Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік фармацевтика академиясы
Интернатура және түлектерді жұмысқа орналастыру бөлімі
Балалар аурулары кафедрасы
«Бекітемін»
ОӘжТЖ жөніндегі проректор, м. ғ. д., доцент
М. У. Анартаева
« » 2009 ж.
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Балалар аурулары пән бойынша
(пәннің аты)
051102_-Педиатрия
мамандығына арналған
(нөмері мен мамандық атауы)
7 курсы
ХIII-XIV семестр
Тәжірибелік (семинар) сабақ - 144 сағат
Өздік жұмыс - 72 сағат
Жалпы сағат - 216 сағат
Диф. сынақ ХIII-XIV
(семестр)
2009 ж.
Жұмыс бағдарламасы «Педиатрия» мамандығы дәрігер-интерн балалар хирургтарын дайындау үшін интернатураның Үлгілік оқу бағдарламасы бойынша жасалған, Астана, 2007 ж.
Жұмыс бағдарламасы ОҚМФА-ң клиникалық пәндер бойынша Орталық әдістемелік комиссия мәжілісінде талқыланып бекітілінген.
“”2009 ж.
Төрайымы м. ғ. д., доцент Саркулова С. М.
ОҚМФА-ң Орталық әдістемелік Кеңесте мақұлданған
“___”2009ж. Төрайымым. ғ. д., доцент М. У. Анартаева
III. Жұмыс бағдарламаның мазмұны:
Пәннің мақсаты мен міндеттері. Пән оқыту мақсаты:
Дәрігер-интерн балалар хирургтарын мамандығы бойынша Педиатрия аумағында өз бетінше диагностикалауға, емдеу, реабилитациялау және алдын алу шараларын тәжірибелік дағдыларды орындауға, білім алуға кәсіби оқу стандартына сай маманды дайындау.
Пән оқыту міндеттері:
Ішкі ағза патологиясы бар науқас балаларды зерттеуде тәжірибелік дағдылардың (деңгейін) біліктілігін арттыру;
Түрлі аурулармен ауыратын балаларда заманауи зертханалық және аспаптық әдістерімен зерттеу және диагностиканы интерпретациялауда интерндердің білімін тереңдету;
Балалар ауруларын ажыратпалы диагностика жүргізуде біліктілігін арттыру;
Өз бетінші тәжірибелік жұмысқа және кәсіптік деңгейі мен дәрежесін көтеру;
Интерндерге күнделікті дәрігерлік медициналық және есептік құжаттарды жүргізуді үйрету.
- Дәрігер интерн білуге тиіс:
Балалардағы жиі кездесетін соматикалық патологиялардың заманауи этиопатогенезін, жіктелуін, диагностикасын, ажырату диагностикасы мен емін;
Фондық аурулары бар науқастарды жүргізу тактикасы мен диагностикасының заманауи көзқарасын;
Нәрестелердің тері және тері асты май қабатының іріңді-қабыну аурулары, сепсис, анемиялар, созылмалы тамақтану бұзылысы, мальабсорбция синдроммен жүретін аурулар, ревматизм, туа пайда болған жүрек ақаулары, созылмалы жүрек жетімсіздік, жедел және созылмалы пневмониялар, өкпенің созылмалы обструктивті аурулары, зәр жүйесінің инфекциялары, гломерулонефрит, зәртас ауруы, тубулопатиялар, созылмалы бүйрек жетімсіздік, қант диабеті, геморрагиялық васкулит, тромбоцитопениялық пурпура, жедел және созылмалы холецистит, созылмалы гепатит, гастрит, гастродуоденит, ойық жара ауруы, жедел және созылмалы панкреатит сияқты ауруларды болжауды.
- Дәрігер-интерн істей алуға тиіс:
Соматикалық ауруы бар науқас балалардан анамнез жинау, соматикалық ауруы бар науқас балалардан клиникалық зерттеу, соматикалық аурулары бар науқастарға алдын ала диагноз қою, зерттеу жоспарын, зертханалық және аспаптық зерттеулердің нәтижелерін бағалау, нәрестелерді зонд арқылы тамақтандыру, кіндік жарасы мен кіндік қалдығын тазалау, люмбальді пункциялау, стернальді пункциялау, дәрілерді ингаляциялау, оттегімен емдеу, созылмалы жүрек жетімсіздігі бар балаға дигоксинді есептеу әдістерін меңгеруін;
Жалпы қан талдауының, биохимиялық қан талдауының, коагулограмма, жалпы зәр талдауының, зәрдің Нечипоренко сынамасының, зәрдің Зимницкий сынамасының, копрограмма, нәжістің, қанның, зәрдің бактериологиялық егу; УДЗ, кеуде қуысын, буындардың рентгенографиясын, ФГДС және дуоденальді зондтау нәтижелерін бағалауды;
Мальаборбция синдромы, дистрофия, тыныс жетіспеушілік, токсикоз, гепатоспленомегалия синдромы, созылмалы жүрек жетімсіздік, созылмалы бүйрек жетімсіздік, гематуриялық синдром, дизуриялық синдром, ми ісігі, қант диабетіндегі коматозды жағдайлар, анемиялық синдром, қанағу түрін анықтаумен геморрагиялық синдром, ДВС-синдромындағы процесстің кезеңдерін анықтауды, буындық синдром ауруларын диагностикалауды.
Токсикоз, тыныс жетімсіздік, өкпе ісігі, созылмалы жүрек жетімсіздік, созылмалы бүйрек жетімсіздік, ми ісігі ауруларын емдеуді;
Геморрагиялық синдромын, ДВС синдромындағы процесстің әр түрлі кезеңін жоюды. Дәрігер-интерндерге осы пәнді оқу үшін қажетті бөлімі (тақырыбы) көрсетілген пәндер тізбесі:
Балалар хирургиясы - «Тума гепатиттер», «Балалардағы құрсақ қуысының жіті аурулары», «Тыныс алу жүйесінің аурулары».
Реанимация және интенсивті терапия - «Тырысу синдромындағы шұғыл жағдайлар», «Тыныс алу жетімсіздігі кезіндегі шұғыл жағдайлар».
Сәулелік диагностика және сәулелік терапия - «Педиатриялық стационардағы сәулелік диагностикалау және сәулелік терапия бөлімшесінің жұмыстарын ұйымдастыру», «Барлық ағзалар мен жүйелердің сәулелік диагностикасы, сәулелік диагностиканың физикалық негіздері».
Клиникалық фармакология - «Кеңінен таралған балалар ауруларының рационалды жекеленген терапиясы».
1. 4. Дәріс, тәжірибелік сабақтардың тақырыптық жоспары мен толық пән бойынша өз бетімен оқитын тақырыптар және олардың сағатпен берілген көлемі (№ 3 үлгі) .
Пән сағатының үлестірілуі.
Жалпы сағат саны:
Жалпы сағат саны
Дәріс:
Дәріс
Тәжірибе сабағы:
Тәжірибе сабағы
Өз бетімен атқаратын жұмыс:
Өз бетімен атқаратын жұмыс
Семестр:
Семестр
Бақылау түрі, семестр:
Бақылау түрі, семестр
Жалпы сағат саны:
216
Дәріс:
-
Тәжірибе сабағы:
144
Өз бетімен атқаратын жұмыс:
72
Семестр:
XIII-XIV
Бақылау түрі, семестр:
Диф. сынақ, XIII-XIV семестр
Пәннің мазмұны.
2. 1. Дәріс тақырыптарының атауы, олардың қысқаша мазмұны және сағаттағы көлемі (дәрістер жоқ)
2. 2. Тәжірибелік және семинар сабақтары, оның аттары, мазмұны мен сағатта көрсетілген көлемі
№:
№
Тақырыптың аталуы:
Тақырыптың аталуы
Мазмұны:
Мазмұны
Сағат көлемі:
Сағат көлемі
№:
Тақырыптың аталуы:
Балалар аурулары
Мазмұны:
144
№:
1.
Тақырыптың аталуы:
Ерте жастағы балалардағы құсу және лоқсу синдромының диагностикалық алгоритмі
Мазмұны:
Құсу және лоқсу патофизиологиясы. Синдромның этиологиялық себептері. Құсу синдромын тудыратын себептердің клиникалық көріністері. Диагностикалау әдістері (клиникалық-зертханалық, аспаптық) . Науқастарды жүргізу тактикасы
Мазмұны:
Везикулопустуллездің, көпіршіктің, Риттер эксфолиативті дерматитінің, псевдофурункулездің клиникалық маңыздылығы. Нәрестелердің жергілікті іріңді инфекциясы. Нәрестелердегі энтероколитің диагностикалық критерийлері. Нозологиясына байланысы емдеу тактикасы
Сағат көлемі:
7, 2
№:
3.
Тақырыптың аталуы:
Сепсистің диагностикасы және емдеу тактикасы
Мазмұны:
Жетіліп және шала туылған балалардағы сепсистің пайда болуы және ағым ерекшеліктері. Диагностиканың клиникалық-зертханалық критерийлері. Емдеу тактикасы
Мазмұны:
Жасына сай дененің салмағы мен ұзындығының сиппатамасы. Гипотрофияның диагностикалық критерийлерін бағалау. Паратрофияның диагностикалық критерийлері. Диетотерапия
Мазмұны:
Сорылу бұзылысының клиникалық маңыздылығының анықтамасы. Ұзақ мерзімді диарея синдромының түсуніктемесі. Клиникалық диарея синдромымен жүретін (целиакия, дисахаридазды жетімсіздік, экссудативті энтеропатия, муковисцидоз) нозологиялар. Емдеу тактикасы
Сағат көлемі:
7, 2
№:
7.
Тақырыптың аталуы:
Балалардағы ревматизмнің диагностикасы және ажырату диагностикасы. Емдеу қағидалары
Мазмұны:
Ревматизмнің диагностикалау критерийлері. Емдеу қағидалары. Жүре пайда болған жүрек ақауларының клиникалық-аспаптық диагностикасы. Науқастарды жүргізу тактикасы.
Сағат көлемі:
7, 2
№:
8.
Тақырыптың аталуы:
Балалардағы туа біткен жүрек ақауларының диагностикасы және ажырату диагностикасы
Мазмұны:
Туа біткен ақ және көк жүрек ақауларының клиникалық-зертханалық сипаттамасы. Ауырлығына байланысты ентігу-көгеру ұстамасын жою.
Сағат көлемі:
7, 2
№:
9.
Тақырыптың аталуы:
Созылмалы жүрек жетімсіздігі бар науқастардың диагностикасы және жүргізу тактикасы
Мазмұны:
Асқынуына қарай созылмалы жүрек жетімсіздіктің клиникалық көріністері. Созылмалы жүрек жетімсіздіктің емдеу тактикасы. Жүрек гликозидтерінің эффективтілігінің критерийлері. Емдеу қағидалары.
Мазмұны:
Секреторлы диареялар, құрылысы, диагностикасы, емі. Инвазивті диареялар, құрылысы, диагностикасы, емі. Бүкіләлемдік денсаулық сақтау ұйымының диареямен қарсы бағдарламасы. Оральді регидратацияны өткізу қағидалары.
Сағат көлемі:
7, 2
2. 3. Дәрігер интерннің өз бетімен оқуға арналған тақырыптар, оның аттары, мазмұны, өткізу және бақылау түрлері мен сағатта көрсетілген көлемі.
№:
№
Тақырыбы:
Тақырыбы
Қысқаша мазмұны:
Қысқаша мазмұны
Өткізу бақылау түрі:
Өткізу бақылау түрі
Сағат көлемі:
Сағат көлемі
№:
1.
Тақырыбы:
Балалардағы иммундық тапшылық жағдайлар
Қысқаша мазмұны:
Біріншілік иммундық тапшылық. Анықтамасы. Жіктелуі. Вискотта-Олдрич синдромының клиникасы мен диагностикасы
Өткізу бақылау түрі:
Тақырып бойынша арнайы әдебиетті оқу. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
2.
Тақырыбы:
Тұқымқуалайтын зат алмасу аурулары
Қысқаша мазмұны:
Ниман-Пик, Гоше аурулары. Клиникасы, диагностикасы, емі, болжамы.
Өткізу бақылау түрі:
Жеке компьютермен жұмыс жасау дағдыларын жетілдіру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
3.
Тақырыбы:
Муковисцидоз
Қысқаша мазмұны:
Муковисцидоздың клиникалық көріністері, заманауи диагностикалау әдістері. Ажырату диагностикасы. Емдеу қағидалары.
Өткізу бақылау түрі:
Медицина және математикалық статистиканың негіздерін меңгеру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
4.
Тақырыбы:
Кенеттен өлу сидромы
Қысқаша мазмұны:
Себептері. Патогенезі. Кенеттен өлу сидромына қауіп топтары. Алдын алу
Өткізу бақылау түрі:
Жеке компьютермен жұмыс жасау дағдыларын жетілдіру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Өткізу бақылау түрі:
Кітапханаларда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
6.
Тақырыбы:
Тыныс жетіспеушілік
Қысқаша мазмұны:
Анықтамасы. Клиникалық және функционалдық диагностикалау критерийлері. Даму механизмі. Жіктелуі. Ажырату диагнозы. Шұғыл көмек және емдеу қағидалары
Өткізу бақылау түрі:
Интернет-залдарда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
7.
Тақырыбы:
Балалардағы кардиомиопатиялар
Қысқаша мазмұны:
БҰД-ң анықтамасы мен жіктелуі. Патогенезі. Гемодинамикасы. Клиниалық диагностикалық критерийлері
Өткізу бақылау түрі:
Тақырып бойынша арнайы әдебиетті оқу. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
8.
Тақырыбы:
Балалардағы артериалды гипо- және гипертензия
Қысқаша мазмұны:
Этиологиясы. Патогенезі. Жіктелуі. Клиниалық диагностикалық критерийлері
Өткізу бақылау түрі:
Интернет-залдарда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
9.
Тақырыбы:
Жүре пайда болған жүрек ақаулары.
Қысқаша мазмұны:
Жіктелуі. Жүректің ревматикалық және ревматикалық емес ақауларының клинико-диагностикалық және дифференциальды диагностикалық критериилері.
Өткізу бақылау түрі:
Кітапханаларда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
10.
Тақырыбы:
Вегетативтік дистониялар
Қысқаша мазмұны:
Түсініктемесі. Жіктелуі. Нейро-циркуляторлы дистония. Патогенезі. Клиниалық диагностикалық критерийлері. Ажырату диагнозы. Негізгі емдеу қағидалары
Өткізу бақылау түрі:
Медицина және математикалық статистиканың негіздерін меңгеру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
11.
Тақырыбы:
Апластикалық анемия
Қысқаша мазмұны:
Жіктелуі. Гематологиялық белгілері. Зертханалық диагностикасы. Ажырату диагнозы
Өткізу бақылау түрі:
Жеке компьютермен жұмыс жасау дағдыларын жетілдіру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
12.
Тақырыбы:
Гемолитикалық анемия
Қысқаша мазмұны:
Жіктелуі. Этиопатогенезі. Клиникалық көрінісі. Қанның көрінісі. Кумбс сынамасы (тікелей және тікелей емес) және оның диагностикалық маңызы
Өткізу бақылау түрі:
Кітапханаларда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Өткізу бақылау түрі:
Интернет-залдарда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
14.
Тақырыбы:
Лимфоаденопатиялар
Қысқаша мазмұны:
Лимфогранулематоз. Лимфоаденопатияның ажырату диагностикасы
Өткізу бақылау түрі:
Тақырып бойынша арнайы әдебиетті оқу. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
15.
Тақырыбы:
Туа біткен және тұқымқуалайтын бүйрек аурулары.
Қысқаша мазмұны:
Бүйрек және зәр шығару жолдарының даму ақаулары (агенезия, гипоплазия, дисплазия, поликистоз, гидронефроз, таға тәрізді бүйрек, бүйректің және несеп ағардың қосарлануы) . Клиникалық көріністері
Өткізу бақылау түрі:
Тақырып бойынша баяндама дайындау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
16.
Тақырыбы:
Несеп-тас ауруы
Қысқаша мазмұны:
Себептері. Клиникасы және ағым ерекшеліктері. Заманауи емдеу әдістері
Өткізу бақылау түрі:
Медицина және математикалық статистиканың негіздерін меңгеру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
17.
Тақырыбы:
Спецификалық емес ойық жара колиті
Қысқаша мазмұны:
Этиологиясы. Алып келуші факторлары Патогенезі. Клиникасы. Жіктелуі. Зертханалық және аспаптық әдістері
Өткізу бақылау түрі:
Жеке компьютермен жұмыс жасау дағдыларын жетілдіру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
18.
Тақырыбы:
Мальабсорбция синдромы
Қысқаша мазмұны:
Целиакия. Дисахаридазды жетімсіздік. Муковисцидоз. Диагностикалау әдістері
Өткізу бақылау түрі:
Кітапханаларда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
19.
Тақырыбы:
Ішектің тітіркену синдромы
Қысқаша мазмұны:
Ішектің тітіркену синдромы. Анықтамасы. Этиопатогенезі. Жіктелуі. Клиникалық варианттары
Өткізу бақылау түрі:
Интернет-залдарда жұмыс жасау. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
20.
Тақырыбы:
Қант диабеті. Диабетикалық комалар
Қысқаша мазмұны:
1 және 2-ші типтегі (БДҰ, 1999 ж) қант диабетінің этиологиясы, патогенезі, жіктелуі және ажырату диагностикалық критерийлері. Асқынулары. Заманауи емдеу тактикасы
Өткізу бақылау түрі:
Жеке компьютермен жұмыс жасау дағдыларын жетілдіру. Бақылау қорытынды аттестацияда енгізіледі
Сағат көлемі:
3, 6
№:
Тақырыбы:
Барлығы:
Қысқаша мазмұны:
Өткізу бақылау түрі:
Сағат көлемі:
72
3. Пәннің оқу-әдістемелік материалдары.
3. 1. Негізгі мен қосымша әдебиеттер.
Негізгі әдебиет:
Шабалов Н. П. «Детские болезни» М, 2004г 1 т- 826 с, 2 т -811 с.
Баранов А. А. «Детские болезни» М, 2004г 877 с
Лукьянова Е. М. - Справочник детского гастроэнтеролога. Киев, «Здоровье», 1986 г
Мари Э. Вуд, Пол А. Бонн-Секреты гематологии и онкологии. Москва. Бином. 1997 г, с. 560
Яковлев С. В. Клиническая химиотерапия бактериальных инфекций /краткое руководство для врачей/Москва, 1997.
Шварц Л. С. и др. «Справочник врача скорой и неотложной помощи». Саратов, 1998.
Гумаркин И. М. «Диагностика и терапия неотложных состояний у детей». М., 1998.
Пайков В. Л., Хацкель СБ., Эрман Л. В. - Гастроэнтерология детского возраста. Санкт-Петербург, 1998 г
Цыбулькин Э. К. «Неотложная терапия в алгоритмах». Санкт-Петербург, 1999.
Коровина Н. А., Защитников А. Л., Захарова И. Н. - Железодефицитные анемии у детей, руководство для врачей. М., 2001 г
Страчунский Л. С, Козлов С. Н. Современная антимикробная химиотерапия. Руководство для врачей. М. : Боргес, 2002
Баранов А. А., Баженова Л. К. - Детская ревматология. Москва, Медицина, 2002 г, 335 с
Шиляев Р. Р. и соавт. - Болезни детей старшего возраста. Руководство для врачей Москва. Медпресс-информ. 2002 г, 608 с
Орлова Н. В., Парийская Т. В. - Кардиология. Новейший справочник педиатра. Москва. Санкт-Петербург, 2003 г, 618 с.
Бельмера С. В., Хавкина А. И. - Гастроэнтерология детского возраста. М., Медпрактика. 2003 г
Денисов М. Ю. - Практическая гастроэнтерология для педиатра. Москва, 2004 г
Белозеров Ю. М. - Детская кардиология. Москва. Медпресс-информ. 2004 г, 597 с
Алексеев Н. А. - Анемия. СПБ: Гиппократ. 2004 г, с. 512
Хиттинс К. - Расшифровка клинических лабораторных анализов. Москва. Биком. Лаборатория знаний. 2004 г, с. 376
Хабижанов Б. Х., Хамзин С. Х. Педиатрия. Алматы, 2005 г. (каз)
Қосымша әдебиет:
Практическая пульмонология детского возраста (под ред. В. К. Таточенко) . М., 2000, 276с.
Гломерулонефриты у детей / ред. Н. А. Коровиной - М., 1990г.
Дадамбаев Е. Т. Аномалии конституцииу детей. Алматы, 2001г.
Игнатова М. С., Вельтищев Ю. В. Детская нефрология. М., 1989г.
Железодефицитные анемии у детей / ред. С. А. Диканбаев С. А. - Алматы, 2000г.
Руководство по гематологическим болезням у детей / ред. . М. П. Павлов -М., 1988г.
Руководство по детской артрологии / ред. МЛ. Студеникин -М. Медицина, 1987г.
Справочник по детской гастроэнтерологии / ред. А. М. Запруднов - М., 1995г.
Денисов М. Ю., Практическая гастроэнтерология для педиатра, М., 2000г., 294с.
3. 2. Тізбеге енеді
: тәжірибелік сабақтардың әдістемелік нұсқаулары; ақпараттар блогы; есеп, тест комплекттері; көрнекілік және басқа да құрал, оқу процесінде қолданатын техникалық құрал (компьютер, теле-, бейне- кинофильмдер, слайд, диапозитив, диафильмдер және т. б. )
Оқу әдістемелік құралдар:
Оқытушыларға арналған тәжірибелік өңдеу құрылымы - орыс тілінде -20, қазақ тілінде - 20.
Дәрігер-интерндерге арналған тәжірибелік сабақтың әдістемелік өңдеу құрылымы - орыс тілінде -20, қазақ тілінде - 20.
Тәжірибелік сабақтардың тақырыптары бойынша бақылауға арнлаған тесттік сұрақтары - орыс тілінде -500, қазақ тілінде - 500.
Балалар аурулары бойынша ситуациялық есептер - орыс тілінде - 40, қазақ тілінде - 40.
Балалар аурулары негізгі симптомдарының диагностиканың алгоритмы - 17 дана.
Ауру тарихының схемасы - орыс тілінде - 1, қазақ тілінде -1.
Балалар аурулары бойынша сүреттік иллюстрациялар - 10