Геодезиялық пункт. Геодезиялық пунктті бекіту

Геодезиялық пункт – Аумаққа белгілі түрмен бекітілген нүкте ( негізінен жерге, сирек ғимараттарға) белгілі геодезиялық тәсілмен бекітілген координаттардың тасушысы. Геодезиялық пункт геодезиялық тораптың негізгі элементі б.т. арналуы бойынша тригонометриялық, нивелирлі және гравиметриялық болып бөлінеді. Бірінші топтың торабының элементтері астраномиялық және гравиметриялық әдіспен жасалып, астрономо-геодезиялық д.а
Соңғы кездері тораптың жаңа түрі жасалуды, ол спутнигтік торап.
Планды геодезиялық тораптың пункттері өзімен бірге белгілі координаттар системасында табылған координаттарды тасиды. Жоспарлы геодезиялық пункттердің координаттарын табудың дәстүрлі түрі болып триангуляция, полигонаметрия, трилатерация табылады. Олар негізінен барынша биік жерлерде орналасады. Ол маңайындағы барлық пункттерді көру үшін жасалады.
Биіктікті геодезиялық тораптың пункттері биіктікті координаттардың сақтаушысы б.т. пункттердің биіктіктері геометриялық нивелирлеу әдісімен табылады. Сондықтан бұндай пункттерді нивелирлік пункттер деп те атайды (нивелирлік пункттердің ортасын репер деп аталады). Бұл пункттердің бір-біріне көрінуі шарт емес, ал есептеу технологиясы бұл пункттердің барынша жазық жерде орналасуын талап етеді, себебі биіктіктің өзгеруі анықтаудың нақтылығына әсер етеді. Сондықтан тригонометриялық торап пункттері нивелирлеу пункттерімен сәйкеспейді.
Гравиметриялық тораптың пункттерінде тартылыс күшінің ауытқуы өлшенеді. Бұл пункттердің параметрлері гравиметр арқылы табылады. Әр геодезиялық пункт арнайы геодезиялық центрмен бекітіледі, Бұл центрге геодезиялық пункт координаттары бекітіледі. Тригонаметриялық пункт центрінің үстінен геодезиялық белгі салынады.

И. Ф. Куштин, В. И. Куштин Инженерная геодезия. — Ростов-на-Дону: ФЕНИКС, 2002. — С. 416