Сандық микропроцессорлардың негізгі параметрлері және қолданылуы
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.Негізгі бөлім. Микропроцессорлер туралы жалпы түсінік
1.2.Микропроцессорлардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.3.Заманауи процессорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
2.бөлім Микропроцессордың жүйесінің құрылымы
2.1. Микропроцессор жүйесінің құрылғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2. Микропроцессорлар және микропроцессорлық жүйелер
Микропроцессорлық жүйелердің құрылым принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1.Негізгі бөлім. Микропроцессорлер туралы жалпы түсінік
1.2.Микропроцессорлардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.3.Заманауи процессорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
2.бөлім Микропроцессордың жүйесінің құрылымы
2.1. Микропроцессор жүйесінің құрылғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2. Микропроцессорлар және микропроцессорлық жүйелер
Микропроцессорлық жүйелердің құрылым принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Кіріспе
Заманымызға сай, қазір мемелекетіміздің алдында тұрған ең негізгі мәселе – қоғамды ақпараттандыру. Бұл мәселені шешу үшін ақпаратты өндеу және беру жабдықтарын қарқынды дамыту қажет. Ақпаратты өндеу және беру процесін сандық сигналды пайдалана отырып іске асыру болады, себебі сандық беру тәсілінің бөгеу тұрақтылығы, дәлдігі жоғары, сонымен қатар басқарылуы қарапайым, автоматтандырылуы жеңіл, иілімділігі және беру сапасының арақашықтықта тәуелсізділігі жоғары.
Техниканың электроника, микроэлектроника саласы қазіргі уақытта ақпаратты жинау мен турлендіру, есептеуіш аппаратурасы, автоматты және автоматтандырылған басқару, энергияны шығару және түрлендіру облыстарындағы әр түрлі мәселелерді шешудегі әмбебап және өте тиімді құрал болып табылады.
Мәселен, өнеркәсіптегі көптеген технологиялық объектінібасқару жүйесі құрылымын қарайық. Бақыланатын шамалар(мысалы, температура, жылдамдық, қысым, т.б.) туралы ақпарат бар электрлік сигналдар сәйкесті сезгіштер арқылы өнделіп шығарылады да, іріктеліп, сүзіліп және күшейтіліп,и аналогтықтүрлендіргіштер арқылы цифрлық пішінге түрлендірілед. Сосын олар микропроцессорға беріледі. Микропроцессордың орнында компьютер болуы мүмкін. Микропроцессор қалыптастырған сигналдар цифрлі-аналогтық түрлендіргіштер көмегімен аналогтық турге айналдырылып, атқарушы механизидерді басқаратын, тікелей объектілерге әрекет ететін электрондық күштік құрылғыларға қозғалыштар, реттегіштер, т.б) беріледі қарастырылып отырған жүйе аналогтық (үздіксіз) сигналдармен (сүзгілер, күшейткіштер, күштік электрондық құрылғылар) және цифрлық сигналдармен (микропроцессор, компьютер) жұмыс істейтін электрондық құрылғылардан, сондай-ақ сигналдарды.
Электрондық құрылғылар түсінігіқазір күнделікті өмірде жиі кездеседі ; олар радиоқабылдағыштар, компьютерлер , теледидар, микрокалькулятор , компьютерлер, олардың бәрі де микросхемалардан тұрады. Электрондық құрылғылардын сипаттамалары оларды құратын элементтердің көрсеткіштерімен анықталады.
Электрониканың қазіргі кездегі рөлі микропроцессорлық техниканы, компьютерлік технологияны қолдануда, ақпараттықсигналдарды өндеуде жәнеэлектр энаргиясын түрлендіруге арналған күштік шалаөткізгіш аспаптарды пайдалануда өте күшейіп отыр.
Заманымызға сай, қазір мемелекетіміздің алдында тұрған ең негізгі мәселе – қоғамды ақпараттандыру. Бұл мәселені шешу үшін ақпаратты өндеу және беру жабдықтарын қарқынды дамыту қажет. Ақпаратты өндеу және беру процесін сандық сигналды пайдалана отырып іске асыру болады, себебі сандық беру тәсілінің бөгеу тұрақтылығы, дәлдігі жоғары, сонымен қатар басқарылуы қарапайым, автоматтандырылуы жеңіл, иілімділігі және беру сапасының арақашықтықта тәуелсізділігі жоғары.
Техниканың электроника, микроэлектроника саласы қазіргі уақытта ақпаратты жинау мен турлендіру, есептеуіш аппаратурасы, автоматты және автоматтандырылған басқару, энергияны шығару және түрлендіру облыстарындағы әр түрлі мәселелерді шешудегі әмбебап және өте тиімді құрал болып табылады.
Мәселен, өнеркәсіптегі көптеген технологиялық объектінібасқару жүйесі құрылымын қарайық. Бақыланатын шамалар(мысалы, температура, жылдамдық, қысым, т.б.) туралы ақпарат бар электрлік сигналдар сәйкесті сезгіштер арқылы өнделіп шығарылады да, іріктеліп, сүзіліп және күшейтіліп,и аналогтықтүрлендіргіштер арқылы цифрлық пішінге түрлендірілед. Сосын олар микропроцессорға беріледі. Микропроцессордың орнында компьютер болуы мүмкін. Микропроцессор қалыптастырған сигналдар цифрлі-аналогтық түрлендіргіштер көмегімен аналогтық турге айналдырылып, атқарушы механизидерді басқаратын, тікелей объектілерге әрекет ететін электрондық күштік құрылғыларға қозғалыштар, реттегіштер, т.б) беріледі қарастырылып отырған жүйе аналогтық (үздіксіз) сигналдармен (сүзгілер, күшейткіштер, күштік электрондық құрылғылар) және цифрлық сигналдармен (микропроцессор, компьютер) жұмыс істейтін электрондық құрылғылардан, сондай-ақ сигналдарды.
Электрондық құрылғылар түсінігіқазір күнделікті өмірде жиі кездеседі ; олар радиоқабылдағыштар, компьютерлер , теледидар, микрокалькулятор , компьютерлер, олардың бәрі де микросхемалардан тұрады. Электрондық құрылғылардын сипаттамалары оларды құратын элементтердің көрсеткіштерімен анықталады.
Электрониканың қазіргі кездегі рөлі микропроцессорлық техниканы, компьютерлік технологияны қолдануда, ақпараттықсигналдарды өндеуде жәнеэлектр энаргиясын түрлендіруге арналған күштік шалаөткізгіш аспаптарды пайдалануда өте күшейіп отыр.
Пайдаланылған әдеиеттер көзі:
1. Вычислительные машины, системы и сети: Учебник/А.П. Пятибратов, С.Н.
Беляев, Г.М. Козырева и др.; Под ред. проф. А.П. Пятибратова. - М.:
Финансы и статистика, 1991. - 400 с.
2. Черняк Н.Г. и др. Архитектура вычислительных систем и сетей: Учеб.
пособие / Н.Г. Черняк, И.Н. Буравцева, Н.М. Пушкина. - 2-е изд.,
перераб. и доп. - М.: Финансы и статистика, 1986. - 318 с.
3. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя, 2-е изд., перераб и доп. - М.:
Финансы и статистика, Компьютер Пресс, 1991. - 288 с.
4. Вычислительные машины, системы и сети: Учебник/А.П. Пятибратов, С.Н.
Беляев, Г.М. Козырева и др.; Под ред. проф. А.П. Пятибратова. - М.:
Финансы и статистика, 1991. - 400 с.
5. Овечкин Ю.А. Микроэлектроника: Учебник для техникумов. - М.: Радио и
связь, 1982 - 288 с.
6. Каган Б.М. Электронные вычислительные машины и системы: Учеб. пособие
для вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: Энергоатомиздат, 1995. -
552 с.
7. Микропроцессоры: Учеб. Пособие В 5 кн./под ред. В.А. Шахнова. кн. 3
Организация микропроцессорных систем/ О.Е. Вершинин. - М.: Высш. шк.,
1988. - 144 с.
8. Бедрековский М.А., Кручинкин Н.С., Подолян В.А. Микропроцессоры. - М.:
Радио и связь, 1981. - 72 с.
9. Григорьев «Микропроцессор i80486» БИНОМ Москва 1995
10. Гук «Аппаратные средства IBM PC» Питер Санкт-Петербург 1997
11. Скотт Мюллер «Дербес компьютерлерді жаңғырту және жөндеу», 2003 жыл, 14-басылым, 73-150 беттер.
12. В. А. Бесекерский «Автоматтық басқарудың микропроцессорлық жүйесі», 1988 жыл, 13-18 беттер.
13. А. А. Мячев «Intel компаниясының көппроцессорлы жүйесінің мамандануы», 1995 жыл, №3, 56-63 беттер.
http://www.referat-911.ru/, http://www.bestreferat.ru/
1. Вычислительные машины, системы и сети: Учебник/А.П. Пятибратов, С.Н.
Беляев, Г.М. Козырева и др.; Под ред. проф. А.П. Пятибратова. - М.:
Финансы и статистика, 1991. - 400 с.
2. Черняк Н.Г. и др. Архитектура вычислительных систем и сетей: Учеб.
пособие / Н.Г. Черняк, И.Н. Буравцева, Н.М. Пушкина. - 2-е изд.,
перераб. и доп. - М.: Финансы и статистика, 1986. - 318 с.
3. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя, 2-е изд., перераб и доп. - М.:
Финансы и статистика, Компьютер Пресс, 1991. - 288 с.
4. Вычислительные машины, системы и сети: Учебник/А.П. Пятибратов, С.Н.
Беляев, Г.М. Козырева и др.; Под ред. проф. А.П. Пятибратова. - М.:
Финансы и статистика, 1991. - 400 с.
5. Овечкин Ю.А. Микроэлектроника: Учебник для техникумов. - М.: Радио и
связь, 1982 - 288 с.
6. Каган Б.М. Электронные вычислительные машины и системы: Учеб. пособие
для вузов. - 2-е изд., перераб. и доп. - М.: Энергоатомиздат, 1995. -
552 с.
7. Микропроцессоры: Учеб. Пособие В 5 кн./под ред. В.А. Шахнова. кн. 3
Организация микропроцессорных систем/ О.Е. Вершинин. - М.: Высш. шк.,
1988. - 144 с.
8. Бедрековский М.А., Кручинкин Н.С., Подолян В.А. Микропроцессоры. - М.:
Радио и связь, 1981. - 72 с.
9. Григорьев «Микропроцессор i80486» БИНОМ Москва 1995
10. Гук «Аппаратные средства IBM PC» Питер Санкт-Петербург 1997
11. Скотт Мюллер «Дербес компьютерлерді жаңғырту және жөндеу», 2003 жыл, 14-басылым, 73-150 беттер.
12. В. А. Бесекерский «Автоматтық басқарудың микропроцессорлық жүйесі», 1988 жыл, 13-18 беттер.
13. А. А. Мячев «Intel компаниясының көппроцессорлы жүйесінің мамандануы», 1995 жыл, №3, 56-63 беттер.
http://www.referat-911.ru/, http://www.bestreferat.ru/
Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Сандық микропроцессорлардың негізгі параметрлері және қолданылуы
Орындаған: 9-522 топ студенті
Губайдуллаев Салават
Тексерген: арнайы пәндер оқытушы
Кудайбергенов М.Ф
Орал - 2014
Губайдуллаев Салават 9-522
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.Негізгі бөлім. Микропроцессорлер туралы жалпы түсінік
1.2.Микропроцессорлардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.3.Заманауи процессорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
2.бөлім Микропроцессордың жүйесінің құрылымы
2.1. Микропроцессор жүйесінің құрылғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2. Микропроцессорлар және микропроцессорлық жүйелер
Микропроцессорлық жүйелердің құрылым принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Губайдуллаев Салават 9-522
Кіріспе
Заманымызға сай, қазір мемелекетіміздің алдында тұрған ең негізгі мәселе - қоғамды ақпараттандыру. Бұл мәселені шешу үшін ақпаратты өндеу және беру жабдықтарын қарқынды дамыту қажет. Ақпаратты өндеу және беру процесін сандық сигналды пайдалана отырып іске асыру болады, себебі сандық беру тәсілінің бөгеу тұрақтылығы, дәлдігі жоғары, сонымен қатар басқарылуы қарапайым, автоматтандырылуы жеңіл, иілімділігі және беру сапасының арақашықтықта тәуелсізділігі жоғары.
Техниканың электроника, микроэлектроника саласы қазіргі уақытта ақпаратты жинау мен турлендіру, есептеуіш аппаратурасы, автоматты және автоматтандырылған басқару, энергияны шығару және түрлендіру облыстарындағы әр түрлі мәселелерді шешудегі әмбебап және өте тиімді құрал болып табылады.
Мәселен, өнеркәсіптегі көптеген технологиялық объектінібасқару жүйесі құрылымын қарайық. Бақыланатын шамалар(мысалы, температура, жылдамдық, қысым, т.б.) туралы ақпарат бар электрлік сигналдар сәйкесті сезгіштер арқылы өнделіп шығарылады да, іріктеліп, сүзіліп және күшейтіліп,и аналогтықтүрлендіргіштер арқылы цифрлық пішінге түрлендірілед. Сосын олар микропроцессорға беріледі. Микропроцессордың орнында компьютер болуы мүмкін. Микропроцессор қалыптастырған сигналдар цифрлі-аналогтық түрлендіргіштер көмегімен аналогтық турге айналдырылып, атқарушы механизидерді басқаратын, тікелей объектілерге әрекет ететін электрондық күштік құрылғыларға қозғалыштар, реттегіштер, т.б) беріледі қарастырылып отырған жүйе аналогтық (үздіксіз) сигналдармен (сүзгілер, күшейткіштер, күштік электрондық құрылғылар) және цифрлық сигналдармен (микропроцессор, компьютер) жұмыс істейтін электрондық құрылғылардан, сондай-ақ сигналдарды.
Электрондық құрылғылар түсінігіқазір күнделікті өмірде жиі кездеседі ; олар радиоқабылдағыштар, компьютерлер , теледидар, микрокалькулятор , компьютерлер, олардың бәрі де микросхемалардан тұрады. Электрондық құрылғылардын сипаттамалары оларды құратын элементтердің көрсеткіштерімен анықталады.
Электрониканың қазіргі кездегі рөлі микропроцессорлық техниканы, компьютерлік технологияны қолдануда, ақпараттықсигналдарды өндеуде жәнеэлектр энаргиясын түрлендіруге арналған күштік шалаөткізгіш аспаптарды пайдалануда өте күшейіп отыр.
Губайдуллаев Салават 9-522
1.Микропроцессор туралы жалпы түсінік
1.2. Микропроцессордың түрлері
Микропроцессор -- жүйелік тақтаның ең маңызды құраласы, ол деректерді тікелей өңдейді, атап айтқанда, бөлектелген деректермен арифметикалық және логикалық амалдарды орындайды.
Микропроцессор бір мезгілде қатарынан 8, 16 немесе 32 биттік деректерді өңдей алады. 8 биттік процессор бір мезгілде небары бір бит дерекпен ғана жұмыс істей алады. 16 биттік процессор бір мезгілде 2 байт, ал 32 биттік процессор -- 4 байт өңдейді.
