Денсаулықты жақсартуға әр түрлі спорт түрлерінің әсері

Қостанай мемлекеттік педагогикалық институт

Дене шынықтыру және спорт теориясы мен практикасының кафедрасы

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Денсаулықты жақсартуға әр түрлі спорт түрлерінің әсері

Тексерген:

Орындаған:

Қостанай

2013 жыл

Жоспар:

1. Кіріспе. 3
2. Негізгі бөлім: . 4

1. Қазақстанда спорттың дамуы. . . . ……4
2. Бокс… . . . . . 7
3. Хоккей. . 12
4. Күрес. 14
5. Спорт - денсаулық кепілі!…. . . 18

3. Қорытынды. . 31
4. Пайдаланылған әдебиеттер . . . 34

Кіріспе.

Спорт (фр. desport - жалқу) - белгілі ережелер немесе дәстүрлерге сай көбінесе жарыс күйінде өтетін әрекет. Спорт жалпы алғанда физикалық мығымдығы өте маңызды болатын (жеңіске немесе жеңіліске әкелетін) әрекетті сипаттағанымен, ақыл-ой немесе құрал-жабдық сапасы да маңызды рөл атқаратын ақыл-ой спорты және мотор спортына қатысты айтылады. Адам баласы спортпен денсаулығын жақсарту, моральді және затты қанағаттану үшін, өзін-өзі дамыту үшін шұғылданады.

Спорттың даму тарихына зер салсақ қоғамдағы өзгерістер мен қатар спорттың мән-мағынасын да түсінуге болады.

Баскетбол. Бүгінгі күнге белгілі үңгір өнерінің көп үлгілерінде дәстүрлі ырымдық ритуалдыр көріністері бейнеленген. Осы бейнеленген көріністерді сенімді түрде қазіргі мағынадағы спортқа жатқызуға болмағанымен сол кездің өзінде спортқа жақын әрекеттердің орын алғаны хақында байлам жасауға болады. Франция, Африка, және Аустралияда орналасқан бұл бейнелердің осыдан 30 000 жыл бұрын жасалғанын айта кеткен жөн.

Қытай территориясында біздің дәуірден 4000 жыл бұрын қазіргі спорт мағынасына жақын әрекеттің болғанын айтатын заттар мен құралыстар бар. Гимнастика ежелгі Қытайдағы кең тараған спорт түрі болыпты-мыс. Перғауындар мазарларындағы бейнелер мен заттар бірнеше ғасырлар бұрын да спорттың әр түрі болғандығынан хабардар етеді, оның ішінде жүзу мен балық аулауды айта кетуге болады. Ежелгі Персияда поло және атты рыцарлардың найзамен жарысы негіздері қаланды.

Ежелгі Грекия өзінде алуан түрлі спорт болған. Ең дамыған түрлері - күрес, жүгіру, диск лақтыру және арба жарысы. Осы тізімге қарағанда Ежелгі Грекияда(жалғыз ол жерде ғана емес т. б. жерлерде) әскери мәдениет мен әскери өнер спортқа тікелей қатысты болған. Сол жерде әр төрт жыл сайын Пелопонессе атты ауылда Олимпия деп аталған Олимпиада ойындары өтіп тұрған.

Осы күндері адамзаттың даму деңгейіне сәйкес, әсіресе БАҚ пен жаhандық байланыс жүйелерінің пайда болуымен спортпен шұғылдануға көпшіліктің мүмкіндігі өсуде. Спорт кәсіпқой спортқа айналып одан әрі адамзатты қызықтыруда.

Қазақстанда спорттың дамуы.

Қазақстанда дамыған спорт түрлері қатарына бокс, хоккей, күрес, велоспорттарды жатқызуға болады.

Қазақ халқы қашаннан ұлттық спорт түрлеріне бай халық . Қазақша күрес, көкпар, қыз қуу, бәйге, тағы басқаспорт түрлері бағзы заманнан бері халқымызбен бірге жасап келеді . Күні бүгін де олар өздерінің мән - мазмұның жойған жоқ . Қайта партия мен үкіметтің қам қорлығының арқасында жаңарып, түрленіп келеді. Оған партия мен үкіметіміздің ұлттық спорт түрлерін дамыту жөніндегі алған дакументері мен саветтік физкультура жүйесіндегі қазақтын спорт түрлерінің алатын орны әбден дәлел бола алады. Өздерінің спорт жолдарын қазақша күрестен бастаған, републикамыздың мақтанышы, СССР-дің, СССР халықтары спратакиясынның, әлем және олимпияда чемпионы Ж. Үшкемпіріп, сондай-ақ қазақша күрестен Қазақ ССР-нің чемпионы, самбодан жастар арасындағы әлем чемпионы, ересектер арасындағы Европа чемпионы Қ. Байшолақов, самбодан әлем және Европа чемпионы А. Мұсабековтардың еңбектері куә. Ал А. Ғабсаттаров, К. Байдосов, А. Қазымбетов, Ә . Айханов, С. Өтенов сияқты спортшылар да қазақша күресті дамытуға атсалысқан абзал жандар.

Қазақтың ұлтық спорт түрлерінің дамуына 1978-1979 жылдардағы 1 спортакиядағы дайындық кезеңі үлкен серпіліс қосты. Әрбір калхоз - савхозда, мектептер мен училищелерде үйірмелер мен секциялар ұйымдастырылып, олардың қортындылары шопан тойларында, егін орағының соңында шығарылып отырады.

Партия мен үкіметтің ұлттық спорт түрлерін дамытуға деген қорлығы ұшан-теңіз. Мәселен КПСС Орталық Комитеті мен СССР Министірлер Советінің 1966 жылғы қаулысында ұлттық спорт түрлерін кеңінен өрістету жайы көрсетіледі. Ал 1965 жылы қазақ ССР Министрлер советінің жанындағы физкультура және спорт жөніндегі комитеті қазақша күрес үшін разряд нормалары мен талаптарын жасап, бекіткенді. 1971 жылы осы комитеттің коллегиясы «Қазақ ССР -нің спорт шебері» атағын белгіеді . Ал бәйге, көкбар, қыз қуу, күміс алу сияқты ұлттық спорт түрлері жыл сайын СССР Ауыл шаруашылығы министрлігі өткізетін ат спорттын Бүкіл одақтық жарысың программасына енгізілген .

Бірақ қазақша күрес пен тоғызқұмалақтан басқа ұлттық спорт түрлерінде разряд беру талаптарын әлі белгіленген жоқ. Келешекте қазақтың қыз қуу, бәйге, көкбар секілді ат спортына да көңіл аударылғаны жөн сияқты. Сондай-ақ қазақ халқында түйе жарыс та болған. Ол кейбір жерлерде қазіргі кезде де өткізіледі. Болашақта бұған да көңіл бөлінеді деп сенеміз.

Қазақтың ұлттық спорт түрлерінің ішінде әзірге Одақ көлеміне белгілісі - қазақша күрес. Соған орай спорттың бұл түрі басқаларына қарағанда әбден қалыптасқан.

Қазақша күресті жетілдіріп, одақ көлеміне әйгі етуге атсалысқан М. Рақымқұлов Ж. Төлегенов, Ә. Бүркітбаев, Т. Асқаров, Д. Биткөзов, Ж. Сабыржанов, Н. Омаров, Р. Сапарғалиев сынды спортшылар есімдерін мақтанышпен атамасқа болмайды.

Қазақша күрес - көптеген тәсілдер, жасап орындалатын күрес. Оның ережесі бойынша самбоның, еркін және классикалық күрестің кейбір амалдарын қолдануға рұқсат етіледі. Мұнда белбеуден қос қолдап, бір қолмен ұстап немесе кеудеден қолдан, киімнен ұстап лақтыруға болады.

1928 жылға дейін күрестің бірыңғай ережесі болған жоқ. Жарысқа түсетін палуандардың салмағы ескерілмеді. Сондықтан көбінесе қарсыласынан күші ғана емес, салмағы да артық палуандар жеңіске жетіп келді. Жарыс жергілікті жерде ежелден қабылданған немесе алдын ала келісілген шартқа сәйкес ереже бойынша өткізілді. 1928 жылы қазақша күреске тән бүкіл әдіс, тәсілдерді түгелдей қамтыған бірыңғай ереже жарияланды. Ал 1938 жылы Қазақстанда спорттық ірі жарыстар өткізіле бастады. Республика астанасы Алматы қаласында өткізілгене калхозшылардың І республикалық спартакиясында қазақша күрестен алғаш рет салмақ категориясы бойынша (жеңілсалмақ - 65 килограмм, орта салмақ - 76 килограмнан жоғары) жарыс өтті. «Республика чемпионы» деген құрметті атақты салмақ категориялары бойынша Семей облысының өкілдері С. Адасқанов, К. Алтыбасаров және И. Түйменов жеңіп алды.

1939 жылы республика біріншілігінен бұрын облыстарда біріншілік өткізілді. Онда жеңіп шыққандар «Қазақстан чемпионы» атағы үшін күресу правосына ие болды. Содан соң Семей қаласында Қазақстан біріншілігі өткізіліп и, бұл жарысқа Алматы, Павладар, Семей, Оңтүстік Қазақстан, Батыс Қазақстан және Қостанай обылыстарының палуандары қатысты. 1938 жылы Семей обылысының өкілдері үш салмақ категориясы бойынша да бірінші орын алған болса, бұл жолы «республика чемпионы» деген атақты Құрманбаев (Алматы облысы), Досқалиев (Батыс Қазақстан), Мусин (Павлодар облысы) жеңіп алады. Табанды күрес үстінде Батыс Қазақстан облысының өкілі Досқалиев барлық қарсыласын жеңіп, «республиканың абсолюттік чемпионы» деген атаққа ие болады. 1940 жылы бес салмақ категориясы бойынша Республика біріншілігі өтті. Ол салмақ категориялары: аса жеңіл, орта, жеңіл, жартылай ауыр және ауыр салмақ. Республиканың чемпионы атағын осы салмақ категориялары бойынша Байдәулетов, Құрманбаев, Төлегенов, Мохманов, Жұмабаев жеңіп алады.

Ұлы Отан соғысына байланысты дене шынықтыру жолындағы қозғалыс тежеліп, Қазақстанда бұқаралық спорт жұмысы уақытша тоқтап қалды. Соғыстың алғашқы күндерінен бастап-ақ дене шынықтыру ұйымдарының қызметі түгелдей Отан қорғау ісіне бағытталды. Олар жаппай оқу орындарына халықты әскери дене шынықтыру дайындығынан өткізуге, Қызыл армияның жауынгерлік резервін даярлауға көмектесуге тиісті болды, дене шынықтыру ұйымдарының мүшелері мен спортшылар әскери оқу пунктерінде жауынгерлерді қолма-қол ұрысқа үйретіп, граната лақтырушыларды, шаңғышыларды т. б. даярлады.

Қазақстанның мыңдаған спортшысы дене шынықтыру саласының қызметкері тылдағы жанқиярлық еңбегімен ұрыстарға тікелей қатысуы арқылы жаумен күресуге елеулі үлес қосты.

1944 жылы қазақ халқы азамат соғысының батыры Амангелді Имановтың юбелейін өткізді.

Бокс.

Бокс - арнайы жұмсақ қолғаппен белгілі бір ереже бойынша жекпе-жек күш сынасатын спорт түрі. Жекпе-жекке шыққан екі ойыншы қарсыласының денесінің белгілі бір жеріне дәл соққы беруді көздейді. Жекпе-жек аумағы 4, 9Ч4, 9 м немесе 6, 1Ч6, 1 м, жан-жағы 1, 3 м биіктікте арқанмен керілген рингте өтеді. Бокс (ағылшынша box - соққы) ойынының әуесқойлық (3 раунд) және кәсіпқойлық (12 - 15 раунд) ережелері бар. Бокстің алғашқы түрі ежелгі Грекияда ұйымдастырылып (біздің заманымыздан бұрынғы 688 ж. ), Олимпиялық ойындар қатарына енген. Ол кезде жекпе-жекке шыққан жігіттер қолдарын жұмсақ терімен немесе дәкемен орап айқасқан. Төбелес екі жігіттің бірі естен танып жығылғанша жалғаса берген. Қазіргі бокс 17 ғасырда Англияда бастау алған. Алғашқы ережесін Джеймс Фигг жазды. 1865 ж. «Маркиз Куинсберри ережесі» дүниеге келді. Осы ереже бойынша рингтің (алаңның) ауданы, раундтардың ұзақтығы, қолғаптың салмағы, т. б. жекпе-жекке қатысты келісімдер қазіргі жүйеге келтірілді. 1904 ж. бокс жаңа Олимпия ойындарының бағдарламасына енді. 1920 ж. Бокс әуесқойлары дүниежүзілік ассоциациясы (AІBA) құрылды. Дүниежүзілік чемпионат 1974 жылдан өткізіледі. Қазақстанда бокстың алғашқы мектебін 20 ғасырдың 30-жылдары Алматыда Шоқыр Бөлтекұлы ашты. Қазақстаннан Олимпия ойындарының, Дүние жүзі, Азия, Еуропа чемпионаттарының, Азия ойындарының 30-ға жуық чемпиондары мен жүлдегерлері шықты. Қазақстаннан шыққан тұңғыш Олимпия чемпионы - Василий Жиров (Атланта, АҚШ, 1996), қазақ жігіттері арасынан шыққан дүние жүзінің алғашқы чемпионы - Болат Жұмаділов (Хьюстон, АҚШ, 1999), Олимпия чемпиондары - Бекзат Саттарханов, Ермахан Ыбрайымов (Сидней, Австралия, 2000), Бақтияр Артаев (Афина, Грекия, 2004), Бақыт Сәрсекбаев (Пекин, Қытай, 2008), Еуропа чемпиондары - Серік Қонақбаев (1979, 1981), Серік Нұрқазов (1983) .

Бокс ерте Грек елi - Элладамен тығыз байланысты. Аңыздарға сенсек, ол кезеңдегi ең танымал «қолғап иесi» - Тезей болған көрiнедi. Ал Платонның жазуы бойынша, жұдырықтасу өнерiнiң атасы - теңiз құдайы Посейдон мен Мелия есiмдi нимфаның ұлы - Амыкус екен. Ерте Грекияда болған бокстың алғашқы белгiлерiн қыш құмыраларда салынған боксшылардың бейнесi де дәлелдейдi.

Ал жақында археолог ғалым бiздiң жыл санауымыздан 3 мың жыл бұрын салынған шiркеудiң қабырғаларынан бокс қолғабының суретiн де тауып отыр. Бiр қызығы, ол кезеңдердекубок жеңiлген боксшыларға берiлген көрiнедi. Айталық, соғыс өнерi десе, сақалын кесуге бар Рим императоры Калигула сонау Африкадан қайратты құлдарды сатып әкелiп, көз алдында қоразша төбелестiредi екен. Императордың екi сүйiктi спортшысы болса керек. Бұл Глаукос пен Меланкомас аталатын алыптар дәл қазiргi бокста қолданылатын бiршама соққы түрлерiне негiз салып кеткен екен.

Алайда, Рим мен Грекияда белгiлi дәрежеде беделдi болған бұл спорт түрi олимпиадалық ойындарға мейлiнше кеш, тек 23-ойында барып қосылған (б. д. дейінгі 688 ж. ) . Олимпиададағы алғашқы ойындар жалаң қолмен жүргiзiлген, кейiн қос қолға белдiктi орауға көшедi. Одан соң көрермендердiң тiлегiмен бұл белбеулерге темiр сақиналар кигiзiле бастайды. Тұңғыш рет чемпион кубогын гректiң Ономастус есiмдi спортшысы иеленедi.

Ал бокс жеңiмпазына арналған алғашқы арнау өлеңiн Пиндар есiмдi ақын жазған екен. Ол олимпиада чемпионы атанған өзiнiң ұлы Диагоросты мадақтап, оған жыр арнайды. Бұл боксшылардың ерлiгi қарсыласының құлағын тiстеген Тайсонның әрекетiндей емес. Мәселен, Эуридиамас есiмдi боксшы ойын үстiнде жағы сынады да, мұны ешкiм көрiп қалмауы үшiн, сынған сүйектi жұтып қойып, төбелестi жалғастыра түседi. Оның ерлiгiн кейiн ақын Элиан мадақтап жазады.

Ал ерте Грекияның ең танымал боксшысының есiмi - Тагенес. Тарихшылар оның 1425 рет шаршы алаңнан жеңiмпаз боп қайтқанын айтады. Тагенес рекордының қаймағы бүгiнге шейiн бұзылмаған.

Алайда Рим империясының бiздiң дәуірімізге дейiнгi I ғасырда құлағанынан кейiн бокстың қалай дамығаны жайлы деректер де сақталмаған. Мiне, осы деректердiң жоқтығынан даағылшындар боксты өздерiне телiп жүр. Бокс (boxing) ресми аты да Англияда қалыптасқан. Джеймс Фигг алғаш бокс мектебiн ашып, жастарды былғары қолғап өнерiне баулиды. Бокстың алғашқы ережелерi де Фиггтiң отанында пайда болған екен. Бұл ережелерде рингтiң аумағы, раунд ұзақтығы және қолғап салмағы айтылады. 1908 жылы бокс ресми түрде олимпиада бағдарламасына енгiзiлiп, оған тек ағылшындықтар ғана қатысады. Бiрақ бұдан кейiн тағы да бағдарламадан тыс қалады да, 1920 жылдан берi қайта тұрақты түрде өткiзiлiп келедi.

Кәсiби бокс алаңында Мұхаммед Әли, Джо Фрейзер, Джордж Формен, ағайынды Спайкстер, Флой Патерсонның есiмдерi ерекше аталады. Олимпиада тарихында боксшылары ең көп алқа тағынған ел - АҚШ. Бiрақ бүгiнде кубалық спортшылар алғы шепте келедi. 1992 жылғы Барселонада өткен олимпиадада кубалық боксшылар 12 алтын алқаның жетеуiн қанжығаға байлап кеткен. Ал 1996 жылы Атланта Олимпиадасында 4 алтын, 3 күмiс медальды жеңiп алды. Олимпиада тарихында екi боксшы ғана 3 мәртеден жеңiмпаз атанған. Олар - венгриялық Л. Папп пен кубалық Т. Стивенсон.

Бүгiнде әлем бойынша кәсiби боксқа аса көңiл бөлiнiп келедi. Қазақстан бойынша жұдырығының өнерiн кәсiп қып жүрген боксшылар санаулы ғана. Олардың алғы шебiнде Василий Жиров, Геннадий Головкин және Марат Мәзiмбаевтар тұр.

Бокс ережелері. Жекпе-жек қабырғалары ұзындығы 5-тен 6 метрге дейін болатын және 4 қатар канатпен шектелген алаң - рингте өтеді.

Жеңіс көп ұпай еншілеген боксшыға; нокаутпен ұтқанға; қарсыласы пәрменсіз болып жекпе-жекті жалғастыра алмағанда, дисквалификацияға ұшырағанда немесе жекпе-жектен бас тартқан жағдайларда беріледі.

Бокста белден төмен, желкеден, арқадан ұруға, баспен ұруға және құлап жатқан қарсыласты ұруға тыйым салынады. Жекпе-жекке - ринг ішіндегі бір төреші, сыртындағы 3-5 төреші төрелік жүргізеді.

Салмақ дәрежелері. XIX және XX ғасыр басында салмақ дәрежелерді таптарға бөлу негізі қаланды. Негізгі себеп - ауыр боксшы әрқашан жеңілге қарағанда басымырақ болғандығы. Салмақ дәрежелерді таптарға бөлу АҚШ пен Англияда орын алған. Қазіргі кезде кәсіпқой бокста 17 түрлі салмақ дәрежесі бар. Бүкіләлемдік Бокс Кеңесі (ББК - WBC) енгізген салмақ дәрежелері:

• cruiserweight («крейсер салмағы», бірінші ауыр салмақ) - 190 фунт (86, 2 кг, ақырында төменгі шегін 200 фунтқа немесе 90, 7 кг-ға дейін көтерген, кейде super cruiserweight - 195 фунт немесе 88, 5 кг салмақта да жекпе-жек өткізілген) ;

• super middleweight («суперорташа» немесе екінші ауыр салмақ) - 168 фунт (76, 2 кг) ;

• super welterweight (немесе light middleweight - екінші жартылайорташа немесе бірінші орта салмақ) - 154 фунт (69, 9 кг) ;

• super bantamweight (немесе junior featherweight - екінші жеңіл немесе бірінші жартылайжеңіл салмақ) - 122 фунт (55, 3 кг) ;

• super flyweight (немесе junior bantamweight - екінші ең жеңіл немесе бірінші жеңіл салмақ) - 116 фунт (52, 6 кг) ;

• light flyweight (немесе junior flyweight - бірінші ең жеңіл салмақ) - 108 фунт (49, 9 кг) ;

• strawweight (немесе minimumweight - ең аз салмақ) - 105 фунт (47, 6 кг)

Әуесқой бокста басқа жүйе істейді, соған сәйкес боксшылар 11 түрлі салмақ дәрежесіне бөлінеді (ресми түрде кг-мен белгіленгендіктен бұл жердегі аттары шартты түрде берілген) :

• аса ауыр салмақ (91 кг-нан жоғары) ;

• бірінші ауыр салмақ (91 кг) ;

• жартылай ауыр салмақ (81 кг) ;

• екінші орташа салмақ (75 кг) ;

• бірінші орта салмақ (69 кг) ;

• жартылайорта салмақ (64 кг) ;

• жеңіл салмақ (60 кг) ;

• жартылайжеңіл салмақ (57 кг) ;

• жеңілірек салмақ (54 кг) ;

• ең жеңіл салмақ (51 кг) ;

• ең аз салмақ (48 кг) .

Бокстағы негізгі соққылар түріне:

• тура соққылар (джеб, кросс) ;

• жанынан соққы (хук, свинг) ;

• төменнен соққы (апперкот)

- жатады.

Жазғы Олимпиада Ойындарындағы нәтижелер

Хоккей.

Хоккей - қақпалар орнатылған арнайы алаңда таяқпен, доп не шайбамен ойналатын командалық спорт түрі. Ойын жазда көгалда доппен, қыста шайба және доппен мұз үстінде өтеді; қара Допты хоккей, Көгалдағы хоккей, Шайбалы хоккей.

Әлі күнге дейін хоккейдің тарихы мына елден шыққан деп дөп басып айту қиынға соғады. Алайда, алғаш рет хоккейді шайбомен ойнауды канадалықтар дәстүрге айналдырса, Ресей - оны кәдімгі доппен алмастырған.

Алғашқы ресми матч 1875 жылы 3 наурызда Монреал қаласындағы «Виктория» мұз айдынында өткізілді.

Ол кездегі хоккейді бүгінгі күнгі ойынның ережелерімен салыстыруға мүлдем келмейді. Ол кезде әр командада 9 ойыншыдан топтастырылған еді. Ал, бүгін де әр құрамаға кем дегенде 18 ойыншыдан келеді.

Футболдың тарихы сынды хоккейдің себет-торы да бірте-бірте пайда болды. Алғаш рет хоккей арнайы сеткамен 1900 жылы ұйымдастырылды. Кейіннен қақпа темірден тұрғызылды. XYI-XYII ғасырларда хоккей голландиялықтар үшін таптырмас ойын болып есептелінді. XIX ғасырдың 70 жылдары Канадада хоккей қысқы олимпиада ойындары бағдарламаларына енгізілді. Оның алғашқы шарттарын Монреалдағы университеттердің бірінде білім алып жүрген студенттер қауымы жасады.

1899 жылы Монреалда жасанды мұз айдынында ірі хоккей жарысы болып өтті. Додаға 10. 000 жанкүйер қатысты. Оны Канаданың әуесқойлар хоккей лигасы ұйымдастырды. 1914 жылы хоккейде кәсіби клубтар Ұлттық Хоккей Лигасына топтастырылған.

Ал, 1908 жылы Ұлыбритания, Богемия, Швейцария, Франция және Белгия Халықаралық Хоккей Федерациясын құрды.

Ойын талаптары жиі жаңаланып тұрды. 1900 жылы хоккей алаңы (61х30 м) болады деген ортақ шешім шығарылды. Ойын үш кезеңнен тұрады, әр кезең 20 минуттан деп есептелінді. Қақпашылар 1929 жылға дейін арнайы қорғанбаған еді. Сол жылы Канаданың клубы «Монреаль Канадиенстің» намысын қорғаған Клинт Бенедикт алғаш болып мұз айдынына маскамен шықты. Осы уақытқа дейін барлық матчтар ашық далада өткізілген. 1870 пен 90 жылдары жабық мұз айдыны жасақталды.

Әлемде қолдан жасалған мұз айдыны 1903 жылы Лондонда жасалды. Хоккейдің дамуына Ұлыбритания едәуір үлес қосқан.

Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталысымен хоккей қайта қолға алынды. Жаңа хоккей державалары қалыптаса бастады. ХХ ғасырдың екінші жартысына дейін КСРО, Чехословакия менКанада құрамалары үздік танылды. Ал, ХХ ғасырдың аяғы мен ХХІ ғасырдың басында жаңа алпауыт құрамалар бой көтерді. Бұлардың қатарына Финляндия, АҚШ және Швецияқосылды.

Допты хоккей - командалық спорт ойынының бір түрі. Ол мұз айдынында өткізіледі. Әр командада 11 ойыншы болады. Ойын 45 минуттық екі таймнан тұрады. Қақпасының биіктігі 210 см, ені 360 см.

Бұл ойынның XX ғасырдың 50-жылдарына дейін екі түрі болған: батыс еуропалық хоккей - бенди және «орыс хоккейі». Допты хоккей Швеция, Финляндия, Норвегия елдерінде қарқынды дамыды. Халықаралық федерациясы 1955 жылы құрылып, бірыңғай ережелері қабылданды. 1957 жылы алғаш рет дүниежүзілік чемпионат өткізілді.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс