Наножартылайөткізгіштер
Жоспар
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Жартылайөткізгіштер
2. Жартылайөткізгіш электрониканың пайда болу тарихы
3. Нанотехнологиялардың жартылайөткізгіштердегі жетістіктері
4. Молекулалық . сәулелік эпитаксия
5. Изолятордағы кремний
6. Наножартылайөткізгіштер өндірісінің жаңа технологиялары
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Жартылайөткізгіштер
2. Жартылайөткізгіш электрониканың пайда болу тарихы
3. Нанотехнологиялардың жартылайөткізгіштердегі жетістіктері
4. Молекулалық . сәулелік эпитаксия
5. Изолятордағы кремний
6. Наножартылайөткізгіштер өндірісінің жаңа технологиялары
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Аз өлшемді құрылыс физикасы қатты заттардың заманауи физика аумағында өзекті және анағұрлым тез дамып жатыр. Бұл аумаққа қызығушылықтың тууы жаңа фундаменталды ғылыми мәселелер мен физикалық құбылыстармен байланысты. Ашылған құбылыстар негізінде жаңа кванттық қондырғылар мен кең функционалдық мүмкіндіктері бар опто- және наноэлектроника, техника өлшегіштері, жаңа буынның ақпараттық технологиясы, байланыс құралдары жүйесінің негізінде перспективті келеді. Аз өлшемді жүйелерді зерттеу нәтижелері жаңа, қазіргі таңда кеңінен қолданылатын құбылыстар, соның ішінде екі өлшемді электронды газдағы Холл бүтін санды және бөлшектік квант эффектісі, квази екі өлшемді электрондар мен тесіктің вигнерлік кристалдануы, жаңа квазибөлшек пен бөлшектік заряды бар электрондық қозуларды табу, жоғары жиілікті блоховск осцилляциясы және тағы басқа құбылыстардың нәтижелері болып табылады. Гетероауысулардағы заманауи жартылайөткізгіш лазерлер аз өлшемді жүйелерді пайдалануға негізделген (кванттық нүктелермен және кванттық жіптермен өзіндік ұйымдастырылған кванттық шұңқырлардың құрылысы). Бұл аумақта анағұрлым жетістік физикада үш рет Нобель сыйлығын алған (1985 жылы Холлдың квант эффектісін ашуы; 1998 жылы Холлдың бөлшектік квант эффектісін ашылуын; 2000 жылы заманауи ақпараттық технология негіздеріне салынған еңбектері үшін).
Бұл аумақтағы даму инженерлік аймақ құралдары мен инженерлік толқындық функциясын құрастыру мен сәйкес қосымшалар немесе жаңа физикалық құбылыстарды табу мен зерттеуге қажетті электронды спектрі мен қасиеттері бар заманауи нана құрылыстардың жоғары технологияларды пайдалану мүмкіндіктері ашылды (тор үсті, кванттық шұңқыр лар, нүктелер мен жіптер, кванттық контактілер, атомдық кластерлер және т.б. ).
Осылайша құрастырылған наноқұрылыстар алдын – ала қасиеттермен берілген жасанды материалдар болып табылады.
Ешқандай күмәнсіз, алуан түрлі аз өлшемді құрылысты пайдалануға негізделген элементтік база жаңа буынның электронды техникасының анағұрлым перспективті болып табылады. Дегенмен, нанометрлік масштабті жүйелерге ауысу кезінде қатты денедегі квазибөлшектердің квантомеханикалық табиғаты анық байқала бастайды. Нәтижесінде принципиалды жаңа жағдай пайда болады. Бұл кезде кванттық эффектілер
Аз өлшемді құрылыс физикасы қатты заттардың заманауи физика аумағында өзекті және анағұрлым тез дамып жатыр. Бұл аумаққа қызығушылықтың тууы жаңа фундаменталды ғылыми мәселелер мен физикалық құбылыстармен байланысты. Ашылған құбылыстар негізінде жаңа кванттық қондырғылар мен кең функционалдық мүмкіндіктері бар опто- және наноэлектроника, техника өлшегіштері, жаңа буынның ақпараттық технологиясы, байланыс құралдары жүйесінің негізінде перспективті келеді. Аз өлшемді жүйелерді зерттеу нәтижелері жаңа, қазіргі таңда кеңінен қолданылатын құбылыстар, соның ішінде екі өлшемді электронды газдағы Холл бүтін санды және бөлшектік квант эффектісі, квази екі өлшемді электрондар мен тесіктің вигнерлік кристалдануы, жаңа квазибөлшек пен бөлшектік заряды бар электрондық қозуларды табу, жоғары жиілікті блоховск осцилляциясы және тағы басқа құбылыстардың нәтижелері болып табылады. Гетероауысулардағы заманауи жартылайөткізгіш лазерлер аз өлшемді жүйелерді пайдалануға негізделген (кванттық нүктелермен және кванттық жіптермен өзіндік ұйымдастырылған кванттық шұңқырлардың құрылысы). Бұл аумақта анағұрлым жетістік физикада үш рет Нобель сыйлығын алған (1985 жылы Холлдың квант эффектісін ашуы; 1998 жылы Холлдың бөлшектік квант эффектісін ашылуын; 2000 жылы заманауи ақпараттық технология негіздеріне салынған еңбектері үшін).
Бұл аумақтағы даму инженерлік аймақ құралдары мен инженерлік толқындық функциясын құрастыру мен сәйкес қосымшалар немесе жаңа физикалық құбылыстарды табу мен зерттеуге қажетті электронды спектрі мен қасиеттері бар заманауи нана құрылыстардың жоғары технологияларды пайдалану мүмкіндіктері ашылды (тор үсті, кванттық шұңқыр лар, нүктелер мен жіптер, кванттық контактілер, атомдық кластерлер және т.б. ).
Осылайша құрастырылған наноқұрылыстар алдын – ала қасиеттермен берілген жасанды материалдар болып табылады.
Ешқандай күмәнсіз, алуан түрлі аз өлшемді құрылысты пайдалануға негізделген элементтік база жаңа буынның электронды техникасының анағұрлым перспективті болып табылады. Дегенмен, нанометрлік масштабті жүйелерге ауысу кезінде қатты денедегі квазибөлшектердің квантомеханикалық табиғаты анық байқала бастайды. Нәтижесінде принципиалды жаңа жағдай пайда болады. Бұл кезде кванттық эффектілер
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1. В.И. Фистуль. Введение в физику полупроводников. М. Высшая школа, 1984.
2. Сонин А.С. Введение в сегнетоэлектричество. - М.: Наука, 1996
3. Виноградов Ю.В. «Основы электронной и полупроводниковой техники». Изд. 2-е, доп. М., «Энергия», 1972 г. – 536 с.
4. Рыбалкина М. «Нанотехнология для всех», 2006 г.;
5. Андрюшин Е.А. «Сила нанотехнологий: наука & бизнес». – М., Фонд «Успехи физики», 2007;
6. http://nanodigest.ru – Интернет-журнал о нанотехнологиях;
7. Асеев А.Л. «Наноматериалы и нанотехнологии для современной полупроводниковой электроники», 2006 г
1. В.И. Фистуль. Введение в физику полупроводников. М. Высшая школа, 1984.
2. Сонин А.С. Введение в сегнетоэлектричество. - М.: Наука, 1996
3. Виноградов Ю.В. «Основы электронной и полупроводниковой техники». Изд. 2-е, доп. М., «Энергия», 1972 г. – 536 с.
4. Рыбалкина М. «Нанотехнология для всех», 2006 г.;
5. Андрюшин Е.А. «Сила нанотехнологий: наука & бизнес». – М., Фонд «Успехи физики», 2007;
6. http://nanodigest.ru – Интернет-журнал о нанотехнологиях;
7. Асеев А.Л. «Наноматериалы и нанотехнологии для современной полупроводниковой электроники», 2006 г
Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті
Химия факультеті
Реферат:
Наножартылайөткізгіштер
Қарағанды 2014 жыл
Жоспар
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Жартылайөткізгіштер
2. Жартылайөткізгіш электрониканың пайда болу тарихы
3. Нанотехнологиялардың жартылайөткізгіштердегі жетістіктері
4. Молекулалық - сәулелік эпитаксия
5. Изолятордағы кремний
6. Наножартылайөткізгіштер өндірісінің жаңа технологиялары
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Аз өлшемді құрылыс физикасы қатты заттардың заманауи физика аумағында өзекті және анағұрлым тез дамып жатыр. Бұл аумаққа қызығушылықтың тууы жаңа фундаменталды ғылыми мәселелер мен физикалық құбылыстармен байланысты. Ашылған құбылыстар негізінде жаңа кванттық қондырғылар мен кең функционалдық мүмкіндіктері бар опто- және наноэлектроника, техника өлшегіштері, жаңа буынның ақпараттық технологиясы, байланыс құралдары жүйесінің негізінде перспективті келеді. Аз өлшемді жүйелерді зерттеу нәтижелері жаңа, қазіргі таңда кеңінен қолданылатын құбылыстар, соның ішінде екі өлшемді электронды газдағы Холл бүтін санды және бөлшектік квант эффектісі, квази екі өлшемді электрондар мен тесіктің вигнерлік кристалдануы, жаңа квазибөлшек пен бөлшектік заряды бар электрондық қозуларды табу, жоғары жиілікті блоховск осцилляциясы және тағы басқа құбылыстардың нәтижелері болып табылады. Гетероауысулардағы заманауи жартылайөткізгіш лазерлер аз өлшемді жүйелерді пайдалануға негізделген (кванттық нүктелермен және кванттық жіптермен өзіндік ұйымдастырылған кванттық шұңқырлардың құрылысы). Бұл аумақта анағұрлым жетістік физикада үш рет Нобель сыйлығын алған (1985 жылы Холлдың квант эффектісін ашуы; 1998 жылы Холлдың бөлшектік квант эффектісін ашылуын; 2000 жылы заманауи ақпараттық технология негіздеріне салынған еңбектері үшін).
Бұл аумақтағы даму инженерлік аймақ құралдары мен инженерлік толқындық функциясын құрастыру мен сәйкес қосымшалар немесе жаңа физикалық құбылыстарды табу мен зерттеуге қажетті электронды спектрі мен қасиеттері бар заманауи нана құрылыстардың жоғары технологияларды пайдалану мүмкіндіктері ашылды (тор үсті, кванттық шұңқыр лар, нүктелер мен жіптер, кванттық контактілер, атомдық кластерлер және т.б. ).
Осылайша құрастырылған наноқұрылыстар алдын - ала қасиеттермен берілген жасанды материалдар болып табылады.
Ешқандай күмәнсіз, алуан түрлі аз өлшемді құрылысты пайдалануға негізделген элементтік база жаңа буынның электронды техникасының анағұрлым перспективті болып табылады. Дегенмен, нанометрлік масштабті жүйелерге ауысу кезінде қатты денедегі квазибөлшектердің квантомеханикалық табиғаты анық байқала бастайды. Нәтижесінде принципиалды жаңа жағдай пайда болады. Бұл кезде кванттық эффектілер (өлшемдік канттық, конфайнмент, туннелдеу, электрондық күйдің интерференциясы) физикалық процестерде осындай объектілер мен осы негізге құралдарды функцияландыруда кілт рөл атқарады.
Біршама дейгейде наноқұрылыстарды түрлі тағайындаулар үшін дайындау мен өңдеу жетістіктері технологияның даму деңгейімен анықтайды. Бұл атомдық дәлдікпен қажет кофигурациясы мен өлшемі бьар наноқұрылымдарды алуға, сол сияқты дайындау процесін бақылау (in situ) мен оның негізіндегі технологиялық процестерді қамтитын наноқұрылымдардың қасиеттерінің кешенді диагностикасымен анықталады.
Көптеген болжамдарға сәйкес нанотехнологияның дамуы ХХІ ғасырдың бейнесін анықтауға, атом энергиясының ашылуы, лазер мен транзисторды ашу ХХ ғасырдың ашылуларына ұқсас дамыды.
Менің жұмысымның мақсаты - жартылайөткізгіштердегі нанотехнологияның жетістіктерін зерттеу.
Мақсаты:
1. Жартылайөткізгіш қасиеттерін зерттеуде және оның жұмыстағы негізгі мәнін ашудағы ғылыми ұйымдастырушылықтың салымын көрсету.
2. Қазіргі уақытта жартылайөткізгіштердің физикасының негізгі мәселелерін анықтау.
3. Жартылайөткізгіштердің қолдану аумағы мен оның дамуын көрсету
1. Жартылайөткізгіштер - өткізгіш пен диэлектрик арасындағы орталық өткізгіш. Оған көптеген химиялық элементтер (германий, кремний, селен, теллур, мышьяк және т.б.), балқымалардың көп мөлшері мен химиялық қосылыстар кіреді. Бізді қоршаған барлық бейорганикалық заттар жартылайөткізгіш заттар болып табылады. Табиғатта ең көп таралған жартылайөткізгіш элемент жер қыртысының шамамен 30 % - ын құрайтын кремний болып саналады. Жартылайөткізгіштердің басты ерекшелігі олардың физикалық қасиеттерінің сыртқы әсерден температураның өзгеруі мен қоспаның аз мөлшеріне тәуелді болады.
Жартылайөткізгіштің температурасын мақсатты түрде өзгерте отырып немесе оны легирлеп (қоспаны қоса отырып) оның физикалық қасиеттері, жиірек, электрөткізгіштік қасиетін басқаруға болады.
