Қонақ үйдің болашақтағы маңызы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
І бөлім. Қонақ үй дамуының теориялық аспектісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.1. Қонақ үй ұғымы және түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.2. Болашақта қонақ үй дамуына әсер етуші факторлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
ІІ БӨЛІМ. Қонақ үйдің болашақтағы маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .17
2.1. Қонақ үй дамуының болжамы және артықшылық бағыттары ... ... ... ... ..17
2.2. Қазақстан республикасында қонақ үй дамуының әлеуметтік.экономикалық шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
І бөлім. Қонақ үй дамуының теориялық аспектісі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.1. Қонақ үй ұғымы және түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.2. Болашақта қонақ үй дамуына әсер етуші факторлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
ІІ БӨЛІМ. Қонақ үйдің болашақтағы маңызы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .17
2.1. Қонақ үй дамуының болжамы және артықшылық бағыттары ... ... ... ... ..17
2.2. Қазақстан республикасында қонақ үй дамуының әлеуметтік.экономикалық шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
Қонақ үй әлемдік экономикада басты рөлдің бірін атқарады. Дүниежүзілік туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдегі жалпы ұлттық өнімнің оннан бір бөлігін, халықаралық инвестицияның 11 пайыздан астамын, әлемдік өндірістің әрбір 9-шы жұмыс орнын қамтамасыз етеді. Қонақ үй әлемдік экономиканың алдыңғы қатарлы және жедел қарқынмен дамып келе жатқан салаларының бірі. Тез қарқынмен өсуіне байланысты оны өткен жүзжылдықтың (ғасырдың) экономикалық феномені, әрі келген жүзжылдықтың (ғасырдың ) болашағы зор бизнесі деп болжалуда. Бүкіләлемдік туристік ұйымның болжамы бойынша ХХI ғасырда туристік индустрияның өсуі артады және 2020 жылы әлемдегі туристік саяхаттар 1,6 миллион бірлік құрайды.
Курстық жұмыстың зерттеу өзектілігі: қонақ үйдің болашақтағы маңызын жан-жанты талдау.
Қонақ үй шаруашылық саласы көптеген дамыған және дамушы елдердің негізі болып табылады. Әлемдік экономикаға (қызмет көрсетудің жалпы өндірісі) қосқан үлесі 3,5 трлн долл. (1993 ж) бағаланады. Көптеген елдерде қонақ үй экономиканың маңызды салаларына зор ықпал етеді. Қонақ үйдің қазіргі индустриясы табысы жоғары және серпінді дамып келе жатқан қызмет қызмет көрсетулердің халықаралық сауда сегменттерінің бірі болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері: қонақ үй дамуының теориялық аспектілерін анықтау, қонақ үй дамуының болжамына түсінік беру. Қазіргі таңда экономика саласын дамытуда қонақ үйдің рөлі ерекше. Туризм индустриясы көптеген мемлекеттерде маңызды орынға ие.
Курстық жұмыстың ғылыми құрылымы мен көлемі: зерттеу жұмысы кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Курстық жұмыстың зерттеу өзектілігі: қонақ үйдің болашақтағы маңызын жан-жанты талдау.
Қонақ үй шаруашылық саласы көптеген дамыған және дамушы елдердің негізі болып табылады. Әлемдік экономикаға (қызмет көрсетудің жалпы өндірісі) қосқан үлесі 3,5 трлн долл. (1993 ж) бағаланады. Көптеген елдерде қонақ үй экономиканың маңызды салаларына зор ықпал етеді. Қонақ үйдің қазіргі индустриясы табысы жоғары және серпінді дамып келе жатқан қызмет қызмет көрсетулердің халықаралық сауда сегменттерінің бірі болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері: қонақ үй дамуының теориялық аспектілерін анықтау, қонақ үй дамуының болжамына түсінік беру. Қазіргі таңда экономика саласын дамытуда қонақ үйдің рөлі ерекше. Туризм индустриясы көптеген мемлекеттерде маңызды орынға ие.
Курстық жұмыстың ғылыми құрылымы мен көлемі: зерттеу жұмысы кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1. Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. /Пер. с анг.-М.: Аспект Пресс, 1995
2. Бургонова Г.Н., Каморджанова Н.А. Гостиничный и туристский бизнес.- Учебное пособие - М.: Финансы и статистика, 2000
3. Волков Ю.Ф. Интерьер и оборудование гостиниц и ресторанов. Уч. пособие. Ростов н/д.: Феникс, 2003
4. Горностаев И. Новые автоматизированные системы бронирования авиаперевозок //Туринфо – 1997
5. Григорьев Н. Продажа гостиниц через КСБ // Турбизнес – 1999
6. Гостиничный и туристический бизнес. -Учебник /Под. ред. прроф. Чудновского А.Д.-М.: Экмос, 1998
7. Джеймс Ф. Авиаперезовки в туризме//Мир деловой книги – 1991
8. Ердавлетов С.Р. География туризма Казахстана, Алматы-1992
9. Зарубежный опыт рынока «малых гостиниц» // Пять звезд – 1995
10. Калашников И. «Мастер – тур» облегчит работу туристких фирм // Туринфо – 1997
11. Организация технология гостиничного обслуживания: Уч.пособие.-3-е изд, испр.-М.: «Академия», 2005
12. Положение о паспорте гостиницы. -М.: Стройиздат, 1984
13. Правила технической эксплуатации гостиниц и их оборудования. -М.: Стройиздат, 1985
14. Чигрина О.Ф. «Автоматизированные информационные технологии в Гражданской Авиации». Учебное пособие. Алматы, 1999
1. Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. /Пер. с анг.-М.: Аспект Пресс, 1995
2. Бургонова Г.Н., Каморджанова Н.А. Гостиничный и туристский бизнес.- Учебное пособие - М.: Финансы и статистика, 2000
3. Волков Ю.Ф. Интерьер и оборудование гостиниц и ресторанов. Уч. пособие. Ростов н/д.: Феникс, 2003
4. Горностаев И. Новые автоматизированные системы бронирования авиаперевозок //Туринфо – 1997
5. Григорьев Н. Продажа гостиниц через КСБ // Турбизнес – 1999
6. Гостиничный и туристический бизнес. -Учебник /Под. ред. прроф. Чудновского А.Д.-М.: Экмос, 1998
7. Джеймс Ф. Авиаперезовки в туризме//Мир деловой книги – 1991
8. Ердавлетов С.Р. География туризма Казахстана, Алматы-1992
9. Зарубежный опыт рынока «малых гостиниц» // Пять звезд – 1995
10. Калашников И. «Мастер – тур» облегчит работу туристких фирм // Туринфо – 1997
11. Организация технология гостиничного обслуживания: Уч.пособие.-3-е изд, испр.-М.: «Академия», 2005
12. Положение о паспорте гостиницы. -М.: Стройиздат, 1984
13. Правила технической эксплуатации гостиниц и их оборудования. -М.: Стройиздат, 1985
14. Чигрина О.Ф. «Автоматизированные информационные технологии в Гражданской Авиации». Учебное пособие. Алматы, 1999
МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І бөлім. Қонақ үй дамуының теориялық аспектісі ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...4
1.1. Қонақ үй ұғымы және түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.2. Болашақта қонақ үй дамуына әсер етуші факторлар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..6
ІІ БӨЛІМ. Қонақ үйдің болашақтағы маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... 17
2.1. Қонақ үй дамуының болжамы және артықшылық бағыттары ... ... ... ... ..17
2.2. Қазақстан республикасында қонақ үй дамуының әлеуметтік-экономикалық шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
КІРІСПЕ
Қонақ үй әлемдік экономикада басты рөлдің бірін атқарады. Дүниежүзілік туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдегі жалпы ұлттық өнімнің оннан бір бөлігін, халықаралық инвестицияның 11 пайыздан астамын, әлемдік өндірістің әрбір 9-шы жұмыс орнын қамтамасыз етеді. Қонақ үй әлемдік экономиканың алдыңғы қатарлы және жедел қарқынмен дамып келе жатқан салаларының бірі. Тез қарқынмен өсуіне байланысты оны өткен жүзжылдықтың (ғасырдың) экономикалық феномені, әрі келген жүзжылдықтың (ғасырдың ) болашағы зор бизнесі деп болжалуда. Бүкіләлемдік туристік ұйымның болжамы бойынша ХХI ғасырда туристік индустрияның өсуі артады және 2020 жылы әлемдегі туристік саяхаттар 1,6 миллион бірлік құрайды.
Курстық жұмыстың зерттеу өзектілігі: қонақ үйдің болашақтағы маңызын жан-жанты талдау.
Қонақ үй шаруашылық саласы көптеген дамыған және дамушы елдердің негізі болып табылады. Әлемдік экономикаға (қызмет көрсетудің жалпы өндірісі) қосқан үлесі 3,5 трлн долл. (1993 ж) бағаланады. Көптеген елдерде қонақ үй экономиканың маңызды салаларына зор ықпал етеді. Қонақ үйдің қазіргі индустриясы табысы жоғары және серпінді дамып келе жатқан қызмет қызмет көрсетулердің халықаралық сауда сегменттерінің бірі болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері: қонақ үй дамуының теориялық аспектілерін анықтау, қонақ үй дамуының болжамына түсінік беру. Қазіргі таңда экономика саласын дамытуда қонақ үйдің рөлі ерекше. Туризм индустриясы көптеген мемлекеттерде маңызды орынға ие.
Курстық жұмыстың ғылыми құрылымы мен көлемі: зерттеу жұмысы кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
І БӨЛІМ. ҚОНАҚ ҮЙ ДАМУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІСІ
1.1. ҚОНАҚ ҮЙ ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ТҮСІНІГІ
Қонақ үй - туризм инфрақұрылымын құраушы маңызды элементтерінің бірі болып табылады. Ол орналастыру орындарының бірі. Қонақ үй дегеніміз мемлекеттік стандарт бойынша - адамдардың уақытша тоқтауына мүмкіндк жасалған барлық объектілер саналады. Ең кемінде нөмірлік қордың саны 10 нөмірлік бөлмеден асуы керек.
Қонақ үй шаруашылығы ең алғашқы рет сонау ежелгі Рим империясы кезеңінде пайда болған. Сол кездің өзінде-ақ қонақ үйлерді типтері бойынша классификациялаған. Қонақ үйлер бөлмелер санына қарай және көлеміне қарай оның деңгейлері анықталған болатын.
Қонақ үй қабырғалары саз балшықтан немесе тастардан қаланып тұрғызылды. Ал, ХVIII ғасырдан бастап бұл шаруашылық түріне ерекше көңіл бөліп, оның мол табыс әкелетіндіктеріне көз жеткізді. Содан бастап ол қонақ үй шаруашылығына айналды.
Қазіргі таңда экономика саласын дамытуда қонақ үйдің рөлі ерекше. Туризм индустриясы көптеген мемлекеттерде маңызды орынға ие. Оның дамуы жұмыс күші нарығы деген кең ауқымды түсінікті қамтиды.
ХХ ғасырда туризм әлеуметтік саладағы ең маңызды сфераға айнала бастады, барлық жерлерде саяхаттар пайда бола бастады. Туристік қызметтерге кететін шығынның көлемі қазіргі таңда бүкіл әлемде тұрғын үй мен тамаққа кететін шығындардан кейінгі үшінші орында тұр. Ол туристік қызметтерге кететін шығындардың бірі қонақ үй қызметіне берілетін ақы болып саналады.
Экономикалық сала ретінде қонақ үй индустриясы қонақ үйлерде, кемпингтерде, мотельдерде, пансионаттарда, келген адамдардың белгілі бір ақы төлеу арқылы уақытша тұруын ұйымдастыратын сала болып табылады. Келісімшарт арқылы туристерді түнейтін орнымен қамтамасыз ететін тұрғын объектілердің барлығын орналастыру құрлы деп тануымызға болады. Орналастыру құралдарын туристердің қалауы бойынша бір немесе бірнеше күнге жалға беруге болады.
2001 жылдың 13 шілдедегі № 211 және 2006 жылдың 31 қаңтарында енгізілген өзгертулерге байланысты Қазақстан Республикасының туристік қызметі туралы заңнамасы туристерді орналастыру құралдарына байланысты болса, 2004 9 қарашада Техникалық реттеузаңына сәйкес туристердің орнналастыру құралдарының негізгі мақсатына, ұйымдастыру құрылымына, минималдық талап ету және категориясының тәртібін иелену. Туристерге арнайы қызмет көрсететін, оларды түнейтін орынмен қамтамасыз ететін барлық объектілер кемпингтер, қонақ үйлер, пансионаттар, мотель, отельдердің барлығы орналастыру құралдары болып табылады.
Статистикада қонақ үй, мекен-жайды немесе жұмысты ауыстырумен байланысты емес, халық миграциясының бір формасы ретінде қарастырылады. Қонақ үй басында адамдардың өз тұрақты жекен-жайынан басқа жерде қозғалысы және уақытша болуы. Бірақ тарихи даму процесінде бұл ұғымның мазмұны мен мәні өзгеріске ұшырады және толықтырулар енгізілді.
Қонақ үйді топтастыру - бұл нақты қонақүймен номердің қызмет көрсету шектемелермен немесе стандарттармен сәйкестікті анықтау. Әрбір елде қабылданған топтастыру құрамына санатты деңгейлер кіреді, олар стандарттық сапа белгілері болып табылады. Қонақ үй деңгейі оның мәртебесіне, клиентура қалыптасуына, қонақүйлік қызмет бағасына және тағы басқаларына әсерін тигізеді.
Қонақ үйлерді топтастыру уақыт тәртібі ұлтаралық және ұлттық деңгейлерде, сондай-ақ қонақүйлік тізбек, бірлестіктер және одақтар аясында жүргізіледі.
Қонақ үйлердің біртұтас топтастыруын енгізуге әлемде кедергі болатын жәйт, орныққан халық дәстүрлері, мемлекеттердің мәдени-тарихи айырмашылықтары, сапа шектемелері және т.б.
Әлемдік Туристік Ұйымымен, Еуропалық Одақтың қонақ үйлік және мейрамхана индустриялары комитетімен, қонақ үйлік бірлестіктермен қонақүйлерді біртұтас топтастыруды енгізу талаптары жақсы нәтижеге алып келмеді.
Сондай-ақ қонақ үйлік және мейрамханалық қызметі пиктограммаларын біркелкілендіру талабы да болған, алайда бұл Еуропада ортақ қабылданған пиктограммаларды есепке алмағанда, іске аспады.
Тапсырмалардың қиынға түсу себебі, қонақүйлерден бөлек тағы да басқадай көпшілікті жайғастыру құралдарының бар болуы (мотельдер, кемпингтер, ротельдер, ботельдер, турбазалар және т.б), олардың өзіндік ерекшеліктері бар.
1.2. БОЛАШАҚТА ҚОНАҚ ҮЙ ДАМУЫНА ӘСЕР ЕТУШІ ФАКТОРЛАР
Күрделі әлеуметті-экономикалық сала болғандықтан, қонақ үй көптеген сыртқы факторлар әсеріне сезімтал. Бұл факторлардың қонақ үй дамуына тигізетін әсері күші жағынан, әрі ұзақтығы жағынан әр түрлі болып табылады. Сондықтан табысты туристік қызметті ұйымдастыру үшін , осы факторларды есепке алған өте қажет.
Қонақ үйге әсерін тигізетін факторлар екі түрге бөлінеді:
-сыртқы (экзогенді)
-ішкі (эндогенді)
Сыртқы факторлар қонақ үй саласына қоғамдық өмірдегі өзгерістермен және қонақ үй жүйесінің элементтеріне әртүрлі мәнмен әсер етеді.
Экономикалық факторлардың қонақ үйға әсері, ең бастысы туризм және экономика дамуының тенденциялары арасында өзара тығыз байланыс болуымен негізделеді. Елдің экономикалық дамуымен , оның азаматтарының ұлттық табыс көлемімен және материалдық әл-ауқатымен (дәулетімен) тура тәуелділік бар. Сондықтан да экономикасы дамыған мемлекет, әлемдік нарықта өз азаматтарының туристік сапарларының саны жағынан ілгері болады.
Мемлекеттің экономикалық жағдайынан тек қана халықтың табысы ғана емес, сонымен қатар материалдық-техникалық база және қонақ үй инфрақұрылымы да тәуелді.
Сонымен қатар экономикалық факторлар қатарына инфляция, пайыздық көрсеткіш, нақты валют айырбас курсының тербелісі де қосылады. Айырбас курсының өзгеруі күшті және әлсіз валютасы бар елдер арасындағы туристік ағымның көлеміне әсер етеді.
Қонақ үйдің дамуы тек қана ұлттық қана емес, сонымен қатар әлемдік экономика экономикалық циклдың қай фазасында - өркендеу немесе құлдырауда - болуына да сезімтал.
Әлеуметтік факторлар ішінен бірінші кезекте аталып өтілетін, бұл халықтың бос уақытының артуы (жұмыс уақытының қысқаруы, жыл сайынғы демалыс ұзақтығының артуы), бұл халықтың өмір деңгейінің артуымен қосылып келе жаңа әлеуетті туристердің ағымын арттырады.
Бос уақыттың артуы қазіргі заманғы ғылыми - техникалық төңкеріспен байланысты, бұнда ой еңбегінің маңыздылығы артады да өндірістік және тұрмыстық кернеулер күшейе түседі. Бұның бәрі адамдардың дене тұлғаларының және психологиялық шаршауына әкеледі. Бұл қабілеттілікті арттыру үшінқосымша шараларды қабылдауды талап етеді. Осы мақсатты жүзеге асыруға көбіне қонақ үй өз септігін тигізеді.
Әлеуметтік факторлар қатарына, сонымен қатар білім деңгейінің, мәдениет, халықтың эстетикалық қажеттіліктерінің артуы жатады. Зерттеулерге жүгінсек, адамдардың білім деңгейі мен саяхатқа деген икемділігі арасында тәуелділік бар. Бұл мәдениет және білім деңгейі жоғары адам өзінің бос уақытын қонақ үй көмегімен қоршаған ортаны тануға, басқа елдер мен халықтардың тарихы, өмірі, тұрмысы, фольклоры және өнерімен танысуға рациональды жұмсайды .
Соңғы уақытта, яғни XX ғасырдың соңғы онжылдығында экономикалық және әлеуметтік факторлар әсерінен батыс Еуропа елдерінде қоғамдық сана елеулі өзгерістерге ұшырады: рухани құндылықтар материалдық құндылықтардан маңыздырақ. Қазіргі таңда адам материалдық игілікті тұтынудан бұрын, жақсы әсер, өмірден ләззаталуға талпынады. Осыдан шығар қортынды, қоғамның тұтынушылық құрылымында қонақ үйдің орны және рөлі өзгерді.
Туристердің қажеттіліктері де өзгерді: төменгіден-жоғарыға, жұмысқа қабілеттілікті арттырудан - адамның өзінің жекелей қабілеттерін жүзеге асыру және интеллектуалды сұранысын қанағаттандыру.
Әлемдегі тұтасымен және кейбір жеке аймақтарда халық санының артуы, туристер санының артуына пропорциональды әсер етеді. Статистикалық мәліметтер көрсеткендей, халықтың тығыздығы жоғары елдердің туристік ағымы халықтың тығыздығы төмен елдердегі гөрі интенсивті. Бұдан басқа, туристік қозғалыстың жасқа , жынысқа және жанұялық жайға байланысты өзгерісі байқалады. Өйткені қонақ үйдің активті түріне 18-30 жас аралығындағы адамдар қызығушылық білдіреді. Бірақ, жалпы адамдардың туристік қозғалысы 30-50жас аралығында өз өрлеу шыңына жетеді. Зерттеулер көрсеткендей, отбасы құрмаған адамдар, отбасы құрған адамдардан гөрі мобильді, ал әйелдер ерлерден гөрі қонақ үйге көп қызығушылық білдіреді.
Қонақ үйдің дамуына маңызды ықпал ететін фактор - саяси-құқықтық: әлемдегі жәнеәр елдегі саяси жағдай, ашық шекара саясаты; қонақ үй саласындағы административтік бақылауды бәсеңдету, салықтық және ақша саясатының унификациясы.
Технологиялық факторлар , техника және технология прогресімен тығыз байланысты. Олар қонақ үйде жаңа қызмет көрсету түрін өндіруге мүмкіндік ашады.
Ғылым мен техниканың дамуы туристік қызмет көрсетудің бұқаралық өндіріс құралдарының жетілдіруіне әкеледі. Ыңғайлы, жылдам әрі салыстырмалы түрде қол жетерлік көлік құралдары (алдымен әуе көліктері) қонақ үй дамуына зор ықпал етті.
Мамандар айтуы бойынша, көліктің әрі қарай дамуы, екі негізгі бағыт бойымен дамиды: сандық даму (әртүрлі көлік түрлерінің өсуі) ; сапалық даму (жүру жылдамдығының өсуі, тасымалдаудағы қауіпсіздік және жолаушыларға барынша ыңғайлылық).
Басты назар аударатын мәселе , қонақ үй индустриясына компьютерлік техниканы енгізу, онсыз бұқаралық туристік сапарды ұйымдастыру мүмкін емес.
Қонақ үйда интернет тек қана ақпаратты беру мен алмасу қызметін атқарып қана қоймай, сонымен қатар өткізудің жаңа жүйесін құрайды. Ол туристік қызметті тұтынушыларды жабдықтаушылармен тілдестіреді.
Экологиялық фактор қонақ үйға зор ықпалын тигізеді. Себебі, қоршаған орта туристік қызметтің негізі және әлеуеті.
Қонақ үйдің пропоциональды дамымауы, оның өз негізін жоюы мүмкін: қонақ үй табиғи ресурстарды қолданады; көпшілікті қонақ үй орталықтарында бұл процесс бұзушылық сипатта ( табиғи орта өзгерісі, адамдардың, жануар және өсімдіктердің өмір сүру жағдайының нашарлауы). Табиғи ортаның бұзылуы туристік ұсыныстың құлдырауына әкеледі.
Ішкі факторлар - бұл сала ішінде тікелей әсерін тигізетін, басты құбылыстар мен тенденциялар. Оларға ең біріншіден, орналастыру құралдарының, көліктің, тамақтандыру кәсіпорындарының, тұрмыстық қызмет көрсетудің, рекреациялық саланың , бөлшектік сауданың дамуымен байланысты, материалды-техникалық факторлар жатады. Бұдан басқа туристік қызметтің сұранысымен және ұсынысымен тікелей байланысты, төмендегідей факторларды атап өтуге болады:
-тұтынушылардың ақпараттанғандығының артуы және олардың қалауларының өзгерісі, бұл стандартты көпшілікті қонақ үйдің, қызмет көрсетудің әртүрлілігімен сипатталатын дифферентті қонақ үйға ауысуы;
-қонақ үй саласындағы қызметті координациялаудың рөлі артуы (ірі фирмалардың орта және кіші бизнеспен партнерлық қарым-қатынасы; туристік одақтар құру; туристік бизнеске зейін қою және ғаламдандыру);
-қонақ үй саласын кадрлармен қамтамасыз ету (жұмысшылар санын арттыру; еңбекті ұйымдастыруды жақсарту; кәсіби даярлықтарын жоғарлату);
-жеке меншіктегі туристік бизнестің дамуына қолдау көрсету;
-бұқаралық ақпарат құралдарының жарнама және туристік өнімді жылжытудағы маңызын арттыру.
Қонақ үй дамуына әсерін тигізетін факторлар сан алуан, сондықтан да болар, оған әсерін тигізетін факторлар жіктемесі де сан алуан. Оң әсер ететін факторлардың көптігі әлемдік қонақ үйде жекелеген аймақтың алға шығуына әкеледі, ал керісінше теріс әсер етуші факторлар туристік ағымды төмендетеді.
Статикалық факторлар уақытқа, мерзімге байланысты мәні өзгермейді. Бұл топқа табиғи-климаттық, географиялық, мәдени-тарихи факторлар кіреді.
Демалыс орындарының тартымдылығын ең бірінші, осы шарттар анықтайды. Сондықтан да климаты ыстық оңтүстік аймақтардың сальдосы оң мәнді.
Табиғи-мәдени ресурстар білім деңгейі және адамдардың танымдылық қажеттіліктерінің өсуіне байланысты зор мәнге ие болуда.
Негізінен, елдегі саяси жағдайға барлық динамикалық факторлар тәуелді болып келеді. Күйзеліс, саяси тепе-теңдіктің болмауы, экономиканың милитаризациясы, жұмыссыздық, рәсімдеулердің қатаңдығы, валюта курсының өзгерісі жәңе тағы басқа жағдайлар - бұл мемлекет жүргізген саясаттың нәтижесі.
Материалды-техникалық факторлар туристік индустрия базасының жағдайы мен мүмкіндіктерін көрсетеді: орналастыру орындары, тамақтану, көлік, рекреациялық сала, сауда және тағы басқалары.
Көптеген елдерде келу қонақ үйін ынталандыру үшін қабылданған мемлекеттік бағдарламаларда салық салудағы және шекара-кеден тәртібіндегі жеңілдіктер, инвестиция үшін жайлы жағдай жасау, шет ел нарығында жарнамалау, кадрлар дайындау көрсетілген. Қонақ үйге мемлекет тарапынан қолдау көрсетілетін елдің бірі - Греция. Бұл елде Үкімет инвесторларға тиімді проценттік қойылым мен салықтар бойынша жеңілдіктер ұсынады.
Жыл сайын Греция ұлттық экономика министрлігі қонақ үй саласындағы инвесторларға ортақ көмек соммасын көрсетеді. Мысалы, 1995 жылы ол 587 млн АҚШ долларын құрады. Қонақ үйді инвестициялаудың үстемділігі Үкімет тұрғысынан анықталады. Ең алдымен, бұл құрылыс, отель және туристік кешендердің кеңеюі мен модернизациясы. Егер инвестиция көлемі 21 млн АҚШ долларына жетсе, онда қосымша жеңілдіктер беріледі. Ең қызығы, келтіріліп жатқан қонақүй не басқа туристік объекттер мемлекеттік көмек түрін таңдауқұқы бар: субсидиялар немесе салық жеңілдіктері.
Турцияда барлық жеңілдіктер арнайы сертификатпен анықталады. Қонақ үй саласындағы жергілікті және шет ел инвесторларына төмендегідей жеңілдіктер беріледі:
салық бойынша инвестициялық қолдау;
кедендік баждан және импортқа ҚҚС босату;
жеңілдетілген несиелер;
Салық және алымдар бойынша жеңілдіктер дегеніміз:
жеңілдік сертификатқа байланысты әкелінетін, машина және құралдардың кедендік алымдардан босатылуы;
жеңілдік сертификатының болу-болмауына байланыссыз кейбір машина және құралдардың кедендік алымдардан босатылуы;
корпоративтік салыққа жеңілдік ( 30-дан 100 % дейін);
жоғары деңгейлі үстемдігі бар аймақтарда жұмыс атқарушы жұмысшылардың табысына салық салудан босату;
Қонақ үйді ынталандыру бойынша заңға сәйкес туроператорларға да бірнеше жеңілдіктер беріледі. Олардың туристік қызметтен түскен табысына корпоративтік салық тек оның бесінші бөлігіне салынады.
Экономика және қонақ үй өзара тығыз байланыста дамиды. Экономикаға қонақ үйдің әсер етуі мүмкін, сонымен қатар керісінше қонақ үй дамуына кең көлемде, зор ықпалды экономика жасайды. Осыдан экономикалық факторлардың қонақ үйға әсері, ең бастысы қонақ үй және экономика дамуының тенденциялары арасында өзара тығыз байланыс болуымен негізделеді. Жоғарыда аталып кеткендей, экономикалық факторлар оң және теріс ықпал көрсетеді.
Қонақ үй дамуына оң әсер тигізетін факторлар:
нақты табыстың өсуі;
табыстың тең бөлінуі;
валютаның тұрақтылығы;
тиімді конъюктуралық жағдай.
Қонақ үй дамуына теріс әсер тигізетін факторлар:
экономикадағы дағдарыс құбылыстары;
өндірістің құлдырауы (жұмыссыздықтың өсуі, жалақының қысқаруы, уақытша жұмыс жасау);
валютаның тұрақсыз болуы;
тиімсіз конъюктуралық жағдай.
Елдің экономикалық дамуымен, оның азаматтарының ұлттық табыс көлемімен және материалдық әл-ауқатымен (дәулетімен) тура тәуелділік бар. Сондықтан да экономикасы дамыған мемлекет, әлемдік нарықта өз азаматтарының туристік сапарларының саны жағынан ілгері болады
Мемлекеттің экономикалық жағдайынан тек қана халықтың табысы ғана емес, сонымен қатар материалдық-техникалық база және қонақ үй инфрақұрылымы да тәуелді.
Сонымен қатар экономикалық факторлар қатарына инфляция, пайыздық көрсеткіш, нақты валют айырбас курсының тербелісі де қосылады. Айырбас курсының өзгеруі күшті және әлсіз валютасы бар елдер арасындағы туристік ағымның көлеміне әсер етеді.
Қонақ үйдің дамуы тек қана ұлттық қана емес, сонымен қатар әлемдік экономика экономикалық циклдың қай фазасында - өркендеу немесе құлдырауда - болуына да сезімтал. Бұған мысал ретінде , айтып өтетін жайт XX ғасырдың 80-жылдары экономикалық күйреу кезінде әлемдік туристік саяхаттар едәуір қысқарды.
Әлеуметтік факторлар ішінен бірінші кезекте аталып өтілетін, бұл халықтың бос уақытының артуы (жұмыс уақытының қысқаруы, жыл сайынғы демалыс ұзақтығының артуы), бұл халықтың өмір деңгейінің артуымен қосылып келе жаңа әлеуетті туристердің ағымын арттырады.
Бос уақыттың артуы қазіргі заманғы ғылыми - техникалық төңкеріспен байланысты, бұнда ой еңбегінің маңыздылығы артады да өндірістік және тұрмыстық кернеулер күшейе түседі. Бұның бәрі ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
І бөлім. Қонақ үй дамуының теориялық аспектісі ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...4
1.1. Қонақ үй ұғымы және түсінігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.2. Болашақта қонақ үй дамуына әсер етуші факторлар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..6
ІІ БӨЛІМ. Қонақ үйдің болашақтағы маңызы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... 17
2.1. Қонақ үй дамуының болжамы және артықшылық бағыттары ... ... ... ... ..17
2.2. Қазақстан республикасында қонақ үй дамуының әлеуметтік-экономикалық шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
КІРІСПЕ
Қонақ үй әлемдік экономикада басты рөлдің бірін атқарады. Дүниежүзілік туристік Ұйымның (ДТҰ) деректері бойынша ол әлемдегі жалпы ұлттық өнімнің оннан бір бөлігін, халықаралық инвестицияның 11 пайыздан астамын, әлемдік өндірістің әрбір 9-шы жұмыс орнын қамтамасыз етеді. Қонақ үй әлемдік экономиканың алдыңғы қатарлы және жедел қарқынмен дамып келе жатқан салаларының бірі. Тез қарқынмен өсуіне байланысты оны өткен жүзжылдықтың (ғасырдың) экономикалық феномені, әрі келген жүзжылдықтың (ғасырдың ) болашағы зор бизнесі деп болжалуда. Бүкіләлемдік туристік ұйымның болжамы бойынша ХХI ғасырда туристік индустрияның өсуі артады және 2020 жылы әлемдегі туристік саяхаттар 1,6 миллион бірлік құрайды.
Курстық жұмыстың зерттеу өзектілігі: қонақ үйдің болашақтағы маңызын жан-жанты талдау.
Қонақ үй шаруашылық саласы көптеген дамыған және дамушы елдердің негізі болып табылады. Әлемдік экономикаға (қызмет көрсетудің жалпы өндірісі) қосқан үлесі 3,5 трлн долл. (1993 ж) бағаланады. Көптеген елдерде қонақ үй экономиканың маңызды салаларына зор ықпал етеді. Қонақ үйдің қазіргі индустриясы табысы жоғары және серпінді дамып келе жатқан қызмет қызмет көрсетулердің халықаралық сауда сегменттерінің бірі болып табылады.
Курстық жұмыстың мақсаты мен міндеттері: қонақ үй дамуының теориялық аспектілерін анықтау, қонақ үй дамуының болжамына түсінік беру. Қазіргі таңда экономика саласын дамытуда қонақ үйдің рөлі ерекше. Туризм индустриясы көптеген мемлекеттерде маңызды орынға ие.
Курстық жұмыстың ғылыми құрылымы мен көлемі: зерттеу жұмысы кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды, пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.
І БӨЛІМ. ҚОНАҚ ҮЙ ДАМУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІСІ
1.1. ҚОНАҚ ҮЙ ҰҒЫМЫ ЖӘНЕ ТҮСІНІГІ
Қонақ үй - туризм инфрақұрылымын құраушы маңызды элементтерінің бірі болып табылады. Ол орналастыру орындарының бірі. Қонақ үй дегеніміз мемлекеттік стандарт бойынша - адамдардың уақытша тоқтауына мүмкіндк жасалған барлық объектілер саналады. Ең кемінде нөмірлік қордың саны 10 нөмірлік бөлмеден асуы керек.
Қонақ үй шаруашылығы ең алғашқы рет сонау ежелгі Рим империясы кезеңінде пайда болған. Сол кездің өзінде-ақ қонақ үйлерді типтері бойынша классификациялаған. Қонақ үйлер бөлмелер санына қарай және көлеміне қарай оның деңгейлері анықталған болатын.
Қонақ үй қабырғалары саз балшықтан немесе тастардан қаланып тұрғызылды. Ал, ХVIII ғасырдан бастап бұл шаруашылық түріне ерекше көңіл бөліп, оның мол табыс әкелетіндіктеріне көз жеткізді. Содан бастап ол қонақ үй шаруашылығына айналды.
Қазіргі таңда экономика саласын дамытуда қонақ үйдің рөлі ерекше. Туризм индустриясы көптеген мемлекеттерде маңызды орынға ие. Оның дамуы жұмыс күші нарығы деген кең ауқымды түсінікті қамтиды.
ХХ ғасырда туризм әлеуметтік саладағы ең маңызды сфераға айнала бастады, барлық жерлерде саяхаттар пайда бола бастады. Туристік қызметтерге кететін шығынның көлемі қазіргі таңда бүкіл әлемде тұрғын үй мен тамаққа кететін шығындардан кейінгі үшінші орында тұр. Ол туристік қызметтерге кететін шығындардың бірі қонақ үй қызметіне берілетін ақы болып саналады.
Экономикалық сала ретінде қонақ үй индустриясы қонақ үйлерде, кемпингтерде, мотельдерде, пансионаттарда, келген адамдардың белгілі бір ақы төлеу арқылы уақытша тұруын ұйымдастыратын сала болып табылады. Келісімшарт арқылы туристерді түнейтін орнымен қамтамасыз ететін тұрғын объектілердің барлығын орналастыру құрлы деп тануымызға болады. Орналастыру құралдарын туристердің қалауы бойынша бір немесе бірнеше күнге жалға беруге болады.
2001 жылдың 13 шілдедегі № 211 және 2006 жылдың 31 қаңтарында енгізілген өзгертулерге байланысты Қазақстан Республикасының туристік қызметі туралы заңнамасы туристерді орналастыру құралдарына байланысты болса, 2004 9 қарашада Техникалық реттеузаңына сәйкес туристердің орнналастыру құралдарының негізгі мақсатына, ұйымдастыру құрылымына, минималдық талап ету және категориясының тәртібін иелену. Туристерге арнайы қызмет көрсететін, оларды түнейтін орынмен қамтамасыз ететін барлық объектілер кемпингтер, қонақ үйлер, пансионаттар, мотель, отельдердің барлығы орналастыру құралдары болып табылады.
Статистикада қонақ үй, мекен-жайды немесе жұмысты ауыстырумен байланысты емес, халық миграциясының бір формасы ретінде қарастырылады. Қонақ үй басында адамдардың өз тұрақты жекен-жайынан басқа жерде қозғалысы және уақытша болуы. Бірақ тарихи даму процесінде бұл ұғымның мазмұны мен мәні өзгеріске ұшырады және толықтырулар енгізілді.
Қонақ үйді топтастыру - бұл нақты қонақүймен номердің қызмет көрсету шектемелермен немесе стандарттармен сәйкестікті анықтау. Әрбір елде қабылданған топтастыру құрамына санатты деңгейлер кіреді, олар стандарттық сапа белгілері болып табылады. Қонақ үй деңгейі оның мәртебесіне, клиентура қалыптасуына, қонақүйлік қызмет бағасына және тағы басқаларына әсерін тигізеді.
Қонақ үйлерді топтастыру уақыт тәртібі ұлтаралық және ұлттық деңгейлерде, сондай-ақ қонақүйлік тізбек, бірлестіктер және одақтар аясында жүргізіледі.
Қонақ үйлердің біртұтас топтастыруын енгізуге әлемде кедергі болатын жәйт, орныққан халық дәстүрлері, мемлекеттердің мәдени-тарихи айырмашылықтары, сапа шектемелері және т.б.
Әлемдік Туристік Ұйымымен, Еуропалық Одақтың қонақ үйлік және мейрамхана индустриялары комитетімен, қонақ үйлік бірлестіктермен қонақүйлерді біртұтас топтастыруды енгізу талаптары жақсы нәтижеге алып келмеді.
Сондай-ақ қонақ үйлік және мейрамханалық қызметі пиктограммаларын біркелкілендіру талабы да болған, алайда бұл Еуропада ортақ қабылданған пиктограммаларды есепке алмағанда, іске аспады.
Тапсырмалардың қиынға түсу себебі, қонақүйлерден бөлек тағы да басқадай көпшілікті жайғастыру құралдарының бар болуы (мотельдер, кемпингтер, ротельдер, ботельдер, турбазалар және т.б), олардың өзіндік ерекшеліктері бар.
1.2. БОЛАШАҚТА ҚОНАҚ ҮЙ ДАМУЫНА ӘСЕР ЕТУШІ ФАКТОРЛАР
Күрделі әлеуметті-экономикалық сала болғандықтан, қонақ үй көптеген сыртқы факторлар әсеріне сезімтал. Бұл факторлардың қонақ үй дамуына тигізетін әсері күші жағынан, әрі ұзақтығы жағынан әр түрлі болып табылады. Сондықтан табысты туристік қызметті ұйымдастыру үшін , осы факторларды есепке алған өте қажет.
Қонақ үйге әсерін тигізетін факторлар екі түрге бөлінеді:
-сыртқы (экзогенді)
-ішкі (эндогенді)
Сыртқы факторлар қонақ үй саласына қоғамдық өмірдегі өзгерістермен және қонақ үй жүйесінің элементтеріне әртүрлі мәнмен әсер етеді.
Экономикалық факторлардың қонақ үйға әсері, ең бастысы туризм және экономика дамуының тенденциялары арасында өзара тығыз байланыс болуымен негізделеді. Елдің экономикалық дамуымен , оның азаматтарының ұлттық табыс көлемімен және материалдық әл-ауқатымен (дәулетімен) тура тәуелділік бар. Сондықтан да экономикасы дамыған мемлекет, әлемдік нарықта өз азаматтарының туристік сапарларының саны жағынан ілгері болады.
Мемлекеттің экономикалық жағдайынан тек қана халықтың табысы ғана емес, сонымен қатар материалдық-техникалық база және қонақ үй инфрақұрылымы да тәуелді.
Сонымен қатар экономикалық факторлар қатарына инфляция, пайыздық көрсеткіш, нақты валют айырбас курсының тербелісі де қосылады. Айырбас курсының өзгеруі күшті және әлсіз валютасы бар елдер арасындағы туристік ағымның көлеміне әсер етеді.
Қонақ үйдің дамуы тек қана ұлттық қана емес, сонымен қатар әлемдік экономика экономикалық циклдың қай фазасында - өркендеу немесе құлдырауда - болуына да сезімтал.
Әлеуметтік факторлар ішінен бірінші кезекте аталып өтілетін, бұл халықтың бос уақытының артуы (жұмыс уақытының қысқаруы, жыл сайынғы демалыс ұзақтығының артуы), бұл халықтың өмір деңгейінің артуымен қосылып келе жаңа әлеуетті туристердің ағымын арттырады.
Бос уақыттың артуы қазіргі заманғы ғылыми - техникалық төңкеріспен байланысты, бұнда ой еңбегінің маңыздылығы артады да өндірістік және тұрмыстық кернеулер күшейе түседі. Бұның бәрі адамдардың дене тұлғаларының және психологиялық шаршауына әкеледі. Бұл қабілеттілікті арттыру үшінқосымша шараларды қабылдауды талап етеді. Осы мақсатты жүзеге асыруға көбіне қонақ үй өз септігін тигізеді.
Әлеуметтік факторлар қатарына, сонымен қатар білім деңгейінің, мәдениет, халықтың эстетикалық қажеттіліктерінің артуы жатады. Зерттеулерге жүгінсек, адамдардың білім деңгейі мен саяхатқа деген икемділігі арасында тәуелділік бар. Бұл мәдениет және білім деңгейі жоғары адам өзінің бос уақытын қонақ үй көмегімен қоршаған ортаны тануға, басқа елдер мен халықтардың тарихы, өмірі, тұрмысы, фольклоры және өнерімен танысуға рациональды жұмсайды .
Соңғы уақытта, яғни XX ғасырдың соңғы онжылдығында экономикалық және әлеуметтік факторлар әсерінен батыс Еуропа елдерінде қоғамдық сана елеулі өзгерістерге ұшырады: рухани құндылықтар материалдық құндылықтардан маңыздырақ. Қазіргі таңда адам материалдық игілікті тұтынудан бұрын, жақсы әсер, өмірден ләззаталуға талпынады. Осыдан шығар қортынды, қоғамның тұтынушылық құрылымында қонақ үйдің орны және рөлі өзгерді.
Туристердің қажеттіліктері де өзгерді: төменгіден-жоғарыға, жұмысқа қабілеттілікті арттырудан - адамның өзінің жекелей қабілеттерін жүзеге асыру және интеллектуалды сұранысын қанағаттандыру.
Әлемдегі тұтасымен және кейбір жеке аймақтарда халық санының артуы, туристер санының артуына пропорциональды әсер етеді. Статистикалық мәліметтер көрсеткендей, халықтың тығыздығы жоғары елдердің туристік ағымы халықтың тығыздығы төмен елдердегі гөрі интенсивті. Бұдан басқа, туристік қозғалыстың жасқа , жынысқа және жанұялық жайға байланысты өзгерісі байқалады. Өйткені қонақ үйдің активті түріне 18-30 жас аралығындағы адамдар қызығушылық білдіреді. Бірақ, жалпы адамдардың туристік қозғалысы 30-50жас аралығында өз өрлеу шыңына жетеді. Зерттеулер көрсеткендей, отбасы құрмаған адамдар, отбасы құрған адамдардан гөрі мобильді, ал әйелдер ерлерден гөрі қонақ үйге көп қызығушылық білдіреді.
Қонақ үйдің дамуына маңызды ықпал ететін фактор - саяси-құқықтық: әлемдегі жәнеәр елдегі саяси жағдай, ашық шекара саясаты; қонақ үй саласындағы административтік бақылауды бәсеңдету, салықтық және ақша саясатының унификациясы.
Технологиялық факторлар , техника және технология прогресімен тығыз байланысты. Олар қонақ үйде жаңа қызмет көрсету түрін өндіруге мүмкіндік ашады.
Ғылым мен техниканың дамуы туристік қызмет көрсетудің бұқаралық өндіріс құралдарының жетілдіруіне әкеледі. Ыңғайлы, жылдам әрі салыстырмалы түрде қол жетерлік көлік құралдары (алдымен әуе көліктері) қонақ үй дамуына зор ықпал етті.
Мамандар айтуы бойынша, көліктің әрі қарай дамуы, екі негізгі бағыт бойымен дамиды: сандық даму (әртүрлі көлік түрлерінің өсуі) ; сапалық даму (жүру жылдамдығының өсуі, тасымалдаудағы қауіпсіздік және жолаушыларға барынша ыңғайлылық).
Басты назар аударатын мәселе , қонақ үй индустриясына компьютерлік техниканы енгізу, онсыз бұқаралық туристік сапарды ұйымдастыру мүмкін емес.
Қонақ үйда интернет тек қана ақпаратты беру мен алмасу қызметін атқарып қана қоймай, сонымен қатар өткізудің жаңа жүйесін құрайды. Ол туристік қызметті тұтынушыларды жабдықтаушылармен тілдестіреді.
Экологиялық фактор қонақ үйға зор ықпалын тигізеді. Себебі, қоршаған орта туристік қызметтің негізі және әлеуеті.
Қонақ үйдің пропоциональды дамымауы, оның өз негізін жоюы мүмкін: қонақ үй табиғи ресурстарды қолданады; көпшілікті қонақ үй орталықтарында бұл процесс бұзушылық сипатта ( табиғи орта өзгерісі, адамдардың, жануар және өсімдіктердің өмір сүру жағдайының нашарлауы). Табиғи ортаның бұзылуы туристік ұсыныстың құлдырауына әкеледі.
Ішкі факторлар - бұл сала ішінде тікелей әсерін тигізетін, басты құбылыстар мен тенденциялар. Оларға ең біріншіден, орналастыру құралдарының, көліктің, тамақтандыру кәсіпорындарының, тұрмыстық қызмет көрсетудің, рекреациялық саланың , бөлшектік сауданың дамуымен байланысты, материалды-техникалық факторлар жатады. Бұдан басқа туристік қызметтің сұранысымен және ұсынысымен тікелей байланысты, төмендегідей факторларды атап өтуге болады:
-тұтынушылардың ақпараттанғандығының артуы және олардың қалауларының өзгерісі, бұл стандартты көпшілікті қонақ үйдің, қызмет көрсетудің әртүрлілігімен сипатталатын дифферентті қонақ үйға ауысуы;
-қонақ үй саласындағы қызметті координациялаудың рөлі артуы (ірі фирмалардың орта және кіші бизнеспен партнерлық қарым-қатынасы; туристік одақтар құру; туристік бизнеске зейін қою және ғаламдандыру);
-қонақ үй саласын кадрлармен қамтамасыз ету (жұмысшылар санын арттыру; еңбекті ұйымдастыруды жақсарту; кәсіби даярлықтарын жоғарлату);
-жеке меншіктегі туристік бизнестің дамуына қолдау көрсету;
-бұқаралық ақпарат құралдарының жарнама және туристік өнімді жылжытудағы маңызын арттыру.
Қонақ үй дамуына әсерін тигізетін факторлар сан алуан, сондықтан да болар, оған әсерін тигізетін факторлар жіктемесі де сан алуан. Оң әсер ететін факторлардың көптігі әлемдік қонақ үйде жекелеген аймақтың алға шығуына әкеледі, ал керісінше теріс әсер етуші факторлар туристік ағымды төмендетеді.
Статикалық факторлар уақытқа, мерзімге байланысты мәні өзгермейді. Бұл топқа табиғи-климаттық, географиялық, мәдени-тарихи факторлар кіреді.
Демалыс орындарының тартымдылығын ең бірінші, осы шарттар анықтайды. Сондықтан да климаты ыстық оңтүстік аймақтардың сальдосы оң мәнді.
Табиғи-мәдени ресурстар білім деңгейі және адамдардың танымдылық қажеттіліктерінің өсуіне байланысты зор мәнге ие болуда.
Негізінен, елдегі саяси жағдайға барлық динамикалық факторлар тәуелді болып келеді. Күйзеліс, саяси тепе-теңдіктің болмауы, экономиканың милитаризациясы, жұмыссыздық, рәсімдеулердің қатаңдығы, валюта курсының өзгерісі жәңе тағы басқа жағдайлар - бұл мемлекет жүргізген саясаттың нәтижесі.
Материалды-техникалық факторлар туристік индустрия базасының жағдайы мен мүмкіндіктерін көрсетеді: орналастыру орындары, тамақтану, көлік, рекреациялық сала, сауда және тағы басқалары.
Көптеген елдерде келу қонақ үйін ынталандыру үшін қабылданған мемлекеттік бағдарламаларда салық салудағы және шекара-кеден тәртібіндегі жеңілдіктер, инвестиция үшін жайлы жағдай жасау, шет ел нарығында жарнамалау, кадрлар дайындау көрсетілген. Қонақ үйге мемлекет тарапынан қолдау көрсетілетін елдің бірі - Греция. Бұл елде Үкімет инвесторларға тиімді проценттік қойылым мен салықтар бойынша жеңілдіктер ұсынады.
Жыл сайын Греция ұлттық экономика министрлігі қонақ үй саласындағы инвесторларға ортақ көмек соммасын көрсетеді. Мысалы, 1995 жылы ол 587 млн АҚШ долларын құрады. Қонақ үйді инвестициялаудың үстемділігі Үкімет тұрғысынан анықталады. Ең алдымен, бұл құрылыс, отель және туристік кешендердің кеңеюі мен модернизациясы. Егер инвестиция көлемі 21 млн АҚШ долларына жетсе, онда қосымша жеңілдіктер беріледі. Ең қызығы, келтіріліп жатқан қонақүй не басқа туристік объекттер мемлекеттік көмек түрін таңдауқұқы бар: субсидиялар немесе салық жеңілдіктері.
Турцияда барлық жеңілдіктер арнайы сертификатпен анықталады. Қонақ үй саласындағы жергілікті және шет ел инвесторларына төмендегідей жеңілдіктер беріледі:
салық бойынша инвестициялық қолдау;
кедендік баждан және импортқа ҚҚС босату;
жеңілдетілген несиелер;
Салық және алымдар бойынша жеңілдіктер дегеніміз:
жеңілдік сертификатқа байланысты әкелінетін, машина және құралдардың кедендік алымдардан босатылуы;
жеңілдік сертификатының болу-болмауына байланыссыз кейбір машина және құралдардың кедендік алымдардан босатылуы;
корпоративтік салыққа жеңілдік ( 30-дан 100 % дейін);
жоғары деңгейлі үстемдігі бар аймақтарда жұмыс атқарушы жұмысшылардың табысына салық салудан босату;
Қонақ үйді ынталандыру бойынша заңға сәйкес туроператорларға да бірнеше жеңілдіктер беріледі. Олардың туристік қызметтен түскен табысына корпоративтік салық тек оның бесінші бөлігіне салынады.
Экономика және қонақ үй өзара тығыз байланыста дамиды. Экономикаға қонақ үйдің әсер етуі мүмкін, сонымен қатар керісінше қонақ үй дамуына кең көлемде, зор ықпалды экономика жасайды. Осыдан экономикалық факторлардың қонақ үйға әсері, ең бастысы қонақ үй және экономика дамуының тенденциялары арасында өзара тығыз байланыс болуымен негізделеді. Жоғарыда аталып кеткендей, экономикалық факторлар оң және теріс ықпал көрсетеді.
Қонақ үй дамуына оң әсер тигізетін факторлар:
нақты табыстың өсуі;
табыстың тең бөлінуі;
валютаның тұрақтылығы;
тиімді конъюктуралық жағдай.
Қонақ үй дамуына теріс әсер тигізетін факторлар:
экономикадағы дағдарыс құбылыстары;
өндірістің құлдырауы (жұмыссыздықтың өсуі, жалақының қысқаруы, уақытша жұмыс жасау);
валютаның тұрақсыз болуы;
тиімсіз конъюктуралық жағдай.
Елдің экономикалық дамуымен, оның азаматтарының ұлттық табыс көлемімен және материалдық әл-ауқатымен (дәулетімен) тура тәуелділік бар. Сондықтан да экономикасы дамыған мемлекет, әлемдік нарықта өз азаматтарының туристік сапарларының саны жағынан ілгері болады
Мемлекеттің экономикалық жағдайынан тек қана халықтың табысы ғана емес, сонымен қатар материалдық-техникалық база және қонақ үй инфрақұрылымы да тәуелді.
Сонымен қатар экономикалық факторлар қатарына инфляция, пайыздық көрсеткіш, нақты валют айырбас курсының тербелісі де қосылады. Айырбас курсының өзгеруі күшті және әлсіз валютасы бар елдер арасындағы туристік ағымның көлеміне әсер етеді.
Қонақ үйдің дамуы тек қана ұлттық қана емес, сонымен қатар әлемдік экономика экономикалық циклдың қай фазасында - өркендеу немесе құлдырауда - болуына да сезімтал. Бұған мысал ретінде , айтып өтетін жайт XX ғасырдың 80-жылдары экономикалық күйреу кезінде әлемдік туристік саяхаттар едәуір қысқарды.
Әлеуметтік факторлар ішінен бірінші кезекте аталып өтілетін, бұл халықтың бос уақытының артуы (жұмыс уақытының қысқаруы, жыл сайынғы демалыс ұзақтығының артуы), бұл халықтың өмір деңгейінің артуымен қосылып келе жаңа әлеуетті туристердің ағымын арттырады.
Бос уақыттың артуы қазіргі заманғы ғылыми - техникалық төңкеріспен байланысты, бұнда ой еңбегінің маңыздылығы артады да өндірістік және тұрмыстық кернеулер күшейе түседі. Бұның бәрі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz