Триггерлер
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1 ТРИГГЕРЛЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1 Триггерлердің түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.2 Асинхронды триггерлер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...22
1.3 Асинхронды RS.триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
1.4 Асинхронды JK.триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25
1.5 Асинхронды D.триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
1.6 Асинхронды DV.тирггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .27
2 ТРИГГЕРДІ ЕСЕПТЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
3. КОНСТРУКЦИЯЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 ЭТ.ЛО3 типті азқуатты триггер схемасы ... ... ... ... ... .33
4. ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...34
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1 ТРИГГЕРЛЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1 Триггерлердің түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
1.2 Асинхронды триггерлер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...22
1.3 Асинхронды RS.триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
1.4 Асинхронды JK.триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25
1.5 Асинхронды D.триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
1.6 Асинхронды DV.тирггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .27
2 ТРИГГЕРДІ ЕСЕПТЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
3. КОНСТРУКЦИЯЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 ЭТ.ЛО3 типті азқуатты триггер схемасы ... ... ... ... ... .33
4. ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...34
Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 35
КІРІСПЕ
Бұл курстық жобада асинхронды триггерлер, оның түрлері, жұмыс істеу принципі, белгілену шарттары, схемалары қарастырылады. Бұл курстық жоба триггерлер туралы жалпы мағлұматтар барысында жетістіктер алу және дәрістік материалды терең білуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, асинхронды триггерлер классификациясы, олардың жұмыс істеу ерекшелігі түсіндіріледі.
Сонымен триггер деп электрондық есептеуіш машиналарында, автоматика мен телемеханикада әртүрлі операциялар орындауға арналған, яғни алынған информацияны сақтауға (сақтағыш құрылғы) уақыт датчигі схемасында және цифрлы санауыштарда импульстарды санауға, цифрлы жиілікті бөлгіштерде қолданылатын электрондық ауыстырып қосқыш құрылғыны немесе аударылып түскіш құрылғыны айтады.
Қазіргі кездегі аппаратуралар жобалаушылардың міндеті – триггерлерді логикалық элементтерден құру емес, дайын. Триггер қолдану болып табылады. Өнеркәсіпте микросхема ретінде ИМС серия құрамына кіретін триггерлер шығарылады.
Триггердің ақпарат жазу түрі бойынша классификациясы жұмыстың уақытылы диаграммасын сипаттайды. Осы сипаты бойынша асинхронды триггерлерді қарастырамыз. Асинхронды триггерде күйдің өзгеруі басқару сигналының тура келуінен болады. Олардың жақсы жұмыс істеуі үшін сигналдардың ұзақтылығы, олардың кірісінде әрекет ететін екі триггер иінінің ауыстырып-қосылуында неғұрлым көп асырма болу керек.
Олардың негізгі жұмыс принципі және импульстік құрылғылардың құрылуына байланысты мысал ретінде көп кездесетін типтік схемаларды (биполярлық транзисторлардан жасалған) қарастыруға болады.
Қазіргі кезде триггерлік схемалардың көптеген түрі пайда болды, олардың негізгі ерекшелігі – ол қолданылатын күшейткіш типі және осы күшейткішке тұрақты кері байланыс (ТКБ) тізбегін енгізу түрі. Осыдан триггерді екі класқа бөлуге болады.
1. Коллекторлы-базалық байланыс арқылы
2. Эмиттерлік байланыс арқылы
Триггерлер көбінесе тартқыштарда (распредилитель) және ауыспалы-санауыштар негігі телемеханикалық және автоматикалық жүйелерде кеңінен қолданылады.
Бұл курстық жобада асинхронды триггерлер, оның түрлері, жұмыс істеу принципі, белгілену шарттары, схемалары қарастырылады. Бұл курстық жоба триггерлер туралы жалпы мағлұматтар барысында жетістіктер алу және дәрістік материалды терең білуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, асинхронды триггерлер классификациясы, олардың жұмыс істеу ерекшелігі түсіндіріледі.
Сонымен триггер деп электрондық есептеуіш машиналарында, автоматика мен телемеханикада әртүрлі операциялар орындауға арналған, яғни алынған информацияны сақтауға (сақтағыш құрылғы) уақыт датчигі схемасында және цифрлы санауыштарда импульстарды санауға, цифрлы жиілікті бөлгіштерде қолданылатын электрондық ауыстырып қосқыш құрылғыны немесе аударылып түскіш құрылғыны айтады.
Қазіргі кездегі аппаратуралар жобалаушылардың міндеті – триггерлерді логикалық элементтерден құру емес, дайын. Триггер қолдану болып табылады. Өнеркәсіпте микросхема ретінде ИМС серия құрамына кіретін триггерлер шығарылады.
Триггердің ақпарат жазу түрі бойынша классификациясы жұмыстың уақытылы диаграммасын сипаттайды. Осы сипаты бойынша асинхронды триггерлерді қарастырамыз. Асинхронды триггерде күйдің өзгеруі басқару сигналының тура келуінен болады. Олардың жақсы жұмыс істеуі үшін сигналдардың ұзақтылығы, олардың кірісінде әрекет ететін екі триггер иінінің ауыстырып-қосылуында неғұрлым көп асырма болу керек.
Олардың негізгі жұмыс принципі және импульстік құрылғылардың құрылуына байланысты мысал ретінде көп кездесетін типтік схемаларды (биполярлық транзисторлардан жасалған) қарастыруға болады.
Қазіргі кезде триггерлік схемалардың көптеген түрі пайда болды, олардың негізгі ерекшелігі – ол қолданылатын күшейткіш типі және осы күшейткішке тұрақты кері байланыс (ТКБ) тізбегін енгізу түрі. Осыдан триггерді екі класқа бөлуге болады.
1. Коллекторлы-базалық байланыс арқылы
2. Эмиттерлік байланыс арқылы
Триггерлер көбінесе тартқыштарда (распредилитель) және ауыспалы-санауыштар негігі телемеханикалық және автоматикалық жүйелерде кеңінен қолданылады.
Пайдаланған әдебиеттер
1. Угрюмов М. К. – Учебное пособие – М.: Высшая школа 1988
2. Гусев В. Г., Гусев Ю. М – Электроника – М.: Высшая школа 1982
3. Ющин Анатолий «Цифровые микросхемы для электронных устройств» - М.: Энергия 1979
4. Устюжаников В. – Конструирование и расчет микросхем – М.: Высшая школа 1973
5. Д. Линна – Анализ и расчет интегральных микросхем – М.: Советское радио 1971
6. Миллер Е. В. – Бесконтактные ьогические элементы на поупроводниках и их применение – М.: Энергия 1964
1. Угрюмов М. К. – Учебное пособие – М.: Высшая школа 1988
2. Гусев В. Г., Гусев Ю. М – Электроника – М.: Высшая школа 1982
3. Ющин Анатолий «Цифровые микросхемы для электронных устройств» - М.: Энергия 1979
4. Устюжаников В. – Конструирование и расчет микросхем – М.: Высшая школа 1973
5. Д. Линна – Анализ и расчет интегральных микросхем – М.: Советское радио 1971
6. Миллер Е. В. – Бесконтактные ьогические элементы на поупроводниках и их применение – М.: Энергия 1964
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1
ТРИГГЕРЛЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .4
1.1 Триггерлердің
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... 4
1.2 Асинхронды
триггерлер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... .22
1.3 Асинхронды RS-
триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..22
1.4 Асинхронды JK-
триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..25
1.5 Асинхронды D-
триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 27
1.6 Асинхронды DV-
тирггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
.27
2 ТРИГГЕРДІ
ЕСЕПТЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... .30
3. КОНСТРУКЦИЯЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 ЭТ-ЛО3 типті азқуатты триггер схемасы ... ... ... ... ... .33
4.
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 34
Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..35
КІРІСПЕ
Бұл курстық жобада асинхронды триггерлер, оның түрлері, жұмыс істеу
принципі, белгілену шарттары, схемалары қарастырылады. Бұл курстық жоба
триггерлер туралы жалпы мағлұматтар барысында жетістіктер алу және дәрістік
материалды терең білуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, асинхронды
триггерлер классификациясы, олардың жұмыс істеу ерекшелігі түсіндіріледі.
Сонымен триггер деп электрондық есептеуіш машиналарында, автоматика мен
телемеханикада әртүрлі операциялар орындауға арналған, яғни алынған
информацияны сақтауға (сақтағыш құрылғы) уақыт датчигі схемасында және
цифрлы санауыштарда импульстарды санауға, цифрлы жиілікті бөлгіштерде
қолданылатын электрондық ауыстырып қосқыш құрылғыны немесе аударылып түскіш
құрылғыны айтады.
Қазіргі кездегі аппаратуралар жобалаушылардың міндеті – триггерлерді
логикалық элементтерден құру емес, дайын. Триггер қолдану болып табылады.
Өнеркәсіпте микросхема ретінде ИМС серия құрамына кіретін триггерлер
шығарылады.
Триггердің ақпарат жазу түрі бойынша классификациясы жұмыстың уақытылы
диаграммасын сипаттайды. Осы сипаты бойынша асинхронды триггерлерді
қарастырамыз. Асинхронды триггерде күйдің өзгеруі басқару сигналының тура
келуінен болады. Олардың жақсы жұмыс істеуі үшін сигналдардың ұзақтылығы,
олардың кірісінде әрекет ететін екі триггер иінінің ауыстырып-қосылуында
неғұрлым көп асырма болу керек.
Олардың негізгі жұмыс принципі және импульстік құрылғылардың құрылуына
байланысты мысал ретінде көп кездесетін типтік схемаларды (биполярлық
транзисторлардан жасалған) қарастыруға болады.
Қазіргі кезде триггерлік схемалардың көптеген түрі пайда болды, олардың
негізгі ерекшелігі – ол қолданылатын күшейткіш типі және осы күшейткішке
тұрақты кері байланыс (ТКБ) тізбегін енгізу түрі. Осыдан триггерді екі
класқа бөлуге болады.
1. Коллекторлы-базалық байланыс арқылы
2. Эмиттерлік байланыс арқылы
Триггерлер көбінесе тартқыштарда (распредилитель) және ауыспалы-
санауыштар негігі телемеханикалық және автоматикалық жүйелерде кеңінен
қолданылады.
1 ТРИГГЕРЛЕР
1. Триггерлердің түрлері
Триггерлер – жады эдементінен және онымен басқару схемасынан тұратын
элементарлық автомат. Әдетте, жады элементі И-НЕ немесе ИЛИ-НЕ екі
элементінде тұрғызылады. Басқару схемасына кіріс сигналдары (ақпараттық,
тактылаушы, орнатушы) және триггер шығысынан кері байланыс сигналдары келіп
түседі. Тактылаушы және орнатушы сигналдары фиксаторларға да беріледі.
Триггердің шығыс күйі жады элементімен – Q тура шығысындағы сигналымен
анықталады. Әдетте триггерлерде сигналымен инверстік шығыс болады.
ИМС сериялары триггерлік – элементтерінен тұрады. Қазіргі кезде
аппаратуралар жобалаушыларының міндеті – триггерлерді логикалық
элементтерден құру емес, дайын триггер қолдану болып табылады. Сондықтан ең
маңыздысы триггерлер классификациясы және олардың жұмыс істеу ерекшелігін
түсіндіру, кіріспен және басқару сигналдары бойынша шектеулі болып
табылады.
Сурет 1.1 - Триггерлер классификациясы
Триггерлерлді логикалық жұмыс істеу және ақпарат жазу түріне байланысты
топтастырады.
Логикалық жұмыс істеуі бойынша: RS, D, T, DV, TV, JK-типті триггерлер
және т. б. болып бөлінеді. (Угрюмов М. К. Учебное пособие)
Триггерлер деп – екі орнықты күйі бар, бір күйден басқа күйге өтуі
қайта генерациялы процеспен алып жүрілетін релейлік элементтерді айтады.
Қайта генерациялы процесті жиі электрлік тізбектегі өтпелі процестің оң
кері байланыс күшейткіш тұзағымен (с петлевым усилением) 1
диапазонындағы жиілігікте токтардың күрт өзгеруі мен кернеулік құлаудың
тізбек элементтерінде сипатталады.
Триггердің бір орнықты күйден басқа күйге өтуі басқару сигналының
әсерінен және ток пен кернеудің секіріп өзгеруімен алып жүріледі.
-E
+E
a)
A A
B B
б) в)
Сурет 1.2 - Cимметриялық триггердің схемасы (а); симметирялық
триггердің екі логикалық элемент түрінде көрсетілуі (б, в)
Қазіргі кезде, жоғарыда қысқа тоқталып кеткендей өнеркәсіпте
микросхема ретінде интегралдық микросхема серия құрамына кіретін триггерлер
шығарылады. Одан басқа кейде триггерлер логикалық элементтердегі
ақырғылардың сәйкестік бірігулер жолымен орындайды. Сондай-ақ, триггерлер
белгілі магниттік материалдардың сызықты емес қасиеттерін қолдануына
негізделіп, оптоэлектроника элементтерінде, тунелдік диодтарда және сызықты
емес N-типті сипаттамаларымен екіполюстілікте тұрғызылған.
1.2, а-суретте көрсетілген p-n-p типті транзистордағы симметриялық
триггерлердің жұмыс істеу принципін қарастырамыз. Триггер және
транзисторындағы екі күшейткішті көрсетеді. Әр күшейткіштің шығыстары
басқалардың кірістерімен байланысқан. Күшейткіштің осындай қосылуы
қорытындысынан алынған кері байланыс оң болып табылады. Келтірілген схема
принципінде электрлік тепе-тең күйі мүмкін, онда және
транзисторлары ашық және активтік облысында болады. Бұл жағдайда және
токтары өзара тең және схема элементінде кернеудің құлауы белгілі
уақытта өзгермейді. Бірақтан, осындай жағдай тұрақсыз болып келеді, және
токтың немесе кернеудің кез келген флуктуациясы бір транзистордағы токтың
өсуі көшкіндік процеске және басқасының тогының азаюына апарады. Коллектор
тогының үлкеюі транзистордағы коллектор кернеуінің
үлкейуіне әкеп соғады (абсолюттік шама бойынша кішіреюі), өз кезегінде,
транзисторы кернеуінің өсуіне және тогының төмендеуіне
әкеп соғады. Соңғысы , , төмендеуін болдырады, сондықтан
мұнан былай тогының өсуін болдырады. Процестің көшкіндік сипаты бар
және оң кері байланыс жұмысы бітпегенше, жалғаса береді. Бұл транзистордың
біреуінің жабылуында және басқасының қанығуында болуы мүмкін. Екі жағдайда
да триггер тепе-тең күйде болады.
Егер схема параметрлері осылай таңдалған: транзистордың біреуінің
жабық, ал басқасы ашық және қаныққан болса, онда бұл триггерлер қаныққан
деп аталады. Егер ашық транзистор активтік облыс шекарасында орналасса және
қанығу режиміне кірмесе, бұл триггерлер қанықпаған деп аталады.
Тұрақты күйдің бірінде триггер сыртқы басқару кернеу сигналы келіп
түспегенше ұзақ болады. Басқару кернеулері транзистор база тізбегіне
енгізілсін. Басқару сигналының кернеуі деңгейге жеткен кезде,
транзисторы ашылғанда, коллектор тогы пайда болады және база
тогы азаяды. Транзистор активтік облысқа көшіп және оң кері байланыс
тұзағы қалпына келтіріледі. Осыдан туған қайта генерациялы процесі жоғары
айтылғандарға ұқсас. Ол триггердің лақтырылуына әкеп соғады және
қорытындысында транзисторы жабылады, ал транзисторы ашылып және
қанығу облысында болады. Триггер екінші орнықты күйге көшеді. Триггердің
лақтырылу процесінде транзистор коллекторларында токтың және кернеудің оң
және теріс құламасы орнығады.
және конденсаторлары ауыстырып-қосу процесін тездету үшін
қосылған және жылдамдатқыш атымен аталған.
Триггердің жұмысын терең қарастыруға болады, әр транзисторды сәйкес
байланысымен логикалық элемент сияқты, И-НЕ және ИЛИ-НЕ формалары логика
типіне тәуелді орындайды. Бұл жағдайда әрбір логикалық элементтің
шығыстары, екінші логикалық элементтің кірістерімен байланысқан және
триггердің схемасы әр логика үшін түрі бар, 1.2, б, в-суретінде
көрсетілген. Егер де бір логикалық элементтің шығысында, егер
логикалық бірлік сигналы болса, онда екінші логикалық элементтің кірісінде
сол сияқты 1 коды болады. Логикалық элементтің екіншісінің шығысында
және біріншінің кірісінде нөл сигналы болады, егерде НЕ схемасымен сигнал
инверттелген болса. Бірінші логикалық элементтің кірісіндегі логикалық нөл
оның шығысындағы логикалық бірлікті қамтамасыз етеді. Сондықтан, триггер
тұрақты күйде болады. Оның шығыстарындағы сигналдардың өзгеруі қанша ұзақ
болатын схема жаңа тұрақты күйге ауысады. И-НЕ логикалық элементтері басқа
типтегі логикада ИЛИ-НЕ функциясын орындайды, 1.2, б, в-суреттегі схема,
өзара эквивалентті.
Бір логикалық элементтің кіріс сигналы басқасының шығыс сигналы
болғандықтан, яғни = ; = ; мұндай үлкейтілген тізбек
сипаттама анализдері ауыстырып-қосу қасиеті логикалық элементтің көмегімен
жүргізген дұрыс.
Стандартты логикалық элемент негізіндегі триггерлік схемаларды орындау
мүмкіндігі электрондық аппарат өндеушілеріне триггерлер жобалау процесін
логикалық элементтер схемасын қосылуын өңдеуіне және оларды басқару
ұйымдастырылуына әкелуін рұқсат етті. Мүмкін сыртқы байланыстың көптеген
саны триггерлік құрылғылардың мағыналы санының көбеюіне әкелді. Оларды жиі
ақпаратты жазуы және функционалдық сипаттамасы бойынша классификациялайды.
Ақпарат жазу түрі бойынша классификациясы жұмыстың уақытылы
диаграммасын сипаттайды. Осы сипаты бойынша асинхронды және синхронды болып
бөлінеді.
Асинхронды триггерде күйдің өзгеруі басқару сигналының тура келуінен
болады. Синхронды триггерде ақпараттық кірістерден басқа (оларға басқару
сигналдары беріледі), синхрондау кірістері немесе тактылық кірістері бар.
Кірісте ақпараттық сигналдар барысында триггерлер күйінің өзгеруі тек қана
синхрондау кірісіне сәйкес сигналдарды беру моментінде болуы мүмкін,
басқару импульс потенциалымен немесе оның шебімен (фронт) іске асуы мүмкін.
Функционалдық сипаты бойынша триггерлерді классификациялау негізі
логикалық басқару болып табылады. Ол триггердің жұмыс істеуіне дейінгі
() және жұмыс істегеннен кейінгі () кездеріндегі кірістер
мен шығыстар күйін сипаттайды. Бұл сипаттамасы бойынша триггерлер RS-; D-;
T-; N-; DV-; E-; R-; JK-типті және т. б. болып бөлінеді.
Триггердің мұндай әртүрлі кластары әртүрлі басқару ұйым түріне, яғни
триггердің шығыстарының қосылуына басқару схемасының кірістерінің түріне
байланысты. Егер триггерлік қондырғы бір ақпараттық кіріс А, онда
логикалық нөл немесе бірлік коды болуы мүмкін (А=0 немесе А=1), және бес
логикалық 0, 1, Q, , X күйі бар екі шығыс, онда мұның негізінде
функционалды қондырғының 25 функционалдық типін алуға болады.
Q Q Q
а) б) в)
Q Q Q
D
V
C
г) д) е)
Сурет 1.3 – Триггелердің шартты белгіленуі:
а – асинхронды Т-триггер (01 шебі бойынша жұмыс істейді); б – С
кірісіндегі 1 потенциалымен синхрондалатын RS-триггері; в - С кірісіндегі
1 потенциалымен синхрондалатын D-триггері; г - С кірісіндегі 0
потенциалымен синхрондалатын RS-триггері; д - С кірісіндегі 1
потенциалымен синхрондалатын DV-триггері; е – 10 шебі нөлдік және
бірлікке орнатылу толықтауыш кірістерімен (сонымен орнатылу логикалық нөл
потенциалымен іске асады) синхрондалатын JK-триггері
0, 1, Q, , X – логикалық шығыс күйлері;
0 – А кірістегі логикалық сигналынан тәуелсіз, триггер Q=0 күйінде
тұрақты болады.
1 - А кірістегі логикалық сигналынан тәуелсіз, триггер Q=1 күйінде
тұрақты болады.
Q - А кірістегі ақпараттың өзгеруінде триггер күйі өзгеріссіз
қалады.
- триггердің күйі өзгереді, егер А кірісінде ақпарат өзгерсе.
X – триггердің анықталмаған күйі, кіріс ақпарат сигналының әрекетінде
шығыс логикалық деңгейі шығыстың екеуінде де бірдей: Q==1 немесе :
Q== 0, ал триггердің кіріс сигналының әрекеті аяқталған кезінде Q=1
немесе Q= 0 бірдей ықтималында күйіне ауыса алады.
МЕСТ-2.743-72 сәйкесінше триггерді тікбұрыш ретінде белгілейді, оны Т
әрпімен жазады.
S – 1 сәйкесінше бөлек орнату үшін кіріс (S –кіріс);
R – о сәйкесінше триггерді бөлек орнату үшіін кіріс (R-кіріс);
J – универсалды триггердегі 1 күйін орнату үшін кіріс;
K - универсалды триггердегі о күйін орнату үшін кіріс (К-кіріс);
T – санау кірісі (Т-кіріс);
D -1 немесе о күйіндегі триггерді орнату үшін ақпараттық кіріс
V – толықтауыш басқару кіріс ақпаратты қабылдау үшін (V –кіріс);
C – ақпаратты қабылдауға басқару кіріс рұқсаты, кейде синхрондау кірісі
немесе тактылы кірісі деп аталады.
Егер триггер шеппен немесе импульс қиығымен басқарылса, яғни жұмыс
әрекеті тек потенциал құламасында ғана іске асады, сонда сәйкес кірістерін
оның сызық байланыстарымен триггерлер орнында кішкентай үшбұрышпен
белгілейді. Егер ол 01 құламасында жұмыс істесе, және кері қарай, егер 10
құламасы жұмыстық болса, үшбұрыш ұшы триггердің ішіне қарай бұрылған болып
келеді. Триггер шығыстары оң жағынан тікбұрышты көрсетеді, инверстік
шығысты (Q), сол сияқты дөңгелек болып белгіленеді.
RS-типті триггер. Екі ақпараттық: R және S кірісі бар логикалық
элемент, бірлікке орнығу (S) және нөлге орнығу (R). Онда екі тұрақты күй
болуы мүмкін (1.4-сурет). R кірісі ағымының Reset - қалпына келтіру , S –
Set - орнату.
R=0 және S=1 болған кезде триггер 1 күйін (Q=1) қабылдайды, ал R=1
және S=0 күйі 0 (Q=0). Кейде S кірісін бірлік, ал R нөлдік деп атайды.
S Q R
Q
S
а) б)
R
Q
S
в)
Сурет 1.4 - Синхронды RS-типті триггер схемасы: а – И-НЕ элементтеріндегі;
б – ИЛИ-НЕ элементтеріндегі; в – И-ИЛИ-НЕ элементтеріндегі
RS-типті триггер үшін S=1, R=1 комбинациясы тыйым салынған болып
келеді, өйткені мұндай комбинациядан кейін триггер күйі анықталмаған және
ол не нөлде немесе бірлікте болып қалуы мүмкін. Сондықтан бұл комбинацияның
шығаруынан аулақ болу керек.
RS-триггер күйін кіріс сигналына тәуелділігі 1.1-кестесінде
көрсетілген. 1.4-суретінде көрсетілген схемаларда, логикалық элементтерді
байланыстыру мұндай, егер олардың біреуінің кірісінде 0 кодына сәйкес
потенциал орналасса, онда екіншінің шығысында логикалық бірлік потенциалы
болады.
1.4, а-суретінде көрсетілген схемада триггер =0 сигналымен 1
күйін орналастырады, ал 0 (Q=0) күйінде - =0 сигналымен.
==0 тыйым
Кесте 1.1
R S
0 0
0 1 1
1 0 0
1 1 X
салынған комбинация болып табылады. және кірістері бойынша
триггерді орналастыру сигналдармен өндіріледі, логикалық нөлге сәйкес
деңгейі, мұндай RS-триггерді инверстік басқару триггері деп аталады.
Триггердің кез келген бастапқы күйінде 0 кодын кірісіне
беруі Q=0 сигналының шығыста пайда болуына әкеп соғады. Осы күйдегі ойлау
жолын қарастырамыз. және кірістеріне бірлік берілсін. Бұл
жағдайда алдындағы сигналдарға байланысты екі шығыс күйі болуы мүмкін:
=0; =1 және =1; =0. Кодтар кернеуі логикалық элементтер
шығыстарында немесе кірісінде жоғарғысын а-деп белгілеп, ал төменгісін – б,
1.2 –кестесі арқылы сипаттауға болады.
Кесте 1.2
Нұсқа 1 Нұсқа 2
а б
КірКір КірКір
іс іс [picіс іс
1 2 ] 1 2 [pi
c]
1 1 0 1 0 1
0 0 1 1 1 0
1 1 0 0 0 1
а б
КірКір КірКір
іс іс [picіс іс
1 2 ] 1 2 [pi
c]
1 0 1 1 1 0
0 0 1 1 1 0
1 1 0 0 1 1
Таблицадан қандай да болмасын шығатын күйдегі триггерлер уақыт
моментінде, кірісіне 0 кодын уақыт моментінде біреуі
тирггерді 1 күйіне ауыстырады. кірісіне нөлді моментінде
беруі триггерді 0 жағдайына орнатуды қамтамасыз етеді.
Триггерлерде, 1.4, б, в - суретінде көрсетілгендей, олардың күйінің
орнатылуы логикалық бірлік кодымен іске асады ... жалғасы
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
1
ТРИГГЕРЛЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .4
1.1 Триггерлердің
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... 4
1.2 Асинхронды
триггерлер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... .22
1.3 Асинхронды RS-
триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..22
1.4 Асинхронды JK-
триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..25
1.5 Асинхронды D-
триггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 27
1.6 Асинхронды DV-
тирггері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
.27
2 ТРИГГЕРДІ
ЕСЕПТЕУ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... .30
3. КОНСТРУКЦИЯЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 ЭТ-ЛО3 типті азқуатты триггер схемасы ... ... ... ... ... .33
4.
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 34
Пайдаланған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ..35
КІРІСПЕ
Бұл курстық жобада асинхронды триггерлер, оның түрлері, жұмыс істеу
принципі, белгілену шарттары, схемалары қарастырылады. Бұл курстық жоба
триггерлер туралы жалпы мағлұматтар барысында жетістіктер алу және дәрістік
материалды терең білуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, асинхронды
триггерлер классификациясы, олардың жұмыс істеу ерекшелігі түсіндіріледі.
Сонымен триггер деп электрондық есептеуіш машиналарында, автоматика мен
телемеханикада әртүрлі операциялар орындауға арналған, яғни алынған
информацияны сақтауға (сақтағыш құрылғы) уақыт датчигі схемасында және
цифрлы санауыштарда импульстарды санауға, цифрлы жиілікті бөлгіштерде
қолданылатын электрондық ауыстырып қосқыш құрылғыны немесе аударылып түскіш
құрылғыны айтады.
Қазіргі кездегі аппаратуралар жобалаушылардың міндеті – триггерлерді
логикалық элементтерден құру емес, дайын. Триггер қолдану болып табылады.
Өнеркәсіпте микросхема ретінде ИМС серия құрамына кіретін триггерлер
шығарылады.
Триггердің ақпарат жазу түрі бойынша классификациясы жұмыстың уақытылы
диаграммасын сипаттайды. Осы сипаты бойынша асинхронды триггерлерді
қарастырамыз. Асинхронды триггерде күйдің өзгеруі басқару сигналының тура
келуінен болады. Олардың жақсы жұмыс істеуі үшін сигналдардың ұзақтылығы,
олардың кірісінде әрекет ететін екі триггер иінінің ауыстырып-қосылуында
неғұрлым көп асырма болу керек.
Олардың негізгі жұмыс принципі және импульстік құрылғылардың құрылуына
байланысты мысал ретінде көп кездесетін типтік схемаларды (биполярлық
транзисторлардан жасалған) қарастыруға болады.
Қазіргі кезде триггерлік схемалардың көптеген түрі пайда болды, олардың
негізгі ерекшелігі – ол қолданылатын күшейткіш типі және осы күшейткішке
тұрақты кері байланыс (ТКБ) тізбегін енгізу түрі. Осыдан триггерді екі
класқа бөлуге болады.
1. Коллекторлы-базалық байланыс арқылы
2. Эмиттерлік байланыс арқылы
Триггерлер көбінесе тартқыштарда (распредилитель) және ауыспалы-
санауыштар негігі телемеханикалық және автоматикалық жүйелерде кеңінен
қолданылады.
1 ТРИГГЕРЛЕР
1. Триггерлердің түрлері
Триггерлер – жады эдементінен және онымен басқару схемасынан тұратын
элементарлық автомат. Әдетте, жады элементі И-НЕ немесе ИЛИ-НЕ екі
элементінде тұрғызылады. Басқару схемасына кіріс сигналдары (ақпараттық,
тактылаушы, орнатушы) және триггер шығысынан кері байланыс сигналдары келіп
түседі. Тактылаушы және орнатушы сигналдары фиксаторларға да беріледі.
Триггердің шығыс күйі жады элементімен – Q тура шығысындағы сигналымен
анықталады. Әдетте триггерлерде сигналымен инверстік шығыс болады.
ИМС сериялары триггерлік – элементтерінен тұрады. Қазіргі кезде
аппаратуралар жобалаушыларының міндеті – триггерлерді логикалық
элементтерден құру емес, дайын триггер қолдану болып табылады. Сондықтан ең
маңыздысы триггерлер классификациясы және олардың жұмыс істеу ерекшелігін
түсіндіру, кіріспен және басқару сигналдары бойынша шектеулі болып
табылады.
Сурет 1.1 - Триггерлер классификациясы
Триггерлерлді логикалық жұмыс істеу және ақпарат жазу түріне байланысты
топтастырады.
Логикалық жұмыс істеуі бойынша: RS, D, T, DV, TV, JK-типті триггерлер
және т. б. болып бөлінеді. (Угрюмов М. К. Учебное пособие)
Триггерлер деп – екі орнықты күйі бар, бір күйден басқа күйге өтуі
қайта генерациялы процеспен алып жүрілетін релейлік элементтерді айтады.
Қайта генерациялы процесті жиі электрлік тізбектегі өтпелі процестің оң
кері байланыс күшейткіш тұзағымен (с петлевым усилением) 1
диапазонындағы жиілігікте токтардың күрт өзгеруі мен кернеулік құлаудың
тізбек элементтерінде сипатталады.
Триггердің бір орнықты күйден басқа күйге өтуі басқару сигналының
әсерінен және ток пен кернеудің секіріп өзгеруімен алып жүріледі.
-E
+E
a)
A A
B B
б) в)
Сурет 1.2 - Cимметриялық триггердің схемасы (а); симметирялық
триггердің екі логикалық элемент түрінде көрсетілуі (б, в)
Қазіргі кезде, жоғарыда қысқа тоқталып кеткендей өнеркәсіпте
микросхема ретінде интегралдық микросхема серия құрамына кіретін триггерлер
шығарылады. Одан басқа кейде триггерлер логикалық элементтердегі
ақырғылардың сәйкестік бірігулер жолымен орындайды. Сондай-ақ, триггерлер
белгілі магниттік материалдардың сызықты емес қасиеттерін қолдануына
негізделіп, оптоэлектроника элементтерінде, тунелдік диодтарда және сызықты
емес N-типті сипаттамаларымен екіполюстілікте тұрғызылған.
1.2, а-суретте көрсетілген p-n-p типті транзистордағы симметриялық
триггерлердің жұмыс істеу принципін қарастырамыз. Триггер және
транзисторындағы екі күшейткішті көрсетеді. Әр күшейткіштің шығыстары
басқалардың кірістерімен байланысқан. Күшейткіштің осындай қосылуы
қорытындысынан алынған кері байланыс оң болып табылады. Келтірілген схема
принципінде электрлік тепе-тең күйі мүмкін, онда және
транзисторлары ашық және активтік облысында болады. Бұл жағдайда және
токтары өзара тең және схема элементінде кернеудің құлауы белгілі
уақытта өзгермейді. Бірақтан, осындай жағдай тұрақсыз болып келеді, және
токтың немесе кернеудің кез келген флуктуациясы бір транзистордағы токтың
өсуі көшкіндік процеске және басқасының тогының азаюына апарады. Коллектор
тогының үлкеюі транзистордағы коллектор кернеуінің
үлкейуіне әкеп соғады (абсолюттік шама бойынша кішіреюі), өз кезегінде,
транзисторы кернеуінің өсуіне және тогының төмендеуіне
әкеп соғады. Соңғысы , , төмендеуін болдырады, сондықтан
мұнан былай тогының өсуін болдырады. Процестің көшкіндік сипаты бар
және оң кері байланыс жұмысы бітпегенше, жалғаса береді. Бұл транзистордың
біреуінің жабылуында және басқасының қанығуында болуы мүмкін. Екі жағдайда
да триггер тепе-тең күйде болады.
Егер схема параметрлері осылай таңдалған: транзистордың біреуінің
жабық, ал басқасы ашық және қаныққан болса, онда бұл триггерлер қаныққан
деп аталады. Егер ашық транзистор активтік облыс шекарасында орналасса және
қанығу режиміне кірмесе, бұл триггерлер қанықпаған деп аталады.
Тұрақты күйдің бірінде триггер сыртқы басқару кернеу сигналы келіп
түспегенше ұзақ болады. Басқару кернеулері транзистор база тізбегіне
енгізілсін. Басқару сигналының кернеуі деңгейге жеткен кезде,
транзисторы ашылғанда, коллектор тогы пайда болады және база
тогы азаяды. Транзистор активтік облысқа көшіп және оң кері байланыс
тұзағы қалпына келтіріледі. Осыдан туған қайта генерациялы процесі жоғары
айтылғандарға ұқсас. Ол триггердің лақтырылуына әкеп соғады және
қорытындысында транзисторы жабылады, ал транзисторы ашылып және
қанығу облысында болады. Триггер екінші орнықты күйге көшеді. Триггердің
лақтырылу процесінде транзистор коллекторларында токтың және кернеудің оң
және теріс құламасы орнығады.
және конденсаторлары ауыстырып-қосу процесін тездету үшін
қосылған және жылдамдатқыш атымен аталған.
Триггердің жұмысын терең қарастыруға болады, әр транзисторды сәйкес
байланысымен логикалық элемент сияқты, И-НЕ және ИЛИ-НЕ формалары логика
типіне тәуелді орындайды. Бұл жағдайда әрбір логикалық элементтің
шығыстары, екінші логикалық элементтің кірістерімен байланысқан және
триггердің схемасы әр логика үшін түрі бар, 1.2, б, в-суретінде
көрсетілген. Егер де бір логикалық элементтің шығысында, егер
логикалық бірлік сигналы болса, онда екінші логикалық элементтің кірісінде
сол сияқты 1 коды болады. Логикалық элементтің екіншісінің шығысында
және біріншінің кірісінде нөл сигналы болады, егерде НЕ схемасымен сигнал
инверттелген болса. Бірінші логикалық элементтің кірісіндегі логикалық нөл
оның шығысындағы логикалық бірлікті қамтамасыз етеді. Сондықтан, триггер
тұрақты күйде болады. Оның шығыстарындағы сигналдардың өзгеруі қанша ұзақ
болатын схема жаңа тұрақты күйге ауысады. И-НЕ логикалық элементтері басқа
типтегі логикада ИЛИ-НЕ функциясын орындайды, 1.2, б, в-суреттегі схема,
өзара эквивалентті.
Бір логикалық элементтің кіріс сигналы басқасының шығыс сигналы
болғандықтан, яғни = ; = ; мұндай үлкейтілген тізбек
сипаттама анализдері ауыстырып-қосу қасиеті логикалық элементтің көмегімен
жүргізген дұрыс.
Стандартты логикалық элемент негізіндегі триггерлік схемаларды орындау
мүмкіндігі электрондық аппарат өндеушілеріне триггерлер жобалау процесін
логикалық элементтер схемасын қосылуын өңдеуіне және оларды басқару
ұйымдастырылуына әкелуін рұқсат етті. Мүмкін сыртқы байланыстың көптеген
саны триггерлік құрылғылардың мағыналы санының көбеюіне әкелді. Оларды жиі
ақпаратты жазуы және функционалдық сипаттамасы бойынша классификациялайды.
Ақпарат жазу түрі бойынша классификациясы жұмыстың уақытылы
диаграммасын сипаттайды. Осы сипаты бойынша асинхронды және синхронды болып
бөлінеді.
Асинхронды триггерде күйдің өзгеруі басқару сигналының тура келуінен
болады. Синхронды триггерде ақпараттық кірістерден басқа (оларға басқару
сигналдары беріледі), синхрондау кірістері немесе тактылық кірістері бар.
Кірісте ақпараттық сигналдар барысында триггерлер күйінің өзгеруі тек қана
синхрондау кірісіне сәйкес сигналдарды беру моментінде болуы мүмкін,
басқару импульс потенциалымен немесе оның шебімен (фронт) іске асуы мүмкін.
Функционалдық сипаты бойынша триггерлерді классификациялау негізі
логикалық басқару болып табылады. Ол триггердің жұмыс істеуіне дейінгі
() және жұмыс істегеннен кейінгі () кездеріндегі кірістер
мен шығыстар күйін сипаттайды. Бұл сипаттамасы бойынша триггерлер RS-; D-;
T-; N-; DV-; E-; R-; JK-типті және т. б. болып бөлінеді.
Триггердің мұндай әртүрлі кластары әртүрлі басқару ұйым түріне, яғни
триггердің шығыстарының қосылуына басқару схемасының кірістерінің түріне
байланысты. Егер триггерлік қондырғы бір ақпараттық кіріс А, онда
логикалық нөл немесе бірлік коды болуы мүмкін (А=0 немесе А=1), және бес
логикалық 0, 1, Q, , X күйі бар екі шығыс, онда мұның негізінде
функционалды қондырғының 25 функционалдық типін алуға болады.
Q Q Q
а) б) в)
Q Q Q
D
V
C
г) д) е)
Сурет 1.3 – Триггелердің шартты белгіленуі:
а – асинхронды Т-триггер (01 шебі бойынша жұмыс істейді); б – С
кірісіндегі 1 потенциалымен синхрондалатын RS-триггері; в - С кірісіндегі
1 потенциалымен синхрондалатын D-триггері; г - С кірісіндегі 0
потенциалымен синхрондалатын RS-триггері; д - С кірісіндегі 1
потенциалымен синхрондалатын DV-триггері; е – 10 шебі нөлдік және
бірлікке орнатылу толықтауыш кірістерімен (сонымен орнатылу логикалық нөл
потенциалымен іске асады) синхрондалатын JK-триггері
0, 1, Q, , X – логикалық шығыс күйлері;
0 – А кірістегі логикалық сигналынан тәуелсіз, триггер Q=0 күйінде
тұрақты болады.
1 - А кірістегі логикалық сигналынан тәуелсіз, триггер Q=1 күйінде
тұрақты болады.
Q - А кірістегі ақпараттың өзгеруінде триггер күйі өзгеріссіз
қалады.
- триггердің күйі өзгереді, егер А кірісінде ақпарат өзгерсе.
X – триггердің анықталмаған күйі, кіріс ақпарат сигналының әрекетінде
шығыс логикалық деңгейі шығыстың екеуінде де бірдей: Q==1 немесе :
Q== 0, ал триггердің кіріс сигналының әрекеті аяқталған кезінде Q=1
немесе Q= 0 бірдей ықтималында күйіне ауыса алады.
МЕСТ-2.743-72 сәйкесінше триггерді тікбұрыш ретінде белгілейді, оны Т
әрпімен жазады.
S – 1 сәйкесінше бөлек орнату үшін кіріс (S –кіріс);
R – о сәйкесінше триггерді бөлек орнату үшіін кіріс (R-кіріс);
J – универсалды триггердегі 1 күйін орнату үшін кіріс;
K - универсалды триггердегі о күйін орнату үшін кіріс (К-кіріс);
T – санау кірісі (Т-кіріс);
D -1 немесе о күйіндегі триггерді орнату үшін ақпараттық кіріс
V – толықтауыш басқару кіріс ақпаратты қабылдау үшін (V –кіріс);
C – ақпаратты қабылдауға басқару кіріс рұқсаты, кейде синхрондау кірісі
немесе тактылы кірісі деп аталады.
Егер триггер шеппен немесе импульс қиығымен басқарылса, яғни жұмыс
әрекеті тек потенциал құламасында ғана іске асады, сонда сәйкес кірістерін
оның сызық байланыстарымен триггерлер орнында кішкентай үшбұрышпен
белгілейді. Егер ол 01 құламасында жұмыс істесе, және кері қарай, егер 10
құламасы жұмыстық болса, үшбұрыш ұшы триггердің ішіне қарай бұрылған болып
келеді. Триггер шығыстары оң жағынан тікбұрышты көрсетеді, инверстік
шығысты (Q), сол сияқты дөңгелек болып белгіленеді.
RS-типті триггер. Екі ақпараттық: R және S кірісі бар логикалық
элемент, бірлікке орнығу (S) және нөлге орнығу (R). Онда екі тұрақты күй
болуы мүмкін (1.4-сурет). R кірісі ағымының Reset - қалпына келтіру , S –
Set - орнату.
R=0 және S=1 болған кезде триггер 1 күйін (Q=1) қабылдайды, ал R=1
және S=0 күйі 0 (Q=0). Кейде S кірісін бірлік, ал R нөлдік деп атайды.
S Q R
Q
S
а) б)
R
Q
S
в)
Сурет 1.4 - Синхронды RS-типті триггер схемасы: а – И-НЕ элементтеріндегі;
б – ИЛИ-НЕ элементтеріндегі; в – И-ИЛИ-НЕ элементтеріндегі
RS-типті триггер үшін S=1, R=1 комбинациясы тыйым салынған болып
келеді, өйткені мұндай комбинациядан кейін триггер күйі анықталмаған және
ол не нөлде немесе бірлікте болып қалуы мүмкін. Сондықтан бұл комбинацияның
шығаруынан аулақ болу керек.
RS-триггер күйін кіріс сигналына тәуелділігі 1.1-кестесінде
көрсетілген. 1.4-суретінде көрсетілген схемаларда, логикалық элементтерді
байланыстыру мұндай, егер олардың біреуінің кірісінде 0 кодына сәйкес
потенциал орналасса, онда екіншінің шығысында логикалық бірлік потенциалы
болады.
1.4, а-суретінде көрсетілген схемада триггер =0 сигналымен 1
күйін орналастырады, ал 0 (Q=0) күйінде - =0 сигналымен.
==0 тыйым
Кесте 1.1
R S
0 0
0 1 1
1 0 0
1 1 X
салынған комбинация болып табылады. және кірістері бойынша
триггерді орналастыру сигналдармен өндіріледі, логикалық нөлге сәйкес
деңгейі, мұндай RS-триггерді инверстік басқару триггері деп аталады.
Триггердің кез келген бастапқы күйінде 0 кодын кірісіне
беруі Q=0 сигналының шығыста пайда болуына әкеп соғады. Осы күйдегі ойлау
жолын қарастырамыз. және кірістеріне бірлік берілсін. Бұл
жағдайда алдындағы сигналдарға байланысты екі шығыс күйі болуы мүмкін:
=0; =1 және =1; =0. Кодтар кернеуі логикалық элементтер
шығыстарында немесе кірісінде жоғарғысын а-деп белгілеп, ал төменгісін – б,
1.2 –кестесі арқылы сипаттауға болады.
Кесте 1.2
Нұсқа 1 Нұсқа 2
а б
КірКір КірКір
іс іс [picіс іс
1 2 ] 1 2 [pi
c]
1 1 0 1 0 1
0 0 1 1 1 0
1 1 0 0 0 1
а б
КірКір КірКір
іс іс [picіс іс
1 2 ] 1 2 [pi
c]
1 0 1 1 1 0
0 0 1 1 1 0
1 1 0 0 1 1
Таблицадан қандай да болмасын шығатын күйдегі триггерлер уақыт
моментінде, кірісіне 0 кодын уақыт моментінде біреуі
тирггерді 1 күйіне ауыстырады. кірісіне нөлді моментінде
беруі триггерді 0 жағдайына орнатуды қамтамасыз етеді.
Триггерлерде, 1.4, б, в - суретінде көрсетілгендей, олардың күйінің
орнатылуы логикалық бірлік кодымен іске асады ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz