Аппликация арқылы ұсақ моториканы дамыту

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Астана халықаралық университетінің Педагогикалық колледжі

Мектепке дейінгі бөлім: Мектепке дейінгі және шығармашылык пәндер
бірлестігі

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Жапсыруға қажетті материалдардың қасиеттері және олардың қолданудың әдіс-
тәсілдерін үйрену

Мамандық 01120100 Мектепке дейінгі тәрбие және оқыту
Біліктілік 4S01120102 Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарының
тәрбиешісі.
Сынақ өтетін пәнмодуль атауы: КМ 5 ОН 5.5 Сурет салу, мүсіндеу,
аппликацияда көркемдік шығармашылық дағдыларды қалыптастыру.
Топ: 211
Орындаған: Икрамова Қызғалдақ Болатқызы
Жетекшісі: Р.С.Жанатай
Мектепке дейінгі педагогика және жеке әдістемелер оқытушысы

2024-2025 оқу жылы

МАЗМҰНЫ

1.КІРІСПЕ
1.1Мектеп жасына дейінгі баланың дамуындағы қол моторикасының қызметінің
теориялық негіздері
1.2 Аппликацияның мектеп жасына дейінгі баланың шығармашылық тұлғасының
дамуына әсер
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1 Мектеп жасына дейінгі балалардың даму ерекшеліктері
2.2 Аппликация және жабыстыру туралы жалпы түсінік
2.3 Балаларды аппликациямен таныстыру әдістері
3.ТӘЖІРИБЕ БӨЛІМ
3.1 Аппликация бойынша өткізілген сабақ үлгілері
3.2 Балалардың жұмыс нәтижелерін талдау
3.3 Әдістердің тиімділігі бойынша қорытынды
4. ҚОРЫТЫНДЫ
5.ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

КІРІСПЕ
Баланың мектепке барар алдында дамуы оның мінезі мен тұлғасын
қалыптастырудағы өте маңызды кезең болып табылады. Осы кезеңде баланың
танымдық, эмоционалдық, әлеуметтік және физикалық дамуының негіздері
қаланады. Бұл үдерісте ұсақ моториканы дамыту ерекше орын алады. Ұсақ
моториканы дамыту баланың қимыл-қозғалыс қабілетіне ғана емес, оның ойлау,
сөйлеу, шығармашылық қабілеттері мен дербестігін дамытуға да әсер етеді.
Ұсақ моторика — бұл қолдар мен саусақтардың қозғалысын дәл және
үйлестірілген түрде басқару қабілеті. Мұндай ойыншықтар күнделікті
әрекеттерден (тазалау, киіну, сурет салу) шығармашылық тапсырмаларға дейін
әртүрлі әрекеттерді орындауға мүмкіндік береді. Зерттеулер көрсеткендей,
ұсақ моториканың дамуы баланың миының әртүрлі бөліктерінің, әсіресе
сөйлеуге жауапты бөліктерінің белсенділігімен тығыз байланысты.
Бұл мектеп жасына дейінгі балалардағы ұсақ моториканың теориялық негіздері
қарастырылады. Ол үшін біз келесі сұрақтарға жауап береміз:

Баланың жалпы дамуындағы ұсақ моториканың рөлі қандай?
Ұсақ моториканы қалыптастырудың ерекшеліктері мен кезеңдері қандай?
Ұсақ моториканы дамыту әдістемелерінің негізінде қандай ғылыми көзқарастар
жатыр?
Актуалдылығы
Қазіргі білім беру жүйесінде ұсақ моториканы дамытудың маңызы артып келеді.
Бұл әсіресе балаларды мектепке дайындау бағдарламаларында байқалады.
Саусақтардың бірқалыпты қозғалысы арқылы баланың қалпы, үйлестіруі,
жоспарлау қабілеті, шығармашылық қабілеті жақсарады. Осылайша, бұл
ойыншықтар мектепте табысты оқудың негізі болып табылады.

Ұсақ моториканы дамытудағы қиындықтар, егер уақытында анықталмаса, баланың
ақыл-ойының дамуына және әлеуметтік бейімделуіне кері әсерін тигізуі
мүмкін. Осылайша, осы саладағы тиімді әдістер мен тәсілдерді зерделеу және
қолдану бүгінгі күннің маңызды міндеттерінің бірі болып табылады.

Мәселенің өзектілігі

Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілеттерін дамыту
– қазіргі заманғы педагогикадағы маңызды міндеттердің бірі. Бұл кезеңде
балалардың қоршаған ортаны тануы, қиялы мен эстетикалық көзқарастары
қалыптасады. Бейнелеу өнері арқылы балалар тек сұлулықты көруге ғана емес,
оны өз қолдарымен жасауға да үйренеді. Оның ішінде жапсыру және мүсіндеу
сияқты шығармашылық әдістер баланың ұсақ моторикасын дамытып, қиялын, ойлау
қабілетін және эстетикалық талғамын арттырады.

Курстық жұмыстың мақсаты: Бұл әдістемелік материалдың басты мақсаты –
мектеп жасына дейінгі балаларды бейнелеу өнеріне баулудың тиімді әдіс-
тәсілдерін үйрету. Әсіресе жапсыруға қажетті материалдардың қасиеттерін
зерттеу, оларды шығармашылық жұмыстарда қолданудың тиімді жолдарын көрсету.
Сонымен қатар, аппликация және мүсіндеу арқылы балалардың көркемдік
дағдыларын қалыптастырудың әдістемесін ұсыну.
Курстық жұмыстың міндеттері:
- Бейнелеу өнерінің мектеп жасына дейінгі балаларды дамытудағы рөлін
түсіндіру;
- Жапсыруға арналған материалдардың негізгі түрлері мен олардың қасиеттерін
анықтау;
- Мүсіндеу және аппликация кезінде қолданылатын шығармашылық әдіс-
тәсілдерді ұсыну;
- Студенттердің балалармен шығармашылық жұмыстарды ұйымдастыру қабілеттерін
арттыру.
Курстық жұмыстың құрылымы: курстық жұмыс кіріспеден, 3 бөлімнен және
қорытынды мен пайдаланылған әдебиет тізімінен тұрады.

Зерттеу нысаны: Мектеп жасына дейінгі балалардың шығармашылық дамуы.
Зерттеу әдістері: Теориялық талдау, бақылау, тәжірибелік жұмыс

1. БАЛАЛАРДЫҢ ЖАН-ЖАҚТЫ ДАМУЫ ҮШІН ҚОЛ

МОТОРИКАСЫНЫҢ МАҢЫЗЫ

1.1 Мектеп жасына дейінгі баланың дамуындағы қол моторикасының қызметінің
теориялық негіздері

Қол моторикасы балалардың жалпы дамуының маңызды бөлігі болып табылады және
оның негізгі аспектілері төмендегідей:
Қол моторикасы – бұл адамның қол саусақтарының және білезіктерінің қозғалуы
мен басқаруын қамтитын қозғалыс қабілеті. Мектеп жасына дейінгі балаларда
бұл қабілет әртүрлі әрекеттерді орындау арқылы дамиды: жазу, сурет салу,
қиып-жапсыру, құрастыру, ойындар ойнау. Қол моторикасының дамуы баланың
когнитивтік және психологиялық процестерімен тығыз байланысты. В.А.
Сухомлинскийдің еңбектерінде қол моторикасы баланың шығармашылық және
интеллектуалдық қабілеттерінің негізі ретінде қарастырылады. Қол моторикасы
ми қыртысының қозғалыс және сенсорлық аймақтарының белсенділігін қамтиды.
Дұрыс дамыған моторика баланың жазу және оқу қабілетін жеңілдетеді. Қол
моторикасының дамуының кезеңдері
1. Ерте кезең (1–3 жас): Қарапайым қозғалыстар (заттарды ұстау,
айналдыру, сілкілеу).
2. Мектепке дейінгі кезең (4–6 жас): Дәлірек қозғалыстар (кесу, бояу,
құрастыру, сурет салу).
3. Мектепке дайындық кезеңі: Жазу және дәлдікке бағытталған жаттығулар
(әріптерді жазу, нақтылықты талап ететін тапсырмалар.
Қол моторикасының дамуына әсер ететін факторлар;
• Физикалық денсаулық және бұлшықет дамуы.
• Баланың отбасындағы және балабақшадағы моторикалық әрекет түрлеріне
қатысуы.
• Қолданылатын материалдар мен құралдардың сапасы (қарындаштар,
қайшылар, пластилин, т.б.).
Қол моторикасын дамыту әдістері:
• Ойын әдістері: Көркемдік ойындар, конструкторлармен жұмыс істеу,
пазлдарды жинау.
• Жаттығулар: Саусақтарға арналған жаттығулар (саусақ гимнастикасы).
• Шығармашылық әрекеттер: Мүсіндеу, аппликация жасау, сурет салу.
• Күнделікті әрекеттер: Киім түймелерін қадау, аяқ киімнің бауын байлау.

1.2 Аппликацияның мектеп жасына дейінгі баланың шығармашылық тұлғасының
дамуына әсері

Аппликация – бұл тек өнер түрі ғана емес, сондай-ақ мектеп жасына дейінгі
балалардың жан-жақты дамуын қамтамасыз ететін қуатты құрал. Бұл әрекет
арқылы балалар өз қиялын, шеберлігін және шығармашылық қабілеттерін көрсете
алады.
Аппликация барысында бала материалдарды өз қалауы бойынша таңдап,
үйлестіреді. Түрлі-түсті қағаздарды немесе табиғи материалдарды пайдалану
арқылы балалар табиғаттағы әсемдікті сезінеді және оны өз шығармашылығында
бейнелейді. Бұл – эстетикалық талғамды қалыптастыратын маңызды кезең.
Сонымен қатар, аппликация балалардың қол моторикасын жақсартады. Қиып-
жапсыру, пішіндерді дәл үйлестіру сияқты ұсақ моториканы талап ететін
тапсырмалар баланың физикалық дамуына ықпал етеді. Мұндай әрекеттер олардың
зейінін шоғырландыруға, шыдамдылық пен ұқыптылықты дамытуға үйретеді.
Аппликацияның тағы бір маңызды аспектісі – бала бойындағы өзіне деген
сенімділік пен мақтаныш сезімін ояту. Өз қолымен жасаған туындысын көріп,
бала өзін шығармашыл тұлға ретінде сезінеді. Сонымен бірге, мұндай жұмыстар
топтық немесе жұптық түрде орындалса, балалардың қарым-қатынас дағдылары
дамиды, олар ұжымдық жұмысқа бейімделеді.

2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ

2.1 Мектеп жасына дейінгі балалардың даму ерекшеліктері

Балалардың шығармашылық қабілеттерін дамыту:
Мектеп жасына дейінгі кезең – баланың шығармашылық әлеуеті қарқынды дамитын
уақыт. Бұл кезеңде балалардың ойлау қабілеті, қиялы, елестету қабілеті
белсенді дамиды. Аппликация сияқты шығармашылық әрекеттер арқылы балалардың
өз ойын бейнелеу және жаңа нәрселерді жасау қабілеті артады. Аппликация
жасауда балалар қиып-жапсыру, бөлшектерді реттеу, желімді қолдану сияқты
әрекеттерді орындайды. Бұл процестер олардың қолдың икемділігін арттырып,
саусақ бұлшықеттерін нығайтады. Қол моторикасы дамыған сайын балалардың
жазуға дайындығы, дәлдікке бейімділігі және ұқыптылығы артады.
Мысалы, қағазды немесе мата бөліктерін қажетті пішінге келтіру, оларды
бетке дәл орналастыру баланың көру-қимыл координациясын жақсартады. Сонымен
қатар, мұндай әрекеттер зейінін тұрақтандырып, шыдамдылықты қалыптастырады.
Аппликация және шығармашылық қабілеттер
Аппликация жасау барысында балалар түрлі материалдарды таңдап, оларды
үйлестіру арқылы өздерінің қиялын іске асырады.
Түс үйлесімділігін үйренеді: Түрлі-түсті қағаздар мен элементтерді таңдай
отырып, балалардың эстетикалық талғамы дамиды.
2. Жаңа идеяларды жүзеге асырады: Балалар өз әлемін суреттер мен бейнелер
арқылы көрсете алады.
3. Шығармашылық ойлауды дамытады: Түрлі материалдармен жұмыс істеу жаңа
шешімдерді іздеуге және өз ойын еркін жеткізуге мүмкіндік береді.
Аппликацияның эмоционалдық әсері
Аппликация жасау балалардың өз жұмысына деген қызығушылығы мен мақтаныш
сезімін оятады. Олар өз қолдарымен жасаған туындысын көргенде, өздеріне
деген сенімділігі артады. Ұжымдық аппликация жобалары балалардың бір-
бірімен қарым-қатынасын жақсартып, өзара сыйластыққа тәрбиелейді
Жас ерекшеліктеріне қарай ойлау және ұсақ моториканы дамыту:
Мектеп жасына дейінгі балалардың ұсақ моторикасы әлі толық қалыптаспаған,
сондықтан қолдың бұлшық еттерін дамыту маңызды. Аппликация – бұл процестің
ажырамас бөлігі, себебі қағаз, мата немесе басқа материалдарды кесу,
жабыстыру, орналастыру әрекеттері балалардың қол қимылдарын жетілдіреді.

Ұсақ моторика және ойлаудың байланысы
Балалардың ұсақ моторикасы олардың жалпы когнитивті дамуына тікелей әсер
етеді. Қол қимылдарының жетілуі баланың зейінін, есте сақтау қабілетін және
логикалық ойлауын жақсартады. Мысалы, аппликация жасау барысында бала
пішіндерді қиып, оларды дұрыс орналастыру үшін логикалық шешім қабылдауға
мәжбүр болады.Мектеп жасына дейінгі балалардың ойлау қабілеті мен ұсақ
моторикасын дамыту олардың жалпы дамуының маңызды бөлігі болып табылады.
Бұл процестер балалардың жас ерекшеліктеріне қарай әртүрлі тәсілдер мен
құралдарды қолдануды қажет етеді.
1. 2-3 жастағы балалар
• Ойлау ерекшеліктері:
Бұл жастағы балаларда көрнекі-әрекеттік ойлау басым. Олар заттармен
тікелей әрекет ете отырып, олардың қасиеттері мен формаларын
зерттейді. Логикалық байланыстар әлі қалыптаспаған.
• Ұсақ моториканы дамытуға арналған жаттығулар:
o Қолмен ұстап, пішіндерді салыстыру (пирамидаларды жинау,
кубиктерді қию).
o Саусақ гимнастикасы (қарапайым тақпақтармен бірге).
o Ермексазбен жұмыс істеу (қарапайым пішіндерді жасау).
o Жырту және жапсыру жаттығулары (қағаздан кесінділер жырту).
2. 4-5 жастағы балалар
• Ойлау ерекшеліктері:
Көрнекі-бейнелі ойлау дамиды. Балалар заттардың пішіні, түсі, көлемі
арасындағы байланыстарды түсіне бастайды. Бұл кезеңде олар қарапайым
сюжеттік бейнелер құра алады.
• Ұсақ моториканы дамытуға арналған жаттығулар:
o Қайшымен қию (қауіпсіз қайшы қолдану).
o Мозаика құрастыру.
o Аппликация жасау (геометриялық пішіндерді жапсыру).
o Саусақпен сурет салу немесе бояу.
o Ермексаздан күрделірек пішіндер жасау (жануарлар, заттар).
3. 5-6 жастағы балалар
• Ойлау ерекшеліктері:
Логикалық ойлау мен шығармашылық қабілеттері қалыптаса бастайды.
Балалар себеп-салдар байланысын түсініп, өз ойларын сурет немесе сөз
арқылы жеткізе алады.
• Ұсақ моториканы дамытуға арналған жаттығулар:
o Жіптен немесе моншақтан әшекей жасау.
o Қағазды бүктеп фигуралар жасау (оригами).
o Қылқаламмен сурет салу.
o Дайын үлгілер бойынша аппликация жасау.
o Конструкторлармен жұмыс (ұсақ бөлшектерді біріктіру).

Дамытудың жалпы маңызы
Ұсақ моториканы дамыту баланың жазу дағдыларына, сөйлеу қабілетіне және
шығармашылық қабілеттерінің қалыптасуына оң әсер етеді. Әр жастағы баланың
ерекшеліктерін ескере отырып, тапсырмаларды біртіндеп күрделендіру арқылы
нәтижелі дамуға қол жеткізуге болады
Аппликация арқылы ұсақ моториканы дамыту
Аппликация жасау – мектеп жасына дейінгі балалардың ұсақ моторикасын,
шығармашылық қабілетін және ойлау қабілетін дамытудағы тиімді әдістердің
бірі. Бұл әдіс әртүрлі материалдарды қолдану арқылы балалардың саусақ
бұлшықеттерін жаттықтыруға және қолдың дәлдік қозғалыстарын дамытуға
көмектеседі.
Аппликацияның дүние жүзі халықтарының қолөнерінде алатын орны ерекше.
Аппликация деген атау латынның қиыстыру, жабыстыру деген мағынадағы сөзден
шыққан.
Аппликацияны жұмыс ерекшелігі мен қолданылатын материалына қарай үш топқа
бөліп, қарастыруға болады.
1. түрлі қағаздан орындалатын аппликация
2. әртүрлі материалдар яғни шүберек, мата, киіз т.б, қолдану арқылы
орындалатын аппликация
3.табиғи материалдарды қолдану арқылы жасалатын аппликация.
Аппликация әр елде түрліше үлгі бойынша дамып отырған.Мысалы: он
алтыншы ғасырда Италия мен Испанияда, ал он жетінші ғасырда Германия мен
Францияда пайда болды. ҮІІІ-ІХ ғасырда Ресейде жақсы дамыған. Орта Азия
елдері мен Қазақстанда да ертеден жақсы дамыған. Аппликация қиыстыру
тәсілдері қазақ халқының қолөнерінде тіпті ертеректе пайда болған.
Аппликацияға қолданылатын құралдар: Түрлі - түсті қағаз, табиғи заттар
түрлі түсті қатты қағаз, мата, салфетка, түрлі жіптер , желім ,
т.б.Аппликацияны үйретудің техникасымен түсті қағаздардың маталарын
қиындыларына ұлттық композицияның сюжетін ,көлемін анықтау, бастапқы
эскізін басып салу,фигуралар салу, фонын анықтау,фигуралардықағаздан ою,
фигураларды кішкентай бөлшек- термен желімдеу,үлкен фигураларды және басқа
да деталдарды фонға желімдеу.
Аппликацияны үйретудің әдіс- тәсілдер: Дайындықта ақпараттық-рецепциялық
және заттардың түсін, формасын ажырату үшін жаттығып жатқанда
репродукциялық әдісті пайдаланған жөн. Балалардың түйсіктерін дамыту, затты
көре білуге үйрету, сезу және көру талдауларын жетілдіру. Сабаққа дейін
иллюстрацияларды,картинкаларды қарауға болады. Дидактикалық ойындарды
жүргізгенде заттардың формасы мен көлемін, түсін анықтауға ерекше көңіл
бөлінеді.
Формасының қандай бөліктен құралғанын, көлемін, түсін, құрылысын анықтайды.
Түрлі қасиеттеріне олардың зейінін бағыттай отырып сұрақ береді. Ыммен
түсіндіріп, бейнелі сөздерді қолданады. Кейде үлгілер пайдаланылады, тек
заттың өзін көрсетуге мүмкіндік болмаған кезде ғана пайдаланылады және
балаларға таныс болу шарт. Маңызды нәрсе жапсыратын заттарды ретімен қою
мен жапсыру тәсілдерін көрсету болып табылады, жақсы көрінетіндей етіп
көрсеткен жөн.

Желімдеу процесі бірнеше кезеңнен тұрады:

1.. Оң қолына қылқаламды дұрыс ұстау және желімді жеткілікті мөлшерде ала
білу.

2. Желімді форманың бүкіл бетіне мұқият жағу, қылқаламды тұғырға қою.

3. Салфеткамен жауып тұрып форманы алақанмен басып тұру,артық желімді
сүртіп алу.

Жұмыстарды талқылау. Жағымды эмоция тудыру керек: барлығын мақтай отырып
қызықтауға итермелеу қажет. Жылдың екінші жартысында бала зейінін қателерге
және оларды көре білуге үйрету керек. Жапсырудың сапасын бағалауға үйрету
қажет. Нені меңгергенін, қандай жаңалықты білгенін, неге үйренгенін,
қателіктерді қалай болдырмау керектігін айта отырып, жұмыстарды талдауға
тарту керек.

Тәрбиешінің барлық әрекеттеріжұмыстың тәсілдерін тік жазықтықта балаларға
көрінетіндей етіп көрсету керек. Форма жапсыратын төсенішті қағаздың оң жақ
шетіне қыстырған дұрыс және айқын сөзбен түсіндіре отырып барлық әрекетті
ретімен көрсету қажет. Келесі сабақтарда мольбертке шақырылған бала жапсыру
тәсілдерін көрсете бастайды. Бұл жұмысқа және орындалу сапасына
қызығушылығын арттырады, тәсілдерді тез меңгеруге көмектеседі. Жапсыру
тәсілдерді меңгергенде көрнекілік қолданбай оны сөзбен еске түсіру керек
немесе сұрақ қою қажет.

Аппликацияның пайдасы
1. Ұсақ моториканы дамыту: Қайшымен қию, желім жағу, қағазды бүктеу,
жапсыру кезіндегі әрекеттер саусақтардың үйлесімділігін жақсартады.
2. Зейін мен шыдамдылық: Аппликация жасау барысында балалар тапсырманы
мұқият орындауға және соңына дейін аяқтауға үйренеді.
3. Шығармашылық ойлау: Балалар әртүрлі түстер мен пішіндерді
сәйкестендіру арқылы қиялын дамытады.
4. Көзбен көру және қолды үйлестіру: Баланың көзі мен қолының арасындағы
үйлесімділік жақсарады.
Жас ерекшеліктеріне сай аппликация түрлері
2-3 жастағы балалар үшін
• Материалдар: Қарапайым пішіндер (дөңгелек, шаршы), түрлі-түсті қағаз,
мақта, мата.
• Тапсырмалар:
o Қағаз бөліктерін жырту және оларды бетке жапсыру.
o Дайын қиылған пішіндерді жапсыру.
o Сюжеттік аппликацияның қарапайым элементтерін жасау (мысалы,
күн, гүлдер).
• Құралдар: Желім таяқшасы (қауіпсіздік үшін), алдын ала дайындалған
үлгілер.
4-5 жастағы балалар үшін
• Материалдар: Геометриялық пішіндер, табиғи материалдар (жапырақтар,
дәндер), түсті қағаз, фольга.
• Тапсырмалар:
o Әртүрлі материалдарды біріктіру арқылы композиция жасау.
o Дайын үлгі бойынша пішіндерді қиып, жапсыру.
o Қарапайым сюжеттік композициялар құру (мысалы, үйдің суреті,
жануарлар бейнесі).
• Құралдар: Қайшы (балаларға арналған), желім.
5-6 жастағы балалар үшін
• Материалдар: Күрделі пішіндер, фетр, гофрленген қағаз, ленталар,
моншақтар.
• Тапсырмалар:
o Өз бетімен аппликация сюжетін ойлап шығару.
o Табиғи материалдарды пайдалану арқылы тақырыптық композициялар
жасау.
o Қайшыны еркін қолдануды меңгеру, ұсақ бөлшектерді дәл жапсыру.
• Құралдар: Қайшы, желім, қосымша материалдар.
Қолдануға болатын әдістер
1. Тақырыптық аппликация: Белгілі бір тақырыпты таңдау (жыл мезгілдері,
жануарлар, табиғат көріністері).
2. Сюжеттік аппликация: Балалар өз қиялымен оқиға құрап, аппликация
арқылы оны бейнелейді.
3. Ұжымдық жұмыс: Топ болып үлкен бір аппликация жасау балалардың ұжымдық
дағдыларын және саусақ қимылдарының үйлесімділігін дамытады.
Аппликацияның педагогикалық маңызы
Аппликация – баланың көркемдік қабілеттерін дамытып қана қоймай, оның
логикалық ойлау, моторикалық және эстетикалық дағдыларын жетілдіретін жан-
жақты құрал. Бұл әдіс баланың мына қабілеттерін дамытуға ықпал етеді:
• Заттардың пішінін, түсін, құрылымын айыру;
• Қарапайым композиция құру арқылы кеңістік түсінігін қалыптастыру;
• Қолдың ұсақ бұлшықеттерін шынықтыру;
• Еңбек етуге, шыдамдылыққа және нәтижеге жетуге деген ынтаны арттыру.
Ұсақ моториканы дамытатын негізгі жаттығу элементтері
1. Қағазды жырту
o Балалар қағазды жыртып, кішкене бөліктер жасайды. Бұл әрекет
саусақтың қимыл үйлесімділігін жетілдіреді.
o Жаттығу: Күннің шуағын жасау – сары қағазды жыртып, дөңгелекке
жапсыру.
2. Қайшымен қию
o Қайшыны пайдалану балаларға ұсақ моториканы дамытуға және қол-
саусақ координациясын жақсартуға көмектеседі.
o Жаттығу: Тікенді кірпі – дайын үлгідегі кірпі пішінін қию.
3. Желім жағу және жапсыру
o Желімді пішіннің тек керекті жеріне жағып, дәл жапсыру қол
қозғалысын бақылауды үйретеді.
o Жаттығу: Жемістер себеті – себетке алма, алмұрт, жүзім сияқты
түрлі пішіндерді жапсыру.
2.2 Аппликация және жабыстыру туралы жалпы түсінік
Аппликация – бұл өнердің ерекше түрі, онда әртүрлі материалдарды қиып,
оларды белгілі бір беткежабыстыру арқылы композициялар жасалады. Ол мектеп
жасына дейінгі балалардың шығармашылық қабілеттерін, моторикасын және
қиялын дамытуға үлкен мүмкіндік береді.Аппликацияның басты ерекшелігі –
материалдардың әртүрлілігі. Бұл қағаз, мата, табиғи заттар (жапырақтар,
гүлдер) немесе киіз сияқты түрлі материалдарды қолдану арқылы орындалады.
Осы материалдарды дұрыс таңдау және үйлестіру балалардың эстетикалық
талғамын қалыптастырады.Жабыстыру процесі баланың қол моторикасын
жетілдіреді. Қиып-жапсыру кезінде саусақ бұлшықеттері жұмыс істеп, бала
заттарды ұстауды, дәлдікпен жұмыс істеуді және құралдарды (қайшы, желім)
қауіпсіз қолдануды үйренеді. Бұл қабілеттер баланың жазу дағдысын игеруіне
негіз болады.Сонымен қатар, аппликация арқылы балалардың ойлау және қиялдау
қабілеттері дамиды. Жасалған суреттер мен бейнелер баланың шығармашылық
идеяларын көрсетеді, оның қоршаған әлемге деген көзқарасын бейнелейді.
Әрбір аппликация – бұл баланың өзіндік ойы мен көзқарасын білдіретін ерекше
жұмыс.
Жабыстыру – тек шығармашылық әрекет емес, сонымен қатар тәрбие құралы.
Балалар топпен жұмыс істегенде, өзара қарым-қатынас жасауды, бір-біріне
көмектесуді және құрдастарымен ынтымақтастық орнатуды үйренеді. Бұл олардың
әлеуметтік дағдыларын нығайтады
Аппликацияның түрлері:
1. Жазық аппликация: Қағаз немесе матаның жазық бетке жабыстырылған
фигуралары.
2. Көлемді аппликация: Объектілерді үш өлшемде жасау, мысалы, көлемді
гүлдер.
3. Әртүрлі материалдардан аппликация: Мата, түсті қағаз, табиғи
материалдар (жапырақтар, гүлдер) қолдану.
Балалардың аппликацияға деген қызығушылығын ояту жолдары:
Аппликацияны қызықты әрі ойын түрінде ұйымдастыру – балалардың шығармашылық
белсенділігін арттырады. Әр сабақта жаңа материалдар мен әдістерді қолдану
арқылы балалардың назарын аударуға болады.Аппликацияны қызықты әрі ойын
түрінде ұйымдастыру балалардың шығармашылық белсенділігін арттыруға
көмектеседі. Балалар әртүрлі тапсырмаларды орындау арқылы жаңа дағдыларды
игеріп, өз жұмысынан ләззат алады. Мынадай әдістерді қолдану олардың
қызығушылығын арттырады:
1. Ойын элементтерін енгізу
Балалар ойын арқылы жаңа нәрселерді тез меңгереді. Сондықтан аппликацияны
қызықты сюжеттермен немесе рөлдік ойындармен үйлестірген жөн.
• Ойын түрі: Ертегілер әлеміне саяхат
o Балалар белгілі бір ертегінің кейіпкерлерін аппликация арқылы
бейнелейді. Мысалы, Үш аю ертегісінде аюлардың үйін жапсыру.
• Ойын түрі: Жоғалған қазына
o Балаларға белгілі бір аппликацияны (мысалы, карта) жасау арқылы
қазынаны табуға көмектесу тапсырмасы беріледі.
2. Түрлі материалдарды қолдану
Балалар әртүрлі материалдармен жұмыс істеуді жақсы көреді. Сондықтан
қағаздан бөлек, басқа да материалдарды қолдануға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.