Заңды тұлғалардың мүлік салығы

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕ МҮЛІК САЛЫҒЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Салықтардыңпайда болу алғышарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
1.2 Заңды тұлғалардың мүлік салығының экономикалық мәні ... ... ... ... 8
1.3Шетел тәжірибесінде мүлік салығын қолдану ерекшеліктері ... ... ..11

2 МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТ КІРІСТЕРІНДЕГІ ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МҮЛІК САЛЫҒЫ: ЕСЕПТЕУ МЕХАНИЗМІ ЖӘНЕ ТҮСУ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
2.1 ҚР салық жүйесіндегі мүлік салығының есептелу механизмі ... ... ..14
2.2 Бюджет кірістерін қалыптастыруда заңды тұлғалардың мүлік салығының рөлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
2.3 Заңды тұлғалардың мүлік салығының жергілікті бюджет түсімдеріндегі орны (Қызылорда облысы мысалында) ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24

3 ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МҮЛІК САЛЫҒЫНЫҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ МЕН ДАМУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ ... ... ... ... ... ... .28

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..32

ҚОЛДАНЫЛҒАНӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...34

ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...35

КІРІСПЕ

Салық қаржы категориясының негізгі бөлігі болып табылады. Ол мемлекет пен қоғам мүшелерінің қаржылық қатынасының әлдеқайда дамыған формасы және мемлекеттік функциялардың орындалуын қаржылық қамтамасыз ету үшін мемлекеттің қазынаға түскен төлемдер мен нысандарының пайда болуына әкелді. Алғашқыда олар заттай түрде төленсе, кейіннен тауар – ақша қатынасының дамуына орай төлем ақшалай форма түріне көшті.
Бүгінгі күнде Қазақстан Республикасында меншікке салынатын салықтар ішінде мүлік салығы маңызды орын алады.
Мүлік салығы меншікке салынатын салықтар қатарына жатады. Меншікке салынатын салықтар нарықтық экономика жағдайында мемлекет иелігінен алу үшін және жекешелендіру процесінің дамуына қарай меншік қатынастарындағы нақтылы өзгерістермен байланысты едәуір орын алады.
Бұл салықтар мемлекетке табыс немесе пайданы тұтынуға салық салуға қарағанда, біршама нақты әрі болжамды табыс әкеледі, сәйкесінше, мемлекет үшін тұрақты және алдын ала болжауға болатын түсім көзі бола алады. Заңды және жеке тұлғалардың мүлкін бағалай және салық сомасын анықтай отырып, мемлекет аталған соманы салық төлеушілер арасында, тиісінше олардың төлем қабілеттілігіне сәйкес бөледі және болжанған табысты алуды көздейді, өйткені салық оны көтере алатын мөлшерде төлей алатын адамдарға салынады.
Мүлікті жария етудің мақсаты – біріншіден, тиісті тәртіппен рәсімделмеген, екіншіден, жасырын айналымда жүрген жылжитын және жылжымайтын мүліктерді заңды есеп жүйесі мен жаңа экономикалық қатынасқа енгізу. Сонымен қатар жария етушілерді жекелеген бір жақты құқық бұзушылық жасағаны үшін жауапкершіліктен босату көзделді. Олар осыған байланысты өздерінің құқықтарын тиісті дәрежеде рәсімдейді. Екінші жағынан, бұл экономиканың тіркелген секторының дамуына оң әсерін тигізері сөзсіз.
Курстық жұмысымның мақсаты: Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі заңды тұлғалардың мүлік салығының теориялық негіздерін, есептелу механизмін анықтап, мемлекеттік және жергілікті бюджетке мүлік салығының түсу динамикасына талдау жасап, проблемалары мен жетілдіру жолдарын ұсыну.
Курстық жұмысымның міндеттері:
- Салықтардың пайда болу алғышарттарын анықтау;
- Заңды тұлғалардың мүлік салығының экономикалық мәнін ашу;
- Шетел тәжірибесінде мүлік салығын қолдану ерекшеліктерін айқындау;
- ҚР салық жүйесіндегі мүлік салығының есептелу механизмін білу;

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Шеденов Ө. Қ. “Жалпы экономикалық теория” // Ақтөбе, 2004 ж
2. . А. И. Хузянов, Г.М. бродский «Теория налогооблажения» // Алматы 2002ж.
3. Матайбаева Г.А., Тлеужанова Д.А. «Салық және салық салу» // Астана, 2012
4. А.Д.Үмбеталиев, Ғ.Е.Керімбек. «Салық және салық салу» // оқулық, Алматы, 2006
5. Мещеряков О.В. Налоговые системы развитых стран мира. // Справочник – М.: Фонд «Правовая культура», 2005
6. http://yaneuch.ru/cat_82/istoricheskie-aspekty-naloga-na-imushhestvo
7. http://www.buhoblik.org.ua/nalogi/nalog-na-nedvizhimost
8. Матайбаева Г.А., Тлеужанова Д.А. «Салық және салық салу» // Астана, 2012
9. Iлиясов Қ.Қ., Зейнелгабдин А.Б.; Ермекбаева Б.Ж., "Салық және салық салу"// Алматы 2005ж
10. ҚР «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы»// Салық кодексі (өзгертулер мен толықтырулар енгізілген) 24.01.2013
11. Крамаренко Т. Салық және салық салу. // Оқулық 2007
12. Нурумов А.А. налоги РК и развитых стран // 2005
13. www.stat.kz
14. Статистические ежегодники Агенства по статистике РК
15. www.stat.kz
16. Статистические ежегодники Агенства по статистике РК
17. http://www.salyk.kz/ru/nk/structnk/taxkzil
18. http://www.spr.kz/kizilorda-i-kizilordinskaya-gorodskaya-administratsiya/nalogoviy-komitet-po-kizilordinskoy-oblasti
19. «Қаржы Қаражат» журналы // №3-4, 2009 жыл
20. ҚР ҚМ СК Төрағасының №734 бұйрығымен бекілітген салық қызметі органдарының стратегиясы. 12.10.2008 ж
21. http://dmk.kz/kz/articles/view/31682

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 33 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3

1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕ МҮЛІК САЛЫҒЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Салықтардыңпайда болу алғышарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
1.2 Заңды тұлғалардың мүлік салығының экономикалық мәні ... ... ... ... 8
1.3Шетел тәжірибесінде мүлік салығын қолдану ерекшеліктері ... ... ..11

2 МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТ КІРІСТЕРІНДЕГІ ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МҮЛІК САЛЫҒЫ: ЕСЕПТЕУ МЕХАНИЗМІ ЖӘНЕ ТҮСУ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ
2.1 ҚР салық жүйесіндегі мүлік салығының есептелу механизмі ... ... ..14
2.2 Бюджет кірістерін қалыптастыруда заңды тұлғалардың мүлік салығының рөлі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21
2.3 Заңды тұлғалардың мүлік салығының жергілікті бюджет түсімдеріндегі орны (Қызылорда облысы мысалында) ... ... ... ... ... ... . ... ... ... 24

3 ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МҮЛІК САЛЫҒЫНЫҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ МЕН ДАМУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ ... ... ... ... ... ... .28

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .32

ҚОЛДАНЫЛҒАНӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..34

ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35

КІРІСПЕ

Салық қаржы категориясының негізгі бөлігі болып табылады. Ол мемлекет пен қоғам мүшелерінің қаржылық қатынасының әлдеқайда дамыған формасы және мемлекеттік функциялардың орындалуын қаржылық қамтамасыз ету үшін мемлекеттің қазынаға түскен төлемдер мен нысандарының пайда болуына әкелді. Алғашқыда олар заттай түрде төленсе, кейіннен тауар - ақша қатынасының дамуына орай төлем ақшалай форма түріне көшті.
Бүгінгі күнде Қазақстан Республикасында меншікке салынатын салықтар ішінде мүлік салығы маңызды орын алады.
Мүлік салығы меншікке салынатын салықтар қатарына жатады. Меншікке салынатын салықтар нарықтық экономика жағдайында мемлекет иелігінен алу үшін және жекешелендіру процесінің дамуына қарай меншік қатынастарындағы нақтылы өзгерістермен байланысты едәуір орын алады.
Бұл салықтар мемлекетке табыс немесе пайданы тұтынуға салық салуға қарағанда, біршама нақты әрі болжамды табыс әкеледі, сәйкесінше, мемлекет үшін тұрақты және алдын ала болжауға болатын түсім көзі бола алады. Заңды және жеке тұлғалардың мүлкін бағалай және салық сомасын анықтай отырып, мемлекет аталған соманы салық төлеушілер арасында, тиісінше олардың төлем қабілеттілігіне сәйкес бөледі және болжанған табысты алуды көздейді, өйткені салық оны көтере алатын мөлшерде төлей алатын адамдарға салынады.
Мүлікті жария етудің мақсаты - біріншіден, тиісті тәртіппен рәсімделмеген, екіншіден, жасырын айналымда жүрген жылжитын және жылжымайтын мүліктерді заңды есеп жүйесі мен жаңа экономикалық қатынасқа енгізу. Сонымен қатар жария етушілерді жекелеген бір жақты құқық бұзушылық жасағаны үшін жауапкершіліктен босату көзделді. Олар осыған байланысты өздерінің құқықтарын тиісті дәрежеде рәсімдейді. Екінші жағынан, бұл экономиканың тіркелген секторының дамуына оң әсерін тигізері сөзсіз.
Курстық жұмысымның мақсаты: Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі заңды тұлғалардың мүлік салығының теориялық негіздерін, есептелу механизмін анықтап, мемлекеттік және жергілікті бюджетке мүлік салығының түсу динамикасына талдау жасап, проблемалары мен жетілдіру жолдарын ұсыну.
Курстық жұмысымның міндеттері:
oo Салықтардың пайда болу алғышарттарын анықтау;
oo Заңды тұлғалардың мүлік салығының экономикалық мәнін ашу;
oo Шетел тәжірибесінде мүлік салығын қолдану ерекшеліктерін айқындау;
oo ҚР салық жүйесіндегі мүлік салығының есептелу механизмін білу;
oo Бюджет кірістерін қалыптастыруда заңды тұлғалардың мүлік салығының рөлін анықтау;
oo Заңды тұлғалардың мүлік салығының жергілікті бюджет түсімдеріндегі орны (Қызылорда облысы мысалында) анықтау;
oo Заңды тұлғалардың мүлік салығының проблемалары мен даму перспективаларын ұсыну.
Қурстық жұмысым кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерінен тұрады.
Курстық жұмысты жазу барысында негізінен "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы " Қазақстан Республикасының Заңын, Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы " кодексін (Салық кодексі), отандық және шетел әдебиеттерін қолдандым.

1 САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕ МҮЛІК САЛЫҒЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1.1 Салықтардың пайда болу алғышарттары

Салықтар - бұл ертеде пайда болған, мемлекетпен алынатын міндетті төлемдер. Тарихтан бүгінгі күнде тек қана салықтың жеке түрлері жетті, яғни ертедегі мемлекеттердегі салықтар жиынтығы ретіндегі салық жүйесі туралы толық мағлұматты білмейміз. Салықтың ежелгі түрі - құдайы беру бес кітапта келесідегідей жазылған: Ағаш жемістері және жердегі тұқымның әрбір ондығына құдай ие. Осыған байланысты салықтың алғашқы ставкасы табыстан 10 %-ы мешіт қызметкерлеріне берілді, кейінірек мемлекетпен алынатын салықтар пайда болды.
Салықтарды алудың әдістер мен формаларының дамуында үш ірі кезеңді бөліп көрсетуге болады.
Бірінші кезең - бұл көне әлемнен орта ғасырға дейінгі даму, мемлекеттің салықтарды жинау және анықтау бойынша қаржылық аппараты жоқ. Мемлекет тек қана алғысы келетін қаражаттарын жалпы сомасын ғана анықтайды, ал салық жинауды тайпаға немесе қалаға жүктейді.
Екінші кезең (XVI - XIX ғасырдың басы) бұл елде мемлекеттік мекемелер жүйесі, оның ішінде қаржылық пайда болу, мемлекет қызметтердің бір бөлігін өз мойнына алады: салық салу квотасын белгілейді, салық жинау процесін бақылайды.
Үшінші кезең - қазіргі мемлекет салықты белгілеу және жинау бойынша барлық қызметтерді және салық салудың өңделген тәртіптерінің бәрін өз қолына алады. Биліктің аймақтық ұйымдары мемлекеттің көмекшілік рөлін атқарады.
Алғашқы салықтар auxilia (көмек) деп аталатын, уақытша сипатта болды. Сонымен ерте Грецияда еркін азаматтар салықтар төлеген жоқ. Ертедегі Римнің алғашқы өмір сүру кезеңінде бейбітшілік уақытта салықтар алынған жоқ, бірақ соғыс уақыттарында азаматтар табысына байланысты салықтар енгізілді.
Испанияда орта ғасырларда Аль-Кабала деп аталатын табыстың барлық түрлеріне 10 % салық енгізу аудандардың бос қалуына, яғни тонаушылық салықтарды төлегесі келмеген тұрғындар, негізінен американдық колонияларға кетуіне әкеп соқтырды. Батыс Европа тұрғындары өздерінің басшылар салатын салықтарын парасатты деп санады. Осы уақытта дұрыс салық саясаты патриотизмді тәрбиелейді: Испанияның Ұлы арнада кемелері Англияға жақындағанда, ағылшындар испандықтармен соғыста жеңіске жету үшін қаржы жинады, себебі қатаң испандық салық жүйесі енгізілетінін және құлдықта болатындарын білді.
Англия мен Шығыс американдық колониялар арасындағы тәуелсіздік үшін соғыста халықтармен байланысты болды. Англияның американдық колонияларының тұрғындарына қалыптасу кезеңінен салықтық жеңілдіктер жасалған жоқ. Англия өздерінің американдық қол астына қарайтын колония тұрғындарын үнділерден қорғайтын әскерлеріне жағдай жасау мақсатында салықтарды жоғарылату қажет деп шешкенде соғыс басталып, Англия өзінің колонияларын жоғалтты. АҚШ өзінің тәуелсіздігін иеленді [1].
Қазақстан территориясында салықтар мен салық салудың дамуы өзіндік әдістемелік теориясына ие, бұл мүмкін көшпелі тайпалар көшпелі емес халықтарға қарағанда меншік, айырбас және ақша формаларын ерте дамытады деген К. Маркстің тұжырымдамасына байланысты шығар.
Ертедегі орта ғасырлық (батыс түрік және түркеш қағанаты) мемлекеттің дамуы кезеңінде жеке меншік көрінісі ретіндегі әскери міндеттілік туралы мәселе жазбаша мәселелерде шектелген. Соған қарамастан негізгі әскери міндеттіліктің бірі соғыстық (басқаша айтқанда қан салығы) оған байланысты вассальды тайпалардың барлық еркектері - сюзерене тайпасының сұранымына енгізілгені белгілі. Құл-тайпалар бұл вассал-тайпалары, олар сюзерен тайпасынан тері, жүн түрінде алым төлеуге міндетті болды.
Қарахандықтар мемлекетінде маңызды әлеуметтік-саяси институт болып әскери тайпалық жүйе болып табылады. Хандар өздерінің жақындарына, бұрын мемлекетке төленетін, тұрғындардан жиналатын салықтарды иеленуге құқық береді. Бұл жағдай икта деп аталып, ал оны ұстанушы араб терминімен мухта, немесе иктадар деп атады. Икта институты Қазақстанның оңтүстік және оңтүстік-шығыстың шаруашылық және саяси өмірінде маңызды роль атқарады. Икта мазмұны және иктадарлардың құқықтарын белгілеу нақты анықталады Низам-Аль-Мульканың Иктасы бар мукта өзінің заңды салымын ғана жинауы тиіс, ал халыққа байланысты оларға ештеңе бұйрық берілмеген деген сөзі айтылған.
Вакфтық жерлерден (мұсылмандық дін басылардың жерлері) мемлекет пайдасына салықтар алынған жоқ. Отырықшы елдерден сыбағаластық алынды: жиналған өнімнің салық түріндегі белгілі бір бөлігі.
Х-ХІІ ғасырларда комендациялар институты кеңінен тарады: ұсақ меншік иесі жерлерін басқа феодалдар мен шенеуліктердің зарлығынан сақтау мақсатына байларға қамқорлыққа берді, ол үшін белгілі салық мөлшерін төледі.
Салық салуда күрделі өзгерістер моңғол шапқыншылығы кезеңінде жүргізілді: олар бірінші болып орталықтандырылған мемлекеттік билік ұсынысын енгізді, сәйкесінше қазақ даласына да ортақ салық жүйесі енгізілді. Моңғолдар Қазақстан территориясында дифференциалды салықтар жүйесін бекітті: құлшыр-лан үйінің пайдасына салықтар, хардж-отырықшы аудандардың жер салығы, зекет-малдан салық, әскерді азық-түлікпен қамтамасыз ету үшін натуралды сипаттағы тагар салық, авариз-күтілген салық. Шыңғыс хан империясында тұрғындардың барлығы өздерінің табыстарынан 10% мөлшерінде салық төлеуге мәжбүр болды. Зерттеушілер моңғолдармен белгіленген салықтың 20 түрін есептейді.
Қазақ қоғамының салық жүйесінде салықтың негізгі төлеушілері қарапайым көшпелі малшылар (шаруалар), жермен айналысушылар, қарапайым тұрғындар ұсақ саудагерлер және райаттар болды. Оларға көптеген салықтар мен алымдар төлеу міндеттемесі жүктелді: мал иелерінен -ұшыр, тоғар, баж, хараж.
Қазақстан территориясындағы салық жүйесінің келесі күрделі өзгерісі Ресей империясының қосылу кезеңінде жүргізілді. Территориялық-әкімшілік құрылымда және әлеуметтік-экономикалық дамудағы өзгерістер колониялық империя қажеттіліктеріне жауап беретін жаңа салық жүйесіне қабылдаумен негізделді. Отырықшылық өсімінің қарқынына қарамастан көшпенділер салық төлеушілердің негізгі тобы болып табылды. 1880 жылы олар 90,5 %, ал 1897 жылы -82% құрады. Қазақ тұрғындарынан мемлекеттік салық формасы ретінде күркелік алым болды (Жетісу мен Сырдария отбасында бір күркеден -2 сом 75 тиын, ал дала жерлерінде -3 сом). Бөкей ордасында салық салудың ерекше түрі қалыптастырылды. Мұнда ертеде алынатын зекеттен соғым (натуралды салықтар) - бірлік ақшалай жинаққа-малдан алымға көшірілді. Бұл көшпенділерді малдардан қолма-қол ақшалары бар орыс көпестеріне өте арзанға сатуға мәжбүр етті.
Салық заңдылығы салықтарды алудың пропорционалды жүйесін әртүрлі топтардың материалдық қамтамасыздығын есепке алмай енгізді. Бұл айқын бейнеленген саяси сипаттама болды. Кейінірек қатаң, әділсіз салық саясаты 1868 жылғы Торғай және Орал облыстарындағы қазақтардың көтерілісінің себептерінің бірі болды.
Қазақстандағы 1918-1920 жылдар кезеңі әскери коммунизм және азық-түлік диктатурасы саясатымен байланысты болды. Бұл саясат арнайы әскери күштермен жүргізіліп, кедей тұрғындардан асырғы азықтары тартып алынды. Соның нәтижесінде аштық басталды. Мұндай салықтық ауыртпалық нәтижесі 1921 жылғы көтеріліс болды.
20-30 жылдардағы Қазақстан тарихы - үздіксіз қорлық тарихы: мал алу, отырықшылыққа көшуге күштеу, репрессия және аштық. Күш көрсету саясатын іске асыру үшін мемлекет салықтық қарыз ауыртпалығы Қазақстан ауылдарына түсті. Сонымен, 1927-1928 жылдары ауыл шаруашылық салығының шаруа қожалықтарына есептелген барлық соманың 33% кулак шаруашылықтары 4% ғана төледі.
Осы шаруашылық жылында ірі мал шаруашылығының 0,6% мал шаруашылығы салығының барлық сомадан 25% төледі. Деревнядағы бір шаруашылық орташа мөлшерде 239 сом, ал ауылда 323 сом төлеп отырды. Бұдан бөлек өзіндік салық деп аталатын, ауыл шаруашылық салығынан 4 есе көп салық енгізілді.
Салық салу нормасынан өсімі әсерінен шаруашылықтардың көп бөлігі қалаға кетті немесе табыс көздерін және қызмет түрлерін ауыстырды. Мал шаруашылығымен айналысушылар салық салу ауыртпалығын көтере алмай шет елдерге қашып кетіп жатты.
Қазақстанның салық жүйесі Совет өкіметінің салық жүйесі құрамында дамыды. Мұнда дүниежүзіндегі бірінші салықсыз мемлекет құруды көздегендіктен, салықтық жүйе теориясына жетік көңіл бөлінген жоқ. Американы адам басына өнім өндіруден озамыз ұраны бойынша тұрғындар жоғары салықтар төледі. Ауыл шаруашылығы нашарлап, 60 жылдары өндірістік дағдарыс басталды. Ашаршылық қаупін сезгеннен кейін ғана ел басшылары шаруа қожалықтарына салықтарды азайтты.
ХХ ғасырдың соңында Қазақстан тәуелсіз мемлекет болып табылды, ел алдында тиімді нарықтық экономиканы құру міндеті тұрды. Реформаларды дамытудың маңызды факторларының бірі салық саясаты болып табылады. Қазақстандық қаржылық ғылым алдында салық және салық салудың күрделі және ауқымды мәселесі, яғни жоғарғы тиімді дамыған салықтық жүйе құру міндеті тұр.
Сексенінші жылдары аралас экономиканың бірінші элементтерінің пайда болуына байланысты, өндірістің барлық сфераларында жалпы экономикада түрлі өзгерістер болған еді, сонымен қатар салық жүйесі айтарлықтай өзгерістерге ұшырады. Нарықтық экономика қалыптасуы салық жүйесінің трансформациясы үш бағыт бойынша жүзеге асқан болатын, тура және қосымша салықтар арқылы және қосымша жинаулар арқылы әртүрлі қорларға төлемдер жасалды.
Болатын қайта бағалаулар, экономикалық қатынастар әкімшілік тұрғыдан қайта бөлуіне алып келді. Бұл жағдайда салық менеджментінің рөлі айтарлықтай өсуде. Экономикалық тұрақтылық өндірістік және коммерциялық қызметтердін субъектілеріне байланысты болатын болса, мемлекетте амандық та, тыныштық та болады. Базалық принциптердің болмауы елде салықтар мен алымдардың көп болуына алып келеді, заңнамалық актілер арқылы экономикаға кірісімен олар салық жүйесіне ұдайы келетін болған еді.
1991 жылы 1 қаңтарда енгізілген Кәсіпорындар мен бірлескен ұйымдардың салығы туралы СССР заңын негіз ете отырып ТМД мемлекеттері сияқты Қазақстан Республикасының өзінің салық жүйесі пайда болды [2].
Салықтардың пайда болу тарихын қарастыра отырып, оны одан әрі тереңірек, яғни заңды тұлғалардың мүлік салығының экономикалық мәніне тоқталайық.

1.2 Заңды тұлғалардың мүлік салығының экономикалық мәні

Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің мүлік салығы (ағылш. tax on the property of legal entities and individual entrepreneurs; нем. Vermogensteuer Besitzabgahe von Reclitpersonliclikeiten und individuellen Unternehmern nt) - нақты төте салық, оның шамасы төлемшілер мүлкінің кұнына байланысты. Негізгі құрал-жабдық (соның ішінде тұрғын үй қорынын кұрамындағы объектілер) пен материалдық емес активтер заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердін салық салу объектісі болып табылады.
Мүлік салығы меншікке салынатын салықтар қатарына жатады. Меншікке салынатын салықтар нарықтық экономика жағдайында мемлекет иелігінен алу үшін және жекешелендіру процесінің дамуына қарай меншік қатынастарындағы нақтылы өзгерістермен байланысты едәуір орын алады. Меншікке салынатын салықтар негізінен жергілікті бюджеттерге есептеледі.
Салықтардың мөлшерлемелері меншіктің табыстылығы бойынша емес, сыртқы нышандар - меншіктің мөлшері бойынша белгіленетіндіктен фискалдық мақсаттан басқа салықтардың меншікті пайдаланудың тиімділігін көтермелеу мақсаты бар.
Меншікке салынатын салықтар қоғам алдындағы салықтық жауапкершілікті біркелкі етіп бөлуге мүмкіндік береді. Мұның әсіресе жер салығына, мүлікке салынатын салыққа қатысы бар.
Мүлікке салынатын салық тікелей нақты салыққа жатады, оның мөлшері мүліктің табыстылығына емес, төлеушілер мүлкінің құнына байланысты болады. Салық мүлік иелеріне оны тиімді иеленуге түрткі болады.
Кейбір елдерде мүлікке салық салу базасын анықтау оны мынадай санаттарға бөлумен байланысты:
- жылжымайтын (жер және онымен тікелей байланысты құрылыстар);
- дербес жылжымалы (жылжымайтын мүліктен басқа, меншіктің барлық түрлері).
Мүліктің бұл түрі өз кезегінде материалдық және материалдық емес (мүлік құны туралы ақпараттарды құрайтын шоттар, сертификаттар) болып бөлінеді.
Жалпы мүлік салығы жергілікті бюджетке түсетін маңызды кіріс көзі болып табылады. Сондықтан жергілікті салық органдары жоғарыда аталған салық принциптеріне сүйеніп, мүлікке тән белгілер мен құнына байланысты салық салу базасы мен салық ставкасын объективті анықтайды. Салық төлеуге байланысты салық төлеушілердің негізгі міндеті болып салық салу базасын оңтайлы айқындау мен мүлікті дұрыс өлшеу табылады.
Мүліктің жіктелуі екіге бөлінеді:
1) Жылжитын
2) Жылжымайтын
Жылжитын мүлік екіге бөлінеді:
1) материалдық құндылықтар: - бағалы қағаздар; - антиквариат; - валюталық құндылықтар.
2) көлік құралдары: - су-әуе; - автожол.
Жылжымайтын мүлік те екіге бөлінеді:
1) құрылыс ғимараты: - тұрғын үй; - тұрғын үйге жатпайтын.
2) жер (жер санаттары): - ауыл шаруашылық мақсатындағы; - елді мекен; - басқа да жер санаттары.
Пайдалану ретіне және тәртібіне қарай мүлік салығы жалпы салықтарға жатады. Себебі, бір қазынаға түсетін және жалпы бір мақсатқа жұмсалатын салық.
Салықтарды төлеуге байланысты бұл салық ақшалай салықтарға жатады.

Мүлік салығын төлеушілер
Салықсалынатын объектісі
Салықмөлшерлемесі
Салықкезеңі
Заңдытұлға - резиденттерінің меншігіндегісалық салынатын объектілері (заңменбелгіленгенкейбіркатегориясы нанбасқасы)
Заңдытұлға резидентеместердіңменшігіндегісалық салынатын объектілері (заңменбелгіленген кейбіркатегориясынанбасқасы)
Салықсалынатын объектісі: негізгі құралдар (үй-пәтер қорларынқосаалғанда) жәнематериалдықемесактивтерболыпсан алатындаржатады.Заңдыжәнежекекәсіпк ерлердіңбалансындатұрғанобъектілерд іңбухгалтерлікесепмәліметтерібойынш аанықталғанорташажылдыққалдыққұны.
Салықсалынатын объектініңжылдықорташақұнынан 0,1% алынады; коммерциялықемесұйымдардан, әлеуметтіксферадан, кітапханасаласыменбайланыстықызметт ерден; мемлекеттікғылымикадрлердіаттестаци ялаудан;суқоймаларыменшұғылданатынз аңдытұлғалардан; мемлекеттікбюджеттіңесебіненқаржыла ндырылатынұйымдардан.

Календарлықжыл
Жеке кәсіпкерлердіңменшігіндегісалық салынатын объектілері
Салық салынатын объектісіне, кәсіпкерлердің меншігіндегі және меншігіндегі емес мүліктері жатады:
-үй пәтерқорлары, сая жайы, гаражы, т.б.
-Аяқталмаған құрылысобъектілері.
Жеке тұлға үшін, әр жылдың басына анықталған

объектінің құны салық салынатын объектісі болып табылады.
Салық салынатын объектінің жылдық орташа құнынан 1% мөлшерінде алынады.

Жеке тұлғалардың меншігіндегі салық салынатын объектілері (заңмен белгіленген кейбір категориясынан басқасы)

Салық мөлшерлемесін, салық салынатын объектісінің құнына қарап, Салық Кодексі белгілейді.

Ескерту: Сурет А.Д.Үмбеталиев, Ғ.Е.Керімбек. Салық және салық салу оқулығының мәліметтері негізінде автормен жасалған

1-сурет. Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерге салынатын мүлік салығы [4].

Салық субъектілеріне қарай немесе салықты төлеушілерге байланысты мүлік салығы аралас салықтарға жатады. Себебі, мұнда жеке тұлғалар да заңды тұлғалар да салық төлеуші болып табылады. Қазақстан Республикасында басым бөлігі осы аралас салықтар болып табылады.
Салықтардың қолданылу қызметтеріне қарай жай салықтарға жатады. Жай салықтар - мемлекеттің күнделікті қызмет барысында қолданылады. Мұнда Қазақстан Республикасындағы барлық салықтар жатқызылады.
Салықтардың төленуіне қарай тұрақты салық, яғни салық төлеушілердің меншігіндегі мүліктеріне немесе табыс табудағы қызметтеріне белгілі бір мерзім аралығында тұрақты ұсталып отырады.
Салықты есептеу және төлеу субъектісі бойынша қызметақысыз салық болып табылады. Бұл салық түрі - салық төлеушілерде өз алдына есептеледі және төленеді. Салық органдары салықты дұрыс есептеуін және дер кезінде төленуіне бақылау жасайды [3].
Заңды тұлғалардың мүлік салығын қарастырғаннан кейін, шетел тәжірибесінде мүлік салығын қолдануын олардың ставкаларына тоқталайық.

1.3 Шетел тәжірибесінде заңды тұлғалардың мүлік салығын қолдану ерекшеліктері

Жылжымайтын мүлікке салық әлемнің 130 елінде қолданылады, бірақ мәні жағынан әр түрлі болып келеді. Жалпы бюджетке түсетін салықтардың ішінде бұл 1-3% құрайды. АҚШ-та бұл көрсеткіш 9%-ға дейін. Бұл салықтың маңыздылығының төмендеу жағдайы Ұлыбританияда байқалады. Ал Португалия, Испания, Индонезия елдерінде керісінше салықтың маңыздылығы жоғарылап жатыр.
Қазіргі уақытта кейбір мемлекеттерде, соның ішінде АҚШ, Германия, Францияның салық жүйесінде ірі реформалар енгізілді. Олардың ортақ бағыты мемлекет ықпалымен жеке инвестицияны тұрғын үй құрылысына және модернизацияға ынталандыру болып табылады. Сонымен бірге, фискалдық саясаттағы акцент белгіленген салықтарға ауыстырылады: жылжымайтын мүлікке салық, сатылымға салық және басқа да салықтық емес түсімдер [5].
Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай жергілікті органдардың қаржылық-экономикалық автономиясының негізін жылжымайтын мүлік салығы алып отыр. Мысалы, АҚШ-та, Жапонияда мүліктік салық, Германия, Францияда жер салығы. Салық салу объектісі болып жер, құрылыс және жылжымайтын мүліктің басқа түрлері жатады. Түгелге жуық елдерде салық базасы - мүліктің бағалау құны болып табылады.
Францияда барлық жылжымайтын мүлік салықтары жергілікті болып табылады. Олардың салық ставкасы, төлеу мерзімі жергілікті орган басшыларымен тағайындалады.
Жапонияда жеке және заңды тұлғалар мүлік салығын бірдей ставкамен төлейді. Әдетте салық ставкасы - 1,4% құрайды. Салық салу базасы болып барлық жылжымайтын мүліктер, соның ішінде тұрғын жай, жер, бағалы қағаздар және банктік депозиттер кіреді.
АҚШ-та мүлік салығы жергілікті салықтың шамамен 13 бөлігін құрайды. Мысалы, Нью-Йоркта мүлік салығы қазіргі кезде 40%-ды құрап отыр. Бұл шамамен 900мың ғимарат, құрылыс және тұрғын үйлерді құрап отыр.
Голландияда жылжымайтын мүлік салығы жыл сайын жергілікті органмен жүктеледі және 2 түрі бар. Олар: жылжымайтын мүлікті иеленуші және пайдаланушы. Егер иеленуші мен пайдаланушы бір тұлға болса, онда ол салықтың 2 түрін де төлеуші болып табылады. Салық ставкалары - 0,1%-дан 0,9%-ға дейін.
Швецияда жылжымайтын мүлікке салық жылжымайтын мүліктің барлық түрінде төленеді. Салық салу базасы - жылжымайтын мүліктің 2 жыл бұрынғы бағаланған құнымен есептеледі. Салық ставкалары:
- үйлерге, жалға берілген пәтерлер және пәтер блоктарына - 1,3%;
- коммерциялық мақсатта және өнеркәсіптік меншікте пайдаланылатын тұрғын жайларға - 0,5%;
Жаңа тұрғын үй жайлары алдағы 5 жылға салықтан босатылады, одан кейінгі 5 жылға базалық салық ставкасының 50% құрайды [6].
Мүлік салығының мемлекеттік бюджетке түсу динамикасы.

Мемлекет
2010 жыл
2011 жыл
2012 жыл
Ресей
62992
74561
148338
Қазақстан
107917
117398
127485

Мүлік салығының ставкалары

Украина мемлекетінде жылжымайтын мүлік салығын (жер учаскесінен басқа) заңды және жеке тұлғалар сонымен қатар жылжымайтын мүлкі бар резидент емес тұлғалар төлеуге міндетті. Салық салу базасы - жылжымайтын мүлік объектісінің тұрғын жері болып табылады. Жылжымайтын мүліктің тұрғын жер объектілеріне келесілер жатады:
- әрдайым тұруға арналған тұрғын үйлер
- тұрғын үйге жалғанған құрылыс
- пәтерлер
- коттедждер
- көп отбасылы немесе коммуналдық пәтерлердегі бөлмелер
- саяжай немесе бау бақша үйлері
Жылжымайтын мүліктің тұрғын жер объектілері болып табылмайды:
- мемлекет меншігіндегі немесе жалпы қолданыстағы аумаққа жатқызылатын жылжымайтын мүліктің тұрғын жер объектілері
- бала-бақша үйлері
- жатаханалар
Жылжымайтын мүлік ставкасы және төлеу мерзімі.
Жеке тұлғалар мүлік салығын жылына 1 рет, ал заңды тұлғалар тоқсан сайын төлейді. Салық ставкасы жылжымайтын мүлік объектісінің тұрғын алаңына байланысты жергілікті органдармен бекітіледі. Пәтерлер үшін, тұрғын алаңы 240 шаршы метрден аспайтындарға, ал тұрғын үй үшін, тұрғын алаңы 500 шаршы метрден аспайтындарға салық ставкасы ең төменгі жалақының 1%-нан аспауы тиіс. Егер пәтерлер, үйлер аталған шамалардан асатын болса, ең төменгі жалақының 2,7%-ы есептеледі [7].
Шетел тәжірибесінен кейін, жалпы салық, мүлік салығы туралы теориялардан кейін, ҚР-ғы мүлік салығының есептелу механизмін қарастырамыз.

2 МЕМЛЕКЕТТІК БЮДЖЕТ КІРІСТЕРІНДЕГІ ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ МҮЛІК САЛЫҒЫ: ЕСЕПТЕУ МЕХАНИЗМІ ЖӘНЕ ТҮСУ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

2.1 ҚР салық жүйесіндегі мүлік салығының есептелу механизмі

1. Мыналар заңды тұлғалардың мүлік салығын төлеушілер болып табылады:
1. Қазақстан Республикасының аумағында меншiк, шаруашылық жүргiзу немесе оралымды басқару құқығында салық салу объектiсi бар заңды тұлғалар;
2. Қазақстан Республикасының аумағында меншiк құқығында салық салу объектiсi бар дара кәсiпкерлер;
3. концессия шартына сәйкес концессия объектісі болып табылатын салық салу объектісін иеленуге, пайдалануға құқығы бар концессионер мүлiк салығын төлеушiлер болып табылады.
2. Заңды тұлға өз шешімімен өзінің құрылымдық бөлімшесін мүлік салығын дербес төлеуші деп тануға құқылы.
Егер өзгеше белгіленбесе, заңды тұлғаның шешімі немесе осындай шешімнің күшін жою осындай шешім қабылдаған жылдан кейінгі жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі.
Егер жаңадан құрылған құрылымдық бөлімше мүлік салығын дербес төлеуші деп танылған жағдайда, заңды тұлғаның осындай тану туралы шешімі осы құрылымдық бөлімшенің құрылған күнінен бастап немесе осы құрылымдық бөлімше құрылған жылдан кейінгі жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа енгізіледі.
3. Қазақстан Республикасының аумағында меншiк құқығында салық салу объектiсi бар дара кәсiпкерлер мүлiк салығын осы тарауда заңды тұлғалар үшiн белгiленген тәртiппен есептейдi және төлейдi.
4. Мыналар мүлiк салығын төлеушiлер болып табылмайды:
1) өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және қайта өңдеу процесінде тікелей пайдаланатын, меншік құқығында бар салық салу объектiлерi бойынша бiрыңғай жер салығын төлеушiлер.
Өз ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, сақтау және қайта өңдеу процесінде тікелей пайдаланбайтын салық салу объектiлерi бойынша бiрыңғай жер салығын төлеушiлер мүлiк салығын осы бөлiмде белгiленген тәртiппен төлейдi;
2) мемлекеттiк мекемелер;
3) уәкiлеттi мемлекеттік органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерiнiң мемлекеттiк кәсiпорындары;
4) дiни бiрлестiктер.
Осы тармақтың 3) және 4) тармақшаларында аталған заңды тұлғалар пайдалануға, сенімгерлікпен басқаруға немесе жалға берілген салық салу объектілері бойынша салық төлеушілер болып табылады.[8]
Жекелеген жағдайларда салық төлеушiнi айқындау.
1. Меншік иесі салық салу объектісін сенімгерлікпен басқаруға берген кезде салық төлеуші сенімгерлікпен басқарушы өзіне жүктелген міндеттерді жүзеге асыру процесінде алынуға жататын (алынған) табыстар, төленуге жататын (жүргізілген) шығыстар және сатып алған және (немесе) алған мүлік мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының не сенімгерлікпен басқару туындайтын өзге жағдайларда пайда алушының табыстары, шығыстары және мүлкі болып табылады.
Сенімгерлікпен басқарушының сыйақы түріндегі табысы мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының не сенімгерлікпен басқару туындайтын өзге жағдайларда пайда алушының шығысы болып табылады.
Егер салық міндеттемесін орындау сенімгерлікпен басқару жүктелсе, онда сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының немесе пайда алушының табыстары мен оның осы тармақта көзделген, осындай құрылтайшының немесе пайда алушының алдыңғы салық кезеңдері үшін шеккен залалдары сомасына, сондай-ақ орындалуы сенімгерлікпен басқарушыға жүктелген салық міндеттемесі сомасына азайтылған шығыстары арасындағы оң айырма мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының немесе сенімгерлікпен басқару туындайтын өзге жағдайларда пайда алушының сенімгерлікпен басқарудан алынған таза табысы болып табылады.
Заңды тұлға, дара кәсіпкер сенімгерлік операциялар бойынша банктен алған табысы бойынша, сондай-ақ заңды және жеке тұлға мүлікті резидент емес болып табылатын сенімгерлікпен басқарушыға сенімгерлікпен басқаруға берген кезде салық міндеттемесін дербес орындайды.
Дара кәсіпкер болып табылмайтын жеке тұлғаның салық агенті болып табылатын банк жүзеге асыратын сенімгерлік операциялардан түскен табысы бойынша салық міндеттемесін осындай банк салық агентінің міндеттерін орындау түрінде орындайды.
Егер мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты бойынша және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген сенімгерлікпен басқару туындайтын өзге жағдайларда сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының салық міндеттемесін орындау толығымен сенімгерлікпен басқарушыға жүктелген болса, сенімгерлікпен басқару құрылтайшысының дара кәсіпкер ретінде тіркелмеуге құқығы бар.
Бұл ретте сенімгерлікпен басқарушының салық төлеуі салық салу объектісі меншік иесінің салық міндеттемесін орындауы болып табылады.
2. Егер салық салу объектiсi пайлық инвестициялық қор активтерiнiң құрамына кiретiн салық салу объектiлерiн қоспағанда, бiрнеше тұлғаның ортақ үлестiк меншiгiнде болса, осы тұлғалардың әрқайсысы салық төлеушi деп танылады.
3. Бiрлескен ортақ меншiктегi салық салу объектiлерi бойынша осы салық салу объектiлерiнің меншiк иелерiнің бiрi олардың арасындағы келiсiм бойынша салық төлеушi бола алады.
4. Қаржылық лизингке берiлген объектiлер бойынша лизинг алушы салық төлеушi болып табылады.
5. Пайлық инвестициялық қор активтерiнiң құрамына кiретiн салық салу объектiлерi бойынша пайлық инвестициялық қордың басқарушы компаниясы салық төлеушi болып табылады.
Салық салу объектілері
1. Дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар үшін Қазақстан Республикасының аумағындағы:
1) техникалық реттеу саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген сыныптамаға сәйкес осындайларға жататын және негізгі құралдар құрамында есепке алынатын ғимараттар, құрылыстар немесе қаржы есептілігінің халықаралық стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес келетін жылжымайтын мүлікке инвестициялар;
2) иелік ету, пайдалану құқықтары концессия шартына сәйкес берілген, концессия объектiлерi болып табылатын ғимараттар, құрылыстар салық салу объектiсi болып табылады.
2. Мыналар:
1) жер салығын салу объектiсi ретіндегі жер;
2) Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң шешiмi бойынша консервацияда тұрған ғимараттар, құрылыстар;
3) ортақ пайдаланылатын мемлекеттiк автомобиль жолдары мен олардағы жол құрылыстары:
* бұрылу белдеуi;
* жолдардың конструкциялық элементтерi;
* жол жағдайы мен оны абаттандыру;
* көпiрлер;
* өткерме жолдар;
* виадуктар;
* жол тарамдары;
* тоннельдер;
* қорғаныш галереялары;
* жол қозғалысы қауiпсiздiгiн арттыруға арналған құрылыстар мен құрылғылар;
* су бұрғыш және су өткiзгiш құрылыстар;
* жол бойындағы орман алаптары;
* желiлiк тұрғын үйлер және жол пайдалану қызметiнiң кешендерi;
4) аяқталмаған құрылыс объектілері салық салу объектiлерi болып табылмайды.
Салық базасы
1. Бухгалтерлік есептің деректері бойынша айқындалатын салық салу объектілерінің орташа жылдық баланстық құны дара кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың салық салу объектілері бойынша салық базасы болып табылады.
Концессия объектілерінің орташа жылдық баланстық құны болмаған жағдайда Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен айқындалған осындай объектілердің құны салық базасы болып табылады.
2. Салық салу объектiлерiнiң орташа жылдық баланстық құны ағымдағы салық кезеңiнiң әр айының бiрiншi күнi мен есептi кезеңнен кейiнгi кезең айының бiрiншi күнiндегi салық салу объектiлерiнiң баланстық құнын қосу кезiнде алынған соманың он үштен бiрi ретiнде айқындалады. [9]
Егер жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарт талаптарында салық салу объектілерін демонтаждау және жою жөніндегі міндеттемелерді орындау, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексінің ережелерінде қалдықтарды орналастыру полигондарын жою қорларына байланысты іс-шараларды орындау көзделген болса, онда халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес айқындалған осындай міндеттемелерді бағалау салық салу объектiлерiнiң баланстық құнына кірмейдi.
3. уәкiлеттi мемлекеттік органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерiнiң мемлекеттiк кәсiпорындары; дiни бiрлестiктер салық салу объектiлерi бойынша салық базасы пайдалануға, сенімгерлікпен басқаруға немесе жалға берiлген осы салық салу объектiлерiнің үлесiн негізге ала отырып айқындалады.
4. Салық салу объектілерін сатып алу құны патент негізінде арнаулы салық режимін қолданатын дара кәсiпкерлердің салық салу объектiлерi бойынша салық базасы болып табылады.
Осындай құн болмаған жағдайда, Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасына сәйкес бағалаушы мен салық төлеуші арасындағы шарт бойынша өткізілген бағалау деректері бойынша нарықтық құн салық базасы болып табылады.

Салық ставкалары

Атауы
Ставка
Арнаулы экономикалық аймақтардың аумақтарында қызметін жүзеге асыратын ұйымдар мүлік салығын есептеу кезінде салық салу объектілері
0%
-Діни бірлестіктерді қоспағанда, коммерциялық емес ұйымдар
-әлеуметтік саладағы ұйымдар
-ғылыми кадрларды мемлекеттік аттестаттауды жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорындар
-кітапханалар,
-гидромелиорациялық құрылыс объектілері бойынша заңды тұлғалар,
-ауыз сумен қамту объектілерін пайдаланатын заңды тұлғалар
-мемлекеттік меншіктегі және бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын су шаруашылығы құрылыстарының объектілері бойынша заңды тұлғалар
0,1%
Оңайлатылған декларация негізінде жұмыс істейтін жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалар
0.5%
Заңды тұлғалар мүлік салығын салық салу объектілері
1.5%

Салықты есептеу мен төлеу тәртібі
1. Салық төлеушiлер салықты есептеудi салық базасына тиiстi салық ставкаларын қолдану арқылы дербес жүргiзедi.
Ауыл шаруашылығы өнiмдерiн, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін өндiрушi заңды тұлғалар мен селолық тұтыну кооперативтері үшiн арнаулы салық режимiн ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.