Мағжан Жұмабаев – қазақ жерінің жыршысы

ЖОСПАР

Кіріспе
1. «Ақындардың ақыны»

Негізгі бөлім
1. Қазақ поэзиясындағы саны леп
2. Мағжан лирикасы
3. «Батыр Баян» . реалистік шығарма

Қорытынды
Мағдантану . мәңгілік

Қазақ поэзиясында сыршылдығы мен сыры мол, поэмаларында суреткерлігі мен ойшылдығы қат-қабат келіп жататын, өлең өлкесінде өшпес мұра қалдырған ұлы ақын - Мағжан Жұмабаев. Оның ұлттық поэзиядағы алатын орны ерекше.
Мағжан Жұмабаев 1893 жылы Қызылжар уезінің Сарайғыр болысында дүние келген. Үлкен атасы Қажы аталған Жұмабай болса, өз әкесі Бекел де елге беделді, ауқатты, болыс болып ел сөзін ұстанған жан. Ақынның анасы Гүлсім де жаны таза, адамға мейірімді, қарапайым қазақ әйелі болса керек.
1911-1912 жылы Уфадағы атақты «Ғалия» медресесіне барып оқуға түседі. Сонда жүріп әдебиетке деген құштарлық оянып, ақындық өнерге көзқарасын қалыптаса бастайды. Медреседе ол татар жазушысы Ғалымжан Ибрагимов пен танысып, көкейіндегі көп сұраққа жол тауып, біржола ақындық жолына бет бұрады. Мағжан шынайы ақынға алған білімінің аздық етерін сезіп, орысша үйренуге талаптанады. өз бетінше орысша даярлық жасап, Омбыдағы семинарияға түседі.
Оның өміріне үлкен өзгеріс әкелген оқығаның бірі - қазақтың ардақты азаматты, бұл тұста саяси күрескер ретінде де, ақыл ретінде де танылып қалған Міржақып Дулатовпен кездесуі (1910 ж). Міржақып Мағжанның орысша сауатын ашып қана қоймай, Мағжан ақынның кейінгі саналы ғұмырындағы алаш азаттық жолындағы күреске шығуына жол сілтеп, негіз салған бірден бір тұлға.
Мағжан лирикасының сыршылдығы Мағжан поэзиясының көркі, Мағжан лирикасының сезімшілдігі мен сыршылдығы, суреткерлігі мен ойшылдығы оқырманың талай рет тамсандырып, кейбір дуалы суыздардың ілтипатына ие болып, өзіне тәнті еткен. Атын атауға жасқанып, бұқпантайлаған заманда да тасты жарған тас бұлақтың суындай нәрлі поэзия жасырын оқыған талай жүректі өзіне баурап, өзгеше күйге бөлегені шындық. Мағжан поэзиясының осылау құдірет күшін өз замандастары толық мойындап, кейі ашық, кейі жұмбақтап болса да жазып та, айтып та кеткен. Мұндайда аузымызға ілінері - Жүсіпбек Аймауытов. Ол Мағжан шығармашылығын кең талдап, Мағжанды солақай сыншылдардың зорлығынан арашалауға бар күшін салып, оның ақындық құпиясын ашып та берді. «Мағжанды суретшілік жағынан сөзсіз Пушкинге теңеуге болады» - деп ашық жар салды.

Қолданлған әдебиеттер:

1. Оразбек Мақпал «Ақындық тұлға табиғаты»
2. Кәкішұлы Тұрсынбек «Мағжан – Сәкен»//Ғылыми эссе, 1999
3. Жұмабек Сайлаубек Естайұлы. Сын әуені. Әдеби толғаныстар, Алматы – 2001
4. Канарбаева Б. Жырымен жұртын оятқан, Алматы – 1998
5. Ұлттық поэзия падишасы: Ұлы ақын Мағжан Жұмабаевқа арналады, Алматы - 2001