Маркетинг функциялары

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 57 бет
Таңдаулыға:

МАЗМ¦НЫ

КІРІСПЕ: КІРІСПЕ

3: 3

КІРІСПЕ: 1. Кєсіпорынның маркетингтік іс-єрекетінің теориялық негіздері

3: 6

КІРІСПЕ: 1. 1 Кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетiнiң мәнi мен мазмұны

3: 6

КІРІСПЕ: 1. 2 Кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетiн басқару процесi

3: 12

КІРІСПЕ:

Маркетингтi ұйымдастыру құрылымы

3: 18

КІРІСПЕ: 2. Қазақстан Республикасындағы кєсіпорындардың маркетингтік іс-єрекетін басқаруды талдау

3: 28

КІРІСПЕ: 2. 1 Алси фирмасының сипаттамасы

3: 28

КІРІСПЕ: 2. 2 “Алси” фирмасының маркетингтік іс-єрекетін талдау

3: 37

КІРІСПЕ: 2. 3. “Алси” фирмасының бµлшек саудасын басқару кєсіпорынның маркетингтік іс-єрекетін жетілдіру элементі ретінде

3: 43

КІРІСПЕ: ҚОРЫТЫНДЫ

3: 55

КІРІСПЕ:

ПАЙДАЛАНҒАН ЄДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

ҚОСЫМШАЛАР

3: 58

КІРІСПЕ

Бітіру ж±мысының µзектілігі осы уақытта Қазақстан Республикасының экономикасының түбегейлі жүйелік өзгерістерінен туындайды. Микро деңгейде бұл кезең экономикалық субъектілердің іскерлік бағыттары мен шарттарының өзгерісімен сипатталады. Кәсіпорындар мен ұйымдарда басқарудың жаңа жүйесі қалыптасып келе жатқан кезінде негізгі құрамдастарының бірі - маркетинг жүйесі. Қазақстанда маркетингтің қалыптасуының қажеттілігі жалпы әлемдік басқарудың теориясы мен практикасының тенденцияларымен анықталады. Осымен қатар маркетинг рынок инфрақұрылымының құрамдасы ретінде қоғамның даму тенденциясы, уақыт пен сыртқы орта өзгешілігін айқындайды. Қазіргі отандық жағдайларда маркетинг аумағындағы батыс тәжірибесін толықтай қолдану мүмкін емес. Сол себепті Қазақстанда маркетинг жүйесінің қалыптасуы бағыттары мен мүмкіндіктерін, шарттарын анықтау мақсатында маркетингтің дамуының теориялық тұжырымдамаларын құру және оның тәжірибесін талдау маңызды мәселелердің бірі. Қандай да болсын кәсіпорын өзінің серіктестерімен нарықтық қарым- қатынаста іс- әрекет етеді. Ал бұл жағдайда тек заманға сай, бәсекелестік қабілеті жоғары өнім шығаратын кәсіпорын ғана жетістікке жете алады. Сол себепті қазіргі нарық жағдайында шаруашылық субъектілерінің табысты жұмыс істеуі үшін осы заманғы ғылыми теория мен практиканың әдіс- амалдарын қолдана білудің маңызы зор.

Бүгінгі таңда қалыптасқан экономикалық жағдайларда кәсіпорындар алдында тұрған жаңа мәселелерді пайымды шешу маркетинг принциптері мен әдістерін қолдану арқылы жүзеге асады. Осы тұрғыда маркетинг өндіруші көзқарасындағы тиімді шығын мен пайда кезінде сұранысты табу, болжау және оны қанағаттандыруға байланысты тұтынушыға негізделген тауар (қызмет) өндіру және басқару жүйесі ретінде сипатталады. Маркетингті кәсіпкерлік, коммерциялық және тағы да басқа шаруашылық іс-әрекеттерде өте жақсы жетістіктерге жетудегі тиімді құрал ретінде қолдану үшін міндетті түрде оның қазіргі таңдағы жаңа әдістемелерін білу керек.

Қазақстан Республикасы экономикасының дамуының қазіргі өтпелі кезеңінде түрлі меншік формасындағы кәсіпорындар мен шаруашылық іс-әрекеттің әртүрлі масштабтары үшін маркетингтік іс-әрекетті қолдану өте маңызды болып отыр.

Қазіргі таңда көптеген кәсіпорындар өте жоғары тәуекелділікке негізделген стратегиялық шаруашылық аймақтарда жұмыс жасауға міндетті болып отыр. Егер де терең біліміңіз болмаса, онда кәсіпорынның өмір сүруіне төмендегідей сыртқы орта факторлары әсер етуі мүмкін: тұтынушылардың мінез-құлқы, бәсекелестердің позициялары, серіктестерді дұрыс таңдау, тұтынушыларды қызықтыратын тауар және қызмет ассортименттерінің бәсеке қабілеттілігін құру.

Қазақстан Республикасында өндірілетін тауарлар мен қызметтердің көпшілігі бойынша тұтынушылар мұқтаждығының қанағаттандырылу деңгейі әлі де төмен, осы кезде өндіріс құралдары мен жекелей түрлерінің дамуы әр түрлі қарқында жүруі салдарынан айтарлықтай ішкі салалық және аймақтық диспропорциялардың болуына әкелді. Сондықтан аймақтық және ішкі салалық теңестігін қамтамасыз ету мақсатында аймақтық аспектіде оның жекелей ішкі салаларының даму деңгейін бағалау қажет. Маркетингтік зерттеулер негізінде жүретін мұндай бағалаудың өзі рынок жағдайының сипаттамасын берумен қатар республиканың жекелей аймақтары бойынша мұқтаждықты тауып, сонымен қатар оны қанағаттандыру үшін талап етілетін инвестиция көлемі мен оның көздерін белгілейді. Қазақстан Республикасы экономикасында болып жатқан құнсыздану үрдісі, жалпы өндірістік қуаттылықтар құнының қымбаттауы, сонымен қатар кәсіпорындардың қалыптасқан қаржылық жағдайындағы өз қоры есебінен дамыту және жаңғырту айтарлықтай ауыртпалықтар туғызады. Сондықтан өндірушілерге банктік несие немесе тыс инвесторлар қорын жұмылдыру түрінде қарыз қор іздеуіне тура келеді. Осы тұрғыда тіптен қор жетімділігі болуы кезінде республикамызда уақыт талабына сай бәсеке қабілеттілігі жоғары тауарлар мен қызметтер өндіру үшін тұтынушылар талаптарын қанағаттандыратын және олардың көңілдерінен шығатын өнім ұсыну кәсіпорындардың күнделікті іскерлігінде кездесетін өзекті мәселеге айналды. Осындай көптеген ауыртпалықтарды жеңуде маркетинг ғылым, кәсіпкерлік және нақты уақытпен тексерілген тәжірибелік әдістердің қоспасы ретінде рынок шарттарында кәсіпорындардың іс-әрекетін жетілдіру мен өндірістік, өткізу, қаржылық және тағы да басқа сол сияқты кең аумағында көптеген қателіктерден құтылуға көмектесуге қолайлы жағдайлар құратын әмбебап жүйе болып барады.

Бітіру жұмысының негізгі мақсаты - еліміздегі бүгінгі күні қалыптасқан маркетинг теориясы мен практикасын талдай отырып, оның экономикамыздың алға басуында ерекше орын алуы жайлы сөз қозғап, отандық кәсіпорындардың, соның ішінде АЛСИ ЖАҚ-ның маркетингті қолдану процесін зерттей отырып, маркетинг іс-әрекетін әрмен жетілдірудің негізгі бағыттарын ұсыну.

Бітіру жұмысының міндеттері :

кєсіпорынның маркетинг іс-єрекетінің мєнін зерттеу
маркетингтік басқару ‰рдісін қарастыру
маркетингтік іс-єрекеттің ±йымдастыру формаларының негіздерін анықтау
нақты бір кєсіпорынның маркетингтік іс-єрекетін талдау
нақты кєсіпорынның бµлшек сауда іс-єрекетін басқаруды қарастыру.

Бірінші бөлімінде маркетингтің жалпы қысқаша сипаттамасын, функцияларын, яғни қолданылатын әдіс-амалдарды, оның басты заңдылықтары мен принциптерін, маркетингтік саясаттың негіздерін қарастырдым. Екінші бөлім маркетингтік іс-әрекетті жетілдіру жолдарына арналған. Мұнда фирманың жалпы сипаттамасы, ұйымдастыру құрылымдары, іс-әрекетінің негізгі бағыттары, маркетингтік жоспарлау және басқару жүйелері тереңірек сипатталған.

Қысқаша айтқанда, кәсіпорынды басқарудың маркетингтік концепциясы - бұл тәжірибелі капитанның қолындағы бизнес кемесін көздеген мақсатқа неғұрлым қауіпсіз жолмен жеткізудің компасы және лоциясы болып табылады.

Бітіру ж±мысын жазу барысында келесі ақпарат кµздері қолданылды:

Нысанбаев С. Н., Сатыбалдин С. С., Қожаназаров Қ. сияқты отандық экономист ғалымдарының еңбектері
Ф. Котлер, Эванс Дж. Р., Берман Б. сияқты шетел экономист ғалымдарының еңбектері
кµпшілік ақпарат қ±ралдарынан жиналған мєліметтер
“АЛСИ” ЖАҚ-да практика µту кезінде жиналған деректер.

I КӘСIПОРЫННЫҢ МАРКЕТИНГТIК IС-ӘРЕКЕТIНIҢ

ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГIЗДЕРI

1. 1 Кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетiнiң мәнi мен мазмұны

Рынокқа өту жағдайында елiмiзде өнеркәсiптi (кәсiпорын, ұйым) және өткiзудi басқарудың рыноктық концепциясы кең танымал болып отыр және ол “маркетинг” деп атады. Ағылшын сөзiнен шыққан “маркет” сөзi қазақ тiлiне аударғанда “рынок” деген ұғымды бередi. АҚШ-та шыққан терминдер сөздiгiнде маркетинг - тауар және қызметтi өндiрушiден тұтынушыға жылжытатын фирманың экономикалық iс-әрекетi ретiнде көрiнген. 1 Ал қазiргi уақытта екi мыңға жуық маркетингтiң анықтамалары бар. Маркетинг iскерлiгi өсiңкiлiгi және күрделiлiгiн куәлендiретiн және оның кешендi сипаттамасын беруге тырысуда ол бiр немесе бiрнеше жақтан қарастырылады. Жалпылай әртүрлi маркетинг анықтамаларын бiрнеше топқа бөлуге болады:

Маркетинг iс-әрекетi нақты мәселелер тiзбегi немесе iскерлiк бағыттары арқылы анықталады. Американдық маркетинг ассоциациясы (АМА) 1985 жылы келесi анықтаманы құптады: “Маркетинг iс-әрекетi жоспарлау және оның мағыналық енгiзiлуi, баға белгiлеу, жылжыту процестерiн жүзеге асырып, идеялар, тауар немесе қызметтi айырбас арқылы жекелей тұлғалар және ұйымдар мақсаттарын қанағаттандыруды сипаттайды”. 2
Маркетинг нарық шарттарына әсер ету және есепке алу арқылы пайда табуға бағытталған кәсiпорынды басқару жүйесi ретiнде қарастырылады.
“Маркетинг - айырбас арқылы қажеттiлiк және тұтынушылықты қанағаттандыруға бағытталған адам iс-әрекетiнiң түрi”. 3
“Маркетингтiк iс-әрекет тауарларды құру, ұсыну және айырбас арқылы индивидтер, оның топтарының қажеттiлiгi мен тұтынушылығын қанағаттандыруға бағытталған әлеуметтiк және басқарушылық үрдiс”. 4

Қарастырылған анықтамалар маркетингтiң әр қилы категориялары аспектiлерiн айқындап, кейбiр батыс мамандарының есебiнше, берiлген сұрақты оқу үшiн аз пайдалы, тiптен шектелген мағына түрiнде табылатын маркетинг ретiнде айқынсыз аумақта және кең анықтаманы үстiрт беруге тырысады.

Қорытындылай келе, жоғарыда аталған анықтамалар негiзiнде маркетингтiк iс-әрекеттiң тұтынушының қажеттiлiгi мен сұранысын қанағаттандыруға негiзделген iс-әрекет ретiнде бизнес философиясына айналуын атап өту керек.

Маркетинг категориясы эволюциясын зерттеуде Дж. Эванс және Б. Берман екi негiзгi анықтама топтарын бөлiп көрсетедi: классикалық (шектелген) және қазiргi уақыттағы (жалпыланған) . Классикалық анықтамаларында маркетингтiк қызмет кәсiпкерлiк iскерлiк түрi ретiнде қарастырылып шектелуiне байланысты болады. Ал маркетинг өзiнше даму өлшемi бойынша коммерциялық емес ұйымдар, жекелей адамдар iскерлiгi, аймағы, идеялары секiлдi әр сипаттағы аумақтарды қамтиды. Сол себептi авторлар маркетингтiк iс-әрекеттiң өз анықтамаларын төмендегiдей ұсынады: “бұл айырбас арқылы тауар, қызмет, ұйым, адамдар, аймақ және идеяларға сұранысты болжау, басқару және қанағаттандыру”.

Қызықты маркетинг категориясының анықтамасы Дж. Гильберт еңбегiнде сипатталып, оның маңызды үш мәнiн бөлiп көрсеткен:

бiрiншiден, бұл анықталған функциялар, топтар немесе фирманың iшкi бөлiмдерiне (жарнама, өнiмдi жылжыту, өткiзу, сатып алушыларға қызмет көрсету, баға белгiлеу саясатына және т. б. ) қатысты басқару iс-әрекетi;
екiншiден, маркетингтiң әлеуметтiк ролiн атап өтуде көбiнесе маркетинг сөзi макроэкономикада маркетинг жүйесi түсiнiгi баламасы ретiнде пайдаланылады;
үшiншiден, бұл фирманы басқару философиясы болып табылып, маркетинг қызметiне ғана қарасты жүрмей жоғары басқару деңгейiнде жүзеге асады.

Тарихи түрде фирмалар алдымен iшкi маркетингтi дамытып, бiртiндеп өндiрiстiк-коммерциялық iс-әрекет көлемiн кеңейте отырып, өзi орналасқан аймағының шегiнен шыға бүкiл елге маркетингтiк iс-әрекетiн таратады.

Қазақстан Республикасына қатысты тұтынушылық рынокта, өндiрiс құралдары рыногында және қызметтер аумағында, кәсiпорындарда маркетинг iс-әрекетi бiр уақытта қолданылып, осы кезде қызметтер аумағында (әсiресе, жарнамалық бизнес, банктiк және қаржылық аумақ, саудада) бiршама үлкен қарқынмен дамып келе жатқанын атап өтуге болады.

Маркетингтiк iс-әрекет функциялары - тауар және қызмет маркетингiнiң үрдiсiн iске асыруда қолданылатын мамандандырылған iс-қимылдың жеке түрлерi мен олардың жиындысы.

Маркетинг функциялары өзара байланысты әрекеттер кешенiн сипаттайды (1-сурет) .

Маркетинг iс-әрекетiмен айналысатын ғалымдар мен тәжiрибесi мол мамандар әр түрлi сипатта функциялар аттары мен мағынасын бередi. Мәселен, маркетинг бойынша әйгiлi ғалымдар Дж. М. Эванс және Б. Берман айтуынша: “Маркетинг iс-әрекетiнiң негiзгi функциялары болып табылатындар: қоршаған ортаны талдау және нарықты зерттеулер, тұтынушыларды талдау, тауар (қызмет) жоспарлау, өткiзудi жоспарлау, тауарды жылжытуды жоспарлау, бағаны жоспалау, әлеуметтiк жауапкершiлiктi қамтамасыз ету мен маркетингтi басқару”.

Маркетинг функциялары

1-сурет

Мұндай жинақ шартсыз түрде марктингтi iс-әрекеттiң толық функционалдық спектрiн сипаттайды. Бiрақ басқа жерде олардың тоқтауынша: “Маркетинг ауқымы кең, яғни баға белгiлеу, қоймаға сақтау, орау, сауда маркасын құру, өткiзу, сауда персоналын басқару, несие, тасымалдау, әлеуметтiк жауапкершiлiк, бөлшек сауданы орналастыру үшiн орын таңдау, тұтынушыларды оқу, көтерме және бөлшек сауда, жарнама, қоғаммен байланыс, рынокты зерттеулер мен тауарды жоспарлау, кепiлдiк берумен байланысты болады”.

Функциялардың мәнi және мағынасы бойынша жоғарыда көрстеiлгеннен басқа келесi толықтыруларды енгiзедi: ситуациялық басқару; ақпараттық цикл; жаңа бәсекелестiк қабiлеттi идеяларды құру, ұзақ мерзiмдi жемiске негiзделу; бiрдей өнiмнiң негiзгi құрамдастары массалық арзан өндiрiсiне негiзделу; дүниежүзiлiк рынокта сұранымды есепке алу; маркетингтiң стандарттық бағдарламаларын қолдану; маркетингтегi серiктестiк. 5

Маркетингтiк iс-әрекет үрдiсiнде жалпы және нақты функциялар өзара байланысты болады. Кез-келген нақты функцияны орындау кезiнде барлық жалпы функциялар орындалады (2-сурет) . Мысалға сұранымға зерттеу жүргiзу кезiнде талдау, болжау және мақсатты қою, жоспарлау мен маркетингтiң басқа жалпы функцияларының барлығы орындалады.

Маркетингтiң жалпы және нақты функцияларының өзара байланысы

Бағалау

Есеп және бақылау

Жоспарлау

Болжау және мақсаттарды анықтау

Талдау

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2 - сурет

1-Рынокта сұраным мен ұсынысты оқу; 2-рынокты сегментеу, мақсатты сегменттi таңдау және оның сыйымдылығын анықтау; 3-кәсiпорынның маркетингтiк ортасын талдау; 4-кәсiпорынның потенциал мүмкiндiктерiн анықтау; 5-тауар саясатын орындау; 6-баға белгiлеу және баға саясаты; 7-тауар қозғалысы және өнiмдi өткiзу; 8-сұранымды қалыптастыру және өткiзудi ынталандыру; 9-сыртқы экономикалық маркетингтiк iс-әрекет; 10-кәсiпорында маркетинг қызметiн ұйымдастыру.

Қорытындылай келе жоғарыда аталып кеткен мәселелерден маркетингтiң барлық функцияларын екi критериймен жiктеуге болады: мағынасына қарай және маркетингтiк әсер етудiң объектiсi бойынша. Бiрiншiсiн жалпы, ал екiншiсiн нақты деп атауға болады. Бiздiң есебiмiзше, маркетинг функцияларын мағынасы бойынша келесiдей бөлуге болады: талдау, болжау және мақсат қою; жоспарлау; есептеу мен бақылау; бағалау. Маркетингтiк әсер ету объектiсi бойынша функциялар келесiдей жiктеледi: рынокта сұраным мен ұсынысты оқу; рынокты сегменттеу; мақсатты сегменттi таңдау мен оның сыйымдылығын анықтау; кәсiпорынның маркетингтiк ортасын талдау; кәсiпорын мүмкiндiктерiн анықтау; тауар саясатын орындау; баға белгiлеу және баға саясаты, тауар қозғалысы және өнiмдi өткiзу; сұранымды қалыптастыру және өткiзудi ынталандыру; сыртқы экономикалық маркетингтiк iс-әрекет; кәсiпорында марктингтiк iс-әрекеттi ұйымдастыру.

Салтты түрде маркетингтiк iс-әрекет кешенiн келесi құрамдастар қатарына бөледi, яғни олар негiзгi функциялар тiзбегiн анықтайды (функционалдық аспект) :

маркетингтiк iс-әрекеттiң орындалуына байланысты рынок конъюнктурасын және проблемаларын оқу;
кәсiпорынның тауар саясатын құру (тауар жайлы ойды анықтау, оның орындалуы және кешендi толықтырғыш қызметтерiн, номенклатура және өнiм көптүрлiлiгiн жоспарлау) ;
кәсiпорынның баға саясатын жүзеге асыру;
тауар қозғалысын және өзiнiң өнiмiн сатуды ұйымдастыру;
рынокқа өнiмдi жылжыту (жарнама, ынталандырушы рәсiмдер, жекелей сату, паблик рилейшнз(PR) ) ;
маркетингтi басқару.

Маркетингтiң көрсетiлген функцияларының әрбiрi өзiнше маңызды бiрақ өзара байланысты және жиынтық түрде орындалатындары (маркетинг - қоспа (микс) немесе маркетинг кешенi - 4 “Р”, яғни product - тауар, price - баға, place - өткiзу (орны), promtion - тауарды жылжыту, яғни осы элементтердiң ағылшынша алғашқы әрiптерi) маркетинг қағидаларын жемiстi жүзеге асыру үшiн қажеттi шарттарды, оның идеясын нақты тәжiрибелi түрде қамтамасыз етедi. Бұл туралы келесi тарауда ашып қарастырамыз.

Жоғарыда аталған маркетингтiң функциялары тұтас мәселеге нақтыланып, бiр бөлiгi арнайы ұйымдарда орындалып, ал қалғаны кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетiне тиедi. Кәсiпорынның орындайтын маркетингтiк iс-әрекетiнде экономикалық, әлеуметтiк, қаржылық, өндiрiстiк, өткiзу және зерттеу жұмыстары белгiлерi болады. Маркетингтiк iс-әрекеттiң мәнi және негiзгi функцияларын түсiну кәсiпорында марктинг қызметiнiң әрекет етуiнiң қажеттi құрамдасы болып табылады. Ол маркетинг iс-әрекетiнiң қамтитын функциялары мен мәселелерiн анықтай отырып, оны жетiлдiрудi қаматамсыз етудi көздейдi.

Басқаруға маркетингтiк жақындаудың негiзiн қалайтын талаптарды айқындауға қатысты американың осы аумақтағы маманы П. Друкердiң айтуынша: “Маркетинг бойынша маманды өдiрiс соңына емес, керiсiнше басына қойып, марктингтiк iс-әрекеттi бизнестiң әрбiр фазасына интегралдау керек. Зерттеулер арқылы әрбiр инженер, конструктор және өндiрушiнi клиенттiң қандай өнiмдi көргiсi келетiнiн, қандай бағаны төлеуге келiсiмдiгi, қайда және қандай көлемде тұтынылатыны жайлы деректеме беруi тиiс. Маркетингтiк iс-әрекет проектiлеу, өнiмдi жоспарлау, экономикалық талдау, тарату, өткiзу және өнiм бойынша қызмет көрсетуге әсер етедi”.

Қазiргi уақытта республикамызда көптеген кәсiпорындар не өндiре алса, соны сатып, тұтынушылардың қажеттiлiгi және оны қанағаттандыру көп есепке алынбай отыруының бiр басты себебi функционалдық қызметтер және маркетинг арасында ақпаратты алмасу және өзара байланыстар толықтай жетiле қойған жоқ.

Маркетинг кәсiпорын iскерлiгiнiң барлық басқа да жақтарымен тығыз өзара байланысты болады. Көбiнесе басқа бағыттағы салалар маркетингтiң дамуына шектеулер ретiнде әрекет етуiмен бiрге бәсекелестi сыртқы ортада өзiнше шаруашылық субъектiлерiнiң тиiмдi дамуының қажеттi шарттары болып табылады. 6

Батыстағы экономикалық ғылымдарда қалыптасқан маркетингтiң түсiнiктерiн және қағидаларын салыстырмалы талдау арқылы барлық отандық кәсiпорындарға қатысты, жекелей республикамыздың кәсiпорындарында маркетинг жүйесiнiң даму тұжырымдамаларын құру кезiнде келесi ойлар қолданылған:

кәсiпорындарда маркетинг жүйесiнiң қалыптасуы және дамуы үшiн қажеттi экономикалық шарттарды құру;
маркетингтiң анықталған функциялар кешенi ретiнде, кәсiпорынды басқарудың орта деңгейiнде жүзеге асырылуы және басқару философиясы ретiнде болуы сияқты екi жақты табиғатын есепке алу;
маркетингтiң функционалдық құрамдастарын кешендi қолдану;
тауар және баға саясаты, өткiзу мен тауарды рынокқа жылжыту, рынокты зерттеу және маркетинг қызметiн басқарумен толықтырылған;
маркетинг қызметiн құрылымдық ұйымдастырылып, маркетинг және басқа да кәсiпорынның функцияларының интеграциялануға бағытталуы;
басқарудың маркетингтiк қағидаларына өту кезiнде кәсiпорынның басқару жүйесiнiң өзгеруi.

Рыноктық қатынастарға өту кезiндегi маркетингтi ұйымдастыру процесiне сыртқы ортаның өзгерiстерi, соның iшiнде заң шығару базасының жетiлдiрiлуi айтарлықтай ықпал етедi. Сыртқы ортаның қалыптасқан факторлары жағдайын талдау отандық кәсiпорындарда маркетинг жүйесiн ұйымдастыруды қаржыландырудың жетiмсiздiгiн объективтi анықтайды. Бұл осы iскерлiкте тәжiрибе тапшылығымен қатар нарық шарттарында бiлiктi жұмысты қамтамасыз ету үшiн қажет маркетинг жүйесiнiң ресурстық потенциал элементтерiнiң барлық түрлерiнiң (кадрлық, қаржылық, техникалық, әдiстемелiк және т. б. ) жеткiлiксiздiгiне әкеледi (3 - сурет) .

Осы көрсетiлген сурете өтпелi кезеңде фирмаларда маркетинг жүйесiн ұйымдастырудың объективтi проблемаларын анықтайтын факторлар келтiрiлген. Қазақстан кәсiпорындарында маркетингтiк iс-әрекет жүйесiн ұйымдастырудың мәселелерiн шешу үшiн салалық өзгешелiктердi есепке алу маңызды болғандықтан кәсiпорындағы (фирма ұйым) маркетинг iс-әрекетiн басқару процесi келесi тарауда көрiнiс алады.

Кәсiпорындарда маркетинг жүйесiн ұйымдастырудың негiзгi объективтi проблемалары

Кәсiпорындарда

маркетинг жүйесiн

ұйымдастырудың әсер

объективтi ету

проблемалары

3- сурет

Кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетiн басқару процесi

Қазiргi уақытта өзiмiз көрiп жүргенiмiздей, маркетинг iс-әрекетi кәсiпорынды рынокқа бағыттап басқарудың философиясы болып табылады. Ал пратикалық маркетингтiң кешенi, маркетингтiк iс-әрекет - бұл өндiрiс немесе ғылыми-зерттеу жұмыстары (ҒЗЖ) сияқты басқарудың объектiсi. Осыған байланысты маркетингтiк iс-әрекеттi басқару жүйесi және оның құрылымы мен қызметтерi: жоспарлау, ұйымдастыру, бақылау, реттеу және санақтау болып табылады. Бұл мәселе әлi толығымен анықталмаған, сондықтан оның ең анық элементерiне тоқтала кетейiк.

Жоғарыда айтылғандардан бiзге мыналар белгiлi: маркетингтiк iс-әрекеттiң ең маңыздылары болып рынокты зерттеу және тауар өндiрушi кәсiпорынның нарықтық мүмкiндiктерiн талдау және жоспарлау, марктингтiк саясаттың кешенiн құрастырып және iске асыру танылады. Осы жерде тағы айта кетелiк, маркетинг iс-әрекетi ҒЗЖ, өндiрiсте, жоспарлауды және т. б. қызметтердi өзi атқармайды, ол тек осы және басқа қызметтердiң түрлерiн, тауар өндiрушiнiң рыноктық мақсаттарын ескере отырып, шешiмдер қабылдауда қажеттi ақпаратпен қамтамасыз етедi.

Маркетинг концепциясы күрделi әлеуметтiк-экономикалық құбылысты сипаттайды. Ол басқарудың тiптен жаңа өзгеше функциясын орындауды талап етедi. Маркетингтi тиiмдi басқару үшiн әрбiр фирма маркетинг қызметiн ұйымдастыруы тиiс.

Кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетi - бұл маркетинг қағидалары мен әдiстерi негiзiнде әрекет ететiн арнайы бөлiмше. Кәсiпорынның маркетингтiк iс-әрекетi өзiне экономикалық жоспарлау, техника-өндiрiстiк, зерттеушiлiк, өткiзу мен валюта қаржылық сипаттағы кешендi жұмыстарды шоғырландырып, оның персоналының теоретикалық және практикалық дайындығының жоғары деңгейiн талап етедi.

Маркетинг iс-әрекетiнiң қалыптасуына кәсiпорын жағдайына орай әсер етушi факторлар мен жағдайлар шарттары ықпал етедi.

Анықтаушы фактор деп кәсiпорын мақсаттарын атауға болады. Кез келген компания немесе фирма күрделi аумалы-төкпелi маркетингтiк орталықта әрекет жасайды. Егер компания өмiр сүргiсi келсе, түрлi-түрлi тұтынушылар топтарына қажеттi бағалы заттарды шығаруды ұсынуы керек.

Компания нақтылы рынокта оның мақсаты тауар ассортиментi көкейкестiлiгiн сақтайтындығына сенiмдi болуы керек.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.