Туризм және тауар-ақша қатынасының теориясы



КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
I БӨЛІМ. ТУРИЗМ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
1.1ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТТЕР ЖӘНЕ ОНЫҢ ТАУАР.АҚША ҚАТЫНАСЫНА ӘСЕРІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2 ҰЛТТЫҚ ДЕҢГЕЙДЕГІ ТУРИЗМ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.3 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРИЗМДЕГІ ОРНЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
II БӨЛІМ.ТАУАРҒА ДЕГЕН СҰРАНЫСТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ
2.2ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТТЕРГЕ СҰРАНЫСТАРДЫ АНЫҚТАЙТЫН ФАКТОРЛАР
III БӨЛІМ.ТУРИЗМ САЛАСЫНДАҒЫ ТАУАР.АҚША ҚАТЫНАСЫНЫ ТЕОРИЯСЫНЫҢ МӘНІ МЕН ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
3.1ТАУАР.АҚША ҚАТЫНАСЫНЫҢ АТҚАРАР ҚЫЗМЕТТЕРІ
2.1 СҰРАНЫС НЕГІЗІНДЕ ТАБЫСТЫҢ ТҮСУІ

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30
Тауар және ақша қатынасының туризм индустриясындағы маңыздылығын – туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Тауар және ақша қатынасы– экономикалық дамудың өзекті проблемаларын жан-жақты талдай отырып, бүгінгі таңдауға уақыт талабына сәйкес келетін әрі келешекке бағыт сілтейді.
Тауар және ақша қатынасының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экономиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыра алады.
Курстық жұмыстың өзектілігі: Тауар және ақша қатынасының нарықтық экономикада, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдермен қамтамасыз ету, кәсіпорындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Ақша – тауарға деген мұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Тауар және ақша қатынасының әлеуметтік негізі – халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын өтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі анық.
Өнім мен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтік басқару әдісі өндірілген тауарды сатумен ғана шектелмей, сол сатылатын тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке дара кәсіп қана емес, ол тағы - өндіріс, сауда, тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын ала ойластыруға, ал сауда өз кезегінде тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды..
Туризмдегі тауар және ақша қатынасы – түрлі турфирмалардың ұжымдық шығармашылығының өнімі ақша ретінде оралуы.
Курстық жұмыстың мақсаты. Туризмдегі тауар және ақша қатынасы - тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс-жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, турфирмалардың күш-жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда, бағада ұсына алу қабілеті.
Курстық жұмыстың міндеті. тауар және ақша қатынасы – туризмнің экономикалық тиімділігін артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасау . Пайда яғни ақша табу үшін жасалатын жұмыс түрлерін анықтау.
Курстық жұмыстың ғылыми құрылымы мен көлемі: бұл курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
1. Исмаев Д. К. Маркетинг иностранноготриузма в РФ. Теория и практика деятельности турфирм. Учебное пособие. – М.: ВШТГ, НОУ «Луч», 1988;
2. Нысанбаев С. Н. Маркетинг негіздері - Алматы. 2003 ж
3. Александрова А.Ю. Международный туризм: Учебное пособие для вузов. – М.: Аспект Пресс, 2001. – 464 с.
4. Анискин Ю.П. Общий менеджмент: Учебник по общей теории менеджмента. – М.: РМАТ, 1997. – 120 с.
5. Биржаков М.Б. Введение в туризм. – СПБ.: «Герда», 2000. – 192 с.
6. Браймер Р.А. Основы управления в индустрии гостеприимства. /Пер. с англ. – М.: Аспект Пресс, 1995. – 360 с.
7. Бургонова Г.Н., Каморджанова Н.А. Гостиничный и туристический бизнес. – Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 200. – 352 с.
8. Веснин В.Р. Основы менеджмента: Учебник. – М.: Триада Лтд., 1996. – 384 с.
9. Герчикова И.Н. Менеджмент: Учебник. – М.: Юнити, 1994. – 685 с.
10. Гостиничный и туристический бизнес. Учебник /Пол ред. проф. Чудновского А.Д. – Экмос, 1998. – 351 с.
11. Гуляев В.Г. Организация туристической деятельности. – Учебное пособие. – М.: Нолидж, 1996. – 312 с.
12. Джанджугазова Е.А. Маркетинг в индустрии гостеприимства: Учебное пособие. – М.: «Академия», 2005. – 224 с.
13. Дурович А.П. Маркетинг в туризме: Учебное пособие 3-е изд., стереотип. – Мн.: Новое знание, 2003. – 496
14. Жолдак В.И., Квартальнов В.А. Основы менеджмента в спорте и туризме. Т.2. Организационные основы: Учебник. – М.: Советский спорт, 2001. – 352

Пән: Туризм
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 28 бет
Таңдаулыға:   
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
I БӨЛІМ. ТУРИЗМ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
1.1ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТТЕР ЖӘНЕ ОНЫҢ ТАУАР-АҚША ҚАТЫНАСЫНА ӘСЕРІ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2 ҰЛТТЫҚ ДЕҢГЕЙДЕГІ ТУРИЗМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.3 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРИЗМДЕГІ ОРНЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
II БӨЛІМ.ТАУАРҒА ДЕГЕН СҰРАНЫСТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ
2.2ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТТЕРГЕ СҰРАНЫСТАРДЫ АНЫҚТАЙТЫН ФАКТОРЛАР
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
III БӨЛІМ.ачало формы
ТУРИЗМ САЛАСЫНДАҒЫ ТАУАР-АҚША ҚАТЫНАСЫНЫ ТЕОРИЯСЫНЫҢ МӘНІ МЕН ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
3.1ТАУАР-АҚША ҚАТЫНАСЫНЫҢ АТҚАРАР ҚЫЗМЕТТЕРІ
2.1 СҰРАНЫС НЕГІЗІНДЕ ТАБЫСТЫҢ ТҮСУІ

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..24
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..30

КІРІСПЕ
Тауар және ақша қатынасының туризм индустриясындағы маңыздылығын - туризмнің экономикалық тиімділігінің артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасауды анықтайтын мемлекеттік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
Тауар және ақша қатынасы - экономикалық дамудың өзекті проблемаларын жан-жақты талдай отырып, бүгінгі таңдауға уақыт талабына сәйкес келетін әрі келешекке бағыт сілтейді.
Тауар және ақша қатынасының жаңалығы мен құндылығы сонда, ол экономиканың негізгі құрамы: өндірісті, сауданы және адам тіршілігінің мұқтажын өзара ынталы әрі біртұтас қарым-қатынаста қарастыра алады.
Курстық жұмыстың өзектілігі: Тауар және ақша қатынасының нарықтық экономикада, тұтынушылардың нақты сұранысын анықтау мен оларды материалдық тұрғыдан ынталандыру, басқару саласына қатысты қабылданатын шешімдермен қамтамасыз ету, кәсіпорындардың жұмыс бағдарламаларының дұрыстығын дәлелдеу. Ақша - тауарға деген мұқтаждықты тауар алмасу арқылы қанағаттандыруға бағытталған қызметтің өмірлік маңызды түрі. Тауар және ақша қатынасының әлеуметтік негізі - халықтың төлеу қабілетіне қарай сұранысын өтеу болғандықтан, оның қалайда адам мүддесіне қатысты екендігі анық.
Өнім мен тауар сатуды және ғылыми-техникалық жетістіктерді пайдалануды маркетингтік басқару әдісі өндірілген тауарды сатумен ғана шектелмей, сол сатылатын тауарды өндірудің тиімділігіне баса назар аударады. Олай болса, тауар өндірудің өзі жеке дара кәсіп қана емес, ол тағы - өндіріс, сауда, тұтыну шеңберіндегі айналымға қызмет етуге арналған әрекет. Сонымен, тауар өндіру оны сату жағдайын алдын ала ойластыруға, ал сауда өз кезегінде тауарға деген сұраныстың барлығына байланысты туындайды..
Туризмдегі тауар және ақша қатынасы - түрлі турфирмалардың ұжымдық шығармашылығының өнімі ақша ретінде оралуы.
Курстық жұмыстың мақсаты. Туризмдегі тауар және ақша қатынасы - тауарлар мен қызмет көрсетулерді танып білу, оларға деген іс-жүзіндегі және жасырын түрдегі сұранысты бағалау, турфирмалардың күш-жігерін сол тауарлар мен қызмет көрсетуді сұранысқа қажетті сапада, санда, бағада ұсына алу қабілеті.
Курстық жұмыстың міндеті. тауар және ақша қатынасы - туризмнің экономикалық тиімділігін артуына, туристік ресурстарды тиімді пайдалануды, туристік индустрияның дамуы үшін жағдай жасау . Пайда яғни ақша табу үшін жасалатын жұмыс түрлерін анықтау.