Жалпы алғанда 16 биттік компьютер 8 биттік жүйеден жылдамдырақ жұмыс істейді, ал 32 биттік компьютер 8 және 16 биттік үлгілерден жылдамырақ. Микропроцессор, жады және периферия құрылғылардың арасында дерек беру үрдісі шина арқылы жүзеге асырылады. Қазіргі заманғы процессорлардың көпшілігінде 32 биттік шина қолданылады, яғни бір мезетте 32 биттік дерек беруге болады. 64 биттік шиналы компьютер де болады, бірақ олар әлі кең тарай қойған жоқ.
Компьтердегі ең негізгі құрылғы болып жүйелік блок саналады, оның ішінде ДЭЕМ-нің басты құрылғылары орналасқан. Жүйелік блок құрамында микропроцессор, жедел жад, тұрақты есте сақтау құрылғысы, қоректену блогы мен енгізу-шығару порттары және дискідегі мәлімет жинақтауыш болады.
Микропроцессор бір кристалда орналасқан біріктірілген (үлкен) интегралдық схемалар - БИС, олар әртүрлі типтегі ЭЕМ-дер жасауға керекті элемент болып табылады. Оны әртүрлі логикалық функцияны орындайтын етіп программалау мүмкіндігі бар, сондықтан программаны өзгерту арқылы микропроцессорды арифметикалық құрылғы бөлігі ретінде немесе енгізу-шығару жұмыстарын басқарушы рөлінде қолдануға болады. Микропроцессорге жедел және тұрақты жад, енгізу-шығару құрылғылары қосылады.
ІВМ РС тәрізді компьютерлерде INTEL фирмасының және де соларға сәйкес келетін басқа фирмалардың да микропроцессорлары қолданылады.
Губайдуллаев Салават 9-522
Микропроцессорлар бір-бірінен өзгешелігі олардың типтерінде (моделдерінде) және оның қарапайым амалдарды орындайтын жұмыс жылдамдығының көрсеткіші - мегагерц - МГц бірлігімен берілген тактылық (қадамдық ) жиілігінде жатыр. Кең тараған модельдерге Intel-8088 ( _ 5МГц), 80286 ( _ 20МГц), 80386SX ( _ 25МГц), 80386DX ( _ 40МГц), 80486 ( 100Мгц-ке дейін ), Pentuim ( 75МГц-тен жоғары ) және Pentuim-Pro ( _ 200МГц) жатады, бұл тізім олардың жұмыс өнімділігі мен соған сәйкес бағасының өсуі бойынша реттеліп келтірілген. Кейде конструкциялық ерекшкліктеріне қарай бір модельге кіретін процессорлардың жиіліктері әртүрлі бола береді - жиілігі артқан сайын оның жұмыс жылдамдығы да өсе түседі.
Intel 8088, 80286, 80386 тәрізді бұрын шыққан микропроцессорлардың аралас сандармен амалдарды жылдам орындайтын арнаулы командалары жоқ, сондықтан олар жұмыс өнімділіктерін арттыратын қосымша математикалық сопроцессорлармен ( Turbo режимі ) жабдықталады.
Процессор, дәлірек айтсақ микропроцессор - дербес компьютердің басты микросхемасы. Компьютердегі барлық программалардың командаларын осы микропроцессор орындайды. Микропроцессорды компьютердің миы десе де болады. Микропроцессор аналық платаның орта тұсында орналасады. Жұмыс кезінде қатты қызатындықтан оны салқындату үшін бетіне кішкене желдеткіш орналастырылады. Қазіргі кездегі процессорларда кремнийдің өте кішкене кристалында ойып жасалған миллиондаған транзисторлар бар. Оның өлшемі қолдың үлкен саусағының тырнағындай-ақ. Процессордың негізгі сипаттамасы - оның тактілік жиілігі. Тактілік жиілік мегагерцпен және гигагерцпен өлшенеді. 1 мегагерц - процессор секундына 1 миллион операция орындайды деген сөз. Микропроцессордағы транзисторлардың саны неғұрлым көп болған сайын оның тактілік жиілігі, сәйкесінше оның жылдамдығы да соғұрлым жоғары болады. Мысалға, қазіргі ең танымал процессорлардың бірі Pentium 4 процессорында 42 миллион транзистор орналасады.
Компьютер жұмыс істеп тұрған кезде процессор оперативті жадпен бірігіп үздіксіз жұмыс істейді. Оперативті жадтың микросхемасынан процессор өзіне қажетті ақпаратты алады және өз жұмысының нәтижесін қайтадан жадқа жібереді.
Губайдуллаев Салават 9-522
Компьютерлердің көбінде процессор (ең кішкене бөліктерінің бірі) ең қымбат құрауыштарының бірі болып табылады. Қазіргі жүйелердегі процессордың құны ол өзі орнатылған аналық платаның құнынан екі, тіпті он есе де қымбат болуы мүмкін.
процессор типі
шыққан жылы
жиілігі
деректер шинасы
адрестік шинасы
адрестік кеңістігі
Intel 8086
1978
4-12
16
20
1 Мб
80286
1982
8-20
16
24
16 Мб
80386
1985
25-40
32
32
4 Гб
80486
1989
33-50
32
32
4 Гб
Pentium
1993
75-300
64
32
4 Гб
Pentium ІІ
1997
300-400
64
32
4 Гб
Pentium ІІІ
1999
450-500
64
32
4 Гб
Көр тараған процессорлың модельдері
Ең алғашқы процессордың моделін 1971 жылы Intel компаниясы жасап, оны Intel 4004 деп атаған. Оны компания инженерлері Федерико Фаггин, Тед Хофф және Стэн Мэзор жасаған.
Губайдуллаев Салават 9-522
Оның тактілік жиілігі - 108 кГц. Бұл процессор бағдарламалық микрокалькуляторларды қолданылған. 1972 жылы Intel 8008 процессордың моделі шығарылған. Ол 200 кГц жиілікте жұмыс істеген, 3500 транзисторлардан құралып, деректер шинасы 8 разраядты, 16 кбайттық адрестік жад болған. Бұл процессор терминалдарда қолданылған. Келесі процессордың моделі Intel 8008 1974 жылы жасалып, 6000 транзистордан , 600 кбайттық адрестік жадтан құралған.
Губайдуллаев Салават 9-522
1.3.Замандас микропроцессорлар
Кез келген замандас компьютер ең алдымен микропроцессормен және микросхемалардың терімімен және жүйелік платамен сипатталады. Бүгінгі кезде дербес компьютерге арналған замандас микропроцессорларды Intel және AMD компаниялары шығарады. Intel компаниясының замандас процессорлары : Intel Pentium 4 және Intel Celeron , ал AMD компания процессоры: Athlon XP. Әр қашанда микропроцессордің негізгі мінездемелерінің бірі ырғақты жиелік болып, ол мегагерцпен немесе гегегерцпен өлшенеді. Сонымен қатар микропроцессор параметрлерінің бір-бірінен артықшылықтары: микроархитектура сияқты процессор ядроларында , кэш жады мөлшерінде , өндіріс технологиялық процессінде , жүйелік шина санында, блок питания, жылу шығару , температура , процессор түйіндерінде болады . Сонымен қатар микропроцессор мінездемелері транзисторлардың мөлшерлері және олардың өндіріс технологиялық процесіне тура тәуелді болады. Ақыр соңында микропроцнессордың өндіріс технологиялық процесімен транзисторлардың жалпы саны , мүмкіншіліктері , барынша көп ырғақты жиілігі , процессор жылу шығаруы анықталады . Дәл осылай 0,18- микрондық технологиялық процеске процессорлар шығарылды . Барлық замандас процессорлар 0,13- микрондыққа және 90- нанометрлік технология шығарылды . Сонымен қатар процессорлар бір-бірінен айырмашылығы түйінінде болды. Мысалы , Intel Pentium 4 Willamette немесе Northwood түйінімен ұқсас және Athlon XP процессорлары Thoroughbred немесе Barton түйінінде негізі салынған бола алады .Түйін аты процессордың коды болады
Губайдуллаев Салават 9-522
2.Микропроцессор жүйесінің құрылғылары
Микропроцессордың жүйе құрылғылары микропроцессордың жұмыс жасауында үлкен қызмет атқарады. Жүйе құрылғылар көмегімен арифметикалық операцияларды өзгертудің кисынды кодтардың үстінде бекітілген және өзгергіш ұзындық сандарының үстінде жұмыс жасайды. Үтірлермен бекітілген және ондық сандардың үстінде өңдеу, өзгергіш әліпбелік - цифрлік сөздерінің, сонымен қатар қызмет атқаратын операцияларды өзгертуге мүмкіндік береді.
Микропроцессор немесе процессор қарапайым (processor ағылшынының) - мынау компьютер ең басты жұмысшы компоненті, арифметикалық және қисынды операциялар орындайды , бағдарламамен берілгендер , есептеуіш процеспен басқарады және компьютер барлық құрылғыларының жұмысын үйлестіреді. Процессор логикалық және арифметикалық операцияларды орындайды, операциялардың орындалу тәртібін анықтайды, дерек көздері мен нәтижелері қабылдаушыларды көрсетіп береді.Процессор жұмысы программалардың басқаруымен жүзеге асады. Жүйелік шинаның негізгі қызметі процессорлар арасында және дербес компьютердің қалған басқа да құрылғыларының арасында информацияны жіберу болып табылады. Түйінмен микропроцессорлы жүйе кез келгені микропроцессорды келеді . Сөз мынау орыс тіліне ауыстыру правильнее барлығы қалай өңдеуші, дәл осылай қандай нақ микропроцессор - мынау анау түйін, одақ, хабар өңдеуін бәрін өндіреді микропроцессорлы жүйе ішінде. Барлығы қалғаны түйіндер орындайды тек қосалқы функцияның: хабар сақтауы (соның ішінде және басқарушы хабардың , яғни бағдарламаның), байланыстың сыртқы құрылғылармен, байланыстың пайдаланушымен және практикалық бәрін д . т . процессор ауыстырады `` қаттыны логика маманына '', қайсы жүйенің цифрлік дәстүрлі оқиғада керек болар еді. Ол келесі функциялар орындайды: Арифметикалық функцияның (қосу, көбейту және д т .), Кисынды функцияның ( жылжу, салыстыру, кодтардың маскалау және д.т.), Кодтардың уақытша сақтауы (ішкілерді тізімдерде), Микропроцессорлы жүйе түйіндері аралық кодтардың жіберуін және көптеген басқа. Сондай элементарлық операциялардың саны, процессормен орындалатындардың, бірнеше жүз жете алады . Бірақ мыналар жанында керек еске алыну, не барлық жүйелі өз операция процессор орындайды, яғни біреуіннің үшін басқа, кезекпен. Ақырғы , процессорларды бар болады паралельдімен орындалумен - операциялардың, микропроцессорлы жүйе сонымен қатар кездеседі, қайсыларды бірнеше процессордың жұмыс істейді біреу мақсаттың паралельді , бірақ мынау сирек шығарудың. Бір жағынан, операциялардың жүйелі орындалуы -- сөзсіз адамгершілік, дәл осылай қалай арқасында рұқсат етеді барлығы бір
Губайдуллаев Салават 9-522
процессордың орындау - , ең күрделі алгоритмдерді хабар өңдеулері . Бірақ, басқа жағынан , операциялардың жүйелі орындалуы анаға ертіп әкеледі, не алгоритм орындалу уақыты оның қиындығынан тәуелді болады . Қарапайым алгоритмдер выполняются күрделілердің. Яғни барлық микропроцессорлы жүйе қабілетті істеу, бірақ өте жылдам емес ол жұмыс істейді , өйткені барлық ақпараттық селдер өткізуге келеді арқылы бір - жалғыз түйін - микропроцессор. Дәстүрліде цифрлік жүйеге хабар барлық селдерінің паралельді өңдеуін жеңіл ұйымдастыруға болады , шын , бағамен схема күрделендірулері . Микропроцессор үлгілері. Дербес компьютердің типі онда орналастырылған микропроцессордың үлгісімен анықталады. Intel және AMD фирмасының процессорларының моделдері Алғашқы шығарылған 8086, 8088 нөмірлі ІВМ РС компьютерлерінде Intel фирмасы дайындаған 16 разрядты микропроцессорлар пайдаланылды. Олардың адрестік шинамен интерфейсі 20 разрядты және осыған сәйкес ОЕСҚ-ның көлемі 1 Мбайт болатын. ОЕСҚ (оперативті есте сақтау қүрылғысы). Оның басқа түрде аталуы: RАМ -- арифметикалық-логикалық операцияларды орындау алдында және орындау процесінде деректер мен программалар уақытша сақталатын ішкі жадтың негізгі бөлімі, оны жедел жад (ЖЖ) деп те атайды. ОЕСҚ-ның көлемі адрестік шинаның разрядтығына байланысты. Атап айтқанда, ол 2 санының адрестік шинаның разрядынан тұратын дәрежесі арқылы анықталады. Сондықтан Intel-8088 (І8088) компьютерінде ОЕСҚ-ның келемі 220 байтқа тең. Ал, қазіргі кездің 32 -- 64 разрядты Пентиум типті дербес компьютерлерінің жад колемі 4 Гбайттан кем емес. (1-4 Мбайтган артық ОЕСҚ-ны пайдалану үшін арнайы программалар меи қосымша платалар пайдаланылады.) Процессор үлгісінің нұсқалары көп. Мысалы, 80386 процессорының SХ-25, DХ-33, ал 80436 процессорының DХ-40, DХ-50, DX2-66, т.б. атаулы нұсқалары бар. Мұндағы 80486 DХ-50 процессоры 80486 үлгілі процессордың 50 МГц тактілік жиілігімен жұмыс. Мысалы, 80386 8Х процессорлы компьютерде 16 разрядты, .процессорлы компьютерде 32 разрядты берілгендер шинасы бар (бул шинаның разрядтыгы өскен сайын берілгендер процессорға тезірек енгізіліп-шығарылады). Соңғы жылдары 64 разрядты берілгеңцер ишнасымен жұмыс істейтін Реntium сияқты мол мүмкіндікгі микропроцессорлар да көптеп жарыққа шықты. Жаңа мүмкіндіктер жүйелердің көпесептілігін кеңейтеді. Жаңа операциялар жадыдағы семафорлармен жұмыс жылдамдығын арттырады. Микросхемадағы жабдық бүркеме-жадының қайшы болмауына кепілдік береді және көпдеңгейлі бүркемелеуді іске асыруға арналған құралдарды қолдайды. Pentium процессоры Pentium процессоры Intel фирмасының басты жетістіктерінің бірі болды. Pentium процессорын құру 1989 жылғы маусымнан басталды, оны құру және тестілеу процесіне дербес компьютерлер мен программалық жасаудың барлық негізгі құрушылары белсенді қатысты, бұл жобаның жалпы жетістігіне өз ықпалын тигізді. 1991 жылдың соңында процессордың макеті аяқталды, инженерлер онда
Губайдуллаев Салават 9-522
программалық жасауды іске қоса алды. Жобалау негізінен 1992 жылғы ақпанда аяқталды, процессорлардың тәжірибелі топтамасын тегіс қамтитын тестілеу басталды. 1992 жылғы ақпан айында Pentium процессорының өнеркәсіптік игеруін бастау қажеттігі жөнінде шешім қабылданды, бұл 1993 жылғы 22 наурызда Pentium процессорының кең ауқымды таныстыру рәсімімен аяқталды. Бір ғана кремний төсемде 3.1 миллионнан артық транзисторлар біріктірілген 32 разрядты Pentium процессоры жоғары өнімділікпен сипатталады. Pentium процессорының суперскалярлық архитектурасы Intel-мен ғана сәйкес келетін екіконвейрлі индустриалдық архитектураны білдіреді, бұл процессорға тактылық жиіліктің бір кезеңінде бірден астам команданы орындау арқылы өнімділіктің жаңа деңгейіне жетуге мүмкіндік береді. Pentium процессорында құрылған басқа маңызды ревалюциялық жетілдіру, ол жеке бүркемелеуді енгізу. Pentium процессоры жылжымалы үтірлі жетілдірілген құрамдас есептеуіш блогын пайдаланудың арқасында математикалық есептеулерді неғұрлым жоғары деңгейде орындау мүмкіндігін береді. Pentium процессоры сырттан 32-биттық құрылғыны білдіреді. Жадыға деректердің сырт шинасы 64-биттық болып келеді. Pentium процессоры компьютерлерді нақты әлемдегі атрибуттармен жұмыс істеуге үйретті - олар дыбыс, дауыстық және жазба сөйлеу, фотокескіндер. Pentium Pro процессоры Процессорлардың алтыншы буынын есептеу 1995 жылғы күзде шығарылған Pentium Pro-дан басталды. Pentium Pro процессорлары олардың бір бөлігі шахматтық тәртіппен орналасқан штырьлік бағыттауыштар матрицасымен SPGA (Staggered Pin Grid Array) модификацияланған корпустарда шығарылды. Бір корпуста (микросхеманың) 2 кристалл орналасқан - процессор ядросы және жеке дайындалған (Intel-дік) екінші реттегі бүркемесі. Бұл бүркеме процессор ядросының жиілігінде жұмыс істеген, бұл Pentium Pro-ның бар тарихында бастапқы 150 МГц-дан небары 200 МГц-ға дейін ғана көтерілді. Түрлі модификациядағы бүркеме көлемі 256 Кбайт-тан 2 Мбайт-қа дейін болды, сенімділікті арттыру үшін ЕСС-бақылау қолданылды. Осы процессорлар үшін 387 бағыттауыштары бар сокет 8 арналған. Интерфейс тікелей симметриялы мультипроцессорлық өңдеу (SMP) үшін 4 процессорға дейін біріктіруге мүмкіндік береді. Функционалдық-артық бақылау (FRC) үшін процессорларды қосарлап қосу мүмкіндігі бар, бұл кезде бір процессор басқасының әрекеттерін тексереді. Pentium Pro процессоры машина жасау және ғылыми жұмыстарда пайдаланылатын серверлер және жұмыс стансалары, автоматтандырылған жобалау жүйелері, программалық пакеттер үшін 32 разрядты қолданбалардың жылдам әрекетін өсірудің қуатты құралы ретінде құрылды. Барлық Pentium Pro процессорлары жылдам әрекетті одан да көп арттыратын екінші бүркеме-жадымен жарақтандырылады. Аса қуатты Pentium Pro процессоры 5,5 миллион транзисторларды есепке алады. ММХ технологиялы процессорлар 1997 жылғы 8 қаңтарда Intel корпорациясы ММХ
Губайдуллаев Салават 9-522
технологиялы Pentium процессорларымен құлақтандырды - бірінші микропроцессор, онда ақпараттың әр түрлі түрлерімен (бейне, аудио және т.т.) жұмыс істейтін қолданбалардың тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретін Intel құраған жаңа технология іске асырылған. Программистердің көзқарасы бойынша Intel корпорациясының құлақтандырылған ММХ технологиясы соңғы 10 жылда Intel архитектурасының неғұрлым елеулі жақсаруын білдіреді. Осы технологияларды құру бірнеше жыл бұрын ақпараттың әр түрлі түрлерін өңдеумен байланысты есептеу жүйелерін жылдам дамытуға жауап ретінде басталды: жоғары сапалы графика, бейне және дыбыс процессорлардан өте жоғары өнімділікті талап етті. Неғұрлым жоғары өнімді процессорларға мұқтаждық сол сияқты Internet-тің дамуынан және осыған қатысты байланыстың тиісті желілері бойынша түрлі ақпараттарды жеткізу қажеттілігінен артты. Intel корпорациясының инженерлері қарқынды есептеулерді талап ететін және осы санаттағы қолданбалар үшін сипатты неғұрлым нологиялы Pentium процессоры 4,5 миллион транзисторларды қамтиды және ММХ инструкцияларынан басқа, бірнеше архитектуралық жақсартулары бар. Оларға кристалда орналасқан бүркеме-жадының қотиптес циклдарды орындау кезінде өнімділікті арттыруға мүмкіндік берген 57 жаңа нұсқаулық құрды. ОП-технологиясы негізінде құрылды, бұл қуаттылықты аз қолдана отырып, неғұрлым жоғары өнімділікке қол жеткізуге мүмкіндік береді. ММХ теЖаңа процессорлар Intel-де жасалған 0,35 микронды жақсартылған КМхсарланған көлемі (ол қазір 32 Кб-ға тең) және шартты өту жолдарының ... жалғасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: Сандық микропроцессорлардың негізгі параметрлері және қолданылуы
Орындаған: 9-522 топ студенті
Губайдуллаев Салават
Тексерген: арнайы пәндер оқытушы
Кудайбергенов М.Ф
Орал - 2014
Губайдуллаев Салават 9-522
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1.Негізгі бөлім. Микропроцессорлер туралы жалпы түсінік
1.2.Микропроцессорлардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.3.Заманауи процессорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
2.бөлім Микропроцессордың жүйесінің құрылымы
2.1. Микропроцессор жүйесінің құрылғылары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2. Микропроцессорлар және микропроцессорлық жүйелер
Микропроцессорлық жүйелердің құрылым принциптері ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Губайдуллаев Салават 9-522
Кіріспе
Заманымызға сай, қазір мемелекетіміздің алдында тұрған ең негізгі мәселе - қоғамды ақпараттандыру. Бұл мәселені шешу үшін ақпаратты өндеу және беру жабдықтарын қарқынды дамыту қажет. Ақпаратты өндеу және беру процесін сандық сигналды пайдалана отырып іске асыру болады, себебі сандық беру тәсілінің бөгеу тұрақтылығы, дәлдігі жоғары, сонымен қатар басқарылуы қарапайым, автоматтандырылуы жеңіл, иілімділігі және беру сапасының арақашықтықта тәуелсізділігі жоғары.
Техниканың электроника, микроэлектроника саласы қазіргі уақытта ақпаратты жинау мен турлендіру, есептеуіш аппаратурасы, автоматты және автоматтандырылған басқару, энергияны шығару және түрлендіру облыстарындағы әр түрлі мәселелерді шешудегі әмбебап және өте тиімді құрал болып табылады.
Мәселен, өнеркәсіптегі көптеген технологиялық объектінібасқару жүйесі құрылымын қарайық. Бақыланатын шамалар(мысалы, температура, жылдамдық, қысым, т.б.) туралы ақпарат бар электрлік сигналдар сәйкесті сезгіштер арқылы өнделіп шығарылады да, іріктеліп, сүзіліп және күшейтіліп,и аналогтықтүрлендіргіштер арқылы цифрлық пішінге түрлендірілед. Сосын олар микропроцессорға беріледі. Микропроцессордың орнында компьютер болуы мүмкін. Микропроцессор қалыптастырған сигналдар цифрлі-аналогтық түрлендіргіштер көмегімен аналогтық турге айналдырылып, атқарушы механизидерді басқаратын, тікелей объектілерге әрекет ететін электрондық күштік құрылғыларға қозғалыштар, реттегіштер, т.б) беріледі қарастырылып отырған жүйе аналогтық (үздіксіз) сигналдармен (сүзгілер, күшейткіштер, күштік электрондық құрылғылар) және цифрлық сигналдармен (микропроцессор, компьютер) жұмыс істейтін электрондық құрылғылардан, сондай-ақ сигналдарды.
Электрондық құрылғылар түсінігіқазір күнделікті өмірде жиі кездеседі ; олар радиоқабылдағыштар, компьютерлер , теледидар, микрокалькулятор , компьютерлер, олардың бәрі де микросхемалардан тұрады. Электрондық құрылғылардын сипаттамалары оларды құратын элементтердің көрсеткіштерімен анықталады.
Электрониканың қазіргі кездегі рөлі микропроцессорлық техниканы, компьютерлік технологияны қолдануда, ақпараттықсигналдарды өндеуде жәнеэлектр энаргиясын түрлендіруге арналған күштік шалаөткізгіш аспаптарды пайдалануда өте күшейіп отыр.
Губайдуллаев Салават 9-522
1.Микропроцессор туралы жалпы түсінік
1.2. Микропроцессордың түрлері
Микропроцессор -- жүйелік тақтаның ең маңызды құраласы, ол деректерді тікелей өңдейді, атап айтқанда, бөлектелген деректермен арифметикалық және логикалық амалдарды орындайды.
Микропроцессор бір мезгілде қатарынан 8, 16 немесе 32 биттік деректерді өңдей алады. 8 биттік процессор бір мезгілде небары бір бит дерекпен ғана жұмыс істей алады. 16 биттік процессор бір мезгілде 2 байт, ал 32 биттік процессор -- 4 байт өңдейді.
Жалпы алғанда 16 биттік компьютер 8 биттік жүйеден жылдамдырақ жұмыс істейді, ал 32 биттік компьютер 8 және 16 биттік үлгілерден жылдамырақ. Микропроцессор, жады және периферия құрылғылардың арасында дерек беру үрдісі шина арқылы жүзеге асырылады. Қазіргі заманғы процессорлардың көпшілігінде 32 биттік шина қолданылады, яғни бір мезетте 32 биттік дерек беруге болады. 64 биттік шиналы компьютер де болады, бірақ олар әлі кең тарай қойған жоқ.
Компьтердегі ең негізгі құрылғы болып жүйелік блок саналады, оның ішінде ДЭЕМ-нің басты құрылғылары орналасқан. Жүйелік блок құрамында микропроцессор, жедел жад, тұрақты есте сақтау құрылғысы, қоректену блогы мен енгізу-шығару порттары және дискідегі мәлімет жинақтауыш болады.
Микропроцессор бір кристалда орналасқан біріктірілген (үлкен) интегралдық схемалар - БИС, олар әртүрлі типтегі ЭЕМ-дер жасауға керекті элемент болып табылады. Оны әртүрлі логикалық функцияны орындайтын етіп программалау мүмкіндігі бар, сондықтан программаны өзгерту арқылы микропроцессорды арифметикалық құрылғы бөлігі ретінде немесе енгізу-шығару жұмыстарын басқарушы рөлінде қолдануға болады. Микропроцессорге жедел және тұрақты жад, енгізу-шығару құрылғылары қосылады.
ІВМ РС тәрізді компьютерлерде INTEL фирмасының және де соларға сәйкес келетін басқа фирмалардың да микропроцессорлары қолданылады.
Губайдуллаев Салават 9-522
Микропроцессорлар бір-бірінен өзгешелігі олардың типтерінде (моделдерінде) және оның қарапайым амалдарды орындайтын жұмыс жылдамдығының көрсеткіші - мегагерц - МГц бірлігімен берілген тактылық (қадамдық ) жиілігінде жатыр. Кең тараған модельдерге Intel-8088 ( _ 5МГц), 80286 ( _ 20МГц), 80386SX ( _ 25МГц), 80386DX ( _ 40МГц), 80486 ( 100Мгц-ке дейін ), Pentuim ( 75МГц-тен жоғары ) және Pentuim-Pro ( _ 200МГц) жатады, бұл тізім олардың жұмыс өнімділігі мен соған сәйкес бағасының өсуі бойынша реттеліп келтірілген. Кейде конструкциялық ерекшкліктеріне қарай бір модельге кіретін процессорлардың жиіліктері әртүрлі бола береді - жиілігі артқан сайын оның жұмыс жылдамдығы да өсе түседі.
Intel 8088, 80286, 80386 тәрізді бұрын шыққан микропроцессорлардың аралас сандармен амалдарды жылдам орындайтын арнаулы командалары жоқ, сондықтан олар жұмыс өнімділіктерін арттыратын қосымша математикалық сопроцессорлармен ( Turbo режимі ) жабдықталады.
Процессор, дәлірек айтсақ микропроцессор - дербес компьютердің басты микросхемасы. Компьютердегі барлық программалардың командаларын осы микропроцессор орындайды. Микропроцессорды компьютердің миы десе де болады. Микропроцессор аналық платаның орта тұсында орналасады. Жұмыс кезінде қатты қызатындықтан оны салқындату үшін бетіне кішкене желдеткіш орналастырылады. Қазіргі кездегі процессорларда кремнийдің өте кішкене кристалында ойып жасалған миллиондаған транзисторлар бар. Оның өлшемі қолдың үлкен саусағының тырнағындай-ақ. Процессордың негізгі сипаттамасы - оның тактілік жиілігі. Тактілік жиілік мегагерцпен және гигагерцпен өлшенеді. 1 мегагерц - процессор секундына 1 миллион операция орындайды деген сөз. Микропроцессордағы транзисторлардың саны неғұрлым көп болған сайын оның тактілік жиілігі, сәйкесінше оның жылдамдығы да соғұрлым жоғары болады. Мысалға, қазіргі ең танымал процессорлардың бірі Pentium 4 процессорында 42 миллион транзистор орналасады.
Компьютер жұмыс істеп тұрған кезде процессор оперативті жадпен бірігіп үздіксіз жұмыс істейді. Оперативті жадтың микросхемасынан процессор өзіне қажетті ақпаратты алады және өз жұмысының нәтижесін қайтадан жадқа жібереді.
Губайдуллаев Салават 9-522
Компьютерлердің көбінде процессор (ең кішкене бөліктерінің бірі) ең қымбат құрауыштарының бірі болып табылады. Қазіргі жүйелердегі процессордың құны ол өзі орнатылған аналық платаның құнынан екі, тіпті он есе де қымбат болуы мүмкін.
процессор типі
шыққан жылы
жиілігі
деректер шинасы
адрестік шинасы
адрестік кеңістігі
Intel 8086
1978
4-12
16
20
1 Мб
80286
1982
8-20
16
24
16 Мб
80386
1985
25-40
32
32
4 Гб
80486
1989
33-50
32
32
4 Гб
Pentium
1993
75-300
64
32
4 Гб
Pentium ІІ
1997
300-400
64
32
4 Гб
Pentium ІІІ
1999
450-500
64
32
4 Гб
Көр тараған процессорлың модельдері
Ең алғашқы процессордың моделін 1971 жылы Intel компаниясы жасап, оны Intel 4004 деп атаған. Оны компания инженерлері Федерико Фаггин, Тед Хофф және Стэн Мэзор жасаған.
