Науқасты қарап тексеру және курациялық қағаз толтыру

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ

УНИВЕРСИТЕТІ ИМЕНИ С. Д. АСФЕНДИЯРОВА

УРОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ

НАУҚАСТЫ ҚАРАП ТЕКСЕРУ ЖӘНЕ КУРАЦИЯЛЫҚ ҚАҒАЗ ТОЛТЫРУ

Қабылдаған: Нисанбаев А. Д.

Орындаған: Аққожаева А. А.

Тобы: ЖМ-041-1қ

Алматы

2014

Науқас туралы жалпы мәліметтерАты-жөніТуылған жылы, жасыЖұмыс орны, лауазымыҚабылдау бөліміне түскен күні мен уақыты, бөлімше
Науқас шағымдары

Зәр шығару бұзылысы , бүйрек аймағында ауру сезім, зәр түрінің өзгеруі немесе несеп жолынан бөліністердің шығуы, жиі және қиын зәр шығару, әсіресе түнде, қуықасты безінің аденомасына тән; аурудың ұстамасы кезінде тынымсыздық бүйрек тас ауруына тән, зәрде қанның болуы ісікке тән сияқты шағымдар болуы мүмкін.

Өмір тарихыәйел науқастың жүктілік санын және босанғаннан кейінгі асқынулары болса сұрау қажет. Әлеуметтік және профессиялық жағдайларын анықтау қажет.
Ауру тарихы. Науқаста бұрын операциялар немесе созылмалы аурулар болған болмағанын сұрап, сонымен қатар артериялық гипертензия, эндокринлік және жүйке жүйесі ауруларын анықтау қажет. Отбасылық анемнез де маңызды рөл атқарады.
Объективті зерттеу

Науқасты қарау - диагностикалық және емдік процестің ең маңыздысы. Науқастың жалпы көрінісі, жүріс тұрысы, денені тік ұстауы, мимикасы, сөйлеу ерекшеліктері, жестикуляция білікті дәрігерге маңызды ақпарат беруі мүмкін. Науқастың өзіне ыңғайлы, ауруын жеңілдететін қалып іздеп мазасыздануы бүйректік шаншуға тән. Науқас паранефрит кезіндегі ауру сезімін басу үшін аяғын денесіне қарай жинаған қалыпта жатады. Паранефритпен ауыратын науқастың жүрісі зақымдалған бүйрегіне қарай қисайып жүреді. Ұманың жедел қабынулық процесінде жамбас буындарын минимальды басып, жай жүреді. Жедел простатитпен аурыратын науқас отырғанда бір шетімен отырады.

Пальпация. Объективті зерттеуді бел аймағынан бастап қараймыз, бұл кезде үлкен ісіктерді және гидронефрозды байқауға болады. Ішін қарағанда, зәрдің жиналуына байланысты қуықтың толып тұрғанын анықтайды. Жыныс мүшесінің өзгерістері (фимоз, парафимоз) болады. Науқасты шалқасынан жатқызу арқылы және тұрған қалпында бүйректі сипап тексеруге болады. Бір қолын қабырға астына қойып, ал екіншісін бел аймағына қояды. Бүйректі сипап тексерудә науқастың терең демінде тексерген тиімді, арық адамдарда, әсіресе әйелдерде сау оң бүйректі сипап сезуге болады. Екі бүйректің төмен орналасуы акауларға тән. Бүйректің ұлғаюы компенсаторлы гипертрофияға және ісік пен гидронефрозға тән.

447675-schiplet-konchik-yazyka-pri-povyshenii-davleniya.jpg

Перкуссия . Бүйректің патологиялық процестеріне Пастернацкий симптомы (бел аймағын алақанның қырымен немесе жұдырықпен соққылау кезінде ауру сезім) оң және XII қабырғаның омыртқаға бекіген жерінде ауру нүктесі болады. Несепағарды тексеру өте сирек жағдайда мүмкін болады, әйелдерде қынап арқылы несепағардың төменгі бөлігінде тасты сезуге болады. Толып тұрған қуықты басып қарағанда және перкуторлық дыбыстың тұйықталуымен білуге болады. Әйелдерде цистит және цистальгия кезінде қуықты қынап арқылы тексергенде қуық мойнының айналасында ауру сезім болады.

Ер адамдарды тексергенде тік ішек арқылы тексеру маңызды, сол арқылы қуықасты безінің, жыныс безінің және купер безінің жағдайын анықтаймыз. Бұл зерттеуді науқасты қырымен жатқанда, шалқасымен, тізе шынтаққпен жатқанда жүргізген тиіс. Қуықасты безін тексергенде, оның өлшемін, тығыздығын, үлес арасындағы аралықтың жағдайын және тіндегі инфильтраттың дамуын анықтайды. Жыныс безі секретпен толған кезде және қабыну процестерінде сезіледі. Екі саусақтық әдіс купер бездерінің өзгерістерін анықтауға мүмкіндік береді. Ұманы жатқан және тұрған қалыпта тексереді, эластикалық консистенциясы сұйықтықтың жиналғанын көрсетеді.

Аталық безді тексеру арқылы онда жедел қабынулық процестің бар екенін анықтауға болмайды. Аталық безінің ұлғаюы ісіктерде (семинома), ал тығыздалуы мен бұдырлануы туберкулез кезінде байқалады.

Аускультация. Урологиялық аурулар кезінде диагностикалау мақсатында аускультация қолданылмайды. Оны артериялық гипертензия кезінде жүргізеді. Бүйрек артериясының стенозы кезінде жай систоликалық шуыл естіледі. Дөрекі және созылмалы шуыл аортаның атерокслеротикалық бұзылысы, бүйректік артериовенозды фистула, бүйректік артерияның стенозы кезінде естіледі.

Лабораторлық зерттеу

Лабораторлық зерттеу үшін дәрет алғаннан кейін жыныс мүшесін жуғаннан соң, таңғы зәрін құрғақ ыдысқа жинайды. Зәрді жинағаннан соң тез арада зерттеуге алады, себебі оның ұзақ уақыт бойы сақталуы оның химиялық қасиеттерінің, эритроциттер мен лейкоциттердің бұзылысы, бактериялардлың көбеюіне әкеледі.

Патологиялық процестің локализациясын анықтау мақсатында үшстакандық сынама жүргізеді. Бұл кезде үш порциясын анықтайды: бастапқы, ортаңғы, соңғы. Зәрдің бастапқы порциясында өзгерістердің болып немесе өалған порцияларда өзгерістің болмауы патологиялық процестің несеп шығару жолында екендігін көрсетеді. Қуықтың, несепағардың және бүйректің патологиялық процестері кезінде барлық порцияларда өзгерістер болады. Соңғы үшінші порцияны алу үшін алдымен қуықасты безінің массажын жасағаннан соң алады. Бастапқы екі порциянда өзгерістер болмай, ал соңғысында өзгерістер болса, патологиялық процесс қуықасты безінде екенін көрсетеді. Әйелдер үшін екі порция жеткілікті.

Зәрді цитологиялық зерттеу өтпелі клеткалы ракты диагностикалау мақсатында жүргізіледі. Бұл әдіс көбінесе қуық рагын диагностикалау үшін, бірақ сонымен қатар несепағар мен бүйрек рагын анықтау мақсатында да қолданылады. Уротелийдің ісігін анықтау үшін ВТА (bladder tumor antigen) антигенін, комплементтәрізді белокқа сынамасын зәрде анықтау қажет.

Аспаптық зерттеу

Қуықты катетеризациялау . Ол диагностикалық және емдік мақсатта қолданылады. Диагностикалық мақсатта қалдық зәрді анықтауда, ретроградты цистография және цистометрия, қуықтан зәрді алу кезінде, ауыр жағдайдағы науқастың диурезінің мөлшерін анықтауда қолданылады. Емдік мақсатта жедел және созылмалы зәрдің тұрып қалуы кезінде қуықты босату және дәрілік заттарды қуыққа жіберу үшін қолданылады.

Катетеризацияға қарсы көрсеткіш - уретраның, ұманың, қуықасты безінің, қуықтың жедел және созылмалы қабынуы, несеп жолының жарақаттары.

Қуықты катетеризациялау үшін әр түрлі өлшемді және формалы резиналы, эластикалық және металдық катетерлер қолданылады. Катетерлер ерлер, әйелдер және балалар үшін түрлері бар.

а - Нелатон; б - Тимман; в - Петцер; г - Малеко; д - Мерсье; е - Гюйон (инстиллятор) ; ж, з - ерлердікі, металдық; и -әйелдердікі, металдық; к - Фолея

Несеп жолын буждау. Буждау несеп жолына буж орналастыру арқылы жүргізіледі. Қарсы көрсеткіштері - уретраның, ұманың, қуықасты безінің, қуықтың жедел және созылмалы қабынуы, несеп жолының жарақаттары.

Уретроскопия - уретроскоп немесе уретроцистоскоп арқылы несеп жолының шырышты қабатын қарау.

Уретроцистоскоп:

а - обтуратор; б - ствол; в - подъемник; г - оптическая система

Уретроскопияға көрсеткіштер: уретраның созылмалы қабынуы, оның клапандарына күдік туғанда, ісіктер, дивертикул және бөгде заттар.

Цистоскопия - қуықтың шырышты қабатын қарау. Бұл урологиялық тәжірибеде қолданылатын әдіс. Оны орындау үшін цистоскоп қажет.

Цистоскопы: а -қарау үшін; б - катетерлі; в - операциялық (резектоскоп)

Рентгенологиялық зерттеу әдісі

Шолу урографиясы. Бүйрек көлеңкесінің барынша тығыздығы онда қабыну немесе склеротикалық процестердің бар екенін көрсетеді. Бүйректегі жедел қабыну процестері кезінде көлеңкедегі қоюлық пен контурлардың анықтығы бүйректің айналасында тығыздық азаюы пайда болу себебінен күшейеді. Бел бұлшық еттері контурларының өзгеруі дәрігерді ішперде артынлағы кеңістікте қабыну немесе ісу процестері болу мүмкін деп сезіктендіруге тиіс.