СБЖ сызықты трактісінің ерекшеліктері

ЖОСПАР

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

I. САНДЫҚ БЕРУ ЖҮЙЕСІ

1.1. Сандық беру жүйесінің құрылу әрекеттері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.2. Сандық беру жүйесіндегі сызықтық кодтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
1.3. СБЖ генераторлық қондырғысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
1.4. Сандық сызықтық жол ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17

II. СБЖ СЫЗЫҚТЫ ТРАКТІСІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

2.1. Декодер.Сызықты декодер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .20
2.2. Регенератор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
2.3. Код түрлендіргіш ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .26

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .28

Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі

Курстық жұмыс

Тақырыбы: «СБЖ сызықты трактісінің ерекшеліктері»

Дайындаған: Г-532 топ студенті
Султанов Т.М.
Тексерген:техникалық пәндер оқытушысы
Сундетова А.К.

Орал 2015

КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта радиотехника, электроника және телекоммуникация дербес ғылым саласы болып кемелденіп, ақпаратты жинап, өңдеп, сақтап және бір жерден екінші жерге дер кезінде жеткізіп беруге арналған ғылым мен техникасың осы саласы өте қарқынды даму үстінде. Осыған байланысты қазіргі кезде байланыс желісі көмегімен жіберілетін хабарлардың ауқымы да кеңейе түсуде.
Бұрын аналогты құрылғыларды пайдаланып келсек қазір тұтынушылардың сұранысы өсіп ақпараттың тез әр сапалы жеткізілуін бірінші орынға қойып отыр, осыған байланысты байланыс саласы сандық беру жүйесіне көшуде. Сандық беру жүйесінің аналогты қондырғылардан кейбір артықшылықтары бар: жоғарғы бөгеу тұрақтылығы, ақпаратты сандық түрде беруі, желі бойымен берілетін символдардың күшейтуін жүзеге асырады, ал берілген ақпараттың сапалығына әсер ететін бөгеулермен, бұрмалануларды жылдам түзете алады.
Сандық беру жүйесі кодер, декодер, генераторлық қондырғы, синхронизация қондырығысын, код түрлендіргіш және регенератор қондырғыларын қамтиды.
Сонымен, сандық беру жүйесі – тек қана ақпараттарды сапалы жеткізу мен қатар бір телефондық сымға телефондық аппаратпен қатар, дербес компьютерлерді қосуға мүмкіндік береді.
Курстық жұмыстың тақырыбы – «СБЖ сызықты трактісінің ерекшеліктері».
Курстық жұмыстың мақсаты: сандық беру жүйесіне кіретін қондырғылар олардың ерекшеліктері және құрылу әрекеттерін зерттеу.
Курстық жұмыстың міндеттері:
- Сандық беру жүйесінің құрылу әрекеттерін қарастыру;
- Сандық сигналдарды алуда орындалатын операциялармен танысу;
- Сандық беру жүйесіне кіретін құрылғыларды зерттеу;
- Сандық беру жүйесінің ерекшеліктерін анықтау;

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Ғ.Айғараева, Қ. Асанова Көпарналы телекоммуникациялық жүйелер – Оқулық, Астана-2010
2. Электроника, радиотехника және байланыс. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007 жыл.
3. Слепов Н.Н. Современные технологии цифровых оптоволоконных сетей связи, - М.: Радио и связь, 2000
4. Левин Л.С., Плоткин М.А. цифровые системы передачи информации. – М.: Радио и связь, 1982
5.Анненков Ю. М., Ивашутенко А. С. Перспективные материалы и технологии в электроизоляционной и кабельной технике —Томск, 2011 год.
6.Зингеренко А.М., Баева Н.Н., Тверцкий М.С. Системы многоканальной связи: Радио и связь, 1980.
7. Гиглиц М.В., Лев А.Ю. Теорические основы многоканальной связи: Радио и связь, 1985
8. Андрушко Л.М., Взнесет В.А., Каток В.Б. и др. Волокно-оптические линии связи и техника. – М.: Радио и связь. 1988
9. Хромов Е.И. Основы постраения аналоговых систем передачи: Радио и связь , 1983
10. http://kk.wikipedia.org/wiki/
11. http://www.trusted.ru/

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

Экономика және ақпараттық технологиялар колледжі

Курстық жұмыс

Тақырыбы: СБЖ сызықты трактісінің ерекшеліктері

Дайындаған: Г-532 топ студенті
Султанов Т.М.
Тексерген:техникалық пәндер оқытушысы
Сундетова А.К.

Орал 2015
ЖОСПАР

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3

I. САНДЫҚ БЕРУ ЖҮЙЕСІ

1.1. Сандық беру жүйесінің құрылу әрекеттері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 4
1.2. Сандық беру жүйесіндегі сызықтық кодтар ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... 13
1.3. СБЖ генераторлық қондырғысы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
1.4. Сандық сызықтық жол ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .17

II. СБЖ СЫЗЫҚТЫ ТРАКТІСІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

2.1. Декодер.Сызықты декодер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..20
2.2. Регенератор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
2.3. Код түрлендіргіш ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...26

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 28

КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта радиотехника, электроника және телекоммуникация дербес ғылым саласы болып кемелденіп, ақпаратты жинап, өңдеп, сақтап және бір жерден екінші жерге дер кезінде жеткізіп беруге арналған ғылым мен техникасың осы саласы өте қарқынды даму үстінде. Осыған байланысты қазіргі кезде байланыс желісі көмегімен жіберілетін хабарлардың ауқымы да кеңейе түсуде.
Бұрын аналогты құрылғыларды пайдаланып келсек қазір тұтынушылардың сұранысы өсіп ақпараттың тез әр сапалы жеткізілуін бірінші орынға қойып отыр, осыған байланысты байланыс саласы сандық беру жүйесіне көшуде. Сандық беру жүйесінің аналогты қондырғылардан кейбір артықшылықтары бар: жоғарғы бөгеу тұрақтылығы, ақпаратты сандық түрде беруі, желі бойымен берілетін символдардың күшейтуін жүзеге асырады, ал берілген ақпараттың сапалығына әсер ететін бөгеулермен, бұрмалануларды жылдам түзете алады.
Сандық беру жүйесі кодер, декодер, генераторлық қондырғы, синхронизация қондырығысын, код түрлендіргіш және регенератор қондырғыларын қамтиды.
Сонымен, сандық беру жүйесі - тек қана ақпараттарды сапалы жеткізу мен қатар бір телефондық сымға телефондық аппаратпен қатар, дербес компьютерлерді қосуға мүмкіндік береді.
Курстық жұмыстың тақырыбы - СБЖ сызықты трактісінің ерекшеліктері.
Курстық жұмыстың мақсаты: сандық беру жүйесіне кіретін қондырғылар олардың ерекшеліктері және құрылу әрекеттерін зерттеу.
Курстық жұмыстың міндеттері:
Сандық беру жүйесінің құрылу әрекеттерін қарастыру;
Сандық сигналдарды алуда орындалатын операциялармен танысу;
Сандық беру жүйесіне кіретін құрылғыларды зерттеу;
Сандық беру жүйесінің ерекшеліктерін анықтау;

І. САНДЫҚ БЕРУ ЖҮЙЕСІ

3.1. Сандық беру жүйесінің құрылу әрекеттері
Қазіргі кезде сандық телефондық байланыс жедел дамуда. Сандық телефондық байланыс сапасы аналогтық телефондық байланыспен салыстырғанда жоғары.
Оның себебі:
сандық сгналдардың бөгеу тұрақтылығы жоғары;
беру сапасының байланыс жол ұзындығына тәуелсіздігі;
сандық беру жүйесі каналдары параметрлерінің тұрақтылығы;
дискретті сигналдарды беру үшін СБЖ каналдарының өткізу қабілетін пайдалану тиімділігі;
байланыс сандық желілерін құру мүмкіндіктері;
техникалық-экономикалық көрсеткіштердің жоғарылығы.
Сандық телефон бізге көптеген қосымша қызметтер көрсетуде. Бір телефондық сымға телефондық аппаратпен қатар, дербес компьютерлерді қосуға мүмкіндік бар. Сандық телефондық желі арқылы дербес компьютерлер иесіне кең көлемдегі түрлі ақпараттар бар мәліметтер базасына кіру мүмкіндіктері ашылды. Жеке үйлерге сандық кабельді теледидар енгізілді. Сонымен, сандық сигнал дегеніміз - ол импульстер тізбегі. Егер дәлелдеу үшін имульс бар болған кезін шартты түрде 1 деп, импульстің жоқ кезін 0 деп алсақ, онда импульстік тізбекті осы екі санның кезектесуі ретінде көзге елестетуге болады: 0 және 1. Осыдан барып сандық сигнал деген ат пайда болады.
Сандық сигналға телеграфтық сигнал және компьютер өндіретін дерек беру сигналы жатады. Көптеген сигналдар сандық сигналдарға жатпайды. Олар - аналогты немесе үздіксіз сигналдар. Аналогты сигналдарды сандық түрлендіру арқылы сандық сигналды алуға болады. Сандық сигналды алу үшін үш операция: дискреттеу, кванттау және кодтау орындалады.
Дискреттеу. Аналогты үздіксіз сигналды уақыт, амплитуда, уақыт және амплитуда арқылы дискреттеу жолымен аламыз. Уақыт бойынша үздіксіз қисық сызықты өзгерісін емес, оның бір белгілі уақыт аралығындағы амплитудалық мәндеріне сәйкес келетін санау нүктелерін қарастырамыз. Сонымен, біз үздіксіз процесті ондық сан тізбегі түрінде бейнелейміз. Бұл процесті үздіксіз сигналдарды дискреттеу деп атайды.
Үздіксіз сигналдардың санау нүктелерін белгілегенде жиілігін дұрыс таңдап алу керек, себебі сигналдардың жылдам өзгерістерін байқау қажет, әйтпесе, сигналды санау нүктелері арқылы қалпына келтіргенде хабардың бір бөлігі жоғалып қалуы және қалпына келтірілген сигналдың түрі бастапқы түрінен айырмашылықта болуы мүмкін.

Сигналды уақыт арқылы дискреттеу Сигналды амплитуда арқылы дискреттеу
Бұл қабылдау жағында дыбыстың бұрмалануына әкеп соғады. Сондықтан үздіксіз сигналды бұрмаланусыз қалпына келтіру үшін дискреттеу жиілігін дұрыс таңдап алу және ол өзінің кеі еселенген спектр кеңдігінен төмен болмауы қажет.
1933 жылы В.А. Котельников өзінің дәлелденген теоремасында былай деді: Кез келген үздіксіз сигнал дискерттеледі. Егер оның спектрі жоғарғы жиілікте Fж шектелген болса, онда мұндай сигналды қабылдау жағында толық қалпына келтіруге болады. Бұл кезде санау нүктелері, яғни жиілік дискретиациясы Fд =Fж және уақыт интервал аралығы Тд =12Fж

Сигналды уақыт және амплитуда арқылы дискреттеу

Кванттау және кодтау. Үздіксіз сигналды амплитуда арқылы дискреттегенде, сигналдың белгілі бір таңдап алынған амплитудалық шамасы беріледі, олардың бір- бірінен айырмашылығы деңгей бойынша кванттау қадамында. Берілген үздіксіз сигнал мен амплитуда арқылы квантталған сигналдың бір-бірінен айырмашылығы кванттау қателігін тудырады, ол қателік осы екі сигналдың айырмасына тең. Сигналды сандық түрінде көрсету үшін әрбір кванттау деңгейіне нөмір беріледі, оның мәні ондық жүйеден екілік жүйеге түрленеді. Сондықтан бұдан ары қарай санау нүктесіне сай келетін амплитуданы емес, тптастырылған импульстерді, кванттау деңгейінің нөміріне сәйкес келетін екілік жүйедегі 1-мен 0-дің жиынтығынан тұратын сандық сигналдарын береміз. Сандық сигналдардың бөгеу тұрақтылығының жоғарылығы - құрамында шуылы бар сигналдарды қабылдаған кезде импульс бар ма, жоқ па, тек соны анықтауында.

Сандық сигналын алу тәсілі

Сандық беру жүйесінің құрылымдық сұлбасын қарастырайық.

Сандық беру жүйесінің құрылымдық сұлбасы
Үздіксіз аналогты сигнал хабар кһзінен дискретизаторға барады, онда уақыт арқылы дискреттелген сигнал кванттау қондырғысына беріледі. Кванттау қондырғысында амплитуа арқылы дискреттеу орындалады. Аналогты-сандық түрлендіргіш (АСТ) уақыт және ампоитуда арқылы дискреттелген аналогты сигналды сандық сигналға өзгертеді. Қабылдау жағында, керісінше, сандық-аналогты түрлендіргіште (САТ) сандық сигналды уақыт және амплитудалық дискреттелген аналогты сигналға өзгертеді, ал өалпына келтіруші қондырғыда аналогты үздіксіз сигнал қалпына келтіріледі де, хабар қабылдағышқа беріледі. Сигналды сандық түрінде беру үшін көпканалды сандық беру жүйесі каналды уақыт арқылы бөлу негізінде құрылады. Сандық көпканалды ИКМ жүйесі УКБ ИКМ жүйесі деп аталады.
Дискреттік жиілікті таңдау. Котельников теоремасы негізінде Fд =2Fж. Егер Fд =2Fж десек, онда төменгі бүйір жиілігі модуляцияланатын сигналдың жоғарғы жиілікті спектрімен сәкес келеді.
Үздіксіз сигналды қалпына келтіру үшін жиілігі Fқ-Fж тең болатын идеалды төменгі жиілікті сүзгіш қажет. Іс жүзінде дсикреттеу жиілігін мынадай жағдайда таңдап алады: Fд =2Fж. Әдетте Fд-(2,3...2,4)Fж.
Телефондық сигналды 0,3-3,4 кГц жиілік аралығында дискреттегенде дискреттеу жиілігі 8 кГц-ке тең. Бұл кезде ТЖС параметрлеріне қойылатын талап қысқартылады, себебі өту жиіліктік аймағы үзгіш үшін көбейеді, бұл бізге үздіксіз сигналды қалпына келтіру үшін қарапайым сүзгішті пайдалануға мүмкіндік тудрады.

Жиілікті таңдау дискретизациясы

Уақыт арқылы каналдарды бөлу әрекеті. Көпарналы топтық АИМ сигналының уақытты диаграммасы дискреттеледі, преиоды - Тд =12Fж; мұндағы Fж - сигнал спектрінің жоғарғы жиілігі. Сигналдардың дискертті санау нүктелері әр каналда бір-бірінен △t уақыт арқылы бөлінген. Егер біріктірілген каналдардың саны N, ал дискреттеу периоды Тд болса, онда дискреттелетін импульс тізбегінің ұзындығы ТдN шамадан аз болу керек; әдетте τn=ТдN. Тығыздалатын каналдардың саны неғұрлым көп болса, соғұрлым дискреттелген импульстердің ұзындығы қысқа және өту жолағы кең болады. Мысалы, егер
N=30 және Тд=1Fд=18∙103 кГц=125 мкс;
Әр каналдың дискреттелген санау нүктелері топтық АИМ сигналына біріктіріледі. Қабылдауда әрбір канал дың сигналдарын жкек бөлу үшін қосымша импульс қосу қажет. Ол сигнал циклдің басын анықтайды және циклдік синхронизация сигналы деп аталады. Беру циклінің ұзындығы дискреттеу периодына тең.

УАКБ жүйесіндегі топтық сигналдар:
а - уақытты қалыптастыру; ә - бөлу диаграммасы

Үш каналды уақыт арқылы біріктіру жүйесінің құрылымдық сұлбасы көрсетілген. Жүйенің беру жағында жеке үздіксіз сигналдар ТЖС арқылы электрондық кілтте үздіксіз сигнал дискреттеледі.
Кілттің жұмысын каналдық импульстерді беру арқылы басқарады, бұл импульстер бір-бірінен △t уақытқа жылжыған. Импульстердің негізгі тізбегі дискреттеу жиілігіне Fд тең тактілі импульсті генераторда құрылады (ТИГ). Кілттен импульстер топтастырғышқа (сумматор) беріледі. Сумматорда дискретті санау сигналдарымен циклдік синхронизация импульстері біріктіріледі, циклдік синхронизация импульстерін қалыптастырушы қондырғыда өндіріледі. Қабылдау жағында циклдік синхронизация қабфлдау қондырғысы циклдік синхронизация импульсін бөліп, КИБ жұмысын басқарады. КИБ-тен импульстер тізбегі өз каналдарының кілттеріне беріледі. Төменгі жиіліктік сүзгіш үздіксіз сигналды қалпына келтіреді.ижолдағы шуылдың әсерінен қабылдау жағындағы үздіксіз сигнал беру жағындағы кіріс сигналынан өзгерісте болады.
Уақыт арқылы беру жүйесіндегі өту бөгеулері. Бұрмаланулар екі түрде болады: сызықтық және сызықтық емес.
Сызықтық бұрмаланулар бірқалыпсыз амплитудалық және фаза-жиілікті сипаттамалары бар тізбектерден сигналдар өткен кезде пайда болады. Топтық АИМ сигналында сызықтық бұрмаланулар оның қалыптасу және шектелген өту аймағы бар тізбектерден өткен кезде пайда болады. Бұл кезде импульстің түрі өзгереді: импульстер кеңейеді:

Үш каналды уақыт арқылы біріктіру жүйесінің құрылымдық сұлбасы
Амплитудалар өзгереді, кей жағдайда басқа каналдың уақыт интервалдарын жауып қалады. Бұл кезде уақыт арқылы каналдар бөлу жүйесінде каналаралық өту бөгеулері пайда болады.
Жиілік жолағы жоғарыдан шектеу транзисторлардың лездік әрекетінің шектелуіне және АИМ сигналы өтетін тізбекте реактивті элементтердің болуына байланысты. Бұл кездегі беру жолының эквивалентті сұлбасы (6.9-сурет) ұзындығы бойынша ұзарған. Ұзару дәрежесі тізбектің параметріне немесе амплитудалық жиіліктік сипаттаманың бірқалыпты еместігіне байланысты. Бірінші каналдың санау амплитудасының өзгерісі екінші каналдың қалдық кернеу шамасын сондай шамаға өзгертеді, бұл өзгеріс өту бұрмалануын тудырады. Мұндай бұрмаланулардың бірінші реттік бұрмалану дейді.
Жиілік төменнен шектеу топтық сигналдарының реактивті элементтері (трансформатор, сыйымдылық) бар тізбектен өтуі. Бұл кездегі тізбектің бұрмалануы жиілік сипаттаманың төменгі жиілік аймағында төмендеуіне байланысты, импульстің төбесі үшкірленіп, теріс таңбаға ұарай лақтырылады. Соның әсерінен келесеі импульстердің амплитудасы азаяды, ұғымды өту бұрмалануын тудырады. Бұлардың өшуі өте жай болады, сондықтан олар алыстағы каналдарға да әсерін тигізуі мүмкін, мұндай бұрмалануларды екінші реттік бұрмалану дейді.

Уақыт арқылы каналдарды бөлу жүйесіндегі каналды сигналдардың бөлудің уақыт диаграммасы
Каналдарды уақыт арқылы бөлудің жиілік арқылы бөлуге қарағандағы айырмашылығы - өту жолағының шектелуінде және АЖС-ның бірқалыпты еместігінде.
Сызықтық емес бұрмалану. Топтастырылғын АИМ сигналы сызықты емемс қасиеті бар беру жолы арқылы өтеді. Сондықтан топтастырылған АИМ сигналы сызықты емес бұрмалануға ұшырайды.
Сызықты емес бұрмалану сигналдардың сызықты емес төрт - полюсниктерден (амплитудалық шектеу, электрондық кілттер, импульстік күшейткіштер және т.б.) өткен кезде пайда болады. Сызықты емес амплитудалы сипаттасы бар төрт-полюсниктен топтық АИМ сигналы өткен кезде төрт-полюсниктің шығысында әр каналдардың санау нүктелерінің амплитудалық шамасының өзгергені көрінеді. Мысалы, бірінші каналдың кірісінде және шығысында каналаралық өзараәсері жоқ импульстердің ұзындығы өзгермейді. Сондықтан каналдарды жиіліктік бөлу жүйесәне қарағанда УАКБ жүйесінде каналдар өзаралық өту бөгеулері пайда болмайды.
Бірқалыпты кванттау. Кванттаудың екі түрі бар: бірқалыпты және бірқалыпсыз.
Егер кванттау қадамдары бір-біріне тең болатын болса, △=const, онда кванттау бірқалыпты деп аталады. Кванттау қондырғысының бірқалыпты кванттау қадамы амплитудалық сипаттамасы Uш=f(Uк) саты түрінде көрсетілген.

Бірқалыпты кванттау.
а - кванттау қондырғысының амплитудалық сипаттамасы; ә - кванттау қателігі
Кодтау. Телефондық және дыбыс хабар сигналдары екі таңбалы, оларды дискреттегенде тізбекте әр таңбалы импульстер жиынтығы алынады. Бұл әр таңбалы импульстерді кодтау үшін екілік симметриялы код пайдаланылады. Әр түрлі пайдалы импульстерді кодтау кезінде симметриялы екілік еод қолданылады
Симметриялы кодта 1 немесе 0 жоғары разрядты қолданылатын импульстің таңбасын анықтайды (1 оң таңбалы, 0 теріс таңбалы). Кодтық қадам деңгейі нөмірінің оң немесе теріс екендігін анықтайды.
Симметриялық кодтың артықшылығы - қарапайым кодердің пайдаланылуында, кемшшілігі - бөгеу қорғаныштығының төмендігі. Сигналдарды аналогты түрден сандыққа түрлендіргенде олардың бөгеуқорғағыштығы ұлғаяды, себебі қабылдағыш екі жағдайда 1 немесе 0 ғана тіркеуі қажет. Бөгеуқорғағыштығының ұлғаюы ИКМ сигналы берілетін жиілік аймағын кеңейтеді. Уақытылы диаграммасын қарастырайық. Котельников теоремасы бойынша, екі көрші жатқан санау сигналдарының дискреттеу периоды бірінші канал үшін Тд-12Fж. Екі санаудың уақыт аралығы біріктірілген көрші каналдардың санына байланысты анықталыды:
Тк - ТдN
мұндағы N - біріктірілген каналдар саны.
Екі көрші импульстердің кодтық топтың уақыт аралығы тактілі период деп аталады. Ол кодтық топтағы m разряд санына байланысты анықталады:
Tt = Nkm = TдNm
Сандық топтық сигналдарға импультердің жиіліктік тізбегі тактілі жиілік деп аталады.
Fm = 1Tm = Fд Nm
Тактілі жиілік пен сандық беру хабарының жалдамдығына байланысты, секунд ішінде қанша бит (өлшем бірлігі битс) берілетіндігі анықталады.
Егер тактілі жиілігі 2048 кГц болса, онда аппаратураның сандық ағынының жылдамдығы 2048 кбитс немесе 2,048 Мбитс. Сызықтық жолдағы жиілік ағынның кеңдігі белгілі біржиілікте жуық шамамен △fикм=Fm, яғни △fикм=FдNm.

ИКМ сигналының тактілік жиілігін таңдау

1.2. Сандық беру жүйесіндегі сызықтық кодтар
Сандық сызықтық беру жолында көрші жоларалық өту бөгеулері және сигналдың ішіндегі бөгей деңгейі аз болуы қажет. Бұл бөгеулердің деңгейі және әсер етуі жалпы жағдайда сигналдың энергетикалық спектірінің кеңдігі мен түріне байланысты. Сондықтан сызықтық жолды қолданыдатын кодтарға қойылатын негізгі талаптар:
- сигналдың энергетикалық спектірінің төменнен және жоғарыдан шектелуі, барынша жіңішке болуы, салыстырмалы төменгі жиіліктерде орналасуы және тұрақтықұраушы болмауы қажет;
- спектр құрамында тональды жиілік құраушы болуы қажет;
- сандық сызықтық сигналдың артық элементі, код түрлендіргіш көрсетілуі қажет;
Сигналдың шектелген спектрі сигналдың жол бойымен өтуі кезіндегі бұрмалануларды азайтуға мүмкіндік береді, яғни сигнал спектрінде шағын қуатты құраушылар төмендетілген. Спектрдің біршама төменгі жиілік аумағына жылжуы өту бөгейлерінің деңгейін төмендетеді. Сигналдың спектр кеңдігінің азаюы, регенератордың кіріс тізбектерінің өту жолағын біршама жіңішкертеді, демек шешуші қондырғысына енетін бөгеу қуатының шамасы және жолақ кеңдігі де азаяды.
Регенератордың тактілі синхронизация сапасы көп жағдайда сандық сигналдың энергетикалық спектр құраушыларына байланысты. Егер тактілі жиілік сандық сигналының энергетикалық спектірінді жоқ болса, онда тактілі синхронизацияны ұйымдастыру қиынға түседі. Сондықтан тактілі жиілікті құраушы болуы керек.
Сызықты артық элементті кодты қолдана отырып, сызықтық жолдағы байланыстың үздіксіз беру сапасын бақылауға болады. Жоғарыда көрсетілген талаптарды қанағаттандыратын екілік кодтарды салыстырмалы түрде қарастырайық.
Құрамында артық элементі жоқ код арқылы көрсетілген сигнал түрі бір таңбалы импульстер тізбек түрінде бейнеленген, қуыстылығы g=TTut(g=2). Мұндай сигнал екілік немесе бинарлы деп аталады.

Екілік сандық сигналдар және олардың энергетикалық спектрлері:
а - қуыстылығы g=2 тең екілік сигнал;
ә - қуыстылығы g=2 тең екілік сигналдың энергетикалық спектрі;
б - импульстері бір тактілі интервалға созылған екілік сандық сигнал;
в - қуыстылығы g=1 сигнал спектрі

1.3. СБЖ генераторлық қондырғысы
Сандық беру жүйесіндегі генераторлық қондырғы белгілі бір тізбектелген импульстерді өңдейді. Бұл импулстер арқылы аппаратуралардың функционалдық түйіндердің және аралық станцияның жұмыстары басқарылады. Сонымен қатар, беру және қабылдау жолындағы сигналдардың реті мен өңдеу жылдамдығы анықталады. Генераторлық қондырғы өндіретін басқаратын сигналдардың құрылымы цикл және жоғарғы цикл беру құрылымымен анықталады.
Цикл және жоғарғы циклдің қалыптасуын қарастырғанда, бірінші сандық ағынның тактілі жиілігі fm = 2048кГц анықталған. Сандық ағынның әрбір символы тактілі интервалдың жартысын алады, сонда импульстер тізбегінің жүру жиілігі f болғанда q=2, қалған басқарушы импульстік тізбектер тактілі жиілікті бөлу арқылы қалыптастырылады.
Генератор қондырғысы өндіруші генератордан ӨГ, тактілі импульсті тізбекті қалыптастырушы ТИТҚ, разрядтарды бөлушіден РБ, каналды бөлушіден КБ және циклді бөлушіден ЦБ тұрады.
Өндіруші генератор шығысында тұрақтылығы жоғары fm гармоникалық сигнал қалыптастырылады. Тактілі тізбектің қалыптастырушы қондырғы негізгі тізбекті импульстерді fm қалыптастырады. Ұл тактілі импульстер тізбегі кодтау, декодтауды қалыптастыруда және сызықты сигналды өңдеуде қолданылады.

СБЖ генератор қондырғысының құрылымдық сұлбасы
Разряд бөлгіш m импульстік (P1,P2,...Pm) тізбекті қалыптастырады. Разряд бөлгіш қалыптастыратын разрядтық импульстер саны комбинациядағы разряд санына тең. m=8 болғанда, жиілік тізбегі fp = fm=256кГц. Бұл импульстердің жиынтығы комбинациядағы әр разрядтың орнын (синхросигнал позицияларын, ББУ сигналдарын, қызмет сигналдарын) дұрыс анықтау үшін пайдаланылады.
Каналдық басқарушы импульстер тізбегін КИ0, Ки1, ...КИn қалыптастырады. Мұндағы n - циклдегі каналдың интервалдар саны. Канал интервалының жиілік тізбегі дискреттеу жиілігіне тең, 32 каналдық интервалда fк = fpn = 8кГц.
ЦБ циклдік импульстік Ц0, Ц1, ... Цs тізбекті қалыптастырады. Мұндағы s - жоғарғы циклдің саны. Жиіліктік тізбегі бірдей циклдік импульстер үшін s=16 болғанда fц = fк s = 8*10316 = 500 Гц.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.