Губайдуллаев Салават 9-522
Оның тактілік жиілігі - 108 кГц. Бұл процессор бағдарламалық микрокалькуляторларды қолданылған. 1972 жылы Intel 8008 процессордың моделі шығарылған. Ол 200 кГц жиілікте жұмыс істеген, 3500 транзисторлардан құралып, деректер шинасы 8 разраядты, 16 кбайттық адрестік жад болған. Бұл процессор терминалдарда қолданылған. Келесі процессордың моделі Intel 8008 1974 жылы жасалып, 6000 транзистордан , 600 кбайттық адрестік жадтан құралған.
Губайдуллаев Салават 9-522
1.3.Замандас микропроцессорлар
Кез келген замандас компьютер ең алдымен микропроцессормен және микросхемалардың терімімен және жүйелік платамен сипатталады. Бүгінгі кезде дербес компьютерге арналған замандас микропроцессорларды Intel және AMD компаниялары шығарады. Intel компаниясының замандас процессорлары : Intel Pentium 4 және Intel Celeron , ал AMD компания процессоры: Athlon XP. Әр қашанда микропроцессордің негізгі мінездемелерінің бірі ырғақты жиелік болып, ол мегагерцпен немесе гегегерцпен өлшенеді. Сонымен қатар микропроцессор параметрлерінің бір-бірінен артықшылықтары: микроархитектура сияқты процессор ядроларында , кэш жады мөлшерінде , өндіріс технологиялық процессінде , жүйелік шина санында, блок питания, жылу шығару , температура , процессор түйіндерінде болады . Сонымен қатар микропроцессор мінездемелері транзисторлардың мөлшерлері және олардың өндіріс технологиялық процесіне тура тәуелді болады. Ақыр соңында микропроцнессордың өндіріс технологиялық процесімен транзисторлардың жалпы саны , мүмкіншіліктері , барынша көп ырғақты жиілігі , процессор жылу шығаруы анықталады . Дәл осылай 0,18- микрондық технологиялық процеске процессорлар шығарылды . Барлық замандас процессорлар 0,13- микрондыққа және 90- нанометрлік технология шығарылды . Сонымен қатар процессорлар бір-бірінен айырмашылығы түйінінде болды. Мысалы , Intel Pentium 4 Willamette немесе Northwood түйінімен ұқсас және Athlon XP процессорлары Thoroughbred немесе Barton түйінінде негізі салынған бола алады .Түйін аты процессордың коды болады
Губайдуллаев Салават 9-522
2.Микропроцессор жүйесінің құрылғылары
Микропроцессордың жүйе құрылғылары микропроцессордың жұмыс жасауында үлкен қызмет атқарады. Жүйе құрылғылар көмегімен арифметикалық операцияларды өзгертудің кисынды кодтардың үстінде бекітілген және өзгергіш ұзындық сандарының үстінде жұмыс жасайды. Үтірлермен бекітілген және ондық сандардың үстінде өңдеу, өзгергіш әліпбелік - цифрлік сөздерінің, сонымен қатар қызмет атқаратын операцияларды өзгертуге мүмкіндік береді.
Микропроцессор немесе процессор қарапайым (processor ағылшынының) - мынау компьютер ең басты жұмысшы компоненті, арифметикалық және қисынды операциялар орындайды , бағдарламамен берілгендер , есептеуіш процеспен басқарады және компьютер барлық құрылғыларының жұмысын үйлестіреді. Процессор логикалық және арифметикалық операцияларды орындайды, операциялардың орындалу тәртібін анықтайды, дерек көздері мен нәтижелері қабылдаушыларды көрсетіп береді.Процессор жұмысы программалардың басқаруымен жүзеге асады. Жүйелік шинаның негізгі қызметі процессорлар арасында және дербес компьютердің қалған басқа да құрылғыларының арасында информацияны жіберу болып табылады. Түйінмен микропроцессорлы жүйе кез келгені микропроцессорды келеді . Сөз мынау орыс тіліне ауыстыру правильнее барлығы қалай өңдеуші, дәл осылай қандай нақ микропроцессор - мынау анау түйін, одақ, хабар өңдеуін бәрін өндіреді микропроцессорлы жүйе ішінде. Барлығы қалғаны түйіндер орындайды тек қосалқы функцияның: хабар сақтауы (соның ішінде және басқарушы хабардың , яғни бағдарламаның), байланыстың сыртқы құрылғылармен, байланыстың пайдаланушымен және практикалық бәрін д . т . процессор ауыстырады `` қаттыны логика маманына '', қайсы жүйенің цифрлік дәстүрлі оқиғада керек болар еді. Ол келесі функциялар орындайды: Арифметикалық функцияның (қосу, көбейту және д т .), Кисынды функцияның ( жылжу, салыстыру, кодтардың маскалау және д.т.), Кодтардың уақытша сақтауы (ішкілерді тізімдерде), Микропроцессорлы жүйе түйіндері аралық кодтардың жіберуін және көптеген басқа. Сондай элементарлық операциялардың саны, процессормен орындалатындардың, бірнеше жүз жете алады . Бірақ мыналар жанында керек еске алыну, не барлық жүйелі өз операция процессор орындайды, яғни біреуіннің үшін басқа, кезекпен. Ақырғы , процессорларды бар болады паралельдімен орындалумен - операциялардың, микропроцессорлы жүйе сонымен қатар кездеседі, қайсыларды бірнеше процессордың жұмыс істейді біреу мақсаттың паралельді , бірақ мынау сирек шығарудың. Бір жағынан, операциялардың жүйелі орындалуы -- сөзсіз адамгершілік, дәл осылай қалай арқасында рұқсат етеді барлығы бір
Губайдуллаев Салават 9-522
процессордың орындау - , ең күрделі алгоритмдерді хабар өңдеулері . Бірақ, басқа жағынан , операциялардың жүйелі орындалуы анаға ертіп әкеледі, не алгоритм орындалу уақыты оның қиындығынан тәуелді болады . Қарапайым алгоритмдер выполняются күрделілердің. Яғни барлық микропроцессорлы жүйе қабілетті істеу, бірақ өте жылдам емес ол жұмыс істейді , өйткені барлық ақпараттық селдер өткізуге келеді арқылы бір - жалғыз түйін - микропроцессор. Дәстүрліде цифрлік жүйеге хабар барлық селдерінің паралельді өңдеуін жеңіл ұйымдастыруға болады , шын , бағамен схема күрделендірулері . Микропроцессор үлгілері. Дербес компьютердің типі онда орналастырылған микропроцессордың үлгісімен анықталады. Intel және AMD фирмасының процессорларының моделдері Алғашқы шығарылған 8086, 8088 нөмірлі ІВМ РС компьютерлерінде Intel фирмасы дайындаған 16 разрядты микропроцессорлар пайдаланылды. Олардың адрестік шинамен интерфейсі 20 разрядты және осыған сәйкес ОЕСҚ-ның көлемі 1 Мбайт болатын. ОЕСҚ (оперативті есте сақтау қүрылғысы). Оның басқа түрде аталуы: RАМ -- арифметикалық-логикалық операцияларды орындау алдында және орындау процесінде деректер мен программалар уақытша сақталатын ішкі жадтың негізгі бөлімі, оны жедел жад (ЖЖ) деп те атайды. ОЕСҚ-ның көлемі адрестік шинаның разрядтығына байланысты. Атап айтқанда, ол 2 санының адрестік шинаның разрядынан тұратын дәрежесі арқылы анықталады. Сондықтан Intel-8088 (І8088) компьютерінде ОЕСҚ-ның келемі 220 байтқа тең. Ал, қазіргі кездің 32 -- 64 разрядты Пентиум типті дербес компьютерлерінің жад колемі 4 Гбайттан кем емес. (1-4 Мбайтган артық ОЕСҚ-ны пайдалану үшін арнайы программалар меи қосымша платалар пайдаланылады.) Процессор үлгісінің нұсқалары көп. Мысалы, 80386 процессорының SХ-25, DХ-33, ал 80436 процессорының DХ-40, DХ-50, DX2-66, т.б. атаулы нұсқалары бар. Мұндағы 80486 DХ-50 процессоры 80486 үлгілі процессордың 50 МГц тактілік жиілігімен жұмыс. Мысалы, 80386 8Х процессорлы компьютерде 16 разрядты, .процессорлы компьютерде 32 разрядты берілгендер шинасы бар (бул шинаның разрядтыгы өскен сайын берілгендер процессорға тезірек енгізіліп-шығарылады). Соңғы жылдары 64 разрядты берілгеңцер ишнасымен жұмыс істейтін Реntium сияқты мол мүмкіндікгі микропроцессорлар да көптеп жарыққа шықты. Жаңа мүмкіндіктер жүйелердің көпесептілігін кеңейтеді. Жаңа операциялар жадыдағы семафорлармен жұмыс жылдамдығын арттырады. Микросхемадағы жабдық бүркеме-жадының қайшы болмауына кепілдік береді және көпдеңгейлі бүркемелеуді іске асыруға арналған құралдарды қолдайды. Pentium процессоры Pentium процессоры Intel фирмасының басты жетістіктерінің бірі болды. Pentium процессорын құру 1989 жылғы маусымнан басталды, оны құру және тестілеу процесіне дербес компьютерлер мен программалық жасаудың барлық негізгі құрушылары белсенді қатысты, бұл жобаның жалпы жетістігіне өз ықпалын тигізді. 1991 жылдың соңында процессордың макеті аяқталды, инженерлер онда
Губайдуллаев Салават 9-522
программалық жасауды іске қоса алды. Жобалау негізінен 1992 жылғы ақпанда аяқталды, процессорлардың тәжірибелі топтамасын тегіс қамтитын тестілеу басталды. 1992 жылғы ақпан айында Pentium процессорының өнеркәсіптік игеруін бастау қажеттігі жөнінде шешім қабылданды, бұл 1993 жылғы 22 наурызда Pentium процессорының кең ауқымды таныстыру рәсімімен аяқталды. Бір ғана кремний төсемде 3.1 миллионнан артық транзисторлар біріктірілген 32 разрядты Pentium процессоры жоғары өнімділікпен сипатталады. Pentium процессорының суперскалярлық архитектурасы Intel-мен ғана сәйкес келетін екіконвейрлі индустриалдық архитектураны білдіреді, бұл процессорға тактылық жиіліктің бір кезеңінде бірден астам команданы орындау арқылы өнімділіктің жаңа деңгейіне жетуге мүмкіндік береді. Pentium процессорында құрылған басқа маңызды ревалюциялық жетілдіру, ол жеке бүркемелеуді енгізу. Pentium процессоры жылжымалы үтірлі жетілдірілген құрамдас есептеуіш блогын пайдаланудың арқасында математикалық есептеулерді неғұрлым жоғары деңгейде орындау мүмкіндігін береді. Pentium процессоры сырттан 32-биттық құрылғыны білдіреді. Жадыға деректердің сырт шинасы 64-биттық болып келеді. Pentium процессоры компьютерлерді нақты әлемдегі атрибуттармен жұмыс істеуге үйретті - олар дыбыс, дауыстық және жазба сөйлеу, фотокескіндер. Pentium Pro процессоры Процессорлардың алтыншы буынын есептеу 1995 жылғы күзде шығарылған Pentium Pro-дан басталды. Pentium Pro процессорлары олардың бір бөлігі шахматтық тәртіппен орналасқан штырьлік бағыттауыштар матрицасымен SPGA (Staggered Pin Grid Array) модификацияланған корпустарда шығарылды. Бір корпуста (микросхеманың) 2 кристалл орналасқан - процессор ядросы және жеке дайындалған (Intel-дік) екінші реттегі бүркемесі. Бұл бүркеме процессор ядросының жиілігінде жұмыс істеген, бұл Pentium Pro-ның бар тарихында бастапқы 150 МГц-дан небары 200 МГц-ға дейін ғана көтерілді. Түрлі модификациядағы бүркеме көлемі 256 Кбайт-тан 2 Мбайт-қа дейін болды, сенімділікті арттыру үшін ЕСС-бақылау қолданылды. Осы процессорлар үшін 387 бағыттауыштары бар сокет 8 арналған. Интерфейс тікелей симметриялы мультипроцессорлық өңдеу (SMP) үшін 4 процессорға дейін біріктіруге мүмкіндік береді. Функционалдық-артық бақылау (FRC) үшін процессорларды қосарлап қосу мүмкіндігі бар, бұл кезде бір процессор басқасының әрекеттерін тексереді. Pentium Pro процессоры машина жасау және ғылыми жұмыстарда пайдаланылатын серверлер және жұмыс стансалары, автоматтандырылған жобалау жүйелері, программалық пакеттер үшін 32 разрядты қолданбалардың жылдам әрекетін өсірудің қуатты құралы ретінде құрылды. Барлық Pentium Pro процессорлары жылдам әрекетті одан да көп арттыратын екінші бүркеме-жадымен жарақтандырылады. Аса қуатты Pentium Pro процессоры 5,5 миллион транзисторларды есепке алады. ММХ технологиялы процессорлар 1997 жылғы 8 қаңтарда Intel корпорациясы ММХ
Губайдуллаев Салават 9-522
технологиялы Pentium процессорларымен құлақтандырды - бірінші микропроцессор, онда ақпараттың әр түрлі түрлерімен (бейне, аудио және т.т.) жұмыс істейтін қолданбалардың тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретін Intel құраған жаңа технология іске асырылған. Программистердің көзқарасы бойынша Intel корпорациясының құлақтандырылған ММХ технологиясы соңғы 10 жылда Intel архитектурасының неғұрлым елеулі жақсаруын білдіреді. Осы технологияларды құру бірнеше жыл бұрын ақпараттың әр түрлі түрлерін өңдеумен байланысты есептеу жүйелерін жылдам дамытуға жауап ретінде басталды: жоғары сапалы графика, бейне және дыбыс процессорлардан өте жоғары өнімділікті талап етті. Неғұрлым жоғары өнімді процессорларға мұқтаждық сол сияқты Internet-тің дамуынан және осыған қатысты байланыстың тиісті желілері бойынша түрлі ақпараттарды жеткізу қажеттілігінен артты. Intel корпорациясының инженерлері қарқынды есептеулерді талап ететін және осы санаттағы қолданбалар үшін сипатты неғұрлым нологиялы Pentium процессоры 4,5 миллион транзисторларды қамтиды және ММХ инструкцияларынан басқа, бірнеше архитектуралық жақсартулары бар. Оларға кристалда орналасқан бүркеме-жадының қотиптес циклдарды орындау кезінде өнімділікті арттыруға мүмкіндік берген 57 жаңа нұсқаулық құрды. ОП-технологиясы негізінде құрылды, бұл қуаттылықты аз қолдана отырып, неғұрлым жоғары өнімділікке қол жеткізуге мүмкіндік береді. ММХ теЖаңа процессорлар Intel-де жасалған 0,35 микронды жақсартылған КМхсарланған көлемі (ол қазір 32 Кб-ға тең) және шартты өту жолдарының ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz