Инженер еңбегінің әлеуметтік мәселелері
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
Әлеуметтік инженерлік және инженерлік ерекшіліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
Инженердің жеке тұлғасына қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
Инженерлік—басқармалық еңбек ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Әлеуметтік инженерлік және инженерлік ерекшіліктері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .2
Инженердің жеке тұлғасына қойылатын талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
Инженерлік—басқармалық еңбек ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .21
Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Жаһандану үдерімі ХХІ ғ. бүкіл дүниені толық ықпалына бағындырады. Инвестициялық, әлеуметтік - технологиялық теориялы және тәсілнамалы қажеттілігі.ХХІ – ғ. басындағы объективті жағдайлардың талаптарын: экологиялық, әлеуметтік демографиялық, табиғи байлықтарды пайдалану, инженерлік мәселелерідің шешудің жолдарын іздеу. Әлеуметтік технология адамдардың әлуметтік ақыл – ойын, қуатын, қабілеттерін дұрыс тиімді пайдаланудың амалы ретінде әлеуметтік инженерлік және инженерлік шешімді қажет етеді. Адам қызметін неғұрлым жоғары деңгейде ұйымдастыру және өзін - өзі ұйымдастұру, объективті және субъективті жеке әрекет бастауларын үйлестіру. Қоғам санасында инженер мамандығы шығармамен байланысты. Қазіргі кезде пракика жүзінде шығармашылық бастаманың мағынасы және оның өндірістегі барлық мәселелерді шешудегі рөлі күрт өсті.Инженерлік еңбек үлкен қоғамдық құндылық болып табылады. Осыдан шығатын қорытынды: ең басты әлеуметтік проблема—осы еңбекті рационалды пайдалану.
Инженерлік еңбек қоғамық өндіріс жүйесінде: өндіріс пен құрылыс сферасынан, ғылыми-техникалық прогрестің өсуіне байланысты оның басқа да көптеген экономика салаларына, мәдениет, білім толығымен өндірістік емес сфераларда жүрді. Қоғамның ілгері дамуы инженерлік шығармашылық және раионализатор-лық қасиеттері қажеттілік туғызуда. Жаңашылдықты енгізу өзгерістің негізі ретінде. Адамдардың психологиялық ұстанымдары мен жеңу үдерімінің қиындықтары, Қазақстанда « 2030 бағдарламасының » жүзеге асырылудың
Инженерлік еңбек қоғамық өндіріс жүйесінде: өндіріс пен құрылыс сферасынан, ғылыми-техникалық прогрестің өсуіне байланысты оның басқа да көптеген экономика салаларына, мәдениет, білім толығымен өндірістік емес сфераларда жүрді. Қоғамның ілгері дамуы инженерлік шығармашылық және раионализатор-лық қасиеттері қажеттілік туғызуда. Жаңашылдықты енгізу өзгерістің негізі ретінде. Адамдардың психологиялық ұстанымдары мен жеңу үдерімінің қиындықтары, Қазақстанда « 2030 бағдарламасының » жүзеге асырылудың
1. Аитов Н.А. Основы социологии.- Алматы,1997.
2. Аитов Н.А., Александров Г.Н. Высшее технологическое образование в условиях НТР.—М .,1993.
3. Инженер и рабочий.—М.,1985.
4. Инженерно-психологические требования к системам управления.-М,1967.
5. Капитонов Э.А. Социология ХХ века: история и технология.—Ростов
-на-Дону, 1996-С.30-39.
6. Коженцев Ю.Т. Основы эргономики.—Новочеркасск,1993.
7. Социология: Учебное пособие для студентов технического ВУЗов//Под ред.К.Г. Габдуллиной.—Алматы:Ғылым,1997.
8. Социально-психологический портрет инженера.—М.,1977.
9. Социальное управление: Словарь.—М.,1994.
10. Тұрғынбаев Ә.Х. Социология.—Алматы,2001.
11. ШәмшатұлыИ., Дәкенов М., Дәуіт Д., Күнхожаев Н.Әлеуметтану.—Ал-
маты,1999.
2. Аитов Н.А., Александров Г.Н. Высшее технологическое образование в условиях НТР.—М .,1993.
3. Инженер и рабочий.—М.,1985.
4. Инженерно-психологические требования к системам управления.-М,1967.
5. Капитонов Э.А. Социология ХХ века: история и технология.—Ростов
-на-Дону, 1996-С.30-39.
6. Коженцев Ю.Т. Основы эргономики.—Новочеркасск,1993.
7. Социология: Учебное пособие для студентов технического ВУЗов//Под ред.К.Г. Габдуллиной.—Алматы:Ғылым,1997.
8. Социально-психологический портрет инженера.—М.,1977.
9. Социальное управление: Словарь.—М.,1994.
10. Тұрғынбаев Ә.Х. Социология.—Алматы,2001.
11. ШәмшатұлыИ., Дәкенов М., Дәуіт Д., Күнхожаев Н.Әлеуметтану.—Ал-
маты,1999.
ЖОСПАР
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
Әлеуметтік инженерлік және инженерлік
ерекшіліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...2
Инженердің жеке тұлғасына қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
Инженерлік—басқармалық
еңбек ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... .16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21
Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..22
Кіріспе
Жаһандану үдерімі ХХІ ғ. бүкіл дүниені толық ықпалына бағындырады.
Инвестициялық, әлеуметтік - технологиялық теориялы және тәсілнамалы
қажеттілігі.ХХІ – ғ. басындағы объективті жағдайлардың талаптарын:
экологиялық, әлеуметтік демографиялық, табиғи байлықтарды пайдалану,
инженерлік мәселелерідің шешудің жолдарын іздеу. Әлеуметтік
технология адамдардың әлуметтік ақыл – ойын, қуатын, қабілеттерін
дұрыс тиімді пайдаланудың амалы ретінде әлеуметтік инженерлік және
инженерлік шешімді қажет етеді. Адам қызметін неғұрлым жоғары деңгейде
ұйымдастыру және өзін - өзі ұйымдастұру, объективті және субъективті
жеке әрекет бастауларын үйлестіру. Қоғам санасында инженер мамандығы
шығармамен байланысты. Қазіргі кезде пракика жүзінде шығармашылық
бастаманың мағынасы және оның өндірістегі барлық мәселелерді шешудегі рөлі
күрт өсті.Инженерлік еңбек үлкен қоғамдық құндылық болып табылады. Осыдан
шығатын қорытынды: ең басты әлеуметтік проблема—осы еңбекті рационалды
пайдалану.
Инженерлік еңбек қоғамық өндіріс жүйесінде: өндіріс пен құрылыс
сферасынан, ғылыми-техникалық прогрестің өсуіне байланысты оның басқа да
көптеген экономика салаларына, мәдениет, білім толығымен өндірістік емес
сфераларда жүрді. Қоғамның ілгері дамуы инженерлік шығармашылық және
раионализатор-лық қасиеттері қажеттілік туғызуда. Жаңашылдықты енгізу
өзгерістің негізі ретінде. Адамдардың психологиялық ұстанымдары мен
жеңу үдерімінің қиындықтары, Қазақстанда 2030 бағдарламасының
жүзеге асырылудың барысы—ол әлеуметтік басқару, әлеуметтік психология мен
қолданалы социология қорытындысы. Инженер жұмыс күшінің хронометражы,
бүгінгі заманда инженердің толық күшін, мүмкіндіктерін толық пайдалануы
мәселеге айналып отыр.
Әлеуметтік инженерлік және инженерлік ерекшеліктері.
Инженерлік еңбек көптүрлі ақыл ой еңбектерінің арасында көрнекті орын
алады. Оған коғамдық өндіріс жүйесіндегі оның ролін көрсетіп, сапалық жөне
сандық бірқатар сипаттар тән.
Біріншіден, бұл қоғам өмірінің барлық сферасында қазіргі уақытта
көрсетілген, инженерлік еңбектің әмбебап сипаты. Бұл еңбек түрі ең бірінші
өнеркәсіптік өндіріс пен құрылыс сферасында пайда болса, ғылыми-техникалық
прогрестің өсуіне байланысты оның басқа да көптеген экономика салаларына,
мәдениет, білім толығымен өндірістік емес сфераларға "кеңеюі" (экспансиясы)
жүрді.
Екіншіден, инженерлік қызметтің әмбебаптық сипатына оны жүздеген
инженерлік профессиялауда мамандықтар мен мамандандыруларда сіңімін тапқан,
еңбектің көптүрлілігін ажыратады.
Үшіншіден, инженерлік еңбекті үлкен шығармашылық қанғандық ажыратады.
Біз инженерлік еңбектің потенциалын, ол негізінде үнемі инженерлік іздеуді
рационализаторлық - ойлап тапқыштық қызметі және т.б. қолдайтын техникалық
прогресстің ықпалы көбірек білінетін материалдық өндіріс сферасында
қолдануына байланысты ерекшелеп көрсетеміз. Инженерлік еңбектің үлкен
шығармашылық мүмкіндіктері жайлы, инженерлердің көбі адам қызметтерінің
мазмұны бойьшша ең шығармашылық айналысатыны жайлы факт куәландырады.
Төртіншіден, инженерлік еңбектің маңызды сипаты оның өндірісті
басқарудағы ерекше ролі болып табылады.
Бұрынғы Кеңес Одағында инженерлердің беделдігі өте жоғары болған.
Сібірде және Ленинградта мамандықтардың моделін зерттеген кезде, әр түрлі
саладағы инженерлер мамандықтың деңгейлерінде өте жоғары орындар алған. 70-
ші жылдары бүкіл тұлғалардың ішінде жоғары техникалық білімді адамдар 56,5%
құраған. Казармалық социализм шарттарында партократия ішінде технократия
өмір сүрді деп айтуға болады.
Осының нәтижесінде жоғары техникалық білім бәрінен бұрын жеке адамның
кәсіби қызығуын қанағаттандыратын құндылық ретінде емес тек әлеуметтік
қозғалыстың құрамы ретінде қарастырыла бастады...
Бірақ қарама-қарсы құбылыстар да болды. Бәрінен бұрын, оларды
жұмысшылармен теңестірген, төменгі жалақы үшін, инженерлер мен техниктердің
көпшілігі жұмысшылар қатарына ауысты. Кеңес Одағының өндірісінде 1985 жылы
200 мың жоғарғы білімді мамандар, жұмысшылар сапасында еңбектенеді; олардың
23 бөлігі инженерлі білімді мамандар. Инженер мамандығының беделі
төмендеді, соның нәтижесінде техникалык ЖӨО-дарға сайыс азайды. Бұл
инженерлік корпустың әлсіз контингентпен толып, жұмысшы сапасының
төмендеуіне әкелді. СССР-да 1939 жылы жоғарғы білімді 1,2 млн. адам алды,
ал 1987 жылы - 20,8 млн. адам алды. Оның ішінде 518.5 мың кандидатпен,ғылым
докторлары 1987 жылы өндірістік өнеркәсіпте 1000 жұмысшының 78-і, көлік
және байланыс өнеркәсіптерінде 51, күрылыс өнеркәсіптерінде 77 мамандар
келетін. Өнеркәсіпте инженерлер кебейді. Бірақ олар одан да көбейеді, және
ҒТР максималды дамуында өндірісте инженерлер саны жұмысшылардан да көп
болады. АҚШ-та ой еңбегінде жүмыс істейтіндер 55%, жұмыс істейтітіндердің
78% өндірісте орта біліммен, 30% жоғары білімді.
Инженерлерге сұраныс бүкіл әлемде өсуде.Миллион адамға санағанда Японияда
жыл сайын 630 инженер АҚШ-та 360, "Старый Свет" - те 260 инженер
дайындайды. 1990 жылы Кеңес Одағында миллион адамға 784 инженер дайындалған
болатын. Жеткілікті сан сиякты. Бірақ келесіні ескеру керек: 6 млн. бүрынғы
Одақ инженерлерінің 1,5 млн-ы жұмысшы мамандықтарында орын алды, тағы екі
миллионы өздерінін қүрылымына байланысты жоғары білімді талап етпейді, ал
екі миллионнан артығы жәй басқарушылар болып табылады, және тек 700 мыңы
инженерлер, сонда 10%-ке жуығы ғана меншікті инженер еңбегімен айналысқан.
Ресей ғылым Академиясының (РАН) әлеуметтану институтының зерттеулері
бойынша инженерлердің тек 10% жаңа технологиялык жүйелерді құрумен
айналысады, бірақ 80%-і күрделі инженерлік мәселелерді өзіндік шешуге
талпынады, бірақ шын мәнінде тек 20%-нің ғана мүмкіндігі бар.
Өнеркәсіптегі инженердің негізгі мәселесі - оның шығармашылык күші мен
мүмкіндіктерін толығымен қолдану. Ол оның өзіне байланысты: ол көзін жұмған
қызмет атқарушы болады ма, әлде өзінің нағыз рөлі - жаңа техникамен
технологияны ойлап табуға ұмтылады ма.
Эмпириялық әлеуметтануға назар аудару, "әлеуметтану не істей алады?"
-деген мәселені жандандырады. Және социолог басқарушылық шешімдерге қатысу
керек пе және оларға жауапты ма?
Классик социологтар "жоқ" - деген жауап берген. Әлеуметтануда
"клинический" тәсілі дүрыс саналған, яғни ол ақпаратты жинау керек, диагноз
беру; әлеуметтік стратегияны анықтау; үйымдастырушылар ағарту. Социолог
ғылым сияқты, дәрігерге ұқсайды, бірақ, ақыл айтады тағы сол кезде
нейтралды болады деп санаған Вебер:
Қойылған мақсатқа жетудегі нақты кұралдың керектігі (керек еместігі)
туралы; оған жетудің бағасы қандай болады, қойылған мақсатқа жетуде
берілген құралдардың колданылуының салдары қандай болады. Ғалым, белгілі
жағдайда не істеу керектігі туралы нұсқау беруге тырысқанда, ол
құндылықтармен анықталады және зерттеуші болмай қалады: ол жәй азамат
болады және саясаттануға көшеді.
Бұндай жағдайда мәселені шешу керек - саясаттанушылардың ұраны және
т.с.Эмпириялық әлеуметтану шегінде қойылған сүраққа басқа - "иә" деген
жауап анықталады.
Нақты жағдайдың қолданбалы зерттеулеріне социалдық мекемелер кызмет
көрсететін, олар оңтайлы басқарушылық шешімдер қабылдау үшін жаңа
әлеуметтанулық және әлеуметті - психологиялық ақпаратты басқарушы
персоналмен қамтамасыз еткен.
Социалдық жобаларды жаңадан құру жүйесінде және оны іске асыруда
социолог консультативті - басқарушылық қызметіне өтеді.
Соның көмегімен, саясаттанушылар, менеджерлер, кәсіпкерлердің мақсатына
жету үшін адамдық және материалдық ресурстарды тиімді колдану мүмкіндігі
ашылады.
Осылайша, эмпириялык әлеуметганудың "керектігі" алдын-ала анықталатын;
әлеуметтанулық зергтеулердің пайдалылығы үкімет органдарымен, саясаттық
және ғылымды ұйымдастырушыларға түсінікті болды. Жағымды, шешімі "диалогы".
Социологтармен жиі кеңестер, әлеуметтанулық өнеркәсіптерге сұраныс
беру, басқарушылық шешімдерді қабылдау, социалдық объектілердің өзгеруімен
адамдардың жағдайын қадағалайтын жазбаларды қабылдауда мөлшер болып
қалыптасады.
Эмпириялық әлеуметтанудың қызметі - басқарушылық сипаты, талап
етілушілігі әлеуметті дамудың жобасын кұруда социологтың қосылуы шартты.
Адамға имандылықсыз идеализмнің салауатты қарауы ұмытылады.
Осыдан Дж.Ландберг қалыптастырғанда әлеуметтану міндеттері шығады:
* Анықталған шарттарда адамдарға не керектігін нақты бақылау.
* Берілген шарттарда қалай нақтырақ есептеуге, альтернативті жазып
көрсетуге және олардың әр қайсысьның салдарын керсетуге болады.
* Әлеуметті нұсқаларды нәтижелерін және экономикалық тәсілдерімен
өзгерте алатын инженерлік немесе техниканы құрастыру.
Практикалық ортада қолданылуы әлеуметтік бағдарлануын күшейтетін,
қолданбалы әлеуметтану, әлеуметтік психология және әлеуметтік басқарушылық
тірегінде қалыптасқан қызмет әлеуметті инженерлік қызметі атын алды. Бұл
қызметтің мазмұны инженер мен социологтың сапасын білдіреді. Социолог
ретінде, ол зерттеушілік жобаның ақпаратты - әдістемелік қамтамасыз етуін
кәсіби құрастыруға әлеуметтік деректер анализінің және қорытындылауының
деректерді өңдеу әдісін қолдану, алынған нәтижелерді түсініктемелеу мен
түсіндіруді істей білуге міндетті.
Инженер ретінде ол сәйкесті стильмен ойлау қызметін меңгеру керек, ол
инжениринг деген атқа ие болады.
Инжениринг деген техникалық, қолданбалы арнаулы мәселелерді шешу үшін
адамдармен ойлап табылған, әр түрлі ұйымдардың арнайы социотехникасы
көмегімен социалды бақылау және реттеу, өзгерумен коммерциялык негізінде
өзіндік консультативті немесе инженерлі консультативті кызмет етудің кешені
келтіріледі.
Инженерлік қызмет – жасанды типті жүйелерді жасағанда және қызмет
атқарғанда, берілген шешімді қалай және қандай кезектілікпен алу керек
деген катаң алгоритмді ұйғарым.
Ал адамның инженері - ол әр түрлі ортадағы адамдардың қызмет етуіндегі
өзгерісте, ауыл шаруашылығында, медицинада, т.с.с, берілген жүйеге қызмет
көрсетуде және құрастыруда адам туралы ғылыми деректерді қолдану жеке
жағдайларда осындайлармен эргономика, дизаин, социометрия айналысады.
Әлеуметтік инженерия адамды әлеуметтік процестердің активті факторы
сапасына (ретінде) таниды. Ол процестерде жасанды жүйелері адамдардың
мақсатты бағытталған қиылы болып табылады және тек адаммен тұрақты өзара
карым-қатынас кезінде бола алады. Оларға әлеуметтік институттар және
ұйымдар, ұйымдасқан топтар жатады. Олардың ішінде сәйкесті ұйымдар,
ұйымдасқан топтар жатады. Олардың ішінде сәйкесті ұйымдар қызметінде өз
функцияларын іске асыратын, мемлекеттік институттар, білім беру, нарық және
тағы басқа.
Мысалы, нарық институты, көптеген анықталған тапсырмаларды орындау үшін
өзара ұйымдастырылған топтарға бөлінетін, кәсіпкершілік, менеджмент,
маркетингті - тұтас стратегиялық желіге ұйымдастыру қызметін біріктіреді.
Әлеуметтік инженерия қызметі, осындай жасанды жүйелерді құруға, өзгертуге
және кызмет етуге бағдарланғандығымен сипатталады. Оны жақтаушылар келесі
ұранды бастайды:
"Әлеуметтану мәселесі - адамның қылықтарын алдын ала көру және оны
басқару" империализм және прагматизм әлеуметтану туралы көзқарасты
инженерлік ғылым ретінде қарастырылады.
Өндірістік процестерде олар екі түрге бөлінеді:
• Адамның еңбек құралымен рационалды бірігу заты ретінде, басқарудың
ғылыми ұйымы көрсетіледі.
• Адам мен адамның рационалды бірігуі, карым-қатынасы
және
басқармалық қатынасын зат ретінде көрсететін, ғылыми басқармалық ұйым.
Осының шектеуінде әлеуметтік қызметтің сатылары болып келесілер
табылады:
Әлеуметтік - техникалық жобаны - жұмыс орны ұйымдастырудың картасы,
жұмыс және одан тыс уакытының хроно - картасы т.с.с. жасау.
- Практикалық кепілдемені еңгізу социотехникалық жаңалану процесі.
- Ұйымнын әдеттегі жұмыс істеу шарттарында енгізгіш жүйені іске асыру.
Осылай, әлеуметтік инженер басқарамалық қызметтің құрылымдық бөлігі
болып табылады, ал социо - инженер әлеуметтік - басқарушылық мәселелерін
шешудегі басқарушылық циклдың барлық сатыларына қатысады. Яғни ол
-ұсынылатын ұсыныстарға жауапты, басқарушылық жүйенің толық кұқылы
қатысушысы. Қалыптасып келе жатқан әлеуметтік инженерия еңбек шарттарын
жеңілдетуге және жақсартуға бағытталған және адамдық фактор рөлін есепке
алатын, әлеуметтік процестерді ұйымдастыратын консультативті басқарушылық
қызметінде бой көрсетеді.
Әлеуметтік инженерия әлеуметтік басқарушылықты және бақылауды іске асыру
мен байланысты және әлеуметтік серіктестіктің болуы мен әлеуметтік
жанжалдардың болмауына септігін тигізеді.
Әлеуметті - инженериялық қызметтің шекаралары социолог - прикладник
функцияларының екі блогымен анықталады. Біріншісі келесілерді қайталамасыз
етумен байланысты:
* ұйымдық жобалау және құру;
* кадрларды таңдау, орналастыру және жылжыту;
мақсатты мәселелерді шешу үшін жеке адамдарды және өзінді
ұйымдастыратын әлеуметтік топтардың механизмдерін қолдану. Екіншісі
келесілерді қамтамасыз етумен байланысты:
* әлеуметтік топтар мен қоғамның әлеуметтік бүтіндігін қолдану;
* әлеуметтік ұйымдар жұмысшыларына койылатын талаптар мен
нормалардың сақталуы.
Әлеуметтік процестерге комплексті әсер ету, ұйымның менеджін жасауда,
еңбектің өнімділігін көтеретін, әлеуметтік кернеулікті төмендету үшін
қабылданған жүйенің құндылықтары негізінде адамдардың мінез-құлқын
бағалауда және басқаруда жиі қолданылатын техникалар мен әдістемелер,
ерекше процедуралық ережелер ретінде социотехника көмегімен іске асырады.
Демократия және азаматтық қоғам құру шарттарында АҚШ-та әлеуметті инженер
әлеуметтілігімен тек бюрократиялық құрылымдар мен биліктілер ғана емес,
сонымен қатар ұжымды мүддені қорғау үшін құрылған, қоғамдық ұйымдар және
қаракетшілік топтар да пайдаланды.
Әлеуметгік инженер еңбегінің жаңа ақпараттардан басқа нәтижелері:
* "Ойлаутехникалық" құралдар көмегімен алынатын мазмұнды
корытындылар, бағдарламалар, жобалар, басқарушылық шешімдер.
* Біріктірілген әлеуметтік топтар, басқарушылық құрьлымдар, мысалы,
топталып жұмыс істеу әдісі;
* Мотивацияның өзгеруі: адамдарда беделдірек жұмыс істеу көңілінің
пайда болуы (ұйымның стратегиясы, жеке қызығулардың есебінде);
* Психотехникалық құралдар, комплексті құралдар - тренингтер және
ойын әдістері.
Әлеуметтік инженерия - ол, басқарудың перспективті және күнделікті
мәселелерін шешу үшін, практикада, қолданбалы зерттеулердің фундаментальды
ғылымынан алынған білімнің қолданылуымен байланысты қызмет.
Әлеуметгік процестерді реттеу мен басқарудың қандай тәсілдері бар?
Бұл жерде біз схоластикалық процестермен іс атқаратын болғандықтан,
бұйрықтық, әкімшілік, дерективтік басқармаларды есепке алмаймыз.
Әлеуметтік процестерді қоғамға керекті бейнемен жүретін шарт жасай отырып
басқаруға болады. Бұл - материалды - заттық шарт. Мысалы, зиялы қауым мен
ауыр жұмысшылар арасында ерекшелікті ескерілетіндей азайту үшін қаражатты
автоматтандырумен кадрларды қайта дайындауға салу керек. Бүл әкімшілікті -
ұйымдық шарт.
Инженердің жеке тұлғасына қойылатын талаптар.
Әлеуметтік психологтар, қоғамдық өндіріс дамуының объективті тенденциялары
инженер еңбегін, барлық еңбек функцияларымен мамандандырылған, көпшілік
мамандыққа айналдырады.
Бұл жұмысшылардың негізгі көпшілігінде инженерлік еңбектің мазмұнындағы
шығармашылық әлеуметтің төмендеуімен байланысты.
Сонымен қатар, инженер жұмысы техникалық шығармашылықпен байланысты емес,
мысалы, әкімшілік сияқты баска мөселелерді шешуді талап етеді.
Қоғам санасында инженер мамандығы шығармамен байланысты.
Интенсификация, робототехниктің озық технологиясы. Компьютеризация меншікті
форманың өзгеруімен, адамның орны және рөлі туралы, онын тек өндіріс
жүйесінде ғана емес, сонымен катар, қоғамда жауапкершілігі мен акылдылығына
байланысты сұрақты жаңаша кояды.
Қазіргі кезде практика жүзінде шығармашылық бастаманың мағынасы және оның
өндірістегі барлық мәселелерді шешудегі рөлі күрт өсті. Әлеуметтік
зерттеулер, еңбекке шығармашылық көрінудің - өзі адамдармен жоғары
бағаланатын туралы фактіні, бұрьшынан тіркеген (еңбек шығармашылық қатынас
барлық кезде еңбекпен қанағаттандыкқанымен байланысты болған және онда
көрнекті көрсеткіштердің бірі - рационализациялауға қатысу өнертапқыштык
бар).
Инженер еңбегі жұмысшы еңбегімен тығыз байланысты, және олар тек бірге оң
нәтиже береді. Осыдан екі маңызды корытынды шығады.
* біріншісі, егер менің еңбегім басқалардың еңбегімен байланысты болса,
онда барлық еңбек сапасымен көп байланысты (ұжымды еңбекте таза ұяттылық).
(Біреу нәтижені бұзуы мүмкін).
* екіншісінде, ұжымды жұмыс істеу шарттарында, көп нәрсе инженердің өз
әріптестері және жұмысшыларымен ортақ тіл табысуларына
байланысты.
Дипломатиялық, бірге жұмыс істей білулік талап етіледі, білгіштенушілікке
орын жоқ, өйткені, жұмысшылардың 70%-і орта мамандандырылған және
жоғары білімді жеке адамның даму сатысысына байланысты көпшілігі
біржақты,жұқа маман болған орта инженерден жоғары болады.
ҒТР кәсіби мобильдіктің өсуіне келе жатыр. Инженерлердің жартысы ЖОО -
алған мамандық бойынша жұмыс істемейді. Ал, бұл деген студенттердің
ешбіреуі ол кім болып жұмыс істеуді, институтта оқылатын қандай ғылымдар ол
,кім керек болады, ал қандайы керек болмайтынын білмейді. Әрқашан қайта
квалификациялану үшін база болу керек.
Қазіргі инженерлерге қандай ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
Әлеуметтік инженерлік және инженерлік
ерекшіліктері ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...2
Инженердің жеке тұлғасына қойылатын
талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..10
Инженерлік—басқармалық
еңбек ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... .16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21
Қолданылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..22
Кіріспе
Жаһандану үдерімі ХХІ ғ. бүкіл дүниені толық ықпалына бағындырады.
Инвестициялық, әлеуметтік - технологиялық теориялы және тәсілнамалы
қажеттілігі.ХХІ – ғ. басындағы объективті жағдайлардың талаптарын:
экологиялық, әлеуметтік демографиялық, табиғи байлықтарды пайдалану,
инженерлік мәселелерідің шешудің жолдарын іздеу. Әлеуметтік
технология адамдардың әлуметтік ақыл – ойын, қуатын, қабілеттерін
дұрыс тиімді пайдаланудың амалы ретінде әлеуметтік инженерлік және
инженерлік шешімді қажет етеді. Адам қызметін неғұрлым жоғары деңгейде
ұйымдастыру және өзін - өзі ұйымдастұру, объективті және субъективті
жеке әрекет бастауларын үйлестіру. Қоғам санасында инженер мамандығы
шығармамен байланысты. Қазіргі кезде пракика жүзінде шығармашылық
бастаманың мағынасы және оның өндірістегі барлық мәселелерді шешудегі рөлі
күрт өсті.Инженерлік еңбек үлкен қоғамдық құндылық болып табылады. Осыдан
шығатын қорытынды: ең басты әлеуметтік проблема—осы еңбекті рационалды
пайдалану.
Инженерлік еңбек қоғамық өндіріс жүйесінде: өндіріс пен құрылыс
сферасынан, ғылыми-техникалық прогрестің өсуіне байланысты оның басқа да
көптеген экономика салаларына, мәдениет, білім толығымен өндірістік емес
сфераларда жүрді. Қоғамның ілгері дамуы инженерлік шығармашылық және
раионализатор-лық қасиеттері қажеттілік туғызуда. Жаңашылдықты енгізу
өзгерістің негізі ретінде. Адамдардың психологиялық ұстанымдары мен
жеңу үдерімінің қиындықтары, Қазақстанда 2030 бағдарламасының
жүзеге асырылудың барысы—ол әлеуметтік басқару, әлеуметтік психология мен
қолданалы социология қорытындысы. Инженер жұмыс күшінің хронометражы,
бүгінгі заманда инженердің толық күшін, мүмкіндіктерін толық пайдалануы
мәселеге айналып отыр.
Әлеуметтік инженерлік және инженерлік ерекшеліктері.
Инженерлік еңбек көптүрлі ақыл ой еңбектерінің арасында көрнекті орын
алады. Оған коғамдық өндіріс жүйесіндегі оның ролін көрсетіп, сапалық жөне
сандық бірқатар сипаттар тән.
Біріншіден, бұл қоғам өмірінің барлық сферасында қазіргі уақытта
көрсетілген, инженерлік еңбектің әмбебап сипаты. Бұл еңбек түрі ең бірінші
өнеркәсіптік өндіріс пен құрылыс сферасында пайда болса, ғылыми-техникалық
прогрестің өсуіне байланысты оның басқа да көптеген экономика салаларына,
мәдениет, білім толығымен өндірістік емес сфераларға "кеңеюі" (экспансиясы)
жүрді.
Екіншіден, инженерлік қызметтің әмбебаптық сипатына оны жүздеген
инженерлік профессиялауда мамандықтар мен мамандандыруларда сіңімін тапқан,
еңбектің көптүрлілігін ажыратады.
Үшіншіден, инженерлік еңбекті үлкен шығармашылық қанғандық ажыратады.
Біз инженерлік еңбектің потенциалын, ол негізінде үнемі инженерлік іздеуді
рационализаторлық - ойлап тапқыштық қызметі және т.б. қолдайтын техникалық
прогресстің ықпалы көбірек білінетін материалдық өндіріс сферасында
қолдануына байланысты ерекшелеп көрсетеміз. Инженерлік еңбектің үлкен
шығармашылық мүмкіндіктері жайлы, инженерлердің көбі адам қызметтерінің
мазмұны бойьшша ең шығармашылық айналысатыны жайлы факт куәландырады.
Төртіншіден, инженерлік еңбектің маңызды сипаты оның өндірісті
басқарудағы ерекше ролі болып табылады.
Бұрынғы Кеңес Одағында инженерлердің беделдігі өте жоғары болған.
Сібірде және Ленинградта мамандықтардың моделін зерттеген кезде, әр түрлі
саладағы инженерлер мамандықтың деңгейлерінде өте жоғары орындар алған. 70-
ші жылдары бүкіл тұлғалардың ішінде жоғары техникалық білімді адамдар 56,5%
құраған. Казармалық социализм шарттарында партократия ішінде технократия
өмір сүрді деп айтуға болады.
Осының нәтижесінде жоғары техникалық білім бәрінен бұрын жеке адамның
кәсіби қызығуын қанағаттандыратын құндылық ретінде емес тек әлеуметтік
қозғалыстың құрамы ретінде қарастырыла бастады...
Бірақ қарама-қарсы құбылыстар да болды. Бәрінен бұрын, оларды
жұмысшылармен теңестірген, төменгі жалақы үшін, инженерлер мен техниктердің
көпшілігі жұмысшылар қатарына ауысты. Кеңес Одағының өндірісінде 1985 жылы
200 мың жоғарғы білімді мамандар, жұмысшылар сапасында еңбектенеді; олардың
23 бөлігі инженерлі білімді мамандар. Инженер мамандығының беделі
төмендеді, соның нәтижесінде техникалык ЖӨО-дарға сайыс азайды. Бұл
инженерлік корпустың әлсіз контингентпен толып, жұмысшы сапасының
төмендеуіне әкелді. СССР-да 1939 жылы жоғарғы білімді 1,2 млн. адам алды,
ал 1987 жылы - 20,8 млн. адам алды. Оның ішінде 518.5 мың кандидатпен,ғылым
докторлары 1987 жылы өндірістік өнеркәсіпте 1000 жұмысшының 78-і, көлік
және байланыс өнеркәсіптерінде 51, күрылыс өнеркәсіптерінде 77 мамандар
келетін. Өнеркәсіпте инженерлер кебейді. Бірақ олар одан да көбейеді, және
ҒТР максималды дамуында өндірісте инженерлер саны жұмысшылардан да көп
болады. АҚШ-та ой еңбегінде жүмыс істейтіндер 55%, жұмыс істейтітіндердің
78% өндірісте орта біліммен, 30% жоғары білімді.
Инженерлерге сұраныс бүкіл әлемде өсуде.Миллион адамға санағанда Японияда
жыл сайын 630 инженер АҚШ-та 360, "Старый Свет" - те 260 инженер
дайындайды. 1990 жылы Кеңес Одағында миллион адамға 784 инженер дайындалған
болатын. Жеткілікті сан сиякты. Бірақ келесіні ескеру керек: 6 млн. бүрынғы
Одақ инженерлерінің 1,5 млн-ы жұмысшы мамандықтарында орын алды, тағы екі
миллионы өздерінін қүрылымына байланысты жоғары білімді талап етпейді, ал
екі миллионнан артығы жәй басқарушылар болып табылады, және тек 700 мыңы
инженерлер, сонда 10%-ке жуығы ғана меншікті инженер еңбегімен айналысқан.
Ресей ғылым Академиясының (РАН) әлеуметтану институтының зерттеулері
бойынша инженерлердің тек 10% жаңа технологиялык жүйелерді құрумен
айналысады, бірақ 80%-і күрделі инженерлік мәселелерді өзіндік шешуге
талпынады, бірақ шын мәнінде тек 20%-нің ғана мүмкіндігі бар.
Өнеркәсіптегі инженердің негізгі мәселесі - оның шығармашылык күші мен
мүмкіндіктерін толығымен қолдану. Ол оның өзіне байланысты: ол көзін жұмған
қызмет атқарушы болады ма, әлде өзінің нағыз рөлі - жаңа техникамен
технологияны ойлап табуға ұмтылады ма.
Эмпириялық әлеуметтануға назар аудару, "әлеуметтану не істей алады?"
-деген мәселені жандандырады. Және социолог басқарушылық шешімдерге қатысу
керек пе және оларға жауапты ма?
Классик социологтар "жоқ" - деген жауап берген. Әлеуметтануда
"клинический" тәсілі дүрыс саналған, яғни ол ақпаратты жинау керек, диагноз
беру; әлеуметтік стратегияны анықтау; үйымдастырушылар ағарту. Социолог
ғылым сияқты, дәрігерге ұқсайды, бірақ, ақыл айтады тағы сол кезде
нейтралды болады деп санаған Вебер:
Қойылған мақсатқа жетудегі нақты кұралдың керектігі (керек еместігі)
туралы; оған жетудің бағасы қандай болады, қойылған мақсатқа жетуде
берілген құралдардың колданылуының салдары қандай болады. Ғалым, белгілі
жағдайда не істеу керектігі туралы нұсқау беруге тырысқанда, ол
құндылықтармен анықталады және зерттеуші болмай қалады: ол жәй азамат
болады және саясаттануға көшеді.
Бұндай жағдайда мәселені шешу керек - саясаттанушылардың ұраны және
т.с.Эмпириялық әлеуметтану шегінде қойылған сүраққа басқа - "иә" деген
жауап анықталады.
Нақты жағдайдың қолданбалы зерттеулеріне социалдық мекемелер кызмет
көрсететін, олар оңтайлы басқарушылық шешімдер қабылдау үшін жаңа
әлеуметтанулық және әлеуметті - психологиялық ақпаратты басқарушы
персоналмен қамтамасыз еткен.
Социалдық жобаларды жаңадан құру жүйесінде және оны іске асыруда
социолог консультативті - басқарушылық қызметіне өтеді.
Соның көмегімен, саясаттанушылар, менеджерлер, кәсіпкерлердің мақсатына
жету үшін адамдық және материалдық ресурстарды тиімді колдану мүмкіндігі
ашылады.
Осылайша, эмпириялык әлеуметганудың "керектігі" алдын-ала анықталатын;
әлеуметтанулық зергтеулердің пайдалылығы үкімет органдарымен, саясаттық
және ғылымды ұйымдастырушыларға түсінікті болды. Жағымды, шешімі "диалогы".
Социологтармен жиі кеңестер, әлеуметтанулық өнеркәсіптерге сұраныс
беру, басқарушылық шешімдерді қабылдау, социалдық объектілердің өзгеруімен
адамдардың жағдайын қадағалайтын жазбаларды қабылдауда мөлшер болып
қалыптасады.
Эмпириялық әлеуметтанудың қызметі - басқарушылық сипаты, талап
етілушілігі әлеуметті дамудың жобасын кұруда социологтың қосылуы шартты.
Адамға имандылықсыз идеализмнің салауатты қарауы ұмытылады.
Осыдан Дж.Ландберг қалыптастырғанда әлеуметтану міндеттері шығады:
* Анықталған шарттарда адамдарға не керектігін нақты бақылау.
* Берілген шарттарда қалай нақтырақ есептеуге, альтернативті жазып
көрсетуге және олардың әр қайсысьның салдарын керсетуге болады.
* Әлеуметті нұсқаларды нәтижелерін және экономикалық тәсілдерімен
өзгерте алатын инженерлік немесе техниканы құрастыру.
Практикалық ортада қолданылуы әлеуметтік бағдарлануын күшейтетін,
қолданбалы әлеуметтану, әлеуметтік психология және әлеуметтік басқарушылық
тірегінде қалыптасқан қызмет әлеуметті инженерлік қызметі атын алды. Бұл
қызметтің мазмұны инженер мен социологтың сапасын білдіреді. Социолог
ретінде, ол зерттеушілік жобаның ақпаратты - әдістемелік қамтамасыз етуін
кәсіби құрастыруға әлеуметтік деректер анализінің және қорытындылауының
деректерді өңдеу әдісін қолдану, алынған нәтижелерді түсініктемелеу мен
түсіндіруді істей білуге міндетті.
Инженер ретінде ол сәйкесті стильмен ойлау қызметін меңгеру керек, ол
инжениринг деген атқа ие болады.
Инжениринг деген техникалық, қолданбалы арнаулы мәселелерді шешу үшін
адамдармен ойлап табылған, әр түрлі ұйымдардың арнайы социотехникасы
көмегімен социалды бақылау және реттеу, өзгерумен коммерциялык негізінде
өзіндік консультативті немесе инженерлі консультативті кызмет етудің кешені
келтіріледі.
Инженерлік қызмет – жасанды типті жүйелерді жасағанда және қызмет
атқарғанда, берілген шешімді қалай және қандай кезектілікпен алу керек
деген катаң алгоритмді ұйғарым.
Ал адамның инженері - ол әр түрлі ортадағы адамдардың қызмет етуіндегі
өзгерісте, ауыл шаруашылығында, медицинада, т.с.с, берілген жүйеге қызмет
көрсетуде және құрастыруда адам туралы ғылыми деректерді қолдану жеке
жағдайларда осындайлармен эргономика, дизаин, социометрия айналысады.
Әлеуметтік инженерия адамды әлеуметтік процестердің активті факторы
сапасына (ретінде) таниды. Ол процестерде жасанды жүйелері адамдардың
мақсатты бағытталған қиылы болып табылады және тек адаммен тұрақты өзара
карым-қатынас кезінде бола алады. Оларға әлеуметтік институттар және
ұйымдар, ұйымдасқан топтар жатады. Олардың ішінде сәйкесті ұйымдар,
ұйымдасқан топтар жатады. Олардың ішінде сәйкесті ұйымдар қызметінде өз
функцияларын іске асыратын, мемлекеттік институттар, білім беру, нарық және
тағы басқа.
Мысалы, нарық институты, көптеген анықталған тапсырмаларды орындау үшін
өзара ұйымдастырылған топтарға бөлінетін, кәсіпкершілік, менеджмент,
маркетингті - тұтас стратегиялық желіге ұйымдастыру қызметін біріктіреді.
Әлеуметтік инженерия қызметі, осындай жасанды жүйелерді құруға, өзгертуге
және кызмет етуге бағдарланғандығымен сипатталады. Оны жақтаушылар келесі
ұранды бастайды:
"Әлеуметтану мәселесі - адамның қылықтарын алдын ала көру және оны
басқару" империализм және прагматизм әлеуметтану туралы көзқарасты
инженерлік ғылым ретінде қарастырылады.
Өндірістік процестерде олар екі түрге бөлінеді:
• Адамның еңбек құралымен рационалды бірігу заты ретінде, басқарудың
ғылыми ұйымы көрсетіледі.
• Адам мен адамның рационалды бірігуі, карым-қатынасы
және
басқармалық қатынасын зат ретінде көрсететін, ғылыми басқармалық ұйым.
Осының шектеуінде әлеуметтік қызметтің сатылары болып келесілер
табылады:
Әлеуметтік - техникалық жобаны - жұмыс орны ұйымдастырудың картасы,
жұмыс және одан тыс уакытының хроно - картасы т.с.с. жасау.
- Практикалық кепілдемені еңгізу социотехникалық жаңалану процесі.
- Ұйымнын әдеттегі жұмыс істеу шарттарында енгізгіш жүйені іске асыру.
Осылай, әлеуметтік инженер басқарамалық қызметтің құрылымдық бөлігі
болып табылады, ал социо - инженер әлеуметтік - басқарушылық мәселелерін
шешудегі басқарушылық циклдың барлық сатыларына қатысады. Яғни ол
-ұсынылатын ұсыныстарға жауапты, басқарушылық жүйенің толық кұқылы
қатысушысы. Қалыптасып келе жатқан әлеуметтік инженерия еңбек шарттарын
жеңілдетуге және жақсартуға бағытталған және адамдық фактор рөлін есепке
алатын, әлеуметтік процестерді ұйымдастыратын консультативті басқарушылық
қызметінде бой көрсетеді.
Әлеуметтік инженерия әлеуметтік басқарушылықты және бақылауды іске асыру
мен байланысты және әлеуметтік серіктестіктің болуы мен әлеуметтік
жанжалдардың болмауына септігін тигізеді.
Әлеуметті - инженериялық қызметтің шекаралары социолог - прикладник
функцияларының екі блогымен анықталады. Біріншісі келесілерді қайталамасыз
етумен байланысты:
* ұйымдық жобалау және құру;
* кадрларды таңдау, орналастыру және жылжыту;
мақсатты мәселелерді шешу үшін жеке адамдарды және өзінді
ұйымдастыратын әлеуметтік топтардың механизмдерін қолдану. Екіншісі
келесілерді қамтамасыз етумен байланысты:
* әлеуметтік топтар мен қоғамның әлеуметтік бүтіндігін қолдану;
* әлеуметтік ұйымдар жұмысшыларына койылатын талаптар мен
нормалардың сақталуы.
Әлеуметтік процестерге комплексті әсер ету, ұйымның менеджін жасауда,
еңбектің өнімділігін көтеретін, әлеуметтік кернеулікті төмендету үшін
қабылданған жүйенің құндылықтары негізінде адамдардың мінез-құлқын
бағалауда және басқаруда жиі қолданылатын техникалар мен әдістемелер,
ерекше процедуралық ережелер ретінде социотехника көмегімен іске асырады.
Демократия және азаматтық қоғам құру шарттарында АҚШ-та әлеуметті инженер
әлеуметтілігімен тек бюрократиялық құрылымдар мен биліктілер ғана емес,
сонымен қатар ұжымды мүддені қорғау үшін құрылған, қоғамдық ұйымдар және
қаракетшілік топтар да пайдаланды.
Әлеуметгік инженер еңбегінің жаңа ақпараттардан басқа нәтижелері:
* "Ойлаутехникалық" құралдар көмегімен алынатын мазмұнды
корытындылар, бағдарламалар, жобалар, басқарушылық шешімдер.
* Біріктірілген әлеуметтік топтар, басқарушылық құрьлымдар, мысалы,
топталып жұмыс істеу әдісі;
* Мотивацияның өзгеруі: адамдарда беделдірек жұмыс істеу көңілінің
пайда болуы (ұйымның стратегиясы, жеке қызығулардың есебінде);
* Психотехникалық құралдар, комплексті құралдар - тренингтер және
ойын әдістері.
Әлеуметтік инженерия - ол, басқарудың перспективті және күнделікті
мәселелерін шешу үшін, практикада, қолданбалы зерттеулердің фундаментальды
ғылымынан алынған білімнің қолданылуымен байланысты қызмет.
Әлеуметгік процестерді реттеу мен басқарудың қандай тәсілдері бар?
Бұл жерде біз схоластикалық процестермен іс атқаратын болғандықтан,
бұйрықтық, әкімшілік, дерективтік басқармаларды есепке алмаймыз.
Әлеуметтік процестерді қоғамға керекті бейнемен жүретін шарт жасай отырып
басқаруға болады. Бұл - материалды - заттық шарт. Мысалы, зиялы қауым мен
ауыр жұмысшылар арасында ерекшелікті ескерілетіндей азайту үшін қаражатты
автоматтандырумен кадрларды қайта дайындауға салу керек. Бүл әкімшілікті -
ұйымдық шарт.
Инженердің жеке тұлғасына қойылатын талаптар.
Әлеуметтік психологтар, қоғамдық өндіріс дамуының объективті тенденциялары
инженер еңбегін, барлық еңбек функцияларымен мамандандырылған, көпшілік
мамандыққа айналдырады.
Бұл жұмысшылардың негізгі көпшілігінде инженерлік еңбектің мазмұнындағы
шығармашылық әлеуметтің төмендеуімен байланысты.
Сонымен қатар, инженер жұмысы техникалық шығармашылықпен байланысты емес,
мысалы, әкімшілік сияқты баска мөселелерді шешуді талап етеді.
Қоғам санасында инженер мамандығы шығармамен байланысты.
Интенсификация, робототехниктің озық технологиясы. Компьютеризация меншікті
форманың өзгеруімен, адамның орны және рөлі туралы, онын тек өндіріс
жүйесінде ғана емес, сонымен катар, қоғамда жауапкершілігі мен акылдылығына
байланысты сұрақты жаңаша кояды.
Қазіргі кезде практика жүзінде шығармашылық бастаманың мағынасы және оның
өндірістегі барлық мәселелерді шешудегі рөлі күрт өсті. Әлеуметтік
зерттеулер, еңбекке шығармашылық көрінудің - өзі адамдармен жоғары
бағаланатын туралы фактіні, бұрьшынан тіркеген (еңбек шығармашылық қатынас
барлық кезде еңбекпен қанағаттандыкқанымен байланысты болған және онда
көрнекті көрсеткіштердің бірі - рационализациялауға қатысу өнертапқыштык
бар).
Инженер еңбегі жұмысшы еңбегімен тығыз байланысты, және олар тек бірге оң
нәтиже береді. Осыдан екі маңызды корытынды шығады.
* біріншісі, егер менің еңбегім басқалардың еңбегімен байланысты болса,
онда барлық еңбек сапасымен көп байланысты (ұжымды еңбекте таза ұяттылық).
(Біреу нәтижені бұзуы мүмкін).
* екіншісінде, ұжымды жұмыс істеу шарттарында, көп нәрсе инженердің өз
әріптестері және жұмысшыларымен ортақ тіл табысуларына
байланысты.
Дипломатиялық, бірге жұмыс істей білулік талап етіледі, білгіштенушілікке
орын жоқ, өйткені, жұмысшылардың 70%-і орта мамандандырылған және
жоғары білімді жеке адамның даму сатысысына байланысты көпшілігі
біржақты,жұқа маман болған орта инженерден жоғары болады.
ҒТР кәсіби мобильдіктің өсуіне келе жатыр. Инженерлердің жартысы ЖОО -
алған мамандық бойынша жұмыс істемейді. Ал, бұл деген студенттердің
ешбіреуі ол кім болып жұмыс істеуді, институтта оқылатын қандай ғылымдар ол
,кім керек болады, ал қандайы керек болмайтынын білмейді. Әрқашан қайта
квалификациялану үшін база болу керек.
Қазіргі инженерлерге қандай ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz