Маркетинг және менеджмент негіздері

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Іс-тәжірибеден есеп беру
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Мен Дәулетбақ Бекбол «Маркетинг және менеджмент негіздері» пәнінен «Маркетинг негіздері пәнінін міндеті мен мақсаты» деген тақырыпты қарастырдым. XX ғасыр басында фирмалардың көпшілігі шағын болатын, ал олардың қызметкерлері өзінің клиенттерінің әрбіреуін жақсы білетін. Басқарушылар маркетингтік ақпаратты өздерінің тұрақты клиенттерімен әңгімелесу арқылы жинайтын. Одан кейін одан да ауқымды және сапалы ақпаратты алудың қажеттілігін туғызған үш тенденция пайда болып, күшейе бастады. Жергілікті деңгейдегі маркетингтен жалпыұлттық ауқымдағы маркетингке көшу. Фирмалар әрдайым өзінің нарығының ауқымын кеңейтіп, оның басқарушылары өзінің клиенттерімен тікелей таныс емес. Маркетингтік ақпаратты жинаудың жаңа жолдары қажет. Сатып алушылардың мұқтаждықтарынан сатып алушылардың қажеттіліктеріне өту. Табыстың өсуіне байланысты, сатып алушылар тауарды сатып алғанда сол тауарға деген талаптарды жоғарлатады. Сатушыларға сатып алушылардың тауардың әртүрлі сипаттамаларына, рәсімделуіне және тауардың басқа да қасиеттеріне қалайша қарайтындығын алдын ала болжау қиынға түседі. Арнайы маркетингтік зерттеулер жүргізу қажеттілігі пайда болады. Баға бәсекелестігінен бағалық емес бәсекелестікке өту. Сатушылар маркетингтің бағалық емес, тауарларға маркалық атауларды қою, жарнама және өткізуді ынталандыру сияқты әдістерді көптеп қолдана бастады. Осы әдістерді қолдануға нарық қалай қарайтындығы туралы ақпаратпен қамтамасыз ететін кері байланыс жүйесін құру қажеттілігі туындайды. Бұл қажеттіліктерді іске асыру үшін көптеген фирмалар маркетингтік ақпарат жүйелерін жасайды. Маркетинг нарық дамуының жай күйі мен келешегін зерделеуге негізделеді, тұтыну мен өндіріс өніміне (тауарға, көрсетілген қызметке) сұранымды қалыптастырады, табыс алу мақсатымен рынокта тауарлардың өткізілуін тездетуге бағытталады. Маркетинг сұранымды жан-жақты зерделеп, болжау, жарнаманы пайдалану, өндірісті ынталандыру, сақтау және тасымалдаудың осы заманғы тәсілдерін, тауарлардың тұтынушыға жетуіне жәрдемдесетін технологиялық және басқа түрлерін қолдану негізінде кәсіпорынның жаңа өнімді әзірлеу, өндіру мен өткізу жөніндегі ұйымдық-техникалық, қаржы, коммерциялық және басқа қызмет түрлері жатады. Қоғам дегеніміз адамдардың өзара бірлесе отырып, саяси әлеуметтік, экономикалық және рухани іс-әрекеттерін атқаратын ортасы болып табылады. Маркетингтің негізгі қызметтері: сұранысты, баға қалыптастыру мәселелерін, жарнама мен өткізуді ынталандыруды зерттеу, тауар ассортиментін, өткізу мен саудалық операцияларды жоспарлау, тауарларды сақтау, тасымалдау, сауда-коммерциялық персоналды басқару, тұтынушыларға қызмет көрсетуді ұйымдастыру бойынша қызмет. Экономиканы‚ жарнаманы‚ инженерлік істі‚ психологияны‚ жоспарлауды‚ болжауды оңтайлы ұштастыру‚ яғни Маркетинг - тауарларды өндіру мен өткізу туралы ғылым. Оның негізгі мақсаты барынша көп пайда алумен бірге айырбас‚ тауарлардың тұтынушыға жеткізілуін тездету және өндірістік-коммерц. қызметтің тиімділігін арттыру арқылы нарықтың (адамдардың‚ фирмалардың, кәсіпорындардың) тауарларға (жұмыстарға‚ қызметтерге) сұранымын қанағаттандыру. Кәсіпорынның (фирманың‚ кәсіпкердің‚ т. б. ) сұранымды‚ бағаны‚ жарнаманы пайдалануға, өндірісті ынталандыруға‚ сақтау мен тасымалдаудың осы заманғы тәсілдерін‚ тауарлардың тұтынушыға жетуіне белсенді ықпал жасайтын қызмет көрсетудің техникалық түрлері мен басқа да түрлерін қолдануды жан-жақты зерделеу мен болжауға байланысты қызметі.

І. Маркетинг негіздері пәнінін міндеті мен мақсаты

1. 1. Маркетинг жайлы жалпы түсінік

Енді маркетингтің мәнін түсіну мақсатымен оның бірнеше анықтамасына тоқталайық. Маркетинг - бұл адамның тұтынуын айырбас арқылы қанағаттандыруға бағытталған іс-әрекет түрі. Маркетинг - бұл тауарларға, қызметтерге, адамдарды ұйымдастыруға, аймақтарға және идеяларға сұранымды айырбас арқылы болжау, басқару және қанағаттандыру. Маркетинг - бұл кәсіпорынның сауда өткізу іс-әрекетін зерттейтін, өндіріс процесіне және тауарлар мен қызмет көрсетуді өндірушілерді тұтынушыларға жылжытуға әсер ететін кешенді шаралар. Қазіргі заманғы маркетинг теориясы, оны басқарудың нарықтық бағдарын қамтамасыз ететін күрделі динамикалық жүйе деп қарайды. Салыстырмалы түрде айтсақ, маркетинг- күрделі ғылым, ол экономиканың, инженерлік істің, жарнаманың, психологияның, сауданың, жоспарлау мен болжамдаудың өзіндік ерекшелігі бар құймасы. Қысқаша маркетингтің мәнін мынадай бір сөзбен сипаттауға болады;

«Не өндірілетін болса, соны өндіру және сату керек».

Бірінші кезеңі тауарларды артық өндірумен, яғни олардың ұсынымы сұранымнан артық болса бастауымен байланысты. Бұндай жағдайда, кәсіпорынның негізгі мақсаты тауарларды барынша көп шығару, сосын барлық әдістермен оларды сатып алуға тұтынушыларды мәжбүр ету. Оның орнына маркетингтің дамуының екінші кезеңі келді, оның негізгі принципі өндірушілерді тұтынушыларға, нарыққа бағдарлау болды. Маркетингтің дамуының үшінші кезеңі 70-шы жылдардағы ірі экономикалық дағдарыстармен байланысты. Бұл кезеңдегі маркетингтің негізгі концепциясы қоғамның экономикалық ресурстарына бағдарланған. Атап көрсететін жәйт, маркетинг концепциясы экономикалық теорияның даму нәтижесінде туған жоқ, ол өндіріс өткізу, жалпы айналым саласындағы көптеген елеулі ішкі қоғамдық-экономикалық өзгерістердің салдары болатын. Нарық саласында бұл концепция тұтыну бағдарында болады. Әдетте нарық тек қана ұсыныммен емес, сонымен қатар оянған тұтынымдармен де, яғни сұраныммен қалыптасады. Өнім түрлерінің тереңдей түскен бөлшектенуінің, нарық сегменттерінің кеңеюі нәтижесінде маркетингтің тактикасы мен стратегиясының жекеленуі орын алады. Маркетингтің жекеленуі, стратегияның өнім түрлерінің біріне немесе бір тобына, сонымен қатар нарықтың белгілі бір тармағына бейімделуімен сипатталады. Сонымен маркетингтің 200-ден аса анықтамасына бөлек-бөлек тоқталмай-ақ мынаны көрсеткен жөн сияқты - маркетингтің негізгі қасиеті, ол нарықта болатын құбылыстарға белгілі бір қатынаста болуы. Маркетинг нарықта болатын себепті-салдары байланыстарды және субъектілермен олардың ортасының арасындағы тәуелділіктерді зерттеп анықтауды оңайлатады. Біздің пайымдауымызша маркетингті - нарықты терең білуге, баға белгілеу сұрақтарына, және тұтыну мен сұранымды болжамдауға, өндіріске, тауарларды тұтынушыларға жеткізуге және одан кейінгі қызмет көрсетуге негізделе құрылған өндірісті басқару мен өнім өткізуге комплексті көзқарас деп анықтау керек.

1. 2. Маркетингтің негізгі мақсаттары

Экономикалық субъектілердің маркетингтік қызметінің табысты болуы үшін дұрыс таңдалған қысқа, орта және ұзақ мерзімді маркетинг мақсаттары маңызды орын алады. Бұл мәселенің маңыздылығын баса атай отырып, Сенеканың «Қай айлаққа жүзетінін білмегенге қуалай соққан жел де жоқ» деген сөздерін келтіруге болады. Менеджменттің негізін салушыларының бірі Г. Эмерсон өзінің «Өнімділіктің он екі қағидасы» атты еңбегінде ең басты қағида нақты қойылған мақсаттарды келтіреді. Маркетингтік мақсаттар фирманың өз мақсатына жетуін қамтамасыз етеді. Бұл мақсаттар сан арқылы көрсетіледі және нақты, уақыты шектеулі, икемді болып келеді, әр түрлі жағдайларға қарай түзетуге келетін мақсаттар болуы мүмкін. Мақсаттар сатысында, әрине, алғашқы орын фирманын табиғи мақсаты болып саналатын - үнемі пайда түсіру және оны көп шамалау болып табылады. Нарықтық қатынастардың дамуына орай, экономикалық субъектілердің қызметін басқарудың нарықтық тұжырымдамасы ретінде маркетингті қолданудың объективтік қажеттілігі туындады. Маркетинг қағидаларын терең пайдалану үшін, оның теориясы мен әлемдік маркетинг тәжірибесін Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық, ұлттық, аймақтық және тарихи ерекшеліктерін ескере отырып, қайта пайымдау қажет. Әкімшілдік-жоспарлы экономика кезеңінде отандық ғалымдар маркетингті өнімді мөлшерден көп өндіріп, оны өткізумен ғана айналысатын капиталистік қоғамға ғана тән экономикалық категория ретінде қарастырған. Маркетинг қағидаларын елемеу, көптеген өнімнің өткізу нарықтарының және тұтынушылардың төлем қабілеттілігінің болмауы өнеркәсіптік кәсіпорындардың қоймаларында дайын өнімнің ірі қорларының жинақталуына әкелді. Мұндай экономикалық жағдай өтпелі экономиканың дамуының алғашқы кезеңіне тән. Егер 1998 жылдың 1 қаңтарында ҚР Статистика агеттігінің мәліметтері бойынша республика-мыздың өндіруші кәсіпорындарында дайын өнім қорлары 10 млрд теңгеден астам болса, ал 2000 жылдың 1 қаңтарында - 5 млрд теңгеге жетті . Мұндай жағдайдың басты себептерінің бірі - кәсіпорындардың нарықты зерттемеуі, тұтынушылардың сұранысына маркетингтік зерттеулер жүргізбеуі болып табылады. Қазақстан экономикасында маркетингті қолданудың ерекшеліктері мен серпіні және экономикалық субъектілердің қоршаған орта факторларының қағидаларын пайдалану барысына ықпал ету сипаты көбіне өтпелі кезең жағдайына орай анықталады. Маркетинг дамуына маңызды факторы - нарықтық шартын сатып алушы белгілеп, билік жүргізетіндей, ұсыныс сұраныстан жоғары болатындай жағдай жасау. Кәсіпорынның (фирманың‚ кәсіпкердің‚ т. б. ) сұранымды‚ бағаны‚ жарнаманы пайдалануға, өндірісті ынталандыруға‚ сақтау мен тасымалдаудың осы заманғы тәсілдерін‚ тауарлардың тұтынушыға жетуіне белсенді ықпал жасайтын қызмет көрсетудің техникалық түрлері мен басқа да түрлерін қолдануды жан-жақты зерделеу мен болжауға байланысты қызметі. Кәсіпорын өнімнің (тауардың, бұйымның) нақты түріне және оны тұтынушыларға орай М. қ-тің белгілі бір элементтеріне баса назар аударады. Мысалы, тұтыну тауарлары үшін бұқаралық ақпарат құралдары арқылы берілетін жарнаманың маңызы зор‚ ал өндірістік мақсаттағы өнім үшін жөндеу қызметін көрсетуді ұйымдастыруға, қосалқы бөлшектермен жабдықтауға баса мән беріледі.

1. 3. Маркетинг түрлері

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.