Курстық жұмыстың ғылыми құрылымы мен көлемі: бұл курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

I БӨЛІМ. ТУРИЗМ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
1.1ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТТЕР ЖӘНЕ ОНЫҢ ТАУАР-АҚША ҚАТЫНАСЫНА ӘСЕРІ
Туризм - бұл негізінен қызмет көрсету болып саналады. Тауарларды сату жекеменшік құқығының өзгеруін көрсетеді. Қызмет көрсетуді сатуды айтпағанда, сатушы мен тұтынушының арасындағы қатынас әдетте сатудан кейін тоқтатылады. Керісінше, сатушы мен тұтынушы арасындағы қызмет көрсету қатынасы - едәуір күрделі, сондықтан сатып алушылар көбінесе тауарлар мен қызмет көрсетулерді пайдалану уақытында сатушыға тәуелді болып келеді. Оған қоса бұл жерде жекеменшік құқығын беру деген болмайды және сатушының қатысуынсыз тауарларды тұтыну мен қолдану қатынасы да мүмкін емес. Сонымен бірге, өнімдерді өндіре мен тұтыну өте тығыз байланысқан. Сатушы мейманхана (отель) немесе мейрамхана, авиаторабы және т.б. болсын олардың адамдары, ұралдары, запастары мен материалдары қызмет көрсетулерге жеткілікті болуы қажет. Егер тіпті қызмет көрсетулер алдын - ала шығарылмаған болса да, оларды көрсету мүмкіндігі алдын - ала жоспарлануы тиіс. Мұндай мүмкіндіктерді жоспарлау мен қамтамасыз ету сұраныстың мерзімдік және ауытқуларына қарамастан нақты болуы тиіс.
Фрагменттік жеткізіп берулер (тауарлар мен қызмет көрсетуді) сұранысты толықтырып отырады. өнімдердің көпшілігі толық түрде сатылады. Туристік қызмет көрсетулер жасалады және бірте - бірте өте жиі сатылады. Транспорттық бірлестік тасымалдаушы транспортпен, мейманхана (қонақ үйлер) орналастыру мен тағамдармен.
Гид - қасиетті орындарды таныстырумен қамтамасыз етеді. Туристердің көзқарасы тұрғысынан алғанда бұлардың бәрі қолайсыз және күрделі, себебі, әртүрлі қызмет көрсету мен тауарларды жеткізіп берушілердің көптеген санымен жұмыс істеу оларға тиімсіз.
Саяхаттардың саны әр түрлі. Салыстырмалы түрде алғанда, адамдар неліктен белгілі бір автокөліктер, нақты белгідегі заттар немесе қатталған тағамдарды сатып алатынын анықтау оңай. Туристердің белгілі - бір жерге баруы, белгілі қызмет көрсететін орынға тоқтауы, демалыста белгілі нәрсемен шұғылдануы үшін обьективті және субьективті себептер болады. Сонымен бірге туристік қызмет көрсетулерге деген сұраныстың күшті иррационалдық элементі болатыны күмәнсіз. Бұл қосымша пайданың алғашқыға қарағандағы маңыздылығы фактісімен түсіндіріледі.
Туризмдегі тауар және ақша қатынасы - түрлі елдердегі турфирмалардың ұжымдық шығармашылығының өнімі ақша ретінде оралуы.
Бүгінгі таңда туризм- туристік өнім, сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бірқатар маңызды ерекшеліктерімен айрықшаланады. Сонымен, туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымдар мен қоғамдар енеді. Олардың барлығы маркетингпен айналысуға мәжбүр. Бұл жерде саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін маркетинг мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен, туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың, аймақтың әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоғамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды.
Халықаралық туризм нарығы түрлі елдер арасындағы қатаң бәсекелестіктің аренасы. Олардың көпшілігі үшін туризм - ұлттық экспорттың маңызды бабы. Бәсекелестік күрес нәтижелері түрлі елде туристік саясат қалыптасуының нақты күшіне тікелей байланысты.
Тауар- ақша қатынасының туристік маңыздылығынтуризмнің экономикалық тиімділігінің артуынан, туристік ресурстарды тиімді пайдаланудан, туристік іс-шаралардың жиынтығынан біліп байқауымызға болады.
1.2 ҰЛТТЫҚ ДЕҢГЕЙДЕГІ ТУРИЗМ
Бүгінгі таңдағы туризм туристік өнім сервис және өндірісті ұйымдастыру сипаттамаларының бір қатар маңызды ерекшеліктермен айрықшаланады. Сонымен туризм индустриясының жүйесіне мамандандырылған мәселелер, ұйымдар мен қоғамдар енеді. Бұл жерде саяхаттар бюросы, ресторан мен транспорттық мекеме үшін тауар- ақша қатынасының мақсаты мен мазмұны бірдей емес. Сонымен туристік фирма клиенттерінің мұқтаждығын қанағаттандыру есебінен өз кірісін арттыруға ұмтылады. Ұлттың аймақтық әкімшілік аймаққа туристерді көп тартқысы келеді. Қоғамдық туристік ұйым өз мәнін көтеруді және өз кәсіби қызметінің пайдасын көрсетуді қалайды.
Бүкіл әлемдік туристік ұйымның анықтамасы бойынша, ел имииджі - бұл белгілі образ жасауға ықпал ететін тәжірибелердің эмоционалды және тиімді ұғымдарының жиынтығы.
Ел имджі бірнеше деңгейде тұрмыстық, әлеуметтік - экономикалық іскерлік болады. Ел имиджін айқындау үшін (тұрмыстық психология деңгейінде) бір қатар сипаттамалар;
Символдар, ұлт ментолитетінің, оның мәдениетінің ерекшеліктері пайдаланылады.
Елдің әлеуметтік - экономикалық имиджі оның тиімділігінің кешенді көрсеткішінің көмегімен бағаланады. Ол туризм үшін ерекше маңызды. Елдің іскерлік имиджі оның бәсекелестігіне қабілеттің ұғымымен түсіндіріледі.

1.3 ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ТУРИЗМДЕГІ ОРНЫ

Халықаралық туризм - бәрімізге белгілі, мемлекеттің сыртқы экономикалық байланысы айырбастың әртүрлі нысандары арқылы іске асады: аманат кассасындағы ақша, шетелдік салымдар, халықтардың көшіп-қонуы, мәдениет төңірегіндегі айырбас, сауда қызмет көрсету және тағы басқалар.
Қандай да бір болмасын оның ең күрделі экономикалық іс-әрекеті сыртқы экономкалық айырбас, жеке алғанда нәтижесі валютамен түсетін сыртқы сауда. Халықаралық сауда сияқты халықаралық туризм эканомистерді ішкі туризммен бұрын қызықтыра бастады. Олар, туристтік қозғалыс төлем балансына тауар айырбасы сияқты әсер етеді деген қортындыға келді. Сондықтан да, халықаралық туризмді сыртқы экономикалық байланыстың бір түрі деп білген жөн, яғни ол сыртқы сауданың арнайы бір түрі болады. Халықаралық туризм халықаралық қатынастардың бір түрі ретінде шетел туристеріне кең көлемде мәдени және рухани қажеттіліктерін өтеуге бағытталған туристтік қызметтер көрсетеді.
Халықаралық туризм сыртқы экономикалық байланыстың бір түрі болғанымен, бірқатар өзіндік ерекшеліктері де болады.
Халықаралық туризмде турист өзінің елінен шығып, басқа бір шетелдік елге барады. Кеденнен өту үшін туристтік құжаттарды толтырады (паспорт, виза жасау), валюта және медициналық бақылаудан өтеді. Бұл халықаралық туризмнің ерекшелігі болып саналады және ішкі туризмнен ең басты айырмашылығы.
Дүниежүзілік туристтік ұйым туристтік құжаттарды толтыруды қысқартып, реттеуіне маңыз бере отырып, жаңадан ұсыныстар жасап, оны қабылдады:
-- паспорт формальдылықтары: паспорт қызметін бір орталықтан босату; шетелдік паспорттарды жасаудың жұмыстарын реттеп, мерзімін қысқарту; ақша жинауды реттеу; паспорттың жарамдылық мерзімін 5 жылдан кем етпеу және сапар санын шектемеу; шетелдік паспорттың иесі оны өзінде сақтауы және конфискацияға тыйым салу; паспортты компьютер жүйесі арқылы тексеру үшін ИКАО стандартына бейімдеу;
-- виза формальдылықтары: рұқсатсыз кіру үш айға дейін; визаның мерзімін 12 айға дейін ұзарту және бірнеше сапарларға рұқсат тету мен көліктің кез-келген түрін пайдалануға болатындығы; көрші мемлекеттердің визаны мойындауы; өте сирек жағдайда бақылау бекеттерінде кіруге рұқсат ету; туристердің азаматтығына қарамастан, бірдей консульдық жинақты бекіту;
-- валюта формальдылықтары: кеден декларасында көрсетілген валюта мөлшеріне рұқсат ету; қазіргі валюта аыйрбастау туралы туристтерге толық мәлімет беру; кірудің бақылау - жіберу бекеттерінде толық мәліметтерді іліп қою; барған елінен кетерде қайтадан валюта айырбастау мүмкіндіктерін қамтамасыз ету; алып келген валюталарын өз еркімен ғана айырбастау; елден кетерде туристерге өз елінде сапарын жалғастыру үшін керекті мөлшерде ұлттық ақшаларына рұқсат ету
-- кедендік формальдылықтар: кірерде және шығарда туристерге салық салу; туристтік объектілерді жаңарту үшін кейбір салықтар мен ақша жинаудың түрін еңгізу;
-- медициналық формальдылықтар мен туристерге медициналық жәрдем көрсету; ұлттық туристтік әкімшіліктің денсаулық сақтау органдарымен келісіп жұмыс істеуін кеңейту, керек жағдайда туристерге медицинаға байланысты толық мәліметтер беру; туристерге жәрдем көрсету және мемлекетпен медициналық қауіпсіздік туралы жан-жақты келісімдер жасау; туристерге жедел медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру; қатаң түрде ауырып қалған жағдайда немесе қайтыс болғанда консулдық пен туыстарына хабарла, жерлеу немесе алып кету үшін қажетті құжыттарын тез арада дайындау.
Мұндай ұсыныстар, турсристтік формальдылықтарды қысқартудың негізгі қағидалары Будапешт конвенциясынан алынып отыр және ол туризм туралы Гаага декларациясында да қолдау тапты.
Туристтік формальдылықтар мемлекеттік шекараны кесіп өтумен байланысты халықаралық туризмнің ең басты ерекшеліктері болып саналынады. Неғұрлым мемлекеттің ақша жүйесінде айырмашылық және адамдардың қозғалу жолында кедергілер көп болса, соғұрлым халықаралық туризмнің ішкі туризмнен айырмашылығы басымырақ болады.
Әлемдік нарықта сыртқы сауда айырбасына тікелей кірмейтін тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді сатуға немесе сатып алуға болмайды. Бұл жерде тек тауарлар мен қызметтер ғана емес, сонымен қатар табиғи және әлеуметтік-экономикалық туристтік-рекреациялық ресурстар да сатыладыжәне сатылып алынады. Бірақ, дәстүрлі экспорттағыдай, бұл сату мен сатып алу территориядан айырылмайды. Басқа осындай ерекшілігі - тауар мен қызмет өндірісне жұмсалған зат пен еңбек құралған жерінде іске асады. Бұл жерде тауарлардың тұтынушыға жылжуы емес, керісінше тұтынушының тауар - қызмет өндірілетін жерге келу орындалады. Бұл капиталдың айырбас шеңбер уақытын қысқартады және халықаралық туризмде басқа экспорттық сатып алулардан пайдалы ерекшелінетін бірнеше шарттарды құрайды. Біріншіден, сатп алушы (турист) көліктік шығындарды өзіне алады. Екіншіден, шетел туристерінің келген уақытында сувенирлер мен тауарларды сатып алуын сыртқы сауда операцияларының пайдалы түрі ретінде қарастыруға болады. Көптеген елдердегі әртүрлі салалар осы ішкі экспортқа жұмыс жасайды. Мысалы, Жапонияда шетел туристері елде шығарылатын радиотауарлары мен бейне аппаратуралардың, фотоаппараттардың көп бөлігін сатып алады; Швейцарияда - сағаттарды; Францияда - парфюмерия заттарын; Италияда - аяқ-киім мен тері заттарын; Ұлыбританияда - арақ, виски және т.б.
Халықаралық туризмге сыртқы саудада қалыптасқан операциялар түрі тән: экспорт, импорт және реэкспорт. Халықаралық экономикалық қанастың бір түрі ретінде халықаралық туризмнің өзіндік басты ерекшілігі туристтік фирма немесе шетел туристерінен өзі бола латын барлық сыртқы сауда, келісім сияқты қызметтерді иемдену шетел турагенттіктері арықылы жүреді. Осыған байланысты халықаралық туризмде экспортты шетел қонақтарын қабылдау, ал импортты осы мемлекеттің туристерін шетелге жіберу ретінде түсінеді. Халықаралық туризмді реэкспортты түсінуде. Теория бойынша осы категорияға бұл мемлекеттің туристтік ұйымынан үшінші мемлекетке сапар шегу үшін тур сатып алған барлық шетелдік туристтер жатуы керек. Бірақ қазіргі кезде санақ жүйесінің жетілмегендігінен бұл категориялы туристтерді көрсету өте қиын.
Халықаралық туризмнің тағы да бір ерекшілігі - елдің төлем балансына тигізетін әсері. Сондықтан да шетелдік туристтердің келуін белсенді туризм деп атайды. Оған қарсы, туристтердің шетелге кетуі ұлттық ақша мөлшерінен азаюына әсерін тигізеді. Бұндай туризмді белсенді емес дейді. Туристтердің белсенді және белсенді емес болып бөлінуі туристтік іс-әрекетін қаражат нәтижесімен байланысты, ол халықаралық туризмде ғана болады, ішкі туризмге тарамайды.
Кейбір жағдайларда шетелдік туризмнің дамуы елдің экономикалық эәне әлеуметтік дауын жылдамдатуға да жіберілуі мүмкін.
Шаруашылық жүйесінде туризм еңбектің бөлінетін көрсетеді, мұндайда басты рольді экономикасы жоғары дамыған елдер атқарады. Сыртқы сауданың басым бөлігі өнеркәсібі дамыған елдердің арасындағы тауар алмасуға келетінін білеміз. Әлемдегі негізгі туристтік сапарлардың көбісі өндірісі жоғары дамыған елдер арасында жүреді, өйткені оларда азаматтардың шетелге шығу пайызы жоғары (АҚШ, Франция, Ұлыбритания). Сондай-ақ солар және экономикасы орта деңгейде дамыған елдер (Греция, Португалия, Туркия) және дамушы елдерде (Тунис, Тайланд және т.б.) арасында жүреді және іске асырылады. Осыған байланысты дүниежүзілік туристтік ұйым келесі анықтаманы қабылдады: туристтерді жеткізуші елдер және туристтерді қабылдаушы елдер.
Экономикалық жағынан белсенді туризм (туристтерді қабылдау) туристтік игіліктерді экспорттау, ал белсенді емес туризм (азаматтар шығу) -- импорттау деуге болады. Белсенді және белсенді емес туризмнің экономикалық әсерін есептеу қиын, өйткені шетел туристерінің жергілікті өндірістің өнімдеріне сұранысы мен көлемі туралы хабарлар жоқ. Бұлсұраныстыесепкеалумүмкінемес, оны тек болжауғаболады. Статистикалықесептіңқиындығыиемдену қабылдаушымемлекеткежүреді, ал иемдегентауарлартұрақтытұрумемлекет індеәкелінеді. Бұлтауарларшекараныөткендетізімгеал ынбайды.

II БӨЛІМ.ТАУАРҒА ДЕГЕН СҰРАНЫСТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ
2.1 СҰРАНЫС НЕГІЗІНДЕ ТАБЫСТЫҢ ТҮСУІ
Туризм экономика жағынан тұтынушылық сұраныстың жаңа формасын жасайды. Халықтың туристік рекреациялық миграциясы адамдардың саяхаттарымен демалыстарына қоғамдық қажеттілік ретінде әр-түрлі тұтыну қызметтерінің кешенді түрінде көрінеді. Қызметтер кешені: көлік, орналастыру, тамақтандыру, саудлық кәсіпорындар, мұражайлар, спорттық емделу мекемелерінен тұрады. Сонымен қатар туристік қызметтерге табиғи климаттық және әлеуметтік-экономикалық ресуростарда кіреді. Туристік сұраныс түсініг туристік ұсыныспен қатар жүретін экономикалық категория туристік қызметтер мен тауарлар, тұтынушылар арқылы сатып алынып, тұтынылса - ол туристік сұраныс болып табылады.
Туристік сұраныс әлеуметтік категория болып табылады оған тән белгілер: динамизм (қозғалыстағы процесс), әр түрлілік, кешенділік, тегіс емес, уақыт пен кеңістікте бірдей еместігі. Ол объективті және субъективті сипаттағы әр-түрлі факторлардың әсерінен қалыптасады. Туризмнің динамикалық дамуы демографиялық, табиғи-географиялық, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми-техникалық факторларға байланысты. Сонымен қатар тұтынушының яғни туристің талғамы мен қажеттілігіне байланысты ұлттық дәстүрлерге, престижге байланысты субъективті факторлар тобы да көрінеді.
Туристік сұраныс көптеген факторлаға байланысты. Оның ішінде мыналар басты орын алады: тұтынушының кірісі, оның бос уақыттың ұзақтығы тауарлармен қықметтердің бағасы, көрсетілген қызметтердің сапасы. Сондықтан да туристік сұраныс осы факторлардың біреуінің өзгеруіне байланысты өзгеруі мүмкін. Туристік сұраныстың негізгі сипаты белгілі бір жыл мезгіліне сай маусымдық болуы мүмкін, қоңыржай климаттық белдеуде орналасқан елдерде негізгі туристік маусымдар: жазғы (шілде, тамыз) немесе маусым пик, қысқы (қоңтар - наурыз айлары), маусым аралық (көкек, маусым, қыркүйек) және өлі маусым ( қазан-желтоқсан).
Статистикалық мәліметтерге қарағанда 2 жаз айының ішінде Батыс Еуропа елдерінің жартысына жуығы туритсік саяхаттар жасайды.
Туристік сұраныстың ауытқуы әр-түрлі факторларға байланысты:
1. климаттық мотивациялық яғни жаз айы демалысты өткізуге біршама қолайлы уақыт
2. экономикалық - ол Батыста көп таралған , шілде - тамыз айларында кәсіпорындардын профилактикалық жөндеулерге байланысты жабылуы, яғни еңбек өнімділігінің төмен болатын айлары
3. әлеуметтік - ата-ананың өз демалыстарын мектептегі каникулға сәйкестендіріп балаларымен бірге демаулға ұмтылуы.
4. адамдардың сол кездегі уақытқа сай жаз айларында курорттарға баруға ұмтылуы.
Туристік сұраныс кеңістікте туристік ағымдар географиясын көрінеді. Іскерлік жорықтар этникалық жорықтар сияқты, ал рекреациялық қажылық жасаушылардың қозғалыстарымен анықталады. Туризмнің әр-бір түрі өз ағымдарын жасайды, олардың белгілі бір бағыты болады.
Демалыс пен көңіл көтеру мақсатындағы туристік ағымдар яғни рекреациялық ағындар кең таралған болып есептеледі. Мұндай ағындар көбінесе Европа, Солтүстік Америка, Солтүстік Шығыс Азия және Тынық мұхит елдерінде көбірек таралған. Бұл елдерде халықаралық шығу туризмінің 90 % тен жоғары үлесі сәйкес келеді.
Халықаралық туристік иарық экономикалық категория ретінде өзін тауар-ақша қатынас сферасы есебінде үсынады, оның озіне тән ерекшеліктерін келесі қағидаларымсн анықтауға болады:
- нарықтың кешенді сипаты болады, яғни онда көрсетілетін қызмет пен тауарга сұраныс және ұсыныс орын алады;
- көрсетілетін қызмет пен тауарларды пайдалану о
өндіретін елде болады. Бүл жағдайды сыртқы сауда операциясының пайдалы түрі ретінде қарауға болады, өйткеиі ішкі нарықта сауда жеке бағамен жүргізіледі және ол көтерме бағадан едәуір жоғары;
- сұраныс субъективті түрде болады. Тұтынудың түрі ретінде сұраныс тура тұтынушылардың жеке табысына тәуелді. Тұрмыстың жақсаруымен, соған сәйкес, тұрақты жердегі және демалыстағы шығынның да өзара қатынасы өзгереді. Демалыстағы туристік шығынның өсуі, әрине, тұрақты жеріндегі шығынды қүлдыратпайды. Туристің демалыс кезіндегі шығыны оның тұрақты жеріндегі шығынынан әлдеқайда жоғары келеді. Қоғам өмірінің деңгейі жоғарылағанда ғана туризмге деген шығын өседі. Туристік қажеттілік пайда болады және өндірістік күштің дамуының белгілі бір деңгейінде соған -экономикалық жағдай сөйкес келгенде ғана қалыптасады. Бірте-бірте күнделікті бюджет туристік бюджетке ауыса бастайды. Мүндай процестер экономикасы дамыған елдерде ғана анық байқалады;
- туризмдегі үсыныс өте икемсіз. Бұлай болу себебі - мұнда өндірістің мүмкіндіктері нақты анықталған. Сұраныстың өзгеруіне қарай жылдам өзгере алмайды. Сұраныстың көбісі туристсрге көрсетілетін қызмет болғандықтан, ұсыныстарды дамытып іске асыру үшін туристік инфрақүрылымға және негізгі қорға көп капитал қажет болады;
-- туристік мекемелер жүмысының өзіндік ерекшелігі -- стратегиялық қорды қүрудың мүмкін еместігі. Онысыз "өлі мезгіл" кезіндегі жүмыссыздықты өтеу үшін "мезгілдің шыңы" кезіндегі үсыныстарға сай жүмысты үлғайта алмайды. Мүның барлығы мекеме үшін өтелмейтін шығын.
Сондыктан да, туристік потенциалға, туристік қызметтегі сүрапыс пен ұсынысқа кешенді баға беру арқылы туристік шаруашылықтың казіргі тиімділігін анықтауға және оның дамуына ұзақ мерзімдік болжам жасауға болады.

2.2ТУРИСТІК ҚЫЗМЕТТЕРГЕ СҰРАНЫСТАРДЫ АНЫҚТАЙТЫН ФАКТОРЛАР
Туристік тауарлар мен қызметтерге деген сұраныс көптеген өзгерулдерге қатысты болады, олардың кейбіреулері тәуелсіз болып келеді және потенциалды туристтер мен труистік тауар өндірушілер, туристік қызмет көрсетушілер тарапынан бақылаусыз болады, сол кезде олар өзгереді және бір - біріне қатысты болады.
Туризмге деген сұраныс потенциалды және іс жүзіндегі деп екіге бөлінеді. Туристік тауар мен қызмет көрсетуге деген потенциалды сұраныстың көлемі саяхатқа щыққан,ниет білдірген адамдардың санымен анықталады. Іс жүзіндегі сұраныс берілген уақытта іс жүзінде кім саяхатқа шықты және белгіленген орынға кім бағытталды деген сөз
Сұраныстың жалпы факторлары. Берілген теориядағы (ел, қала, аймақ) туристік рыноктың көлемі төмендегі факторалрмен анықталады:
* Сатып алу қабілеті.
Өмір сүру деңгейі мен саяхат интенсивтілігі арасындағы қатыстылықтың жоғарғы дәрежесі - туризмнің фундаменталды айғағының бірі.
Туристік қызметке сұраныстың дұрыс созылмалылығы туризмге сұраныстың тез өсуін түсіндіреді.
Barel айтқандай, егер біз кіріс деңгейін, оны бөлу мен бөліп берудің туристік сұранысқа белгілі бір әсерін мойындар болсақ, онда бұл біз мұның ұлттық кірісті аса ұлғайтпайтынын ескеруіміз керек, қайта бұл туризмдегі тұтыну қызметін анықтайды. Іс жүзінде, жеке кірістердің өсуі жалпы шығындарды азайтады.
* Демографиялық құрылыммен беталыс.
Тұрғындардың көлемі мен олардың өсуі туристік сұранысқа онша әсер ете бермейді. Тұрғыны көп, кірісі ортадан төмен елдердің туризмге деген мүкіндігі шектеулі. Жалпы, дамушы елдердің көпшілігінде тұрғындардың өсуі оншалықты үлкен емес. Астық құрылымы едәуір маңызды саналады, өйткені, орта жастың көбеюі - көптеген адамдардың кіріс деңгейін игеретіндігі, бұл олардың саяхат жасауларына мүмкіндік береді. Зейнеткерлікке шығу жасы төмендеуі мүмкін, сондай - ақ адамдардың маңызды бөлігінде саяхатқа шығуға бос уақыттары болады.
* Әлеуметтік және мәдени факторлар.
Индустрияландыру тек кіріс құрылымы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
НАРЫҚТЫҚ ЭКОНОМИКАДА БАҒАНЫҢ ҚҰРАЛУ ФАКТОРЛАРЫН ТАЛДАУ
Туристік қызметті лицензиялау ережесі
Халықаралық туризмді дамыту саясатының мақсаттары мен қағидаттары
Қазақстан туризмінің қазіргі жағдайы
Халықаралық туризмді дамытудың шетелдік тәжірибесі
Туристік қызметтерді сатуда басқаруды ұйымдастыру
Несие және оның қызметтері
Банктерге және үкіметке несиелер беру
Ақпараттық туристік кәсіпорындар
Туризм саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту
Пәндер