварталында - 2,5 см қосылып отырады (ай сайын)
3 кварталында - 2,0 см қосылып отырады (ай сайын)
4 кварталында - 1 - 1,5 см қосылып отырады (ай сайын)
Бір жылдың ішінде баланың бойы орта есеппен 25 см өседі.
Бірге толған баланың бойы орта есеппен 75 см тең.
ІІ. Бірден асқан баланың бойының көрсеткіштері:
Екінші жылы 11 см қосады
Үшінші жылы 8 см қосады
Төрт жасынан бастап жылына орта есеппен 6 см қосылады.
Әр жастағы баланың бойын төменгі формуламен табуға болады.
Z = 75 + 6 · х n;
Z - баланың бойы, "75" бірге толған баланың бойы, "6" жылына қосылатын көрсеткіш, "n" - бала жасы.
Баланың бас аумағы
Туған нәрестенің бас аумағы 34 - 36 см
6 айға дейінгі ай сайын 1,5 см-ге ұлғаяды
6 айдан соң ай сайын 0,5 см-ге ұлғаяды
5 жасқа дейін жыл сайын - 1 см
15 жасқа дейін жыл сайын - 06 см
Баланың кеудесінің аумағы
Туған нәрестенің кеуде аумағы 32-34 см.
1 толған баланың кеуде аумағы 47 - 49 см.
6 айға дейін 1,5 см ұлғаяды.
6 айдан соң 1,0 см ұлғаяды.
9 жастан кейін қыздар тез өседі. 10-11 жаста жылына 7- 8 см өссе. Ұлдар 10 жастан бастап тезірек өседі. 13 - 15 жаста - 8 - 10 см жылына өсіп отырады, бой өсуімен қатар бұлшық еттердіңде көлемдері мен күштері ұлғаяды. Пубертатты кезеңде, 12 жастағы қыздар 9 см өседі. 14 жастағы ұлдар 10 см өседі. 16 - 17 жастан қыздардың, 18 - 19 жастан ұлдардың бойларының өсуі тежеледі.
Нерв жүйесінің ерекшеліктері
Бас миы, функциясы мен ерекшеліктері.
Нерв жүйесінің маңызы өте зор физиологиялық және метаболикалық процесстерді үйлестіре отырып организмді бүтіндей сыртқы ортамен байланыстырып отырады, бейімдейді. Әрбір жүйелермен, әсіресе эндокриндік ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz