Бір партия анализі

Жоспары

1. Пайда болуының себебі мен салдары.
2. Мақсаты мен тапсырмасы, бағдарламалық құжаты.
3. Мемлекеттің саяси даму процесіндегі партия потенциалы.

Нұртай СӘБИЛЯНОВ, Мәжіліс депутаты:

— Президенттік-парламент¬тік басқару жүйесі жағдайында Пар¬ла¬менттің өкілеттігі елеулі түрде ар¬та¬ды. Ол заң шығару қызметін жүзеге асырумен қатар, орталық мемлекет¬тік билік органдары басшылары¬ның тағайындалуына не сайла¬нуы¬на қатысады. Бұл заң шығару ор¬ганына берілетін ма¬ңызды өкілет¬тілік. Осы арқылы атқарушы билік органдарының Парламент пен халық алдындағы жауапкершілігі кү¬шеюге тиіс.
Конституциялық ре¬формаға сәйкес Мем¬лекет басшы¬сы Премьер-Министрді тағайын¬дамас бұ¬рын оның кандидатурасын Парламент депутаттары¬ның қа¬рауы¬на ұсынады. Бұл Үкіметтің Пар¬ламент алдындағы жауапкер¬ші¬лі¬гін арттырады және заң жоба¬ларына Үкімет тарапынан берілетін қорытындыларды бір жүйеге кел¬ті¬реді. Заңдардың сапасы артады, олар¬дың орындалуы қамтамасыз етіледі.
Биылғы Парламент Мәжілісінің кезектен тыс сайлауы жоғары ұйым-дастырушылық деңгейде, ашық түрде өтті. Сайлау алдындағы үгіт-насихат жұмыстарын жүргізуге тең мүмкіндік берілді. Тең мүм¬кіндік жасал-ғанымен, барлық пар¬тиялар үгіт-насихат жұмыстарын бірдей көлемде жүргізе алмады. Кей¬бір партиялар үгіт-насихат қа¬ғаз¬дарын таратумен ғана шектелсе, екінші біреулері өздерін тек теле¬дидар мен газеттер арқылы жарна¬ма¬лаудан аса алған жоқ. Сайлау¬шылармен не¬ғұр¬лым көп кез¬де-сулер өткізілсе, олардың дауыс¬тары¬на ие болу мүмкіндігі солғұр¬лым артады. Мұны мен бес сай¬лау науқанына қатысқан азамат ретінде жеке тәжі¬ри¬бемнен білемін. “Нұр Отан” халықтық-демокра¬тиялық партиясы сайлау алдындағы үгіт жұмыстарын жоғары жауаптылық¬пен өткізді. Партияның атынан сайлауға түскен әрбір үміткердің кездесу кестелері нақтыланып, олардың орындалуы қадағаланды.
Биылғы сайлау науқанында мен “Нұр Отан” халықтық-демокра¬тия¬лық партиясынан партиялық тізім бойынша Парламент Мәжілісінің депутаттығынан үміткер ретінде 30 күн Шығыс Қазақстан облысының Абай, Аякөз, Жарма, Зайсан, Тар¬ба¬ғатай, Ұлан және Үржар аудан-дарының 63 елді мекені мен Семей қала¬сын¬да халықпен, қарапайым ауыл тұрғындарымен 95 кез¬десу өткізіп келдім. Сондықтан ауыл¬дағы, елдегі өзек¬ті мәселелер маған жақсы таныс. Атап айтқанда, елде таза ауыз су, телефон байланысы, жергілікті жол¬дар¬ды жөндеу, жаңа мектеп ғимараттарын салу, жұмыс орындарын ашу, шағын және орта бизнеске жеңілдікпен несие беруді қамтамасыз ету, баға өсімін шектеу, мәдениет үйлерін қалыпқа келтіру, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдейтін кәсіпорындар ашу, ақы¬сыз медициналық көмектің көлемін арттыру, жас мамандарды жұмыс¬пен және баспанамен қамтамасыз ету сияқты бірқатар мәселелер бар. Сонымен бірге, 18 жасқа дейінгі балаға берілетін жәрдемақыны та¬быс көзіне байланыстырмай беруді халық талап етіп отыр.
Қазіргі Мәжіліс пропорцио¬нал¬ды сайлау жүйесі бойынша құрыл¬ды. Бұл – еліміздегі жаңа консти¬ту¬циялық реформа аясында саяси партиялардың

Әдебеиттер тізімі
1. Е. Байльдинов. Политические партии: позиции или амбиции? – Мысль, 2008г. №3.
2. Мелешкина Е.Ю. Политические партии на постсоветском пространстве: опыт коллективного исследования. – Полис, 2007г. №6.
3. Закон о политических партиях в РК // Казахстанская правда. - 1996.
4. Политические партии Казахстана и их программные документы (сборник. - вып. I, II). - Алматы, 1994.