Метал, жартылайөткізгіш және диэлектрик үшін аймақтық диаграмма құрылады. Ең бірінші, рұқсат етілген аймақты бөлетін рұқсат етілмеген аймаққа мән беру керек (рұқсат етілмеген энергия аймағы). Диэлектриктердің рұқсат етілмеген аумақ ені жартылайөткізгіштерге қарағанда көп, ал металдардардың рұқсат етілген аумағы араласқан, сондықтан оның рұқсат етілмеген аумағы жоқ. Рұқсат етілмеген энергетикалық аралықты анықтайтын рұқсат етілген аумақ ені жартылайөткізгіштің маңызды параметрі болып табылады. Жартылайөткізгіш электроникасында жиі қолданылатын германий, кремний және галий арсениді - рұқсат етілмеген аумақ ені сәйкесінше 0,7; 1,1 және 1,4 эВ.
Жоғарғы рұқсат етілген аумақ өткізу аумағы деп талады. Бұл аумақта орналасқан электрондар үлкен энергияға ие болады және жартылайөткізгіш көлемінде араласып электрлік өріс әсерінен оны өзгерте алады. Жартылайөткізгіштің электрөткізгішті осы электрондармен анықталады. Төменші рұқсат етілген аумақ валентті аумақ деп аталады. Бұл аумақтың энергетикалық деңгейлері әдетте атомның сыртқы электрон қабатымен - сыртқы тұрақты орбитамен (валент электрондармен) толтырылуы мүмкін. Валентті аумақтағы бос деңгейлердің болуында электрондар өз энергиясын электрлік өріс әсерінен өзгертуі мүмкін. Егер бұл аумақ деңгейлері толған болса, онда валент электрондары жартылайөткізгіштің электрөткізгіштігінің пайда болуына қатыса алмайды.
2. Жартылайөткізгіш электрониканың пайда болу тарихы
Заттардың электрді әр түрлі өткізуі адамдарға 190 жыл бұрын белгілі болды. 1821 жылы ағылшын химигі Хэмфри Дэвиметалдардың электрөткізгіштігі температура өскен сайын азаятынын анықтаған.
Келесі тәжірибелерді өткізе отырып, оның шәкірті 1833 жылы Майкл Фарадей күкіртті күмістің электрөткізгіштігі температура өскен сайын төмендемей, керісінше жоғарылайтынын байқаған. Кейін ол температураға ерекше тәуелділік бойынша бірнеше заттардың өткізгіштігін ашты. Сол уақытта, дегенмен, ғылым әлемін қызықтыра қоймады. 1873 жылы селеннің қарсыласуы жарықтандыру кезінде өзгеретіні анықталды.
Селенді фото қарсылау түрлі оптикалық құралдарда қолданыла бастады. Бірінші жартылайөткізгіш болып әдеттегі селен бағаны сияқты фоторезистор болып табылды. Мұндағы электрлік қарсыласу жарықта қарағанда қарағаңғыда төмен.
Жартылайөткізгіз электрониканың қарқынды дамуы бірінші нүктелік (1948 жыл) және кейін жазықтық (1951 жылы) транзистор - кез келген заманауи микросхеманың негізі.
3. Нанотехнологиялардың жартылайөткізгіштердегі жетістіктері
Нанотехнологиялардың жетістіктерінің үлкен бөлігі осы уақытқа дейін жартылайөткізгіштерге байланысты. Жартылайөткізігштерденайырмашылығы металдарда назарға алатын бөлшектердің саны көп, бір бөлшекке кететін энергия шамасы да үлкен, аумақ ортасында күй қасиетін өзгерту керек.
Жартылайөткізгіш материалдарда бірнеше маңызды қасиеттер бар:
:: Бөлшек мөлшерін кең шектерде біршама оңай өзгертуге болады және электрлік басқаруға болады;
:: Жартылайөткізгіштер нақты толқын ұзындығын сіңіріп және электромагниттік сәуле шығарады, бұл оптоэлектронды қасиеттерін басқаруға мүмкіндік береді;
:: Жартылайөткізгіштерде электрлік және оптикалық қасиеттерін ұштастыруға болады.
:: Жартылайөткізгіштер әр бөлігі әр түрлі қасиетке ие құрылысты технологиялық жағынан біршама оңай құрастыруға болады.
Заманауи жартылайөткізгіштермэлектроникасыны ң дамуы мен наноэлектроникаға ауысу жартылайөткізгіш материалдар мен нанотехнолгияларды пайдалануға байланысты. Оларды наноэлектроникада қолдану наноқұрылымды микропроцессорларды жасауға, байланыс каналдарының өткізу қабілетінің ұлғаюына, роботталған жүйелердің жаңа буынының пайда болуын әкеледі. Жаңа мүмкіндіктер наноқұрылымды сенсоры және т.б. бар наноэлектроника қондырғыларын біріктіру кезінде пайдалануға беріледі. Наноэлектрониканың дамуы физика квантөлшемді жүйелердің жетістіктерінде қолдану мен қажет химиялық құрамы мен конфигурациясы бар жартылайөткізгіш наноқұрылымдарды алуда атомдық дәлдікке ие болатын нанотехнологияларды пайдалануды құрайды. Сол сияқты наноқұрылымдарды кешенді диагностика әдістерін құрайды, соның ішінде дайындау процесі кезіндегі бақылау мен осы негізде технологиялық процестермен басқару.
Нанотехнологиялар электроникада келесі міндеттерді шешуі керек:
:: Есептеу жүйелері өнімділігінің бірден жоғарылауы;
:: Байланыс каналдарының өткізу қабілетінің бірден ұлғаюы;
:: Ақпараттық сыйымдылық пен энергия шығымының төмендеуімен ақпаратты бейнелеу жүйесінің сапасының бірден ұлғаюы;
:: Сенсорлы қондырғылардың сезімталдығының бірден жоғарылауы және өлшенетін шама спектрінің елеулі кеңейтілуі, бұл көбіне экология мәселелері үшін маңызды келеді;
:: Жоғары экономикалық қатты денелі жарықтандырғыш құралдарды жасау;
:: Медициналық, биологиялық, химиялық, машина құрастыру және т.б. технологияларда электронды және оптоэлектронды компоненттерді қолдануда меншікті салмағының елеулі ұлғаюы.
4.1 Молекулалық - сәулелік эпитаксия (МСЭ) - жартылайөткізгінштердің заманауи физикасы мен жартылайөткізгіш электрониканың негізгі технологияларының бірі. МСЭ технология жұмысы Ресей академиясының Сібір бөлімінде жартылайөткізгіштер физикасы Институтындла басталды. Соңғы жылдары МСЭ дамыту бағыттары бойынша инфрақызыл техника заманауи жүйелер үшін фотосезімтал элементтерді жасау үшін негізгі материал ретінде КСТ (кадмий - сынап - теллур) қосылысы негізінде эпитаксиалды құрылымдарды жасау болып табылды.
КСТ қабаттарын жетілдіру үшін Обь-М қондырғысының сыртқы көрінісі.
Физиктер көпкамералы жоғары вакуумды КСТ Обь-М қондырғымен жұмыс жасайды. Қондырғының ерекшелігі КСТ (ГЭС КСТ МСЭ) гетероэпитаксиалды құрылымдарын алуда МСЭ процесінде институтта лазерлік эллипсометрия әдісін жоғары әрекеттелігімен және рекордты параметрімен қалыңдығы (0.2-0.3 нм) және құрамы бойынша (0.05 мольдік үлес) алу. КСТ жоғары дамыған фотосезімтал қабаттарын қолдана отырып, үлкен форматты матрицалар мен фотоқабылдағын қондырғының сызғышын келесі ИҚ - диапазон үшін алу. Кванттық эффектілердің анағұрлым тәжірибелерде кеңінен қолдану - ИҚ - фотоқабылдағыштарды квантөлшемді эпитаксиалды гетерқұрылымды AlGaAsGaAs негізінде заряд тасымалдағыштарының қабаттардан өлшемді квантталумен (кванттық шұңқырмен) қоздыру арқылы алу болып табылады. Кванттық шұңқырлардың көпқабатты құрылысы негізінде лабораторияда МСЭ әдісімен өлшемі 128x128 және 320x256 болатын матрицалық фотоқабылдағыштар жасалды. Кванттық нүктелер немесе нөлөлшемді жүйелер - жартылайөткізгіш матрицада атомдық кластер массиві немесе наноөлшемді аралынан тұратын төмен өлшемді жүйелердің шекті күйі. Бұл МСЭ әдісімен эпитаксиалды гетерқұрылымды жүйелердің өзіндік ұйымдастырылуы жүреді. Мұндай кластерлерде энергетикалық күйлердің дискретті спектрлері ... жалғасы
Химия факультеті
Реферат:
Наножартылайөткізгіштер
Қарағанды 2014 жыл
Жоспар
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Жартылайөткізгіштер
2. Жартылайөткізгіш электрониканың пайда болу тарихы
3. Нанотехнологиялардың жартылайөткізгіштердегі жетістіктері
4. Молекулалық - сәулелік эпитаксия
5. Изолятордағы кремний
6. Наножартылайөткізгіштер өндірісінің жаңа технологиялары
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Аз өлшемді құрылыс физикасы қатты заттардың заманауи физика аумағында өзекті және анағұрлым тез дамып жатыр. Бұл аумаққа қызығушылықтың тууы жаңа фундаменталды ғылыми мәселелер мен физикалық құбылыстармен байланысты. Ашылған құбылыстар негізінде жаңа кванттық қондырғылар мен кең функционалдық мүмкіндіктері бар опто- және наноэлектроника, техника өлшегіштері, жаңа буынның ақпараттық технологиясы, байланыс құралдары жүйесінің негізінде перспективті келеді. Аз өлшемді жүйелерді зерттеу нәтижелері жаңа, қазіргі таңда кеңінен қолданылатын құбылыстар, соның ішінде екі өлшемді электронды газдағы Холл бүтін санды және бөлшектік квант эффектісі, квази екі өлшемді электрондар мен тесіктің вигнерлік кристалдануы, жаңа квазибөлшек пен бөлшектік заряды бар электрондық қозуларды табу, жоғары жиілікті блоховск осцилляциясы және тағы басқа құбылыстардың нәтижелері болып табылады. Гетероауысулардағы заманауи жартылайөткізгіш лазерлер аз өлшемді жүйелерді пайдалануға негізделген (кванттық нүктелермен және кванттық жіптермен өзіндік ұйымдастырылған кванттық шұңқырлардың құрылысы). Бұл аумақта анағұрлым жетістік физикада үш рет Нобель сыйлығын алған (1985 жылы Холлдың квант эффектісін ашуы; 1998 жылы Холлдың бөлшектік квант эффектісін ашылуын; 2000 жылы заманауи ақпараттық технология негіздеріне салынған еңбектері үшін).
Бұл аумақтағы даму инженерлік аймақ құралдары мен инженерлік толқындық функциясын құрастыру мен сәйкес қосымшалар немесе жаңа физикалық құбылыстарды табу мен зерттеуге қажетті электронды спектрі мен қасиеттері бар заманауи нана құрылыстардың жоғары технологияларды пайдалану мүмкіндіктері ашылды (тор үсті, кванттық шұңқыр лар, нүктелер мен жіптер, кванттық контактілер, атомдық кластерлер және т.б. ).
Осылайша құрастырылған наноқұрылыстар алдын - ала қасиеттермен берілген жасанды материалдар болып табылады.
Ешқандай күмәнсіз, алуан түрлі аз өлшемді құрылысты пайдалануға негізделген элементтік база жаңа буынның электронды техникасының анағұрлым перспективті болып табылады. Дегенмен, нанометрлік масштабті жүйелерге ауысу кезінде қатты денедегі квазибөлшектердің квантомеханикалық табиғаты анық байқала бастайды. Нәтижесінде принципиалды жаңа жағдай пайда болады. Бұл кезде кванттық эффектілер (өлшемдік канттық, конфайнмент, туннелдеу, электрондық күйдің интерференциясы) физикалық процестерде осындай объектілер мен осы негізге құралдарды функцияландыруда кілт рөл атқарады.
Біршама дейгейде наноқұрылыстарды түрлі тағайындаулар үшін дайындау мен өңдеу жетістіктері технологияның даму деңгейімен анықтайды. Бұл атомдық дәлдікпен қажет кофигурациясы мен өлшемі бьар наноқұрылымдарды алуға, сол сияқты дайындау процесін бақылау (in situ) мен оның негізіндегі технологиялық процестерді қамтитын наноқұрылымдардың қасиеттерінің кешенді диагностикасымен анықталады.
Көптеген болжамдарға сәйкес нанотехнологияның дамуы ХХІ ғасырдың бейнесін анықтауға, атом энергиясының ашылуы, лазер мен транзисторды ашу ХХ ғасырдың ашылуларына ұқсас дамыды.
Менің жұмысымның мақсаты - жартылайөткізгіштердегі нанотехнологияның жетістіктерін зерттеу.
Мақсаты:
1. Жартылайөткізгіш қасиеттерін зерттеуде және оның жұмыстағы негізгі мәнін ашудағы ғылыми ұйымдастырушылықтың салымын көрсету.
2. Қазіргі уақытта жартылайөткізгіштердің физикасының негізгі мәселелерін анықтау.
3. Жартылайөткізгіштердің қолдану аумағы мен оның дамуын көрсету
1. Жартылайөткізгіштер - өткізгіш пен диэлектрик арасындағы орталық өткізгіш. Оған көптеген химиялық элементтер (германий, кремний, селен, теллур, мышьяк және т.б.), балқымалардың көп мөлшері мен химиялық қосылыстар кіреді. Бізді қоршаған барлық бейорганикалық заттар жартылайөткізгіш заттар болып табылады. Табиғатта ең көп таралған жартылайөткізгіш элемент жер қыртысының шамамен 30 % - ын құрайтын кремний болып саналады. Жартылайөткізгіштердің басты ерекшелігі олардың физикалық қасиеттерінің сыртқы әсерден температураның өзгеруі мен қоспаның аз мөлшеріне тәуелді болады.
Жартылайөткізгіштің температурасын мақсатты түрде өзгерте отырып немесе оны легирлеп (қоспаны қоса отырып) оның физикалық қасиеттері, жиірек, электрөткізгіштік қасиетін басқаруға болады.
Метал, жартылайөткізгіш және диэлектрик үшін аймақтық диаграмма құрылады. Ең бірінші, рұқсат етілген аймақты бөлетін рұқсат етілмеген аймаққа мән беру керек (рұқсат етілмеген энергия аймағы). Диэлектриктердің рұқсат етілмеген аумақ ені жартылайөткізгіштерге қарағанда көп, ал металдардардың рұқсат етілген аумағы араласқан, сондықтан оның рұқсат етілмеген аумағы жоқ. Рұқсат етілмеген энергетикалық аралықты анықтайтын рұқсат етілген аумақ ені жартылайөткізгіштің маңызды параметрі болып табылады. Жартылайөткізгіш электроникасында жиі қолданылатын германий, кремний және галий арсениді - рұқсат етілмеген аумақ ені сәйкесінше 0,7; 1,1 және 1,4 эВ.
Жоғарғы рұқсат етілген аумақ өткізу аумағы деп талады. Бұл аумақта орналасқан электрондар үлкен энергияға ие болады және жартылайөткізгіш көлемінде араласып электрлік өріс әсерінен оны өзгерте алады. Жартылайөткізгіштің электрөткізгішті осы электрондармен анықталады. Төменші рұқсат етілген аумақ валентті аумақ деп аталады. Бұл аумақтың энергетикалық деңгейлері әдетте атомның сыртқы электрон қабатымен - сыртқы тұрақты орбитамен (валент электрондармен) толтырылуы мүмкін. Валентті аумақтағы бос деңгейлердің болуында электрондар өз энергиясын электрлік өріс әсерінен өзгертуі мүмкін. Егер бұл аумақ деңгейлері толған болса, онда валент электрондары жартылайөткізгіштің электрөткізгіштігінің пайда болуына қатыса алмайды.
2. Жартылайөткізгіш электрониканың пайда болу тарихы
Заттардың электрді әр түрлі өткізуі адамдарға 190 жыл бұрын белгілі болды. 1821 жылы ағылшын химигі Хэмфри Дэвиметалдардың электрөткізгіштігі температура өскен сайын азаятынын анықтаған.
Келесі тәжірибелерді өткізе отырып, оның шәкірті 1833 жылы Майкл Фарадей күкіртті күмістің электрөткізгіштігі температура өскен сайын төмендемей, керісінше жоғарылайтынын байқаған. Кейін ол температураға ерекше тәуелділік бойынша бірнеше заттардың өткізгіштігін ашты. Сол уақытта, дегенмен, ғылым әлемін қызықтыра қоймады. 1873 жылы селеннің қарсыласуы жарықтандыру кезінде өзгеретіні анықталды.
Селенді фото қарсылау түрлі оптикалық құралдарда қолданыла бастады. Бірінші жартылайөткізгіш болып әдеттегі селен бағаны сияқты фоторезистор болып табылды. Мұндағы электрлік қарсыласу жарықта қарағанда қарағаңғыда төмен.
Жартылайөткізгіз электрониканың қарқынды дамуы бірінші нүктелік (1948 жыл) және кейін жазықтық (1951 жылы) транзистор - кез келген заманауи микросхеманың негізі.
3. Нанотехнологиялардың жартылайөткізгіштердегі жетістіктері
Нанотехнологиялардың жетістіктерінің үлкен бөлігі осы уақытқа дейін жартылайөткізгіштерге байланысты. Жартылайөткізігштерденайырмашылығы металдарда назарға алатын бөлшектердің саны көп, бір бөлшекке кететін энергия шамасы да үлкен, аумақ ортасында күй қасиетін өзгерту керек.
Жартылайөткізгіш материалдарда бірнеше маңызды қасиеттер бар:
:: Бөлшек мөлшерін кең шектерде біршама оңай өзгертуге болады және электрлік басқаруға болады;
:: Жартылайөткізгіштер нақты толқын ұзындығын сіңіріп және электромагниттік сәуле шығарады, бұл оптоэлектронды қасиеттерін басқаруға мүмкіндік береді;
:: Жартылайөткізгіштерде электрлік және оптикалық қасиеттерін ұштастыруға болады.
:: Жартылайөткізгіштер әр бөлігі әр түрлі қасиетке ие құрылысты технологиялық жағынан біршама оңай құрастыруға болады.
Заманауи жартылайөткізгіштермэлектроникасыны ң дамуы мен наноэлектроникаға ауысу жартылайөткізгіш материалдар мен нанотехнолгияларды пайдалануға байланысты. Оларды наноэлектроникада қолдану наноқұрылымды микропроцессорларды жасауға, байланыс каналдарының өткізу қабілетінің ұлғаюына, роботталған жүйелердің жаңа буынының пайда болуын әкеледі. Жаңа мүмкіндіктер наноқұрылымды сенсоры және т.б. бар наноэлектроника қондырғыларын біріктіру кезінде пайдалануға беріледі. Наноэлектрониканың дамуы физика квантөлшемді жүйелердің жетістіктерінде қолдану мен қажет химиялық құрамы мен конфигурациясы бар жартылайөткізгіш наноқұрылымдарды алуда атомдық дәлдікке ие болатын нанотехнологияларды пайдалануды құрайды. Сол сияқты наноқұрылымдарды кешенді диагностика әдістерін құрайды, соның ішінде дайындау процесі кезіндегі бақылау мен осы негізде технологиялық процестермен басқару.
Нанотехнологиялар электроникада келесі міндеттерді шешуі керек:
:: Есептеу жүйелері өнімділігінің бірден жоғарылауы;
:: Байланыс каналдарының өткізу қабілетінің бірден ұлғаюы;
:: Ақпараттық сыйымдылық пен энергия шығымының төмендеуімен ақпаратты бейнелеу жүйесінің сапасының бірден ұлғаюы;
:: Сенсорлы қондырғылардың сезімталдығының бірден жоғарылауы және өлшенетін шама спектрінің елеулі кеңейтілуі, бұл көбіне экология мәселелері үшін маңызды келеді;
:: Жоғары экономикалық қатты денелі жарықтандырғыш құралдарды жасау;
:: Медициналық, биологиялық, химиялық, машина құрастыру және т.б. технологияларда электронды және оптоэлектронды компоненттерді қолдануда меншікті салмағының елеулі ұлғаюы.
4.1 Молекулалық - сәулелік эпитаксия (МСЭ) - жартылайөткізгінштердің заманауи физикасы мен жартылайөткізгіш электрониканың негізгі технологияларының бірі. МСЭ технология жұмысы Ресей академиясының Сібір бөлімінде жартылайөткізгіштер физикасы Институтындла басталды. Соңғы жылдары МСЭ дамыту бағыттары бойынша инфрақызыл техника заманауи жүйелер үшін фотосезімтал элементтерді жасау үшін негізгі материал ретінде КСТ (кадмий - сынап - теллур) қосылысы негізінде эпитаксиалды құрылымдарды жасау болып табылды.
КСТ қабаттарын жетілдіру үшін Обь-М қондырғысының сыртқы көрінісі.
Физиктер көпкамералы жоғары вакуумды КСТ Обь-М қондырғымен жұмыс жасайды. Қондырғының ерекшелігі КСТ (ГЭС КСТ МСЭ) гетероэпитаксиалды құрылымдарын алуда МСЭ процесінде институтта лазерлік эллипсометрия әдісін жоғары әрекеттелігімен және рекордты параметрімен қалыңдығы (0.2-0.3 нм) және құрамы бойынша (0.05 мольдік үлес) алу. КСТ жоғары дамыған фотосезімтал қабаттарын қолдана отырып, үлкен форматты матрицалар мен фотоқабылдағын қондырғының сызғышын келесі ИҚ - диапазон үшін алу. Кванттық эффектілердің анағұрлым тәжірибелерде кеңінен қолдану - ИҚ - фотоқабылдағыштарды квантөлшемді эпитаксиалды гетерқұрылымды AlGaAsGaAs негізінде заряд тасымалдағыштарының қабаттардан өлшемді квантталумен (кванттық шұңқырмен) қоздыру арқылы алу болып табылады. Кванттық шұңқырлардың көпқабатты құрылысы негізінде лабораторияда МСЭ әдісімен өлшемі 128x128 және 320x256 болатын матрицалық фотоқабылдағыштар жасалды. Кванттық нүктелер немесе нөлөлшемді жүйелер - жартылайөткізгіш матрицада атомдық кластер массиві немесе наноөлшемді аралынан тұратын төмен өлшемді жүйелердің шекті күйі. Бұл МСЭ әдісімен эпитаксиалды гетерқұрылымды жүйелердің өзіндік ұйымдастырылуы жүреді. Мұндай кластерлерде энергетикалық күйлердің дискретті спектрлері ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Наноқұрылымдардың ерекшеліктері |
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz