Сәкен Сейфуллиннің шығармашылығын білмейтін жан жоқ шығар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ ҚҰНАНБАЕВ
АТЫНДАҒЫ САРАН ЖОҒАРЫ ГУМАНИТАРЛЫ-ТЕХНИКАЛЫҚ
КОЛЛЕДЖІ

С.Сейфуллин шығармаларын негізгі мектепте оқыту жолдары
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Орындаған:Алиман А.Ж.
Тексерген:Баймолдина А.С.

Саран-2023жыл.
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1-бөлім. С.Сейфуллиннің өмірі мен шығармашылығы ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .5
1.1 С.Сейфуллиннің шығармаларын орта білім беретін мектептерде оқыту формалары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
1.2 С.Сейфуллиннің прозалық,поэмалық өлеңдерін мектепте оқытудың ерекшеліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .14
2-бөлім. С.Сейфуллин шығармаларын негізгі мектепте оқыту жолдары ... ... 20
2.1 Жаңартылған білім мазмұнына сәйкес ақынның шығармаларын тиімді әдіс-тәсілдер арқылы оқыту ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 26

Кіріспе
Курстық жұмыстың өзектілігі: Менің курстық жұмысымның тақырыбы С.Сейфуллин шығармаларын негізгі мектепте оқыту жолдарыС.Сейфуллин бастаған бір шоғыр ұлт зиялылары бірден заманның бет алысын байқады да,оның ағымына қарсы келмей,соған бейімделіп,қоғамға деген көзқарастарын танытты.Сәкеннің асыл арманы жүзеге асқандай.Сәкен Сейфуллин қазақ кеңес балалар әдебиетінің негізін қалаушы, балалардың сүйікті жазушысы. С. Сейфуллин - Қазақстандағы халық ағарту ісінің ұйымдастырушысы. Оның басшылығымен үкіметтің ағарту ісіне жұмсалатын қаржыны ұдайы арттыруынан мектептердің саны, оның ішінде қазақ мектептерінің саны артты. Сауатсыздықты жою ісі алға басты. Кәсіптік білім беру жүйесі құрылып, мұғалім мамандарын даярлайтын оқу орындарының негізі қаланды. С. Сейфуллин қазақ мектептеріне арналған оқулықтар жасауға қатысты.ХХ ғасырдың 20-30 - жылдары қазақ мемлекеттігін нығайту жолында аянбай еңбек етіп, елеулі үлес қосқан зиялы азаматтардың бірі, ақын, жазушы әрі қайраткер - Сәкен Сейфуллин. Кеңестік идеологияның талабына сәйкес бұған дейін С. Сейфуллин өмірі мен істеріне біржақты төңкерісшіл, кеңес өкіметінің қолдаушысы деген баға беріліп келді. Әрбір ақын - жазушылар өз еңбектерінде қандай да бір түсінік пен білім,тәрбие қалдырады. Соның ішінде біздің Сәкен атамыз да бар. Оның әрбір шығармашылық еңбегі қазақ халқына ғана емес, сонымен қатар басқа ұлт өкілдеріне де айтарлықтай сезім қалдырады. Сәкен Сейфуллиннің шығармашылығын білмейтін жан жоқ шығар.
Мақсаты:С.Сейфуллин өмір жолы мен қоғамдық қызметтеріне шығарамшылық жолына шолу жасай отырып,көркем образ ретінде сомдалу,тұлғалану ерекшеліктеріне талдау жасау болмақ.
Міндеттері:
-ақынға қатысты өлеңдерді оның шығармашылық өмірбаянымен байланыстыра қарастыру;
-С.Сейфуллинге қатысты өлеңдердің жанрлық сипатын анықтау;
-қаламгер жайлы жазылған өлеңдерінің көркемдік сипатына талдау жасау;
Курстық жұмыстың құрылымы:Курстық жұмыс кіріспеден,екі бөлімнен,қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1-бөлім. С.Сейфуллиннің өмірі мен шығармашылығы

С.Сейфуллин қазақ нұсқау жүйесіне көп жаңалық енгізді. Оның ізашарлары жасағанның бәрін сын тұрғысынан пайдалана отырып, ол өзінің идеялық-көркемдік мақамымен ғана емес, сонымен қатар нұсқау түрінде де қазақ поэзиясында жаңа құбылыс болған бірқатар өлеңдер мен поэмалар жасады. Сәкен Сейфуллин 1894 жылы 15 қазанда бүгінгі Қарағанды облысының Ортау мекенінде дүниеге келген. Азан шақырып қойған аты - Сәдуақас. Бірақ әке-шешесі еркелетіп, "Сәкен" деп атап кеткен. Руы - Арғын, Қуандықтан тарайды.Сәкеннің әкесі Сейфолла сөзге шешен, домбырашы, саятшы болған. Ол тұңғышынан үлкен үміт күтті. Ал анасы Жамал баласына ертегі айтып беруден жалықпайтын. Сәкеннен кейін екі ұл - Мәлік пен Әбен, одан кейін үш қыз - Рахима, Сәлима мен Қалима дүниеге келген. Бірақ қыздың үшеуі де 11-13 жасында көз жұмды. Әбен де жас кетті. Сәкен ауыл молдасынан тіл сындырып, арабша хат танығаннан кейін орыс-қазақ мектебінде білім алды. Ал оқуды үздік бітіріп, Ақмолада приходская мектебіне түседі. Одан кейін тағы екі жылдық мектепте оқып, ары қарай Омбы педагогикалық семинариясына аттанады. Омбыда оқып жүргенде "Айқап" журналына алғашқы мақаласы жарияланды. Содан бастап жас Сәкен патшалық "охранканың" назарына ілігеді. Дегенмен, өзінің белсенді жұмысын жалғастыра берді. 1914 жылы қазақ жастарының "Бірлік" атты мәдени және білім беру қоғамын құруға атсалысты. Тура сол уақытта "Өткен күндер" атты өлеңдер жинағын жариялады.Оқуды бітіргеннен кейін Сәкен Сейфуллин елге келіп, шамалы уақыт мұғалім болып істеді. Ал 1916 жылы ұлт-азаттық көтерілісі бұрқ ете түседі. Ақын халық жағына шығып, патшаны тақтан тайдыратын ақпан төңкерісін қуана қарсы алады. Қазақ елі бостандық алып, бодандықтан құтылады деп сенеді. Сөйтіп, дереу Ақмолаға келіп, жаңа заман жолындағы күреске бел шеше кіріседі. Сол кезде ақын Амангелді Иманов бастаған көтеріліске арнап "Толқулар" атты өлеңің жазды. Сәкен ұлт-азаттық көтеріліске дейін қаладағы ірі байдың қызы - Рахимаға үйленген еді. Сонда оның жары жаңа заманның тәртібін әкеме қолданба деп шарт қояды. Сол кезде кедей өкіметінің жаршысы болып жүрген ақын екі оттың ортасында қалады. Отбасының берекесі қаша бастайды.Дегенмен Сейфуллин өз бағытынан тайған жоқ. Шығармашылығын да жалғастырды. Революция жылдарында да ақын түрмелер мен ауыр сынақтардан өткен лирикалық кейіпкердің отты сипатын ашуға ықпал ететін осындай поэтикалық форманы іздеді.Бұрын домбырамен ән айту үшін құрылған қазақ поэзиясы үшін ерекше интонациялық жүйедегі жаттау өлеңі мүлде жаңа құбылыс еді. Сейфуллин әзірлеген Қазақ әдебиеті үшін жаңа өлең жүйесі ақынға үлкен көркемдік күшімен күрес қуанышын жеткізуге, жаңа кейіпкердің бейнесін елестетуге мәжбүр етті.Сейфуллин поэтикасының бейнелеу құралдары бай және алуан түрлі. Әр сөздің мағынасын баса көрсете отырып, Сейфуллин күшті рифмамен бекітілген энергетикалық ырғаққа баса назар аударды. Ақын қызметшілер мен бейнелерді батыл түрде байытып, метафоралар мен салыстыруларды бай пайдаланды. Сондай-ақ, ол синтаксистік және дыбыстық қайталануларды қолданды, бұл айтылғандардың әсерін күшейтеді. Ақын өлеңнің музыкасына ерекше назар аударды. Кейде ол бір-біріне ұқсас, бірақ әртүрлі мағынаға ие сөздер ойынын қолданды.Сейфуллин поэзиясындағы бейнелеу құралдары алуан түрлі, оның поэтикалық шығармаларының жанрлары да алуан түрлі. Поэтикалық миниатюрамен қатар біз әндерді, шерулерді, балладаларды кездестіреміз - және олардың барлығы өз стилі мен өнеріне сәйкес келетін стильде жасалған. Ақын көбінесе халық аңыздарын қолданады, оларды өз жолымен өңдейді.Қазақ әдеби тілін байыту үшін күрес ақын Сейфуллиннің инновациялық қызметінің ажырамас бөлігі болды. Ол алғаш рет Қазақ әдеби тілінің қолданысқа "ар-ождан", "социалистан" және т.б. сөздерін енгізді.Сейфуллиннің верификация саласындағы ізденістері өзінің жаңашыл поэтикалық мәнерінің барлығын дұрыс бағалай алмаған адамдардың көптеген шағымдарын тудырды. Бірақ ақын іздеуді және жасауды жалғастырды.Шынайы жаңашылдық ұлттан бөлінбейді. Сондықтан Сәкеннің жаңашыл поэзиясы халық арасында танымал болды. Ақынның шығармаларында біз формасы мен мазмұнының диалектикалық бірлігін табамыз және ол не жазса да, барлық жерде тенденциялардың бірлігі бар - дәуірдің әлеуметтік өмірі жиынтығының ақынның жеке тағдырымен органикалық байланысының көрінісі.Әрине, Сейфуллиннің шығармашылық ізденістерінің жолы қате мен жаңылыспастан қалған жоқ. Ерте кезеңнің кейбір өлеңдері Елеулі идеологиялық және көркемдік есептеулермен сипатталды.Сейфуллиннің формалистік қателіктері де болды. Пішін саласындағы үнемі ізденістер кейде ақын жалпылаудың үлкен биіктеріне көтеріле алмайтын және формалистік адасушылықтардың тұтқында болатын осындай өлеңдер мен поэмаларды жасауға арналған. Бұл "Социалистан"поэмасымен де болды. Мұнда өмір құбылыстарын көрсетуде ақын сипаттамадан арыла алмады.Сейфуллин Маяковскийдің замандасы және ізбасары болды. Шығармашылық қызметтің революция міндеттерімен, халықтың мүдделерімен, оның күресімен байланысы революцияның көрнекті ақындарының рухын және сіздің көзқарасыңызды тудырды. Дәуірдің ұлы өзгерістерін жырлауда ғана емес, сонымен қатар өлең саласындағы ізденістерде, Қазақ нұсқасының мүмкіндіктерін кеңейтуде, сөз тіркесі қағидаттарында Сейфуллин Маяковскийдің поэтикалық тәжірибесін меңгерді.Сейфуллиннің поэзиясы өзінің барлық публицистикалық пафосымен, ырғақтық-интонациялық құрылымымен Маяковскийдің шығармашылығына жақын болды.Кейбір замандастары ақынның ізденісін түсінбей, Сейфуллинді футуризмге құмар деп айыптай бастады. Бірақ бұл айыптаулар ақынды қорқытпады. Сейфуллиннің жаңашыл қызметі оның жалғыз ғана емес, бүкіл қазақ поэзиясының үлкен жеңісі болды. Бұл поэтикалық жеңіс қазақ халқының мәдениетін дамытудың социалистік жолының теңсіздігін білдіреді.Сейфуллиннің әдеби мұрасы орасан зор. Ол көптеген драмалық және прозалық шығармалардың аторы.Революцияға дейінгі қазақ әдебиетінде драматургия болған жоқ. Алғашқы қазақ драмалары Революция жылдары құрылды.1917 жылы жазылған Сейфуллиннің "Бақыт жолында" және Әуезовтың "Еңлік-Кебек" пьесалары - қазақ әдебиетіндегі драматургиялық жанрдың алғашқы тәжірибелері. Сондықтан Сейфуллин қазақ драматургиясының төл туындыларының бірі болып саналады.Қазақ әдебиетіндегі алғашқы драма бола отырып, "Бақыт жолында" пьесасы тақырыптың жаңалығы да құнды. Онда жазушы 1916 жылғы маусымда және 1917 жылғы Ақпан төңкерісі кезеңінде қазақтарды тыл жұмыстарына жұмылдыру туралы патша жарлығынан кейін қазақ ауылының өмірін шынайы көрсетті.Сейфуллиннің пьесалары қазақ әдебиетіндегі драма жанрын жаңғыртуда үлкен рөл атқарды. Қазақ еңбекшілері арасында революциялық насихатта Сейфуллиннің пьесаларының идеялық өткірлігі мен тарихи рөлін ерекше атап өткен жөн.Шын мәнінде, Сәкен-ақын, Сәкен-драматург және Сәкен-прозашы ажырамас болды. Мұнда және сол жерде ол жаңашыл, коммунизмнің жарқын мұраттарының жеңісі үшін күрескер ретінде әрекет етеді. Ол ленинизм идеясын насихаттайды, қазақ халқының революциядағы, әлеуметтік күрестегі жолын бейнелейді, таптық ұрыстарда шыңдалған халық батырларының үлгілерін жасайды.Оның алғашқы прозалық тәжірибесі - "Жұбаныш" - 1917 жылы жазылған прозадағы өлең. Ол жоғары көркемдік шеберлігімен ерекшеленеді. Поэтикалық, қандай да бір тыныш мұңмен ақын дала мамыр пейзажын суреттейді. Ақын дала тыныштығын бұзған нәзік қайғылы дыбысқа. Бұл дыбыста ол ащы, қайғылы, жүректі жыртатын жылауды естиді. Бұл қазақ қызының жылауы. Кең далада дала сұлулығының қайғылы тағдыры туралы ертегіні естіген ақын оны жұбатады. Ол оған жанашырлықпен қарайды және құлдықта және қараңғыда мал сияқты сатылатын барлық қазақ қыздарының бостандығын армандайды. Жазушы-революционер айтады оған счасливом уақыт, деп хабарлайды.1922 жылы Сәкен Сейфуллин "Айша"повесін жазды. Оның тақырыбы-қазақтың жеке басының бостандығы үшін күресі. Кейіпкер Сейфуллин тұрақтылықпен ерекшеленеді және басшы; табанды жүріп ол кездесуге жаңа өмір.Қазақ прозасында тұңғыш рет жұмысшы табының тақырыбы көтерілген Сейфуллиннің "жер қазушылар" повесінің маңызы ерекше болды. Онда автор теміржол құрылысында жұмысшылардың өмірі, олардың арасында жаңа қоғам құрған жаңа қатынастар туралы айтады. Автор қазушылардың ауыр жұмысын қуанышпен суреттейді, өйткені бұл азат етілген адамдардың еркін жұмысы.Сәкен Сейфуллин прозасының шыңы - "Тар жол, тайғақ кешу"мемуарлық романы. Онда автор Қазақстандағы революциялық күресті жан-жақты бейнелейді. Кітап әсіресе құнды, өйткені ол белсенді тарихи оқиғалар мен фактілердің негізінде жасалған."Тар жол, тайғақ кешу" Қазақстандағы тартысты таптық күрес жылдарында жазылған. 1922-1925 жылдары ол үзінділермен мерзімді баспасөзде жарияланып, 1926 жылы жеке кітап болып басылып шықты. Кітап қазақ шаруаларының санасын оятуға ықпал етіп, оларды байларға қарсы күресте біріктірді.Сейфуллиннің прозасы мен драматургиясы-біртұтас дүние. Елдің қоғамдық-саяси өмірін жеке лирикалық қабылдау жазушының жаңа өмір үшін күреске толы әлемді суреттейтін шығармаларында көрініс тапты.Сәкен Сейфуллин бұл әдеби сын мен әдеби ескерткіштерді зерттеуге елеулі үлес қосқан Қазақстанның Тұңғыш әдебиетшісі. Сейфуллин революцияға дейін әдеби-сыни қызметпен айналысқан. Оның "Манап" драмасына арналған алғашқы мақаласы - Қазақстанда әдеби сынның пайда болуының дәлелі.Сейфуллиннің сыни мақалалары жас кеңес әдебиетінің идеялық бағытын ашады. Партияның саясатына сүйене отырып, жазушы сол кездегі социалистік реализм әдебиетінің жауларына қарсы күресті.Сейфуллиннің де өткеннің әдеби ескерткіштерін сақтау мен басып шығарудағы еңбегі орасан зор болды.Жалынды патриот-балуан және таң қаларлық көп қырлы тұлға (ақын, прозашы, драматург, сыншы, әдебиеттанушы, композитор, педагог және қоғам қайраткері) Сәкен Сейфуллин халық жадында ұлттық қаһарман болып қалды.Сейфуллин шығармашылығының мәні қазақ әдебиетінен әлдеқайда асып түседі. Оның БРТ халықтарының әдебиетіне әсері-арнайы зерттеуді қажет ететін тақырып.Сейфуллиннің шығармашылығы туған әдебиет тарихында өшпес із қалдырды. Бұл қазіргі әдеби қозғалысқа айтарлықтай әсер етеді. Оның прлетар революциясы идеяларына деген адалдығы, үлкен мақсатпен дүниеге келген жаңашылдық қазіргі жазушылар үшін жоғары үлгі болып табылады.Оның барлық жұмысы гуманизмге толы. Сейфуллин қазақ әдебиетінің негізін қалаушылардың бірі болып саналады.

1.1 С.Сейфуллиннің шығармаларын орта білім беретін мектептерде оқыту формалары

С. Сейфуллин шығармаларын мектеп оқушыларына оқыту өте маңызды. Сәкен шығармаларын мектепте оқытудың тиімділігі өте зор. Сәкен Сейфуллин поэтикасында символ дәрежесіне көтерілген бірнеше тұрақты образ бар. Олар: асау тұлпар, қызыл сұңқар, аққу,домбыра, экспресс, альбатрос, сыр сандық, толқын. Осылардың ішінде сұлулық, тазалық идеялы ретінде бейне- аққу. Бұл образ Көкшетау поэмасында, Жемістер повесінде кең суреттеледі.Қазақ әдебиетінде ерекше туындылардың қатарында Сәкен Сейфуллиннің Тар жол тайғақ кешу романы да аталады. 20 жылдардың аяғы мен 30 жылдардың басында жоғары оқу орны былай тұрсын, мектеп оқушыларының қолына ұстайтын кітабы өте аз екендігін көрген Сәкен қызметке орналаса сала, 1929 жылы Еңбекші қазақ газеті арқылы қазақтың зиялы қауымына әдебиет туралы Ашық хат жазады. Ол хатында: Халық тарихын, әдебиет тарихын тәртіппен жазып шығаруға әдебиет тарихының дерегі керек. Қазақ ауыз әдебиетінің тарихын оқулық ретінде қарастырып, оны қолға алған С.Сейфуллин, 1931 жылы Қазақтың ескі әдебиет нұсқалары атты хрестоматиясын құрастырып, 1932 жылы Қазақ әдебиеті. Билер дәуірінің әдебиеті деп аталатын қазақ ауыз әдебиетінің тарихын баяндауға арналған ғылыми-зерттеу еңбегін басып шығарады. Сәкеннің ауыз әдебиеті үлгілерін жинау жөніндегі ізденістері өнімді болды. 1933 жылы Батырлар жырлары 1-бөлім жинақтарын шығарды. Оның ең ұлы нәтижесі - Қазақ әдебиеті оқулық-хрестоматиясы. С.Сейфуллиннің Қазақ әдебиеті оқулығын Т.Кәкішұлы 1964 жылы латыннан аударып, құрастырған. Алғы сөзін С.Мұқанов жазған. Сәкен жазған бұл Қазақ әдебиеті зерттеу еңбегінің қазақ әдебиеттану ғылымында мәні зор. Сәкен осы еңбегінде қазақтың ауыз әдебиетін ғылыми жүйемен талдап, дұрыс қорытындылар жасады. Ауыз әдебиетінің жанрларын саралып, батырлар жырының туу, өркендеу барысын халық тарихымен сабақтастыра зерттеді. Бұл туынды-күні бүгінге дейін өзінің ғылыми да практикалық мәнін жоймаған, қазақ фольклористикасының негізін қаланған шығарма. Бұл еңбек-қазақ әдебиеттану ғылымының қалыптасуына Сәкеннің қосқан үлесінің зор екендігін танытатын зерттеу. Алматы қаласындағы Ұлттық кітапхана қорынан С.Сейфуллиннің ауыз әдебиетіне қатысты Батырлар жыры және Билер дәуірі әдебиеті еңбектерінің көшірмесі түсіріліп, ол Астана қаласына алынып, бүгінгі күні С.Сейфуллин мұражайының экспозициясында тұр. Батырлар жыры жинағының түпнұсқасы мұражай қорына жақында тапсырылды. Аласапыран кезеңде әр жерге жасырып сақтағаны, кітаптың күйінен көрініп тұр. Латын әрпімен басылған. Мұқабасы қалың қоңыр кітап. Бірінші бетінде, сиямен кириллица әліпбиінде жазылған жазуы бар: Батырлар жырларының жинағы, жинаған Садуақас Сейфуллаұлы Сәкен. Мұражай қызметкерлері кітапты белгілі ғалым сакентанушы Т.Кәкішевке көрсеткенде, бұл кітаптың түпнұсқа екенін растады. Ташкент архивтерінде бір данасын көргенін айтты. Мұндай деректерді түсініп оқу үшін, латын графикасын жете меңгеру керек. Осы тұста, Н.Ә.Назарбаевтың латын әліпбиіне көшу туралы көтерген мәселесі, осындай мұраларымызды жете түсініп, оқып, зерттеп, талдауға үлкен мүмкіндік туғызады. Бұл құнды мәліметтерді мектеп оқушыларынан бастап оқыту мәселесі қолға алынса, әр туындыны көзбен көріп, қолмен ұстап, түсінуге және талдау жасауға, кириллицамен жазылған нұсқасымен салыстырып зерттеуге жол ашылады. Ауыз әдебиетінің құндылықтарын бағалай білуге үйретеді.С. Сейфуллин ауыз әдебиет үлгілерін жинастырып, бір жүйеге келтірген. Ақынның халық мұрасын жинауға кіріскенде алдына қойған мақсаттары: біріншіден, халық мұрасын жоғалып кетуден сақтау, қағазға түсіру болса, екіншіден, талғап-таразылап, ой елегінен өткізіп, уақыт кәдесіне жарайтындарын жарыққа шығару, үшіншіден, заман талабына сай қажеттіліктерді өтейтін және мектептер мен жоғарғы оқу орындарын хрестоматия, оқулықтармен, қазақ әдебиетінің тарихын баяндайтын еңбектермен қамтамасыз ету еді. Қазақ әдебиеттану ғылымының қалыптасу негізін Сәкен Сейфуллиннің ғылыми-зерттеулерінен, әсіресе, фольклорға арналған еңбектерінeн көруге болады. Соның ішінде, қазақ әдебиеттану ғылымының алғашқы зор қадамы болып есептелетін Қазақ әдебиеті атты оқу құралының қазақ ауыз әдебиеті тарихында алатын орны ерекше. Қазақ әдебиеттану ғылымында Сәкен жазған Қазақ әдебиеті атты зерттеу еңбектің мәні зор. Бұл кітап - жоғары оқу орнына арналған оқу құралы болуының үстіне дәуір таңбасын берік сақтаған, қазақ кеңес әдебиеті мен әдебиеттану ғылымының өркендеу процесінің көптеген шындығын айқын көрсететін туынды.

1.2 С.Сейфуллиннің прозалық,поэмалық өлеңдерін мектепте оқытудың ерекшеліктері

С.Сейфуллиннің прозасынан өзіндік орын алатын романтизм сынды көркемдік əдіс ерекшеліктерін Айша повесінен де аңдаймыз. Бұл шығармада Жуандық əңгімесіндегі идеялық- тақырыптық мазмұн одан гөрі кеңірек арнада жалғасын тапты.Азаттық аңсаған жандары романтикалық əрекеттерге бастаған Жамал, Ғайша, Қамар, Шұға тəрізді əдебиетке өзгеше сипат əкелген кейіпкерлер қатары Айша бейнесі арқылы толықты. Əрине, Сəкен повесінің өзіндік стильдік- көркемдік ерекшеліктері жоқ емес. Академик С.Қирабаев: Айша -- өзі тектес қазақ қыздары Қамар, Шұға, Жамал, Ғайша сияқты емес, өз бақытын өзі қорғауға шыққан батыл, жаңа қыздың типі... ХХ ғасыр басындағы əдебиетте кең көтерілген əйел теңсіздігі мəселесін жалғастыру дəстүрінде жазылғанымен, Айша повесі жаңаша табылған шешіммен, көркемдік ерекшеліктерімен өз кезінің елеулі шығармалары қатарына кіреді, -- деп жазған болатын.Дəуірінің қалыптасып қалған заңдылықтарына саналы түрде қарсы көтерілген Айша бейнесінің бүлікшіл табиғатынан төңкерісшіл мазмұндағы романтизм белгілерін көреміз. Қазақ прозасындағы осы типтес образдардан Айша бейнесінің айырмашылықтарын жазушының романтикалық бейне жасауы тұрғысынан саралап көруге болады. Шығарма сюжеті бастапқы романдардағыдай бір-біріне ынтық ғашықтар тағдырының айналасында емес, жеке басының еркіндігі үшін күрескен өжет қыздың төңірегінде өрбиді.Бақытсыз Жамал, Қалың мал, Қамар сұлу романдары мен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.