Балалардағы безгек ауруы

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Балалардағы безгек ауруы

Жоспары

Безгек ауруы, анықтамасы, этиологиясы
Эпидемиологиясы
Патогенезі
Клиникасы
Диагностикасы
Емі
Алдын алу шаралары

Анықтамасы, этиологиясы

Безгек - қызбамен, бауыр мен көкбауыр ұлғаюымен, үдемелі анемиямен көрініс беретін ұзақ жүретін жұқпалы ауру.
Қоздырғышы - безгек плазмодиялары. Адам безгегі қоздырғышының 4 түрі анықталған:
P. vivax- 3 күндік безгектің қоздырғышы
P. falciparum- тропикалық безгектің қоздырғышы
P. malariae- 4 күндік безгектің қоздырғышы
P. elale- 3 күндік тропикалық Африкада безгектің қоздырғышы

Этиологиясы

Плазмодийлардың биологиялық циклі 2 түрде өтеді:
спорогония (жыныстық циклы) Anopheles тұқымдас масалардың организмінде өтеді.
шизогония (жыныссыз цикл) адам организмінде
Ұрғашы маса ауру адамның немесе плазмодия тасымалдаушының қанын сорып алып, қараңғы жерде дем алады, сосын су тоғанында жұмыртқаларды қалдырады, ол жұмыртқалар личинкаларға айналады, личинкаға қоршаған орта температурасы +16 С төмен болғанда айналады.

Эпидемиологиясы

Инфекция көзі: ауру адам, тасымалдаушы және Anopheles тұқымдас масалары. Инфекцияландыру уақыты:
тропикалық безгекте - 1 жылға дейін
3 күндік және овале безгекте 1-2 жыл
4 күндік безгекте - көп жылдар (10 жылдан аса)
Тарау механизмі трансмиссивті. Таратушысы: Anopheles тұқымдасының масалары. Тарау жолдары - трансмиссивті (гемотрансфузиялық) сирек:
трансплацентарлы
босанған кезде

Патогенезі

Тінде шизогония безгектің барлық түрлерінде инкубациялық мерзімге сәйкес өтеді. Безгектің барлық клиникалық көріністері эритроцитарлы щизогонияға байланысты: инкубациялық мерзім аяғында эритроциттердің ішіне тінді меразоиттар енеді.
эритроцитарлы шизогония басталады
Оның ұзақтығы:
3 күндік 48 сағат
тропикалық - 48 сағат
овале безгекте - 48 сағат4 күндік безгекте - 72 сағат.
Нәтижесінде безгек пароксизмі пайда болады. Безгек пароксизмі бұл эритроцитарлы щизогония нәтижесінде пайда болатын пирогенді заттарының патогенезі әсеріне сенсибилизденген организмнің спецификалық емес жауапты реакциясы. Әр ұстама кезінде:
қанға биологиялық белсенді заттар шығады
тамырлардың өткізгіштігі жоғарылайды
қан сұйықтығы тінге шығып, ісіндіреді
тромбтар пайда болады

Клиникасы

Инкубациялық кезең ол қоздырғыштың түріне және баланың иммунореактивтілігіне байланысты. Үш күндік безгек түрінде инкубациялық кезең - 1-3 апта, төрт күндік безгек түрінде - 2-5 апта, тропикалық түрінде - 2 аптадан көп емес.
Продромальды кезең. Ауру жедел дамиды, әдетте дене температурасы аздап көтерілуі мүмкін. Жиі безгектік ұстамалар қалтыраудан ьасиалады, терісі салқындайды, тері беті кедір-бұдыр, «үйрек терісі» сияқты, аяқ қолдары салқындайды, құсуы мүмкін, бас ауруы қатты болады. Бұл кезеңнің ұзақтығы әр адамға әр түрлі, бірақ жиі 1-2 сағатқа созылады, сосын ысу кезеңі басталады, дене қызуы өте тез 40-41 С-қа дейін көтеріледі, беті қызарады, шөлдейді, мазасыз, құсады, сандырақтауы мүмкін, кейде құрысулар болады. Бұл кезеңнің ұзақтығы да әр түрлі - 1-5-7 сағатқа созылуы мүмкін, сосын терлеу кезеңі өтеді -науқас өте қатты терлейді, дене қызуы төмендейді, әлсіз біреу ұрып соғып тастағандай жағдайда болады, соңынан терең ұйқыға кетеді. Ұйқыдан оянғаннан соң жағдайы қанағаттанаралық болады. Жалпы ұзақтығы - 2-3 апта.
Аурудың ұзақ ағымында гемолитикалық анемия дамуы мүмкін, бауыр және көкбауыр ұлғайып кетеді. Басқа симптомдар ішінде ерін мен мұрын айналасындағы герпестік бөртпелер дамуы мүмкін.
Тропикалық безгек:ұстамалар көбінесе түске дейін басталадықалтырау кезеңі қысқалау және бәсеңдеу өтедіқызу кезеңі (температура 39-40С) 10-12 сағ-қа дейінтерлеу кезеңі - шылқылдаған тер баспайды
3 күндік безгек:ұстамалар түстен кейін (14-15 сағ) туадықатты қалтырау 15 минуттан 2-3 сағ-қа дейінтерлеу кезеңі 15 минуттан 2-3 сағатқа дейін өтіп, қатты тер шығумен сипатталады.
Овале-безгек:ұстамалар көбінесе кешкілі уақытта немесе түнда басталадықатты қалтырау 15 минуттан 2-3 сағатқа дейін боладықызу кезеңі 2-6 сағатгенерализденген термен аяқталады
4 күндік безгек:ұстамалар көбінесе түскі уақытта болады

Дифференциялық диагностикасы

клиникалық көріністермен (қызба, терлеу, естің жоғалуы, құрысулар, ацидоз, жалпы әлсіздік, сарғыштану, тыныс жетіспеушілік, шок, гипохромды анемия)
эпидемиологиялық анамнез (безгектің аймақтарға шыққан шықпағанын, ұзақтығы, алдын алу шаралары қолданылуы)
лабораторлы тексерумен
Қан анализінде анемия ( гематокрит <15%; гемоглобин < 50 г/л) ; гипогликемия (қандағы глюкоза мөлшері <2, 5 ммоль/л)

Қанның жуан тамшысында безгек қоздырғышының болуы;
Серологиялық зерттеулер: ИФА; РИФ; РНГА

Асқынулары