Реакторлар және регнераторлар

Жоспар:
1.Каталитикалық крекинг қондырғылары: реакторлар және регнераторлар
2.Химиялық апараттарға қойылатын талаптар
3. Реаторлардың жіктелуі:
А. Мерзімді жұмыс істейтін реакторлар
Б. Үздіксіз жұмыс істейтін реакторлар
В. Жартылай үздіксіз жұмыс істейтін реакторлар

Мұнайды обработка жасайтын жоғарысенімді процесттерді жасайты құрылғылардың саны жыл санап өсіп келеді.Мұнайды химиялық оброботка жасау реакциялық аппараттарда және ракторларда жүреді. Бұл аппараттарда жүретін процестер мұнайдан жоғары өнімді өнімдерді алуға мумкіндік береді.Реактордың конструкциясы химиялық процестің барлық талаптарына жауап беру қажет.Процессордегі реакция максималды жылдамдықпен және максималды өнімділікпен жүру қажет.Бұл процесске қол жеткізу катализаторда температураны , қысымды және уакытты белгілі бір дәрежеде ұстап тұрудың нәтижесінде жүзеге асырылады.Промышленной реакторларда реакция екі немесе одан да көп фаза жүзеге асырылады. Қатты катализаторлармен жұмыс жасайтын реакторларда жылдамдыкпен катар фазалар арасындағы айналу реакциясының жылдамдығы қамтамасыз етілу қажет.Әрбір химиялык өнімдер транспорттық қүрылғылармен өзара дәйекті жағдайластырылған әртүрлі құрылысты және арнайы тағайындалған аппараттарда алынады. Технологиялық үлгінің аппараттарының ішінде химиялық айналдыру жүретін аппараттарды, яғни негізгі технологиялық операция жүргізілетін аппаратты атап көрсетуге болады. Мұндай аппараттар реакторлар деп аталады. Сонымен. ішінде массатасымалдау (диффузиялык) процесі мен химия-технологиялық процестер жүретін аппаратты химиялық реактор деп атайды.Мысалы, күкірт қышқылын өндіретін цехтың пештік бөлімінде реактор деп күкіртті немесе колчеданды жандыру пешін айтады, ал байланыстыру бөлімінде байланыстырғыш аппарат және т.б. саналады. Көмекші аппараттарда дайындау операциялары – ұнтақтау, еріту, кептіру немесе ылғалдандыру, жылыту немесе суыту, жуу және т.б. жүргізіледі, әдетте олар технологиялық үлгіде реактордың алдында да, немесе соңында да орналаса береді. Реактордың алдындағы аппараттардың негізгі міндеті шикізатты реакцияға дайындау, ал реактордан кейінгі орналасқан аппараттардың міндеті реакцияның өнімдерін бөлу, оларды шоғырландыру немесе зиянды косымшалардан тазарту болып табылады.Кей жағдайда, көмекші операциялар (жылыту, ұнтақтау, еріту, буландыру, сұйық күйге айналдыру және т.б.) мен химиялық айналдыру, бір аппаратта жүруі мүмкін. Сонымен қатар, реакторларға қойылатын басқа да шарттар бір-бірімен қарама-қарсы байланысқан. Мысалы, жылу қолдануын жақсарту алмастырғыш құрылғылардың күрделенуін талап етеді. ал ол реактордың құнын асырады. Яғни реактордың түрін таңдау, қарастырылған талантарды ескеру арқылы, тек жинақты экономикалық есептеулерден кейін жүзеге асырылады.
Бұл есептеулерді іске асыру үшін, инженер-технолог процестің кинетика мағлұматтарымен, реагенттерді енгізу және реакция өиімдерін шығару шарттарымен әрекеттесуші компоненттерді араластыру сипаттамаларымен, процестің жылу алмастыру жагдайларымен жәнс т.б. мәліметтермен камтамасыз етілуі қажет.Басқа сөзбен айтқанда реактордың тиісті класын анықтап таңдап алу қажет, өйткені технологиялық есептеулердің әдістері мен параметрлерді іріктеп алу түрлі класс реакторлары үшін ерекше болады.

1. Ә.С. Аманқұлов «Ұңғыларды аяқтау»//, Алматы 1997
2. Иогансен К.В. “Спутник буровика. Справочник ” // М: Недра,1986 2. Справочник инженера по бурению. Под ред. В.И.Мищевича және Н,А. Сидорова, том 1және 2 // М: Недра,1978
3. Булатов А.И., Аветисов А.Г.“Справочник инженера по бурению ”, том 1және 2 // М: Недра,1985
4. Бревцо Г.Д. “Проектирование режима бурения” //М: Недра,1988
5. Соловьев Е.М. “Заканчивание скважин”// М: Недра,1979 6. Соловьев Е.М.“Задачник по заканчиванию скважин”- М: Недра,198