Конституциялық құқық негіздеріне қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІ ШЫРАҚБЕК ҚАБЫЛБАЕВ АТЫНДАҒЫ
ҚОСТАНАЙ АКАДЕМИЯСЫ

Қылмыстық құқық және криминология кафедрасы

Тақырыбы: Конституциялық құқық негіздеріне қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСЫ

Дайындаған: кәсіби даярлық факультетінің 2 курс
203 оқу тобының курсанты
полиция қатарындағы
Д.Курмангалиев

Жетекшісі:қылмыстыққұқық жәнекримиминалогия кафедрасының аға оқытушысы
полиция подполковнигі
Қожахмет Ә.С.

2025 ж., Қостанай
МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1.Конституциялық құқық негіздері және құқық бұзушылықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.1.Конституциялық құрылыс негіздері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...8
1.2.Құқық бұзушылықтар классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
2.175-баптың мазмұны және құқық қорғау органдарының рөлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
2.1.175-баптың мәні мен мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
2.2.Прокурорлық бақылау механизмі ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ..2 6
2.3 Құқық қорғау органдарының іс-әрекеті ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... .29
3. Әлеуметтік-экономикалық салдар мен алдын алу шаралары ... .30
3.1.Конституциялық құрылымға қол сұғудың әлеуметтік-экономикалық салдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20 3.2.Тәжірибе алмасу: халықаралық тәжірибе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
3.3.Алдын алу шаралары мен ұсыныстар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... 15
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .34

КІРІСПЕ
Конституциялық құрылыс негіздеріне қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар - бұл қазіргі қоғамның құқықтық жүйесінде маңызды орын алатын, әрі мемлекетіміздің қауіпсіздігі мен тұрақтылығына тікелей әсер ететін күрделі мәселе. Қазақстан Республикасының конституциялық құрылымы - бұл еліміздің саяси, экономикалық және әлеуметтік өмірінің негізі, сондықтан оған қарсы жасалатын құқық бұзушылықтар мемлекетіміздің егемендігі мен қауіпсіздігіне қатер төндіреді. Осыған байланысты, конституциялық құрылысқа қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтардың табиғатын, оларды анықтау тәсілдерін, әрі олардың әлеуметтік-экономикалық салдарын зерттеу - бүгінгі күннің өзекті мәселелерінің бірі. Зерттеу барысында конституциялық құрылысқа қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтардың түрлерін анықтау, Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексіндегі 175-баптың ерекшеліктерін зерттеу, құқық қорғау органдарының әрекеттерін бағалау, сондай-ақ конституциялық құрылысқа қарсы құқық бұзушылықтарды алдын алудың шараларын ұсыну жоспарлануда. Бұл тақырыптың өзектілігі, біріншіден, Қазақстан Республикасының құқықтық жүйесінің дамуымен, екіншіден, қоғамдағы құқық бұзушылықтардың алдын алу мен құқық қорғау органдарының тиімділігін арттырумен байланысты. Конституциялық құрылыс негіздері - бұл мемлекеттің саяси жүйесінің, құқықтық нормаларының, әлеуметтік қатынастардың және азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының негізі. Конституциялық құрылысқа қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар - бұл мемлекеттің конституциялық құрылымына, оның негіздеріне, принциптеріне, институттарына қарсы бағытталған әрекеттер. Мұндай құқық бұзушылықтар, әдетте, қоғамның тұрақтылығына, мемлекеттік биліктің заңдылығына, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарына нұқсан келтіреді. Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексіндегі 175-баптың мазмұны мен маңызы - бұл зерттеу жұмысының негізгі аспектілерінің бірі. 175-бапта конституциялық құрылысқа қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтардың түрлері мен оларды жасаған тұлғалардың жауапкершілігі анықталған. Бұл баптың ерекшеліктерін зерттеу, құқық бұзушылықтарды анықтау үшін прокурорлық нормалардың рөлін ашу, құқық қорғау органдарының әрекеттерін бағалау - зерттеу жұмысының маңызды міндеттері болып табылады. Прокурорлық бақылау механизмі - құқық қорғау органдарының қызметін реттейтін, құқық бұзушылықтарды анықтау мен алдын алудағы маңызды құрал. Прокурорлық бақылау арқылы құқық қорғау органдарының әрекеттері мен шешімдері заңдылыққа сәйкес келуі қамтамасыз етіледі. Бұл механизмнің тиімділігі, конституциялық құрылысқа қарсы құқық бұзушылықтарды анықтау мен алдын алудағы рөлі зерттеу барысында тереңірек қарастырылады. Сонымен қатар, конституциялық құрылымға қол сұғудың әлеуметтікэкономикалық салдары да зерттеу жұмысының маңызды аспектісі болып табылады. Конституциялық құрылысқа қарсы құқық бұзушылықтар қоғамдағы әлеуметтік тұрақтылықты бұзады, экономикалық даму мен инвестициялық климатқа теріс әсер етеді. Сондықтан, бұл мәселелерді зерттеу, құқық бұзушылықтардың алдын алу шараларын ұсыну - зерттеу жұмысының басты мақсаттарының бірі. Халықаралық тәжірибе - конституциялық құрылысқа қарсы құқық бұзушылықтарды анықтау мен алдын алудағы тиімді әдістер мен тәсілдерді зерттеу үшін маңызды. Әр түрлі елдердің құқықтық жүйелеріндегі тәжірибелерді салыстыру, Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарының қызметін жетілдіру үшін пайдалы болуы мүмкін. Зерттеу жұмысының нәтижелері Қазақстан Республикасының құқықтық жүйесін тереңірек түсінуге, конституциялық құрылысқа қарсы құқық бұзушылықтарды анықтау мен алдын алудағы шараларды жетілдіруге, құқық қорғау органдарының қызметін тиімділігін арттыруға бағытталған ұсыныстарды жасауға мүмкіндік береді. Осылайша, конституциялық құрылыс негіздеріне қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар тақырыбы - қазіргі қоғамның құқықтық жүйесінің дамуында маңызды рөл атқаратын, әрі зерттеуді қажет ететін өзекті мәселе болып табылады.

Тарау 1.Конституциялық құрылыс негіздері мен құқық бұзушылықтар 1.1.Конституциялық құрылыс негіздері Қазақстан Республикасы Конституциясының негіздері -- мемлекеттіліктің және құқықтық жүйенің басты қағидаттарын анықтайтын құжат. Конституция билік бөлінісі, демократия, құқық үстемдігі секілді принциптерді қамтиды. Конституциялық құрылым негіздері -- ұлттық қауіпсіздікті, саяси тұрақтылықты және экономикалық даму үшін маңызды неменен айқындалатыны зерттеледі. Бұл құрылымға қол сұғулар конституциялық құқық бұзушылықтарды тудырады, олар мемлекет тіршілігі мен қоғамның дамуына теріс әсер етеді [1]. Конституциялық құқық бұзушылықтардың түрлері әр түрлі болады, алайда оларға қарсы күрестің басты мақсаты -- құрылымның тұрақтылығын сақтау. Мұнда құқық қорғау органдарының, прокурорлық бақылаудың рөлі айрықша. Конституциялық құқық бұзушылықтар кезінде осы органдардың қызметі тиісті заңдарға негізделеді. Құқық қорғау органдары өз өкілеттіліктерін жүзеге асыру барысында азаматтардың құқықтары мен бостандығын қорғауды міндетті түрде ескеруі қажет [2]. Сонымен бірге, Конституцияда көрсетілген құқықтар мен бостандықтар мемлекеттік органдар тарапынан бұзылған жағдайда, азаматтар құқықтық қорғауға жүгіне алады. Бұл ережелердің орындалуын қамтамасыз ету бойынша прокуратураның әрекеттері да маңызды рөл атқарады. Прокурорлық бақылаудың тиімді механизмі азаматтардың құқықтарының сақталуын қамтамасыз ету үшін жасалуы тиіс, әрі тиімді заңнамалық базамен қамтамасыз етілуі қажет [3]. Конституциялық құрылымның негіздеріне қарсы қылмыстық құқық бұзушылықтар әлеуметтік-экономикалық, саяси тұрақтылыққа теріс әсер етеді. Мұндай құқық бұзушылықтар экономикалық ахуалдың нашарлауына, инвестициялық белсенділіктің төмендеуіне және халықтың әлеуметтік жағдайының нашарлауына алып келуі мүмкін [4]. Бұл орайда, конституциялық құрылымның негіздерін қорғау -- мемлекеттің маңызды міндеті. Азаматтық қоғамның дамуы мен демократиялық процестердің күшеюі конституциялық құқық бұзушылықтарға тосқауыл болар құрал ретінде қарастырылады. Сондықтан, мемлекет қоғаммен тығыз байланыс орнатып, бұзушылықтармен күресте белсенді рөл атқаруы тиіс. Жаңа құқықтық нормаларды енгізу, заңнамалық реформаларды жүргізу арқылы мемлекеттік органдардың бәсекеге қабілеттілігін арттыруға талпыну қажет. Бұл жағдай құқық бұзушылықтардың алдын алуға көмектеседі [5]. Сондай-ақ, халықаралық тәжірибе де Қазақстан Республикасында конституциялық құқық бұзушылықтарды жоюда маңызды рөл атқарады. Дамыған елдердің тәжірибелері мен механизмдері, әсіресе конституциялық құқықтарды қорғау саласында, реформаларды іске асыруда тиімді құралдар ретінде пайдаланылуы мүмкін. Бұл бағытта шетелдік сарапшылармен бірлесіп жұмыс істей отырып, еліміздің құқық қорғау жүйесін нығайтып, құқық бұзушылықтармен күресте жаңа тәсілдер мен әдістерді енгізу міндеті тұр [1]. Қазақстанның конституциялық құрылымы халықаралық стандарттарға сәйкес елдің құқықтық тәртібін қамтамасыз етуге бағытталған. Олардың ішінде азаматтардың қатысуын, қоғамдық пікірді ескеру, прессаның еркіндігін, сондай-ақ жеке құқық пен бостандықты қорғауды қамтамасыз ету мәселелері басты роль атқарады. Осындай жағдайлар мемлекет пен қоғам арасындағы сенімділікті арттыра отырып, конституциялық құқық бұзушылықтарды болдырмауға септігін тигізеді [2]. Конституциялық құрылымның негіздерін сақтау мен қорғау -- бұл тек құқық қорғау органдарының міндеті емес, әрбір азаматтың міндеті болуы тиіс. Әр азамат Конституциямен берілген құқықтары мен міндеттерін білуі, оларды қорғауға арналған құралдарды пайдалануға дайын болуы қажет. Осылайша, құқықтық мәдениетті қалыптастыру және конституциялық ұстанымдарды күшейту, мемлекеттің дамуына ықпал етеді.

1.2.Құқық бұзушылықтар классификациясы Конституциялық құрылысқа қарсы қылмыстарды классификациялау - құқық қорғау жүйесінде маңызды рөл атқарады. Бұл классификация құқық бұзушылықтардың объектілері мен қауіптілік деңгейлері бойынша бөлінуін қамтамасыз етеді. Алғашқы топқа саяси құқықтар мен бостандықтарды бұзатын қылмыстар жатады, олар Қылмыстық кодекстің 141, 1421, 144, 149 баптарында қарастырылған. Бұл қылмыстар азаматтардың саяси құқықтары мен бостандықтарын шектеу мақсатында жасалады, сондықтан олар қоғамға ерекше қауіптілік тудырады [6]. Екінші топқа әлеуметтік-экономикалық құқықтарды бұзатын қылмыстар жатады, олар ҚК-нің 143-147 баптарымен реттеледі. Бұл құқық бұзушылықтар азаматтардың әлеуметтік-экономикалық құқықтары мен мүдделеріне нұқсан келтіреді, сондықтан олар да қоғамда әртүрлі теріс әлеуметтік-экономикалық салдарды туғызады [7]. Мұндай қылмыстар еңбек құқықтарын шектеу, әлеуметтік қамтамасыз етуге кедергі жасау және т. б. сияқты жағдайларда пайда болады. Үшінші топ - жеке құқықтар мен бостандықтарды бұзатын қылмыстар, олар ҚК-нің 136-140, 148 баптарында аталды. Бұл құқық бұзушылықтар жеке адамның құқықтарын жәбірлеуге бағытталған, заңының бұзылуы жекелеген азаматтардың құқықтарына қатысты қатаң саясатты талап етеді. Мұндай қылмыстар азаматтардың қауіпсіздігі мен еркіндігіне тікелей қауіп төндіреді [8]. Құқық бұзушылықтарды саралауда экстримистік қылмыстар да маңызды орын алады. Экстримистік қылмыстар алдын ала жоспарланған және кенеттен туындаған деп екі түрге бөлінеді. Алдын ала жоспарланған қылмыстар көбіне ұзақ уақыт бойы даярланған, ал кенеттен туындағандар - белгілі бір жағдайларда орын алады. Бұл классификация құқық қорғау органдарына экстримистік әрекеттерге тиімді жауап беруге мүмкіндік береді [9]. Сондай-ақ, құқық қорғау органдарының шараларды жалпы, қосымша және арнайы, процессуалдық және процесуалдық емес түрлерге бөлу тәжірибелері бар. Бұл классификация құқық қорғау органдарына құқық бұзушылықтардың алдын алу мен жою бойынша шараларды тиімді жоспарлауға көмектеседі. Атап айтқанда, белгілі бір түрдегі құқық бұзушылықтар үшін арнайы алдын алу шаралары мен механизмдерін енгізу қажеттілігі туындайды [10]. Сараптамалық нәтижелер бойынша, конституциялық құрылысқа қарсы қылмыстарды кешенді зерттеу кезінде олардың әлеуметтік, психологиялық және кәсіби сипаттамаларына көңіл бөлу маңызды. Себебі, осы құқық бұзушылықтардың алдын алу мен жою шаралары олардың ерекшеліктеріне байланысты тиімді жүзеге асырылуы тиіс. Құқық қорғау органдарының жұмысы үшін, сондай-ақ заңнамалық нормаларды жетілдіру үшін осы аспектілердің ескерілуі қажет.

Тарау2.175-баптың мазмұны және құқық қорғау органдарының рөлі 2.1.175-баптың мазмұны мен маңызы Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 175-бабы экономика мен құқықтық тәртіпті қорғау мақсатында маңызды рөл атқарады. Бұл бап заңды және экономикалық мүдделерді қорғауды көздейтін қылмыстық жауапкершілік шараларын анықтауды қамтамасыз етеді. 175-бап Қазақстанның экономикалық құрылымына, қоғам мүдделеріне, жеке азаматтардың құқықтарына зиян келтіретін құқық бұзушылықтарды қылмыстық санкциялармен реттеуді көздейді. Заңнаманың осы нормасы арқылы экономикалық тәртіпті бұзатын құқық бұзушылықтардың алдын алу мен жазалау механизмдері құрылады, бұл процестер экономиканың тұрақтылығын қамтамасыз етуге ықпал етеді [11]. 175-баптың мазмұны экономикалық қылмыстардың әртүрлі түрлерін қарастырады. Мұнда мүлікті заңсыз иелену және оның айналымын бұзу, сондай-ақ мүлікті заңсыз сату немесе сатып алу, қайтарымды экономикалық шараларды пайдаланбай, кедергі жасау фактілері қамтылады. Баптың негізгі мақсаты - ауыр экономикалық зиян келтіретін әрекеттерге құқықтық баға беріп, оларды жою арқылы азаматтардың құқықтарын қорғау [12]. Сонымен бірге, бұл норма экономикалық қылмыстық әрекеттердің ауырлығын есепке ала отырып, қылмыстық жауапкершіліктің деңгейін де анықтайды. Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдары 175-бап бойынша қылмыстық әрекеттерді анықтау және тергеу жұмыстарымен айналысады. Олар экономикалық құқық бұзушылықтардың алдын алу мақсатында қоғамда құқықтық білімді насихаттайды, кәсіпкерлерді қорғау шараларын жүзеге асырады. Сонымен қатар, құқық қорғау органдары заң нормаларын орындау және қоғамды құқық бұзушылықтардан қорғау жұмысымен қатар, қоғам мен құқық қорғаушы ұйымдар арасындағы байланысты нығайтуға да ықпал етеді [13]. 175-баптың қолданылуы экономикалық қылмыс жекелеген азаматтарға, қоғамға және мемлекетке зиян келтірген жағдайда ғана емес, сондай-ақ, ел экономикасы мен дамуына да теріс әсер етуі мүмкін. Экономикалық құқық бұзушылықтар экономиканың барлық секторларында туындап, олардың әлеуметтік-экономикалық салдары байқалуы мүмкін. Бұл жағдайда, 175- бап қоғамдық тәртіп пен саяси тұрақтылықты сақтауда маңызды рөл атқарады [14]. Заңның тиімділігі оның қоғамдағы құқық пен тәртіпті орнатуы арқылы көрінеді. Сондай-ақ, 175-бап құқық қорғау органдарының күш-жігері мен қоғамды құқықтық білім мен тәртіпті насихаттаудың арқасында экономикалық құқық бұзушылықтардың саны мен ауырлығының төмендеуіне жол ашады. Бұл еліміздің экономикалық тұрақтылығына ықпал ететін маңызды жағдайлардың бірі болып табылады. Профилактика шаралары арқылы қоғамда мүлікті заңсыз иеленуге қарсы қажетті көзқарас қалыптастыру өте маңызды [15]. Экономикалық қылмыс заңның қозғаушы күші әрі болашағы, сондықтан да 175-баптың нормалары мен талаптарын нақты және кешенді түрде бақылап, жүзеге асыру керек. Мақсат - заңның жүзеге асуын қамтамасыз етіп, қоғамдық мүдделер мен азаматтардың құқықтарын қорғау.

2.2.Прокурорлық бақылау механизмі Қазақстан Республикасында прокурорлық бақылау механизмі құқық қорғау органдарының қызметін тиімді үйлестіру, заңдылық пен құқық тәртібінің сақталуын қамтамасыз ету үшін аса маңызды болып табылады. 2024 жылғы 29 мамырда Конституциялық Соттың № 45-НП нормативтік қаулысымен бекітілген бұл жүйе прокуратура органдарының құралдарын, міндеттері мен құзыреттерін келісілген түрде қалыптастыруға бағытталған [16]. Алайда, прокурорлық бақылау механизмінің құқықтық ресімделуінде кейбір кемшіліктер мен қисынсыздықтар кездеседі, бұл өз кезегінде құқық қорғау жүйесінің әлсіз тұстарын көрсетеді. Қазақстанның құқықтық саясаты 2010-2020 жылдарға арналған тұжырымдамада қылмыстық-процестік заңнаманы жетілдіру қажеттілігі айқындалған. Осы кезең ішінде жоспаралаған міндеттердің барлығы орындалғанын атап өту керек, нәтижесінде 2015 жылдан бері жаңа ҚПК (Құқықтық процессуалдық кодекс) тиімді жұмыс істеп келеді. Прокурорлардың міндеттері, оның ішінде азаматтық істегі прокурорлық қадағалауды ұйымдастыру, Бас Прокурордың бұйрығымен бекітілген нұсқаулықтарға сәйкес жүзеге асырылады [17]. 2022 жылғы конституциялық реформалар аясында мемлекеттік басқару процессінің сапасын арттыру мәселесі алға шықты. Бұл реформалардың аясында Конституциялық бақылау институтын жаңарту қажеттілігі тақырыпталады, себебі бұл заңдылық режимінің мінсіздігін қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, халық арасында құқық бұзушылықтың алдын алуға арналған жүйелі шараларды ұйымдастыру, жастармен профилактикалық жұмыстар жүргізу және сотталушыларды социализациялау - бұл күн тәртібіндегі өте маңызды міндеттер [18]. Мемлекеттік басқарудың цифрландыруы мен жер ресурстарын басқару мәселелеріне де ерекше назар аударылып отыр. Бұл бағыттар мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың нәтижелілігін арттыруда маңызды рөл атқарады. ХХІ ғасырда басқару тәсілдерін жаңарту, құқық бұзушылықтарды болдырмау бойынша шараларды күшейту, сондай-ақ жер ресурстарын тиімді пайдалануға бағытталған нақты ұсыныстарды да ескере кеткен жөн. Осы тұрғыда, мемлекеттік ресурстар мен құқық қорғау жүйесінің қауіпсіздігін нығайту үшін жаңа механизмдер мен технологияларды енгізу қажет. Сондай-ақ, прокурорлық бақылау механизмін тиімді жүзеге асыру үшін, прокурорлар мен құқық қорғау органдарының қызметкерлері кәсіби даярлықтан өтіп, заңнамалық өзгерістер мен жаңашылдықтарға бейімделуі тиіс. Бастапқы даярлықтан кейін, үздіксіз кәсіби жетістіктерге жету мақсатында, креативті шешімдер мен құқық қорғаудағы заманауи әдістемелерді қолдану маңызды [19]. Прокурорлық бақылау механизмінің құқықтық негіздерін нығайту қажет, бұл өз кезегінде мемлекеттің құқық қорғау органдары тарапынан азаматтардың құқықтарын қорғаудағы тиімділігін арттырады. Мемлекеттік бақылаудың анағұрлым тиімді жүйесін қалыптастыру үшін, прокуратура, сот, құқық қорғау органдары мен қоғамдық институттар арасында әріптестік орнату, ақпарат алмасу мен кооперация жүргізу маңызды. Келешекте, прокурорлық бақылау механизмінің дамуымен қатар, азаматтық қоғам мен мемлекет арасындағы байланысты нығайтуға бағытталған шараларды қолға алу керек. Осылайша, Қазақстан Республикасында прокурорлық бақылау механизмі заң мен құқықтық тәртіпті қалпына келтіруге, құқық бұзушылықтардың алдын алуға және халықтың құқықтық мәдениетін арттыруға бағытталған маңызды құрал болып табылады [20].
2.3.Құқық қорғау органдарының іс-әрекеті Қазақстан Республикасындағы құқық қорғау органдарының қызметі қоғамның құқықтық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Бұл органдардың қызметін реттейтін нормативтік құқықтық актілер, соның ішінде 2011 жылы қабылданған "Құқық қорғау қызметі туралы" Заңы, қоғамдық тәртіпті және азаматтардың құқықтарын қорғау міндеттерін анықтайды [21]. Құқық қорғау органдары өз қызметінде халықтың құқықтарының және заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз ету үшін әлеуметтік жауапкершілікті сезінуі қажет. Құқық қорғау органдарының тиімділігі тек олардың функционалдық міндеттерін орындауымен шектелмейді. Қоғамдық тәртіпті қорғау, қылмыстарды ашу және алдын алу үшін әрекеттер олардың тәжірибесінде жедел және объектілік қадамдарды талап етеді. Соңғы жылдары құқық қорғау жүйесіне қоғамның сенімі төмендеп, құқық қорғау органдарының жұмысына деген көзқарастар өзгеріссіз қалуда [22]. Бұл мәселені шешу мақсатында құқық қорғау органдарының персоналын кәсібилендіру және кәсіби стандарттарын көтеру аса маңызды болып отыр. Нарықтық экономикаға өту кезеңінде құқық қорғау органдарының функциялары мен міндеттері өзгерді. Олар тек құқық қорғау шараларымен емес, сонымен қатар алдын алу шараларымен де айналысуы керек. Құқық бұзушылықтарды болдырмау бағытындағы жұмыстарды күшейту, жастармен жұмыс істеу, әлеуметтік деңгейде құқықтық білімді арттыру да құқық қорғау органдарының маңызды міндеттері [23]. Осылайша, құқық қорғау органдары қоғамдағы құқықтық тәртіпті нығайту үшін тек заңдарды орындаумен ғана емес, сондай-ақ азаматтардың құқықтарын қорғау, қылмыстарды алдын алу жұмыстарымен де жан-жақты айналысуы қажет. Азаматтар мен құқық қорғау органдарының қатынасы құқық қорғау жүйесінің басты аспектілерінің бірі болып табылады. Құқық қорғау органдары азаматтарға құқықтарын қорғауда көмек көрсетуі тиіс. Бұл тек құқық қорғау органының жоспарланған міндеттерін орындауымен ғана емес, сонымен бірге олардың жұмысының нәтижесін азаматтармен санасу, олардың наразылықтарын ескеру арқылы дамыту маңызды болып табылады [24]. Азаматтардың құқық қорғау органдарына сенімі артқан кезде жалпы қоғамның құқық қорғау жүйесіне деген көзқарасы да өзгереді. Заман талабына сай, құқық қорғау органдарының демократиялық принциптерді үлгі етуі, азаматтардың мүдделерін ескеруі, сонымен қатар олардың құқықтарының қорғалуын қамтамасыз етуі қажет. Осы бағытта құқық қорғау органдарының әділеттілігі мен ашықтығын қамтамасыз ету, қоғамдық пікірді ескеру аса қажетті. Бұл - ҚР Конституциясының негізгі қағидаттарына сай болып табылады [25]. Заключение, құқық қорғау органдарының қызметі тек құқық қорғау мен қылмыстармен күресумен ғана шектелмей, қоғамдық тәртіпті сақтау, азаматтардың құқықтарын қорғау, құқық бұзушылықтарды болдырмау шеңберінде қоғамның мүдделеріне жауап беруі керек. Демократиялық қоғамда құқық қорғау органдарының рөлі барған сайын артып келеді. Бұл - азаматтар мен құқық қорғау органдары арасындағы сенімді нығайту, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, сондай-ақ құқық бұзушылықтарды алдын алудағы негізгі шарт болып табылады.

Тарау 3.Әлеуметтік-экономикалық салдар мен алдын алу шаралары 3.1.Конституциялық құрылымға қол сұғудың әлеуметтікэкономикалық салдары Қазақстан Республикасының конституциялық құрылымына қол сұғу әлеуметтік-экономикалық салаға терең әсер ететін құбылыс. Мұндай құқық бұзушылықтар мемлекет үшін тек құқықтық зардаптармен шектелмей, сондай-ақ экономикалық өсуді тежейтін, тұрақтылықты төмендететін мәселелерді тудырады. Конституциялық құрылымның негіздерін бұзу экономикалық қауіпсіздіктің кемшіліктеріне, инвестиция климатының нашарлауына және халықтың өмір деңгейінің төмендеуіне әкелуі мүмкін [2]. Конституцияның қағидаттары еліміздің экономикалық ахуалын қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Мемлекеттік билік органдарының заңнаманы қабылдаудағы және жүзеге асырудағы жауапкершілігі, нарықтық экономикаға және әлеуметтік қамсыздандыру жүйесіне ықпал етеді. Конституциялық нормаларды сақтамау заң шығару процестерінің тұрақсыздығына, инвесторлардың сенімінің ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.